Notatki (PiOP mgr B Kania)

Położnictwo i opieka położnicza


Opieka przedkoncepcyjna jako forma promocji zdrowia z udziałem położnej


Zdrowie – zgodnie z definicją WHO (Światowej Organizacji Zdrowia), zdrowie rozumie się jako stan dobrego samopoczucia fizycznego, psychicznego i socjalnego, a nie tylko brak choroby i niepełnosprawności.


Zdrowie reprodukcyjne/prokreacyjne – stan dobrego samopoczucia o aspekcie fizycznym, psychicznym i społecznym a nie tylko wyłącznie brak choroby lub niedomagań we wszystkich sprawach związanych z układem rozrodczym oraz jego funkcjami i procesami. Zdrowie reprodukcyjne oznacza, że ludzie mogą prowadzić satysfakcjonujące i bezpieczne życie seksualne oraz, że mają zdolność do reprodukcji, jak również swobodę decydowania „czy?”, „kiedy?”, „ile?” chcą mieć dzieci.


Opieka z zakresu zdrowia reprodukcyjnego na poziomie minimalnym powinna obejmować następujące rodzaje usług:


Podstawowa opieka nad zdrowiem reprodukcyjnym powinna:


W zakresie opieki nad zdrowiem reprodukcyjnym wchodzi:


W okresie przedkoncepcyjnym należy promować zachowania prozdrowotne wśród przyszłych matek i ojców, czyli modyfikacja tych stylów życia, które mogą niekorzystnie wpłynąć na płodność.


Czynniki negatywnie wpływające na płodność:


Powikłania wynikające ze spożywania alkoholu przez kobiety w okresie prokreacji:


Dolegliwości u mężczyzn pijących alkohol w obrębie prokreacji:


Alkohol wywołuje 5% wszystkich wad wrodzonych płodu.


płodowy zespół alkoholowy, który charakteryzuje się wewnątrzmacicznym zahamowaniem wzrostu płodu, dyzmorfizmem, zaburzeniami psychicznymi dziecka (najpoważniejszy skutek picia alkoholu przez matkę).


Płodność osób palących tytoń (regularnie) to 70%.




Palenie tytoniu przez kobiety i mężczyzn ma negatywny pływ na:


W łożysku kobiety palącej gromadzą się złogi tytoniowe, co zmniejsza i upośledza jego wydolność. Obliczono, że w czasie całej ciąży płód otrzymuje zawartość łyżeczki do herbaty rakotwórczej stężonej nitrozaminy powstającej z przemiany nikotyny. Ponadto nikotyna powoduje obkurczanie naczyń krwionośnych i w konsekwencji niedotlenienie płodu.


Wpływ palenia tytoniu na płodność kobiety:


Zażywanie środków narkotycznych ujemnie wpływa na płodność i zdrowie ludzkie. W grupie kobiet narkomanek częściej obserwuje się patologiczny przebieg ciąży. Występuje wewnątrzmaciczne zahamowanie wzrostu płodu (IUGR/JUGR), poronienia, porody przedwczesne, zgony wewnątrzmaciczne płodów oraz zespół abstynencyjny.

Istnieją pewne grupy leków, które są bezwzględnie przeciwwskazane w okresie prokreacyjnym, m. in. cytostatyczne, immunosupresyjne, sterydowe.


Przed poczęciem należy wyleczyć wszelkie choroby ginekologiczne, które mogłyby zakłócić przebieg ciąży, w tym:

Ponadto pewne zachowania seksualne, tj.: stosunki płciowe z wieloma partnerami, niestosowanie prezerwatywy, odbywanie stosunków podczas krwawienia miesięcznego prowadzi do wzrostu ryzyka zakażenia, a to do rozwoju ciąży pozamacicznej.


Zbyt częste irygacje pochwy mogą niekorzystnie wpływać na płodność kobiety i biocenozę pochwy (skład bakteryjny pochwy) zwiększające ryzyko występowania stanów zapalnych narządu rodnego.


Otyłość może obniżać płodność kobiety, powodować komplikacje podczas ciąży i porodu, stanowi także czynnik dużego ryzyka powstawania niektórych nowotworów płciowych.

U kobiet otyłych występuje zmniejszona ilość owulacji. U kobiet z niedoborem masy ciała, z zaburzeniami apetytu (bulimia, anoreksja) są bardziej narażone na zaburzenia miesiączkowania lub brak miesiączki.


Przyjmowanie kwasu foliowego stanowi profilaktykę wad cewy nerwowej u noworodków. Przedkoncepcyjna Suplementacja kwasem foliowym może obniżyć ryzyko wad układu nerwowego o 2/3.

Zaleca się podawanie kwasu foliowego w dawce 0,4 mg na przynajmniej 3 miesiące przed koncepcją.


Aby zmniejszyć ryzyko zarażenia się toksoplazmozy, nie należy spożywać niedogotowanego mięsa, unikać kontaktu z odchodami kota oraz nosić rękawiczki podczas pracy w ogrodzie.


Każda kobieta stosująca antykoncepcję hormonalną lub wkładkę wewnątrzmaciczną, powinna ją odstawić na 3 miesiące do 6 miesięcy przed zapłodnieniem tak, aby powróciły regularne cykle owulacyjne i miesiączkowe.


















Wskazówki dla przyszłego ojca


Mężczyzna, który przygotowuje się do spłodzenia potomstwa musi:


Planowanie rodziny to celowe i świadome przewidywanie struktury rodziny oraz liczny jej członków uwarunkowane względami osobistymi, zdrowotnymi, socjalno-kulturowymi.


Aktualnie nie ma metody planowania, która byłaby idealna dla wszystkich kobiet. Zależy to od wieku, światopoglądu, planów prokreacyjnych i sytuacji zdrowotnej jej i partnera.


Wzór optymalnych warunków dla rozrodu:


Idealna metoda planowania rodziny powinna spełniać kilka podstawowych warunków:


Opieka przedciążowa (przedkoncepcyjna) to stan zdrowia kobiety i jej partnera przed zajściem w ciążę. Obejmuje ocenę wysokości rozwoju ryzyka z ciążą, promocją zdrowia i planowania rodziny.


Czynniki mające wpływ na zapłodnienie, przebieg ciąży i rozwoju noworodka:


Na poradę przedkoncepcyjną składają się:







Planowanie urodzeń – naturalne metody sterowania płodnością


- planowanie liczny urodzeń w rodzinie bądź zapobieganie niepożądanej ciąży przez planowanie stosunków płciowych bądź też powstrzymywania się od nich w fazie płodnej cyklu miesiączkowego. Nie stosuje się środków farmakologicznych, chemicznych, mechanicznych oraz zabiegów.


A. CYKL PŁCIOWY

  1. faza pierwsza:

  1. faza druga – płodna:

  1. faza trzecia – całkowicie niepłodna:


B. BADANIE SZYJKI MACICY

a) faza pierwsza:



b) faza druga:

c) faza trzecia:


C. PODSTAWOWA TEMPERATURA CIAŁA (PTC)

  1. W związku z termogennym działaniem progesteronu podstawowa temperatura ciała podczas fazy poowulacyjnej cyklu jest wyższa o 0,2 – 0,5oC od temperatury ciała sprzed tej fazy.

  2. Za pomocą pomiaru podstawowej temperatury ciała jako wskaźnika można określić tylko koniec fazy płodnej, który występuje w 3. dniu po wzroście temperatury podstawowej.

  3. Partnerzy stosujący wyłącznie metodę PTC powinni ograniczyć stosunki płciowe jedynie do okresu pomiędzy 3. dniem podwyższonej temperatury a końcem cyklu.

Zasady PTC:


Analizując wykres PTC przynajmniej w 6. kolejnych cyklach można wyznaczyć najkrótszy z nich oraz najkrótszą fazę najniższych temperatur. Następnie wykonujemy obliczenia: od najkrótszego cyklu odjąć 19 dni, od najkrótszej fazy niskiej temperatury odjąć 6 dni. Uzyskana różnica wskazuje ostatni dzień niepłodności przed jajeczkowaniem. Kolejny dzień to początek okresu płodnego. Jeżeli otrzymane różnice nie są takie same dla większego bezpieczeństwa należy wybrać mniejszą z nich.


Metoda wielowskaźnikowa / wieloobjawowa / podwójnego sprawdzania:


Metoda obserwacji śluzu (metoda Billingsów/Billingsa) – zasady:


Zasady obserwacji szyjki („twardość”):

Metody antykoncepcji


A. METODY MECHANICZNE

Mechaniczne środki antykoncepcyjne działają na zasadzie uniemożliwienia przedostania się plemników do szyjki macicy i jajowodów, tworząc mechaniczną barierę, co powoduje, że plemniki giną w kwaśnym środowisku pochwy.

a) Zalety:

b) Wady:


  1. Wkładka wewnątrzmaciczna

a) Podstawowe zasady:

b) Przeciwwskazania:





  1. Błona dopochwowa – wykonana z delikatnej gumy umieszczonej na sprężynce.

DIAFRAGMA = błona dopochwowa

a) Zalety:

b) Wady:


3. Prezerwatywa dla mężczyzn


4. Prezerwatywa dla kobiet


B. METODY CHEMICZNE

1. Globulki:


2. Kremy:


3. Pianki


4. Płyny do płukania po stosunku.


5. Gąbki dopochwowe:


Zalety metod chemicznych:


C. ANTYKONCEPCJA HORMONALNA


a) Zalety:


b) Działania uboczne:


c) Przeciwwskazania:



1. Tabletki dwuskładnikowe:


2. Minitabletka gestagenowe (preparat jednoskładnikowy):


a) Mechanizm działania:


b) Wady:


c) Zalety:


3. Implanty (preparat jednoskładnikowy):

a) Wady:


4. Pierścień dopochwowy:

Nuva Ring jeden z najnowocześniejszych środków antykoncepcyjnych. Jest to elastyczny pierścień, który dopasowuje się do ścian pochwy i pod wpływem ciepłoty uwalnia hormony, które przez śluzówkę dostają się do krwi.


a) Zalety:



D. ANTYKONCEPCJA PO STOSUNKU



Po upłynięciu pierwszych 24 h skuteczność stopniowo spada. Sens przyjęcia pigułki „po” to przyjęcie jej 72 h po stosunku.


~Metoda Yuzpe ~

Polega ona na zażyciu znacznie większej dawki hormonu przez połknięcie 4 tabletek antykoncepcyjnych zawierających lewonogestrel nie później niż 72 h po stosunku i kolejnych 4 tabletek po 12 h.

Natychmiast jest zagęszczony śluz w pochwie => unieruchomienie plemników, hamuje uwolnienie komórki jajowej, śluzówka macicy staje się cieńsza (brak możliwości zagnieżdżenia).

Do tej metody wykorzystywane są 2 tabletki – GRAVISTAD 250 lub 4 tabletki jednego z preparatów: GRAVISTAD 150, MIKROGYNON, MINISISTAN, RIGEVIDON, STEDIRIL 30.

E. STERYLIZACJA OPERACYJNA


a) Wskazania:


b) Metoda:


F. ANTYKONCEPCJA MĘSKA





























Powrót płodności po porodzie

- wybór odpowiedniej metody antykoncepcji


Czas, jaki upływa od momentu porodu do

Paulina Sadło, Położnictwo I rok (mgr Bożena Kania) Strona 24



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:

więcej podobnych podstron