Antropologia widowisk, ćwiczenia I, 4. 10.11

Antropologia widowisk – samowiedza lokalna, wyprowadzona z samowiedzy, którą wytworzyła kultura polska.

Prof. Grzegorz Godlewski: antropologia słowa nie jest szczegółową subdyscypliną antropologii kulturowej, jest antropologią po prostu, ale jest zakorzeniona w konkretnym miejscu kultury. Każde słowo, które pada w jego wypowiedzi jest ważne, także dla rozumienia specyfiki antropologii widowisk, bo o niej należy powiedzieć to samo, co o antropologii słowa – nie jest to subdyscyplina antropologii kulturowej, jakby to może sugerowała nazwa. Ambicją antropologii widowisk jest mówienie o kulturze, jako całości. Mówiąc o antropologii widowisk należy podkreślić, ze jest to antropologia – refleksja o kulturze. Dalej jesteśmy w obszarze refleksji o kulturze. Dalej, ambicją tej refleksji, jest mówienie NIE o pewnej wydzielonej sferze kultury, lecz traktowanie jej jako całości. Zachodzi pełna synchronia między projektem, jakim jest antropologia słowa, obrazu czy widowisk.

Co znaczy zatem to dookreślenie? Widowisk? Dlaczego ta antropologia zostaje tak nakreślona? Znów nie jest łatwo to wytłumaczyć. Drugą niespodzianką jest to, ze to nie widzenie będzie w centrum uwagi tej refleksji. Co zatem, jeśli nie widzenie i skąd to pojęcie widowiska? Po długich dyskusjach, dysputach, to, co jest tym uprzywilejowanym obszarem refleksji antropologii widowisk określone zostało mianem dromena – liczba mnoga imiesłowu przymiotnikowego dromenon. Etymologicznie oznacza rzeczy robiące się, robione, to, co się robi, jest czynione, wykonywane, spełniane. Wszystko, co wiąże się z wyrazem drama. W starożytnej Grecji – wszystkie obrzędy, także magiczne. Wszystko, co jest aktem rytualnym, motorycznym aktem. Wyraz domena stanowił odpowiednik wyrazu prakseis. Oba oznaczały działania, czyli samą akcję w życiu. A przede wszystkim w środowisku teatralnym.

Trixte – zwodziciel, chytrus.

Można określić antropologię widowisk jako trix te, która wprowadza w błąd.