Ciało we współczesnym świecie, w kontekście seksualności. Preferencje i perwersje seksualne – powód do wstydliwość czy normalność człowieka XXI wieku?
Aby móc rozważać kwestie preferencji i perwersji seksualnych, musimy zapoznać się z definicją tego terminu. Według E. Mahoney po pierwsze, preferencja to inaczej orientacja seksualna, a więc skłonność do kontaktów heteroseksualnych, biseksualnych lub homoseksualnych. Tu preferencja polega na wyborze pożądanego partnera pod względem posiadanej przez niego płci. Po drugie, preferencja oznacza najbardziej pożądane cechy partnera seksualnego, takie jak charakterystyka wyglądu zewnętrznego, posiadanie określonych atrybutów, cechy zachowania itp., które mają dominujący wpływ na pojawienie się podniecenia seksualnego. W tym drugim wypadku należy mówić o wyborze partnera ze względu na posiadane przez niego cechy, odbierane przez danego człowieka jako podniety seksualne. Z. Lew – Starowicz1 preferencje seksualne określa krótko jako skłonności i upodobania seksualne. Można tu rozumieć preferencję jako indywidualną charakterystykę pobudzenia seksualnego na najbardziej pożądany i poszukiwany bodziec erotyczny. Preferencja seksualna może być prawidłowa, mieszcząca się w normie, lub zaburzona, i wtedy wkracza w obszar parafilii. Perwersje seksualne są próbami uzyskania rozładowania seksualnego poprzez specyficzny rodzaj kontaktu z drugim człowiekiem, przy czym ważne jest utrzymywanie dystansu wobec niego.
Ponieważ seksualność w naszej zachodniej cywilizacji przez długi czas była tematem tabu – jest ona dziedziną mocno zaniedbaną. Można powiedzieć, że wiedza o tym, jak uczynić z niej narzędzie rozwoju, stawia u nas pierwsze kroki. Seksualność to przecież nie tylko zadowolenie i przyjemność, ale także istotna sfera partnerskich kontaktów, a ponadto ważny klucz do naszej emocjonalności i wzorców przeżywania świata.2
Społeczeństwo polskie w wielu przypadkach utrzymuje pewne stereotypy, uprzedzenia i przejawy braku tolerancji, a nierzadko agresji wobec szeroko pojętej seksualności człowieka. Wielokrotnie można zaobserwować brak podstawowej wiedzy nie tylko w zakresie pojęć seksuologicznych, ale także znajomości anatomii i fizjologii układu rozrodczego. Seksualność człowieka jest integralną częścią osobowości każdej istoty ludzkiej, a jej pełen rozwój zależy od zaspokojenia podstawowych ludzkich potrzeb, takich jak: pragnienie obcowania, intymności, ekspresji uczuć, czułości i miłości.3
We współczesnej Polsce uzewnętrznianie swoich seksualnych preferencji i perwersji nie jest zgodne z obyczajem, tradycją i kulturą. Jeszcze bardziej oczywiste jest, że uzewnętrznianie innej orientacji seksualnej niż heteroseksualna spotyka się z niechęcią, a czasem wręcz agresją, ze strony większości społeczeństwa. Ludzie zatracili swoją swobodę seksualną.
Społeczeństwo w dużym stopniu kształtuje i ogranicza naszą seksualność. Jeśli nasz wygląd nie spełnia wymagań kulturowego ideału – jesteśmy niezgrabni, za starzy, grubi albo niepełnosprawni – często czujemy się tak, jakbyśmy nie mieli prawa do wyrażania swojej seksualności.
Mimo że żyjemy w XXI wieku, wciąż w wielu gronach obserwuje się negatywne nastawienie do tematu współżycia seksualnego, nie wspominając już o preferencjach. Przez cały czas seks widnieje na liście tematów zakazanych, tematów tabu.4 Czym jest to spowodowane? Naszą seksualność kształtują doświadczenia i wspomnienia z dzieciństwa. Prawdopodobnie nauczono nas, że seks jest wstydliwy, zły, brudny, grzeszny i zakazany. Od narodzin wpaja nam się określone zasady, normy, które kształtują naszą osobowość, nasze zachowanie. Po części to rodzice kształtują nasze upodobania, choć nie zdajemy sobie z tego sprawy. Od dzieciństwa zabraniają oglądania scen erotycznych, spoglądania na roznegliżowane osoby czy też ich naśladowania. Zamiast wytłumaczyć dziecku dlaczego tak się dzieje, trwają w obowiązujących normach i tradycjach oraz unikają problematycznych pytań. W ten sposób rodzice tworzą obraz seksu niestosownego, co w dorosłości stwarza wiele problemów w życiu intymnym ich dziecka.
W rodzinach nie rozmawia się otwarcie o seksie, nie szanuje granic i nie dostrzega potrzeb dzieci W wieku dojrzewania zaczynamy zdawać sobie sprawę, że nie musimy tkwić w tych normach, możemy pójść inną drogą, nie koniecznie zgodną z poglądami rodziców. Młody człowiek zaczyna smakować „zakazany owoc”. Rozpoczyna tworzenie swego indywidualnego punkt widzenia, indywidualnych poglądów.5
Czasami nasz stosunek do seksu i sposób postrzegania własnej seksualności nie przystają do naszych pragnień seksualnych. Zostały one bowiem ukształtowane przez kulturę i społeczeństwo, w którym dorastałyśmy. W efekcie może nas coś pociągać, chociaż uważamy, że nie powinno. Stajemy wtedy przed niepokojącymi sprzecznościami – uważamy na przykład, że pornografia jest niemoralna, a jednak lubimy oglądać pornograficzne pisma.6 Kiedy mężczyzna na ulicy gwiżdże na kobietę, sądzimy, że to upokarzające, a jednocześnie podoba się kobietom, że ktoś zwraca na nie uwagę. Jakieś zachowanie seksualne czasami wydaje się nam przyjemne i czułe, ale kiedy indziej odczuwamy je jako poniżające. Możemy fantazjować o doznaniach seksualnych, jakich nigdy nie chciałybyśmy przeżyć w rzeczywistości. Szersze uwarunkowania, w których doświadczamy naszej seksualności, mają wpływ na sposób odczuwania przez nas przyjemności i płynącą z niego seksualną satysfakcję.
Pomimo naszej kultury i społeczeństwa, przeciwnego uzewnętrznianiu swoich perwersji seksualnych, tak naprawdę nie zdajemy sobie sprawy ile osób wokół nas stosuje „nieprzyzwoite” gry, zabawy podczas współżycia. Oto kilka przykładów takich perwersji:
Sadomasochizm - osoba preferuje aktywność seksualną związaną ze zniewoleniem, zadawaniem bólu lub upokorzeniem. W ramach sadomasochizmu rozróżniamy sadyzm i masochizm. Sadomasochizm to coś więcej, niż potrzeba odmiany, bez przemocy nie odczuwa przyjemności ani sadysta, ani masochista. Pierwszy "żywi się" bólem drugiego, tymczasem ten, bez poniżenia, czy cierpienia, nie znajduje ukojenia oraz rozkoszy. 7Zdrowy sadomasochizm występuje wyłącznie jeśli jest to zabawa dla obu stron.
Masochizm - cechą charakterystyczną masochizmu to odczuwanie przyjemności, podniecenia i satysfakcji seksualnej w wyniku otrzymanego bólu, cierpienia lub poniżenia – psychicznego albo fizycznego. Osoby o takich preferencjach stosują w sypialni przedmioty do krępowania: kajdanki, liny, łańcuchy, klatki, a także system kar, bicie, przypalanie, cięcie, inne okaleczenia, gwałt.8
BDSM (skrót pochodzący od słów "związanie" i "dyscyplina" (ang. bondage & discipline, B&D), "dominacja" i "uległość" (ang. domination & submission) - Działania i relacje w kontekście BDSM charakteryzuje fakt, że uczestnicy zazwyczaj dzielą się na osoby dominujące i uległe. Poszczególne osoby mogą stale zajmować określoną pozycję lub zmieniać ją w zależności od sytuacji tzw. switches. BDSM jest praktykowany jako odgrywanie konkretnych scen, w których występują odpowiednie rytuały. Należą do nich m.in. odpowiednie sygnały czy kody, a także odgrywanie konkretnej roli. Podstawową zasadą przy stosowaniu praktyk BDSM jest zachowanie bezpieczeństwa obojga lub obu partnerów z własnej i nieprzymuszonej woli.9
Fetyszyzm - polega na seksualnej preferencji jakiejś części ciała lub przedmiotu oraz na uzyskiwaniu satysfakcji seksualnej głównie lub wyłącznie dzięki obecności obiektu pobudzenia − fetyszu. 10Teoretycznie każdy przedmiot lub sytuacja może stać się dla człowieka fetyszem. W sytuacji, gdy dany obiekt jest tylko fakultatywnym dodatkiem, zwiększającym satysfakcję seksualną, nie mamy do czynienia z fetyszyzmem jako parafilia.
Kandaulezizm (od imienia króla Lidii, Kandaulesa) - z pewnością nie należy do szeroko znanych perwersji. Polega na tym, że rozkosz seksualną sprawia mężczyźnie pokazywanie innym mężczyznom swojej żony lub kochanki. Mężczyzna ten pragnie widzieć ich podziw i pożądanie swojej partnerki. Niekiedy może to prowadzić do współżycia we troje (triolizm).11
Osoby używające takich perwersji w swoim życiu seksualnym, są świadome swego wyboru, są indywidualistami oddzielającymi seks od tematu tabu. Najczęściej sprzeciwiają się powszechnym opiniom społeczeństwa na temat seksualności. Zazwyczaj to normalni ludzie, którzy nie wstydzą się swojej seksualności i zyskania pełnej satysfakcji w swoim życiu intymnym.
Szczere i otwarte mówienie o seksie z początku nie jest łatwe, jednak warto podjąć ten wysiłek, by uczyć się od siebie nawzajem. Takie rozmowy mogą być uzdrawiające. Dzięki nim dajemy sobie wsparcie, pomagamy zrozumieć presję, jaką społeczeństwo wywiera na naszą seksualność, wyzwalamy się spod władzy stereotypów, zachęcamy do większej odwagi w życiu seksualnym, razem uczymy się bardziej asertywnie wyrażać swoje potrzeby i pragnienia seksualne.12
W Polsce coraz częściej można zauważyć (m. in. Na forach internetowych, społecznościach internetowych), że społeczne preferencje i perwersje seksualne, są tematem, który „wychodzi z podziemia”, a wraz z nim osoby które liczą na akceptację oraz poznanie osób o podobnych upodobaniach. Myślę, że dopiero za 10 lat Polska stanie się krajem bardziej otwartym, gdzie temat seks upodobań seksualnych i nie będzie widniał na liście tematów tabu.
Bibliografia:
Lew-Starowicz Z. : „Encyklopedia erotyki”. Warszawa: Passim 2001
Tritt R. J. : „Różnorodność ludzkiej seksualności w kontekście deklaracji praw seksualnych człowieka”. Poznań: Publicat 2007
Imieliński K. : „Seksiatria, Tom I”. Warszawa: PWN 1990
Bonnet, G. : „Perwersje seksualne”. Gdańsk: WPG 2006
Beisert M. : „Seksualność w życiu człowieka”. Poznań: Zakład wydawniczy Domke 2004
Janus D. : „Popęd i symbol - słowo o perwersjach seksualnych”. W: Wprowadzenie do psychopatologii. Pod red. Michał Przech. Warszawa: PWN 2003
1 Lew-Starowicz Z. : „Encyklopedia erotyki”. Warszawa: Passim 2001
2 Bonnet, G. : „Perwersje seksualne”. Gdańsk: WPG 2006
3 Tritt R. J. : „Różnorodność ludzkiej seksualności w kontekście deklaracji praw seksualnych człowieka”. Poznań: Publicat 2007
4 Imieliński K. : „Seksiatria, Tom I”. Warszawa: PWN 1990
5 Beisert M. : „Seksualność w życiu człowieka”. Poznań: Zakład wydawniczy Domke 2004
6 Beisert M. : „Seksualność w życiu człowieka”. Poznań: Zakład wydawniczy Domke 2004
7 Janus D. : „Popęd i symbol - słowo o perwersjach seksualnych”.
8 Bonnet, G. : „Perwersje seksualne”. Gdańsk: WPG 2006
9 Bonnet, G. : „Perwersje seksualne”. Gdańsk: WPG 2006
10 Janus D. : „Popęd i symbol - słowo o perwersjach seksualnych”.
11 Janus D. : „Popęd i symbol - słowo o perwersjach seksualnych”.
12 Beisert M. : „Seksualność w życiu człowieka”. Poznań: Zakład wydawniczy Domke 2004