Prawo Rzeczowe

21.03.2012

Nabycie od nieuprawnionego

Nemo plus iuris in aium transfere potest, quam ipse habet

Nie można na nikogo przenieść więcej, niż się samemu posiada

Odnośnie rozporządzania swoim prawem podmiotowym.

Ruchomości - przenoszenie prawa do rzeczy - przenosi je osoba której takie prawo do rzeczy nie służy , art. 169 - czasami ustawodawca decyduje się na to że prawo do rzeczy przejdzie mimo że nie zostało rozdysponowane przez właściciela. Łączy się to z innymi wartościami. Os. nieuprawniona do rozporządzenia, nabywca uzyskuje własność chyba że działa w złej wierze. Rzecz zgubiona, stracona . 169 - różnica nie jest do końca czytelna - paragraf 1 osoba uprawniona do władania rzeczą ale nie jest uprawniona do rozporządzania rzeczą, paragraf 2 nie ma także prawa władać rzeczą, jest posiadaczem wadliwym. Rzecz zgubiona stracona, termin 3 letni właściciel musi mieć czas na odnalezienie. ( Najczęściej problem dot. sprzedaży skradzionych samochodów - Czy doszło do nabycia ? A jeśli tak to kiedy ? ). Dot. czynności prawnych realnych - dochodzi z chwilą wydania rzeczy. Ograniczenie terminowe nie dot. pieniędzy, dokumentów na okazicia, rzeczy nabytych na urzędowej licytacji lub w toku postępowania egzekucyjnego. paragraf 2 najczęściej problem dot. rzeczy skradzionych, pragaraf 1 rzeczy zbywane przez współwłaściciela - rzeczy wspólnego zarządu.

art 170 na takiej samej zasadzie ale dot. obciążeń na rzeczy ruchomej, bez wględu czy dot. uprawnionego czy o nieuprawnionego.

Generalanie zasada " nemo plus iuris .. " nie może być bezwzględna - DLACZEGO ?

- przez ochronę interesu nabywcy - w dobrej wierze ( dokonał starań )

- potrzeba pewności prawnej, pewności w obrocie.

Skutek rzeczowy ;

bezpośredni - osoba uprawniona do władania rzeczą

odroczony - osoba nieuprawniona do władania rzeczą

Nieruchomości

rękojmia wiary publicznej ksiąg wieczystych - nieruchomości które mają urządzoną księgę wieczystą ( prawie wszystkie, ale nie do końca ) - prawadzone w oparciu o przepisy ustawy z 6 lipca 1982 - wiara pub. - pewna funkcja ksiąg, dają gwarancję tego co w nich jest wpisane jest zgodne z prawdą.

art 5. odpowiednik art 169. - ta sama konstrukcja - nabycie rzeczy od nieuprawnionego - treść księgi rozstrzyga na korzyść tego kto nabył w drodze czynności - może być tak że osoba wpisana do księgi wieczystej faktycznie nie jest nią -to jeśli kupi osoba od niej, to nabędzie nieruchomość mimo że ona faktycznie nie jest, ale jak tak wpisane do księgi wieczytej - chodzi wyłącznie o księgi wieczyste, a nie o zbiory dokumentów ( katalog gormadzący dokumenty dot. nieruchomości ). Ochrona NABYWCY która dokonuje czynności, z osobą wpisaną w księgach wieczystych. Od razu zakłada się że osoba wpisana w księgach wieczystych nie jest osobą uprawnioną. Sądy maja obowiązek składania. To co jest w księgach wieczystych odpowiada prawu - coraz częściej ;P. Ale często nie rejestruje się faktów śmierci, czy współwłaścicieli zmiana kręgu. Księgi wieczyste są w internecie ;D - wow ( ministerstwo sprawiedliwości, trzeba znać numer księgi ) ZASADA JAWNOŚCI KSIĄG.

Rękojmia nie może działać w sposób absolutny. Rękojmia nie chroni nabywcy działającego w złej wierze, zakłada się że nabywca jest w dobrej wierze, stosuje się domniemanie dobrej wiary. Rękojmia nie chroni rozporządzeń nieodpłatnych ( skoro ścierają się intreresy nabywcy i zbywcy interes nabywcy nie jest duży, bo dostaje ją za darmo, dlatego należy preferować interes zbywcy ). W złej wierze- wie że treść księgi wieczystej jest niezgodna z rzeczywistym stanem prawnym, albo mógł się o tym z łatwością dowiedzieć ( świadomie albo z łatwością ). Chroni się powagę systemu, aby system był wiarygodny, strony muszą zadbać o swoje interesy - złożyć wniosek aby figurować w księgach jako właściciel.

Prawa nieobjęte rękojmią. Prawa niewpisane w księdze wieczystej to wygasa wraz z nabyciem ( nieważne czy od uprawnionego czy nie ). Rękojmia nie działa - prawa z ustawy - dożywocie - niektóre służebności. ( art. 7 ) Mimo że nie zostało zarejestrowane w księdze wieczystej to te prawa przechodza razem z nabytą nieruchomością.

Czasami rękojmia w ogóle nie działa, nie ma zastosowania. Sąd dokumentując wpis do księgi wydaje orzeczenie. Musi rozpoznać sprawę. Trzeba odnotować fakt wpłynięcia wniosku ( skarga na orzeczenie referendarza sądowego ) ; wnioski wyłączają działanie rękojmi Art 8.

Księgi :

I - nieruchomość uprawnienia

II - uprawnieni

III - obciążenia, z wyjątkiem hipoteki ( o tyle obciąża, jeśli zostało ujawnione w księgach wieczystych )

IV - hipoteka

ZASIEDZENIE I PRZEMILCZENIE ( nabycie pierwotne )

Dawność :

- przedawnienie nabywcze

- przedawnienie umarzające

upływ czasu ma znaczenie konstrukcyjne; bezczynność uprawnionego, który powinien podjąć pewne czynności, albo aktywność nieuprawnionego ( strona podmiotowa ) pozwala odróżnić zasiedzenia od przemilczenia

Przemilczenie - art 187 - związane z rzeczami utraconymi ( pieniądze, papiery wartościowe, kosztowności albo inne rzeczy maące wartość naukową lub artystyczną) nieodebrane, albo w ciągu 2 lat (?)- własność skarbu państwa, inne rzeczy własnością znalazcy.

Dekret z 8 marca 1946 o majątkach opuszczonych; Skarb Państwa i związki samorz. teryt. nabywają przez przedawnienie tytuł własności majątków opuszczonych- nieruchomości 10 lat, ruchomości - 5 lat od ukończenia wojny. ( majątek opuszczony - wszelki majątek - ruchomy lub nieruchomy- które w związku z wojna utraciły jego posiadanie, a następnie go nie odzyskały jest majątkiem opuszczonym w rozumieniu dekretu ).

Zasiedzenie

upływ czasu - znaczenie konstrukcyjne; aktywność nieuprawnionego - musi się przejawiać w posiadaniu samoistnym; dot. rzeczy ruchomych lub nieruchimych; dot. własności, użytkowania wieczystego ( pałdi ma wątpliwości - w jego ocenie to jest rozwiązanie wyjątkowe, tego rozwiązania szczególnego nie można interpretować rozszerzająco, bo pozsotaje w sprzeczności z prawem własności chronionym przez konstytucję, nie jest to posiadanie samoistne a zasiedzenie tylko takiego dotyczy, uzytkownik nie jest właścicielem rzeczy, posiadanie nie ma charakteru samoistnego, jest to pośrednia formuła, nie jest ani samoistne ani zależne; sprawa jest dyskusyjna, problem może pojawić się stosunkowo rzadko), służebności czynne

ratio legis zasiedzenia - po co ?:)

dlaczego uprawniny traci swoje uprawnienia, może to być posiadacz w złej wierze, dlaczego ? !

względy które karzą tak traktować, łatwiej uzasadnić jeżeli chodzi o nieruchomości

- funkcja oczyszczająca , pozbawienie kłopotów dowodowych, skoro i tak nie będzie można wykazac że jestem właścicielem, to nie ma sensu utrzymywać tego stanu rzeczy - ruchomości

- fun. stabilizacyjna - unikać rozbierzności ze stanem prawnym - nie można utrzymywać stanów sprzecznych - po dłuższym czasie utrzymywanie go jest nieporządane, dot. nieruchomości ( oczyszczająca - usuwać z systemu pewne zaszłości ) bardzo często sytuacje patowe, nie ma księgi wieczystej , nie wiadomo kto jest właścicielem ( wynik wojen, zabarów, przesiedleń )

- animacyjna ; przynagla obywateli aby dbali o swoje interesy

w naszym systemie zasiedzenie nieruchomości ma bardzo duże znaczenie. Pokaźna część nieruchomości ma szansę wyprostowania swojej sytuacji prawnej tylko i wyłącznie przez zasiedzenie, w polsce dużo spraw o zasiedzenie.

Dawniej instytucje te regulowano wspólnie. art 175 Do biegu zasiedzenia stosuje się odpowiednio przepisy o biegu przedawnienia roszczeń. ( Ale nie dotyczy początku ). Tylko mechanizmy kończące i wstrzymujące bieg terminu.

art. 121 - 124 , art 125 NIE ;p

reguła szczególna - art 173 - jeżeli właściciel nieruchomości przeciwko któremu biegnie zasiedzenie, jest małoletni, za. nie może skończyć się wcześniej niż z upływem 2 lat od uzyskania pełnoletności.

Bieg terminów zasiedzenia

początek - objęcie rzeczy w posiadanie ( bardzo często trudno w praktyce ustalić ).

postanowienie ma charakter deklaratywny - zasiedzenie odbywa się na mocy samego prawa

ustalenie często dalekie jest od rzeczywistości

często nie mamy doczynienia z klasycznym objęciem rzeczy w posiadanie, czasami problem jurydyczny, czasami ktoś był posiadaczem zależnym a stał się samoistnym.

art 175

terminy zasiedzenia

ruchomości art 174 (art. 169 - od chwili utraty władztwa, a art 174 od objęcia - od lat trzech posiada nieprzerwanie, chyba że posiadał w złej wierze )

nieruchomości art 172 ( uzyskanie posiadania w dobrej wierze )

Przestrzeń intemporalna obecnie - 20 i 30 lat, 1965-1990 10 i 20 lat, 1947-1964 - 20 i 30 lat ( pierwsze- dobrej wierze, drugie- w złej wierze )

Dobra wiara art 7 - domniemania dobrej wiary - konstrukacja przepisu - podział dychotomiczny, albo w dobrej albo w złej wierze.

Zasiedzenie nieruchomości ( terenów ) " państwowych "

po raz pierwszy w 1961 21 lipca grunty w miastach i osiedlach

1 października 1990 uchylenie art 177, art 10 przepis przejściowy w 2005 gminy broniły się przed zasiedzeniem