Wszoły

Typ: Arthropoda – Stawonogi

Podtyp: Branchiata – Skrzelodyszne

Gromada: Insecta – Owady

Rząd: Mallophaga – Wszoły

Wszoły

• narządy gębowe typu gryzącego

• odwłok płaski, owalny

• długości 1 -11 mm

• najczęściej zabarwione, koloru od jasnożółtego do ciemnobrunatnego

• otwór gębowy brzuszny, uzbrojony w dwie haczykowatego kształtu żuwaczki na końcu ząbkowane

• karmią się złuszczonym nabłonkiem, piórami, włosami, rzadziej krwią

• miejscem ich osiedlenia jest górna część pióra, włosa lub skóra

• typ rozwoju

  • przeobrażenie niezupełne

  • larwa linieje trzykrotnie

  • rozwój jaja do postaci dojrzałej trwa od 3 do 4 tygodni

  • liczba składanych jaj waha się od 10 do 30 ( w ten sposób jedna para wszołów może dawać w ciągu kilku miesięcy ponad 100 000 sztuk potomstwa

  • larwy wykluwają się po 5 – 8 dniach od złożenia jaja

  • wszoły żyją od kilku tygodni do kilku miesięcy

• wszoły odznaczają się dużą specyficznością, śmierć żywiciela powoduje również śmierć wszołów

• wszołowica dotyczy głównie zwierząt utrzymywanych w złych warunkach

• latem natomiast ich populacja zmniejsza się z powodu wzrostu temperatury, bowiem większość larw ginie w temperaturze 37,8*

• objawy kliniczne i zmiany anatomopatologiczne są podobne do wszawicy

• czynnikiem patogennym jest ruch pasożytów, powodujący niepokój zwierząt, ocieranie się o napotykane przedmioty, ogryzanie i drapanie swędzących części ciała

• przy intensywnej inwazji może powstawać w ten sposób zapalenie skóry, nastroszenie i zmatowienie sierści, wyłysienia, łuszczenie nabłonka, rany i strupy

• zawszołowienie wpływa ujemnie na wagę, co obniża kondycję zwierząt hodowlanych, powoduje obniżenie wydajności mlecznej a same pasożyty mogą też przenosić choroby zakaźne, poprzez chorobotwórcze bakterie, wirusy, riketsje

Rząd: Mallophaga – Wszoły

Podrząd: Amblycera ( pasożyty ptaków i ssaków)

Rodzina: Menoponidae

Rodzaj: Menopon

Menopon gallinae

Rodzaj: Trinoton

Menopon gallinae

• samiec długości 1,8 mm,

• samica długości 1,7 mm

• lekko zabarwione na kolor żółtawy z głową trójkątnego kształtu

• żywiciel

  • kur domowy, kaczka, gołąb

• umiejscowienie

  • na całym ciele, na piórach, rzadziej na skórze, samica składa jaja zlepione w grudki

Podrząd: Ischnocera

Rodzina: Philopteridae ( pasożyty ptaków)

Rodzaj: Lipeurus

Lipeurus caponis

Rodzaj: Goniocotes

Gonioctoes gallinae

Goniocotes gallinae

• samiec długości 0,8 – 0,9 mm

• samica długości 1,3 mm

• długość głowy równa jej szerokości z przednią krawędzią zaokrągloną

• ogólne zabarwienie brudnożółte, z brunatnymi pasmami

• żywiciel

  • kur domowy, perliczki

• umiejscowienie

  • pióra

Lipeurus caponis

• samiec długości 2,2 mm

• samica długości 2,5 mm

• kształt ciała wąski, wydłużony, głowa półkolista

• żywiciel

  • kur domowy, perliczki, bażanty

• umiejscowienie

  • pióra

Rodzina: Trichodectaidae ( pasożyty ssaków)

Rodzaj: Trichodectes

Trchodectes canis

Rodzaj: Felicola

Felicola subrostratus

Rodzaj: Bovicola

Bovicola bovis

Bovicola ovis

Bovicola caprae

Rodzaj: Werneckiella

Werneckiella equi