Kodeks Etyki i Deontologi Weterynaryjnej obowiązujący do 23 marca 2008 r.
KODEKS ETYKI I DEONTOLOGII WETERYNARYJNEJ
PRZYRZECZENIE LEKARZA WETERYNARII
Przyrzekam jako lekarz weterynarii, że w zgodzie z mym powołaniem, w trakcie pełnienia obowiązków zawodowych będę postępował sumiennie i zgodnie z aktualna wiedzą weterynaryjną, przestrzegał godności zawodu, przyczyniał się w miarę możliwości do postępu nauk weterynaryjnych, a także wykonywał obowiązki wynikające z przepisów prawa oraz zasad Kodeksu Etyki i Deontologii Weterynaryjnej.
CZĘŚĆ OGÓLNA
Art. 1
Powołaniem lekarza weterynarii jest dbałość o zdrowie zwierząt oraz weterynaryjna ochrona zdrowia publicznego i środowiska. Celem nadrzędnym wszystkich jego działań jest zawsze dobro człowieka w myśl dewizy: „Sanitas animalium pro salute homini”.
Art. 2
Lekarza weterynarii, jako wykonującego zawód zaufania publicznego, obowiązuje przestrzeganie zasad etyki ogólnoludzkiej oraz zasad dobrych obyczajów.
Art. 3
Lekarz weterynarii powinien dbać o godność zawodu lekarsko-weterynaryjnego.
Art. 4
Wszystkich lekarzy weterynarii , jako członków jednej społeczności zawodowej , powinna cechować wiedza zawodowa, rzetelność, uczciwość, kultura osobista oraz taktowne postępowanie.
Art. 5
Postępowanie lekarza weterynarii, w ramach jego czynności zawodowych, uwzględnia potrzeby zwierząt oraz etyczne i naukowo uzasadnione wykorzystanie zasobów populacji zwierzęcej.
Art. 6
Lekarz weterynarii wykonuje swój zawód, opierając się na współczesnej wiedzy, obowiązującym prawie , ze szczególnym uwzględnieniem niniejszego Kodeksu.
Art. 7
1. Obowiązkiem każdego lekarza weterynarii jest stałe uzupełnianie swojej wiedzy i doskonalenie umiejętności zawodowych, a jego powinnością jest udział w życiu towarzystw naukowych i organizacji zawodowych.
2. Lekarz weterynarii , w miarę swych możliwości , powinien publikować w prasie fachowej lub w innej formie upowszechniać własne spostrzeżenia oraz odkrycia mające znaczenie dla nauki i praktyki lekarsko-weterynaryjnej.
Art. 8
1. Lekarz weterynarii nie używa i nie zezwala na używanie swojego nazwiska i tytułu zawodowego do reklamowania usług i towarów. Nie dotyczy to wydawania opinii naukowych opartych na badaniach własnych.
2. Informacje o wykonywaniu praktyki lekarsko-weterynaryjnej nie mogą wykraczać poza ramy ustalone przez samorząd zawodowy.
Art. 9
Lekarz weterynarii , sprawując nadzór nad personelem pomocniczym, w pełni odpowiada za jego pracę, jednocześnie powinien odnosić się do niego z należytym szacunkiem.
Art. 10
1. Lekarz weterynarii dba o autorytet samorządu zawodowego.
Krytykę organów i członków samorządu można prowadzić w izbach lekarsko-weterynaryjnych, na posiedzeniach weterynaryjnych towarzystw zawodowych i naukowych, a także na łamach czasopism zawodowych.
2. Powinnością lekarza weterynarii jest aktywne uczestnictwo w pracach, zebraniach oraz zjazdach samorządu zawodowego.
3. Nieprzestrzeganie uchwał organów samorządu lekarzy weterynarii oraz działanie na szkodę tego samorządu, w tym niepłacenie składek członkowskich, stanowi przewinienie zawodowe.
CZĘŚĆ SZCZEGÓŁOWA
ROZDZAŁ 1
Postępowanie lekarza weterynarii wobec zwierząt i ich posiadaczy
Art.11
Zawód lekarza weterynarii wolno wykonywać wyłącznie pod własnym nazwiskiem .
Art.12
1. Lekarza weterynarii powinien cechować przyjazny i racjonalny stosunek do zwierząt.
2. W przypadku chorego zwierzęcia należy ograniczyć jego cierpienia i dążyć do przywrócenia zdrowia, a w przypadkach uzasadnionych rozważyć możliwość uśmiercenia.
3. Lekarz weterynarii , w miarę możliwości , udziela doraźnie pomocy chorym wolno żyjącym i bezpańskim zwierzętom.
Art. 13
Wybór lekarza weterynarii należy do posiadacza zwierząt.
Art. 14
Praktykującemu lekarzowi weterynarii nie wolno narzucać swych usług posiadaczom zwierząt.
Art. 15
Wykonywanie zawodu lekarza weterynarii może odbywać się jedynie na zasadach i warunkach określonych odpowiednimi przepisami, a także uchwałami samorządu lekarzy weterynarii.
Art. 16
Każde postępowanie lekarsko-weterynaryjne poprzedzone jest , w zależności od okoliczności, stosownymi badaniami zwierząt, warunków środowisk hodowlanych, higieny i technologii produkcji zwierzęcej oraz środków spożywczych i żywienia zwierząt, a także ustaleniem sytuacji epizootycznej.
Art. 17
Lekarz weterynarii nie może wykonywać czynności zawodowych, będąc pod wpływem alkoholu lub innych środków mających działanie odurzające.
Art. 18
Postępowanie lekarza weterynarii wobec zwierzęcia powinno uwzględniać także uzasadniony interes jego posiadacza oraz aspekty społeczne.
Art. 19
Lekarz weterynarii powinien w sposób zrozumiały informować posiadacza zwierzęcia o rozpoznaniu, rokowaniu, zamierzonym postępowaniu i związanym z tym ryzykiem oraz kosztami, o przewidywanej użyteczności zwierzęcia po jego wyleczeniu, a także uzyskać akceptację właściciela odnośnie do planowanych działań.
Art. 20
1. Gdy posiadacz nie wyrazi zgody na leczenie cierpiącego zwierzęcia, lekarz weterynarii może zalecić jego uśmiercenie.
2. W razie skierowania zwierzęcia do uboju lekarz weterynarii obowiązany jest podać informację o zastosowanych w trakcie leczenia środkach farmaceutycznych i ich karencję.
Art. 21
Lekarz weterynarii , stosując u zwierząt gospodarskich wykorzystywanych do produkcji żywności środki farmaceutyczne, których pozostałości mogłyby stanowić zagrożenie dla zdrowia konsumentów, zobowiązany jest do pouczenia posiadacza zwierząt leczonych o okresie karencji stosowanych leków.
Art. 22
Lekarz weterynarii , który nie może podjąć się leczenia lub musi odstąpić od leczenia chorego zwierzęcia, powinien wskazać posiadaczowi zwierzęcia możliwości uzyskania pomocy u innego lekarza weterynarii.
Art. 23
Lekarz weterynarii nie może powierzać wykonywania czynności lekarsko-weterynaryjnych osobom nie posiadającym prawa wykonywania zawodu lekarza weterynarii.
Art. 24
1. Podejmując opiekę nad chorym zwierzęciem, lekarz weterynarii zapewnia ciągłość leczenia.
2. Lekarz weterynarii uprzednio leczący zwierzę zobowiązany jest na życzenie swego zastępcy przekazać mu wszystkie niezbędne informacje o przebiegu dotychczasowego leczenia.
3. Lekarz weterynarii leczący nie może sprzeciwiać się, by posiadacz zwierzęcia zasięgał opinii o stanie zdrowia i postępowania u innego lekarza weterynarii.
Art. 25
1. Lekarzowi weterynarii przysługuje swoboda wyboru metod rozpoznawczych, leczenia oraz profilaktyki, jeśli przepisy nie stanowią inaczej.
2. Lekarz weterynarii w swej pracy zawodowej stosuje ogólnie uznane i wypróbowane metody rozpoznawcze i lecznicze.
3. Lekarz weterynarii powinien ograniczyć swoje postępowanie wobec zwierząt do czynności niezbędnych. Zasada ta nie dotyczy przeprowadzania eksperymentów.
4. W razie zamiaru zastosowania nowych, niedostatecznie sprawdzonych w praktyce lekarskiej metod lekarz weterynarii powinien poinformować o tym posiadacza zwierzęcia i uzyskać jego zgodę.
Art. 26
1. Wysokość honorarium za wykonane czynności lekarza weterynarii jest wartością umowną. Ustalając honorarium powinien on uwzględnić wytyczne samorządu zawodowego, wkład swej pracy, ponoszonych kosztów własnych, a także sytuację materialną posiadacza i wartość zwierzęcia.
2. W sytuacjach szczególnych lekarz weterynarii może wykonać swoje czynności zawodowe bezpłatnie.
Art. 27
Lekarz weterynarii obowiązany jest informować organy inspekcji weterynaryjnej o stwierdzonym przez siebie szkodliwym lub innym od wskazanego przez producenta działaniu leków stosowanych u zwierząt.
Art. 28
Poza sytuacjami wyjątkowymi, lekarzowi weterynarii nie wolno wykonywać zawodu w warunkach, które mogą naruszać jego godność, obniżać jakość wykonywanych czynności, a także stwarzać zagrożenia dla lekarza lub osób postronnych.
Art. 29
Lekarz weterynarii w przypadku w przypadku uświadomionego popełnienia błędu w swym postępowaniu informuje o tym posiadacza zwierzęcia i podejmuje działania naprawiające tego skutki.
Art. 30
Lekarza weterynarii obowiązuje tajemnica zawodowa, o której powinien poinformować personel pomocniczy. Zwolnienie z niej może nastąpić za zgodą posiadacza zwierzęcia bądź w przypadku zagrożenia zdrowia publicznego lub gdy wymagają tego przepisy prawa.
Art. 31
1. Lekarz weterynarii ma obowiązek prowadzenia dokumentacji lekarskiej związanej z wykonywaniem praktyki weterynaryjnej.
2. Każde zaświadczenie lub inny dokument powinny umożliwić identyfikację lekarza weterynarii, który je wystawił.
Art. 32
Obowiązkiem lekarza weterynarii jest przestrzeganie zasad uczciwej konkurencji w prowadzeniu praktyki lekarsko-weterynaryjnej.
ROZDZIAŁ II
Rola lekarza weterynarii w dziedzinie ochrony zdrowia publicznego oraz ochrony środowiska i praw zwierząt
Art. 33
Lekarz weterynarii powołany lub wyznaczony do wykonywania zawodowych czynności urzędowych, w tym zwalczania chorób zakaźnych zwierząt, badania zwierząt rzeźnych i mięsa oraz sprawowania nadzoru sanitarno-weterynaryjnego, jest przedstawicielem państwa i z tego tytułu ciąży na nim obowiązek ochrony zdrowia publicznego, także poprzez ocenę żywności pochodzenia zwierzęcego oraz środków żywienia zwierząt i materiału biologicznego.
Art. 34
1. Powinnością lekarza weterynarii jest przestrzeganie, a w miarę możliwości upowszechnianie praw zwierząt oraz respektowanie podstawowych zasad sozologii.
2. Lekarz weterynarii zobowiązany jest zwracać uwagę posiadaczy zwierząt oraz organów publicznych na nieprawidłowości w zakresie ochrony zdrowia, poszanowania praw zwierząt, a także na zagrożenia ekologiczne, szczególnie środowiska wiejskiego.
3. Lekarz weterynarii powinien wpływać na warunki zapewnienia dobrostanu zwierzętom użytkowym i doświadczalnym.
Art. 35
Lekarz weterynarii przeciwstawia się niewłaściwym zachowaniom wobec zwierząt i korzysta z uprawnień przysługujących mu w tym zakresie.
ROZDZIAŁ III
Eksperymenty na zwierzętach w badaniach naukowych i dydaktyce
Art. 36
Uczestnictwo lekarza weterynarii we wdrażaniu osiągnięć biotechnologii jest dopuszczalne, gdy istnieją uzasadnione przesłanki naukowe, że nie będzie to szkodliwe dla ludzi, zwierząt i środowiska.
Art. 37
Eksperymenty z użyciem żywych zwierząt, w których uczestniczy lekarz weterynarii, są dopuszczalne tylko wtedy, gdy są niezbędne w diagnostyce, dydaktyce, a w badaniach naukowych przewiduje się, że przyniosą korzyść dla zdrowia ludzi i zwierząt oraz gdy są zachowane obowiązujące w tym zakresie przepisy prawa.
Art. 38
Lekarz weterynarii uczestniczący w eksperymentach na zwierzętach albo sprawujący nadzór nad ich przebiegiem ma obowiązek dbać o to, aby nie zadawano tym zwierzętom zbędnego bólu, cierpień i obrażeń.
ROZDZIAŁ IV
Stosunki wzajemne między lekarzami weterynarii
Art. 39
Stosunki między członkami społeczności zawodowej powinny opierać się na wzajemnej życzliwości, gotowości w okazywaniu koleżeńskiej pomocy i solidarności zawodowej.
Art. 40
Lekarz weterynarii nie może wypowiadać publicznie niekorzystnych ocen o działalności zawodowej innego lekarza weterynarii lub dyskredytować go w jakikolwiek sposób.
Art. 41
1. Lekarzy weterynarii obowiązuje nie tylko rzetelność, obiektywizm, przestrzeganie przepisów prawa i dobrych obyczajów, ale także odpowiedzialność lekarsko-weterynaryjna.
2. Lekarze weterynarii uprawnieni do wyznaczania wykonywania czynności urzędowych członkom samorządu powinni w miarę możliwości uwzględniać racje wszystkich zainteresowanych.
Art. 42
Lekarz weterynarii nie może usprawiedliwiać swego zachowania będącego w sprzeczności z dobrymi obyczajami, lojalnością wobec przełożonego.
Art. 43
Lekarze weterynarii pełniący funkcje kierownicze mają obowiązek dbać o podnoszenie kwalifikacji zawodowych podległych im kolegów.
Art. 44
Lekarz weterynarii nie może przekraczać swoich kompetencji. W razie wątpliwości przy wykonywaniu czynności zawodowych powinien skorzystać z konsultacji innego lekarza, a także zaplecza rozpoznawczego. Opinia konsultanta ma charakter doradczy. Udzielanie konsultacji jest powinnością lekarza weterynarii.
Art. 45
1. Wszelkie uwagi o dostrzeżonych błędach w postępowaniu kolegi lekarz weterynarii przekazuje bezpośrednio zainteresowanemu. Jeżeli uwagi te nie odnoszą skutku, negatywne oceny o pracy tego lekarza, dotyczące popełnienia przezeń błędu w sztuce lekarsko-weterynaryjnej, można kierować do określonego organu okręgowej izby lekarsko-weterynaryjnej.
2. Informowanie organów izby o naruszeniu zasad etyki lekarsko-weterynaryjnej, jak również o przejawach niekompetencji zawodowej, nie godzi w reguły solidarności zawodowej.
Art. 46
1. Niedopuszczalne jest pozyskiwanie pacjentów w sposób niezgodny z zasadami etyki i lojalności wobec kolegów.
2. Obowiązkiem lekarza weterynarii jest przestrzeganie zasad uczciwej konkurencji w prowadzeniu prywatnej praktyki oraz przestrzeganie uchwał samorządu w tym zakresie.
Art. 47
Lekarz weterynarii pełniący czynności kontrolne wobec swego kolegi nie może ich przeprowadzać pod jego nieobecność. Uwagi pokontrolne przekazuje organowi zlecającemu kontrolę i kontrolowanemu, jeśli przepisy prawa nie stanowią inaczej.
Art. 48
Wskazane jest, aby doświadczeni lekarze weterynarii nieśli pomoc młodym absolwentom zawodu w doskonaleniu wiedzy i umiejętności, jak również kształtowali ich postawy etyczne osobistym przykładem.
Art. 49
Lekarz weterynarii nie może wykorzystywać swego stanowiska służbowego w stosunku do osób podległych dla osiągnięcia korzyści materialnych.
ROZDZIAŁ V
Przepisy końcowe
Art. 50
Nauczyciele akademiccy będący lekarzami weterynarii powinni swoim postępowaniem nie tylko dawać przykład do naśladowania, ale także przekazywać studentom weterynarii zasady tego Kodeksu.
Art. 51
W nieprzewidzianych w tym Kodeksie sytuacjach należy postępować zgodnie z ustaleniami przyjętymi w uchwałach samorządu lekarsko-weterynaryjnego, sądów lekarsko-weterynaryjnych oraz z zasadami dobrych obyczajów.