Cywilny rytuał przejścia

W naszych warunkach dziewczyny wchodzą w rytuały przejścia w wieku lat 18-21; obecnie rytuałem takim jest osiemnastka, z pamiętaną przez wiele osób “próbą” 18 pasów. Jest to granica odgórnie ustalona dla chłopców i dziewcząt – wcześniej nie mamy dostępu do pewnych rzeczy, potem jesteśmy traktowani jak osoba dorosła


Wśród rytuałów świeckich odnaleźć możemy rytuały polityczne (np. zaprzysiężenie posłów lub prezydenta), przejścia (np. obrona pracy licencjackiej czy magisterskiej), rozrywkowe – przejawiające się w imprezach masowych choćby takich jak dożynki, codzienne (np. wspólne rodzinne celebrowanie obiadu, angielska herbata o godz. 17.), cielesne przejawiające się w tatuażach i makijażu oraz zawodowe, łączące się z awansem np. w wojsku lub urzędzie.


Obrzędy przejścia często służą do zaznaczenia przełomowych wydarzeń, związanych z przechodzeniem z jednej fazy życia lub funkcjonowania do kolejnej. Charakter taki mają na przykład rytuały odprawiane przy okazji fizycznych zmian miejsca: przekroczeniu granicy terytorium, przeprowadzki, pielgrzymki, a także przy powitaniu i włączeniu człowieka obcego do określonej społeczności; narodzeniu dziecka; przejściu z fazy życia dziecięcej do dojrzałości (np. postrzyżyny); inicjacji do stowarzyszeń (np. zawodowych, politycznych), grup religijnych (np. chrzest) itp. Por. A. van Gennep, Obrzędy przejścia, przeł. B. Biały, Warszawa 2006; L. Stomma, A jeśli było inaczej… Antropologia historii, Poznań 2008, s. 115.


Niezależnie od miejsca na Ziemi i epoki w wielu społeczeństwach jeden z rytuałów przejścia (zwłaszcza u chłopców) polega na podcięciu włosów lub ogoleniu głowy. Wymienić można choćby słowiańskie postrzyżyny i wiankowiny, żydowską bar micwę czy inicjację w afrykańskim plemieniu Xhosa, wstąpienie do klasztoru buddyjskiego i całe mnóstwo innych. Muzułmanie golą włosy niemowlętom lub malutkim dzieciom, po czym rozdają jałmużnę wagą równą wadze włosów.


Taka jest również koncepcja nowożytnych chrztów cywilnych. Zapoczątkowali je Francuzi po rewolucji, w 1794 roku, jako konsekwencję decyzji, iż jedynie urzędy państwowe mają prawo wydawać akty stanu cywilnego (wcześniej nowo narodzonych rejestrowano tylko w księgach parafialnych). Na tę okazję został skomponowany przez G. Cambiniego „Hymn do młodości”.

Chrzest cywilny (republikański) we Francji odbywa się w merostwie, chrzestni deklarują na piśmie pomoc dziecku w przypadku niemożliwości opieki rodzicielskiej. Sami rodzice wypowiadają życzenie wychowania potomka „poza wszelkimi uprzedzeniami społecznymi i filozoficznymi, w poszanowaniu rozumu, honoru i solidarności”.




Wyszukiwarka

Podobne podstrony:

więcej podobnych podstron