SYNDROM SZTOKHOLMSKI
Specyficzny stan psychiczny pojawiający się u porwanych i zakładników.
Odczuwanie sympatii i solidarności w stosunku do prześladowców
Może osiągnąć taki stopień, że osoby więzione pomagają swoim prześladowcom w osiągnięciu ich celów lub w ucieczce przed policją.
Syndrom ten jest skutkiem psychologicznych reakcji na silny stres oraz rezultatem podejmowanych przez porwanych prób zwrócenia się do prześladowców i wywołania u nich współczucia.
Nazwa syndromu wiąże się z napadem na Kreditbanken przy placu Norrmalmstorg w Sztokholmie, podczas którego napastnicy przez kilka dni (między 23 a 28 sierpnia 1973) przetrzymywali zakładników.
Po złapaniu napastników i uwolnieniu przetrzymywanych przez nich osób, te ostatnie broniły przestępców pomimo sześciodniowego uwięzienia.
W czasie przesłuchań odmawiały współpracy z policją. Termin został użyty przez szwedzkiego kryminologa i psychologa, Nilsa Bejerota, który współpracował z policją podczas tego napadu i który przedstawił swoje obserwacje dziennikarzom.
Termin wkrótce przyjął się wśród psychologów na całym świecie.
Na podstawie owego wydarzenia w 2003 roku zrealizowana została szwedzko-norweska koprodukcja filmowa Norrmalmstorg.
SYNDROM TERRORYZMU
Cechy terroryzmu:
pewna taktyka działań, która ma na celu rozciągnięcie spirali strachu i wykorzystywanie go w grupach etnicznych, religijnych oraz społeczeństwach;
w swoim klasycznym wydaniu posługuje się strachem do osiągnięcia celów politycznych lub ideologicznych;
wywołanie strachu przez terrorystów jest ważniejsze, niż użycie bezpośredniej przemocy fizycznej
obiektem jego działań są grupy, osoby które nie mają bezpośredniego wpływu na realizacje celów stawianych przez terrorystów;
stąd też działania terrorystyczne muszą charakteryzować się znacznym efektem psychicznym i dużym oddźwiękiem społecznym i medialnym
kiedy warunki te zostaną spełnione, jednocześnie zostaje spełniony akt terrorystyczny
Współczesny terroryzm skoncentrowany jest na świecie mediów, gdyż tędy najłatwiej i najszybciej można wywołać strach i poczuć zagrożenie.
Konkretne ofiary terroryzmu są dziś mniej ważne, natomiast bardzo istotna jest liczba i krwawy przebieg zamachu.
Im większa liczba i krwawy przebieg, tym bardziej wywołuje strach psychiczny i spełniają się zamierzenia terrorystów.
Przy każdej operacji terrorystycznej (bez względu na jej charakter, specyfikę) chodzi o wywołanie reakcji strachu w znacznej grupie społecznej.
Strach przed terroryzmem ma wpływ na cały świat.
Mechanizm działania terrorystycznego
Występuje atak na określony cel;
Terroryści przy pomocy mediów przedstawiają motywy i cele działania;
Terroryści po przedstawieniu celów, przy pomocy mediów, zapowiadają kolejne ataki;
Stawianie warunków, żądań za pośrednictwem mediów.
Współczesny terroryzm używa „opinii publicznej” do swoich celów.
zwracają na siebie uwagę
rozkręcają spirale przemocy
ukazują straty
Bez rozgłosu ich działania nie miałyby takiej siły.
Często terroryści wykorzystują w akcjach akty samobójcze.
Zamachowiec samobójca jest bardzo skuteczny, gdyż gwarantuje uruchomienie strachu, dużych strat.
Zamachy typu samobójczego są zaskakujące szczególnie dla zachodniego kręgu kulturowego
ścinanie głów
nagranie
dystrybucja
Działania te mają na celu spowodowanie „efektów”, oraz presji psychicznej.
Współczesne społeczeństwo jest manipulowane strachem przez terrorystów.