Analiza: „Zwycięstwo czasu nad miłością (Alegoria - Triumf Venus)” - Agnolo Bronzino
Rozpoznanie dzieła |
tytuł: „Zwycięstwo czasu nad miłością (Alegoria - Triumf Venus)”; autor: Agnolo Bronzino; data: 1540-1545 r; technika: olej na desce; wymiary: 146 x 116 cm; znajduję się: National Gallery, Londyn; powstał na zamówienie: Cosimo de'Medici (książę Florencji), podarowany Franciszkowi I (król Francji); |
Kompozycja |
kształt pola obrazowego: prostokąt pionowy; kompozycja otwarta; kompozycja dynamiczna: całość sprawia wrażenie ruchu, odnośmy wrażenie, że czas stanął w miejscu; swobodne ukazanie głębi; brak równowagi i symetrii; centrum kompozycyjne: postać Wenus, podkreślona kolorystycznie; wieloplanowość; |
Kolorystyka |
obraz bogaty chromatycznie/ szeroka gama barwna: obejmuje kolory ciepłe i zimne; brak wyraźnych konturów; brak wyraźnej barwy dominującej: choć przeważają kolory zimne; zróżnicowanie natężenia barw: kolory ciemnieją wraz z oddalaniem się od centrum kompozycji; dopracowany, efekt wręcz fotograficzny, mocno zaznaczony kontrast: pomiędzy pierwszym planem (barwy jasne - zimne) a kolejnymi (barwy ciemne); |
Światłocień |
światło naturalne: padające z lewej strony spoza obrazu; modelunek: światłocień modeluje postaci i przedmioty; |
Ekspresja i treść |
dopracowany, starannie wykończony, realistyczny, wręcz fotograficzny; plastycznie oddane przedmioty i postacie; ekspresyjnie ułożona draperia; figura serpentinata: widoczna w postaci Kupidyna; ciała skręcone w nienaturalny sposób; postacie: Wenus: przedstawiona w centrum kompozycji; w jednej ręce trzyma jabłko, drugą odbiera strzałę Kupidynowi; Kupidyn: jedną ręką podtrzymuje głowę Wenus, drugą zaś trzyma ją za pierś; Przyjemność / Rozkosz: postać umieszczona obok Wenus, obsypuje parę kochanków płatkami róży; Zdrada: postać z niewinną twarzą i tułowiem węża, umieszczona za przedstawieniem Rozkoszy; postać trzyma w jednej ręce plaster miodu – symbol miłości i rozkoszy, oraz żądło skorpiona – symbol cierpienia i bólu; dłonie „zdrada” wydają się być nienaturalnie wykręcone; Zazdrość/Ból/Cierpienie: twarz umieszczona po lewej stronie obrazu; jest to stara, pomarszczona kobieta z grymasem cierpienia na twarzy; Zapomnienie: umieszczona została nad „Zazdrością”, pragnie zasłonić gorszącą scenę kotarą jednak zostaje powstrzymana; Chronos: personifikacja czasu; zostaje przedstawiony w prawym, górnym rogu dzieła, wraz ze skrzydłami i klepsydrą; powstrzymuje „zapomnienie” przed ukryciem sceny; symbolika: złote jabłko Parysa: trzymane przez Wenus w lewej dłoni – symbol triumfu; strzała Kupidyna cierń: wbijany w stopę; symbolizuje ból związany z uczuciem; gołąb: u stop Wenus – symbol niewinności; maski: nawiązanie do teatru – symbol różnych oblicz (tu: różne oblicza miłości); klepsydra oraz siwy,brodaty starzec: symbol upływającego czasu; tło: oddane w odcieniach niebieskiego ma symbolizować niebo; liście lauru: symbolizują zwycięstwo; |
Wnioski końcowe |
Dzieło daje duże pole do interpretacji. Autor umieścił na nim wiele symboli, które po zanalizowaniu dają pełny obraz przekazu obrazu. Całość odchodzi od ideałów renesansu. Mitologiczny temat w połączeniu z erotycznym podtekstem daje niezwykłe efekty manierystycznej sztuki. Niewątpliwie jest to arcydzieło, czerpiące zarówno ze sztuki starożytnej jak i poprzedzającej epoki – renesansu, jednak ukazuje różnice pomiędzy nimi, czerpiąc to co najlepsze. |