1.Skład chemiczny:

a)stały78%azot21% tlen1% inne gazy

b)zmienny-CO2-t. siarki-t. azotu

c)domieszki

-sztuczne:spaliny, pyły przemysłowe

-naturalne: piaski, pyłki, rośliny, sól morska

2.Budowa:

a)troposfera:

7-18 k m, pierwsza warstwa, występuje w niej

prawie cała zawartość tlenu, zjawiska pogody,

klimaty, para wodna; temp. Mal. O,6 C/100m,

maleje ciśnienie 10hPa/100m

-granica troposfery – tropopauza

b)stratospera:

do 50km, część warstwa ozonowa – pochłania cześć energii

słon., rośnie temp do 0C, chroni życie organiczne przed UV

c)mezosfera:

maleje temp do -80C, do 85km

d)termosfera:

800km, temp. ponad 1000C, „spadające gwiazdy”,

statki kosmiczne

e)egzosfera:

2000km – zanika powietrze, zawieszone są satelity,

temp. maleje -273C

3.Efekt cieplarniany

a)przyczyny: nadmierne gromadzenie się gazów(spaliny)

b)skutki: ocieplenie klimatu, podniesienie wód, topnienie lodowców,

4.Kwaśne deszcze:

a)przyczyny: emisja t. siarki i azotu do atmosfery

b)skutki: niszczenie roślin, zakwaszenie gleb, niszczenie elewacji budynków,

zakwaszanie wód -niszczenie fauny i flory

5.Ciśnienie atmosferyczne- nacisk słupa powietrza na powierzchnie ziemi.

Zależy od: temp powietrza, wysokości n.p.m., położenia geogr.

6.Wiatr- ruch powietrza wywołany różnicą ciśnień. Wieje z wyżu do niżu.

7.Cyrkulacja troposfery – krążenie powietrza.

Stale niże – na równiku w szerokościach umiarkowanych.

Stałe wyże- nad zwrotnikami i biegunami.

8.Stałe wiatry:

a)pasaty- od zwrotników na równik, ciepłe, suche

b)zachodnie- od zwrotników w szerokości umiarkowane, ciepłe

c)wschodnie- od biegunów, zimne

9.Lokalne wiatry:-bryza-monsun-halny-huragany-dolinne i górskie
10.Masy powietrza:a)ciepła, zimnab)suche, wilgotna

c)równikowe zwrotnikowepolarne., arktyczned)morskie, kontynentalne

11.Rodzaje wiatrów:

a)monsun – wiatr zmienny między morzem a oceanem.

Przyczyna – nagrzewanie się lądu i oceanu. Ląd szybciej się nagrzewa i oziębia.

Monsun letni – ciepły, wilgotny wiatr z morza na ląd, przynosi opady,

powoduje powodzie, Zimowy – suchy, powodujący suszę,, wpływa na uprawę ryżu.

Zat.Gwinejska, pół-wsch Azja, Afryka.

b)bryza morska– przyczyny: różnica w ogrzewaniu się lądu i morza w okresie dnia i nocy.

W ciągu dnia – bryza dzienna (morska) – z morza na ląd, chłodny, wilgotny wiatr.

Wciągu nocy – bryza nocna (lądowa) – z lądu do morza, suchy, chłodny,

w pasie wybrzeża do 20-30 km.

c)bryza miejska- wiatr zboczowy- od nagrzewającego się miasta. Z pól do miast, wiatr dzienny

d)dolinne i górskie – w ciągu dnia – wiatr dzienny dolinny, wieje z dolin ku szczytu,

doliny nagrzewają się szybciej. W ciągu nocy – wiatr nocny górski – wieje z gór ku doliną

e)cyklon- rodzaj cyrkulacji atmosferycznej.

Występuje w umiarkowanych i wysokich szerokościach geogr.

Tworzenie: ciepłe oceany w Strefie międzyzwrotnikowej.

Docierają do wybrzeży lądów i w głębi lądów znikają.-Tornado

12Skala siły i prędkości wiatru: Beauforta – predkość wiatru.. Fujity – 0-5 do ponad 500 km/h

13.Wilgotność powietrza to zawartość pary wodnej.

a)względna- ilosc pary wodnej wyrażona w procentach

b)bezwzględna- gram wody na m3

-20 C – 1,1 g/m3 || 0C – 4,5g/m3 | 20C – 17 g/m3

14.Warunki powstawania opadów:

-wystepowanie pary wodnej

-spadek temp do tzw temp punktu rozy w której skrapla się nadmiar pary wodnej

-proces wzrastania i rozłączenia się kropelek

-kiedy kropla jest duża, ciężka wypada z chmur

15. Rodzaje opadów: mżawka, deszcz, śnieg, grad, krupy śnieżne

16.Osady atmosferyczne- skroplona para wodna na zimnym podłożu:

rosa,szron, szadź, gołoledź

17.Chmura – według wysokości:

-piętro wysokie – Cirus

-piętro średnie –cummulus - kłębiaste, niektóre dają opady

-piętro niskie- stratus- warstwowe, dają opady ciągłe

-pośrednie – alto-cummulus- niektóre z nich dają opady

cummulonimbus – chmura burzowa

18.Pogoda- stan chwilowy troposfery nad określonym obszarem.

Elementy pogody:temp, ciśnienie, wilgotność, stopień zachmurzenia (0-10),

rodzaj chmur, wielkość, rodzaj opadów, wiatr, zjawiska specjalne,

widoczność, zapylenie atmosfery.

19.Badanie pogody – stacje, ogródki meteorologiczne:
a)termografy – temp | b)barometry – ciśnienie | c) deszczomierz – deszcz|

d)śniegomierz – śnieg | e) wilgotnościomierz – wilgotność |

f) wiatromierz anemometr -wiatr| h)heliograf – nasłonecznienie

20.Prognoza – przewidywanie pogody na podstawie mapy synoptycznej.

21.Klimat- charakterystyczny dla danego obszaru zespół stanów pogody w okresie wieloletnim.