KRS, FIRMA, PROKURA ITD.
Firma
Firmą jest imię i nazwisko osoby fizycznej oraz nazwa osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej. Każdy przedsiębiorca działa pod firmą
ujawniona w rejestrze
nazwa przedsiębiorcy, nie przedsiębiorstwa -art. 432 KC
Zasady prawa firmowego:
prawdziwość (nie może wprowadzać w błąd, w szczególności co do osoby, przedmiotu działalności, miejsca jej prowadzenia, źródeł zaopatrzenia),
wyłączność (powinna się odróżniać dostatecznie od firm innych przedsiębiorców),
ciągłość (zachowanie firmy w przypadku przekształcenia, utraty członkostwa przez wspólnika, kontynuacji działalności przez następcę prawnego, wymaga to pisemnej zgody wspólnika a w razie jego śmierci – małżonka i dzieci),
jawność (ujawnienie w rejestrze),
jedność (przedsiębiorca działa pod jedną firmą),
niezbywalność.
Firma składa się z korpusu i dodatków (obligatoryjne/fakultatywne).
rdzeń
dodatki obligatoryjne – np. sp. z o.o.
fakultatywne w bliższy sposób oznaczają firmę np. P.H.U.
Jak zbudować firmę:
spółka jawna – nazwisko (+ wspólnicy) + sp.j., mogą być el. rzeczowe
spółka partnerska – nazwisko (+ partnerzy) + zawód + sp.p., mogą być el. Fantazyjne
spółka komandytowa – nazwisko co najmniej 1 komplementariusza + sp.k. (umieszczenie nazwiska komandytariusza nie ma znaczenia w stosunkach wew., tylko na zew. odpowiada tak jak komplementariusz)
spółka komandytowo-akcyjna – nazwiska +S.K.A.
Spółka z o.o. - dowolna + sp. z o.o.
spółka akcyjna – dowolna + sp.a.
Inne dodatki obowiązkowe – sp. w organizacji, sp. w likwidacji
Firma oddziału – firma + oddział w + nazwa miejscowości (oddział podlega rejestrowi w rejestrze przedsiębiorców)
przedstawicielstwo – rejestr prowadzony przez ministra ds. gospodarki – nazwa oryginalna + przetłumaczona na j. polski nazwa formy prawnej + przedstawicielstwo w Polsce
Funkcje firmy: indywidualizacja, reklama, ochrona, stanowi też część przedsiębiorstwa o znacznej wartości majątkowej, jak np. Coca-cola.
ochrona prawa do firmy:
zaniechanie działania
oświadczenia o treści i formie odpowiedniej
odszkodowanie lub
wydanie korzyści
Rodzaje firm:
osobowe – zawierają nazwiska, np. Grycan
rzeczowe – określają wskazujące na przedmiot działalności
fantazyjne np. Kodak
pierwszeństwo używania w obrocie gospodarczym
Prokura (czy można ograniczyć prokurę ze skutkiem wobec osób trzecich?- nie można)
Prokura jest pełnomocnictwem wpisanym do rejestru
Obejmuje umocowanie do czynności sądowych i pozasądowych związanych z prowadzeniem przedsiębiorstwa.
udzielona w formie pisemnej pod rygorem nieważności,
przez przedsiębiorcę podlegający wpisowi do rejestru ← niekoniecznie wpisany!!!
Prokurentem może być osoba fizyczna o pełnej zdolności do czynności prawnych (lub kilka osób – prokura łączna).
Nie można ograniczyć prokury ze skutkiem wobec osób trzecich (wyjątek prokury oddziałowej).
Prokura nie może być przeniesiona ale prokurent może ustanowić pełnomocnika.
Może być w każdej chwili odwołana,
ograniczenia; pełnomocnictwo do poszczególnych czynności potrzebne do:
zbycie przedsiębiorstwa
dokonanie czynności, wskutek której zostaje oddane do czasowego używania
zbywania/ obciążania nieruchomości
wygasa wskutek:
wykreślenia przedsiębiorcy z rejestru,
upadłości, przekształcenia,
śmierci prokurenta.
Może być udzielona kilku osobom łącznie lub oddzielnie (łączna i samoistna)
oddziałowa
zakaz jej przenoszenia można ustanowić pełnomocnika do poszczególnych czynności
Porównanie prokura – pełnomocnictwo
Prokura |
Pełnomocnictwo |
umocowanie do działania w imieniu przedsiębiorcy |
umocowanie do działania w imieniu innej osoby, . |
w formie pisemnej ad solemnitatem. |
nie musi być udzielone w formie pisemnej (zależy od czynności), |
Do rejestru |
nie podlega rejestracji |
zakres prokury ustawowo ale nie można jej ograniczyć ze skutkiem wobec osób trzecich. |
Zakres umocowania jest określony w pełnomocnictwie, |
Nie wygasa z chwilą śmierci przedsiębiorcy, wygasa wskutek ogłoszenia upadłości |
Pełnomocnictwo nie wygasa z chwilą otwarcia likwidacji ale wygasa co do zasady z chwilą śmierci mocodawcy. |
prokura jest nieprzenoszalna |
Pełnomocnik może ustanowić substytuta |
Zasady wpisu do KRS
Zasada ogłaszania wpisów (istnieją wyjątki, ogłoszenie w MSiG),
zasada jawności formalnej
zasada jawności materialnej
domniemanie prawdziwości wpisu –
obalone przeciwdowodem,
jeśli dane wpisano bez wniosku albo niezgodnie z nim, to nie można się zasłaniać wobec osoby trzeciej działającej w dobrej wierze, że dane są nieprawdziwe, jeśli nie wystąpił niezwłocznie z wnioskiem o sprostowanie
domniemanie powszechnej znajomości danych wpisanych do rejestru -
ogólna zasada – nikt nie może się zasłaniać nieznajomością wpisu od dnia ogłoszenia w MSiG
jeśli nie minęło 16 dni od ogłoszenia w MSiG to podmiot wpisany nie może powołać się na wpis, jeśli osoba trzecia dowiedzie, że nie mogła wiedzieć o wpisie
w razie rozbieżności między KRS a MSiG – liczy się KRS
osoba trzecia może powoływać się na treść ogłoszenia, chyba że podmiot wpisany do rejestru udowodni, że osoba trzecia wiedziała o treści wpisu w KRS
jeśli wpis nie podlega ogłoszeniu w MSiG, to nikt nie może zasłaniać się nieznajomością wpisu, chyba że mimo zachowania należytej staranności nie mógł wiedzieć
wiarygodności (domniemanie prawdziwości wpisów, zasada dobrej wiary - osoby działające w dobrej wierze mogą się powoływać na wpis nawet jeśli jest niezgodny ze stanem faktycznym),
nieusuwalności wpisów,
zupełności (wszystkie dane uważane za celową są w rejestrze).
Funkcje KRS:
informacyjna
kreacyjna
rejestracyjna
Zasadę ścisłości statutu - swoboda umów z kc a zasada ścisłości statutu.
3531KC - Strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego.
Zasada prawa cywilnego wyrażająca się w możliwość:
kształtowania treści umowy,
swobodzie jej zawarcia,
możliwość wyboru kontrahenta,
podjęcia decyzji o zawarciu lub nie zawarciu umowy.
Treść lub cel stosunku prawnego nie może sprzeciwiać się właściwościom stosunku, ustawie, zasadom współżycia społecznego.
sp. a. uważana jest za najczystszą formę sp. kapitałowej, dlatego niedopuszczalne jest przenoszenie na jej grunt pewnych instytucji ze sp. z o.o.
Zasada ścisłości statutu to granica swobody umów dla statutu spółki akcyjnej. W kodeksie dokładnie określone (art. 304) co ma zawierać statut
Statut spółki akcyjnej może zawierać dodatkowe postanowienia, chyba ze z ustawy wynika, że przewiduje ona wyczerpujące uregulowanie albo dodatkowe postanowienie statutu jest sprzeczne z naturą spółki akcyjnej lub dobrymi obyczajami.
dodatkowe ograniczenia: statut może zawierać postanowienia inne niż przewiduje ustawa tylko jeżeli ustawa na to zezwala,
dodatkowe postanowienia mogą być zawarte w statucie tylko jeżeli ustawa nie reguluje wyczerpująco danej kwestii, statut nie może zawierać postanowień sprzecznych z naturą spółki akcyjnej lub dobrymi obyczajami.
Natura spółki akcyjnej jest pojęciem kodeksowym, Pojęcie to należy wiązać z określonymi ustawowo (podstawowe znaczenie norm bezwzględnie obowiązujących) cechami charakterystycznymi takiej spółki:
- wyodrębniona struktura organizacyjna,
- brak odpowiedzialności osobistej akcjonariuszy,
- zasada realnego wniesienia KZ oraz zakazu dokonywania zwrotu wpłat,
- zasada rządów większości,
- zasada ochrony praw mniejszości,
- zasada równego traktowania akcjonariuszy,
- zasada związania uprawnień z akcją,
- zasada zbywalności akcji.
Dobre obyczaje należy rozumieć podobnie do zasad współżycia społecznego. Są to normy moralne i zwyczajowe stosowane w działalności gospodarczej. Normy te mogą się odnosić do innych stosunków społecznych niż typowe zasady współżycia społecznego na tle Kodeksu cywilnego. Za naruszające dobre obyczaje przyjmuje się przekroczenie postanowień zawartych w kodeksach etycznych opracowywanych dla poszczególnych grup zawodowych.
Znaczenie dobrych obyczajów można określić jedynie na tle konkretnego systemu faktycznego, uwzględniając specyficzne okoliczności danego przypadku.
Przywileje pracowników wg ustawy o kom. i pryw
Przy prywatyzacji pośredniej (przekształcanie przedsiębiorstwa państwowego w jednoosobową spółkę skarbu państwa, a następnie sprzedaż akcji w drodze przetargu) pracownikom (też rolnikom i rybakom) spółki przysługuje prawo do nieodpłatnego nabycia do 15% akcji objętych przez Skarb Państwa w dniu wpisania spółki do rejestru.
Prawo do nieodpłatnego nabycia akcji powstaje po upływie trzech miesięcy od dnia zbycia przez Skarb Państwa pierwszych akcji na zasadach ogólnych i wygasa z upływem 24 miesięcy od dnia powstania tego prawa. (mogą skorzystać z prawa do nabycia akcji nieodpłatnie, o ile w ciągu sześciu miesięcy od dnia wpisania spółki do rejestru złożą pisemne oświadczenie o zamiarze nabycia akcji).
Przedsiębiorstwo rozumiane przedmiotowo, podmiotowo, funkcjonalnie,
Znaczenie podmiotowe - podmiot stosunków prawnych (praw i obowiązków), synonim przedsiębiorcy czyli osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna niebędącą osobą prawną posiadająca zdolność prawną – wykonująca we własnym imieniu działalność gospodarczą (u.s.d.g.).
Znaczenie funkcjonalne – stałe (zawodowo, we własnym imieniu, w sposób zorganizowany i ciągły) prowadzenie działalności gospodarczej w celach zarobkowych (k.h.).
Znaczenie przedmiotowe – zorganizowany zespół składników niematerialnych i materialnych przeznaczonych do prowadzenia działalności gospodarczej ( art. 551k.c.).
substrat – składniki materialne i niematerialne, wymienione w art. 551k.c.
element organizacji – uporządkowanie, hierarchia – to, co narzuca prawo
element celu – prowadzenie dział. gosp.
Przedsiębiorstwo i odpowiedzialność za zbycie
Przedsiębiorstwo obejmuje (w szczególności):
1) oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);
2) własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;
3) prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;
4) wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;
5) koncesje, licencje i zezwolenia;
6) patenty i inne prawa własności przemysłowej;
7) majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;
8) tajemnice przedsiębiorstwa;
9) księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.
554 KC - Nabywca przedsiębiorstwa jest odpowiedzialny solidarnie ze zbywcą za jego zobowiązania związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, chyba że w chwili nabycia nie wiedział o tych zobowiązaniach, mimo zachowania należytej staranności.
Odpowiedzialność nabywcy ogranicza się do wartości nabytego przedsiębiorstwa według stanu w chwili nabycia, a według cen w chwili zaspokojenia wierzyciela.
Odpowiedzialności tej nie można bez zgody wierzyciela wyłączyć ani ograniczyć.
Przedsiębiorstwo może być przedmiotem zbycia – czynność prawna rozporządzająca inter vivos
Zbycie przedsiębiorstwa – art. 552, 554 KC – nie odpowiadają jednak na pytanie kiedy mamy do czynienia ze zbyciem przedsiębiorstwa [Orzecznictwo: I Sa/Wa 540/08] O zbyciu przedsiębiorstwa możemy mówić, gdy na nabywcę przechodzi minimum składników, które są podstawowe z punktu widzenia zdolności przedsiębiorstwa do generowania zysków.
Czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych.
przenoszenie członkostwa w spółce cywilnej
Zasada stałości składu osobowego – nie ma ona jednak charakteru bezwzględnego. Możliwe jest (bez wpływu na relacje spółki z osobami trzecimi): przystąpienie jednego – nowego wspólnika lub ustąpienie jednego ze wspólników. Przystąpienie nowego wspólnika może dotyczyć osoby trzeciej nie związanej ze spółką, albo spadkobierców zmarłego wspólnika – jest to prawo dziedziczne przechodzące na spadkobierców.
Przystąpienie może opierać się na klauzuli znajdującej się w umowie spółki lub w zmianie tej umowy – umowa o przystąpienie.
Zbycie członkostwa – udziału spółkowego, translatywne i pochodne przeniesienie ogółu praw i obowiązków w spółce na osobę trzecią. Zbycie członkostwa następuje – jeżeli dopuszcza się taką możliwość –na skutek umowy pomiędzy zbywcą a nabywcą za zgodą pozostałych wspólników.
Ustąpienie wspólnika jest możliwe w skutek jego śmierci – art. 872 KC → zasadniczo skutkiem śmierci wspólnika jest wyłącznie jego ustąpienie ze spółki, do spółki ex lege nie wchodzą spadkobiercy wspólnika – jest to możliwe dopiero po zawarciu umowy. Wystąpienie możliwe też przez wypowiedzenie udziału wspólnika.
Wypowiedzenie udziału wspólnika przez jego wierzyciela osobistego – wierzyciel ze stosunków pozaspółkowych. Art. 870 KC – gdy egzekucja z ruchomości nie była możliwa, na 3 m-ce przed końcem roku. Dzięki temu wierzyciel uzyskuje dostęp do środków majątkowych wspólnika, które ten zainwestował w spółkę. Wypowiedzenie takie nie skutkuje rozwiązaniem spółki tylko ustąpieniem wspólnika – konieczność rozliczenia się