Style Kierowania
Kierowanie – proces oddziaływania na ludzi, których ma
spowodować ich działanie zgodne z oczekiwaniami
kierującego
Administrowanie – ma umocowanie w rozwiązaniach
formalnych, a nie w prawie własności własności. Uprawnienia
dotyczące rozporządzania zasobami są ściśle określone
przez regulaminy i procedury
Rządzenie – powiązania nie wynikają z praw
właścicielskich właścicielskich. Organ „rządzący” jest samodzielnym
podmiotem prawa prawa. Organ rządzący wpływa więc na jego
funkcjonowanie tylko poprzez tworzenie praw
powszechnie obowiązujących w obszarze podlegającym
jego jurysdykcji
W teoriach organizacji i
zarządzania opisuje się trzy
grupy takich ról kierowniczych:
1. Role interpersonalne
# rola reprezentacyjna - pełnienie określonych
funkcji ceremonialnych
# rola przywódcy - co w praktyce oznacza
zatrudnianie, szkolenie i motywowanie
pracowników
# rola łącznika - utrzymywanie kontaktów z
osobami spoza organizacji
2. Role informacyjne
# rola monitora - poszukiwanie
informacji, które mogą być
wykorzystane z pożytkiem
# rola upowszechniającego -
przekazywanie informacji podwładnym
# rola rzecznika - przekazywanie
informacji osobom spoza jednostki czy
organizacji
# 3. Role decyzyjne
# Rola przedsiębiorcy - dbanie o rozwój
i doskonalenie firmy
# Rola przeciwdziałającego zakłóceniom -
reagowanie na konflikty, sytuacje będące poza
jego kontrolą
# Rola rozdzielającego zasoby - gospodarowanie
zasobami instytucji oraz własnym czasem
# Rola negocjatora - rozwiązywanie problemów
dzięki posiadanym informacjom i autorytetowi
Umiejętności
kierownicze:
# Umiejętności techniczne
(specjalistyczne)
# Umiejętności koncepcyjne
# Umiejętności wywierania wpływu
Umiejętności techniczne
(specjalistyczne)
# Precyzyjnie wyznacza czas realizacji zadań
# Dzieli zadania na czynności
# Wpływa istotnie lub nawet narzuca czas,
tempo, kolejność i sposób ich wykonywania
# Kontroluje, ocenia i koordynuje przebieg
działań podwładnych
# Dokształca lub przyucza podwładnych do
wykonania przyznanych im czynności lub
zadań
Umiejętności koncepcyjne
# Planowanie celów dla kierowniczej jednostki organizacyjnej
# Organizowanie systemów realizacji (analizy problemów)
# Pozyskiwanie środków i zasobów realizacji celów
i zadań
# Dzielenie się uprawnieniami
Kształtowanie obszarów odpowiedzialności podwładnych
# Umiejętności koncepcyjne są więc rozumiane jako zdolności
postrzegania organizacji jako całości wraz ze
współzależnościami zachodzącymi jej częściami
Umiejętności wywierania
wpływu
Obejmuje to cechy:
Przywódcze (autorytet)
# # Umiejętności komunikowania się
# Umiejętność kształtowania postaw
# Zdolności pedagogiczne (trening, szkolenia)
Styl kierowania
Zespół metod oddziaływania na
podwładnych, które mają na celu
skłonić ich do efektywnego działania
na rzecz organizacji
Potencjalny styl kierowania
indywidualny pogląd kierowania na to jakimi
metodami winien on oddziaływania na
podwładnych
Rzeczywisty styl kierowania
Skoordynowany stylem potencjalnym pod
wpływem aktualnych celów postawionych
kierownikowi oraz warunków, w których
przyszło mu je realizować
Style kierowania:
# Autokratyczny
# Konsultatywny
# Partycypacyjny
# Bierny
Autokratyczny:
# Wysoki poziom czynnego
zaangażowania się kierownika w pracę
podległego mu zespołu zespołu. Kierownik w
znacznym stopniu interweniuje w
przebieg działań podwładnych podwładnych. Dzieli i
ustala zadania, sposób ich wykonania,
termin, ściśle kontroluje przebieg
wykonania, bieżąco koordynuje
kierunki i sposoby ich realizacji
Warunki w których zalecany
jest styl autokratyczny:
# Niski poziom dojrzałości organizacyjnej
podwładnych
# Gdy bardziej liczy się ilość, a nie jakość
wyniku
# Działania przebiegają w uciążliwych
warunkach
# Władza wynika z silnej przewagi nad
podwładnymi
Przeciwwskazania
# Gdy instytucja ma wypracowany
system reagowania na sytuacje
powtarzalne, a kwalifikacje
podwładnych i ich motywacja do
działań wystarczają do współdziałania
w opracowywaniu adekwatnych reakcji
na nowe sytuacje
Styl konsultatywny:
# Działania kierownika zmierzają do
włączenia podwładnych w proces
organizowania ich pracy, przy
zachowaniu prawa przełożonego o
ostatecznym decydowaniu o sposobie,
miejscu i czasie realizacji przez nich
zadań. Zlecając wykonanie zadań
zgodnie z procedurami oczekuje
jednak od podwładnych krytycznego
do nich stosunku
Warunki zaistnienia:
# Podwładni potrafią realizować znaczną część
postawionych im zadań bez konieczności
permanentnego nadzoru.
# Zdolni są do krytycznej analizy
obowiązujących sposobów realizacji zadań.
Potrafią nawet zaproponować
konkurencyjne rozwiązania
# Ich kwalifikacje nie są równe kompetencjom
przełożonego i nie są też emocjonalnie
gotowi do partnerskiej pracy z przełożonym
Przeciwwskazania
# Podwładni nie są w stanie zaproponować
rozwiązań ze względu na niskie kwalifikacje
lub przyjętą postawę, iż ich rolą jest
wykonywanie zadań
# Kwalifikacje podwładnych są równe lub
nawet przewyższają kwalifikacje
przełożonego i udało się stworzyć system
solidarnej odpowiedzialności wszystkich
członków zespołu za wyniki
Styl partycypacyjny
# Wysoki poziom zaangażowania się kierownika w
sprawy podległego mu zespołu. Skupienie uwagi na
postawach podwładnych i stosunkach ludzkich.
Przełożony precyzuje obszary działania
podwładnych oraz formy ponoszenia przez nich
odpowiedzialności. Czynnie uczestniczy w
formułowaniu celów pracy zespołu, wewnętrznego
podziału zadań, ustalania sposobów ich realizacji.
Kierownik poświęca mało czasu na kontrolę
sposobów realizacji zadań koncentrując się na
wynikach
Zalecenia:
# Wysoki poziom adaptacyjności zachowań
podległego zespołu do celów i warunków
funkcjonowania organizacji
# Podwładni opanowali umiejętność zachowania w
sytuacjach typowych, pożądane jest
wykorzystanie emocjonalnego zaangażowania
się podwładnych dla osiągnięcia wysokiego
poziomu innowacyjności ich działań.
# Wysoki poziom kwalifikacji fachowych i
moralnych członków zespołu, niezakłócony tok
realizacji zadań bieżących oraz system
motywacji skutecznie promujący działania o
charakterze kreatywnym
Przeciwwskazania:
# Podwładni dążyć będą do realizacji
celów sprzecznych z interesami
organizacji
# Nie będą mieli rozbudowanych potrzeb
wyższego rzędu
Styl bierny
# Niski poziom bezpośredniego
zaangażowania się kierownika w prace
zespołu. Kierownik ogranicza się
sprecyzowania granic obszarów działania
zespołu oraz form odpowiedzialności. Duże
przywiązanie wagi do obowiązujących reguł.
Angażowanie się czynne kierownika tylko na
prośbę pracowników, lub naruszenie przez
nich norm.
Zalecenia:
Odmiana - nadzorujący
# Wysoki poziom sformalizowania celów i
sposobów działania
Odmiana delegujący
# Zespoły o wysokim poziomie kwalifikacji
# Duży poziom integracji emocjonalnej z
instytucją
# Wysoki poziom integracji wewnętrznej grupy
Przeciwwskazania:
# Niezbędne jest czynne zaangażowanie
się kierownika w rozwiązywanie
problemów organizacyjnych,
technicznych, społecznych stojących
przed zespołem
Siatka stylów kierowania
(Blake i Monton)
# 1.1. – kierowanie zubożone
# 1.9. – kierowanie klubowe ( human
relations relations)
9.1. – kierowanie autokratyczne (Taylor)
# # 5.5. – kierowanie zrównoważone
# 9.9. – kierowanie zespołowe
(styl partycypacyjny)
Charakterystyka stylów
kierowania według
J.W. Reddina
1. Styl podstawowy:
# Towarzyski – koncentruje się na problemach
pracowniczych, w niewielkim stopniu na
zadaniach. Lubi kontakty z podwładnymi i ma
zdolność rozwiązywania konfliktów. Brak
pobudzania podwładnych. Sankcją jest spadek
zainteresowania pracownikiem i jego
problemami.
# Zintegrowany – emocjonalnie związany z
aktualnie wykonywanymi zadaniami. Narady
grupowe formą ustalania zadań, a ludzie
oceniani ze względu na ich przydatność. Jest
dalekowzroczny i kieruje ludźmi przez
wskazywanie im ideałów i stawianie ambitnych
zadań. Docenia znaczenie indywidualizacji
działań pracowników.
1. Styl podstawowy:
# Separujący się – w niewielkim stopniu nastawiony i na
zadania, i na ludzi. Stosuje kary w postaci cofania uprawnień
decyzyjnych. Unika innowacji, preferuje metody znane i
wypróbowane. Ma trudności z nawiązaniem kontaktów i
współdziałaniem z ludźmi. Ceni racjonalność, a za zgubne
uważa uleganie emocjom.
# Poświęcający się – skoncentrowany na zadaniach, dąży do
podwładnym
uzyskania dominacji nad innymi, udzielając instrukcji i wskazówek. Działa w krótkiej perspektywie, a
podwładnych ocenia z punktu widzenia ich przydatności do
wykonywania zadań. Nagrody i kary uważa za najlepsze
narzędzia kierowania.
2. Styl mniej efektowny
# Misjonarz – wkłada wiele wysiłku przede wszystkim w
stosunków międzyludzkich. Przez
zapewnienie jak najlepszych otoczenie jest odbierany jako człowiek miły, ale nieskuteczny,
nie umiejący stawiać zadań a bardziej jeszcze egzekwować ich
wykonanie.
# Kompromista – bardzo podatny na wpływ otoczenia. Lubi
zgadzać się we wszystkimi i zawsze. Koncentruje się przede
wszystkim na rozwiązywaniu zagadnień bieżących, pomijając
te o dłuższym horyzoncie czasu.
2. Styl mniej efektowny
# Dezerter – ucieka od kierowania. Wiele
problemów, które powinien rozwiązywać, bądź nie
rozwiązuje ich wcale, bądź przekazuje do
rozwiązania innym. Przez otoczenie jest oceniany
jako niezaangażowany w pracę.
# Autokrata – dążący za wszelką cena do wykonania
zadań. Przez otoczenie oceniany jest jako nie
mający zaufania do ludzi, apodyktyczny,
nieżyczliwy, co sprawia, że trudno mu uzyskiwać
dobre rezultaty, nie mówiąc już o klimacie
wewnątrz kierowanego zespołu.
3. Styl bardziej efektywny:
# Rozwojowiec – uważany za człowieka ufnego,
delegującego uprawnienia na podwładnych,
dbającego zarazem o ich rozwój. Takie nastawienie
zapewnia mu sukcesy, tym większe, im bardziej
zintegrowany jest zespół.
# Administrator – umie stawić i stawia wysokie
wymagania sobie i podwładnym. Kładzie nacisk na
zespołową, potrafi skutecznie dobierać ludzi,
pracę co zapewnia mu skuteczność działania.
3. Styl bardziej efektywny:
# Biurokrata – przywiązuje wagę do formalnych
procedur i kontroli podlegającego mu personelu.
Przez otoczenie ceniony jest jako sumienny i
skrupulatny. Może osiągnąć niezły wyniki działania.
# Życzliwy autokrata – stara się realizować zadania
bez zrażanie sobie ludzi. Tych ostatnich traktuje co
prawda instrumentalnie, ale w miarę im ufa i
pozostawia samodzielność działania. Dzięki temu
może mieć dobre wyniki nawet przy ambitnych
zadaniach.
Style kierowania wg
Reddina
Podstawowe:
C D
Zintegrowany
P
R
A
C
A
Separujący
Towarzyski B
Poświęcający się
O
W
N
I
C
Y
ZADANIA
STYLE MNIEJ EFEKTYWNE
5 7
Konformista
P
R
A
C
1
Dezerter
Misjonarz 1
Autokrata
O
W
N
I
C
Y
ZADANIA
Style bardziej efektywne
6 8
Administrator
P
R
A
C
2
Biurokrata
Rozwojowiec 3
Życzliwy autokrata
O
W
N
I
C
Y
ZADANIA