Temat: Czytanie ze zrozumieniem. (Fragment książki „Mały Książę” Antoine de Saint-Exupéry- roz. 8)

Opis przebiegu ćwiczenia lub zadania	Metody i formy pracy	Cel zadania	Środki dydaktyczne	Czas realizacji
1. Każdy z uczestników zajęć otrzymują tekst. Nauczyciel dzieli klasę na dwie grupy. Zadaniem pierwszej grupy jest odnalezienie w tekście wszystkich wyrazów z literą „r”, natomiast zadaniem drugiej grupy jest znalezienie wyrazu podstawowego „róża” i podanie liczby jego pojawienia się w tekście.	Metoda praktyczna (ćwiczebna) Formy pracy: indywidualna, grupowa.	Celem tego zadania jest odszukanie liter, bądź wyrazów w tekście co wspomaga umiejętność czytania ze zrozumieniem.	- tekst/ fragment tekstu - długopis	5 min
2. Każdy z uczestników zajęć w otrzymanym tekście ma za zadanie odszukać podane zdania: - „Jej tajemnicze strojenie trwało wiele dni.” - „Ten kwiat jest bardzo skomplikowany.” - „Trzeba je oglądać i wąchać”	Metoda praktyczna. Forma pracy: indywidualna.	Celem zadania jest odszukanie/próba odszukania w tekście zdania. (rozwój umiejętności czytania ze zrozumieniem)	- tekst - długopis	8 min
3. Nauczyciel dzieli klasę na 4 grupy. Każdy grupa otrzymuje rozsypankę wyrazową. Zadaniem uczniów jest ułożenie z nich 2 zdań. - „Jakaż Pani jest piękna!” - „Mały książę, który śledził pojawienie olbrzymiego pąka, wyczuwał iż wykwitnie z niego jakieś cudowne zjawisko, lecz róża schowana w swoim zielonym domku przygotowywała się powoli.”	Metoda praktyczna. Forma pracy: grupowa.	Celem zadania jest ułożenie dwóch zdań pochodzących z przerabianego tekstu. To zadanie ma na celu rozwój umiejętności czytania ze zrozumieniem.	- rozsypanka wyrazowa (załącznik nr 1)	10 minut
4. Nauczyciel dzieli klasę na cztery grupy. Nauczyciel rozdaje dwie różne rozsypanki. Zadaniem uczniów jest ułożenie z nich krótkiego zdania. - „Kwiaty mają w sobie tyle sprzeczności.” - „Nie ma tygrysów na mojej planecie.”	Metoda praktyczna. Forma pracy: grupowa.	Celem zadania jest ułożenie krótkich zdań z rozsypanki sylabowej, co wspomaga czytanie ze zrozumieniem.	-rozsypanka sylabowa (załącznik nr 2)	8 min
5. Nauczyciel prosi uczniów, aby we wcześniej przeczytanym tekście odnaleźli fragment dotyczący: - rozkwitu Róży - pojawienia się tygrysów - rozczarowania Małego Księcia zachowaniem Róży	Metoda praktyczna. Forma pracy: indywidualna.	Celem zadania jest wyszukiwanie fragmentów odnoszących się dookreślonych osób i miejsca akcji.	- tekst -długopis	5 min
6. Nauczyciel rozdaje każdej grupie ilustracje (róża, baobab, konewka, płaczący chłopiec, tygrys). Zadaniem uczniów jest wyszukanie w tekście fragmentów, które są związane z ilustracjami.	Metoda praktyczna. Forma pracy: grupowa.	Celem zadania jest wyszukiwanie fragmentów związanych z ilustracjami.	- ilustracje (załącznik nr 3) - tekst	10 min
7. Nauczyciel dzieli uczniów na pięć grup. Każda z grup otrzymuje fragment wcześniej czytanego tekstu, materiały plastyczne oraz długopis. Zadaniem uczniów jest zilustrowanie fragmentu tekstu oraz sformułowanie opisu do ilustracji, w formie równoważnika zdania. Wszystkie ilustracje oraz opisy powinny stworzyć spójną całość.	Metoda praktyczna. Forma pracy: grupowa.	Celem zadania jest zilustrowanie fragmentu opowiadania wytworami plastycznymi jako przygotowanie do ułożenia planu wydarzeń.	- fragment tekstu (załącznik nr 4) - materiały plastyczne - długopis	15-20 min
8. Każdy uczeń otrzymuje rozsypankę wyrazową. Wyrazy pochodzą z wcześniej czytanego tekstu. Zadaniem ucznia jest podzielenie wyrazów na części mowy: rzeczownik, czasownik, przymiotnik, przysłówek.	Metoda praktyczna. Forma pracy: indywidualna.	Celem zadania jest segregowanie wyrazów, według podziału na części mowy.	- rozsypanka wyrazowa (załącznik nr 5)	8 min
9.Nauczyciel pisze na tablicy pytania. Zadaniem ucznia jest udzielenie odpowiedzi na nie w formie pisemnej. „Kiedy roża ukazała się Małemu Księciu?”, „Jakie były kwiaty na planecie Małego Księcia?”, „Dlaczego róża rozkwitała powoli?”	Metoda praktyczna. Forma pracy: indywidualna.	Celem zadania jest odpowiedzi w formie pisemnej na pytania przedstawione przez nauczyciela.	- kartki	5 min
10.Każdy uczeń odnajduje w tekście odpowiedź na postawione przez nauczyciela pytanie. „Co powiedziała róża do Małego Księcia, gdy się pojawiła?”, „Dlaczego według Małego Księcia róża to skomplikowany kwiat ?”, „Na co Mały Książę był za młody?”	Metoda praktyczna. Forma pracy: indywidualna.	Celem zadanie jest wyszukanie przez każdego ucznia odpowiedzi w omawianym tekście.	- fragment „Małego Księcia”	6 min
11. Każdy uczeń po przeczytaniu 8 rozdziału „Małego Księcia „ nadaje mu wymyślony przez siebie tytuł i przedstawia go na forum klasy.	Metoda praktyczna. Forma pracy : indywidualna.	Celem zadania jest wymyślenie tytuły do podanego fragmentu.	- 8 rozdział „Małego Księcia”	8 min
12.Zadaniem ucznia jest wyszukanie fragmentu zawierającego opis cech bohatera. „Wyszukaj fragment, w którym Mały Książę przestał wierzyć róży.”	Metoda praktyczna. Forma pracy: indywidualna.	Celem zadanie jest wyszukanie przez ucznia odpowiedniego fragmentu .	- Fragment „Małego Księcia”	5 min
13. Każdy uczeń odpowiada samodzielnie na kartce na pytania zadawane przez nauczyciela, wpisując odpowiednio „prawda” lub „fałsz”. Następnie nauczyciel pyta uczniów, jakie mieli odpowiedzi i weryfikuje ich zgodność, prosząc o przytoczenie odpowiedniego fragmentu/zdania z tekstu.	Metoda praktyczna. Forma pracy: indywidualna.	Celem zadania jest udzielenie prawidłowej odpowiedzi na zadane pytania, co sprawdza nie tylko umiejętność czytania ze zrozumieniem, lecz także ćwiczy pamięć.	- tekst, kartka, długopis (załącznik nr 6)	5-8 min
14. Nauczyciel prosi uczniów, aby opowiedzieli, o czym był czytany tekst. Każdy uczeń może wypowiedzieć tylko jedno zdanie, a każdy następny „dopowiada” kolejne, aby ustalić kolejność zdarzeń. Nauczyciel zaznacza, że mają to być zdania zawierające jakąś ważną dla czytelnika informację, nie tylko np. „Róża była piękna”.	Metoda praktyczna. Forma pracy: indywidualna.	Celem zadania jest ustalenie prawidłowego ciągu zdarzeń.	- tekst	5-10 min
15. Nauczyciel dzieli uczniów na dwie grupy. Jedna grupa ma za zadanie odszukać w tekście opis rozkwitania róży, druga – rozmowy Małego Księcia z różą. Uczniowie czytają po cichu tekst, a następnie jedna osoba z grupy opowiada własnymi słowami.	Metoda praktyczna. Forma pracy: indywidualna.	Celem zadania jest wyodrębnienie postaci i zdarzeń z czytanego tekstu.	- tekst	5-8 min

Bibliografia:

1. „CZYTAM I ROZUMIEM Program naprawczy umiejętności czytania ze zrozumieniem uczniów w Zespole Szkół Sportowych w Mysłowicach.” Oprac.: U Gołda, M. Mol, M. Styczeń

http://www.sportosporto.pl/Obrazy/Naucza/52.pdf [data dostępu 20.11.2016]

2. Krystyna Lenartowska, Wacława Świętek „Lektura w klasach I-III” WSiP, Warszawa 1987.

3. Janina Malendowicz „O trudnej sztuce czytania i pisania” Nasza Księgarnia, Warszawa 1978.

4. Maria Cackowska „Nauka czytania w klasach początkowych”Warszawa 1987.

5. Józefa Bałachowicz „Kształtowanie umiejętności czytania ze zrozumieniem”, WSiP, Warszawa 1988.

6. Tinker Miles A. „Podstawy efektywnego czytania” PWN, Warszawa 1980.

7. Ewa Kujawa, Maria Kurzyna „Redukcja dzieci z trudnościami w czytaniu i pisaniu metodą 18 struktur wyrazowych” WSiP, Warszawa 1994.

8. Pętlewska Halina „Przezwyciężanie trudności w czytaniu i pisaniu”. Kraków 1998.

9. Skubińska Helena ,,Praca korekcyjno- kompensacyjna z dziećmi z trudnościami w czytaniu i pisaniu" WSP, Bydgoszcz 1996.

Załącznik nr 1

Jakaż	Pani	jest	piękna!	Mały
pąka,	wyczuwał	iż	wykwitnie	z
róża	schowana	w	swoim	zielonym
książę,	który	śledził	pojawienie	olbrzymiego
niego	jakieś	cudowne	zjawisko,	lecz
domku	przygotowywała	się	powoli.

Załącznik nr 2

Kwia	ty	ma	ją	w	so	bie
ty	le	sprze	czno	ści.
Nie	ma	ty	gry	sów	na	mo
jej	pla	ne	cie.

Załącznik nr 3

Załącznik nr 4

FRAGMENT I

„Wkrótce poznałem lepiej ten kwiat. Na planecie Małego Księcia kwiaty były zawsze bardzo skromne, o pojedynczej koronie płatków, nie zajmujące miejsca i nie przeszkadzające nikomu. Pojawiały się któregoś ranka wśród traw i więdły wieczorem. Krzak róży wykiełkował w ciągu dnia z ziarna przyniesionego nie wiadomo skąd i Mały Książę z uwagą śledził ten pęd, zupełnie niepodobny do innych pędów. Mógł to być nowy gatunek baobabu. Lecz krzak szybko przestał rosnąć i zaczął się formować kwiat. Mały Książę, który śledził pojawienie olbrzymiego pąka, wyczuwał, iż wykwitnie z niego jakieś cudowne zjawisko, lecz róża schowana w swoim zielonym domku przygotowywała się powoli. Starannie dobierała barw. Ubierała się wolno, dopasowywała płatki jeden do drugiego. Nie chciała rozkwitnąć pognieciona jak maki. Pragnęła zjawić się w pełnym blasku swojej piękności. O, tak! Była wielką zalotnicą. Jej tajemnicze strojenie trwało wiele dni.”

FRAGMENT II

„Aż pewnego poranka - dokładnie o wschodzie słońca - ukazała się.

I oto ona - która tyle trudu włożyła w swój staranny wygląd- powiedziała ziewając:

- Ach, dopiero się obudziłam... Przepraszam bardzo... Jestem jeszcze nie uczesana.

Mały Książę nie mógł powstrzymać słów z zachwytu:

- Jakaż pani jest piękna!

- Prawda odpowiedziała róża cichutko.

- Urodziłam się równocześnie ze słońcem.

Mały Książę domyślił się, że róża nie jest zbyt skromna, lecz jakżeż była wzruszająca!

- Sądzę, że czas na śniadanie - dorzuciła po chwili - czy byłby pan łaskaw pomyśleć o mnie?

Mały Książę, bardzo zawstydzony, poszedł po konewkę i podał jej świeżą wodę.”

FRAGMENT III

„Wkrótce swą trochę płochliwą próżnością zaczęła go torturować. Pewnego dnia na przykład, mówiąc o swych czterech kolcach, powiedziała:

- Mogą zjawić się tygrysy uzbrojone w pazury...

- Nie ma tygrysów na mojej planecie - sprzeciwił się Mały Książę - a poza tym tygrysy nie jedzą trawy.

- Nie jestem trawą - odparła słodko róża.

- Proszę mi wybaczyć...

- Nie obawiam się tygrysów, natomiast czuję wstręt do przeciągów. Czy nie ma pan parawanu?

"Wstręt do przeciągów to nie jest dobre dla rośliny - pomyślał Mały Książę. - Ten kwiat jest bardzo skomplikowany."”

FRAGMENT IV

„- Wieczorem proszę mnie przykryć kloszem. U pana jest bardzo zimno. Złe są tu urządzenia. Tam, skąd przybyłam...

Urwała. Przybyła w postaci nasienia. Nie mogła znać innych planet. Naiwne kłamstwo, na którym dała się przyłapać, zawstydziło ją. Zakaszlała dwa lub trzy razy, aby pokryć zażenowanie.

- A ten parawan?

- Ja bym przyniósł, ale pani mówiła...

Wtedy róża znów zaczęła kaszleć, aby Mały Książę miał wyrzuty sumienia. W ten sposób mimo dobrej woli płynącej z jego uczucia Mały Książę przestał wierzyć róży.”

FRAGMENT V

„Wziął poważnie słowa bez znaczenia i stał się bardzo nieszczęśliwy.

- Nie powinienem jej słuchać - zwierzył mi się któregoś dnia - nigdy nie trzeba słuchać kwiatów. Trzeba je oglądać i wąchać. Mój kwiat napełniał całą planetę swoją wonią, lecz nie umiałem się nim cieszyć. Historia kolców, która tak mnie rozdrażniła, powinna rozczulić...

Zwierzył się jeszcze:

- Nie potrafiłem jej zrozumieć. Powinienem sądzić ją według czynów, a nie słów. Czarowała mnie pięknem i zapachem. Nie powinienem nigdy od niej uciec. Powinienem odnaleźć w niej czułość pod pokrywką małych przebiegłostek. Kwiaty mają w sobie tyle sprzeczności. Lecz byłem za młody, aby umieć ją kochać.”

Załącznik nr 5

róża	olbrzymie	poważnie
skromnie	Mały Książę	sumienie
przybyła	rozdrażniła	pognieciona
cudowny	kolce	próżność
zaczęła	zapach	uzbrojone
chwila	śledził	zielony

Załącznik nr 6

„Prawda, fałsz”

1. Na planecie Małego Księcia zakwitł baobab (fałsz - róża).

2. Róża zakwitła o północy (fałsz – o wschodzie słońca).

3. Róża opowiedziała Małemu Księciu historię, o zaatakowaniu jej przez tygrysy (fałsz).

4. Mały Książę uważał, że róża jest bardzo piękna (prawda).

5. Mały Książę uważał, że róża jest próżnym kwiatem (prawda).

6. Róża okłamała Małego Księcia, mówiąc, że pochodzi z innej planety (prawda).

7. Róża kaszlała, bo przeziębiła się od przeciągu na planecie (fałsz).

8. Mały Książę zaprzyjaźnił się z różą i zostali najlepszymi przyjaciółmi (fałsz).