Żeromski i Sienkiewicz wobec historii swojego narodu.

U Sienkiewicza nawet dni najgorszych klęsk Polski mogą stanowić wstęp do
podkreślenia chlubnych dziejów naszego narodu, lub do wyróżnienia jednostek
wybitnych. Historia stanowi nie tyle temat, co tło wydarzeń. Musi być obecna
dla podkreślenia wiarygodności utworu.
U Żeromskiego historia jest również tłem, choć nie zawsze (O żołnierzu
tułaczu), ale głównie bodźcem do wywodów na tematy społeczne - niedola, bieda,
słabość (Rozdziobią nas..., Przedwiośnie).