aktualności
KDE
22
listopad 2006
aktualności
KDE
23
www.lpmagazine.org
Kivio – edytor
wykresów i schematów
Żyjemy w epoce wizualnej prezentacji danych - dla jasności przekazu coraz ważniejsze są prezentacje
multimedialne, slajdy cyfrowe, ilustracje i diagramy. O ile jeszcze kilka lat temu tego typu atrakcje
niezbędne były jedynie w przypadku specyficznych dziedzin technicznych, jak elektronika, gdzie
zastępowały rysunki techniczne, o tyle obecnie już trudno sobie wyobrazić jakiekolwiek wystąpienie
bez elementów wizualnych.
Witold Kieraś
D
o tworzenia slajdów od daw-
na powstają odpowiednie ap-
likacje. Zawierają je niemal
wszystkie pakiety biurowe, nie
każdy pakiet posiada jednak specjalny pro-
gram służący do tworzenia wykresów i sche-
matów. W pakiecie KOffice, który od pew-
nego czasu reklamowany jest jako najbar-
dziej wszechstronny zestaw aplikacji biuro-
wych i domowych, takim programem jest
Kivio. Kivio postał jeszcze w 2000 roku, zaś
w roku następnych został włączony do pa-
kietu KOffice i osiągnął wersję 1.0. Jest roz-
wijany przez firmę The Kompany, która spe-
cjalizuje się w tworzeniu aplikacji biurko-
wych, narzędzi programistycznych oraz op-
rogramowania dla urządzeń przenośnych
na platformę Qtopia (opartej na bibliotece
Qt i tworzonej również przez norweską
firmę Trolltech – producenta tej biblioteki).
The Kompany wydaje równolegle dwie wer-
sje Kivio – wolnodostępną na licencji GNU
GPL i zamkniętą, komercyjną, która posia-
da dodatkowe możliwości i udogodnienia
oraz zestawy schematów. Wersja płatna, dla
odróżnienia od otwartej i włączonej do pa-
kietu KOffice, nosi nazwę Kivio mp, zaintere-
sowani mogą ściągnąć jej wersję demonstra-
cyjną (dla Linuksa, Windows i Mac OS X)
ze strony: http://www.thekompany.com/pro-
jects/kivio/. Jednak ten artykuł poświęcony
jest w całości darmowej i otwartej wersji
Kivio.
Instalacja
Jak zwykle w przypadku programów, które
są częścią popularnych zestawów aplikacji,
raczej nie warto męczyć się z samodzielną
kompilacją Kivio. Większość dystrybucji dos-
tarcza pakiety z z tym programem jak i z ca-
łym pakietem biurowym KOffice – najno-
wsza obecnie dostępna wersja to 1.5.2. Pro-
jekt przygotowuje się jednak powoli do ko-
lejnego większego wydania oznaczonego
numerem 1.6, dostępna jest obecnie wersja
alpha tej wersji, jest jednak przeznaczona je-
dynie dla osób, które mają ochotę testować
niestabilne aplikacje i zgłaszać ewentualne
błędy deweloperom.
Przy instalacji Kivio z pakietów niemal
każdy menadżer zgłosi konieczność doin-
stalowania pakietów zależnych – oprócz bi-
blioteki Qt i bibliotek środowiska KDE, Ki-
vio korzysta również z bibliotek specyficz-
nych dla KOffice (pakiety koffice-data i kof-
fice-libs), z bibliotek i interpretera skrypto-
wego języka programowania Ruby (pakiety
libruby1.8, ruby i ruby1.8), z dodatkowych
fontów (pakiet latex-xft-fonts) i wreszcie ze
swoich własnych plików i danych (pakiety
kivio i kivio-data). Jeśli Czytelnik z jakiegoś
powodu bardzo chciałby skompilować ten
program samodzielnie, należy pamiętać rów-
nież o doinstalowaniu pakietów deweloper-
skich (z dodatkowym członem dev lub devel
w nazwie) dla bibliotek Qt, KDE i KOffice,
a także dla języka Ruby.
Praca z programem
Pierwszy kontakt z Kivio do złudzenia przy-
pomina pracę z innymi aplikacjami z pakietu
KOffice – i nie ma się co dziwić, w końcu
wszystkie one muszą spełniać pewnie szcze-
gółowe wytyczne i korzystają z tych samych
bibliotek. Zaraz po uruchomieniu program
a
ut
or
zy
@
lpm
ag
az
ine
.o
rg
Rysunek 1.
Kivio
aktualności
KDE
22
listopad 2006
aktualności
KDE
23
www.lpmagazine.org
pyta, czy chcemy otworzyć nowy pusty doku-
ment, nowy dokument z podstawowymi sche-
matami przepływów czy też jeden z ostatnio
tworzonych schematów. Różnica między
pierwszymi dwiema opcjami jest jedynie ta-
ka, że w przypadku drugiej z nich w panelu
bocznym użytkownik od razu będzie miał
dostępne podstawowe, najbardziej ogóle ele-
menty graficzne schematów, zaś w przypad-
ku wybrania pustego dokumentu będzie mu-
siał sam dodać do panelu zestaw interesu-
jących go schematów. Tak czy inaczej jedną
z pierwszych rzeczy, które warto obejrzeć
w Kivio są właśnie dostępne schematy. Moż-
na je znaleźć w menu Narzędzia –> Dodaj ze-
staw szablonów i od razu umieścić w podręcz-
nym panelu bocznym lub najpierw obejrzeć
we wbudowanej przeglądarce (opcja Show
Stencil Set Chooser). Kategorii schematów jest
całkiem sporo, jednak po bliższym przyjrze-
niu się okazać się może, że samych schema-
tów jest mniej, niż można początkowo sądzić.
O ile schematy zaczerpnięte ze znanego pro-
gramu Dia (związane głównie z elektryką
i elektroniką) są dość wyczerpujące, o tyle już
inne schematy nie rozpieszczają bogactwem:
znaleźć wśród nich można zaledwie dziesięć
flag narodowych i tylko dwa kontury map:
Europy i Belgii. Równie ubogo jest również
w kategoriach Transport czy Budynki.
Sama praca z Kivio jest niemal całko-
wicie intuicyjna i ogranicza się do wybiera-
nia z panelu bocznego schematów z różnych
zestawów, rozmieszczania ich na płaszczy-
źnie i skalowania ich. Każdy taki schemat
można wypełnić dowolnym kolorem o do-
wolnej fakturze oraz opatrzyć odpowied-
nim tekstem. Służą do tego opcje z menu
kontekstowego (dostępnego pod prawym
przyciskiem myszy). W pierwszym z nich,
Szablony i łącza, wybrać można szerokość
linii, którą rysowany jest obiekt, kolor i styl
tej linii, a także kolor wypełnienia obiektu
i styl wypełnienia (np. gładki, kropkowany,
kreskowany itp.). Druga z pozycji menu
(Edytuj tekst) służy do umieszczania tekstu
w szablonach i formatowania go. W edyto-
rze dostępne są podstawowe funkcje edycji
tekstu: pogrubianie, podkreślanie i pochyla-
nie, wybór kroju, koloru i wielkości czcion-
ki, a także wyrównanie do lewej i prawej
strony, centrowanie i justowanie.
Istotną sprawą w wielu tego typu apli-
kacjach jest eksport danych do różnych for-
matów zapisu – najlepszy nawet schemat
czy diagram uwięziony w formacie konkret-
nego programu w większości przypadków
będzie bezużyteczny. Ostatnie wersje Kivio
przyniosły pod tym względem pozytywne
zmiany. Dostępna w menu Plik –> Eksport
opcja pozwala na zapisywanie efektów pra-
cy z programem w kilku różnych formatach,
w tym do EPS, BMP, JPEG, PNG, PBM,
PGM, PCX, PPM, RGB, XBM, XPM, TGA
i XV, czyli różnych formatów graficznych
– od zwykłej bitmapy po format grafiki po-
stscriptowej. W pewnością jedną z pożąda-
nych w przyszłości funkcji jest możliwość
eksportu do formatu grafiki wektorowej.
Jeśli obiekty nachodzą na siebie, można
decydować, który z nich ma być widoczny
na wierzchu, a który pod spodem – tego rów-
nież można dokonać przy pomocy menu
kontekstowego jednym kliknięciem my-
szy.
Podsumowanie
Z pewnością jest jeszcze kilka rzeczy, któ-
re oddziela Kivio od aplikacji głównego
nurtu, jak choćby Microsoft Visio. Istotnym
problemem są schematy – program zawie-
ra pewną ich liczbę, ale wydaje się, że mo-
głoby być ich więcej. Spory zasób schema-
tów dla Kivio posiada w swojej ofercie fir-
ma The Kompany, ale każdy z nich kosztu-
je od pięciu do dziesięciu dolarów. Firma
ta oferuje również płatną aplikację Kivio
Stencil Builder, a także proponuje grafikom
współpracę w tworzeniu nowych schema-
tów (udostępniając za darmo narzędzia,
a także płacąc za nowe schematy). Jednak
i to rozwiązanie nie jest przesadnie opty-
malne z punktu widzenia użytkownika zo-
rientowanego przede wszystkim na opro-
gramowanie Open Source. Z drugiej strony
wolnodostępna wersja Kivio rozwija się
w ramach KOffice zupełnie dobrze i można
mieć nadzieję, że jego kolejne wersje będą
coraz lepsze. Wraz ze wzrostem popular-
ności programu na pewno przybędzie spo-
ra liczba dostępnych na wolnych licencjach
schematów.
http://koffice.kde.org/kivio/
Color Folder 0.3.4
Color Folder jest prostym skryptem
dodającym do menu kontekstowego
w środowisku KDE możliwość
kolorowania ikon katalogów – jest to
przydatne przy zarządzaniu folderami
funkcja znana z systemu Mac OS
X. Skrypt został napisany w trzech
wersjach – oddzielnie dla różnych
zestawów ikon. I tak mamy wersję
zoptymalizowaną dla zestawu crystal,
dla zestawu nuvola oraz dla zestawu
nuoveXT.
Takie rozwiązanie związane jest
z tym, że pewne ikony istnieją tylko
w konkretnych zestawach. Instalacja
skryptu polega na skopiowaniu pliku
wykonywalnego colorfolder do katalogu
~/bin/ oraz pliku colorfolder.desktop
do katalogu ~/.kde/share/apps/konqueror/
servicemenus/. Najnowsza wersja
wzbogacona została o nowe wersje
językowe: czeską i słowacką.
http://www.kde-apps.org/content/
show.php?content=34096
FALF Player 1.0pre26
FALF Player jest kolejnym
odtwarzaczem muzycznym opartym
na silniku do przetwarzania
multimediów xine. Głównym powo-
dem jego powstania było zapotrze-
bowanie na lekką i oszczędną aplikację,
która posiada możliwości układania
list odtwarzania w tzw. zakładki
znane choćby z przeglądarki Firefox,
ale szybko rozprzestrzeniające się
także w wielu innych programach
użytkowych.
FALF Player jest w tej chwili w fazie
rozwojowej, choć posiada już wię-
kszość funkcji niezbędnych do
normalnego z niego korzystania.
Aplikacja zależna jest od bibliotek
xinelib i taglib, a także od KDE i Qt.
Autor poszukuje chętnych do pomocy
w rozwoju projektu.
http://amdfanatyk.w.interia.pl/
Catkin QTM 0.3.9
Catkin QTM jest aplikacją pozwalającą
publikować wpisy na blogach
opartych na najpopularniejszych API:
Blogger, MetaWeblog i Movable Type.
W przyszłości ma również pozwolić
na ich edytowanie i pełne zarządzanie
blogiem, jednak już teraz można
w niej tworzyć, formatować, testować
i publikować wpisy przypisane do
jednej lub więcej kategorii.
Program wymaga zainstalowania
biblioteki Qt w wersji 4.1 – to dość
wygórowane wymaganie, jeśli
pamiętać, że wiele aplikacji
przeznaczonych dla KDE dopiero
niedawno przesiadło się na wersję 4.0.
Catkin QTM dostępny jest w wersji dla
Linuksa i Mac OS X.
http://catkin.blogistan.co.uk/
Rysunek 2.
... i jego bliski komercyjny krewny
Kivio mp