DOKUMENTY KOŚCIOŁA DOTYCZĄCE MASONERII

22 I 2005

List pasterski Patriarchy Lizbońskiego, kard. José da Cruz Policarpo, na

Wielki Post 2005 r., w którym przypomniał o zakazie wstępowania

katolików do lóż masońskich w związku z sytuacją w swojej diecezji. List

ten stał się tematem publicznej debaty, zakończonej 16 czerwca 2005 r.,

a zorganizowanej przez Patriarchat, aby wyjaśnić diecezjanom przyczyny

zakazu przynależności katolików do wolnomularstwa.

1 VI 1994

Nota Duszpasterska Konferencji Episkopatu Toskanii. O wolnomularstwie

wspomina w drugiej części p. 9, zwracając uwagę na łączność niektórych

organizacji okultystycznych z masonerią.

1986 - 1994

Dwa studia tematu wolnomularstwa przygotowane w latach 1986 i 1994

przez bpa Josefa Stimpfle (1916-1996), przewodniczącego komisji

prowadzącej z ramienia Konferencji Biskupów Niemieckich dialog z

przedstawicielami Zjednoczonych Wielkich Lóż Niemiec w latach 1974-

1980. Studium pierwsze powstało w wyniku publikowanych w prasie

niemieckiej nieprawdziwych tez o zniesieniu zakazu przynależności

katolików do wolnomularstwa. Studium drugie, napisane dwa lata przed

śmiercią Autora, powstało na potrzeby dzieła zbiorowego pod red.

Massimo Introvigne, wydanego we Włoszech w 1994 r. Przekazuje ono w

skróconej i zmienionej formie treść wcześniejszego opracowania.

19 IV 1985

List kard. Bernarda Law, przewodniczącego Krajowej Konferencji

Biskupów Katolickich (NCCB), do biskupów USA zawierający

sprawozdanie Komitetu ds. Badań i Praktyk Pastoralnych przy NCCB oraz

studium prof. Williama Whalena (Uniw. Purdue), przygotowanym na

zlecenie Komitetu. Raport Whalena był drugim z trzech załączników do

listu. Pierwszy załącznik stanowiło oświadczenie biskupów niemieckich z

1980 r., a trzeci - dokument "Riflessioni". Zostały w tej edycji

opuszczone ze względu na fakt ich publikacji gdzie indziej i osobnego

przedstawienia tutaj, w SYNTHESIS. Raport Whalena opublikowany

został specjalnie dla Komitetu i nie był wcześniej publikowany osobno.

23 II 1985

Riflessioni Doktrynalny komentarz do deklaracji Quaesitum est,

opublikowany przez kard. Josepha Ratzingera anonimowo w

watykańskim tytule prasowym. Obecnie włączony do listy dokumentów

dyscyplinarnych Kongregacji Nauki Wiary.

26 XI 1983

Deklaracja Kongregacji Nauki Wiary Quaesitum est podtrzymująca

negatywne stanowisko Kościoła wobec wolnomularstwa, wskazująca na

stan prawny określony przez nowe prawo powszechne i zastrzegająca

prawodawcy (tj. Stolicy Ap.) wyłączność w kwestii wydawania wiążących

opinii co do obowiązujących norm.

26 V 1983

Kanon 1374 Kodeksu Prawa Kanonicznego promulgowanego przez Jana

Pawła II, w którym zgodnie z p. 9 Ogólnych Zasad odnowy Kodeksu

Prawa Kanonicznego (1967), zredukowano kary ekskomuniki latae

sententiae z 42 do 7 przypadków najcięższych przestępstw. Kodeks

wszedł w życie, po okresie karencji prawa, 27 XI 1983 r.

20-29

X

1981

Akta obrad Papieskiej Komisji ds. Rewizji Kodeksu Prawa Kanonicznego:

"Piąta kwestia specjalna. Zachowanie kanonu 2335 Kodeksu Prawa

Kanonicznego z 1917 roku, na mocy którego ?Kto się zapisuje do sekty

masońskiej lub stowarzyszeń działających przeciwko Kościołowi podlega

ekskomunice wiążącej mocą samego prawa, zarezerwowanej Stolicy

Apostolskiej?. Opublikowane w: Pontificium Consilium de legum textibus

interpretandis, Congregatio Plenaria, diebus 20-29 octobris 1981 habita,

Citt? del Vaticano: Libreria Editrice Vaticana 1991, 652 s. ISBN 88-209-

1745-9.

17 II 1981

Deklaracja Kongregacji Nauki Wiary Sacra Congregatio: "O katolikach,

którzy zapisują się do stowarzyszeń masońskich", wskazująca na moc

obowiązującą ekskomuniki nałożonej przez Klemensa XII i zapisanej w

Kodeksie Prawa Kanonicznego z 1917.

28 IV 1980

Deklaracja Konferencji Episkopatu Niemiec podsumowująca wnioski

wysunięte w trakcie rozmów komisji pod przewodnictwem bpa Josefa

Stimpfle z komisją utworzoną przez Zjednoczone Wielkie Loże Niemiec.

Odpowiada na pytania strony katolickiej, których sformułowanie było

powodem prowadzenia rozmów w latach 1974-1980.

26 II 1975

Deklaracja Em data de quatru janeiro Kongregacji Nauki Wiary: "Nie

dano żadnej interpretacji dotyczącej norm odnośnie do zapisywania się

wiernych do sekt masońskich".

18 VII 1974

List Complures Episcopi Kongregacji Nauki Wiary: "O katolikach, którzy

zapisują się do stowarzyszeń masońskich" opublikowany 17 II 1981 w

przypisie do deklaracji Sacra Congregatio.

IV-V 1973

Odpowiedź Con la lettera Kongregacji Św. Oficjum: "Normy prawa

kanonicznego odnośnie do osób przynależących do sekt masońskich

pozostają niezmienione".

5 VII 1970

Deklaracja z Lichtenau. Przygotowana w wyniku dwudniowego spotkania

nieformalnej, niemieckojęzycznej grupy dialogowej wolnomularsko-

katolickiej, kontaktującej się w latach 1969-1972 z kard. F. Koenigiem.

Opublikowana w 1975 r.

26 II 1968

List zarezerwowany Kongregacji Nauki Wiary do Konferencji Episkopatów

niektórych krajów, zawierający 12 pytań w kwestii stosunku

wolnomularstwa do Kościoła.

20 III 1965

Przemówienie Pawła VI do członków włoskich klubów Rotary

International

23 V 1958

Przemówienie Piusa XII

13 III 1958

Nota Konferencji Episkopatu Włoch

20 IV 1949

Deklaracja Con pregiato foglio Kongregacji Św. Oficjum: "Potwierdzone

są normy Kodeksu Prawa Kanonicznego odnośnie do sekt masońskich i z

nimi związanych".

22 VI 1928

Protokół tzw. konferencji akwizgrańskiej. Podsumowywał w 9 punktach

wzajemne życzenia i postulaty odnośnie do planowanej na przyszłość

dyskusji między przedstawicielami Towarzystwa Jezusowego i tych

obediencji wolnomularstwa, które w dyskusji będą chciały uczestniczyć.

25 XII 1925

Konstytucja Apostolska Piusa XI Sacerdotis Iesu Christi w sprawie

Jubileuszu roku 1925, wspominająca o katolikach należących do

masonerii w punkcie V postanowień o uprawnieniach spowiedników.

27 V 1917

Kanon 2335 Kodeksu Prawa Kanonicznego promulgowanego przez

Benedykta XV. Zapis w pierwszej w dziejach powszechnej kodyfikacji

prawa kościelnego, znoszącej wszystkie dotychczasowe przepisy prawne,

o ile prawodawca (tj. Stolica Ap.) wyraźnie czego innego nie zaznaczał.

Zapis utrzymywał ekskomunikę nałożoną przez Klemensa XII.

6 I 1907

Encyklika św. Piusa X Une fois encore o sytuacji Kościoła we Francji w

świetle ustawy o rozdziale Kościoła i państwa, wskazująca w p. 8 na

zorganizowane działania tamtejszego wolnomularstwa jako nieodłączny

element problemu.

11 II 1906

Encyklika św. Piusa X Vehementer nos, adresowana do francuskich

hierarchów Kościoła, o francuskim ustawodawstwie dotyczącym

rozdziału Kościoła i państwa, wspominająca w p. 16 wolnomularstwo

francuskie, jednak bez wymieniania nazwy.

19 III 1902

Encyklika Leona XIII Vigesimo quinto anno odnosząca się we fragmencie

do wolnomularstwa.

18 III 1902

Encyklika Leona XIII Annum ingressi odnosząca się do włoskiego

wolnomularstwa.

2 XII 1893

Odpowiedź Kongregacji Św. Rzymskiej i Powszechnej Inkwizycji

"O pogrzebie kościelnym tych, którzy należą do sekty masońskiej".

8 XII 1892

Encyklika Leona XIII Inimica vis

8 XII 1892

Encyklika Leona XIII Custodi di quella fede

15 X 1890

Encyklika Leona XIII Dall'alto dell'Apostolico seggio o wolnomularstwie

we Włoszech

20 IV 1890

Allokucja Leona XIII

5 V 1888

Allokucja Leona XIII

22 XII 1887

Encyklika Leona XIII Officio sanctissimo. W niej tylko punkt 12,

przypominający o wolnomularstwie i o tym, jakim jest zagrożeniem dla

ówczesnego porządku państwowego

10 V 1884

Instrukcja Kongregacji Św. Rzymskiej i Powszechnej Inkwizycji De secta

massonum, zawierająca przepisy wykonawcze wydane w związku z

zapisami encykliki Humanum genus.

20 IV 1884

Encyklika Leona XIII Humanum genus

12 X 1869

Konstytucja Apostolska Piusa IX Apostolicae Sedis.

25 IX 1865

Allokucja konsystorialna bł. Piusa IX Mutiplices inter. Mylona z encykliką

z 1853 r. zaczynającą się od tych samych słów, a poświęconą zachęcie

skierowanej do duchowieństwa i pisarzy katolickich we Francji.

13 VII 1865

Dekret Kongregacji Św. Rzymskiej i Powszechnej Inkwizycji Circa

occultas sectas.

8 XII 1864

Encyklika bł. Piusa IX Quanta cura. Tu jedynie punkt 5, potępiający

lekceważenie

okazywane

dotychczas

wydanym

dokumentom

odnoszącym się do wolnomularstwa.

17 III 1856

Encyklika bł. Piusa IX Singulari quidem o Kościele w Austrii. Tu jedynie

druga część punktu 3, mówiąca o zasadach wolnomularskich, lecz bez

wymieniania nazwy, oraz bezpośrednia aluzja w punkcie 8.

9 XI 1846

Encyklika bł. Piusa IX Qui pluribus. Tu tylko punkt 13, przypominający,

że prawo ustanowione i przypominane w Konstytucjach Apostolskich

dotyczących wolnomularstwa niezmiennie obowiązuje.

5 VIII 1846

Odpowiedź Kongregacji Św. Rzymskiej i Powszechnej Inkwizycji w

sprawie wątpliwości, które ze stowarzyszeń zostały potępione w

Konstytucjach papieży.

31 VIII 1843

Encyklika Grzegorza XVI Ad gravissimas adresowana do arcybiskupa

Malty. Wystosowuje pouczenie i zachętę w związku z wydanymi dotąd

dokumentami.

15 VIII 1832

Encyklika Grzegorza XVI Mirari vos. Następne po "Traditi humilitati"

Piusa VIII spojrzenie na współczesność i postępujące zmiany

obyczajowe, społeczne i polityczne. Papież w punkcie 5 czyni wyraźną

aluzję do związków wolnomularskich.

24 V 1829

Encyklika Piusa VIII Traditi humilitati. Pierwsza próba analizy

współczesności i przyczyn głębokich zmian społecznych, politycznych i

obyczajowych. W niej tylko punkty 6 i 7, nie podające nazwy

wolnomularstwa, lecz o wpływie ówczesnych organizacji masońskich

mówiące. Tu słynna metafora wyjęta z pism Leona Wielkiego: "[dla nich]

religia diabłem", przekręcana często w propagandzie antymasońskiej na

stwierdzenie "ich bogiem - szatan".

13 III 1825

[= 1826]

Konstytucja Apostolska Leona XII Quo graviora mala przypominająca

rozstrzygnięcia poprzedników i przytaczająca in extenso wszystkie trzy

poprzednie dokumenty. Identyfikować tę Konstytucję należy raczej przez

jej pierwsze trzy słowa, aby odróżnić ją w ten sposób od encykliki

Grzegorza XVI Quo graviora z 1833 r., poświęconej zupełnie innym

zagadnieniom. DATACJA: Konstytucję tę kancelaria datowała wg "Lat

Wcielenia Pańskiego", w której to rachubie nowy rok rozpoczynał się 25

marca, określając też dzień wg zasad rzymskich ("3 dnia [po] idach

marcowych"). Wg obecnego standardu rachuby lat, z Nowym Rokiem

przypadającym na 1 stycznia, był to rok 1826.

13 IX 1821

Konstytucja Apostolska Piusa VII Ecclesiam a Jesu Christo potępiająca

paramasońskich karbonariuszy, wydana w związku z ich przekonaniem,

że nie dotyczą ich dokumenty przeciwko wolnomularzom.

18 III 1751

[= 1752]

Konstytucja Apostolska Benedykta XIV Providas potwierdzająca potępie-

nie oraz sankcję nałożoną przez poprzednika i cytująca in extenso

dokument pp. Klemensa XII. DATACJA: Konstytucję tę kancelaria

datowała wg "Lat Wcielenia Pańskiego", w której to rachubie nowy rok

rozpoczynał się 25 marca, określając też dzień wg zasad rzymskich ("15

dzień [do] kalend kwietniowych"). Wg obecnego standardu rachuby lat,

z Nowym Rokiem przypadającym na 1 stycznia, był to rok 1752.

28 IV 1738

Konstytucja Apostolska Klemensa XII In eminenti na zawsze rozstrzy-

gająca kwestię przystępowania katolików do lóż masońskich oraz

ustanawiająca sankcję za złamanie zakazu w zgodzie z aktualną

praktyką stosowania cenzur (tj. kar) kościelnych.

Tekst katalogu źródeł w opracowaniu M.B. Stępnia, publikowanego od 2004 r. Źródło: www.maciejbstepien.com