Michel Chossudovsky: Ukraińska zmiana władzy i gorzka pigułka Międzynarodowego Funduszu Walutowego

sobota, 26 kwietnia 2014 08:05

  prof. Michel Chossudovsky

Nienazwanym celem interwencjonizmu Międzynarodowego Funduszu Walutowego jest

destabilizacja suwerennych rządów i dosłownie rozbicie narodowych gospodarek. Osiąg

a się to za pomocą manipulacji kluczowymi instrumentami polityki makroekonomicznej, ale też

wprost fałszując rynek finansowy, w tym rynek wymiany walutowej. To właśnie w najbliższej

przyszłości czeka Ukrainę...

Po zamachu stanu z 23 lutego 2014 r., w wyniku którego obalono wybranego wcześniej w

wyborach prezydenta, Wall Street i Międzynarodowy Fundusz Walutowy, w połączeniu z

amerykańskim Departamentem Skarbu i Komisją Europejską w Brukseli, przygotowały scenę

do przejęcia ukraińskiego systemu monetarnego. Po protestach Euromajdanu, które

doprowadziły do „zmiany reżimu” i utworzenia rządu tymczasowego, nastąpiły czystki w

kluczowych ministerstwach i organach rządowych.

Szefa Narodowego Banku Ukrainy Ihora Sorkina, zwolnionego 25 lutego zastąpił Stepan

Kubiw

.

Polityk ów jest członkiem parlamentu z ramienia prawicowej frakcji ugrupowania Batkiwszczyna

(założonego przez

Julię Tymoszenko

w marcu 1999 r.) w Radzie, której przewodniczy, pełniący obecnie funkcję premiera,

Arsenij

Jaceniuk

. Poprzednio S. Kubiw był prezesem Kredobanku – ukraińskiej instytucji finansowej z ogromnym

udziałem kapitału Unii Europejskiej, która miała około 130 filii w całym kraju [1].

1 / 14

Michel Chossudovsky: Ukraińska zmiana władzy i gorzka pigułka Międzynarodowego Funduszu Walutowego

sobota, 26 kwietnia 2014 08:05

S. Kubiw to nie tylko szeregowy pracownik szczebla kierowniczego, lecz – obok Andrija

Parubija

,

współzałożyciela Neonazistowskiej Socjalno-Nacjonalistycznej Partii Ukrainy (przemianowanej

następnie na Swobodę) i

Dmitrija Jarosza

, lidera Brunatnych Koszul Prawego Sektora, mających obecnie status partii politycznej – jeden

z pierwszych „komendantów” na Euromajdanie. S. Kubiw przemawiał do protestujących na

Majdanie 18 lutego, w tym samym momencie, gdy uzbrojone zbiry z Prawego Sektora, z D.

Jaroszem na czele, szturmowały budynek parlamentu. Kilka dni potem z nadania rządu

tymczasowego S. Kubiwa wyznaczono do negocjacji z Wall Street i MFW.

Nowy minister finansów to Aleksandr Szlapak, polityczny kolega Wiktora Juszczenki,

protegowanego MFW, wyniesionego do władzy po „kolorowej rewolucji” 2004 r. A. Szlapak

pełnił kluczowe stanowiska podczas prezydentury W. Juszczenki, w tym w Narodowym Banku

Ukrainy. W 2010 r., po porażce W. Juszczenki, A. Szlapak przyłączył się do mętnej

zagranicznej firmy finansowej z siedzibą na Bermudach – IMG International Ltd., zajmując

stanowisko jej wiceprezydenta. IMG specjalizuje się w

„zarządzaniu ubezpieczeniami wewnętrznymi

(captive insurance [2]),

reasekuracją i transferem ryzyka.”

Minister finansów, A. Szlapak ściśle współpracuje z Pavlo Szeremetą, nowo mianowanym

ministrem rozwoju gospodarczego i handlu, który wzywał do

„liberalizacji, pełnoprawnej i w całej rozciągłości”

i do – jak we wcześniejszych negocjacjach zażądał MFW –

„bezwarunkowej eliminacji dotacji do paliw, energii i podstawowych produktów żywnościowych”

.

Inna znacząca decyzja to mianowanie Ihora Szwajki, członka neonazistowskiej partii

Swoboda, na ministra polityki rolnej i żywnościowej. Nowy członek ukraińskiego rządu to

zdeklarowany zwolennik

Stepana

Bandery

–

ukaińskiego lidera, który w czasie II wojny światowej kolaborował z nazistami. Nowy minister nie

tylko nadzoruje sektor rolnictwa, ale podejmuje decyzje również w kwestiach dotyczących

subsydiów i cen na podstawowe produkty żywnościowe.

Nowy gabinet wydał oświadczenie, że kraj gotowy jest do „bolesnych”, acz koniecznych reform

2 / 14

Michel Chossudovsky: Ukraińska zmiana władzy i gorzka pigułka Międzynarodowego Funduszu Walutowego

sobota, 26 kwietnia 2014 08:05

społecznych. W grudniu 2013 r. rozważano porozumienie z MFW, opiewające na 20 mld USD i

jednoczesną, kontrowersyjną umowę stowarzyszeniową z Unią Europejską. W. Janukowycz

zdecydował się na odrzucenie tych propozycji.

MFW zażądał, aby dotacje do gazu dla gospodarstw domowych zmniejszono o kolejne

50%.

„Inne uciążliwe żądanie MFW to cięcia wysokości emerytur,

redukcje zatrudnienia w sferze budżetowej oraz prywatyzacja (czytaj: niech zachodnie

korporacje kupują) rządowych aktywów trwałych i nieruchomości"

. Jest zatem prawdopodobne, że aktualnie negocjowana umowa z MFW będzie zawierać

potężne redukcje dotacji do gazu, cięcia w wydatkach na emerytury, zatrudnieniu w sektorze

prac interwencyjnych finansowanych z budżetu, jak również w funduszach na cele socjalne na

Ukrainie [3]. 

Gospodarcze ubezwłasnowolnienie: marionetkowy rząd bezwarunkowo akceptuje

żądania MFW

Wkrótce po objęciu władzy, premier rządu tymczasowego A. Jaceniuk od niechcenia odwołał

potrzebę negocjacji z MFW. Przed negocjacjami dotyczącymi projektu umowy szef ukraińskiego

rządu wzywał jednak do bezwarunkowej akceptacji żądań Funduszu: „Nie mamy wyjścia,

musimy zaakceptować propozycje MFW.”, dając do zrozumienia, że Ukraina „przyjmie każdą

ofertę MFW i UE”

[4].

Godząc się na warunki MFW, polityk był całkowicie świadom, że proponowane reformy

brutalnie ogołocą z pieniędzy miliony ludzi, nie wyłączając tych, którzy protestowali na

Majdanie.

Ramy czasowe do przeprowadzenia przez MFW „terapii szokowej” nie zostały jeszcze ustalone.

Prawdopodobnie rząd będzie próbował opóźnić najbardziej drastyczne reformy

makroekonomiczne do czasu wyborów prezydenckich 25 maja (zakładając, że do nich dojdzie).

Tekst tego porozumienia najprawdopodobniej będzie uszczegółowiony, zwłaszcza w

odniesieniu do amerykańskich aktywów, przeznaczonych do prywatyzacji. Jak twierdzi agencja

Bloomberg, wśród kluczowych postaci w USA, które działają (nieoficjalnie) wraz z MFW,

rządem w Kijowie i konsultują się z Białym Domem i amerykańskim Kongresem, są Henry

Kissinger

i

Condoleezza Rice

.

3 / 14

Michel Chossudovsky: Ukraińska zmiana władzy i gorzka pigułka Międzynarodowego Funduszu Walutowego

sobota, 26 kwietnia 2014 08:05

Misja MFW w Kijowie

Wkrótce po objęciu urzędu, nowy minister finansów i prezes Narodowego Banku Ukrainy złożył

wniosek do dyrektora MFW. Komisja wyjaśniająca z dyrektorem Europejskiego Oddziału MFW

Rezą Moghadam

na czele, pospieszyła więc do Kijowa.

„Jestem pod wrażeniem determinacji władz, poczucia odpowiedzialności i zaangażowania w

program reform gospodarczych i przejrzystości polityki. MFW jest gotowy, by pomóc narodowi

ukraińskiemu i wesprzeć program gospodarczy władz”

[5] – mówiła po tym dziennikarzom.

Tydzień później, 12. marca dyrektor zarządzająca MFW Christine Lagarde spotkała się z

ukraińskim premierem A. Jaceniukiem w siedzibie MFW w Waszyngtonie. Urzędniczka

potwierdziła zaangażowanie MFW:

„[umieszczając Ukrainę z powrotem] na drodze zdrowego zarządzania gospodarką i

zrównoważonego rozwoju przy jednoczesnej ochronie wrażliwych elementów… Bardzo chcemy

wspomagać Ukrainę na jej drodze do stabilności gospodarczej i dobrobytu.”

[6].

Powyższe oświadczenie podszyte jest hipokryzją. Praktycznie rzecz biorąc MFW nie sprawuje „

zdrowego zarządzania gospodarką”

ani nie

„chroni wrażliwych elementów”

. Doprowadza do ubóstwa całe populacje, zapewniając „dobrobyt” małej skorumpowanej i

podporządkowanej elicie politycznej i ekonomicznej.

„Pigułka MFW dla gospodarki”, przyczyniając się do wzbogacenia mniejszości społecznej,

nieodmiennie wyzwala niestabilność gospodarczą i masowe ubóstwo, a jednocześnie stanowi

zabezpieczenie społeczne dla wierzycieli zewnętrznych. Aby sprzedać swój pakiet reform, MFW

posługuje się zarówno propagandą medialną jak i uporczywymi wypowiedziami „ekspertów

gospodarczych” i analityków finansowych, którzy zapewniają autorytet makroekonomicznym

reformom Funduszu.

Nienazwanym celem interwencjonizmu MFW jest destabilizacja suwerennych rządów i

4 / 14

Michel Chossudovsky: Ukraińska zmiana władzy i gorzka pigułka Międzynarodowego Funduszu Walutowego

sobota, 26 kwietnia 2014 08:05

dosłownie rozbicie narodowych gospodarek. Osiąga się to za pomocą manipulacji kluczowymi

instrumentami polityki makroekonomicznej, ale też wprost fałszując rynek finansowy, w tym

rynek wymiany walutowej.

Aby osiągnąć te cele – MFW wraz z Bankiem Światowym, często konsultując się z

Departamentem Skarbu i Departamentem Stanu USA – w wypadku Ukrainy będą sprawować

kontrolę nad kluczowymi stanowiskami ministerstwa finansów, prezesa Centralnego Banku oraz

nad urzędnikami odpowiedzialnymi za program prywatyzacji. Te kluczowe ustanowienia będą

wymagały (nieoficjalnej) aprobaty Konsensusu Waszyngtońskiego przed negocjacjami

dotyczącymi wielomiliardowych pożyczek udzielanych przez MFW.

Poza retoryką, w realnym Świecie Pieniędzy i Kredytów, MFW ma kilka pośrednich celów

operacyjnych:

1. Ułatwienie odebrania zobowiązań, związanych z obsługą długu, mając pewność, że kraj

pozostanie zadłużony i pod kontrolą zewnętrznych wierzycieli;

2. Sprawowanie w imieniu kredytodawców zewnętrznych pełnej kontroli nad polityką monetarną

kraju, jego strukturami fiskalnymi i budżetowymi;

3. Reorganizację programów socjalnych, praw pracowniczych, płacy minimalnej zgodnie z

interesem zachodniego kapitału;

4. Liberalizację handlu zagranicznego i polityki inwestycyjnej, włącznie z usługami finansowymi i

prawami własności intelektualnej;

5. Wprowadzenie prywatyzacji kluczowych sektorów gospodarki poprzez sprzedaż majątku

publicznego zagranicznym korporacjom;

6. Ułatwienie przejęcia przez kapitał zagraniczny (także przez fuzje i nabywanie) wybranych

5 / 14

Michel Chossudovsky: Ukraińska zmiana władzy i gorzka pigułka Międzynarodowego Funduszu Walutowego

sobota, 26 kwietnia 2014 08:05

korporacji, będących prywatną własnością Ukraińców;

7. Zagwarantowanie liberalizacji rynku walutowego.

Ukraiński program prywatyzacji zapewnia transfer majątku państwa w ręce inwestorów

zagranicznych, natomiast program MFW zawiera także przepisy ukierunkowane na

destabilizację konglomeratów przedsiębiorstw krajowych, należących do prywatnych

właścicieli

. Konkurencyjny plan „rozbicia”, pod tytułem „produkt

uboczny”

(ang. spin-off) jak i „program bankructwa” są często wprowadzane w celu likwidacji albo

restrukturyzacji wielkiej liczby przedsiębiorstw prywatnych i państwowych.

Procedura „produktu ubocznego” – którą zastosowano w Korei Południowej w wyniku

porozumienia z grudnia 1997 r. dotyczącego pożyczek – wymagała rozbicia kilku potężnych

koreańskich „chaeboli” – konglomeratów przedsiębiorstw, na mniejsze korporacje, z których

wiele zostało przejętych przez kapitał amerykański, japoński i z Unii Europejskiej. Znaczna

część udziałów bankowych, jak również bardzo zyskowne komponenty koreańskiej

zaawansowanej bazy przemysłowo-technicznej zostały przeniesione lub wyprzedane po

najniższych cenach zachodniemu kapitałowi [7].

Te zainscenizowane programy bankructwa mają docelowo zniszczyć kapitał narodowy. W

przypadku Ukrainy po części mają na celowniku udziały oligarchów, dając okazję do przejęcia

znacznej części prywatnego sektora Ukrainy przez Unię Europejską i korporacje amerykańskie.

Uwarunkowania zawarte w porozumieniu z MFW byłyby koordynowane z ustaleniami z

kontrowersyjnej umowy stowarzyszeniowej Unia Europejska-Ukraina, którą rząd W.

Janukowycza odrzucił.

Spirala zewnętrznego długu Ukrainy

Dług zewnętrzny Ukrainy wynosi 140 mld USD. Po konsultacjach z amerykańskim

Departamentem Skarbu i Unią Europejską, pakiet pomocowy MFW ma wynosić 15 mld USD. W

ielki dług krótkoterminowy Ukrainy to 65 mld USD – cztery razy więcej niż kwota

proponowana przez MFW.

6 / 14

Michel Chossudovsky: Ukraińska zmiana władzy i gorzka pigułka Międzynarodowego Funduszu Walutowego

sobota, 26 kwietnia 2014 08:05

Centralny bank rezerw zagranicznych jest pusty. W lutym, według Narodowego Banku Ukrainy,

rezerwy waluty zagranicznej wynosiły mizerne 13,7 mld USD, Specjalne Prawa Ciągnienia [8] –

16,1 mld  USD, rezerwy złota – 1,81 mld USD. Nieoficjalnie mówi się, że złoto z Ukrainy

zostało skonfiskowane i przewiezione samolotem do Nowego Jorku, by było tam

„bezpieczne” pod nadzorem amerykańskiego Banku Rezerw Federalnych

.

MFW, działając w imieniu kredytodawców z USA i UE, pożycza pieniądze Ukrainie, które są

przeznaczone na spłatę długu. Pieniądze te transferuje się do wierzycieli. Pożyczka jest zatem

„pieniądzem fikcyjnym”. Ani jeden dolar z owej sumy nie znajdzie się na Ukrainie.

Celem tego pakietu nie jest wspomaganie wzrostu gospodarczego. Wręcz przeciwnie: jego

zadaniem to głównie ściągnięcie krótkoterminowego zadłużenia, który to krok spowoduje

destabilizację gospodarki i systemu finansowego Ukrainy.

Fundamentalną zasadą lichwy jest to, że wierzyciel przychodzi na ratunek pożyczkobiorcy: „Nie

mogę spłacić moich długów. Nie szkodzi, synu, pożyczę ci pieniędzy na spłatę długu, a ty mi

wszystko oddasz”. Lina ratownicza rzucona Kijowowi przez MFW i Unię Europejską jest w

rzeczywistości kulą u nogi. Dług zewnętrzny Ukrainy, jak to przedstawia Bank Światowy, wzrósł

dziesięciokrotnie w ciągu dziesięciu lat i obecnie wynosi 135 mld USD. Same odsetki kosztują

Ukrainę około 4,5 mld USD rocznie. Nowa pożyczka spowoduje tylko zwiększenie zadłużenia

zewnętrznego, wymuszając na Kijowie dalszą „liberalizację” gospodarki i wyprzedaż

korporacjom tego, co pozostaje do prywatyzacji [9].

Pieniądze z pożyczki MFW nie trafią do Ukrainy. Będą użyte do spłaty zobowiązań

wynikających z obsługi zadłużenia wobec UE i USA. Według Banku Rozrachunków

Międzynarodowych (BIS), Ukraina jest zadłużona w bankach Europy na ponad 23 mld USD

[10].

Jakie są zatem „pożytki” z pożyczki MFW dla Ukrainy?

Według wyżej wspomnianej Ch. Lagarde, pożyczka ma na celu walkę z ubóstwem i

nierównościami społecznymi. W rzeczywistości jednak spowoduje wzrost poziomu zadłużenia i

jednoczesne przekazanie sterów reform makroekonomicznych i polityki monetarnej instytucjom

7 / 14

Michel Chossudovsky: Ukraińska zmiana władzy i gorzka pigułka Międzynarodowego Funduszu Walutowego

sobota, 26 kwietnia 2014 08:05

z Bretton Woods działających w imieniu Wall Street.

Umowa dotycząca pożyczki będzie zawierała wprowadzenie drastycznych środków

oszczędnościowych, które najprawdopodobniej spowodują dalszy chaos społeczny i

dezorganizację gospodarki. „Pożyczka polityczna”, czyli przyznanie pieniędzy przeznaczonych

na zwrot kosztów kredytodawcom, w zamian za „gorzkie lekarstwo” MFW w formie „menu”

neoliberalnych reform politycznych. „Krótkotrwały ból za długoterminową korzyść” – to motto

instytucji z Bretton Woods.

Uwarunkowania pożyczki wprowadzone w życie, włącznie z drastycznymi środkami

oszczędnościowymi, spowodują zwiększenie ubóstwa ludności kraju, który jest objęty „posługą”

MFW przez ponad 20 lat. Zamieszki na Majdanie były manipulowane, ale dziesiątki tysięcy

ludzi, żądających prawa do lepszego życia, to fakt, ponieważ standard dotychczasowego

obniżył się w wyniku neoliberalnej polityki stosowanej przez kolejne rządy – także przez gabinet

W. Janukowycza. Nie zdawano sobie sprawy, że protesty popierane przez Wall Street,

Departament Stanu i amerykańską organizację National Endowment (NED) miały wprowadzić

nową fazę destrukcji gospodarczej i społecznej.

Historia „usług” MFW na Ukrainie

W 1994 r., podczas prezydentury Leonida Kuczmy wprowadzono pakiet pomocowy MFW. W.

Juszczenko stanął na czele nowego Banku Narodowego Ukrainy. Wychwalano go w

zachodnich mediach jako „śmiałego reformatora”. Był on jednym z głównych architektów reform

MFW na Ukrainie w 1994 r. które zdestabilizowały gospodarkę kraju. Gdy w 2004 r. startował w

wyborach przeciwko W. Janukowyczowi. W. Juszczenkę wspierały wówczas różne fundacje –

nie wyłączając NED. Również Wall Street uważała go za odpowiedniego kandydata.

Pożyczka MFW została sfinalizowana za zamkniętymi drzwiami w Madrycie, podczas

obchodów 50. rocznicy szczytu w Bretton Woods. Zgodnie z przyjętymi wtedy warunkami, rząd

Ukrainy musiał porzucić kontrolę nad kursem wymiany, co doprowadziło do upadku waluty. W.

Juszczenko odegrał kluczową rolę w negocjacjach i wprowadzaniu porozumienia z 1994 r. oraz

w tworzeniu nowej waluty narodowej, co poskutkowało dramatyczną obniżką płac realnych.

8 / 14

Michel Chossudovsky: Ukraińska zmiana władzy i gorzka pigułka Międzynarodowego Funduszu Walutowego

sobota, 26 kwietnia 2014 08:05

Jako szef Banku Centralnego odpowiada za zniesienie kontroli nad walutą narodową podczas

„terapii szokowej” z października 1994 r., w wyniku której:

• cena chleba wzrosła o 300% z dnia na dzień;

• cena elektryczności o 600%;

• opłaty za publiczny transport wzrosły o 900%;

• standard życia obniżył się drastycznie.

Według Państwowego Urzędu Statystycznego Ukrainy, cytowanego przez MFW, wysokość płac

realnych w 1998 r. obniżyła się o ponad 75 % w porównaniu z 1991 r. [11]. Jak na ironię…

MFW sponsorował program mający na celu złagodzenie skutków inflacji: wprowadzenie

„zdolaryzowanych” cen dla zubożałej ludności z dochodami poniżej 10 USD na miesiąc.

W połączeniu z raptownymi podwyżkami cen paliw i energii, podwyższenie dotacji i

zamrożeniem kredytów, przyczyniło się to do zniszczenia przemysłu (zarówno w sektorze

państwowym jak i prywatnym) i podkopało ukraińską gospodarkę spichlerzową

.

W listopadzie 1994 r. Bank Światowy wysłał swoich negocjatorów na Ukrainę, by zbadali

sytuację miejscowego rolnictwa. Liberalizacja handlu (która była częścią pakietu

pomocowego), rzucenie na ukraiński rynek nadwyżki amerykańskiego zboża oraz

„pomoc żywnościowa” przyczyniły się do destabilizacji jednego z największych i

najbardziej wydajnych na świecie systemów gospodarki pszenicą

(porównywalnego na przykład z amerykańskim Środkowym Wschodem) [12]. W efekcie MFW i

Bank Światowy zniszczyły „spichlerz” Ukrainy.

Do 1998 r. liberalizacja rynku zbożowego, podwyżki cen paliw i liberalizacja handlu

9 / 14

Michel Chossudovsky: Ukraińska zmiana władzy i gorzka pigułka Międzynarodowego Funduszu Walutowego

sobota, 26 kwietnia 2014 08:05

spowodowały spadek produkcji zbóż o 45% w porównaniu z latami 1989–1990. Spadek

produkcji żywego inwentarza, drobiu i nabiału był jeszcze bardziej dramatyczny [13]. Łącznie

spadek wysokości produktu narodowego brutto, będący skutkiem sponsorowanych

przez MFW reform, wyniósł w okresie od 1992 r. do 1994 r. ponad 60%.

Bank Światowy: pozorna walka z ubóstwem

Bank Światowy przyznał ostatnio, że Ukraina jest państwem ubogim: „Dowody pokazują, że

Ukraina doświadcza kryzysu zdrowotnego i że potrzebuje natychmiastowych środków

zaradczych, które zatrzymałyby postępujące pogorszenie się stanu zdrowia jej obywateli.

Współczynnik umieralności dorosłych na Ukrainie jest wyższy niż u jej sąsiadów, w Mołdawii i

Białorusi; należy do najwyższych nie tylko w Europie, ale na świecie”

[14].

Raport ten nie mówi jednak o tym, że instytucje z Bretton Woods – za pomocą inżynierii

gospodarczej – odegrały kluczową rolę w doprowadzeniu do upadku gospodarki postradzieckiej

Ukrainy. Dramatyczne niepowodzenie programów socjalnych na Ukrainie posiada „odciski

palców” MFW i Banku Światowego, łącznie z umyślnym niedoinwestowaniem i demontażem

systemu ochrony zdrowia jeszcze z ery radzieckiej.

W odniesieniu do rolnictwa, Bank Światowy wskazuje na „wielki potencjał rolniczy” Ukrainy, ale

nie wspomina, że

gospodarka spichlerzowa tego kraju została zrujnowana przez pakiet pomocowy

USA-MFW-Bank Światowy.

Według Banku Światowego

„ten potencjał nie został w pełni wykorzystany z powodu nikłych dochodów gospodarstw rolnych

i braku modernizacji tego sektora”

.

„Nikłe dochody gospodarstw rolnych” nie są przyczyną. One są skutkiem Programu

Strukturalnego Przystosowania wprowadzonego przez MFW i Bank Światowy. W 1994 r.

dochody gospodarstw rolnych spadły o ok. 80% w porównaniu z 1991 r., po wprowadzeniu

programu MFW w październiku 1994 r. przez prezesa Narodowego Banku Ukrainy W.

Juszczenkę. Zaraz potem, w 1995 r. wdrożono

„projekt

nasienny”,

oparty na

10 / 14

Michel Chossudovsky: Ukraińska zmiana władzy i gorzka pigułka Międzynarodowego Funduszu Walutowego

sobota, 26 kwietnia 2014 08:05

„liberalizacji cen nasion, marketingu i handlu”

. Ceny środków dla gospodarstw wzrosły drastycznie, co było powodem bankructwa wielu

gospodarstw [15]. 

Pożyczka MFW z 2014 roku – “szok i strach”

Warunki panujące dziś na ukraińskim rynku różnią się znacznie od tych z lat 1990’. Należy

zauważyć, że nowa fala reform makroekonomicznych (rygorystycznie uwarunkowana

przez politykę MFW) doprowadzi do zubożenia już przecież ubogiej ludności Ukrainy.

Innymi słowy, „szok i strach” pożyczki MFW z 2014 r. będzie „ostatecznym ciosem” w sekwencji

interwencji Funduszu w ciągu ponad 20 lat i doprowadzi do destabilizacji gospodarki i

zubożenia ludności Ukrainy. To nie model grecki, jak sugerują niektórzy analitycy. Reformy na

Ukrainie będą o wiele bardziej wyniszczające.

Wstępne informacje mówią, że pożyczka MFW opiewa na 2 mld USD w formie dotacji, po której

nastąpi dalsza pożyczka w kwocie 11 mld USD. Europejski Bank Inwestycyjny (EIB) dostarczy

kolejnych 2 mld USD, całkowita suma wynosi 15 mld USD [16]. 

Drastyczne środki oszczędnościowe

Rząd w Kijowie ogłosił, że MFW żąda 20% cięć w budżecie Ukrainy, co oznacza dramatyczne

ograniczenia w programach socjalnych, redukcję płac w sektorze budżetowym, prywatyzację i

wyprzedaż majątku państwowego. MFW wzywa także do wycofania dotacji do energii i

liberalizacji rynku walutowego. Co do niespłacalnego długu, MFW naciska na wyprzedaż i

prywatyzację majątku narodowego oraz przejęcie sektora bankowego.

Nowy rząd naciskany przez MFW i Bank Światowy już oświadczył, że emerytury będą

zmniejszone o połowę. 21. lutego Bank Światowy wydał przewodnik do reformy systemu

emerytalnego we wschodzących krajach Europy, w tym Ukrainy oraz w Azji Środkowej. Według

przewrotnej logiki „Ochrona starych ludzi” odbywa się poprzez zmniejszanie im emerytur [17].

11 / 14

Michel Chossudovsky: Ukraińska zmiana władzy i gorzka pigułka Międzynarodowego Funduszu Walutowego

sobota, 26 kwietnia 2014 08:05

Pod nieobecność prawdziwego rządu na Ukrainie, ukraińscy urzędnicy z ministerstwa finansów

i NBU będą posłuszni dyktatowi Wall Street. Porozumienie z MFW w sprawie pożyczki na

strukturalne dostosowanie gospodarki Ukrainy przyniesie wyniszczające skutki społeczne i

ekonomiczne dla tego kraju.

Eliminacja subsydiów

Wskazując na „dotacje do energii, które zakłócają sytuację na rynku”, zarówno MFW jak i Bank

Światowy dawno już zalecają uwolnienie cen. Ceny energii były relatywnie niskie podczas

rządów W. Janukowycza jako rezultat dwustronnego porozumienia z Rosją, co dawało Ukrainie

tani gaz w zamian za bazę marynarki wojennej w Sewastopolu. To porozumienie jest już

nieaktualne. Warto też zauważyć, że rząd Krymu ogłosił, iż przejmie wszystkie ukraińskie firmy

państwowe na Krymie, łącznie z polami gazowymi Morza Czarnego.

Tymczasowy rząd w Kijowie dał do zrozumienia, że ceny detaliczne gazu będą musiały

wzrosnąć o 40%, ponieważ jest to „część reform gospodarczych potrzebnych, aby otrzymać

pożyczkę od Międzynarodowego Funduszu Walutowego”

. To

oświadczenie nie mówi jednak o całym mechanizmie liberalizacji, który w obecnych

okolicznościach może doprowadzić do wzrostu cen energii nawet o 100%.

Warto tu przypomnieć przypadek Peru. W 1991 r. zastosowano w tym kraju „terapię

szokową”.W efekcie nastąpił wzrost cen energii, gdy benzyna w Limie z dnia na dzień

„skoczyła” o 2978% (trzydziestokrotnie). W 1994 r., w wyniku umowy między L. Kuczmą a

MFW, cena energii elektrycznej z dnia na dzień wzrosła o 900%.

„Zwiększona elastyczność kursu wymiany”

Jednym z głównych komponentów interwencji MFW jest liberalizacja rynku walut. Oprócz

ogromnych cięć wydatków, MFW wymaga „zwiększenia elastyczności kursu wymiany”, czyli

uwolnienia spod kontroli wszystkich walut [18].

12 / 14

Michel Chossudovsky: Ukraińska zmiana władzy i gorzka pigułka Międzynarodowego Funduszu Walutowego

sobota, 26 kwietnia 2014 08:05

Od początku protestów na Majdanie w grudniu 2013 r. kontrola obrotu dewizowego była

prowadzona, by podtrzymywać hrywnę i zatrzymać masowy odpływ kapitału. Pożyczki

sponsorowane przez MFW będą dosłownie plądrować rezerwy walutowe będące w posiadaniu

Narodowego Banku Ukrainy. Tę zwiększoną elastyczność kursu wymiany, wymaganą przez

MFW, zatwierdził nowy prezes S. Kubiw. Bez praktycznie żadnych rezerw walutowych,

uelastycznienie kursu wymiany to finansowe samobójstwo: umożliwia ono bowiem spekulacyjne

transakcje „krótkiej sprzedaży” (na wzór kryzysu azjatyckiego z 1997 r.), które będą zabójcze

dla ukraińskiej waluty, hrywny.

Instytucjonalni spekulanci, włącznie z najpoważniejszymi graczami z Wall Street i bankami

europejskimi oraz funduszami hedgingowymi już się ustawiły w kolejce do ukraińskiego tortu.

Manipulacje na rynku walutowym odbywają się za pomocą transakcji pochodnych.

Najważniejsze instytucje finansowe będą miały szczegółowe informacje, z uwzględnieniem

polityki Banku Centralnego, co umożliwi im manipulacje na międzynarodowym rynku

walutowym (the forex market).

W tym układzie, przy elastycznym kursie wymiany, Bank Centralny nie nakłada żadnych

ograniczeń na transakcje na rynku wymiany walut. Może on jednak – idąc za wskazówkami

MFW – przeciwstawić się atakowi spekulantów na rynku walutowym, aby utrzymać parytet

ukraińskiej hrywny. Bez kontroli wymiany, taka linia postępowania wymaga, by Bank Centralny

Ukrainy (wobec braku rezerw walutowych) wsparł niedomagającą walutę pożyczonymi

pieniędzmi, w ten sposób przyczyniając się do nasilenia kryzysu zadłużeniowego.

Spadek kursu hrywny o ponad 20% wobec kursu USD w ciągu ok. sześciu miesięcy

13 / 14

Michel Chossudovsky: Ukraińska zmiana władzy i gorzka pigułka Międzynarodowego Funduszu Walutowego

sobota, 26 kwietnia 2014 08:05

Warto przypomnieć w tym kontekście Brazylię. W listopadzie 1998 r. otrzymała ona

zapobiegawczą pożyczkę z MFW rzędu 40 mld USD. Jednym z warunków umowy o pożyczkę

była jednakże liberalizacja rynku wymiany walut. Pożyczka ta miała pomóc Bankowi

Centralnemu utrzymać parytet brazylijskiego reala. W rzeczywistości jednak w lutym 1999 r.

doprowadziła to państwo do krachu finansowego.

Rząd Brazylii zaakceptował warunki. „Zepsute” przez napływ kapitału rzędu 400 mln USD

dziennie, pieniądze przyznane przez MFW – przeznaczone do wspierania rezerw walutowych

brazylijskiego banku centralnego – zostały splądrowane w przeciągu kilku miesięcy. Umowa

dotycząca pożyczki MFW dla Brazylii dała międzynarodowym spekulantom czas. Większość

pieniędzy z pożyczki została przywłaszczona w formie zysków ze spekulacji, płynących do

największych instytucji finansowych.

Co do Ukrainy, zwiększenie elastyczności wymiany oznacza katastrofę. W przeciwieństwie do

Brazylii, Bank Centralny Ukrainy nie posiada rezerw walutowych, które umożliwiłyby ochronę jej

waluty. Gdzie Narodowy Bank Ukrainy znajdzie rezerwy? Większość funduszy w pakiecie

pomocowym MFW jest już rozdysponowana i mogłaby zostać użyta do skutecznej ochrony

hrywny przed atakami spekulantów „krótkiej sprzedaży” na rynku walutowym. Najbardziej

prawdopodobny scenariusz jest taki: hrywna doświadczy wielkiego spadku, który doprowadzi do

znacznych podwyżek cen najważniejszych towarów, w tym żywności, paliw i transportu.

Gdyby Bank Centralny był w stanie użyć pożyczonych rezerw i wesprzeć hrywnę, te pożyczone

pieniądze zostałyby szybko ponownie przywłaszczone, przekazane spekulantom waluty na

srebrnej tacy. Ten scenariusz wspomagania krajowej waluty przez pożyczone rezerwy

walutowe (np. w Brazylii w latach 1998–1999) przyczynia się jednakże na krótko do zażegnania

natychmiastowego krachu.

Ta procedura daje „dodatkowy czas” spekulantom, którzy zajęci są plądrowaniem

(pożyczonych) rezerw walutowych Banku Centralnego. Rząd tymczasowy może dzięki temu

opóźnić najgorsze skutki „zwiększenia elastyczności kursu wymiany”.

Gdy pożyczone w twardej walucie rezerwy Banku Centralnego skończą się – to jest w

następstwie wyborów prezydenckich 25 maja – wartość hrywny spadnie gwałtownie, co z kolei

spowoduje dramatyczne obniżenie poziomu życia. W połączeniu z zamarciem bilateralnych

relacji gospodarczych z Rosją, dotyczących dostaw gazu, ceny energii przypuszczalnie

wzrosną dramatycznie.

Neoliberalizm i ideologia neonazistowska podają sobie ręce: tłumienie Ruchu Protestu

przeciwko MFW

Z ludźmi wyznaczonymi przez Swobodę i Prawy Sektor, odpowiedzialnymi za bezpieczeństwo

narodowe i siły zbrojne, prawdziwy, oddolny ruch protestu przeciwko zabójczym reformom

makroekonomicznym MFW, prawdopodobnie będzie brutalnie zdławiony przez „brunatne

koszule” Prawego Sektora i paramilitarną Gwardię Narodowego, dowodzoną przez D. Jarosza,

przy aprobacie Wall Street i Waszyngtonu. D. Jarosz zadeklarował swój udział w

nadchodzących wyborach prezydenckich (jego poparcie wśród wyborców wynosi niecałe 2%).

„Rosja umieściła Jarosza na międzynarodowej liście poszukiwanych przez policję, oskarżając

go o podżeganie do terroryzmu, ponieważ nakłaniał lidera czeczeńskich terrorystów Doku

Umarowa

,

by ten atakował Rosję podczas konfliktu z Ukrainą. Ultranacjonalistyczny przywódca odgrażał

się również, że zniszczy rosyjski rurociąg z gazem na terytorium Ukrainy”

[19]. Tymczasem prokurator generalny Ukrainy, który także należy do frakcji neonazistowskiej,

wprowadził procedury zakazujące wieców i protestów antyrządowych.

Tłum: Maria Walczak

Źródło:

http://www.globalresearch.ca/regime-change-in-ukraine-and-the-imfs-bitter-economic-me

dicine/5374877 

________________________________________________

1.  Ukraine Central Bank Promises Liquidity To Local Banks, With One Condition,  Zero Hedge,

February 27, 2014),

http://www.zerohedge.com/news/2014-02-27/ukraine-central-bank-promises-liquidity-local-bank

s-one-condition

2. Captive insurance – jest firmą ubezpieczeniową, należącą do jednego podmiotu

gospodarczego, grupy zawodowej lub grupy firm powiązanych. Sama nazwa Captive Insurance

jest używana dla specyficznych zakładów ubezpieczeń, których głównym celem działalności jest

zabezpieczenie ryzyk nieubezpieczalnych na rynku tradycyjnym oraz właścicielom captive'u.

(przyp. tłum.)

3. Voice of russia.com March 21, 2014,

http://voiceofrussia.com/uk/news/2014_03_21/Ukraines-economic-crisis-Who-benefits-Who-pay

s-2562/

4. Ibidem.

5.  Press Release: Statement by IMF European Department Director Reza Moghadam on his

Visit to Ukraine http://www.imf.org/external/np/sec/pr/2014/pr1487.htm

6. (Press Release: Statement by IMF Managing Director Christine Lagarde on Ukraine

http://www.imf.org/external/np/sec/pr/2014/pr1493.htm

7. Michel Chossudovsky, The Globalization of Poverty and the New World Order, Global

Research, Montreal, 2003, Chapter 22),

https://store.globalresearch.ca/store/the-globalization-of-poverty-and-the-new-world-order/

8. Special Drawing Rights – międzynarodowa jednostka rozrachunkowa, umowna jednostka

monetarna, mająca charakter pieniądza bezgotówkowego, utworzona przez MFW w 1967 r.,

używana od 1970 r. (przyp. tłum.).

9. Ukraine, IMF “Shock Treatment” and Economic Warfare By Manlio Dinucci, Global Research,

March 21, 2014, http://www.globalresearch.ca/ukraine-the-imf-and-economic-warfare/5374564

10. Ukraine Facing Financial Instability But IMF May Help Soon – Spiegel Online, February 28,

2014,

http://www.spiegel.de/international/europe/ukraine-facing-financial-instability-but-imf-may-help-s

oon-a-956353.html

11. http://www.imf.org/external/pubs/ft /scr/2003/cr03174.pdf

12. Michel Chossudovsky IMF Sponsored “Democracy” in The Ukraine, Global Research,

November 28, 2004, emphasis added),

http://www.globalresearch.ca/imf-sponsored-democracy-in-the-ukraine-2/5360920

13. http://www.imf.org/external/pubs/ft/scr/2003/cr03174.pdf

14. World Bank, Ukraine Overview, Washington DC, updated February 17, 2014),

http://www.worldbank.org/en/country/ukraine/overview

15. Projects : Agricultural Seed Development Project | The World Bank, Washington DC, 1995,

http://www.worldbank.org/projects/P009117/agricultural-seed-development-project?lang=en

16. See Voice of Russia, March 21, 2014,

http://voiceofrussia.com/uk/news/2014_03_21/Ukraines-economic-crisis-Who-benefits-Who-pay

s-2562/

17. (World Bank, Significant Pension Reforms Urged in Emerging Europe and Central Asia,

Washington Dc, February 21, 2014);

http://www.worldbank.org/en/news/feature/2014/02/21/changing-demographics-call-for-urgent-p

ension-reforms-in-europe-and-central-asia

18. Ukraine: Staff Report for the 2012 Article IV Consultation,

http://www.imf.org/external/pubs/cat/longres.aspx?sk=40118.0. See also

http://www.imf.org/external/pubs/ft/scr/2012/cr12315.pdf

19. RT, March 22, 2014.

14 / 14