,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MINISTERSTWO EDUKACJI

NARODOWEJ

Anna Taudul
Jolanta Ruta

Przyjmowanie przesyłek listowych krajowych
i zagranicznych 421[01].Z1.01

Poradnik dla ucznia

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1

Recenzenci:

mgr Monika Ewa Zgiet

mgr Krystyna Stelmach-Tyszko

Opracowanie redakcyjne:

mgr Anna Taudul

Konsultacja:

mgr inż. Andrzej Zych

Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 421[01].Z1.01,
„Przyjmowanie przesyłek listowych krajowych i zagranicznych”, zawartego w modułowym
programie nauczania dla zawodu technik usług pocztowych i telekomunikacyjnych,

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2

SPIS TREŚCI

1. Wprowadzenie

3

2. Wymagania wstępne

5

3. Cele kształcenia

6

4. Materiał nauczania

7

4.1. Przesyłki pocztowe krajowe i zagraniczne

7

4.1.1. Materiał nauczania

7

4.1.2. Pytania sprawdzające

8

4.1.3. Ćwiczenia

8

4.1.4. Sprawdzian postępów

10

4.2. Podział usług pocztowych

11

4.2.1. Materiał nauczania

11

4.2.2. Pytania sprawdzające

17

4.2.3. Ćwiczenia

18

4.2.4. Sprawdzian postępów

19

4.3. Formy uiszczania opłat pocztowych

20

4.3.1. Materiał nauczania

20

4.3.2. Pytania sprawdzające

25

4.3.3. Ćwiczenia

25

4.3.3 Sprawdzian postępów

26

4.4. Warunki nadawania przesyłek pocztowych

27

4.4.1. Materiał nauczania

27

4.4.2. Pytania sprawdzające

35

4.4.3. Ćwiczenia

35

4.4.4 Sprawdzian postępów

37

5. Sprawdzian osiągnięć

38

6. Literatura

43

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3

1. WPROWADZENIE

Poradnik będzie ci pomocny w przyswajaniu wiedzy o przyjmowaniu przesyłek listowych

w obrocie krajowym i zagranicznym na podstawie obowiązujących instrukcji i regulaminów.

Umożliwi Ci zapoznanie się z warunkami nadawania przesyłek i stosowanymi do nich

usługami komplementarnymi oraz cennikami opłat za usługi pocztowe w obrocie krajowym
i zagranicznym.

Korzystając z poradnika zdobędziesz wiedzę o organizacji pocztowej służby nadawczej,

zasadach przyjmowania przesyłek listowych nadawanych przez klienta indywidualnego jak
i masowego, oraz o formach uiszczania opłat oraz stosowanej kontroli w placówce nadawczej
i oddawczej.

W poradniku zamieszczono:

−−−−

wymagania wstępne – wykaz umiejętności, jakie powinieneś mieć już ukształtowane,
abyś bez problemów mógł korzystać z poradnika,

−−−−

cele kształcenia – wykaz umiejętności, jakie ukształtujesz podczas pracy z poradnikiem,

– materiał nauczania – wiadomości teoretyczne niezbędne do osiągnięcia założonych celów

kształcenia i opanowania umiejętności zawartych w jednostce modułowej,

– zestaw pytań, abyś mógł sprawdzić, czy już opanowałeś określone treści,
– ćwiczenia, które pomogą Ci zweryfikować wiadomości teoretyczne oraz ukształtować

umiejętności praktyczne,

– sprawdzian postępów,
– sprawdzian osiągnięć, przykładowy zestaw zadań. Zaliczenie testu potwierdzi opanowanie

materiału całej jednostki modułowej,

– literaturę uzupełniającą.

W materiale nauczania zostały omówione zagadnienia dotyczące rodzajów przesyłek

listowych i warunków ich przyjmowania w obrocie krajowym i zagranicznym. Przed
przystąpieniem do rozdziału. Materiał nauczania zapoznasz się z wymaganiami wynikającymi
z potrzeb zawodu i celami kształcenia. Opisane treści pozwolą ci zapoznać się
z zagadnieniami eksploatacji pocztowej, a przyswojenie wskazanych treści pozwoli udzielić
odpowiedzi na zawarte w materiale pytania oraz sprawdzisz stan swojej gotowości do
wykonania ćwiczenia. W materiale nauczania zawarte są również treści wskazujące na
prawidłowość wykonania usług związanych z przyjęciem przesyłek pocztowych tzn.
wykonywanie usług zgodnie z obowiązującymi regulaminami i instrukcjami, prawidłowym
posługiwaniem się cennikiem opłat pocztowych i ewidencjonowaniem usługi. Opanowanie
całego materiału nauczania pozwoli ci na pozytywne przeprowadzenie sprawdzianu postępów.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4

Schemat układu jednostek modułowych

421 [01].Z1.01

Przyjmowanie przesyłek

listowych krajowych

i zagranicznych

421 [01].Z1.02

Przyjmowanie paczek

pocztowych krajowych

i zagranicznych

421 [01].Z1.05

Doręczanie przesyłek pocztowych

421 [01].Z1.03

Ś

wiadczenie usług kurierskich

421 [01].Z1.04

Ś

wiadczenie dodatkowych

usług pocztowych

421 [01].Z1

Obsługa przesyłek pocztowych

krajowych i zagranicznych

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej powinieneś umieć:

−

określać rodzaje i zakres usług świadczonych przez operatorów branży pocztowej,

−

określać rolę i zadania poczty,

−

korzystać z różnych źródeł informacji,

−

posługiwać się regulaminami i instrukcjami,

−

interpretować przepisy,

−

obsługiwać sprzęt komputerowy,

−

organizować stanowisko pracy,

−

przestrzegać zasad bhp,

−

współpracować w grupie,

−

stosować zasady obsługi kultury klienta

.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6

3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej powinieneś umieć:

−

określić rolę i zadania poczty na przestrzeni dziejów,

−

zinterpretować zapisy „Regulaminu korzystania z usług pocztowych o charakterze
powszechnym”,

−

zinterpretować zapisy „Instrukcji technologicznej w zakresie przesyłek listowych i listów
wartościowych w obrocie zagranicznym,

−

zinterpretować zapisy rozporządzenia w sprawie warunków korzystania z usług
pocztowych o charakterze powszechnym,

−

rozróżnić pojęcia: poczta, placówka pocztowa, usługa pocztowa, przesyłka listowa,

−

zakwalifikować przesyłki listowe w obrocie krajowym i zagranicznym,

−

scharakteryzować przesyłki listowe,

−

scharakteryzować różnego rodzaju przesyłki, w tym również nie odpowiadające
warunkom ustalonym w obowiązujących przepisach,

−

określić warunki przyjęcia zlecenia na wykonywanie usługi,

−

przyjąć przesyłki listowe w obrocie krajowym i zagranicznym,

−

zastosować usługi komplementarne,

−

nadać przesyłkę lotniczą i dworcową,

−

określić uprawnienia nadawców i adresatów przesyłek,

−

posłużyć się „Cennikiem za usługi pocztowe w obrocie krajowym i zagranicznym”,

−

obliczyć opłatę za poszczególne usługi,

−

scharakteryzować czynności przyjęcia przesyłek pocztowych,

−

prowadzić „Pocztową książkę nadawczą”,

−

wykonać czynności przyjęcia przesyłek pocztowych,

−

przyjąć opłatę za przesyłki listowe w różnych formach płatności,

−

przeprowadzić kontrolę opłat.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7

4. MATERIAŁ NAUCZANIA

4.1.

Przesyłki pocztowe krajowe i zagraniczne

4.1.1. Materiał nauczania

4.1.1.1. Rola i znaczenie poczty na przestrzeni dziejów

Już w zamierzchłej przeszłości, w czasach gdy jeszcze nie znano sztuki czytania

i pisania, posługiwano się posłańcami do przenoszenia wiadomości na odległość. Wiadomości
przekazywano

ustnie

lub

za

pomocą

znaków

umownych

i

przedmiotów

o charakterze symbolicznym.

Z czasem zaczęto używać do przewozu poczty koni, wołów, gołębi i jaskółek. Grecy

posługiwali się tresowanymi psami. Rozwijała się instytucja posłańcza.

W średniowieczu w miarę rozwoju handlu, oświaty, rzemiosła wzmagała się potrzeba

tworzenia coraz gęstszej sieci łączności. Potrzeba kontaktowania się klasztorów i opactw
z przełożonymi, władzami, bądź innymi kongregacjami, stworzyła stałych gońców
w instytucjach kościelnych.

Za tymi wzorcami poszły uniwersytety, miasta, siedziby władców i handel.
Ogromny rozwój komunikacji w XIX wieku spowodował rozwój i znaczenie poczty.

Docierała do najodleglejszych i najbardziej zapadłych zakątków świata. W tamtych czasach
poczta przewoziła nie tylko przesyłki ale i ludzi.

Do połowy XIX wieku poczty działały tylko wewnątrz poszczególnych państw. Dopiero

w roku 1874 w Bernie powstał Światowy Związek Pocztowy

.

4.1.1.2. Wprowadzenie do zagadnień eksploatacji pocztowej

Adres – oznaczenie adresata przesyłki lub kwoty przekazu pocztowego oraz miejsca

doręczenia wskazanego przez nadawcę.

Nadawca – podmiot, który zawarł umowę o świadczenie usług pocztowych.
Nadawca masowy – osoba fizyczna, prawna lub jednostka organizacyjna nieposiadająca

osobowości prawnej, nadająca systematycznie większą liczbę przesyłek (jednorazowo
minimum 50 przesyłek) odpowiednio przygotowanych do nadania, w sposób odciążający
urząd nadawczy i współpracująca z wytypowanym urzędem pocztowym.

Nadanie – polecenie doręczenia przesyłki lub kwoty pieniężnej określonej w przekazie

pocztowym oraz przekazania druku bezadresowego zgodnie z umową o świadczenie usługi
pocztowej.

Nadanie na poste restante – polecenie doręczenia przesyłki lub wypłacenia adresatowi

kwoty pieniężnej określonej w przekazie pocztowym wyłącznie w placówce operatora,
wskazanej przez nadawcę jako miejsce doręczenia.

Adresat – podmiot określony przez nadawcę jako odbiorca przesyłki lub kwoty pieniężnej

określonej w przekazie pocztowym.

Doręczenie – wydanie przesyłki lub wypłacenie kwoty pieniężnej określonej w przekazie

pocztowym adresatowi, a w przypadkach określonych prawem także innej osobie, lub
przekazanie druku bezadresowego zgodnie z umową o świadczenie usługi pocztowej.

Przesyłka – rzeczy opatrzone adresem, przedłożone do przyjęcia lub przyjęte przez

operatora w celu przemieszczenia i doręczenia adresatowi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

8

Przesyłka listowa – przesyłka nie będąca paczką pocztową.
Przesyłka polecona – przesyłka rejestrowana będąca przesyłką listową, przemieszczana

i doręczana w sposób zabezpieczający ją przed utratą, ubytkiem zawartości lub uszkodzeniem.

Przesyłka rejestrowana – przesyłka przyjęta za pokwitowaniem przyjęcia i doręczana za

pokwitowaniem odbioru.

Przesyłka reklamowa – przesyłka zawierająca wyłącznie materiał reklamowy,

marketingowy lub promocyjny, wysyłana jednorazowo, do co najmniej 20 adresatów,
z identyczną zawartością i identyczną treścią, różniąca się jedynie danymi identyfikacyjnymi
adresata niezmieniającymi treści przekazywanej informacji, a w szczególności nazwiskiem,
adresem lub innymi danymi zmiennymi.

Przesyłka z zadeklarowaną wartością – przesyłka rejestrowana, za której utratę, ubytek

zawartości lub uszkodzenie operator ponosi odpowiedzialność do wysokości wartości
przesyłki podanej przez nadawcę.

Przesyłka dla ociemniałych – przesyłka o masie do 7000 g, zawierająca korespondencję

lub druki, w których informacja jest utrwalona pismem wypukłym lub na innym nośniku
dostępnym do odczytu przez niewidomych lub ociemniałych, nadana w sposób umożliwiający
sprawdzenie zawartości.

Paczka pocztowa – przesyłka rejestrowana zawierająca rzeczy, przyjęta przez operatora

publicznego w celu przemieszczenia i doręczenia.

Przekaz pocztowy – polecenie doręczenia adresatowi określonej kwoty pieniężnej przez

operatora publicznego.

4.1.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1. Kto to jest adresat przesyłki?
2. Kim jest nadawca przesyłki?
3. Co to znaczy przesyłka listowa?
4. Czym się charakteryzuje nadanie przesyłki na poste restante?
5. Na czym polega doręczenie przesyłki?
6. Czym się charakteryzuje nadanie przesyłki na poste restante?
7. Co to znaczy operator publiczny?
8. Co to znaczy przesyłka z zadeklarowaną wartością oraz w jakich przypadkach operator

ponosi odpowiedzialność za przesyłkę?

4.1.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Przygotuj stanowisko pracy do obsługi klientów nadających przesyłki listowe tzn.

uporządkuj i przygotuj na stanowisku niezbędne narzędzia i urządzenia oraz potrzebne druki
do wykonywania pracy. Następnie wykonaj zadanie stosując się do opisanej sytuacji.

Jesteś pracownikiem urzędu pocztowego, który w dniu 05 maja 2007 r. rozpoczął pracę

o godzinie 8:00.

W tym dniu Twoim pierwszym klientem jest Pan Adam Zasada, który

o godzinie 09:10 chce nadać przesyłkę listową ekonomiczną o masie 65 g

oraz zakupić 10

znaczków pocztowych na przesyłki listowe do 50 g. Po zakończonym dniu pracy uporządkuj
stanowisko w sposób umożliwiający pracę kolejnemu pracownikowi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

9

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) sprawdzić czy stanowisko pracy spełnia wymogi higieny i bezpieczeństwa pracy

(np. czystość stanowiska, prawidłowe podłączenia kablowe nie stwarzające zagrożenia
ż

ycia oraz usunięcie zbędnych przedmiotów),

2) przygotować potrzebny asortyment tj. zapotrzebowanie na znaczki i druki płatne oraz

gotówkę, druki manipulacyjne, kontrolkę datownika, datownik, tuszownicę, podkładkę
gumową, kasetkę na podręczny awans znaczkowy, sprawdzić sprawność wagi
i komputera,

3) umieszczać w kontrolce datownika jego odcisk co godzinę,
4) przyjąć od klienta przesyłkę listową i sprzedać znaczki pocztowe,
5) dokonać ewidencji świadczonych usług,
6) uporządkować stanowisko po zakończonej pracy tzn. zdać gotówkę do kasy głównej,

zakończyć pracę w programie systemu pocztowego,

7) sprawdzić czy na stanowisku pozostał zachowany porządek czyli wyłączony komputer,

zabezpieczone rekwizyty, uporządkowane druki i usunięte zbędne przedmioty.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

stanowisko w pracowni usług pocztowych wyposażone w komputer,

−

kasetka podręczna,

−

druki pocztowe,

−

datownik,

−

podkładka gumowa i tuszownica,

−

kontrolka datownika,

−

poradnik dla ucznia.

Ćwiczenie 2

Zaadresuj poprawnie kopertę o następujące dane:

−

adresat: Marian Zakostny, ul. Cicha 13, 71-066 Szczecin,

−

nadawca: Marta Koralewska, ul. Miła 18/3, 00-513 Warszawa.

Twoja przesyłka listowa jest przesyłką ekonomiczną.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) wziąć odpowiednią kopertę do przesyłek listowych,
2) zaplanować w odpowiednim miejscu umieszczenie nadawcy i adresata według wzoru:

Nada
Nadawca wca

Adresat

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

10

3) wpisać dane adresata i nadawcy na kopertę.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

koperta,

−

poradnik dla ucznia,

−

komputerowe z oprogramowaniem użytkowym i drukarką.

4.1.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz

:

Tak

Nie

1) zdefiniować pojęcie – adresat?

2) zdefiniować pojęcie – nadawca?

3) wyjaśnić pojęcie przesyłka listowa?

4) wyjaśnić pojęcie przesyłka rejestrowana?

5) wyjaśnić pojęcie przesyłka nadana na poste restante?

6) wyjaśnić pojęcie przesyłka z zadeklarowana wartością?

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

11

4.2. Podział usług pocztowych

4.2.1. Materiał nauczania

Do pocztowych usług powszechnych w obrocie krajowym zaliczamy:

−

Przesyłki listowe (ekonomiczne, priorytetowe).

−

Kartki pocztowe (ekonomiczne, priorytetowe).

−

Przesyłki reklamowe.

−

Przesyłki dla ociemniałych.

−

Przesyłki zawierające obowiązkowe egzemplarze biblioteczne.

−

Paczki pocztowe (ekonomiczne, priorytetowe).

−

Przekaz pocztowy.

Pocztowe usługi powszechne w obrocie zagranicznym to:

−

Przesyłki listowe (ekonomiczne, priorytetowe).

−

Worek M (ekonomiczny, priorytetowy).

−

Cekogramy (druk dla ociemniałych) (ekonomiczne, priorytetowe).

−

Przesyłki masowe (ekonomiczne, priorytetowe).

−

Paczki pocztowe (ekonomiczne, priorytetowe).

Pozostałe usługi umowne:

−

Druki bezadresowe.

−

Paczki pocztowe PLUS (ekonomiczne, priorytetowe)

−

Przesyłki pobraniowe (ekonomiczne, priorytetowe).

−

Przesyłki przyjmowane na warunkach szczególnych (ekonomiczne, priorytetowe).

−

Próbka towaru.

−

Przesyłka dworcowa.

−

POCZTEX.

−

EMS obrót zagraniczny.

−

DM System.

−

Poczta Firmowa.

−

CCRI – Międzynarodowa korespondencja handlowa z odpowiedzią.

−

Consignment – usługa ładunku zbiorowego.

−

Usługi finansowe.

−

Usługi bankowe.

Usługi pozostałe to:

−

Handel znaczkami pocztowymi.

−

Handel walorami filatelistycznymi (karty pocztowe, okolicznościowe, koperty,
widokówki, itp.).

−

Sprzedaż prasy.

−

Wymiana walut w urzędach pocztowych.

−

Usługi kserograficzne, itd.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

12

Usługi komplementarne stosowane do usług pocztowych:

−

Traktowanie przesyłki listowej jako poleconej.

−

Traktowanie przesyłki jako przesyłki z zadeklarowaną wartością.

−

Potwierdzenie odbioru przesyłki rejestrowanej.

−

Sprawdzenie zawartości przesyłki pobraniowej przez odbiorcę.

−

Traktowanie przesyłki listowej, paczki pocztowej jako ekspresowej (w obrocie
zagranicznym).

−

Traktowanie paczki jako utrudniającej manipulacje (w obrocie zagranicznym).

−

Poste-restante.

Usługi dodatkowe:

−

Sprawdzenie doręczenia druków bezadresowych i próbek towarów przy udziale Klienta.

−

Sporządzanie raportu z wykonania zlecenia doręczenia druków bezadresowych i próbek
towarów.

−

Przygotowanie i adresowanie pakietów z drukami bezadresowymi i próbkami towaru.

−

Odbiór druków bezadresowych i próbek towaru z miejsca wskazanego przez nadawcę.

4.2.1.1. Rodzaje przesyłek pocztowych w obrocie krajowym

Przesyłki listowe priorytetowe, czyli usługa realizowana najszybszą drogą, w celu

doręczenia przesyłki w następnym dniu po nadaniu na terenie Polski. Graniczne godziny
nadania przesyłek priorytetowych, umożliwiające doręczenie w następnym dniu roboczym po
dniu nadania:

−

do godziny 17:00 na terenach miast wojewódzkich,

−

do godziny 16:00 na terenach miast powiatowych,

−

do godziny 15:00 w pozostałych miejscowościach dla przesyłek nadawanych
w placówkach pocztowych.
Przesyłki listowe ekonomiczne są to przesyłki doręczane w ciągu trzech dni roboczych po

nadaniu na terenie kraju.

Przesyłki listowe polecone (priorytetowe i ekonomiczne) – przesyłki przyjęte do

przewozu za potwierdzeniem nadania i doręczane za pokwitowaniem odbioru.

Przesyłki z zadeklarowaną wartością (priorytetowe i ekonomiczne) – przesyłki

o wymiarach ustalonych dla przesyłek listowych i o zadeklarowanej wartości, nadawane,
przewożone i doręczane z zapewnieniem szczególnej ochrony zawartości.

Przesyłki reklamowe – przesyłki zawierające wyłącznie materiał reklamowy,

marketingowy lub promocyjny, wysyłane jednorazowo, do co najmniej 20 adresatów
z identyczną zawartością i identyczną treścią różniącą się jedynie danymi identyfikacyjnymi
adresata.

Paczki pocztowe (priorytetowe i ekonomiczne) – przesyłki z rzeczami dopuszczonymi do

przewozy drogą pocztową, przyjęte na podstawie adresu pomocniczego lub innego dokumentu
pocztowego.

Paczki pocztowe Plus (priorytetowe i ekonomiczne) – polega na przyjęciu,

przemieszczeniu i doręczeniu paczki (o masie od 10 kg do 30 kg) pod wskazany adres lub
wydaniu w lokalu placówki pocztowej.

Paczki pocztowe oraz paczki PLUS z zadeklarowaną wartością – paczki, przy nadaniu,

których nadawca na opakowaniu i adresie pomocniczym, podał jej wartość. Maksymalna
deklarowana wartość paczki pocztowej z zadeklarowaną wartością nie może przekroczyć
70.000 złotych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

13

Przesyłki pobraniowe (priorytetowe i ekonomiczne) – polega na przyjęciu,

przemieszczeniu i doręczeniu/wydaniu przesyłki adresatowi lub innej osobie uprawnionej do
jej odbioru oraz pobraniu należnej kwoty i niezwłoczne przekazanie jej na adres lub rachunek
bankowy wskazany przez nadawcę.

Druki bezadresowe – usługa polegająca na przyjmowaniu, przemieszczaniu i doręczaniu

druków nieopatrzonych adresem do:

−

gospodarstw domowych i przedsiębiorców,

−

gospodarstw domowych,

−

przedsiębiorców.
Próbka towaru – usługa polegająca na przyjmowaniu, przemieszczaniu i doręczaniu

nieopatrzonych adresem próbek towaru do określonej grupy odbiorców:

−

gospodarstw domowych i przedsiębiorców,

−

gospodarstw domowych,

−

przedsiębiorców.
Przesyłki

pocztowe

przyjmowane

na

warunkach

szczególnych

(priorytetowe

i ekonomiczne) mogą być nadawane jako:

−

przesyłki listowe o wymiarach niestandardowych,

−

paczki pocztowe których zawartość stanowią: płyny, gazy, rzeczy łamliwe i kruche, żywe
rośliny i zwierzęta.
Przesyłki dworcowe – polegają na nadaniu przesyłki w wyznaczonej placówce pocztowej

i przemieszczeniu jej bezpośrednim kursem pocztowym do wyznaczonej placówki oddawczej,
w której następuje odbiór przesyłki przez adresata.

Przesyłki kurierskie POCZTEX – polegają na przyjęciu, przemieszczeniu i doręczeniu

przesyłek zawierających korespondencję, dokumenty lub towary, pod wskazany adres lub
wydaniu w lokalu placówki oddawczej, w gwarantowanych przez Pocztę Polską terminach
doręczeń.

4.2.1.2. Rodzaje przesyłek pocztowych w obrocie zagranicznym

Przesyłki listowe w obrocie zagranicznym klasyfikowane są według dwóch systemów.
Pierwszy system – oparty na zawartości przesyłek, dzieli się je na:

−

listy i kartki pocztowe, wspólnie nazywane „LC”,

−

druki, druki dla ociemniałych (cekogramy) i pakieciki, wspólnie nazywane „AO”.
Drugi system – oparty na szybkości opracowywania przesyłek, dzieli się je na:

−

priorytetowe – przewożone najszybsza drogą

−

ekonomiczne – dla, których nadawca wybrał dłuższy termin doręczenia i niższą opłatę niż
dla przesyłek priorytetowych.
Administracje pocztowe w zakresie przesyłek listowych w obrocie zagranicznym mogą

ś

wiadczyć między innymi następujące usługi specjalne:

1) przesyłki polecone,
2) przesyłki z poświadczonym doręczeniem,
3) przesyłki z zadeklarowana wartością,
4) przesyłki za pobraniem,
5) przesyłki ekspresowe,
6) potwierdzenie odbioru,
7) doręczenie do rąk własnych,
8) przesyłki wolne przy doręczeniu od opłat i należności,
9) usługa międzynarodowej korespondencji handlowej z odpowiedzią (CCRI),

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

14

10) usługa międzynarodowej korespondencji z odpowiedzią (CCRI) odpowiedź na poziomie

lokalnym.
Poczta Polska wykonuje usługi podane w punktach 1,3, 5, 6, 9.
Przesyłki listowe priorytetowe jest to usługa realizowana najszybszą drogą, w celu

doręczenia przesyłki do trzech dni po nadaniu w krajach Europy, do pięciu dni dla
pozostałych państw świata.

Graniczne godziny nadania przesyłek priorytetowych, umożliwiające doręczenie

w następnym dniu roboczym po dniu nadania:

−

do godziny 17:00 na terenach miast wojewódzkich,

−

do godziny 16:00 na terenach miast powiatowych,

−

do godziny 15:00 w pozostałych miejscowościach dla przesyłek nadawanych
w placówkach pocztowych.

4.2.1.3. Przesyłki listowe – ekonomiczne

Przesyłki polecone powinny posiadać na stronie adresowej wyraźny napis „recommande”

(„Polecony”), dokładnie przylegającą nalepkę z literą „R”, uzupełnioną w sposób wyraźny
i trwały, nazwą placówki nadawczej i numerem przesyłki.

Przesyłki z zadeklarowaną wartością – są to przesyłki priorytetowe lub ekonomiczne

zawierające papiery wartościowe, przy nadaniu, których nadawca zadeklarował jej wartość
i uiścił stosowną opłatę.

Przesyłki ekspresowe – na życzenie nadawcy, po uiszczeniu przewidzianej w Cenniku

opłaty, przesyłka listowa przeznaczona do kraju, którego administracja pocztowa wyraziła
zgodę na świadczenie takiej usługi, jest doręczona niezwłocznie po jej nadejściu do urzędu
oddawczego.

Paczki pocztowe zagraniczne (priorytetowe i ekonomiczne) – nadane w kraju

i przeznaczone za granicę bądź paczki nadane za granicą i przeznaczone do kraju.

Paczki pocztowe z zadeklarowaną wartością – są to paczki, których wartość wyrażoną

w złotych polskich określa nadawca umieszczając ją na paczce oraz na formularzu – pliku CP
72. Kwotę zadeklarowanej wartości należy przeliczyć na DTS.

Worek „M” – worek zbiorczy zawierający druki, dzienniki, czasopisma i książki

przesyłane dla tego samego adresata i pod tym samym adresem.

Cekogramy – przesyłki dla ociemniałych, wolne od opłaty pocztowej.

4.2.1.4. Warunki przyjęcia przesyłki

Pracownik przed przyjęciem przesyłki do przewozu i doręczenia ma obowiązek

sprawdzić czy spełnia ona warunki określone w rozporządzeniu i regulaminie. Do warunków
tych należą:

−

adres umieszczony na przesyłce powinien być dokładny i zawierać wszystkie elementy
pozwalające na doręczenie przesyłki zgodnie z życzeniem nadawcy,

−

masa i wymiary przesyłek nie przekraczają granic określonych przepisami,

−

zawartość przesyłki jest dopuszczona do przewozu pocztowego,

−

opakowanie, zamknięcie i zabezpieczenie odpowiada przepisom i jest dostosowane do
zawartości przesyłanej w przesyłce.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

15

4.2.1.5. Prawidłowe adresowanie przesyłek

Adres adresata umieszczony na przesyłce pocztowej powinien zawierać dane

zamieszczone w następującej kolejności:

−

imię i nazwisko lub pełna nazwa adresata,

−

nazwa ulicy, numer domu i mieszkania lub lokalu,

−

miejscowość, w której znajduje się siedziba adresata,

−

właściwy kod pocztowy oraz nazwa miejscowości, do której przyporządkowany jest ten
kod pocztowy.
W przypadku przesyłki adresowanej na „poste restante” – nadawca nadając taką

przesyłkę w adresie powinien wpisać:

−

imię i nazwisko lub pełna nazwa adresata,

−

napis „poste restante”,

−

właściwy kod pocztowy i nazwa oraz numer placówki oddawczej, która ma wydać paczkę
pocztową.
Na skrytkę lub przegródkę pocztową:

−

imię i nazwisko lub pełna nazwa adresata,

−

odpowiedni napis „skr. poczt. Nr” lub „przegr. poczt. Nr”,

−

właściwy kod pocztowy i nazwa oraz numer placówki oddawczej, w której udostępniona
jest skrytka lub przegródka pocztowa.

4.2.1.6. Wymiary przesyłek

Wymiary przesyłek listowych:

−

maksimum – suma długości, szerokości i wysokości (grubości) – 900 mm, przy czym
największy z tych wymiarów (długość) nie może przekroczyć 600 mm,

−

minimum – wymiary strony adresowej nie mogą być mniejsze niż 90 ×140 mm.

Wymiary przesyłek listowych nadawanych w formie rulonu:

−

maksimum – suma długości plus podwójna średnica – 1040 mm, przy czym największy
wymiar (długość) nie może przekroczyć 900 mm,

−

minimum – suma długości plus podwójna średnica – 170 mm, przy czym największy
wymiar (długość) nie może być mniejszy niż 100 mm.

Wymiary kartek pocztowych:

−

maksimum – 105 × 148 mm,

−

minimum – 90 × 140 mm.

Wymiary paczek pocztowych oraz paczek pocztowych Plus:

−

maksimum – to wymiar nieprzekraczający 1500 mm, a suma długości i największego
obwodu mierzonego w innym kierunku niż długość nie przekracza 3000 mm,

−

minimum – strona adresowa nie może być mniejsza niż 90 × 140 mm.

Wymiary przesyłek pobraniowych:

−

maksimum – 5000 mm dla sumy długości i największego obwodu mierzonego
w innym kierunku niż długość tak, aby ich przewóz był możliwy środkami transportu
wykorzystywanymi przez Pocztę Polską,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

16

−

minimum wymiary – 150 × 200 mm,

−

dla przesyłek w formie rulonu o wymiarach większych niż 1040 mm – dla sumy długości
plus podwójnej średnicy, a dla największego wymiaru większego niż 900 mm
i nie mniejszych niż suma długości plus podwójna średnica – 170 mm, przy czym
największy wymiar (długość) nie może być mniejszy niż 100 mm.

Wymiary dla przesyłek pocztowych przyjmowanych na warunkach szczególnych:

a) dla przesyłek listowych:

−

wymiarach większych niż 900 mm sumy długości, szerokości i wysokości (grubości),
a także największego z tych wymiarów (długość) większego niż 600 mm,

−

w formie rulonu – o wymiarach większych niż 1040 mm – dla sumy długości plus
podwójnej średnicy, a dla największego wymiaru większego niż 900 mm, jednak nie
większych niż 5000 mm dla sumy długości i największego obwodu mierzonego
w innym niż długość aby ich przewóz był możliwy środkami transportu
wykorzystywanymi przez Pocztę Polską.

b) dla paczek pocztowych:

−

których zawartość stanowią: płyny, gazy, rzeczy łamliwe i kruche, żywe rośliny
i zwierzęta wymagające specjalnego traktowania podczas przemieszczania
i doręczania, jeżeli nie są to rzeczy niebezpieczne i nie stanowią zagrożenia dla ludzi,
mienia lub środowiska,

−

wymiarach większych niż wymiary paczek pocztowych, jednak nie większych niż
5000 mm dla sumy długości i największego obwodu mierzonego w innym niż
długość, aby ich przewóz był możliwy środkami transportu wykorzystywanymi przez
Pocztę Polską.

Wymiary druków bezadresowych – maksimum grubość 20 mm, długość 325 mm

i szerokość 230 mm.

4.2.1.7. Zawartość przesyłek pocztowych

Drogą pocztową można przesyłać wszelkie przedmioty, których masa i wymiary łącznie

z opakowaniem nie przekraczają granic ustalonych w przepisach pocztowych. W przypadku
przyjmowania przesyłki, której zawartość nie odpowiada wymogom określonym w ustawie,
rozporządzeniu i regulaminie dla danego rodzaju przesyłki, należy poinformować Klienta
o możliwości nadania jej jako inny rodzaj przesyłki (np. przesyłka listowa z zadeklarowaną
wartością lub paczka pocztowa).

Przepisy pocztowe dzielą zawartość przesyłek pocztowych na trzy grupy:

−

zawartość (przedmioty), której nie można przesyłać,

−

zawartość (przedmioty), którą tylko w drodze szczególnego wyjątku można przesyłać,

−

zawartość (przedmioty), która może być przesyłana w przesyłkach pocztowych bez
ż

adnych zastrzeżeń.

Z przewozu pocztowego są wyłączone przedmioty, które grożą niebezpieczeństwem

osobom i rzeczom, a mianowicie:

−

materiały wybuchowe, amunicja, materiały łatwo zapalne,

−

materiały, które w zetknięciu z wodą wydzielają gazy palne, albo ułatwiające spalanie,

−

materiały samozapalne, płyny zapalne, materiały żrące, trucizny, materiały szkodliwe dla
zdrowia,

−

ż

ywe zwierzęta jadowite albo z innego powodu niebezpieczne, dotknięte chorobą

i dzikie zwierzęta,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

17

−

przesyłki, których przewóz jest zakazany na podstawie odrębnych przepisów.
Zgodnie z obowiązującymi przepisami Poczta Polska przyjmuje do przewozu

i doręczenia na warunkach szczególnych przesyłki, których zawartość stanowią płyny, rzeczy
kruche, łamliwe, żywe rośliny i zwierzęta, po spełnieniu następujących wymogów:

−

przedmioty wykonane ze szkła albo z innych materiałów kruchych lub łamliwych
umieszcza się w twardych pudełkach wypełnionych materiałem amortyzującym skutki
wstrząsu lub nacisku i wykluczającym przesuwanie się zawartości wewnątrz opakowania,

−

ż

ywe zwierzęta przesyła się w zamkniętych klatkach, opakowanie powinno być obszerne

i przewiewne, odpowiednio wewnątrz wyposażone oraz tak wysokie, aby niektóre
zwierzęta mogły swobodnie stać,

−

ż

ywe rośliny przesyła się w zamkniętych opakowaniach umożliwiających dostęp

powietrza i w maksymalnym stopniu chroniącym zawartość przesyłki.
Na opakowaniu takich przesyłek nadawca powinien umieścić stosowną informację,

wskazującą na sposób traktowania przesyłki w przewozie.

4.2.1.8. Opakowanie przesyłek pocztowych

Przesyłki powinny być opakowane stosownie do zawartości, masy i wielkości. Ze

względu na bezpieczeństwo przewożonych przesyłek nie wolno stosować metalowych lub
plastikowych klamer, spinaczy, zszywaczy i innych tego typu materiałów.

Do opakowania przesyłki powinny być użyte materiały, które dają możliwość wyraźnego,

trwałego umieszczenia adresu i innych niezbędnych oznaczeń.

Opakowanie paczki pocztowej może stanowić:

−

mocne pudełko kartonowe zabezpieczone przed dostępem do zawartości,

−

mocna koperta papierowa lub nieprzezroczysta koperta z tworzywa sztucznego – dla
paczek pocztowych o masie nieprzekraczającej 2000 g,

−

pudło metalowe lub drewniane, pojemnik lub kaseta z tworzywa sztucznego o ile
wymagania takie wynikają z zawartości,
Opakowanie przesyłki z zadeklarowaną wartością i paczki pocztowej z podaną wartością

powinno:

−

uniemożliwić dostęp do ich zawartości,

−

być odpowiednio wytrzymałe i umożliwić umieszczenie dodatkowych zabezpieczeń,

−

być zamknięte i dodatkowo zabezpieczone za pomocą identycznych pieczęci lakowych,
plomb, nalepek samoprzylepnych lub innego skutecznego środka,

−

być wykonane z jednego kawałka trwałego papieru.

4.2.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1. Na jakie rodzaje dzielą się usługi pocztowe?
2. Jakie można zastosować usługi komplementarne do przesyłek w obrocie krajowym?
3. Jakie można zastosować usługi komplementarne do przesyłek w obrocie zagranicznym?
4. Jakie usługi umowne świadczy Poczta Polska?
5. Jakie rodzaje przesyłek pocztowych realizowane są w obrocie krajowym?
6. Jakie warunki powinien spełnić nadawca przesyłki?
7. Jakie wymiary powinna spełniać przesyłka listowa?
8. Jakie przedmioty mogą stanowić zawartość przesyłek pocztowych nadawanych na

warunkach szczególnych?

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

18

4.2.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Zaadresuj poprawnie przesyłkę listową adresowana na POSTE RESTANTE. Nadawca

Maciej Orłoś, ul. Południowa 23, 70-237 Szczecin 10, adresat Magdalena Pik, 77-340
Szczecin 6.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) umieścić dane identyfikujące nadawcę przesyłki w lewym górnym rogu:

−

imię i nazwisko nadawcy,

−

ulica i numer domu,

−

miejscowość i kod PNA

2) umieścić dane identyfikujące adresata przesyłki w prawej dolnej części koperty:

−

imię i nazwisko lub pełna nazwa adresata,

−

napis „poste restante”,

−

właściwy kod pocztowy i nazwa oraz numer placówki oddawczej, która ma wydać
paczkę pocztową.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

komputer wraz z oprogramowaniem i drukarką,

−

waga listowa,

−

datownik,

−

podkładka gumowa, tuszownica,

−

koperta,

−

cennik opłat za przesyłki pocztowe w obrocie krajowym,

−

poradnik dla ucznia

−

druki pocztowe

−

spis PNA.

Ćwiczenie 2

Rozmieść prawidłowo następujące informacje:

−

adresat: Zbigniew Zawadzki, ul. Piastowska 23, 61-003 Poznań

−

nadawca: Magdalena Krakowska, ul. Wiosny Ludów 4, 00-513 Warszawa

−

znaczek pocztowy o nominale 3,50 zł

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) wziąć odpowiednią kopertę do przesyłek listowych,
2) rozplanować w odpowiednim miejscu adresata, nadawcę oraz znaczek o wskazanym

nominale,

3) wpisać adresata i nadawcę,
4) przykleić znaczek.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

koperta,

−

przybory do pisania,

−

imitacja znaczka.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

19

4.2.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz

:

Tak

Nie

1) zdefiniować pojęcia – przesyłka listowa polecona?

2) zdefiniować pojęcia – przesyłka listowa z zadeklarowaną wartością?

3) dokonać podziału usług pocztowych w obrocie krajowym

i zagranicznym?

4) zdefiniować usługi komplementarne w obrocie krajowym

i zagranicznym?

5) dokonać podziału przesyłek listowych nierejestrowanych

i rejestrowanych?

6) wymienić warunki przyjęcia przesyłek listowych?

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

20

4.3. Formy uiszczania opłat pocztowych

4.3.1. Materiał nauczania

Opłaty za usługi pocztowe zgodnie z rozporządzeniem Ministra odpowiedniego do spraw

łączności uiszczane są z góry:

−

znaczkami pocztowymi wprowadzonymi do obiegu przez Pocztę Polską,

−

przy użyciu maszyny do frankowania,

−

gotówkowo,

−

bezgotówkowo.

−

międzynarodowy kupon na odpowiedź.
Poczta Polska na pisemny wniosek nadawcy może wyrazić zgodę oraz zawrzeć umowę

na nadawanie przesyłek za opłatą skredytowaną lub zaliczkową.

Poczta Polska na pisemny wniosek adresata otrzymującego duże ilości przesyłek może

wyrazić zgodę oraz zawrzeć umowę określającą zasady uiszczania opłat w formie
przerzuconej na adresata.

Opłatę za usługi komplementarne uiszcza się w takiej samej formie jak opłatę zasadniczą.
Nadawca umieszcza na przesyłce listowej – w polu znaczkowym – znaki opłaty bądź

oznaczenia o wybranych, uzgodnionych z Pocztą Polską sposobach lub formach opłaty.

4.3.1.1. Znaczki pocztowe

Znaczkami pocztowymi uiszcza się opłaty za przesyłki listowe nierejestrowane (w tym

kartki pocztowe) i przesyłki polecone, a także za następujące świadczenia:

−

wydanie odpisu potwierdzenia nadania i zbiorowego potwierdzenia nadania,

−

przyjęcie sprzeciwu,

−

przyjęcie pełnomocnictwa pocztowego,

−

przyjęcie żądania odstąpienia lub zmiany umowy,

−

przechowywania przesyłki listowej po upływie terminu odbioru,

−

dosłanie lub zwrot.
Placówka pocztowa zobowiązana jest posiadać taki zapas znaczków, który zapewni

bieżącą realizację usług. W miarę możliwości należy uwzględniać życzenia klienta odnośnie
serii i nominałów znaczków.

4.3.1.2. Maszyna do frankowania

Maszyną do frankowania uiszcza się opłaty za:

−

przesyłki listowe nierejestrowane,

−

przesyłki listowe polecone,

−

kartki pocztowe,

−

przesyłki reklamowe,

−

paczki pocztowe,

−

paczki pocztowe PLUS,

−

przesyłki pobraniowe.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

21

Uiszczanie opłat przy użyciu maszyny do frankowania będącej na wyposażeniu Poczty

Polskiej:
a) ustawienie kwoty kredytu i plombowanie licznika głównego maszyny dokonywane jest

komisyjnie z udziałem pracownika nadzoru w sposób uniemożliwiający nieuczciwe
manipulacje i zgodnie z „Instrukcją Techniczną”,

b) wysokość kwoty kredytu ustala kierownik placówki pocztowej. Nastawienie licznika

kredytowego dokonywane jest komisyjnie przez pracownika nadzoru i obsługi maszyny.
Przed nastawieniem licznika pracownik nadzoru zobowiązany jest dokonać oględzin
prawidłowości zabezpieczenia głowicy,

c) wprowadzoną kwotę przedpłaty zapisuje się do karty nastawienia maszyny według

poniższego wzoru. Kartę przechowuje kierownik placówki pocztowej lub upoważniony
pracownik,

Tabela 1

.

Karta nastawienia licznika maszyny frankującej [opracowanie własne]

Lp.

Data

Stan

licznika

głównego

Cechy datownika

odciśniętego na

winietce

Kwota

przedpłaty

Kwota po

nastawieniu

Podpisy pracownika

nadzoru

i obsługującego maszynę

d) do ewidencji sprawdzenia stanów licznika i zarachowania kwoty uiszczonej opłaty służy

książka kontrolna opłat dokonanych przy użyciu maszyny do frankowania sporządzona
wg poniższego wzoru. Książkę kontrolną prowadzi się w okresach miesięcznych,
w 2 egz., z których oryginał stanowi załącznik do ogólnego rachunku miesięcznego,

Tabela 2. Książka kontrolna opłat dokonanych przy użyciu maszyny do frankowania [opracowanie własne]

Data

Liczba

nadanych
przesyłek

Stan licznika głównego

Kwota opłat

wykazana

przez

maszynę

Nazwisko i imię

pracownika

obsługującego

maszynę

Podpis

pracownika

obsługująceg

o maszynę

Podpis

pracownik

a nadzoru

Uwagi

Przed

rozpoczęciem

pracy

Po zakończeniu

pracy

1

2

3

4

5

6

7

8

9

e) każdy pracownik obsługujący maszynę zobowiązany jest wpisywać do książki kontrolnej

początkowy stan licznika (przed rozpoczęciem pracy) i końcowy stan licznika (po
zakończeniu

pracy).

W

przypadku,

gdy

stan

początkowy

jest

rozbieżny

z wyprowadzonym wcześniej stanem końcowym należy bezzwłocznie zawiadomić
przełożonego. Kwotę opłat wynikającą z różnicy stanu licznika pracownik przekazuje do
kasy głównej na ogólnie obowiązujących zasadach,

f) w przypadku ofrankowania przesyłki opłatą niższą, opłatę brakującą należy uzupełnić.

W przypadku odciśnięcia znaku opłaty w kwocie wyższej niż pobrana od nadawcy,
należy sporządzić protokół w 2 egz., podpisany przez zainteresowanego pracownika
i pracownika nadzoru. Protokół oznaczony kolejnym numerem bieżącym stanowi
załącznik do książki kontrolnej prowadzonej w 2 egz. W dokumencie tym, w rubryce
„Uwagi” umieszcza się adnotację: „patrz zał. nr....”. Na opakowaniu przesyłki należy
umieścić informację: „oznaczono omyłkowo znakiem opłaty wartości...zł, zamiast
......zł”, potwierdzić odciskiem datownika i podpisem,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

22

g) do obowiązków pracownika nadzoru należy codzienne kontrolowanie i porównywanie

stanów licznika z wniesioną wpłatą oraz okresowe (co najmniej 1 raz w miesiącu)
sprawdzanie stanu zabezpieczenia maszyny. Jednostka nadrzędna przeprowadza kontrole
w tym zakresie co trzy miesiące.
Szczegółowy tryb postępowania z przesyłkami opłaconymi przy użyciu maszyn do

frankowania określają odpowiednio dla danego rodzaju usługi instrukcje II.P.5 i II.P.6.

4.3.1.3. Opłaty w formie gotówkowej

Przesyłki listowe całkowicie opłacone z góry przez nadawcę. Uiszczona opłata obejmuje

należność za przewóz i doręczenie przesyłki adresatowi.

Gotówką uiszcza się opłatę za: druki bezadresowe, próbki towaru, przesyłki

z zadeklarowaną wartością, paczki pocztowe, paczki pocztowe PLUS, przesyłki pobraniowe,
przekazy pocztowe.

W formie bezgotówkowej
Uiszczanie opłat w formie bezgotówkowej wymaga zawarcia umowy.
Umowa o uiszczanie opłat w formie opłaty bezgotówkowej zaliczkowo, z góry i z dołu

powinna określać w szczególności:

−

termin obowiązywania umowy,

−

rodzaj nadawanych przesyłek,

−

kategorię przesyłek,

−

okres rozliczeniowy,

−

termin i sposób regulowania należności, wraz z sankcjami za nieterminowe regulowanie
opłat,

−

placówkę pocztową, w której będą nadawane przesyłki,

−

sposób regulowania opłat, w tym z tytułu zwróconych przesyłek,

−

zobowiązanie nadawcy do umieszczenia na stronie adresowej przesyłki w miejscu
przeznaczonym na znak opłaty napisu lub nadruku „OPŁATA POBRANA – umowa Nr
… z (skrót nazwy właściwej jednostki organizacyjnej) z dnia … nadano w ……..”,

−

tryb i warunki rozwiązania umowy, przy czym należy uwzględnić możliwość:

−

natychmiastowego rozwiązania umowy – w przypadku nie spełnienia przy nadaniu
warunków takiej umowy,

−

rozwiązania umowy bez podania przyczyny – w terminie nie dłuższym niż
3 miesiące.

Umowa o uiszczanie opłat za przesyłki pocztowe za opłatą przerzuconą na adresata

powinna określać:

−

termin obowiązywania umowy,

−

placówkę pocztową, która będzie doręczała, lub w której adresat będzie odbierał
przesyłki,

−

rodzaj nadchodzących przesyłek,

−

termin i częstotliwość odbioru przesyłek,

−

sposób i formę uiszczania należnych opłat,

−

terminy dokonania rozliczeń,

−

rodzaje i sposób rejestracji przesyłek nadchodzących w oznaczonym okresie stanowiącym
podstawę do naliczania należności,

−

zobowiązanie adresata do tego, aby przychodzące pod jego adresem przesyłki posiadały
na stronie adresowej w miejscu przeznaczonym na znak opłaty napis lub nadruk

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

23

„OPŁATA PRZERZUCONA NA ADRESATA – umowa Nr (skrót nazwy właściwej
jednostki organizacyjnej) z dnia …”,

−

tryb i warunki rozwiązania umowy.
Jedynie w przypadku, gdy zawarta umowa na opłacenie przesyłek przez adresata będzie

dotyczyła przesyłek rejestrowanych istnieje konieczność powiadomienia o tym fakcie
wszystkich zainteresowanych placówek pocztowych.

Bezgotówkowo uiszcza się opłaty za: przesyłki listowe nierejestrowane, przesyłki listowe

polecone, przesyłki reklamowe, kartki pocztowe, druki bezadresowe, próbki towaru, paczki
pocztowe, paczki pocztowe PLUS, przesyłki pobraniowe.

4.3.1.4. Międzynarodowy kupon na odpowiedź

Jest oficjalnie uznanym środkiem płatniczym umożliwiającym jego posiadaczowi

wymianę, we wszystkich krajach członkowskich Światowego Związku Pocztowego, na
znaczki pocztowe odpowiadające opłacie minimalnej wysyłanej za granicę jednej przesyłki
priorytetowej zwykłej.

Kupon na odpowiedź jest wykonany na specjalnym papierze ze znakiem wodnym „UPU”

z tekstem francuskim na przedniej stronie o treści informującej o możliwości wymiany
kuponu.
Sprzedaż kuponów, zgodnie z ceną określoną w cenniku, prowadzą wszystkie placówki
pocztowe Poczty Polskiej.

Wszystkie placówki pocztowe na terenie całego kraju mają obowiązek wymiany

zagranicznych kuponów na odpowiedź na znaczki pocztowe. Kupony wymienione na znaczki
pocztowe, placówki pocztowe zaopatrują w odcisk datownika w miejscu na to
przeznaczonym.

Ewidencję rozchodów kuponów należy prowadzić w rachunku znaczków i druków

płatnych oraz innych wartości.

4.3.1.5. Przesyłki wolne od opłat: przesyłki służbowe, obowiązkowe egzemplarze

biblioteczne, przesyłki dla ociemniałych.

Przesyłki służbowe

Jako służbową traktuje się przesyłkę wysyłaną w sprawach służbowych, związanych

z wykonywaną przez Pocztę Polską działalnością pocztową.
Przesyłkami służbowymi mogą być:

−

przesyłki listowe nierejestrowane priorytetowe lub ekonomiczne,

−

przesyłki reklamowe,

−

przesyłki polecone priorytetowe lub ekonomiczne,

−

przesyłki listowe z zadeklarowaną wartością, w tym zasiłki i nadmiary kasowe,

−

paczki pocztowe priorytetowe lub ekonomiczne.

Przesyłki służbowe mogą być nadawane przez:

−

Radę Poczty Polskiej.

−

Dyrektora Generalnego Poczty Polskiej.

−

Jednostki organizacyjne Poczty Polskiej wymienione w Statucie ppup Poczta Polska.

−

Organizacje związkowe działające w strukturach Poczty Polskiej.

−

Do przesyłek służbowych mogą mieć zastosowanie usługi komplementarne.
Na stronie adresowej przesyłki służbowej należy w lewej górnej części powierzchni

strony adresowej umieścić odcisk pieczątki firmowej jednostki wysyłającej, zaś w prawej

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

24

górnej części napis, nadruk lub odcisk pieczątki „Sprawa służbowa – wolna od opłaty
pocztowej”.

Na każdej przesyłce służbowej z zadeklarowaną wartością należy umieścić nalepkę “W” ,

bez względu na kwotę zadeklarowanej wartości.

Przy wysyłaniu paczek pocztowych służbowych należy używać adresów pomocniczych.

Dla przesyłek listowych z zadeklarowaną wartością i paczek pocztowych opakowanie
przesyłki może stanowić odpowiedni worek pocztowy lub metalowa skrzynka, zaś dla
przesyłek listowych priorytetowych lub ekonomicznych – koperty służbowe sześciokrotnego
użytku, które powinny służyć wyłącznie do przesyłania korespondencji służbowej nadawanej
wyłącznie pomiędzy jednostkami organizacyjnymi Poczty Polskiej, jako przesyłki listowe
priorytetowe lub ekonomiczne.

Przesyłka dla ociemniałych

Może zawierać korespondencję lub druki, w których informacja jest utrwalona pismem

wypukłym lub na innym nośniku dostępnym do odczytu przez niewidomych lub
ociemniałych, nadaną w sposób umożliwiający sprawdzenie zawartości o masie do 7000 g.
Przesyłka będąca przesyłką dla ociemniałych nadana przez:

−

osobę legitymującą się orzeczeniem właściwego organu orzekającego o znacznym lub
umiarkowanym stopniu niepełnosprawności z tytułu uszkodzenia narządu wzroku
i adresowana do biblioteki lub organizacji osób niewidomych lub ociemniałych bądź do
organizacji, których celem statutowym jest działanie na rzecz osób niewidomych lub
ociemniałych,

−

bibliotekę, organizację osób niewidomych lub ociemniałych bądź organizacje, których
celem statutowym jest działanie na rzecz osób niewidomych lub ociemniałych,
i adresowana do osoby niewidomej lub ociemniałej,

−

osobę niewidomą lub ociemniałą bądź skierowaną do tej osoby zawierającą wyłącznie
informacje utrwalone pismem wypukłym jest zwolniona z opłat pocztowych, przy czym,
zwolnieniu podlega tylko opłata za przyjęcie, przemieszczenie i doręczenie przesyłki nie
będącej przesyłką najszybszej kategorii, tego rodzaju i tej samej masy ustalonej w
obowiązującym cenniku powszechnych usług pocztowych. Zwolnienie to nie obejmuje
opłaty za potwierdzenie odbioru przesyłki rejestrowanej. W przypadku korzystania
z przesyłek priorytetowych klient uiszcza opłatę będącą różnicą pomiędzy opłatą za
przesyłkę priorytetową danej kategorii wagowej a opłatą za przesyłką ekonomiczną o tej
samej masie.
Przesyłki dla ociemniałych mogą być przyjmowane jako ekonomiczne i prorytetowe:

−

przesyłki listowe nierejestrowane,

−

przesyłki polecone

−

przesyłki listowe z zadeklarowana wartością,

−

paczki pocztowe,

−

paczki pocztowe z zadeklarowana wartością.
Masa przesyłki listowej dla ociemniałych nie może przekraczać 2000 g.
Masa paczki pocztowej dla ociemniałych nie może przekraczać 7000 g.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

25

4.3.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1. Jakie wyróżniamy formy uiszczania opłat za usługi pocztowe?
2. Jakie usługi pocztowe opłacane są przy użyciu maszyny do frankowania?
3. Jakie usługi pocztowe opłacane są w formie bezgotówkowej?
4. Jakie usługi pocztowe opłacane są znaczkami pocztowymi?

4.3.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wykonaj czynności polegające na przyjęciu 11 przesyłek listowych nierejestrowanych

o masie do 50 g.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) sprawdzić czy przesyłka spełnia warunki nadania przewidziane dla przesyłek listowych,
2) przyjąć od klienta (nadawcy) przesyłki listowe do ofrankowania,
3) zważyć przesyłkę
4) skorzystać z cennika usług pocztowych w celu ustalenia wysokości opłaty,
5) uruchomić maszynę do frankowania,
6) wpisać początkowy stan licznika do książki kontrolnej opłat,
7) obliczyć łączną opłatę za ofrankowane przesyłki,
8) wpisać do książki kontrolnej opłat,
9) pobrać opłatę od klienta,
10) wystawić na żądanie klienta ewentualną fakturę

Wyposażenie stanowiska pracy:

–

maszyna do frankowania,

–

waga listowa,

–

datownik,

–

podkładka gumowa,

–

tuszownica,

−

druki: Książka kontrolna opłat,

−

cennik opłat za przesyłki pocztowe w obrocie krajowym,

−

poradnik dla ucznia, przybory do pisania.

Ćwiczenie 2

Przyjmij przesyłkę listową ekonomiczną w obrocie krajowym. Masa przesyłką 250 g,

nadawca Karolina Przybylska, ul. Zakole 20/3, 61-520, Pogorzela, adresat Magdalena śak, ul.
Podwodna 5, 60-240 Siedmiorogów.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) prawidłowo zaadresować przesyłkę listową ekonomiczną,
2) umieścić w odpowiednim miejscu koperty znaczek pocztowy,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

26

3) obliczyć prawidłowo opłatę,

Wyposażenie stanowiska pracy:

–

waga listowa,

–

datownik,

–

podkładka gumowa,

–

tuszownica,

–

koperta,

–

cennik usług pocztowych w obrocie krajowym,

–

poradnik dla ucznia.

4.3.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz

:

Tak

Nie

1) rozróżnić formy uiszczania opłat?

2) określić jakie usługi pocztowe opłacane są znaczkami pocztowymi?

3) określić jakie usługi pocztowe opłacane są przy użyciu maszyny do

frankowania?

4) określić jakie usługi pocztowe opłacane są gotówką?

5) określić jakie usługi pocztowe opłacane są w formie bezgotówkowej?

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

27

4.4. Warunki nadawania przesyłek listowych

4.4.1. Materiał nauczania

Przesyłka – rzeczy opatrzone adresem, przedłożone do przyjęcia lub przyjęte przez

operatora w celu przemieszczenia i doręczenia adresatowi.
Przesyłka listowa – przesyłka niebędąca paczką pocztową

4.4.1.1. Podział przesyłek listowych

Przesyłki listowe nierejestrowane dzielą się na następujące kategorie:

1)

priorytetowe:

−

przesyłki listowe zwykłe,

−

kartki pocztowe (okolicznościowe i widokowe),

2) ekonomiczne:

−

przesyłki listowe zwykłe,

−

kartki pocztowe (okolicznościowe i widokowe),

Przesyłki listowe rejestrowane dzielą się na:

1) priorytetowe:

−

przesyłki listowe polecone,

−

przesyłki listowe z zadeklarowaną wartością

2) ekonomiczne:

−

przesyłki listowe polecone,

−

przesyłki listowe z zadeklarowaną wartością.

4.4.1.2. Warunki nadawania przesyłek listowych

Przed przyjęciem przesyłek listowych do przewozu i doręczenia pracownik Poczty

Polskiej ma obowiązek sprawdzić czy spełniają one warunki określone w rozporządzeniu
i regulaminie. Do warunków tych należą:

−

prawidłowe zaadresowanie przesyłek listowych,

−

masa przesyłek listowych,

−

wymiary przesyłek listowych

−

zawartość przesyłek listowych,

−

opakowanie, zamknięcie i zabezpieczenie przesyłek listowych,

−

opłata zgodna z obowiązującym cennikiem za usługi pocztowe.

4.4.1.3. Prawidłowe adresowanie przesyłek listowych

W obrocie krajowym na przesyłce powinny się znajdować trwałe i czytelne informacje

jednoznacznie identyfikujące adresata oraz nadawcę. Informacja identyfikująca adresata
powinna być umieszczona w dolnej prawej części strony adresowej przesyłki. Informację

identyfikującą nadawcę należy umieścić w górnej lewej części strony adresowej przesyłki

.

Adres powinien być napisany czytelnie w następującej kolejności:

−

imię, nazwisko – nazwa firmy,

−

ulica, numer domu i mieszkania,

−

kod pocztowy i miejscowość.
W lewym, górnym rogu należy wpisać adres nadawcy w kolejności podanej wyżej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

28

W obrocie zagranicznym przesyłki listowe powinny być opakowane solidnie.

Opakowanie w tym koperta, powinna być dostosowana do kształtu i rodzaju zawartości oraz
do warunków przewozu. Powinny być opakowane w sposób chroniący przed
niebezpieczeństwem zwłaszcza, gdy zawierają przedmioty mogące zranić pracowników
pocztowych lub zabrudzić bądź uszkodzić inne przesyłki albo urządzenia pocztowe.

Adres przesyłki adresowanej na poste restante powinien dodatkowo zawierać oznaczenie

urzędu pocztowego, w którym przesyłka ma być odebrana. Wskazówka poste restante
powinna być napisana wyraźnie pogrubionymi literami na stronie adresowej.

Przesyłki priorytetowe i lotnicze powinny posiadać specjalną nalepkę w kolorze

niebieskim lub odcisk stempla w tym samym kolorze albo w kolorze czarnym, jeśli przepisy
kraju wysyłającego na to pozwalają, zawierający wyraz odpowiednio: „PRIORITAIRE” LUB
„PAR AVION”.

4.4.1.4. Masa przesyłek listowych

Maksymalne masy przesyłek listowych w ruchu krajowym:

−

przesyłka listowa nierejestrowana 2000 g,

−

przesyłka listowa polecona 2000 g,

−

przesyłka listowa z zadeklarowaną wartością 2000 g,

−

przesyła reklamowa 2000 g,
Maksymalne masy przesyłek listowych w ruchu zagranicznym:

−

przesyłka listowa nierejestrowana 2 000 g,

−

przesyłka listowa polecona 2000 g,

−

przesyłka listowa z zadeklarowaną wartością 2000 g,

−

przesyłki z drukami i czasopismami 5 000 g,

−

worek specjalny ,,M” 30 000 g,

−

cekogram 7000 g.

4.4.1.5. Zawartość przesyłek listowych

Przesyłki listowe mogą zawierać korespondencję oraz przedmioty dopuszczone

do przewozu o znikomej wartości (z wyjątkiem przesyłek listowych z zadeklarowaną
wartością, których zawartość mogą stanowić: banknoty, papiery wartościowe lub inne rzeczy
wartościowe).

Przesyłek pochodzących od różnych osób fizycznych, osób prywatnych lub jednostek

organizacyjnych nie posiadających osobowości prawnych lub przesyłek adresowanych do
różnych osób nie wolno nadawać w jednej przesyłce listowej.

4.4.1.6. Usługi komplementarne

Placówki pocztowe realizują zgłoszone i opłacone przez nadawców przesyłek

listowych następujące usługi komplementarne:

−

traktowanie przesyłki listowej jako poleconej,

−

traktowanie przesyłki listowej jako przesyłki z zadeklarowana wartością,

−

potwierdzenie odbioru przesyłki listowej rejestrowanej.
Traktowanie przesyłki listowej jako poleconej – usługa polegająca na przyjęciu

do przemieszczenia i doręczenia przesyłki listowej rejestrowanej przy nadaniu, której

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

29

nadawca otrzymuje potwierdzenie nadania przesyłki listowej poleconej natomiast adresat
kwituje jej odbiór w pocztowych dokumentach oddawczych.

Traktowanie przesyłki listowej jako przesyłki z zadeklarowaną wartością – usługa

komplementarna polegająca na przyjęciu do przemieszczenia i doręczenia przesyłki
zawierającej monety, banknoty, papiery wartościowe, wartości dewizowe, platynę, złoto,
wyroby jubilerskie, kamienie szlachetne i inne przedmioty wartościowe. Przesyłka ta powinna
zawierać kwotę deklarowanej wartości, podaną w PLN, cyframi i słownie, bez skreśleń,
zamazywań i innych poprawek naniesioną przez nadawcę w sposób trwały na opakowaniu,
bezpośrednio poniżej informacji identyfikującej nadawcę. Maksyma wartość przesyłki
z zadeklarowaną wartością nie może przekraczać kwoty podanej w aktualnie obowiązującym
cenniku usług pocztowych w obrocie krajowym (obecnie 70 000 PLN).

Potwierdzenie odbioru – polega na doręczeniu nadawcy formularza z pokwitowaniem

odbioru przesyłki rejestrowanej przez adresata. Poczta Polska przyjmuje w placówce
nadawczej od nadawcy pisemne żądanie na odpowiednio wypełnionym formularzu
dołączonym do przesyłki listowej opatrzonej napisem „Potwierdzenie odbioru”.

4.4.1.7. Przyjmowanie przesyłek listowych nierejestrowanych priorytetowych

i ekonomicznych oraz pojedynczo

Umowę o przyjęcie, przewóz i doręczenie przesyłki listowej nierejestrowanej

priorytetowej lub ekonomicznej uważa się za zawartą z chwilą włożenia opłaconej przesyłki
do nadawczej skrzynki pocztowej, wręczenia jej listonoszowi wiejskiemu, a przez osoby
niepełnosprawne również listonoszowi miejskiemu lub złożenia w placówce nadawczej.

Placówki pocztowe nie wydają potwierdzenia nadania przesyłek listowych

nierejestrowanych.

Wymiary przesyłek listowych nierejestrowanych uzależnione są od formy nadania

(koperta, rulon, pakiet) i są określone w rozporządzeniu. Przesyłki listowe niezawierające
korespondencji mogą być nadawane w opakowaniu wykonanym z folii, o ile umożliwia to
Poczcie Polskiej umieszczenie odcisku datownika i naniesienie innych niezbędnych
oznaczeń. W przypadku użycia do opakowania przesyłek kopert z polem przeźroczystym,
zawartość koperty musi być unieruchomiona, aby nie ulegała przesunięciom i nie utrudniała
odczytania adresu.

Kartki pocztowe (widokowe i okolicznościowe) powinny odpowiadać warunkom

określonym w rozporządzeniu i regulaminie oraz być wykonane zgodnie z obowiązującą
Polską Normą dotyczącą podziału i rezerwacji strony adresowej i materiału, z którego
zostały wykonane.

Przesyłka listowa polecona priorytetowa i ekonomiczna nadawana pojedynczo,

przyjmowana jest na podstawie wypełnionego przez nadawcę w jednym egzemplarzu
czytelnie i zgodnie z nadrukiem "Potwierdzenia nadania na przesyłkę poleconą".

Przy przyjmowaniu przesyłki listowej poleconej priorytetowej i ekonomicznej

nadawanej pojedynczo pracownik:
1) Sprawdza czy przesyłka odpowiada warunkom określonym w rozporządzeniu

i regulaminie oraz czy jest należycie opłacona.

2) Sprawdza czy wpisy adresowe na druku „Potwierdzenie nadania na przesyłkę poleconą”

dokonane przez nadawcę są zgodne z informacjami adresowymi podanymi na przesyłce.

3) Nakleja na stronie adresowej przesyłki, z lewej jej strony, powyżej 15 mm od dolnego

brzegu nalepkę „R” z kolejnym numerem nadawczym.

4) Wpisuje na „Potwierdzeniu nadania na przesyłkę poleconą”:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

30

−

numer nadania przesyłki tj. numer nalepki „R” naklejonej na przyjmowany list polecony,

−

w rubryce „pobranie” kwotę pobrania, a w przypadku gdy przesyłka nie jest obciążona
pobraniem stawia poziomą kreskę,

−

w rubryce „opłata” wysokość pobranej opłaty, a w przypadku nadawania listów
poleconych wolnych od opłaty umieszcza poziomą kreskę,

−

w rubryce „uwagi” – „priorytet” dla przesyłki listowej poleconej nadanej jako
priorytetowa, rodzaj ewentualnych usług komplementarnych lub żądania zleconego
przez nadawcę, informację o zwolnieniu z opłat, np. „obowiązkowe egzemplarze
biblioteczne”, adnotację o opłacie przerzuconej na adresata. Innych notatek, poza wyżej
wymienionymi na „Potwierdzeniu nadania na przesyłkę poleconą” nie można wpisywać.
Na „Potwierdzeniu nadania na przesyłkę poleconą”, umieszcza swój podpis
i odcisk datownika, po czym wydaje je nadawcy.

5) Kasuje znaczki pocztowe, a w przypadku przesyłek opłaconych w innej formie lub

wolnych od opłaty, umieszcza odcisk datownika obok informacji o formie opłaty
lub zwolnieniu z opłaty. Na przesyłkach listowych poleconych opłaconych przy użyciu
maszyny do frankowania nie umieszcza się odcisku datownika.

Przy przyjmowaniu przesyłek listowych poleconych przy użyciu pocztowej książki

nadawczej pracownik powinien:

−

Sprawdzić czy nadawca umieścił u góry arkusza książki nadawczej swój adres w pełnym
brzmieniu (odcisk pieczątki firmowej) oraz czy wypełnił odpowiednie rubryki
książki, zgodnie z nadawanymi przesyłkami, w przypadku przesyłek listowych
poleconych priorytetowych czy w rubryce uwagi umieszczono napis „priorytet”.

−

Wpisać do odpowiedniej rubryki książki kolejne numery nalepek „R” naklejonych
na przesyłkach listowych poleconych, masy poszczególnych przesyłek oraz kwoty opłat.

−

Pod ostatnim wpisem w książce nadawczej podać zakres numeracji przyjętych
przesyłek listowych poleconych i ich liczbę oraz umieścić na oryginale i kopii
pocztowej książki nadawczej odcisk datownika i złożyć podpis.

−

Odłączyć oryginał od książki nadawczej, wpisać go do karty odsyłkowej z zaznaczeniem
numeru załącznika, a kopię stanowiącą potwierdzenie nadania wydać nadawcy.

−

Skasować znaczki opłaty, bądź przy innych formach opłat umieścić odcisk datownika
w polu znaczkowym (wyjątek stanowią przesyłki opłacone maszyną do frankowania).

Na pisemne wnioski nadawców nadających przesyłki polecone przy użyciu pocztowej

książki nadawczej, kierownicy placówek pocztowych mogą wydać zgody na nadawanie ich
sposobem uproszczonym, tj.: naklejanie przez nadawców na przesyłkach nalepek „R” oraz
wpisywanie numerów nadawczych do pocztowej książki nadawczej. Po pozytywnym
rozpatrzeniu otrzymanego wniosku nadawcy, placówka pocztowa wydaje zgodę i przydziela
rolki z nalepkami „R” za pokwitowaniem w kontrolce oraz udziela instruktażu w zakresie
stosowania nalepek „R”. Wydaną zgodę należy wpisać do „Wykazu nadawców uprawnionych
do nadawania przesyłek poleconych sposobem uproszczonym” według poniżej podanego
wzoru.

Tabela 3. Wykaz nadawców uprawnionych do nadawania przesyłek poleconych sposobem uproszczonym

[opracowanie własne]

Lp.

Nadawca

Data rozpoczęcia

używania

Data zaprzestania

używania

Uwagi

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

31

W razie zaprzestania przez nadawcę używania nalepek „R” placówka, która wydała

zgodę, odbiera od nadawcy pozostałe nalepki, odnotowując ten fakt w „Wykazie nadawców
uprawnionych do nadawania przesyłek poleconych sposobem uproszczonym” oraz
w kontrolce. Na pisemny wniosek klientów nadających przesyłki w większych ilościach
właściwa jednostka organizacyjna o regionalnym zasięgu może wydawać zgodę na
nadrukowywanie na opakowaniach przesyłek, bądź umieszczanie w okienku oznaczeń
zastępujących nalepkę „R”.

Oznaczenia te nie mogą być umieszczane w polu adresowym przesyłek i powinny

odpowiadać następującym warunkom:

−

mieści się w polu ograniczonym obwódką o wymiarach 27 mm x 60 mm,

Rys. 1. Wzór nalepki “R” [opracowanie własne]

−

ich nadruk winien być dwukolorowy, tj. litera „R” w kolorze czerwonym, a obwódka, kod
kreskowy i cyfry wynikające z kodu kreskowego – w kolorze czarnym. W przypadku
trudności zgłoszonych przez nadawcę z takim wykonaniem nadruku, dopuszcza się
wykonanie całości w jednym kolorze – czarnym.
W wydawanych zgodach jednostka uprawniona podaje powyższe warunki oraz wskazuje

placówkę nadawczą. Wyznaczona placówka nadawcza odnotowuje wydane zgody
w „Wykazie nadawców uprawnionych do nadawania przesyłek poleconych sposobem
uproszczonym”, podając w rubryce „Uwagi” zakres przydzielonej numeracji przez jednostkę,
która wydała zgodę. Ponadto placówka nadawcza zobowiązana jest do prowadzenia odrębnej
„Kontrolki zużycia numeracji R”.

Przy przyjmowaniu przesyłek poleconych z nadrukowanym oznaczeniem zastępującym

nalepkę R, pracownik sprawdza czy nadawca uzyskał zgodę na nadawanie przesyłek
poleconych w takiej formie. Fakt zaprzestania nadawania przesyłek poleconych z nadrukiem
oznaczeń zastępujących nalepkę R, placówka pocztowa odnotowuje w „Wykazie nadawców
uprawnionych do nadawania przesyłek poleconych sposobem uproszczonym” wpisując
w rubryce uwagi zakres niewykorzystanej a przydzielonej numeracji.

4.4.1.8. Ewidencja i rozliczanie się z przesyłek

Przesyłki listowe polecone przekazywane do ekspedycji pracownik wpisuje sumarycznie

do karty odsyłkowej z podziałem na kategorie przesyłek, zajmując dla każdej kategorii
odrębny wiersz, prowadzone w dwóch egzemplarzach wpisując dodatkowo zakres użytej
numeracji.

Pracownik ekspedycji odbierający przesyłki listowe polecone ze stanowiska nadawczego

kwituje każdorazowo przyjętą liczbę na kopii karty odsyłkowej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

32

Więcej szczegółowych informacji na temat przyjmowania przesyłek listowych

nierejestrowanych i poleconych w obrocie krajowym i zagranicznym uzyskasz
w następujących regulaminach i instrukcjach:

−

Regulaminie korzystania z usług pocztowych o charakterze powszechnym,

−

Instrukcji ogólnej w zakresie przesyłek pocztowych II.P.4,

−

Instrukcji technologicznej w zakresie przesyłek listowych w obrocie krajowym II.P.5,

−

Instrukcji technologicznej w zakresie przesyłek listowych w obrocie zagranicznym
II.P.12.

4.4.1.8. Warunki nadawania przesyłek listowych z zadeklarowaną wartością.

Przyjmowanie przesyłek listowych z zadeklarowaną wartością

Za przesyłkę z zadeklarowaną wartością uważa się przesyłkę pocztową o wymiarach

ustalonych dla przesyłek listowych, nadawaną, przewożoną i doręczaną z zapewnieniem
szczególnej ochrony zawartości, którą mogą stanowić banknoty, papiery wartościowe,
dokumenty lub inne rzeczy wartościowe, których wartość została podana przez nadawcę.

Masa przesyłki z zadeklarowaną wartością nie może przekraczać 2000 g. Ustala się ją

w gramach z dokładnością do 1 g.

Wymiary przesyłki z zadeklarowaną wartością powinny odpowiadać wymiarom

ustalonym dla przesyłek listowych:

−

maksimum – suma długości, szerokości i wysokości – 900 mm, przy czym największy
z tych wymiarów (długość) nie może przekroczyć 600 mm,

−

minimum – wymiary strony adresowej nie mogą być mniejsze niż 90 × 140 mm.

Przesyłka z zadeklarowaną wartością może mieć również kształt rulonu, wymiary takich
przesyłek powinny wynosić:

−

maksimum – suma długości plus podwójna średnica – 1040 mm, przy czym największy
wymiar (długość) nie może przekroczyć 900 mm,

−

minimum – suma długości plus podwójna średnica – 170 mm, przy czym największy
wymiar nie może być mniejszy niż 100 mm.
Opakowanie przesyłki z zadeklarowaną wartością nie może być całkowicie lub w części

przezroczyste.

Stosowane do nadawania przesyłek z zadeklarowaną wartością koperty bezpieczne nie

wymagają dodatkowego zabezpieczenia przez pracownika pocztowego lub nadawcę.

W adresie listu przesyłki z zadeklarowaną wartością nie mogą być dokonywane żadne

poprawki ani wycierania. Za wyjątkiem żądania dosłania nie wolno umieszczać żadnych
dodatkowych adnotacji informacyjnych.

Wartość przesyłki z zadeklarowaną wartością powinien nadawca napisać cyframi

i słownie na stronie adresowej listu bezpośrednio powyżej adresu adresata i nie może
przekraczać kwoty określonej przez Dyrektora Generalnego Poczty Polskiej, ani być wyższa
od zawartości rzeczy zawartej w danej przesyłce.

Przed przyjęciem przesyłki z zadeklarowaną wartością należy sprawdzić:

−

czy opakowanie nie wzbudza zastrzeżeń,

−

czy odciski pieczęci na laku lub inne skuteczne zabezpieczenia wykonane przez nadawcę
uniemożliwiają dostęp do zawartości,

−

czy odciski pieczęci są wyraźne i przedstawiają znak rozpoznawczy, którego nie można
odtworzyć bez specjalnego przygotowania.
Po sprawdzeniu, że przesyłka z zadeklarowaną wartością odpowiada warunkom

pracownik powinien:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

33

−

zważyć przesyłkę i ustaloną masę wpisać na przesyłce (masa...g),

−

obliczyć opłatę za przesyłkę, podać jej wysokość nadawcy oraz napisać na przesyłce
z zadeklarowaną wartością (Opłata...zł.”),

−

w razie potrzeby na stronie adresowej umieścić rodzaj świadczenia dodatkowego,

−

napisać na liście oznaczenie rodzaju przesyłki „LW” oraz kolejny numer nadawczy,

−

wpisać przesyłkę z zadeklarowaną wartością do „Wykazu opłat za przyjęte listy
wartościowe”,

−

umieścić odcisk datownika na stronie adresowej przesyłki na „Potwierdzeniu nadania
przesyłki z zadeklarowaną wartością”,

−

pobrać opłatę od nadawcy i wydać „Potwierdzenie nadania listu wartościowego”.
Jako numer nadawczy przesyłki z zadeklarowaną wartością wpisuje się kolejny numer

w bieżącej numeracji miesięcznej w „Wykazie opłat za przyjęte listy wartościowe”.

Oznaczenie rodzaju przesyłki „LW” oraz kolejny numer nadawczy, masę i opłatę wpisuje

się w prawej górnej części strony adresowej listu. Z lewej strony tego wpisu pracownik
umieszcza odcisk datownika oraz podpis.

4.4.1.9. Ewidencja i rozliczanie się z przesyłek

Przyjęte listy wpisuje się zgodnie z nadrukiem do „Wykazu opłat za przyjęte listy

wartościowe. W przypadku przyjęcia przesyłki z zadeklarowaną wartością ze świadczeniem
dodatkowym w „Wykazie opłat za przyjęte listy wartościowe” w rubryce uwagi należy
umieścić skrót PO.

Opłatę za świadczenia dodatkowe pracownik pobiera przy nadaniu i zapisuje łącznie

z opłatą zasadniczą na przesyłce oraz w „Wykazie opłat za przyjęte listy wartościowe”
w rubryce „Opłata”. Powyższa zasada obowiązuje również przy ewidencji przesyłek za
pomocą programu „Poczta Gdańsk /2000”.

4.4.1.10. Warunki nadawania przesyłek z zadeklarowaną wartością w obrocie

zagranicznym

Pod określeniem przesyłki z zadeklarowaną wartością należy rozumieć przesyłkę

priorytetową lub ekonomiczną zawierającą papiery wartościowe lub przedmioty wartościowe,
przy nadaniu, której nadawca zadeklarował jej wartość i uiścił stosowną opłatę.

Przesyłki z podaną zadeklarowaną wartością należy przyjmować tylko do krajów

wymienionych w załączniku 1 do Instrukcji II.P.12. Załącznik ten określa również
maksymalną wartość dla przesyłek przesyłanych jako priorytetowe i ekonomiczne.

Deklarowaną w złotych polskich wartość przesyłki nadawca wpisuje cyframi i słownie

powyżej adresu, bez skreśleń i poprawek. Kwota deklarowanej wartości w złotych polskich
powinna być przeliczona na DTS przez nadawcę lub przez placówkę nadawczą, tj. podzielona
przez obowiązujący w danym dniu kurs DTS. Wynik zaokrągla się w górę do najbliższej
jednostki, podaje się cyframi obok lub poniżej wartości zadeklarowanej w walucie kraju
nadania. Deklarowana wartość nie może przekroczyć rzeczywistej wartości przedmiotów
znajdujących się w przesyłce, natomiast dopuszcza się podawanie tylko części tej wartości.

Opakowanie i zamknięcie przesyłki z zadeklarowaną wartością musi spełniać następujące

warunki:

−

przesyłka powinna być opakowana w taki sposób, aby nie można było jej ograbić bez
uszkodzenia koperty, opakowania lub pieczęci i powinna być prawidłowo zabezpieczona,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

34

na przykład cienką taśmą samoprzylepną oraz mieć specjalny jednakowy odcisk lub znak
nadawcy,

−

Poczta Polska wymaga od klientów nadających przesyłkę z zadeklarowaną wartością
w naszym kraju, aby przesyłka taka była zabezpieczona identycznymi pieczęciami
lakowymi, plombami lub innymi skutecznymi środkami, ze specjalnym jednakowym
odciskiem lub znakiem nadawcy,

−

pieczęcie, znaczki pocztowe i nalepki służbowe, nalepki innych oficjalnych służb
urzędowych powinny być umieszczone w taki sposób, aby nie mogły ukrywać
jakichkolwiek uszkodzeń.

4.4.1.11. Przyjmowanie przesyłek listowych z zadeklarowaną wartością

Po stwierdzeniu, że wysłana przesyłka z zadeklarowaną wartością odpowiada wszystkim

warunkom ustalonym dla tego rodzaju przesyłek i dla danego kraju przeznaczenia, pracownik
przyjmujący przesyłkę waży ją i umieszcza na przesyłce dokładną masę w gramach. Na
przesyłce z zadeklarowaną wartością należy nakleić nalepkę „V” , na której wpisuje się numer
porządkowy przesyłki i nazwę placówki nadawczej. Pobraną opłatę wpisuje się
w sposób następujący: „Taxe percue zł...”, a obok umieszcza się odcisk datownika.

Nadawca

otrzymuje

bezpłatnie

oryginał

„Potwierdzenia

nadania

przesyłki

z zadeklarowaną wartością” . Opłatę za przyjęcie przesyłki zarachowuje się, wspólnie dla
obrotu krajowego i zagranicznego.

Usługi specjalne stosowane do przesyłki z zadeklarowaną wartością

Na przesyłkach z potwierdzeniem odbioru należy umieścić wyraźnie litery „AR” lub

odcisk stempla o tej samej treści. Na zewnętrznej stronie przesyłki nadawca zobowiązany jest
podać swoje nazwisko i adres. Placówka nadawcza dołącza formularz CN 07. Formularz
wypełnia odpowiednio nadawca i placówka oddawcza zgodnie z nadrukiem.

Przesyłki ekspresowe

Na życzenie nadawcy, po uiszczeniu opłaty przewidzianej w cenniku, przesyłka

przeznaczona do kraju, którego administracja pocztowa wyraziła zgodę na świadczenie takiej
usługi, jest doręczana adresatowi po jej nadejściu do urzędu oddawczego, przez posłańca. Nie
wszystkie kraje wykonują usługi ekspresowe.

Szczegółowy tryb postępowania z przyjmowaniem przesyłek listowych z zadeklarowaną

wartością w obrocie krajowym i zagranicznym określają odpowiednio dla danego rodzaju
usługi instrukcje:

−

Instrukcja technologiczna w zakresie paczek pocztowych oraz listów wartościowych
II.P.6,

−

Instrukcji technologicznej w zakresie przesyłek listowych w obrocie zagranicznym
II.P.12.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

35

4.4.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1. Jakie są cechy charakterystyczne dla przesyłki z zadeklarowaną wartością?
2. Jakie składniki opłaty należy wziąć pod uwagę przy ustalaniu należności za przesyłkę

poleconą w obrocie zagranicznym?

3. Jakie wykonuje czynności pracownik przyjmujący przesyłkę listową poleconą?
4. Jakie czynności wykonuje pracownik przy przyjmowaniu przesyłki z zadeklarowaną

wartością w obrocie zagranicznym?

5. Jakie należy wykonać czynności przy ewidencjonowaniu i rozliczaniu się z przesyłek

listowych?

6. Jaki dokument służy do przyjmowania przesyłek listowych powyżej 10 sztuk?
7. W jaki sposób należy wypełnić Pocztowa Książkę Nadawczą?
8. Jakie są różnice pomiędzy nadawaniem przesyłek listowych sposobem uproszczonym,

a nadawaniem na podstawie Pocztowej Książki Nadawczej?

4.4.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Przyjmij przesyłkę listową polecona ekonomiczną i priorytetową w obrocie krajowym

o masie 250 g z usługą komplementarną „potwierdzenie odbioru”.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) sprawdzić czy przesyłka listowa spełnia warunki nadania,
2) zważyć przesyłkę,
3) skorzystać z cennika usług pocztowych w celu ustalenia wysokości opłaty:

−

opłaty zasadniczej za przesyłkę listową ekonomiczną i priorytetową,

−

opłaty za traktowanie przesyłki jako poleconej,

−

opłaty za potwierdzenie odbioru,

4) obliczyć łączną opłatę za przesyłkę,
5) przyjąć od klienta (nadawcy) potwierdzenie nadania i potwierdzenie odbioru,
6) przykleić w lewym dolnym rogu naklejkę „R”,
7) uzupełnić potwierdzenie nadania i potwierdzenie odbioru o numer „R”, opłatę, rodzaj

wskazanych usług komplementarnych,

8) pobrać od klienta (nadawcy) wymaganą opłatę za nadanie przesyłki,
9) umieścić na potwierdzeniu nadania odcisk stempla datownika i złożyć swój podpis,
10) wydać klientowi potwierdzenie nadania i ewentualną resztę.
11) wymień się z kolegą wypełnionymi dokumentami w celu sprawdzenia poprawności,

wprowadź niezbędne poprawki,

12) poprawnie wypełnione dokumenty umieść w segregatorze.

Wyposażenie stanowiska pracy:

–

waga listowa,

–

datownik,

–

podkładka gumowa,

–

tuszownica,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

36

–

naklejki R,

–

koperta,

−

druki: potwierdzenie odbioru, potwierdzenie nadania,

−

cennik opłat za przesyłki pocztowe w obrocie krajowym,

−

poradnik dla ucznia, przybory do pisania.

Ćwiczenie 2

Wykonaj

czynności

asystenckie

polegające

na

przyjęciu

przesyłki

listowej

z zadeklarowaną wartością. Wartość przesyłki 150 zł, masa 420 g

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) sprawdzić czy przesyłka spełnia warunki nadania przewidziane dla przesyłek

z zadeklarowana wartością,

2) przyjąć od klienta (nadawcy) wypełnioną nalepkę adresową do nadania przesyłki

z zadeklarowana wartością,

3) zabezpiecza przesyłkę nalepkami zabezpieczającymi o ile nadawca sam nie wykona tych

czynności,

4) zważyć przesyłkę,
5) skorzystać z cennika usług pocztowych w celu ustalenia wysokości opłaty:

−

zasadniczej za przesyłkę listową,

−

polecenia,

−

za wskazaną wartość,

6) obliczyć łączną opłatę za przesyłkę,
7) uzupełnić nalepkę adresową wpisując masę, opłatę za wartość oraz kategorię i usługę

komplementarną,

8) pobrać od klienta (nadawcy) wymagana opłatę za nadanie przesyłki,
9) uzupełnić nalepkę adresową o odcisk stempla datownika i swój podpis,
10) przykleić na kopercie nalepkę adresowa,
11) oddzielić od nalepki adresowej dokumenty Potwierdzenie nadania dla klienta i urzędu

nadawczego,

12) wydać klientowi potwierdzenia nadania jako dowód przyjęcia przesyłki i ewentualną

resztę,

13) dokonać ewidencji przyjętej przesyłki w „Wykazie opłat za przyjęte listy wartościowe”,

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

waga listowa,

−

datownik,

−

podkładka gumowa,

−

tuszownica,

−

koperta,

−

druki: nalepka adresowa,

−

„Wykaz opłat za przyjęte listy wartościowe”,

−

cennik opłat za przesyłki pocztowe w obrocie krajowym,

−

poradnik dla ucznia

−

komputer z programem użytkowym i drukarką.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

37

4.4.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz

:

Tak

Nie

1)

zdefiniować pojęcia – przesyłka listowa polecona, z zadeklarowaną
wartością?

2)

dokonać podziału usług pocztowych w obrocie krajowym
i zagranicznym?

3)

zdefiniować usługi komplementarne w obrocie krajowym
i zagranicznym?

4)

dokonać podziału przesyłek listowych nierejestrowanych
i rejestrowanych?

5)

wymienić warunki nadania przesyłek listowych?

6)

określić czynności pracownika przyjmującego przesyłki listowe
polecone w obrocie krajowym i zagranicznym?

7)

określić czynności pracownika przyjmującego przesyłki listowe
polecone w obrocie krajowym przy użyciu Pocztowej Książki
Nadawczej?

8)

określić czynności pracownika przyjmującego przesyłki listowej
z zadeklarowaną wartością w obrocie krajowym i zagranicznym?

9)

wymienić usługi pocztowe, do których można zastosować usługę
komplementarną „potwierdzenie odbioru”?

10) wymienić składniki przy ustalaniu opłaty za przesyłkę listową

z zadeklarowaną wartością w obrocie krajowym i zagranicznym?

11) wykonać czynności pracownika przy przyjmowania przesyłek

listowych poleconych, z zadeklarowaną wartością w obrocie
krajowym i zagranicznym stosując odpowiednie dokumenty (druki
nakładu Poczty Polskiej)?

12) omówić różnice pomiędzy nadawaniem przesyłek listowych

sposobem uproszczonym, a na podstawie Pocztowej Książki
Nadawczej?

13) wykonać czynności pracownika przy przyjmowania przesyłek

listowych poleconych, z zadeklarowaną wartością w obrocie
krajowym i zagranicznym, korzystając z Cennika opłat za usługi
pocztowe w obrocie krajowym i zagranicznym?

14) wykonać czynności pracownika przy przyjmowania przesyłek

listowych poleconych, z zadeklarowaną wartością w obrocie
krajowym i zagranicznym, ustalając prawidłową opłatę pocztową
zgodną z Cennikiem?

15) wykonać czynności pracownika przy przyjmowania przesyłek

listowych poleconych, z zadeklarowaną wartością w obrocie
krajowym i zagranicznym określając warunki nadania przesyłek
listowych, ustalając prawidłową opłatę pocztową zgodną
z Cennikiem?

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

38

5. SPRAWDZIAN OSIĄGNIĘĆ

INSTRUKCJA DLA UCZNIA

1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi. Poprawną odpowiedź zaznacz

znakiem X.

5. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
6. Jeśli udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego rozwiązanie

na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.

7. Na rozwiązanie testu masz 45 min.

Powodzenia!

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Czy placówka pocztowa może odmówić przyjęcia przesyłki?

a) nie, bo ma obowiązek świadczenia usługi powszechnej.
b) tak, jeżeli nie spełnia wymagań określonych w regulaminie.
c) tak, w przypadku, gdy nie świadczy usługi na danym obszarze.
d) nie, bo spowoduje to zmniejszenie przychodów.

2. Na podstawie fragmentu „Prawo pocztowe” określ rodzaj przesyłki

a) reklamowa.
b) polecona.
c) pobraniowa.
d) dla ociemniałych.

3. Zgodnie z Instrukcją technologiczną w zakresie przesyłek listowych i paczkowych

w obrocie krajowym godziny graniczne nadania przesyłek priorytetowych na terenach
miast wojewódzkich wynoszą
a) do godz. 15.00.
b) do godz. 16.00.
c) do godz. 17.00.
d) do godz. 20.00.

4. Określ jakie przedmioty mogą stanowić zawartość worka „M”

a) druki, dzienniki, czasopisma i książki, a także płyty, taśmy magnetofonowe.
b) kasety, próbki handlowe wysyłane przez producentów i dystrybutorów i inne artykuły

handlowe, które nie podlegają opłatom celnym lub materiały informacyjne.

c) tylko i wyłącznie druki, dzienniki, czasopisma i książki.
d) tylko i wyłącznie druki, dzienniki, czasopisma i książki, artykuły handlowe

podlegające opłatom celnym, materiały informacyjne.

Przesyłka o masie do 7000 g, zawierająca
korespondencję lub druki, w których
informacja jest utrwalona pismem wypukłym
lub na innym nośniku dostępnym do odczytu ...

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

39

5. Jaka jest granica wagowa przesyłek listowych zaliczanych do usługi powszechnej

(z wyłączeniem przesyłek dla ociemniałych)?
a) 2000 g.
b) 10 000 g.
c) 20 000g.
d) 500 g.

6. Maszyną do frankowania uiszcza się opłaty za następujące przesyłki pocztowe

a) przesyłki listowe zwykłe, przesyłki listowe polecone, przekazy pocztowe, druki

bezadresowe

b) przesyłki listowe zwykłe, przesyłki listowe polecone, kartki pocztowe, paczki

pocztowe

c) druki, druki bezadresowe, przesyłki listowe zwykłe
d) przesyłki listowe polecone.

7. Jakie przesyłki pocztowe zwolnione są z opłat pocztowych?

a) paczki i przesyłki listowe z drukami lub nośnikami informacji dla ociemniałych.
b) paczki i przesyłki listowe z obowiązkowymi egzemplarzami bibliotecznymi, ankiety,

druki bezadresowe.

c) paczki i przesyłki listowe z drukami lub nośnikami informacji dla ociemniałych,

paczki i przesyłki listowe z obowiązkowymi egzemplarzami bibliotecznymi,
cekogramy.

d) druki bezadresowe.

8. Usługą pocztową o charakterze powszechnym jest

a) przesyłka listowa polecona.
b) druk bezadresowy.
c) przesyłka pobraniowa.
d) sprzedaż znaczków opłaty skarbowej.

9. Opłata za przesyłkę listową polecona w obrocie krajowym zależy od

a) daty nadania.
b) rejonu doręczeń.
c) opłaty zasadniczej zgodnie z kategoria wagową oraz usługami komplementarnymi.

d)

kategorii przesyłki.

10. Przedstawiony fragment przepisów pocztowych dotyczy

a) ustawy „Prawo pocztowe”.
b) instrukcji w sprawie usług o charakterze powszechnym.
c) instrukcji technologicznej dla służby doręczeń II.P.17.
d) instrukcji technologicznej w zakresie ekspediowania i przewozu poczty.

Listonosze zobowiązani są do obsługiwania rejonów w czasie
ustalonych godzin i zgodnie z planem obsługi. Zmiana kolejności
obsługiwania rejonu doręczeń dozwolona jest tylko na wyraźne
polecenie kierownika lub upoważnionego pracownika placówki
pocztowej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

40

11. Określ składniki opłaty pocztowej przy ustalaniu opłaty za przesyłkę listowa polecona

z potwierdzeniem odbioru
a) masa.
b) wymiary przesyłki.
c) masa i kategoria przesyłki oraz usługi komplementarne.
d) zawartość przesyłki.

12. Określ składniki opłaty pocztowej przesyłkę listową z zadeklarowaną wartością

a) wymiary przesyłki.
b) masa i kategoria przesyłki oraz usługi komplementarne.
c) zawartość przesyłki.
d) masa i kategoria przesyłki, opłata za traktowanie przesyłki jako poleconej oraz opłata

za zadeklarowana wartość.

13. Przyjmując przesyłkę listową z zadeklarowaną wartością adresowaną za granicę,

wskazaną wartość przez klienta należy
a) przekreślić.
b) przeliczyć na walutę euro.
c) przeliczyć wartość PLN na DTS.
d) przeliczenia nie ma zastosowania przesyłamy w walucie kraju nadania.

14. Z jakiej usługi komplementarnej może skorzystać klient nadający przesyłkę listową za

granicę Państwa?
a) potwierdzenia nadania.
b) potwierdzenia odbioru, ekspresu, traktowania przesyłki jako poleconej.
c) traktowania przesyłki jako poleconej.
d) ostrożnie.

15. Wskaż umiejscowienie danych adresata na przesyłce listowej

a) w lewym górnym rogu.
b) w prawym górnym rogu.
c) w lewym dolnym rogu.
d) w prawym dolnym rogu.

16. Usługi pocztowe dzielą się na

a) tylko usługi powszechne.
b) usługi powszechne, umowne, pozostałe.
c) usługi negocjowane.
d) usługi finansowe.

17. Formy opłaty za realizacje usług pocztowych

a) przelew.
b) czek i karta płatnicza.
c) znaczek pocztowy, maszyna do frankowania, gotówkowe i bezgotówkowe.
d) znaczek skarbowy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

41

18. W przypadku nadawania przez nadawcę przesyłek listowych w ilości powyżej 10 sztuk

pracownik pocztowy
a) przyjmuje przesyłki na podstawie zlecenia.
b) przyjmuje przesyłki na podstawie Pocztowej Książki Nadawczej.
c) przyjmuje przesyłki na podstawie Potwierdzenia Nadania.
d) przyjmuje przesyłki na podstawie Potwierdzenia Odbioru.

19. Przesyłki listowe nierejestrowane dzielą się na

a) ekonomiczne i priorytetowe.
b) kartki pocztowe ekonomiczne.
c) druki bezadresowe.
d) przesyłki reklamowe.

20. Oblicz ile wyniesie opłata za krajowa przesyłkę listową poleconą priorytetową o wadze

75 g z potwierdzeniem odbioru oraz list zwykły priorytetowy o wadze 80 g
a) 3,90 zł.
b) 4.00 zł.
c) 6,50 zł.
d) 8,70 zł.

CENNIK
1. Przesyłka listowa priorytetowa

Opłata

do 50 g

2,10 zł

ponad 50 g do 100 g

2,30 zł

ponad 100 g do 350 g

2,60 zł

2 Traktowanie przesyłki listowej jako poleconej

2,20 zł

3. Potwierdzenie odbioru przesyłki rejestrowanej lub przekazu

pocztowego

1,90 zł

4. Traktowanie przesyłki jako przesyłki z zadeklarowana wartością

opłata za deklarowaną wartość za każde 50,00 zł lub ich część

1,00 zł

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

42

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko..........................................................................................

Obsługa przesyłek pocztowych krajowych i zagranicznych

Zakreśl poprawną odpowiedź.

Nr

zadania

Odpowiedź

Punkty

1

a

b

c

d

2

a

b

c

d

3

a

b

c

d

4

a

b

c

d

5

a

b

c

d

6

a

b

c

d

7

a

b

c

d

8

a

b

c

d

9

a

b

c

d

10

a

b

c

d

11

a

b

c

d

12

a

b

c

d

13

a

b

c

d

14

a

b

c

d

15

a

b

c

d

16

a

b

c

d

17

a

b

c

d

18

a

b

c

d

19

a

b

c

d

20

a

b

c

d

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

43

6. LITERATURA

Akty prawne ogólno-obowiązujące
1. Instrukcja ogólna w zakresie przesyłek pocztowych – II.P.4 – stanowiąca załącznik do

Zarządzenia NR 44 Dyrektora Generalnego Poczty Polskiej z dnia 30 kwietnia 2002 roku
z późniejszymi zmianami

2. Instrukcja technologiczna w zakresie paczek pocztowych oraz listów wartościowych

w obrocie krajowym – II.P.6 – stanowiąca załącznik do zarządzenia Nr 95 Dyrektora
Generalnego Poczty Polskiej z dnia 05 października 1999 roku z późniejszymi zmianami

3. Instrukcja technologiczna w zakresie przesyłek listowych w obrocie zagranicznym –

II.P.12 – stanowiąca załącznik do Zarządzenia Nr 43 Dyrektora Generalnego Poczty
Polskiej z dnia 26 kwietnia 2002 roku

4. Instrukcja technologiczna dla służby doręczeń – II.P.17 – stanowiąca załącznik do

Zarządzenia Nr 47 Dyrektora Generalnego Poczty Polskiej z dnia 09 maja 2002 roku

5. Rozporządzenie Ministra Łączności z dnia 15 marca 1996 roku w sprawie korzystania

z usług pocztowych o charakterze powszechnym (Dz. U. Nr 40 z 1996 roku, poz.173)

6. Regulamin korzystania z usług o charakterze powszechnym – stanowiący załącznik do

Zarządzenia Nr 97 Dyrektora Poczty Polskiej z dnia 5 listopada 1996 roku
z późniejszymi zmianami

7. Ustawa z 12 czerwca 2003 r roku – Prawo Pocztowe (Dz. U. Nr 130 z 2003 roku, (poz.

1188)

Cennik za usługi pocztowe w obrocie krajowym
Cennik za usługi pocztowe w obrocie zagranicznym