Św. Jan od Krzyża - Słowa światła i miłości



Prolog



Sentencje



Zasady miłości



Wskazówki, które przechowała M. Magdalena od Ducha Świętego



Wskazówki zachowane przez Marię od Jezusa



Podstawy doskonałości

PROLOG

Również tymi słowami światła i miłości Twojej, Boże, rozkoszy moja,
zapragnęła się zająć ma dusza dla Twej tylko miłości, gdyż znając ich
brzmienie, nie mam ich cnót i czynów, którymi, Ty Panie, więcej się
zadowalasz, niż ich wyrazami i mądrością. Może jednak inne osoby
pobudzone nimi osiągną w Twej służbie i miłości to, czego mnie nie dostaje i
rozraduje się ma dusza, że przez nią znajdziesz u innych to, czego jej
brakuje.

Miłujesz Ty, Panie, roztropność, miłujesz światło, lecz ponad wszystkie
czynności duszy kochasz najbardziej miłość. Dlatego te słowa będą
wskazówkami roztropności dla podejmującego podróż, światłem dla jego
drogi i źródłem miłości krzepiącej go w czasie pielgrzymowania. Niech więc z
daleka będzie zdobny język świata, niech się nie zbliża sucha wymowa
ludzkiej mądrości, pusta i sztuczna, w której Ty nie masz upodobania, a
mówmy słowami serca, pełnymi słodyczy i miłości, co Ci się najwięcej podoba.
Może te słowa usuną przed wielu duszami przeszkody i zapory, o które się
nieświadomie potykają i nieświadomie błądzą, myśląc, że czynią wszystko,
by postępować za Twym najsłodszym Synem, Jezusem Chrystusem, naszym
Panem i upodabniać się do Niego w życiu, w postępowaniu, cnotach, w
ogołoceniu i ubóstwie duchowym. Spraw to, o Panie, Ojcze miłosierdzia, bo
bez Ciebie nie ma nic dobrego.

SENTENCJE

1. Zawsze Bóg odkrywał przed ludźmi skarby swej mądrości i ducha, lecz
teraz, gdy zło więcej odsłania oblicze, On hojniej je odkrywa.

2. O Boże mój, któż Cię nie znajdzie według swej woli i pragnienia, gdy Cię
szuka z czystą i pełną prostoty miłością? Wszak Ty sam ukazujesz się
pierwszy i wychodzisz na spotkanie tych, którzy Cię szukają!

3. Chociaż dla ludzi dobrej woli droga jest równa i słodka, to jednak postąpi
na niej mało i z trudnością ten, kto nie ma dobrych nóg, odwagi, wytrwałości.

4. Lepiej jest obciążonemu być z silnym, niż swobodnemu ze słabym; gdy
jesteś obciążony, jesteś z Bogiem, twą mocą, który jest zawsze z
utrapionymi; gdy jesteś wolny od trudu, jesteś tylko z samym sobą, czyli z
całkowitą słabością. Cnota bowiem i męstwo duszy wzrasta i umacnia się w
trudach znoszonych cierpliwie.

5. Kto chce być sam bez podpory i przewodnictwa kierownika, będzie jak
drzewo bez właściciela, wyrosłe na polu, które choćby najwięcej miało

owoców, nie dojrzeją one jednak nigdy, gdyż podróżni je zrywają.

6. Drzewo pielęgnowane i strzeżone troską swego właściciela przyniesie mu
w odpowiednim czasie owoce, których się spodziewa.

7. Dusza bez przewodnika, choćby miała cnotę, jest jak węgiel rozpalony,
pozostawiony sobie; i raczej będzie ostygała, niż się rozpalała.

8. Kto sam upada, sam jest w upadku i niewiele ceni swoją duszę, kto sam
sobie ufa.

9. Jeżeli się nie lękasz upaść sam, jakże myślisz, że się sam podniesiesz?
Wiedz, że dużo więcej może dwóch razem, niż jeden sam.

10. Kto obciążony upada, z trudnością będzie mógł powstać ze swym
ciężarem.

11. Jeśli ślepy upada, nie podniesie się sam, a choćby się podniósł, pójdzie
tam, gdzie nie należy.

12. Bardziej Bóg pragnie od ciebie choćby najmniejszego stopnia czystości
duszy, niż największych dzieł, jakich możesz dokonać.

13. Bardziej Bóg żąda od ciebie choćby najmniejszego stopnia posłuszeństwa
i uległości, niż wszystkich innych czynów, jakie chcesz podjąć dla Niego.

14. Bardziej Bóg ceni w tobie pragnienie oschłości i cierpienia z miłości, niż
wszystkie pociechy, widzenia duchowe i myśli, jakie byś mógł mieć.

15. Stłum twoje pożądanie, a znajdziesz to, czego pragnie twe serce. Bo czyż
wiesz, że twe pragnienie jest według woli Bożej?

16. O najsłodsza miłości Boga, tak mało poznana! Kto znalazł Twoje źródło,
znalazł odpocznienie.

17. Nie chciej spełniać swej woli, choćbyś pozostawał w gorzkości, bo w
spełnianiu jej znajdziesz podwójną gorzkość.

18. Więcej brudu, nieczystości niesie z sobą dusza na drodze do Boga, jeśli
żywi w sobie choćby najmniejsze pożądanie świata, niż gdyby była obarczona
wszystkimi, jakie tylko być mogą naj brzydszymi pokusami i ciemnościami,
jeśli tylko nie zezwoli na nie. Wśród tego bowiem może iść ufnie do Boga,
spełniając wolę Chrystusa, który mówi: "Pójdźcie do mnie wszyscy, którzy
pracujecie i uginacie się pod ciężarem, a ja was pokrzepię" (Mtll,28).

19. Przyjemniejsza jest Bogu dusza, która wśród oschłości i cierpień poddaje
się chętnie temu, co Bóg zsyła, niż ta, która uchylając się od tego, spełnia
swe czyny wśród pociech.

20. Przyjemniejszy jest Bogu jeden uczynek, choćby najmniejszy, spełniony
w ukryciu z pragnieniem, by o nim nie wiedziano, niż tysiące innych z
pragnieniem pokazania ich ludziom. Kto bowiem z najczystszą miłością
pracuje dla Boga, nie tylko nie chce, by to ludzie widzieli, lecz nawet nie
pragnie, by sam Bóg o tym wiedział, i owszem, choćby się Bóg o tym nigdy
nie dowiedział, on nie zaprzestałby spełniać nigdy tych czynności z tą samą
radością i miłością bezinteresowną.

21. Dzieło niewinne i czyste, spełnione dla Boga w sercu czystym, jest
całkowitym królestwem dla Pana.

22. Podwójną pracę ma ptak, który usiadł na lepkim sidle, tj. musi uwolnić
się od niego i nóżki z lepu oczyścić. Podwójnie również musi trudzić się każdy,
kto idzie za swymi pożądaniami: uwalniać się od nich, a następnie oczyszczać
się z tego, co po nich zostało.

23. Kto nie daje się unosić pożądaniom, będzie wzlatywał lekko swym
duchem, jak ptak, któremu nie brak skrzydeł.

24. Mucha, osiadająca na miodzie pozbawia się swobody lotu; i dusza,
przywiązująca się do słodyczy duchowych, pozbawia się swobody i
kontemplacji.

25 Nie zajmuj się stworzeniami, jeżeli chcesz zachować w swej duszy jasny i
prosty obraz Boga. Opróżniaj raczej i oddalaj swą duszę od nich, a będziesz
chodził w świetle Bożym, Bóg bowiem niepodobny jest do stworzeń.

26. Modlitwa duszy rozmiłowanej

Boże mój, Panie i Oblubieńcze!

Jeżeli jeszcze pamiętasz o mych grzechach, aby nie spełnić tego, o co Cię
proszę, niech się dzieje Twa wola, gdyż tę kocham ponad wszystko. Okaż
swoją dobroć i miłosierdzie, abyś był w nich poznany.
A jeśli, o Panie, czekasz na moje czyny, by przez nie spełnić me prośby, daj
mi je, działaj je we mnie, daj również cierpienia, jakich pragniesz i niech się
dzieje Twa wola!
Jeśli zaś nie czekasz na me czyny, czego oczekujesz, najmiłościwszy Boże,
czemu zwlekasz?
Gdy bowiem łaska ta, o którą Cię proszę, jest tylko z Twego miłosierdzia weź
nicość moją, której pragniesz, a daj mi skarby, których również pragniesz dla
mnie.
Któż może się uwolnić ze swej nędzy i nicości, jeśli go Ty nie podniesiesz do
siebie czystością Twej miłości, o Boże mój?
Jakże się może podnieść do Ciebie człowiek zrodzony z nędzy, jeśli go Ty nie
podniesiesz tą ręką, którą go stworzyłeś?
Nie pozbawisz mię, o Boże mój, tego, coś mi dał w Twym Synu, Jezusie
Chrystusie, w którym mi dałeś wszystko, czego pragnę; dlatego się weselę,
bo nie zawiedziesz mej ufności!
Czemu więc, duszo moja, jeszcze się ociągasz, gdy już teraz możesz kochać
swym sercem swego Boga?
Moje są niebiosa i moja jest ziemia, moje są narody, moi grzesznicy i
sprawiedliwi! Aniołowie są moi, Matka Boża jest moja, wszystkie rzeczy są
moje, i sam Bóg jest moim i dla mnie, gdyż Chrystus jest mój i wszystek dla
mnie! (por. l Kor 3, 22-23). Czegóż więc pragniesz, duszo moja? Wszystko
jest twoje i wszystko dla ciebie. Nie zadowalaj się małym i nie szukaj odrobin,
które spadają ze stołu Ojca twego (por. Mt 15, 26-27; Mk 7, 27- 28).
Lecz wyszedłszy z siebie, wejdź do pełności i ciesz się w twojej chwale! Ukryj
się w niej i raduj się, a zaspokoisz pragnienie serca swego.

27. Duch całkowicie czysty nie zajmuje się próżnymi rzeczami i nie kieruje
się ludzkim sądem, lecz w całkowitej samotności, wśród słodkiego spokoju
obcuje w swym wnętrzu z Bogiem, którego poznanie dokonywa się wśród
Bożej ciszy.

28. Dusza rozmiłowana jest cicha, łagodna, pokorna i cierpliwa.

29. Dusza uparta, w miłości własnej jeszcze się więcej zatwardza.

30. Jeżeli Ty, o dobry Jezu, swą miłością nie uczynisz duszy łagodną,
pozostanie na zawsze w swej zatwardziałości.

31. Kto traci okazję do dobrego, jest jak człowiek wypuszczający ptaka z ręki,
gdyż ona już nigdy nie powróci.

32. Nie poznałem Cię dobrze, o Panie mój, bo pragnąłem jeszcze poznawać i
kosztować rzeczy tego świata.

33. Niechaj się wszystko na lepsze odmieni, Panie i Boże, abyśmy w Tobie
znaleźli odpocznienie!

34. Jedna tylko myśl człowieka ma większą wartość niż świat cały, dlatego
Bóg tylko jest jej godzien.

35. Dla rzeczy martwych - to, czego nie czujesz, dla zmysłowych - zmysły,
dla ducha Bożego - myśl.

36. Zważ, że twój Anioł Stróż nie zawsze pobudza twą wolę do działania,
choć zawsze oświeca rozum; dlatego w praktykowaniu cnoty nie oczekuj
zadowolenia, wystarczy ci rozum i poznanie.

37. Nie pójdzie pożądanie za tym, do czego je Anioł Stróż pobudza, jeśli jest
ku innej rzeczy skierowane.

38. Wyschła ma dusza, ponieważ zapomniała szukać pokarmu u Ciebie.

39. Nie znajdziesz tego, czego pragniesz i pożądasz, ani na swej drodze, ani
w wysokiej kontemplacji, lecz w głębokiej pokorze i uległości serca.

40. Nie trudź się na próżno, gdyż nie wejdziesz w ukojenie i słodycz duchową,
jeżeli się nie będziesz umartwiał w tym wszystkim, czego pragniesz.

41. Zważ, że im kwiat delikatniejszy, tym prędzej więdnie i traci swój zapach;
dlatego strzeż się, byś nie pragnął iść drogą pociech duchowych, gdyż przez
to nie będziesz wytrwały. Pragnij raczej ducha silnego, nieprzywiązanego do
niczego, a znajdziesz słodycz i pokój w obfitości, smaczny bowiem owoc i
trwały znajduje się w zimnej i twardej ziemi.

42. Zwróć uwagę na to, że ciało twe jest słabe i że żadna rzecz na świecie nie
może dać siły ni pociechy twojej duszy. To bowiem, co się rodzi ze świata,
światowe jest, i co się rodzi z ciała, ciałem jest, a duch dobry rodzi się tylko z
ducha Bożego (por. J 3, 6), który się nie udziela przez świat i ciało.

43. Wejdź głębiej w swój rozum, byś wypełnił to, co ci on wskazuje na drodze
do Boga, a to ci więcej pomoże przed twym Bogiem, niż wszystkie dzieła,
które bez uwagi wykonujesz i wszystkie smaki duchowe, których pragniesz.

44. Szczęśliwy, kto wyzbywszy się swych upodobań i skłonności, patrzy na
rzeczy w prawdzie i sprawiedliwości, by je wykonać.

45. Kto kieruje się rozumem, jest jak człowiek pożywający sam miąższ, a kto
idzie za upodobaniem woli, jest jak ten, co je liche owoce.

46. Ty, o Panie, zwracasz się z radością i miłością, by podnieść obrażającego
Cię, a ja nie zwracam się, by podnieść mego przyjaciela i okazać mu
szacunek.

47. O wszechmocny Boże, jeżeli jedna iskra Twej władzy i sprawiedliwości
tak wynosi władcę ziemskiego, że sądzi i kieruje narodami, cóż uczyni Twa
wszechmocna sprawiedliwość ze sprawiedliwym i grzesznikiem?

48. Jeżeli oczyścisz swą duszę z próżnych przywiązań i pożądań, zrozumiesz
w duchu rzeczy; jeżeli odwrócisz pożądania od nich, uradujesz się ich prawdą,
poznając to, co w nich jest pewne.

49. Nie jesteś daleki, o mój Boże, od tego, kto się sam nie oddala od Ciebie.
Dlaczego więc mówią, że Ty się oddalasz?

50. Ten tylko prawdziwie zapanował nad rzeczami, w kim ani ich zalety nie
rodzą radości, ani ich ciężar nie powoduje smutku.

51. Jeżeli chcesz dojść do świętego skupienia, musisz tam dążyć, nie
nabywając, lecz wyzbywając się.

52. Idąc z Tobą, o Boże mój, pójdę, gdzie zechcesz, bo tylko Ciebie pragnę.

53. Nie osiągnie doskonałości, kto nie stara się być na wszystko obojętny,
tak by jego pożądliwości naturalne i duchowe były zadowolone w całkowitym
wyzbyciu się wszystkiego, gdyż dla osiągnięcia najgłębszego spokoju i ciszy
jest to nieodzowne. I tym sposobem miłość Boga w duszy czystej i prostej
jest prawie zawsze czynna.

54. Ponieważ Bóg jest niedostępny, więc nie powinieneś się cieszyć, jeżeli
twe władze mogą Go cokolwiek pojąć i zmysły odczuć, bo nie znajdziesz
zadowolenia w tym słabym poznaniu i dusza straci lekkość potrzebną do
wznoszenia się ku Bogu.

55. Jeżeli dusza nie porzuca starań światowych i nie poskramia pożądań,
idzie do Boga jak ten, co ciągnie wóz pod górę.

56. Bóg nie chce, by dusza niepokoiła się drobnostkami i dla nich znosiła
cierpienia. A jeśli ona cierpi wśród przeciwnych wydarzeń świata, jest to
skutkiem słabości jej cnoty. Dusza bowiem doskonała cieszy się z tego, z
czego się smuci niedoskonała.

57. Droga życia jest zbyt krótka, by jej poświęcić wiele zabiegów i starań, i
więcej wymaga umartwienia woli, niż rozległej wiedzy. Im kto mniej będzie
szukał upodobania w rzeczach, tym szybciej pójdzie po niej.

58. Dla przypodobania się Bogu nie trzeba wiele działać, lecz raczej z dobrą
wolą wszystko wykonywać, bez domieszki miłości własnej i ludzkich
względów.

59. Pod wieczór będą cię sądzić z miłości. Staraj się miłować Boga, jak On
chce być miłowany, zapomnij o sobie samym.

60. Bacz, byś się nie mieszał do obcych spraw i niech ci nawet przez pamięć
nie przechodzą, bo może sam własnych powinności nie będziesz mógł spełnić.

61. Jeżeli w tym lub owym nie błyszczą cnoty, które byś mógł widzieć, nie
sądź dlatego, że on nie ma wartości przed Bogiem, a to dla innych cnót,
których ty nie widzisz.

62. Nie potrafi człowiek prawdziwie się cieszyć ni prawdziwie smucić,
albowiem nie zna przepaści między dobrem a złem.

63. Nie smuć się zaraz z nieszczęść na świecie, bo nie znasz dobra
zamierzonego w wyrokach Bożych, które one niosą z sobą dla wiecznej
radości wybranych.

64. Nie raduj się z szczęścia doczesnego, bo nie wiesz na pewno, czy zapewni
ci ono życie wiekuiste.

65. W uciskach spiesz ufnie do Boga, a będziesz umocniony, oświecony i
nauczony.

66. W radościach i słodyczach spiesz rychło do Boga z bojaźnią i szczerością,
a nie będziesz oszukany, nie pójdziesz za próżnością.

67. Weź Boga za oblubieńca i przyjaciela, z którym byś zawsze chodził, a nie
zgrzeszysz, nauczysz się kochać i wszystko ułoży się pomyślnie dla ciebie.

68. Bez trudu pozyskasz ludzi i służyć ci będzie wszystko, jeśli zapomnisz o
wszystkim i o sobie samym.

69. Uspokój swą duszę, odrzucając wszelkie troski i nie przejmując się
niczym, a będziesz służył Bogu według Jego upodobania i znajdziesz w Nim
swą radość.

70. Wiedz, że tylko w duszy spokojnej i wyzutej z siebie Bóg króluje.

71. Jeśli się nie nauczysz umartwiać swej woli i innym ulegać, nie troszcząc
się o siebie, ani o swe sprawy, nie postąpisz w doskonałości, choćbyś wiele
działał.

72. Cóż ci pomoże, że dajesz Bogu tę rzecz, gdy On innej żąda od ciebie?
Poznaj, czego Bóg żąda od ciebie i spełnij to, a przez to lepiej zadowolisz swe
serce, niż czyniąc co sam pragniesz.

73. Jak możesz się tak bez troski weselić, wiedząc, że musisz stanąć przed
Bogiem i zdać Mu rachunek z najmniejszych słów i myśli?

74. Rozważ, że wielu jest wezwanych, lecz mało wybranych (Mt 22, 14), i
jeśli nie masz starania o siebie, bliżej jesteś zguby niż zbawienia. Wąska jest
bowiem ścieżka wiodąca do życia wiecznego (Mt7, 14).

75. Nie ciesz się próżno, lecz miej ufną bojaźń, wiesz bowiem ileś grzechów
popełnił, a nie wiesz, czy Bóg ci łaskaw.

76. W godzinie porachunku będziesz czuł ciężar, że nie poświęcałeś czasu na
służenie Bogu; czemu więc teraz nie wypełniasz go i nie używasz tak, jakbyś
chciał mieć spełnione wszystko w chwili śmierci?

77. Jeżeli pragniesz, by się zrodziła pobożność w twej duszy, wzrastała
miłość i zapał do rzeczy Bożych, oczyść ją z wszelkiego pożądania, miłości
własnej i wynoszenia się tak, by ci wszystko było obojętne. Bo jak chory,

wyrzuciwszy zepsutą materię, natychmiast czuje się lepiej i wraca mu apetyt,
tak i ty również tak postępując, ozdrowiejesz w Bogu. Bez tego zaś, choćbyś
wiele czynił, nie postąpisz w doskonałości.

78. Jeżeli chcesz znaleźć pokój, radość twej duszy i prawdziwie służyć Bogu,
nie zadowalaj się tym, co opuściłeś, bo może bardziej jesteś uwikłany niż
przedtem, lecz porzuć wszystko, co ci pozostaje i oddaj się jednemu, co ma
w sobie wszystko, to jest świętej samotności, złączonej z modlitwą i
czytaniem pobożnym i tam przebywaj ustawicznie w zapomnieniu o
wszystkim. Więcej bowiem przypodobasz się Bogu, strzegąc siebie samego,
niż spełniając wiele czynów, do których cię posłuszeństwo nie obowiązuje, bo
"cóż bowiem za korzyść odniesie człowiek, choćby cały świat zyskał, a na
swej duszy szkodę poniósł?" (Mt 16, 26).

ZASADY MIŁOŚCI (Puntos de amor)

79. Umartwiaj język i myśli i odnoś zawsze uczucia do Boga, a rozpłomieni
się twój duch boskim żarem.

80. W samym tylko Bogu szukaj pokarmu dla duszy. Porzuć starania o rzeczy
zewnętrzne, a nabywaj pokoju i skupienia serca.

81. W miłosnej pamięci o Bogu szukaj pokoju ducha, a gdy potrzeba ci
mówić, nie trać tego spokoju i równowagi.

82. Miej wciąż w pamięci życie wiekuiste i to, że najbardziej wyzuci, ubodzy i
pokorni cieszyć się będą największym szczęściem i chwałą u Boga.

83. Raduj się zawsze w Bogu, który jest twym zbawieniem (Łk l, 47) i myśl,
że dobrze jest cierpieć w jakikolwiek sposób dla Niego, który jest tak dobry.

84. Bądźcie nieprzyjaciół karni samych siebie i z świętą surowością dążcie do
doskonałości, wiedząc, że z każdego słowa wymówionego poza
posłuszeństwem, zażąda Bóg rachunku.

85. Pragnij gorąco, aby Bóg uzupełnił dla swej czci twoje braki, o których On
tylko wie.

86. Ukrzyżowana w duchu i zewnętrznie z Chrystusem, będziesz żyła z
nasyceniem i zadowoleniem swej duszy, pozyskując ją w swej cierpliwości
(Łk21, 19).

87. Przylgnij z miłosną uwagą do Boga, nie pragnąc poznawać w Nim rzeczy
szczegółowych.

88. Miej zawsze ufność w Bogu, ceniąc w sobie i w twych siostrach to tylko,
co Bóg ceni, to jest skarby duchowe.

89. Wejdź do swego wnętrza i pracuj z myślą o twym Oblubieńcu, który
wciąż jest z tobą darząc cię miłością.

90. Nie dopuszczaj nigdy do serca myśli, nie mających wartości duchowych,
by cię snadź nie pozbawiły upodobania do rzeczy duchowych i skupienia.

91. Niechaj ci wystarcza Chrystus Ukrzyżowany, z Nim cierp i odpoczywaj, a
przez to wyzujesz się z wszelkich ciężarów zewnętrznych i wewnętrznych.

92. Staraj się, by wszystkie rzeczy byty niczym dla ciebie i ty niczym dla nich,
a zapomniawszy o wszystkim przebywaj w skupieniu ze swym Oblubieńcem.

93. Miłuj trudy i uważaj je za mało znaczące, aby się przypodobać
Oblubieńcowi, który nie wahał się poświęcić swego życia dla ciebie.

94. Miej odwagę przeciwstawić się w swym sercu wszystkiemu, co cię
odwodzi od Boga i bądź przyjaciółką cierpień Chrystusowych.

95. Wyzuj się ze wszystkich rzeczy i nie miej upodobania w doczesności, a
odkryje twa dusza dotąd nie znane skarby.

96. Dusza miłująca nie nuży siebie, ani innych.

97. Ubogich nagich okrywają szatami; i duszę ogołoconą ze swych pożądań z
konieczności okryje Bóg swą czystością, szczęściem i upodobaniem.

98. Są dusze tarzające się w błocie, jak brudne stworzenia, lecz są inne, jak
ptaki wzlatujące w jasne przestworza i w nich się oczyszczające.

99. Jedno Słowo wypowiedział Ojciec, którym jest Jego Syn i to Słowo
wypowiada nieustannie w wieczystym milczeniu; w milczeniu też powinna
słuchać go dusza.

100. Mierźmy prace do siebie a nie siebie do prac.

101. Kto nie szuka krzyża Chrystusowego, nie szuka chwały Jego.

102. By rozmiłować się w duszy, nie patrzy Bóg na jej wielkość, lecz na
głębię jej pokory.

103. Tego, "kto się Mnie zaprze przed ludźmi, tego zaprę się i Ja przed
Ojcem moim", mówi Pan (Mt 10, 33).

104. Włosy często czesane są gładkie i nie ma trudności w zaczesywaniu ich.
Również dusza, która często bada swe myśli, słowa i czyny, będące jej
włosami, i czyni wszystko z miłości dla Boga, będzie miała starannie
zaczesane włosy. Wtedy wejrzy Oblubieniec na jej szyję i będzie nią ujęty, i
zraniony zostanie jednym jej okiem, którym jest czystość jej intencji we
wszystkich poczynaniach. Chcąc włosy dobrze rozczesać, zaczyna się od
wierzchu głowy; również wszystkie nasze prace powinniśmy zaczynać od
najwyższego punktu miłości Boga, by były czyste i błyszczące.

105. Niebiosa są stałe i niezniszczalne. Również dusze z natury niebiańskie
są stałe i nie skłaniają się ku pożądaniom czy innym uchybieniom, gdyż w
pewnym stopniu upodabniają się do Boga, nie zmieniającego się nigdy.

106. Nie szukaj pożywienia na niedozwolonych pastwiskach doczesności,
gdyż "błogosławieni, którzy łakną i pragną sprawiedliwości, albowiem oni
będą nasyceni" (Mt 5, 6). Bóg, będąc z natury Bogiem, nas chce uczynić
bogami przez uczestnictwo, podobnie jak ogień zamienia wszystkie rzeczy w
siebie.

107. Wszystko dobro, które tu mamy, jest nam pożyczane przez Boga; jest
ono Jego własnością; Bóg i Jego dzieło jest to sam Bóg.

108. Mądrość przychodzi przez miłość, milczenie i umartwienie. Największą

mądrością jest umieć milczeć i nie zważać na słowa, uczynki i życie innych.

109. Wszystko dla mnie i nic dla Ciebie.

110. Wszystko dla Ciebie i nic dla mnie.

111. Pozwól, by cię inni nauczali, rozkazywali ci, gardzili tobą i poddawali cię
swej władzy, a będziesz doskonała.

112. Pięcioraką szkodę wyrządza duszy jakakolwiek namiętność: niepokoi ją,
zamącą, brudzi, osłabia i zaślepia.

113. Doskonałość nie polega na tych cnotach, które dusza upatruje w sobie,
lecz na tych, które Bóg w niej widzi. Sama bowiem jest niczym, nie powinna
się więc chełpić ze siebie, lecz raczej upokarzać.

114. Miłość nie polega na odczuwaniu wielkich rzeczy, lecz na wielkim
ogołoceniu i cierpieniu dla Umiłowanego.

115. Nie jest świat godny jednej myśli człowieczej, gdyż ona się Bogu należy;
każdą więc myśl nie odnoszącą się do Boga kradniemy Mu.

116. Władze i zmysły mamy tylko tyle zajmować, ile to jest konieczne, a
poza tym pozostawić je wolne dla Boga.

117. Niezważanie na cudze niedoskonałości, przestrzeganie milczenia i
ustawiczne zajmowanie się Bogiem uwolni duszę od wielkich niedoskonałości,
a uczyni ją panią wielkich cnót.

118. Trzy cechy znamionują skupienie wewnętrzne: pierwsza - brak
upodobania w rzeczach przemijających; druga - upodobanie w samotności,
milczenie i wybieranie tego, co doskonalsze; trzecia - jeżeli to, co powinno
wspomagać duszę, jak rozmyślania, akty pobożne, niepokoi ją tak, iż nie ma
na modlitwie innej podpory, tylko wiarę, nadzieję i miłość.

119. Jeżeli dusza ma więcej cierpliwości w trudach i więcej stałości w
wyzbywaniu się pociech, jest to znakiem większego postępu w cnocie.

120. Pięć właściwości ma ptak samotny: wzlatuje ponad najwyższe
wzniesienia, nie znosi towarzystwa nawet podobnego jemu, zwraca się pod
wiatr, nie ma określonego koloru, śpiewa przyjemnie. Tak również i dusza
kontemplatywna powinna się wznosić ponad przemijające rzeczy, traktując je
jakby nie istniały, być przyjaciółką samotności i milczenia, nie cierpieć
towarzystwa żadnego stworzenia. Powinna zwracać się zawsze pod powiew
Ducha Świętego, idąc za Jego natchnieniami, aby przez swoją wierność stała
się godna Jego towarzystwa. Powinna wreszcie nie mieć określonego koloru,
nie przywiązując się do żadnej rzeczy, tylko spełniając wolę Bożą; i na koniec
winna przyjemnie śpiewać w kontemplacji i miłowaniu swego Oblubieńca.

121. Nałogi dobrowolnych niedoskonałości, których się nie zwycięża, jak np.:
wielomówność, drobne przywiązanie do osób, ubrania, celi, książki, jakiejś
ulubionej potrawy, i inne drobnostki dla zadowolenia ciekawości, słuchu i tym
podobne, nie tylko że nie pozwalają dojść do zjednoczenia z Bogiem, ale w
ogóle do doskonałości.

122. Jeżeli chcesz się szczycić, a nie uchodzić za nierozumną, odrzuć
wszystko, co nie jest twoje, a z reszty możesz się szczycić. Gdy jednak

odrzucisz wszystko, co nie jest twoje, nic ci nie zostanie i z niczego masz się
szczycić, by nie wpaść w próżność. Nawet gdy chodzi o dary łaski, które
czynią ludzi przyjemnymi w oczach Boga, nie możesz się szczycić z nich,
gdyż nie wiesz z pewnością, czy je posiadasz.

123. O, jak słodką jest obecność Twa, Boże, który jesteś mym najwyższym
dobrem! Zbliżę się w milczeniu do Ciebie i ujrzę Twe stopy (por. Rt 3, 4),
gdyż podnosisz mnie do zaślubin z Tobą i nie nasycę się, aż spocznę w Twych
ramionach. I błagam Cię Panie, nie opuszczaj mnie w tym skupieniu, gdyż
bez Ciebie wszystko utracę.

124. Gdy się uwolnisz od rzeczy zewnętrznych, wyzujesz z duchowych - nie
będziesz uważała za własność swoją łask Bożych, nie usidli cię pomyślność,
ani przeciwieństwa nie skrępują ci lotu.

125. Duszy z Bogiem złączonej lęka się szatan jak samego Boga.

126. Najczystsze cierpienie daje najjaśniejsze poznanie.

127. Jeśli dusza pragnie, by się jej Bóg oddal, najpierw sama powinna Mu się
oddać całkowicie.

128. Dusza zjednoczona całkowicie z Bogiem przez miłość - nie ma nawet
pierwszych nieporządnych poruszeń.

129. Starzy przyjaciele Boga cudem tylko upadają - są bowiem już ponad
wszystkim, co wiedzie do grzechu.

130. O mój Umiłowany, wszystko, co przykre i bolesne, biorę dla siebie, a
Tobie pozostawiam samą przyjemność i słodycz.

131. Najpotrzebniejsze do postępu jest milczenie przed Bogiem w
pragnieniach i słowach; On bowiem najlepiej przyjmuje milczenie miłości.

132. Uwolnij się od służby, aby szukać Boga. Światło bowiem potrzebne w
świecie zewnętrznym, by się ustrzec od wypadków, jest zbyteczne w świecie
ducha, tam lepiej go nie widzieć - a dusza będzie miała większą pewność.

133. Więcej się nabywa w przeciągu jednej godziny w skarbach Bożych, niż w
naszych własnych przez całe życie.

134. Pragnij być zapomniana od innych i przez siebie i nie patrz na cnoty czy
uchybienia cudze.

135. Przebywaj sam na sam z Bogiem, czyń dobrze w ukryciu, ukrywaj dary
Boże.

136. Cechą dusz mężnych, szlachetnych i serc ofiarnych jest pozostawanie w
tyle, by inni byli ponad nimi. I pragną raczej dawać niż otrzymywać, aż do
oddania samych siebie, gdyż uważają za zbyt wielki ciężar posiadać samych
siebie, a bardziej im się podoba być posiadanym i wyzutym z siebie.
Jesteśmy bowiem bardziej własnością owego Nieskończonego Dobra aniżeli
swoją.

137. Wielkim złem jest uważanie więcej na dary Boże, niż na samego Boga.
Modlitwa i wyzbycie się własności!

138. Rozważaj, jaka nieskończona mądrość, skryte tajemnice, jaki pokój,
miłość i cisza rozlewają się w sercu Boga... Jak wzniosła jest ta mądrość,
której sam Bóg naucza. To są owe tak zwane akty anagogiczne, rozpalające
na wskroś serce.

139. Sekret sumienia traci na wartości i ulega skażeniu, ilekroć wyjawia się
ludziom jego owoce, ponieważ za każdym razem jako wynagrodzenie
otrzymuje się tylko owoc chwały przemijającej.

140. Mów mało i nie wtrącaj się do spraw, kiedy cię nie pytają.

141. Chodź zawsze w obecności Bożej i strzeż w sobie czystości, której cię
Bóg naucza.

142. Nie uniewinniaj się i nie wzdrygaj się być napominana przez wszystkich;
słuchaj z pogodnym obliczem nagany, wierząc, że to sam Bóg mówi.

143. Żyj tak, jakby tu nie było nikogo, tylko Bóg i ty, by twego serca nie
zatrzymała jakaś rzecz ludzka.

144. Uważaj za wielką łaskę Bożą, jeśli czasem otrzymasz jakieś dobre słowo,
nie zasługujesz bowiem na żadne.

145. Nigdy nie rozpraszaj serca nawet na najmniejszą chwilkę.

146. Nie słuchaj nigdy o słabościach ludzkich, a gdy się ktoś skarży, poproś
pokornie, by nie mówiono o tym.

147. Nie narzekaj na nikogo, nie pytaj o niepotrzebne rzeczy, a w razie
potrzeby uczyń to w krótkich słowach.

148. Nie cofaj się przed trudem, choćby ci się zdało, że mu nie podołasz.
Niech wszyscy znajdują u ciebie współczucie.

149. Nie sprzeczaj się i nie wymawiaj nigdy słowa nieodpowiedniego.

150. Mów tak, byś nikogo nie uraziła i by twej mowy mogli wszyscy słuchać.

151. Nie odmawiaj niczego, choćbyś tego potrzebowała.

152. Nie wyjawiaj tego, co ci Bóg mówi, pamiętając o słowach oblubienicy:
"Tajemnica moja dla mnie" (Iz 24, 16).

153. Staraj się o pokój serca, nie przejmując się niczym na świecie, wiedząc,
że to wszystko przemija.

154. Nie myśl wcale o tym, kto jest z tobą, a kto przeciw tobie, starając się
tylko Bogu przypodobać. Błagaj Go, by się działa zawsze Jego wola. Kochaj
Go nad wszystko, bo On tego godzien.

155. Dwanaście gwiazd do korony najwyższej doskonałości: miłość Boga,
miłość bliźniego, posłuszeństwo, czystość, ubóstwo, obecność w chórze,
pokuta, pokora, umartwienie, modlitwa, milczenie, pokój.

156. Nie bierz nigdy za wzór postępowania człowieka, jakkolwiek byłby
święty, gdyż szatan może ci przedstawić za przykład jego niedoskonałości.
Weźmij sobie natomiast za wzór Chrystusa, który jest najdoskonalszy i

najświętszy, a nigdy nie zbłądzisz.

157. Szukajcie w czytaniu, a znajdziecie w rozmyślaniu; pukajcie w modlitwie,
a otworzą wam w kontemplacji.

WSKAZÓWKI, KTÓRE PRZECHOWYWAŁA M. MAGDALENA OD DUCHA
ŚWIĘTEGO

158. Kto z czystej miłości działa dla Boga, nie tylko stara się o to, aby o tym
nie wiedzieli ludzie, ale gdyby nawet nie wiedział o tym sam Bóg, który wie o
wszystkim, to nie przestałby czynić podobnych przysług z radością i miłością.

159. Inna wskazówka w celu zwyciężenia pożądań: Nieustannie pragnąć
naśladować we wszystkim Jezusa Chrystusa, dostosowując się do Jego życia,
które należy uważać za wzór i tak postępować we wszystkim, jakby On
postąpił.

160. Aby móc tak postępować, jest rzeczą konieczną wyrzec się wszelkiego
pożądania lub upodobania, które by nie było całkowicie na chwałę Bożą, z
miłości dla Tego, który w swym życiu nie szukał niczego prócz pełnienia woli
Ojca, którą nazywał swym pokarmem (J 4, 34).

161. Dla umartwienia czterech naturalnych namiętności: radości, smutku,
bojaźni i nadziei zastosuj następujące wskazówki:

Staraj się zawsze skłaniać nie do tego co łatwiejsze, lecz do tego co
trudniejsze;
Nie do tego co przyjemniejsze, lecz do tego co nieprzyjemniejsze;
Nie do tego co smakowitsze, lecz do tego co niesmaczne;
Nie skłaniaj się do tego co daje odpoczynek, lecz do tego co wymaga trudu;
Nie do tego, co daje pociechę, lecz do tego, co nie jest pociechą;
Nie do tego co większe, lecz do tego co mniejsze;
Nie do tego co wzniosłe i cenne, lecz do tego co niskie i wzgardzone;
Nie do pragnienia czegoś, lecz do niepragnienia niczego;
Nie wybieraj w rzeczach tego co lepsze, lecz to co gorsze, znosząc dla Jezusa
Chrystusa ogołocenie, braki i ubóstwo w stopniu możliwym na tym świecie.

162. Przeciw pożądliwości:

Starać się działać w ogołoceniu i pragnąć, aby inni nas ogołacali;
Starać się uniżać w słowach i pragnąć, aby wszyscy to czynili;
Starać się myśleć nisko o sobie i pragnąć, aby także inni to czynili.

163. Uzbrój twoje serce przeciw wszystkiemu, co cię pociąga ku rzeczom,
które nie są Boże, i kochaj się w cierpieniu dla Chrystusa.

164. Szybkość w posłuszeństwie, radość w cierpieniu, umartwienie wzroku,
nie chcieć wiedzieć o niczym, milczenie i nadzieja.

165. Panuj bardzo nad językiem i myślami, uczucie twoje niech stale trwa w
Bogu i rozpalaj się w ten sposób duchem Bożym. Przeczytaj to wiele razy.

WSKAZÓWKI ZACHOWANE PRZEZ MARIĘ OD JEZUSA

166. Wznoś się ponad siebie i nie opieraj się na stworzeniu.

167. Sprzeciwiaj się sobie i w gorliwości nie bądź nigdy bezczynna.

168. Uciekaj myślą przed nimi, zamykając bramę przed wszystkimi.

169. Czysta od wszelkich przywiązań, myśli i obrazów, nuć słodką pieśń ze
skruchą i łzami.

PODSTAWY DOSKONAŁOŚCI

170. Im bardziej się oddalisz od rzeczy ziemskich, tym bardziej zbliżysz się
do niebieskich i większe skarby znajdziesz u Boga.

171. Kto umrze dla wszystkiego, znajdzie życie we wszystkim.

172. Oddal się od zła, czyń dobrze i szukaj pokoju (Ps 33, 14).

173. Kto się skarży i szemrze, nie jest doskonałym, ani nawet dobrym
chrześcijaninem.

174. Ten jest pokorny, kto się ukrywa we własnej nicości i zdaje się na Boga.

175. Ten jest łagodny, kto umie znosić bliźnich i siebie samego.

176. Jeżeli chcesz być doskonały, sprzedaj swą wolę, daj ją ubogim duchem i
idź za Chrystusem w łagodności i pokorze aż na Kalwarię i do grobu.

177. Kto w sobie tylko ufność pokłada, gorszy jest niż szatan.

178. Kto nie kocha bliźniego, tym Bóg pogardza.

179. Kto działa z niedbałością, jest bliski upadku.

180. Kto gardzi modlitwą, gardzi wszelkim dobrem.

181. Lepsze jest opanowanie języka, niż post o chlebie i wodzie.

182. Lepiej jest cierpieć dla Boga, niż cudów dokonywać.

183. O, jakiegoż szczęścia będziemy doznawać na widok Trójcy
Przenajświętszej.

184. Nie miej podejrzeń w stosunku do brata, abyś nie utracił czystości serca.

185. Im więcej pracy, tym lepiej.

186. Nic nie umie, kto nie umie cierpieć dla Chrystusa.