HISTORIA KULTURY EUROPEJSKIEJ - I WYKŁAD, 21.02.05
jest to wytwór nieeuropejski - synkretyzm, zapożyczenia
kult europejska jest syntezą tradycji greckiej i żydowskiej - a cywilizacja zydowska sama w sobie też nie jest taka znowu samoistna, bo ma wpływy mezopotamskie, asyryjskie, egipskie i wschodnie (monoteizm), babilońskie
Ehnaton - za jego panowania powstaje monoteizm, ale pierwsza religia monoteistyczna - to Żydzi, jako że gdy Ehnaton kopnął w kalendarz jego poddani wrócili do politeizmu
Elohim to liczba mnoga, bogowie, a nie 1 Bóg
Kultura grecka złożona z kultury mykeńskiej, wpływ tez tradycji egipskiej jeśli chodzi o naukę - a więc znów mamy kompilacje i modyfikację
Co się było poskładało na nasza kulturę: najpierw Bliski Wschód, potem basen Morza Śródziemnego (np. kalendarz, 21 mcy - Babilonia)
Pismo - alfabet stworzony przez Fenicjan, jeszcze sprezd Żydów
Co Fliseczek wciąż powtarza: KULTURA EUROPEJSKA JEST KUMULACJĄ!!!!!
Europa - nie ma takiego kontynentu, zakres tego pojęcia się zmieniał
Jest półwyspem, zachodnie przedłużenie Azji
Granica - Ural - nie jest przeszkoda dla migracji i najazdów (właściwie mamy Eurazję), granica stopniowo przesuwała się z pd na pn i z zach na wschód, razem z chrześcijaństwem
Ze strony antropologicznej Europa to tez żaden twór oryginalny, tylko cytuję: zlepek różnych języków
Tak w ogóle Europa to imię pięknej fenickiej księżniczki
Najstarsze pojęcie - w Grecji, obejmuje tereny kultury greckiej, bo dla Greków istnieją Grecy i barbarzyńcy
W średniowieczu się pozmieniało, wraz z odnowieniem cesarstwa
Rex Pater Europe - Karol Wielkie, cesarz, władca ziemi germańskiej i romańskiej
853 Leon IV papież - Europa to obszar chrześcijański (ważne!!!!!!!!!!!), obejmuje wschód i zachód
powtórzmy jeszcze raz, jak robi nasz szanowny pan profesor: Europa = chrześcijaństwo - utożsamiane przez 10 wieków (VII - XVw)
XVIII w powstaje pojęcie Europy opartej na Uralu (ważne do dziś)
Pan Wasilij Tatiszczew, geograf, chciał odciąć Azje od Rosji, mieć ją w Europie, powstaje gran na Uralu, umowna, konwencjonalna, na mapach z XVII w jej nie ma
Ural, Morze Kaspijskie, Kaukaz - ale ciut ciut nieprecyzyjne, bo czy Armenia i Gruzja są w Europie, czy nie? - zależy od punktu widzenia
Pojawia się kryterium geograficzne - a do tej pory było tylko religijne
2 procesy tworzą ramy zjednoczenia i rozpadu Europy i chrześcijaństwa 0 a jest tam 2/3 chrześcijan!
Ekspansja Arabów, oderwanie najstarszych kościołów (koptyjski, afrykańskich - pod panowanie Arabów), wtłoczenie w islam, redukcja do kultury greckiej, łacińskiej, więc chrześcijaństwo mogło iść już tylko na pn, do dzikich ludów (np nas), reszta dróg była odcięta. Przed najazdem Arabów chrześcijaństwo było na 3 kontynentach, w X w Węgry, Czechy i Polska przyjmują chrześcijaństwo
Druga rzecz: renesans, złamanie monopolu Kościoła na tworzenie kultury - no jeśli chodzi o prawo
W Ullman - brytyjski historyk -nastąpił zwrot do prawa rzymskiego, świeckiego - do tej pory go nie było, jak w islamie, dlatego chrześcijaństwo średniowieczne przypomina islam, zjednoczenie władzy religijnej i świeckiej
Uniwersytet Boloński - szkoła prawa, najstarszy wydział, jak na UJ - najstarszy w Europie!
Rewolucja naukowa - ucieczka od Kościoła, np. ustrój kopernikański
Odwołanie do greckich wzorów
Zaczyna się pojawiać kultura świecka, sztuka - rzeźba, malarstwo, romantyczny cytat pana Flisa: „i tak powstaje wewnętrzny dualizm, świecka przestrzeń życia”.
The End of wykład 1