15 --- 29 październik

NAJWAŻNIEJSZE ROZGŁOŚNIE RADIOWE.

1. BBC WORD SERWIS

1. Grudzień 1932r decyzja kierownictwa na I emisję w j. angielskim, przeznaczony dla krajów wchodzących w skład imperium brytyjskiego (Egipt, Pakistan, Kanada, Australia)

2. 1938r BBC WORD emituje w języku arabskim, hiszpańskim, portugalskim obecnie ukazuje się w 40 językach świata, Audytorium 150 mln codziennie na świecie

3. 1939r działa Sekcja Polska BBC (istotna rola w czasach PRL-u) jako jedyna z III niezależnych demokratycznie stacji nadawała program z myślą o Polakach. III niezależne demokratycznie stacje:

• BBC Sekcja Polska

• Głos Ameryki

• Radio Wolna Europa

2. GŁOS AMERYKI

• Jedyna rządowa rozgłośnia w USA,

• System medialny w USA tworzą stacje komercyjne (prywatne) nastawione na zysk, koncerny

• Koncesja - jako jedyna ma prawo nadawania programów zagranicą

• Dziennikarze tej rozgłośni mają bezpośredni dostęp do prezydenta i kongresu (monopol na informacje polityczne, rządowe i prezydenckie)

• Nadawanie w ponad 50 językach (egzotyczne np.bangla kierowane do Bangladeszu i Pakistanu)

• Audytorium około 90 mln słuchaczy

• 1994r jako I stacja pojawiła się w Internecie

4. RADIO BEJCHG (BENDŻIN)

• Pekin, 1941r, utworzenie sygnował Mao Tse Tung okres kiedy Chiny były pod okupacją Japończyków

• Oficjalne państwowe radio Chińskiej Republiki Ludowej

• Cel zawarty w koncesji: szerzyć pozytywny wizerunek państwa i ludu poza granicami kraju

• 40 wersji językowych,

• Audytorium ok. 100 mln słuchaczy szczególna popularność na zachodzie Europy ze względu na format - medycyna naturalna, ochrona zdrowia

6. DEUTCHE WELLE

• 1953r niemiecka stacja ogólno światowa powstała w RFN, rozgłośnia w Kolonii

• Audytorium 80 mln słuchaczy

• Nadawana w 40 językach

• Chętnie współpracuje z polskimi rozgłośniami regionalnymi i lokalnymi Śląsk- Wrocław, Wielopolska- Poznań, Pomorze-Gdańsk, polega na wymianie bieżących serwisów info

• Audycje nadawane do III grup odbiorców:

- emigranci mniejszości niemieckiej w poszczególnych krajach

- do Niemców czasowo przebywających poza granicami kraju (turyści)

- do osób zainteresowanych kulturą i życiem w Niemczech

5. RADIO FRANCE INTERDISON

• 1975r emitowane za granicą, młode radio Europy ze światowymi ambicjami

• Charakter państwowego przedsiębiorstwa tzn. finansowane przez partie rządzące i mające bezpośredni dostęp do aktualnych decydentów rządzących ( informacje)

• Nośnik kultury, literatury i teatru

• Nadaje w 20 językach, gloryfikuje język francuski 9dba o niego) za granicą

• Audytorium 30 mln słuchaczy głównie kraje byłych kolonii francuskich -Wietnam, Algieria, Azja, Afryka

• Aktywna Sekcja Polska w Paryżu chętnie zatrudniająca polskich dziennikarzy (znanych), którzy zapewniają aktualny serwis kulturalny z naszego kraju i wymieniają bieżące informacje

3. GOŁOS ROSIJI

• 1996r jedna z najmłodszych rozgłośni świata (czasy Jelcyna) Państwowa Radiostacja Federacji Rosyjskiej

• Konkretny cel zapisany w koncesji tj. szerzenie poza granicami Rosji pozytywny wizerunek kraju i Rosjan,

• 30 wersji językowych, stacja na dorobku,

• Audycje sformatowane na strefy wpływów (dot. kontynentów nie państw, tzw. programy regionalne kierowane do państw europejskich, afrykańskich, azjatyckich o arabskich)

• Audytorium około 100 słuchaczy

RADIO BBC

• Regularna działalność radia brytyjskiego rozpoczyna się 1922r

• 1927 przekształca się, kilka brytyjskich przedsiębiorstw sprzętu radiotechnicznego tworzy firmę BRITSCH BRODCCASTORY COMPANY

• Dyrektor John Charles Reith jego zasługi: uruchomił na terenie wysp sieć radiowych stacji lokalnych (Anglia, Szkocja, Walia, Irlandia), nadanie charakteru rozgłośni publicznej tzw. misji edukacyjnej (przestrzegał struktury programu oraz ustalił kanon wartości radia najpierw kultura, edukacja, oświata, nauka później informacje bieżące a na końcu rozrywka i zabawa.

• Żelazna zasada Reitha lepiej przeceniać niż niedoceniać poziom intelektualny słuchaczy

• Celem jest stworzenie radiofonii na Wyspach Brytyjskich i przejęcie monopolu radiowego

• 1927r rozpoczyna się nowa era BBC, jako jedyna koncesję, monopol,

• „ROYAL CHARTER„ (karta królewska) dokument zawierający obowiązki i przywileje podpisała osobiście królowa brytyjska.

• Licencja obowiązywała 10 lat i określała stały charakter jako instytucja użyteczności publicznej określona forma radia publicznego konsekwentnie przestrzeganego przez dyrektora generalnego.

• BBC wypracowało 4 atrybuty: intymność radia i przekazu radiowego, możliwość przemieszczania się wraz z radiem, poczucie kontaktu osobistego w relacji dziennikarz-odbiorca, zdolność wypełniania pustki tzw. samotności w tłumie milionowego miasta

• Środki na działalność czerpane były z III źródeł”

- przychody ze sprzedaży tanich odbiorników produkowanych przez udziałowców, producentów i firmy radiotelefoniczne

- opłaty abonamentowe regularnie ściągane od słuchaczy (kodeks)

- kapitał zakładowy częściowo finansowany przez państwo bo BBC było instytucją

• W systemie BBC działają radia regionalne Szkocji, Walii, Anglii i Irlandii Północnej, posiada strukturę złożoną z 4 elementów: Nord, Midlands, South and Est, South and West- które mają po 9-11 stacji. struktura radiowa stacji- bieżąca informacja i wiadomości lokalne, teatr radiowy-słuchowiska -programy- religijne i muzyczne. GAELIK- narodowy język szkocki a radio nazywa się GAIDHEAL

• Charakterystyczną cechą radia BBC także lokalnego jest troska o poprawność językową i zachowanie kultury językowej

29 październik

POCZĄTKI RADIA NIEMIECKIEGO

• 29 październik 1923r BERLIN regularna działalność radia w Niemczech (USA-1929r, Polska kwiecień 1926r). Twórcą radia przed hitlerowskiego był HANS BREDOW, (ojciec niemieckiej radiofonii) po 1924 szybko pojawiły się poza granicami Berlina stacje regionalne Lipsk, Monachium, Wrocław, i Królewiec. Wszystkie przedwojenne stacje związane były z wywiadem jako instrument przechwytujący informacje. Niemcy budowali stacje w bezpośrednim kontakcie z Polską a Polacy tez tak robili Katowice, Toruń i Poznań. Istniała wojna medialna pomiędzy rozgłośniami.

• 1925r RADIO WROCŁAWSKIE Niemcy budują filię wrocławskiej stacji (Schlesische Funkstunde) w Gliwicach. Cel: dotarcie do słuchaczy niemieckich mieszkających na terenie górnego i dolnego Śląska i Polski i prowadzenie propagandy wśród mniejszości niemieckiej. Po III powstaniu śląskim część Śląska została w rękach polskich (Katowice) więc Niemcy rozbudowali rozgłośnię we Wrocławiu (rozwijającym się mieście, audytorium słuchaczy ok. 50 tys, w 1936 Niemcy wpadli na pomysł, żeby przenieść część olimpiady sportowej z Berlina do Wrocławia). Szefem radia wrocławskiego został w 1929r BISCHOFT REIHT , skupiał się na kulturalnym wzorcu, charakter kulturalno-oświatowy, doskonała struktura i misja radia. Struktura i kolejność nadawanych programów: 1. Regionalna kultura, 2. Lokalna gospodarka wrocławska, 3. Folklor, 4.Turystyka. Jego najlepsze programy trafiały do innych rozgłośni m.in. berlińskiej. Wprowadził nowość naukę języków obcych na antenie: angielski, esperanto, niemiecki i polskiego (mieli na uwadze śląską mniejszość chodziło o przyciągnięcie do niemieckiego radia przez propagandę). To najlepsze rozgłośnia w latach 20-tych, bo bardziej urozmaicony niż berliński, coraz więcej tematów kulturalnych, prezentacja muzyki klasycznej, słuchowiska radiowe, przedstawienia teatralne. Jako prekursor wprowadza relacje z mszy kościelnych. Nie miało radio charakteru propagandowego ale w Niemczech było inaczej pod kątem władzy Hitlera działało NAUEN i KÓNIGSSTESCHAUSEN, stacje propagandowe kreujące pozytywny wizerunek Niemiec i Niemców poza granicami kraju. NAUEN obejmowała swoim zasięgiem Amerykę Północną i Południową oraz Japonię natomiast KÓNIGSSTESCHAUSEN Europę. To one przygotowywały grunt pod Hitlera, pojawiały się akcenty anty polskie (odzyskanie ziem Śląska i Gdańska). Olbrzymie znaczenie miał mistrz propagandy Gebels, który uznał radio za idealne medium propagandowe. Prowadził lustrację dziennikarzy redakcyjnych, starannie przeglądał programy, wprowadził cenzurę prewencyjną (w przypadku z niezgodnymi ideami hitleryzmu) i represyjną (kary więzienia i obozy). W kwietniu 1933r po kombinatorstwie władz (w słuchowisku pojawił się żydowski aktor Robert Marlitz samobójstwo -to powód) usunięto Bischofta i wsadzili na stanowisko dyrektora KRIGLER, Po tym zmienił się diametralnie charakter rozgłośni. Cel służenie ideologii faszystowskiej, szerzenie kultury Hitlera i rozpowszechnianie programów socjalistyczno narodowej NSDAP nacjonalizmu. Gebels co jakichś czas wzywał na rozmowę do Berlina dyrektora radia. Po czym wyrzucał kolejno wszystkie audycje kulturalne (zwłaszcza pochodzenia żydowskiego) tylko wybierano twórców czysto niemieckich, zanim wypuszczono audycję przeglądano do III pokoleń czy korzenie artystów nie są czasami żydowskie Bethoven, Wagner, Schindler. Zakazano nadawania jazzu.

• Nastąpiła masowa produkcja radioodbiorników dla przeciętnego odbiorcy była sygnowana VE 301 (Volksempefanger) gdzie cyfra oznaczał datę 30 stycznia - dzień objęcia władzy przez Hitlera jako Kanclerza Niemiec . W ciągu roku wyprodukowali prawie milion odbiorników.

• 1926r MSW Rzeczpospolitej opracowało pierwszy projekt działalności w której radio ma być ponad partyjne.

• Od 1939r w tym samym czasie jak Niemcy Polacy też produkowali tanie odbiorniki nazywane Detafon prawie pół miliona.

• 1939r Niemcy zaczynają stopniowo przygotowywać się do wojny, formatują odpowiednio programy radiowe zaostrza się walka medialna pomiędzy stacją polską i niemiecką krytykując reżim hitlerowski czym wzbudziła nienawiść decydentów niemieckich. Wprowadzono zakaz słuchania polskich programów jedynie niemieckich a później pojawił się dekret zakazujący posiadania radioodbiorników. Poziom stacji niemieckich był wysoki technicznie i merytorycznie.

PROWOKACJI GLIWICKIEJ

31 sierpień 1939r Prowokacja gliwicka powód brak organów decydujących o rozpoczęciu wojny. SS przeprowadziło akcję dywersyjną osobiście opracowaną przez Hendrich, Naujocks i Honiok. Przebrano esesmanów za polskich powstańców, którzy mieli zaatakować niemiecką stację w Gliwicach. Przebieg godz. 18;00 gestapo zabiera Honioka z więzienia, napadają na stację, rozmawiają po polsku i nadają antysemicką odezwę, komunikat kończą o 20:00 mówiąc, że stacja jest w polskich rękach po czym strzelają kilkukrotnie w sufit. Jeden z ss krzyczy po polsku Niech Żyje Polska i strzela do Honioka. Natychmiast komunikaty idą do Berlina skąd dalej z informacją że to Polacy zaatakowali praworządne państwo niemieckie, takie info poszło na cały świat. Był to pretekst aby o 4:00 rozpocząć II wojnę światową.

„ POLSKIE RADIO”

• 18-19 listopad 1918r Warszawa przejęcie cytadeli wraz z silną niemiecką stacją radiową przez oficerów wojskowych. Spełnia funkcje: charakter militarny i wojskowy ułatwiła łączność pomiędzy oddziałami (służyła integracji wojska), dzięki niej w wielu krajach europejskich mieszkańcy dowiedzieli się, że Polska odzyskała niepodległość po 123 latach.(Polacy w wojnie z bolszewikami służyli w armiach obcych też niemieckiej więc znali na tych radiostacjach, przez cały okres międzywojenny radio związane było z wojskiem bo nowoczesny sprzęt odgrywał ważną rolę w pozyskiwaniu informacji służył wywiadowi, w tym celu budowano na wschodnich terenach silne rozgłośnie Lwów, Wilno, Baranowice w bezpośrednim do Związku Radzieckiego i podobnie na granicy zachodniej Katowice, Poznań, Toruń)

• W pierwszych miesiącach po wojnie 1919r tworzy się w kraju aktywne środowisko pionierów radiofonii (technicy-fanatycy) którzy zaczynają tworzyć od podstaw jedną z najlepszych rozgłośni europejskich w XX międzywojennym w Europie. Pionierzy wywodzili się z dwóch środowisk: wojsko (oficerowie łącznościowcy) JANUSZ GROSZKOWSKI, KAZIMIERZ JACKOWSKI, JAN MACHCEWICZ, ANTONI KRZYCZKOWSKI uczelnie profesorowie i inżynierowie JÓZEF PLEBAŃSKI DYMITR SOKOLCEW ROMAN RUDNIAWSKI WŁADYSŁAW HELLER

• W 1919r powstają dwie pierwsze firmy produkujące sprzęt radiotechniczny:

- „FARAD”- Władysław Heller i Roman Rudnicki- udziałowcami były zagraniczne towarzystwa (Francja, Anglia). Na początku produkowali aparaty radiotelegraficzne dla wojska

- „RADIOPOL” - Warszawa, inicjatywa Józefa Plebańskiego, kapitał francuskiej spółki telegraficznej, produkowali sprzęt radiotechniczny,

Firmy ciężko się rozwijały: brak wpisu w konstytucji, że obywatel polski ma prawo do posiadania odbiornika radiowego

• 17 listopad 1921r powstaje STOWARZYSZENIE RADIOTECHNIKÓW POLSKICH, pierwsza społeczna amatorska organizacja zrzeszająca ludzi radia, której celem jest zmiana w konstytucji. Inicjatywa GROSZKOWSKIEGO, HELLERA, JACHOWSKIEGO MACHCEWICZA I PLEBAŃSKIEGO. Pełniła rolę propagandową wobec wymagań legislacyjnych, żeby każdy Polak miał prawi instalowania i eksploatowania odbiorników radiowych

• 03 czerwiec 1924r przyjęto USTAWĘ o POCZCIE, TELEGRAFIE I TELEFONIE uchwalone przez senat rozpoczęła się walka o monopol na nadawanie programów radiowych na terenie całego kraju. Połączyły się Farad i Radiopol i powstało „POLSKIE TOWARZYSTWO RADIOTECHNICZNE”. Cel zdobycie koncesji, wkład 120 tys. dolarów kapitał francuski lub angielski. Obawa społeczeństwa (niechęć do cudzoziemców) że kapitał obcy może wpłynąć na charakter programów nadawanych.

• 5 luty 1924r zostaje zarejestrowana druga oficjalna spółka „POLSKIE RADIO” finansowane wyłącznie przez Polaków. Udziałowcy bankierzy, ekonomiści, finansiści: Tadeusz Sułowski, Leopold Skulski, Paweł Mackiewicz, Józef Lipkowski i Ludwik Chełmiński. Kapitał 2 tys, zł pomysł przywiózł z wysp brytyjskich Zygmunt Chamiec.

• 18 sierpień 1925r Polskie Radio otrzymuje monopolistyczną koncesję na odtwarzanie w Polsce i na budowę polskiej radiofonii od podstaw. Tego samego dnia nadaje to PTR, Rudniewski zawiadamia słuchaczy, że zawiesza działalność i przekazuje swoje stacje do dyspozycji spółce Polskie Radio - Chamca bo nie przeszkadzał nadawać Rudniewskiemu do marca 1926r. Powody przyznania koncesji Polakom nie podobał się kapitał obcy PTR-u obawiali się presji i wpływów na niezależność emitowanych programów

• 18 kwiecień 1926r oficjalna działalność Polskiego Radia młode polskie państwo przekazało spółce na rozwój 1 mln 250 tys młoda Polska skora była do poświęceń. Oprócz tego podzielone zostały akcje spółki pomiędzy każdego chętnego obywatela za 100 zł można było być udziałowcem . W koncesji były jednak zobowiązania do 1939r żeby wszystko było skrupulatnie rozliczane. Najważniejsze cele obejmowały: 1.Budowę od podstaw nowych rozgłośni regionalnych, 2. Pozyskiwanie określonej liczby abonentów pierwszy pułap 60 tys odbiorców, 3. Produkcja taniego odbiornika, 4. Budowa drugiej radiostacji Warszawa II (był Warszawa I - Raszyn)- stało się w 1937, 5. Budowa krótkofalowych stacji dla polskiej emigracji, 6. Rozpoczęcie doświadczeń prekursorskich z telewizją i badania nad wynalazkami

• 1927 początki PR pojawiały się pierwsze stałe cykle radiowe (dopracowane) tj. audycje dla dzieci (Tatarkiewicz, Małkowski), transmisje Maszy niedzielnych (Poznań), transmisje sportowe (wioślarstwo, narciarstwo, piłka nożna), odczyty historyczne profesorów uniwersyteckich, oraz audycje poświęcone nauce i technice.

• Redaktorzy naczelni: 1926r Zygmunt Chamiec do 1935r, później państwo sanacyjne wykupuje 96% akcji PR i do 1939r stanowiska zajmują wysocy Roman Starzyński i Konrad Libicki.

• 18 kwiecień 1926r emitowany jest I program radiowy Polskiego Radia. Inauguruje go Zygmunt Chamiec zapowiedzią nadawania stałych programów.

• Spikerka JANINA SZTĘPKA (Sztepkówna) zapowiada uroczyste otwarcie przez premiera Polski Aleksandra Skrzyńskiego wystąpieniem w radiu. Element muzyczny jeszcze bez niusów informacyjnych, odczyt o Chopinie, recytacja wierszy Stefana Jaracza

• Najważniejsze wydarzenia medialne :Stosunek władz sanacyjnych do nowo powstałego radia był na początku obojętny ale gdy zaczęło ono przynosić dochody zaczęto się nim interesować. 1926r zamach majowy na Piłsudzkiego wtedy wszystkie instytucje najważniejsze w Warszawie zawiesiły działalność kulturalną na ten okres. Podczas przewrotu majowego żadna ze stron nie wykorzystywała radio do swoich celów. 1935r pogrzeb marszałka Piłsudzkiego to czas pokazu sztuki dziennikarskiej. Płynące ze światowych rozgłośni zamówienia na info to ponad 15 godzin pracy non stop specjalnymi łączami Warszawa-Berlin, dalej USA relacjonowano przejście konduktu z Warszawy do Krakowa. Ustawiono co kilka km dziennikarza, uruchomiono 50 łączy telefonicznych. 05.05.1939r przemówienie BECKA w sejmie. Odpowiadał na żądania Hitlera o pokojowy korytarz do Gdańska. Trzy słynne zdania: „W Polsce nie znamy pojęcia pokoju za wszelką cenę …jest jedna rzecz w życiu ludzi i narodów państw, która jest bezcenna to honor”

• Do 1937r zgodnie z koncesją PR uruchomiło 7 ośrodków regionalnych: 1927-Kraków, Poznań, Katowice, 1928-Wilno, 1930-Lwów, Centralne w Łodzi, 1935-Toruń. Stacje w Baranowicach i Łucku nie zostały ukończone w wyniku wybuchu wojny.

• Do 1931r Polskie Radio dysponowało najsilniejszą stacją nadawczą w Europie w ŁAZACH koło RASZYNA, dwa maszty O wysokości 200m, moc 120 kw zasięg ¾ świata. Maszty wykonały zakłady Cegielskiego w Poznaniu.

• wrzesień 1939r zamilkła WARZSZAWA I wysadzona 8.09.1939r przez Libickiego, 23 wrzesień 1939r zamilkła WARSZAWA II, ale nie została zlikwidowana

„POLSKIE TOWARZYSTWO RADIOWE”

• Początek radia polskiego, po części kapitał angielski i francuski, czekała na wyniki konkursu i w tym oczekiwaniu emitowała regularny program radiowy bez koncesji. Twórcą był ROMAN RUDNIEWSKI. Wpadł na pomysł żeby sprowadzone z Francji wykorzystać do regularnego nadawania. Pod pretekstem testowania radia nadawał programy.

• Halina Wilczyńska - pierwsza polska spikerka radiowa

• 1 luty 1925r inauguracyjne hasło „TO PRÓBNA STACJA PTR” a rozstrzygnięcie konkursu było dopiera w sierpniu 1925r. Rozpoczął nielegalną działalność. Program nadawany na żywo, najpierw kilkuminutowa muzyka poważna polskich artystów później systematycznie wzbogacający się program tj, serwisy informacyjne. Korzystali z usług Polskiej Agencji Telegraficznej, później wykorzystywanie komunikatów meteorologicznych i bieżące info

• Lipiec 1925r pierwsza próba odtworzenia opery na żywo przez aktorów, muzyków fragmenty „Halki” Moniuszki

• 29 listopad 1925r emitowane pierwsze polskie słuchowisko radiowe w przed dzień rocznicy powstania listopadowego „Warszawianka” Wyspiańskiego

• 12 luty 1926r debiut Tadeusza Bocheńskiego najsłynniejszy spiker radiowy XX w, studen Uniwersytety Warszawskiego, najlepszy głos radiowy w historii radia. Jego akcje to nagrania na płyty polskich klasyków Mickiewicza, Słowackiego i Żeromskiego (fragmenty ich twórczości). Płyty szły zagranicę a on wykorzystywał swój głos i znajomość języków obcych (poliglota). To jeden z nielicznych dziennikarzy sensacyjnych, którego zaakceptowała władza socjalistyczna, ponieważ po 1945r pozwoliła mu na nadawanie masowych imprez socjalistycznych -22 lipca święto PKW lub 1 maja. Był bogatym i nieszczęśliwym kaleką poruszającym się w ukryciu.

• Znaczenie PTR: 1. Warszawa zarejestrowano 80 radioodbiorników niemieckich jak rozpoczynał Rudnicki a rok później około 33 tys . PTR nadawał program przez 240 dni. 2. Marzec 1926r zawierał już wszystkie elementy programu współczesnego radia tamtego okresu. Struktura codzienna programu obejmowała; wiadomości agencyjne aktualne z Polski i zagranicy, pogadanki na aktualne tematy, prognoza pogody i zapowiedź programu na następny dzień.

TELEWIZJA BRYTYJSKA I AMERYKAŃSKA

„BBC WORD SERVICE”

• Badacze: Nipkow, Jentins, Braun, Elster wnieśli do telewizji wiele nowości i wynalazków jednak problemem było przesłanie obrazu telewizyjnego na dalsze odległości. Udało się to John Braun (Szkot, twórca telewizji światowej) „Twórca mechanicznej formuły emisji obrazu na odległość”, 1925r pokaz przesłania sygnału Tel. w Wielkiej Brytanii, a w 1928r przesłał go przez Atlantyk z Londynu do New Yorku.

• 2 listopad 1936r oficjalnie rozpoczyna emisję BBC Television Servis kierowany przez REITH

• Telewizja brytyjska jest spóźniona w stosunku do niemieckiej, która w 1936r wykorzystując łącza do transmisji olimpiady sportowej w Berlinie (Leni RIEFENSTAHL- legenda niemieckiej telewizji). Dzięki kamerom umieszczonym na stadionie pokazali wysiłek sportowców.

• System mechaniczny BERGLA umożliwiał transmitowanie później Brytyjczycy przeszli na system elektroniczny. 36, 405, 625 im wyższa liczba tym lepsza jakość nadawanego obrazu a co za tym idzie lepszy odbiór.

• Brytyjczycy nadawali na 405 co stało na przeszkodzie do rozwoju technicznego ponadto mieli małe i drogie odbiorniki.

• Struktura programów podobna do BBC Radio gdzie dominowały programy edukacyjno - oświatowe.

• W okresie wojennym telewizja brytyjska zawiesiła działalność, dopiero w 1946 zaczęły działać regularne programy w Anglii, Francji i Niemczech. Telewizja komercyjna (prywatna) w tych krajach ukazuje się z 10 letnim opóźnieniem w stosunku do USA (tam panował system dualny -publiczny i komercyjny który w Anglii wszedł w 1955r)

• Cecha telewizji brytyjskiej: dominacja telewizji państwowej, rządowej uzależnionej od monarchii, programowa niechęć do tematów politycznych żeby nie uzależniać się od niej i żeby nie wywierała wpływu na profil telewizji.

• W 1950r pojawiły się pierwsze próby relacji z obrad parlamentu brytyjskiego, nie było reklam politycznych nie chciano kopiować Europy Zachodniej

• 2 czerwiec 1953r koronacja Elżbiety II sukces telewizyjny nagrano retransmisję na taśmach filmowych i odtwarzano w brytyjskich koloniach z dużym audytorium. W tych dniach po raz pierwszy zdetronizowano pozycję radia. Kupiono wtedy więcej odbiorników telewizyjnych niż radiowych.

• Telewizja komercyjna - 1954r Elżbieta II podpisuje TELEVISION AKT o tworzeniu komercyjnej telewizji i przyzwoleniu rządu na taką formę działania telewizji i we wrześniu 1955 pojawia się reklama pasty do zębów firmy Gibs. Telewizja niezależna była sygnowana jako INDEPENDEN TELEVISION ITV, 11 mln. odbiorców,

RÓŻNICE W SYSTEMIE TELEWIZYJNYM AMERYKAŃSKI I EUROPEJSKIM

1. Czynniki geograficzno-demograficzne-- pkt wyjścia 1945r Europa-10 mln km, USA-9,3 mln km, ludność 670 mln - 216 mln, o rozwoju i utrudnieniach decydują granice państw i bariery językowe, dwa systemy polityczne kapitalistyczny contra socjalistyczny. W USA system medialny był jednolity i przez to łatwiejszy a w Europie każdy kraj miał swój system

2. Czynniki ekonomiczne— Stany Zjednoczone wyszły zwycięsko z II wojny światowej, nie były zniszczone tak jak Europa, która musiała odbudować przemysł. W USA z rozwoju militarnego dochód szedł na media

3. Czynniki techniczne - sytuacja ekonomiczna po II wojnie przyczyniła Siudo zastoju rozwoju technicznego a Ameryka pozwalała sobie na nowoczesne rozwiązania (kolorowa telewizja, telewizja kablowa)

4. Czynniki polityczne - Już w czasie II wojny Stany wygrały licencje na stacje telewizyjne. Każdy obywatel mógł sobie kupić stację telewizyjną. Natomiast Europa trzymała się mediów politycznych, rządowych, monarszych a Ameryka komercja, konkurencja i kapitał. Kariery gwiazd i twórcy koncernów stawali się właścicielami. Z początku armia amerykańska nie chciała przekazać cywilom działalności radiowej i telewizyjnej ale po wybuchu bomby atomowej w Nagasaki Hiroszymie przekazują w sierpniu 1945r. Do 1939r dysponowali rozdzielczością 455 później 525

• 1945-60 następuje złoty okres w rozwoju telewizji w USA

• Fakty sprzyjające temu rozwojowi to zwiększyła się ludność amerykańska i zapotrzebowanie na telewizję wzrosło bo mieli swoje domy

• W 1948r liczba odbiorników telewizyjnych przekroczyła liczbę odbiorników radiowych do 1960 połowa z nich była już kolorowa

• Telewizja kolorowa regularnie nadawała program od 1951r znika czarno-biała

• 1949r karierę telewizja kablowa bo odbiorcy byli wieloetniczni i mieli potrzebę informacji ekonomicznych, lokalnych i regionalnych np. Turner, Cable, Neus i Network (CNN).

• 1980r CNN rozpoczyna działalność w stanie Georgia (Atlanta) jest właścicielem skromnej sieci telewizji kablowej działającej całą dobę ale regionalnie, udało mu się wykorzystać przekaz satelitarny aby nadawać na ogólnokrajowy. Zaczęła być słynna ponieważ w 1990r wysłała swoich dziennikarzy do Zatoki Perskiej i przekazywali za pomocą sprzętu elektronicznego. Stworzył nowy rodzaj dziennikarstwa błyskawicznego tzw.Video Jurnalist - wideo dziennikarstwo połączył pracę światowych dziennikarzy z nowoczesnym sprzętem technicznym

• 1950r Divert TV zrobił karierę medialną w Australii, zyski osiągnął dzięki koncernom prasowym. Rozszerzył wpływy na Azję i Daleki Wschód (Japonia, Filipiny),systemtycznie powiększał o gazety i stacje radiowe. Później przenosi i rozszerza strefę wpływów na Europę. 1971r przejmuje symbol angielskiego Timesa i na rynek amerykański wchodzi 1973r, zakupuje go w 1981r a w 2007r przejmuje największą platformę cyfrowa i ma 11 mln abonentów

• Dzisiaj 200 stacji TV w USA, w Polsce w 2006r zainteresowano się TV katolicką

• Teoria efektu przez CNN po ataku na Word Center stworzyli psychozę i potrzebę mediów, Busch uległ presji i doprowadził do wybuchu wojny

• Rynek został sprawiedliwie podzielony po 25% udziałów , telewizje są wspierane przez potężne firmy nie związane z mediami tj. NBC -General Electric, SBS - Centrum Westingalans

AMERYKAŃSKI RYNEK KOMERCYJNY tworzyły:

1. NATIONAL BRODCASTING COMPANY 1926r NBC

2. COLUMBIA BRODCASTING 1927r CBS

3. AMERICAN BRODCASTING 1941r ABC

4. FOX

„TELEWIZJA w POLSCE”

NAJWAŻNIEJSZE POLSKIE EKSPERYMENTY Z TELEWIZJĄ DO 1939r

1. 1929r Poznań Patent Manczałskiego „Patent na sposób telewizyjnego przesyłania obrazu za pośrednictwem drutu i radia”. Urządzenia demonstrowali na powszechnej wystawie krajowej i pokazywała że można wysyłać obraz o 36 liniach. Polscy inżynierowie podglądali Niemców a ich wynalazki przenosili na grunt kraju.

2. 1931r studio radiowe Katowice - Durna i Twardow, przeprowadzają eksperyment z przesłaniem obrazu na odległość telewizję i aparaturę nadawczą opartą na systemie Breda. Radio polskie i dobre zaplecze techniczne przyczyniły się do rozwoju TV.

3. 1935r Janusz Groszkowski zakłada PAŃSTWOWY INSTYTUT TELEKOMUNIKACYJNY w Warszawie w celu podjęcia systematycznego badania nad telewizją. Zbiera doświadczonych inżynierów radiowych np. Rejewski (Radio Poznań) który podjął się rozszyfrowywaniem niemieckiej Enigmy. Współpracował z : Rejewski, Kędzierski, Knapp i Cetner. Zbudowali doświadczoną stację w Warszawie na 16 piętrze najwyższego wieżowca zwanego PRUDENTAL. Próby powiodły się.

4. 5 październik 1938r po raz pierwszy emitowano program telewizyjny na odległość 20 km .Treścią było wystąpienie Jadwigi Smosarskiej która odegrała fragment scenariusza „Barbara Radziwiłówna”. Fakty rozdzielczość 120 linii i nieliczne odbiorniki w Warszawie. Wojna jednak przerwała. Po 1945r odbudowano wszystko jednak komuniści nie doceniali telewizji, bardziej cenili radio i gazetę. W 1947r komuniści zgodzili się reaktywować Państwowy Instytut Telekomunikacyjny a ponadto wykonawcą i będzie Kędzierski. W szybkim tempie zbudowano II nowoczesne studio telewizyjne 441 później 625 linii w tym jedna pracowała regularnie, PIT udało się zainstalować w 1951r.
   

---