Nowotwory jajnika
Podział:
Nowotwory z nabłonka i podścieliska ( 65-70%)
Nowotwory germinalne (20-30%)
Nowotwory ze sznurów płciowych i podścieliska ( 5-10%)
Nowotwory wtórne (przerzutowe ~5%)
Nowotwory z nabłonka powierzchownego i podścieliska
Nabłonek Mullera w życiu zarodkowym różnicuję się w:
nabłonek jajowodu ( guzy surowicze)
nabłonek kanału szyjki macicy ( guzy śluzowe)
nabłonek endometrium (guzy endometrioidalne)
rak jasnokomórkowy
Cystadenoma
serosum
mucinosum
endometrioides
Cystadenofibroma
S,M,E
O ograniczonej złośliwości
S,M,E
Cystadenocarcinoma
S,M,E (papillare)
Klasyfikacje guzów z nabłonka powierzchownego podścieliska
1)typ komórki
serosum
endometroidum
mucinosum
2)sposób rozrostu
torbielowaty
lite
powierzchownego
3)ilość podścieliska
4) atypia i inwazyjność
łagodny
granicznej złośliwości
złośliwy
Nowotwory o granicznej złośliwości ( tumor of borderline malignancy)
warstwowy układ komórek
liczne brodawkowate twory wewnątrz torbieli
skąpa cytoplazma
polimorfizm jądrowy
liczne mitozy
ciałka psammomatyczne w ¼ przypadków (koncentrycznie ułożone złogi wapnia w cytoplazmie)
brak destrukcyjnego naciekania podścieliska
Guzy surowicze- Nowotwory z nabłonka powierzchownego i podścieliska
60 % łagodne
10 % o granicznej złośliwości
90- 95% 5-letnie przeżycie (I stopień)
30% złośliwe
76 % 5-letnie przeżycie ( I stopień )
25% 5-letnie przeżycie ( III stopień)
w 1/3 przypadków guzy obustronne
Najczęstszy złośliwy guz jajnika
rokowanie: pomyślne
średnia wieku zachorowania 35 lat
Guzy śluzowe- Nowotwory z nabłonka powierzchownego i podścieliska
w porównaniu z guzami surowiczymi:
większe, więcej torbieli ( wypełnione galaretowatą treścią )
częściej łagodne ( 75 %), 10% o granicznej złośliwości, 15% złośliwe
rzadko naciek na powierzchni torebki
Pseudomyxoma peritonei - Śluzak rzekomy otrzewnej
liczne implanty w jamie otrzewnej w jamie otrzewnej + ascites mucinosum = zespół Meigsa
powstaje z pozostałości przewodu Mullera
rokowanie gorsze niż w innych typach raków
w starszym wieku
wywołuje objawy paraneoplastyczne
Guz Brennera- Nowotwory endometrioidalne
gniazda komórek
nabłonek przejściowy
włókniste obfite podścielisko + nabłonek urotelialnopodobny
guz zazwyczaj o charakterze łagodnym
4 - 6 dekada życia
Nowotwory germinalne - histogeneza
Pierwotna komórka płciowa
Dojrzałe niedojrzałe
1)Teratoma adultum
Cysticum
2)Teratoma maturum
cum carcinoma tkanki pozazarodkowe tkanki zarodkowe
1)choriocarcinoma teratoma inmaturum
2)YSC carcinoma embrionale
Teratoam- Nowotwory zarodkowe
adultum ( łagodne cystis dermoides)
inmaturum (żłośliwy)
jednolistkowe
struma ovarii (łagodny)
carcinoid (złośliwy)
Dysgerminoma - Nowotwory zarodkowe
jajnikowy odpowiednik seminoma
2- 3 dekada życia oraz często u dzieci
duża promienioczułość jednak najczęściej leczone chemioterapią
5- letnie przeżycie 70 - 90%
Yolk Sac Tumor (YSC) - Nowotwory zarodkowe
u dzieci i u młodych kobiet
wzrost stężenia AFP oraz CA-125 w surowicy
szybki i agresywny rozrost
w obrazie mikroskopowym ciałka Schillera-Duvala