Kredyty i Pozyczki

Kredytami nazywamy srodki finansowe pozyczane przez bank z mozliwoscia odnowienia. Pozyczki natomiast udzielane sa jednorazowo. Mozna spotkac takze inne definicje, miedzy innymi ze wzgledu na forme pieniadza czy przeznaczenie srodków. Nowelizacja ustawy Prawo bankowe zawiera zapis o tym, ze kredyt musi byc wydatkowany na cel przewidziany w umowie kredytowej, stad kredyt laczy sie z okresleniem celowosci, a pozyczka nie. Poza tym zobowiazanie banku polega na udostepnieniu kredytobiorcy pewnej kwoty pienieznej, a nie na przeniesieniu ich wlasnosci, co ma miejsce w przypadku pozyczki.

Moga byc udzielone na kazdy usankcjonowany prawem rodzaj dzialalnosci gospodarczej pod warunkiem wykazania zdolnosci kredytowej. Zgodnie z art.70 Ustawy Prawo bankowe przez zdolnosc kredytowa rozumiemy zdolnosc do splaty zaciagnietego kredytu wraz z odsetkami w terminach okreslonych umowa. Kredytobiorca jest obowiazany przedlozyc na zadanie banku dokumenty i informacje niezbedne do dokonania oceny tej zdolnosci.

Banki udzielajac kredytu na uruchomienie firmy obawiaja sie duzej wrazliwosci mikroprzedsiebiorstw na wahania koniunktury i ograniczonych mozliwosci prognozowania ich kondycji oraz wysokiego odsetka firm wycofujacych sie z rynku przed uplywem roku. Zauwazono jednak, ze jest to grupa dochodowych klientów. W ostatnim okresie ryzyko zwiazane z finansowaniem malych firm znacznie sie obnizylo.

Udzielenie kredytu na uruchomienie firmy uzaleznione jest od ryzyka zwiazanego z nowym przedsiewzieciem, a decyzja banku zalezy przede wszystkim od dobrze sporzadzonego biznesplanu.

W przypadku udzielenia kredytu nowo utworzonemu przedsiebiorcy, który nie ma zdolnosci kredytowej bank moze udzielic kredytu pod warunkiem:

• posiadania zdolnosci prawnej,

• ustanowienia szczególnego sposobu zabezpieczenia splaty kredytu (nieruchomosc, która mozna zastawic, obligacje, dlugoterminowe lokaty, akcje gieldowe, zainwestowane pieniadze w fundusze inwestycyjne, samochód, który bank moze traktowac jako zabezpieczenie),

• wiarygodnosci klienta (np. dokumenty dotyczace prowadzenia ewentualnej wczesniejszej dzialalnosci gospodarczej, w ostatecznosci mozna tez przedstawic opinie banku, który prowadzi konto osobiste).

W przypadku firm, które maja problemy ze splata juz zaciagnietego kredytu, bank niezaleznie od dodatkowego zabezpieczenia splaty kredytu zazada przedstawienia programu naprawy gospodarki podmiotu, którego realizacja zapewni - wg oceny banku- uzyskanie zdolnosci kredytowej w okreslonym czasie.

Art. 69 ust. 1 wspomnianej juz Ustawy stanowi, ze przez umowe kredytu bank zobowiazuje sie oddac do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwote srodków pienieznych z przeznaczeniem na okreslony cel, a kredytobiorca zobowiazuje sie do korzystania z niej na warunkach okreslonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach splaty oraz zaplaty prowizji od udzielonego kredytu. Umowa kredytu jest umowa:

• konsensualna - dochodzi do skutku przez sam fakt porozumienia sie obu stron, czyli w momencie podpisania umowy, a nie w chwili postawienia przez bank srodków finansowych do dyspozycji kredytobiorcy;

• odplatna - bank pobiera prowizje od udzielonego kredytu oraz odsetki od kredytu juz wykorzystanego,

• dwustronnie obowiazujaca - do jej dokonania konieczne jest zgodne oswiadczenie woli obu stron, tj. banku i kredytobiorcy,

• nienazwana - jej tresc nie jest uregulowana przez przepisy kodeksu cywilnego, a jedynie jej szczególne cechy zostaly uregulowane w prawie bankowym.

Zgodnie z art. 69 ust. 2 Prawa bankowego umowa kredytowa winna byc zawarta na pismie, niezaleznie od wysokosci udzielanego kredytu. W praktyce banki zachowuja te wlasnie forme pisemna, stosujac gotowe druki umów kredytowych. Do nich dolaczone sa regulaminy kredytowe banków, stanowiace integralna czesc umowy. Istotne elementy, które powinna zawierac kazda umowa kredytu bankowego to:

• strony umowy,

• kwota i waluta kredytu,

• cel, na który kredyt zostal udzielony,

• zasady i termin splaty kredytu,

• wysokosc oprocentowania kredytu i warunki jego zmiany,

• sposób zabezpieczenia splaty kredytu,

• zakres uprawnien banku zwiazanych z kontrola jego wykorzystania i splaty kredytu,

• terminy i sposób postawienia do dyspozycji kredytobiorcy srodków pienieznych,

• wysokosc prowizji, jezeli umowa ja przewiduje,

• warunki dokonywania zmian i rozwiazywania umowy.

Oprocentowanie: stopa bazowa plus marza ryzyka kredytowego banku.

Ze wzgledu na forme kredytu moga to byc:

• liniekredytowe,

• kredyty terminowe - wykorzystywane jednorazowo lub w transzach,

• kredyty transakcyjne - na dana transakcje.

Ze wzgledu na okres splaty banki proponuja kredyty:

• krótkoterminowe, udzielane przez poszczególne banki na okres do jednego roku,

• srednioterminowe, które udzielanie sa na okresy od jednego roku do trzech lat,

• dlugoterminowe, udzielane na okresy powyzej trzech lat.

Kredyty krótkoterminowe:

• kredyty na biezace potrzeby,

• kredyty platnicze,

• kredyty w rachunku biezacym,

• kredyty kontraktowe,

• kredyty dyskontowe,

• kredyty lombardowe.

Kredyty srednio- i dlugoterminowe udzielane sa na przedsiewziecia polegajace na trwalym rozwoju dzialalnosci gospodarczej, w tym szczególnie o charakterze inwestycyjnym.

Ze wzgledu na przedmiot dzialalnosci moga to byc:

• kredyty obrotowe,

• kredyty inwestycyjne.

Ze wzgledu na prawna forme zabezpieczenia banki udzielaja kredytów:

• lombardowych,

• wekslowych,

• czekowych.

Ze wzgledu na rodzaj waluty:

• w zlotych polskich,

• w walutach obcych.

Splaty kredytu

• w ratach malejacych,

• w ratach stalych, równych (annuitetowych),

W systemie splat malejacych kapital pozyczki splacany jest najszybciej, w systemie rat równych wolniej, dlatego w ratach annuitetowych koszt kredytu bywa wyzszy. Róznice widac wyraznie w dluzszym okresie splacania i przy wyzszych stopach procentowych. Chociaz równe raty sa w sumie drozsze, to jednak ulatwiaja dostep do kredytu ze wzgledu na latwiejsze uzyskanie zdolnosci kredytowej.

Banki podaja stope procentowa w swoich ofertach oraz w umowie. Ale nie kazdy potrafi obliczyc rzeczywisty koszt kredytu, czyli faktyczna kwote odsetek, jakie przyjdzie zaplacic.

Koszt kredytu zalezy od:

• rocznej stopy procentowej,

• czasu splacania,

• czestotliwosci splaty, okresów karencji i ewentualnej kapitalizacji odsetek,

• sposobu obliczania splaty miesiecznej.

Zasady splaty kredytu:

Bank moze naliczac odsetki jedynie od rzeczywistego zadluzenia. Z miesiecznej splaty bank zawsze najpierw pobiera nalezne odsetki, a reszte zaliczy na poczet splat kapitalu kredytu.

Zabezpieczenia kredytów i ich formy prawne:

• poreczenie wg prawa cywilnego wraz z okresleniem sytuacji majatkowej poreczyciela,

• gwarancja bankowa,

• zastaw na zasadach ogólnych,

• zastaw rejestrowy,

• zastaw na prawach,

• weksel wlasny in blanco,

• weksel wlasny poreczony,

• hipoteka,

• przewlaszczenie zbywalnych rzeczy ruchomych,

• blokada srodków na rachunkach bankowych,

• przelew (cesja) wierzytelnosci,

• ubezpieczenie kredytu,

• inne

Ubezpieczenie kredytu

Ubezpieczenie kredytu w towarzystwie ubezpieczeniowym. Wykorzystywane jest najczesciej przy przejsciowym zabezpieczeniu kredytu. Zabezpiecza bankowi w przypadku np. trudnosci ze splata przez kredytobiorce, zwrot kredytu w terminie okresonym w umowie. Skladka ubezpieczenia doliczana jest najczesciej do rat kredytu.

Wymagane dokumenty

Banki do rozpatrzenia naszego wniosku kredytowego moga zazadac nastepujacych dokumentów:

• zaswiadczenie z zakladu pracy o zatrudnieniu i wysokosci dochodów (na czas nieokreslony, lub jezeli jest na czas okreslony, to okres kredytowania nie moze przekroczyc okresu zatrudnieniu),

• odcinek renty lub emerytury za ostatni miesiac wraz z decyzja o przyznaniu tych swiadczen (do wgladu),

• zaswiadczenie z Urzedu Skarbowego o wysokosci dochodów za ostatnie, najczesciej, trzy miesiace i nie zaleganiu z podatkami (w przypadku osób prowadzacych dzialalnosc gospodarcza), a w przypadku osób rozliczajacych sie w formie zryczaltowanego podatku dochodowego zaswiadczenie o nie zaleganiu z podatkami i skladkami ubezpieczeniowymi, zaswiadczenie o przychodach, a w przypadku osób rozliczajacych sie w formie karty podatkowej zaswiadczenie o nie zaleganiu z podatkami i skladkami ubezpieczeniowymi,

• inne dokumenty pozwalajace okreslic stale dochody uzyskiwane z innych zródel.

W zaleznosci od rodzaju kredytu banki wymagaja od nas róznych dokumentów, które nalezy dolaczyc do wniosku kredytowego. Niektóre z nich beda wystawiane przez odpowiednie urzedy, które potrzebuja kilku godzin, dni a czasem tygodni aby je wystawic. Dlatego dobrze musimy zaplanowac czas, w którym chcemy otrzymac kredyt. Jesli w banku, w którym mamy zamiar zaciagnac kredyt, posiadamy rachunek oszczednosciowo - rozliczeniowy (ROR), to procedura powinna byc uproszczona, bo bank nas juz zna i jestesmy bardziej wiarygodnym klientem.

Bank obliczajac nasza zdolnosc kredytowa poprosi nas o podanie wielu informacji o nas, naszej rodzinie i finansach w szczególnosci po oplaceniu „stalych platnosci” tj. oplaty za mieszkanie, energie, gaz, telefon itp. Jesli mamy juz inny kredyt badz poreczamy komus kredyt musimy podac jego wysokosc i miesieczna rate.

Jedyna instytucja ubezpieczeniowa w Polsce posiadajaca ustawowe upowaznienie do prowadzenia dzialalnosci w zakresie gwarantowanych przez Skarb Panstwa ubezpieczen eksportowych jest KUKE S.A., która zostala zalozona przez Ministerstwo Finansów, Narodowy Bank Polski i niektóre banki komercyjne. Kredyty zabezpieczone gwarancjami KUKE moga sie klasyfikowac jako pozbawione ryzyka kredytowego, co ulatwia ich uzyskanie w bankach. Szczególowe informacje na temat oferty ubezpieczeniowej KUKE S.A. mozna znalezc na stronie internetowej www.kuke.com.pl

---