OTRZYMYWANIE I BADANIE SUBSTANCJI BŁONOTWÓRCZYCH
Potrzebne materiały do wykonania ćwiczenia:
Sprzęt laboratoryjny: maszynka elektryczna, zlewka, termometr, cylinder miarowy.
Odczynniki: bezwodnik ftalowy, gliceryna.
Przeprowadzone doświadczenie
Cel: otrzymanie żywicy z bezwodnika ftalowego i gliceryny
W zlewce o pojemności 50ml umieściliśmy 5ml gliceryny, następnie zlewkę ustawiliśmy na maszynce i zawartość podgrzaliśmy do temp. 125 º C. W tym czasie odważaliśmy 15g bezwodnika ftalowego. Następnie utrzymując stałą temperaturę 125 º C, dodawaliśmy stopniowo bezwodnik ftalowy, powoli mieszając, aby uniknąć zbrylenia w gęstą, mleczną masę. Dalsza część doświadczenia polegała na tym, aby prowadzić ogrzewanie w temp. 180 - 200 º C przez około 60 minut. Mniej więcej po 30 minutach masa reakcyjna zaczynała gęstnieć. Wtedy za pomocą bagietki umieściliśmy kroplę substancji reakcyjnej na płytkę stalową. Po 45 minutach po ponownym nałożeniu kropli substancji na płytkę stalową próbka żywicy uzyskała wymaganą twardość i nie lepiła się.
Wyniki doświadczenia
Po 30 minutach od rozpoczęcia ogrzewania substancji zauważyliśmy, że kropla umieszczona na metalowej płytce jest lepka, ale powoli odchodzi od płytki. Po 45 minutach substancja stała się bardziej gęsta, szybciej zastygała na metalowej płytce i uzyskała odpowiednią twardość.
Zachodzące reakcje
Podczas doświadczenia doszło do reakcji polikondensacji. Bezwodnik ftalowy reagował z gliceryną tworząc gliptal oraz wodę.
Przebieg reakcji między gliceryną ( CH2 OH - CHOH - CH2 OH )
i bezwodnika ftalowego ( C8 H4 O3)
Grupa OH z C bardziej uwodorwanego ( ośrodek aktywny ) łączy się z tlenem bezwodnika łączącego dwa atomy węgla tworząc cząsteczkę H2 O oraz powodując połączenie dwóch substratów użytkowych w reakcji.
Wnioski
Substancje błonotwórcze powstają w reakcji polikondensacji z wytworzeniem H2 O, która odparowywuje.
2