Parodia estetyki barokowej w wierszu W Szymborskiej Kobiety Rubensa
Informacja o poetce
Wisława Szymborska urodziła się 2. lipca 1923 roku w Bninie. Zadebiutowała w 1952r tomikiem "Dlatego żyjemy". Porusza problemy ludzkiej egzystencji, sens i cel istnienia człowieka, jego samotność. Te refleksje autorka wyraża z charakterystycznym dla siebie dystansem, posługując się często ironią, dowcipem, a także karykaturą i parodią.
Kim był Rubens?
Rubens - malarz flamandzki, żyjący na przełomie XVI i XVII wieku. Jego obrazy wyrażają ideę baroku: rozmiłowanie w przepychu i bogactwo, ukazują zmysłowość, radość z życia.
Kobiety Rubensa
Temat wiersza Wisławy Szymborskiej pt "Kobiety Rubensa" jest zaczerpnięty z dzieł znanego malarza flamandzkiego - Rubensa, który w doskonały sposób wyrażał ideę baroku.
Myślą przewodnią utworu jest ukazanie postaci kobiety żyjącej w XVII wieku, czyli w okresie baroku.
Wiersz można podzielić na dwie części:
|
Pierwsza część pokazuje w jaki sposób żyły typowe siedemnastowieczne kobiety, czyli córy baroku. |
|
Druga część natomiast mówi o niewiastach, które są wygnankami stylu, ponieważ nie mają odpowiednich kształtów, które musiała posiadać każda kobieta tamtego okresu. |
Karykaturalna rola pierwszego zdania polega na wyolbrzymieniu cechy kobiet barokowych. Cecha taką były krągłe kształty, które w owych czasach bardzo pociągały mężczyzn.
Czasownikami określającymi fizjologię bohaterek utworu to m.in. "gnieżdżą się, penetrują, sączą się".
Utwór bogaty jest w metafory np. rżą trąby na fizyczny alarm, cwałują niebem prosięta obłoków oraz porównania "żeńska fauna, jak łoskot beczek".
Zarówno czasowniki jak i środki stylistyczne mają na celu zaakcentowanie głównego tematu wiersza Szymborskiej.
Cały utwór oparty jest na ostrym kontraście między córami a wygnankami stylu, co miało na celu podkreślenie wyższości wśród niewiast.
Efekt hiperbolizacji (czyli przesadnia - to wyolbrzymienie, potęgowanie zjawisk) wywołuje duża ilość wyrażeń, które oznaczają wielkość czegoś lub kogoś. W naszym przypadku chodzi o kobiety. Takimi wyrażeniami są np. rozdynione, nadmierne, podwojone szaty i potrojone tłuste dania.
Wyraz "rozdymiony" został utworzony od wyrazu "dynia" i oznacza cos wielkiego, rozlazłego.
Na obrazach Rubensa widnieje tylko jeden typ kobiet, ponieważ one były uważane za coś godnego.
Podmiot liryczny stwierdza, że wiek XVII nic dla płaskich nie ma. W tle utworu pojawia się Bóg - symbolizujący mężczyznę wjeżdżającego do wrzącej alkowy na spoconym rumaku.
Ostatnia zwrotka uzupełnia całość utworu. Podmiot liryczny mówi w niej o tym, że nie tylko kobiety są wypukłe, lecz również niebo, aniołowie i Bóg.
Wisława Szymborska we wspaniały sposób ukazała ideę baroku pochodzącego z dzieł Rubensa, który pokazywał w swoich obrazach radość z życia, rozmiłowanie w przepychu i bogactwie jak również dużą zmysłowość.