PSYCHOLOGIA- zagadnienia na egzamin
1. Istota i koncepcje emocji oraz wpływ emocji na zachowanie się człowieka?
Emocje- procesy psychiczne odzwierciedlające stosunek podmiotu do świata zewnętrznego lub wewnętrznego, wpływają na naszą ocenę zjawisk, rzeczy, wpływają na nasze zachowanie. Emocje to również proces który możemy opisywać i dzielić na fazy. Dużą rolę w procesach emocjonalnych mają czynniki wzbudzające ten stan przy czym wzbudzenie to jest krótkotrwałe i człowiek nie jest w stanie zaobserwować ludzkich (swoich) zmian zachowań.
Teorie:
TALAMUSOWA- efekt pobudzenia nerwu
PERYFERYCZNA- emocje to stany fizyczne; odczucie zmian cielesnych
KOROWA- stan emocjonalny wynika z pobudzenia nerwowego
ISTOTA / funkcja
ogólna
biologiczna- przygotowanie organizmu do zwiększonego wysiłku
psychiczna- dążenie do przeżywania emocji
szczegółowa
nadająca sens działaniu
Emocje mogą być: pozytywne
negatywne
szczegółowe
Regulacyjna teoria temperamentu a zachowanie się ludzi nisko i wysoko reaktywnych?
TEMPERAMENT- zespół stałych cech zachowań, przejawiających się w poziomie i sile reakcji ; przejawia się w sposobie wykonywania działań, oraz ilości wkładanej energii- (flegmatyk, choleryk, melancholik, sangwinik)
wg. Galena Temperament ma swoje źródło w płynach ustrojowych
wg. Pawłowa Temperament ściśle związany jest z korą mózgową
Istota regulacyjnej teorii temperamentu (STRELAU)
Założenia; temperament jako biologicznie uwarunkowana cecha funkcjonowania psychicznego posiada pewien wpływ na życie psychiczne człowieka ponieważ wyznacza w sposób wyindywidualizowany formalną charakterystykę zachowań
Reaktywność-aktywność
nisko reaktywni wysoko reaktywni
- duża odporność na zmęczenie - asekuracyjna strategia działania
duża efektywność pracy - mała efektywność
agresywność - unikanie pobudzeń
Psychologiczne elementy treningu sportowego (model Tylora).
W treningu sportowym bardzo dużą uwagę przywiązuje się do umysłu i podświadomości sportowca. Możemy wyróżnić kilka grup dotyczących treningu sportowego:
trening relaksacyjny (np. stan odprężenia)
trening wyobrażeniowy ( ścisła współpraca ukł. nerwowego z ukł. mięśniowym; wprowadzenie kontrolowanych i planowanych wydarzeń)
trening mentalny (budowanie koncentracji, pewność siebie, radzenie sobie ze stresem)
Obraz samego „JA” w strukturze osobowości.
OSOBOWOŚĆ- struktura cech, sposobów zachowania warunkujących specyficzne dla ludzkiej osoby przystosowanie się do warunków w których żyje. Jej ocenie podlega:
wygląd
intelekt
temperament
emocje
dyspozycje motywacyjne
zainteresowania
skłonności patologiczne
postawy społeczne
Struktura:
budowa fizyczna
temperament
zdolności
zainteresowania
postawy
wartości (system norm postępowania)
styl życia
Samoocena- teoria na swój temat
ja;realne
ja;idealne
ocena rzeczywistości
„Super ego”- świadomość norm społeczno obyczajowych, normy moralne, etykiety, nakazy i zakazy.
Psychologiczna charakterystyka dziecka w okresie średniego dzieciństwa (wiek przedszkolny)
Rozwój dziecka w tym okresie przebiega dosyć harmonijnie :
doskonalenia swojej sprawności fizycznej (skoki, biegi),
doskonalenie postawy ciała
Dzieci w tym okresie ubierają się same (3-4), (5-6) rozbierają się samodzielnie, bez pomocy opiekuna.
Podstawowym i nieodzownym elementem życia codziennego w tym okresie są różnego rodzaju zabawy
np. zabawa w role. Rozwija się zabawa konstrukcyjana, a także twórczość artystyczna (rysowanie, lepienie z plasteliny, modeliny). Pod koniec wieku przedszkolnego pojawia się zabawa zespołowa
Fazy kształtowania rysunku w wieku przedszkolnym:
bazgroty
bazgroty figuralne
schemat ubogi (prymitywny)
schemat wzbogacony (udoskonalony)
Rozwój procesów poznawczych wieku przedszkolnego.
postrzeganie- wzrasta analiza bodźców i podniet (wzrok, słuch)
w 3 roku rozróżnienie podst. barw i odcieni
rozwój słuchu werbalnego- zwiększona wrażliwość na mowę ludzką
rozwój słuchu muzycznego
synkretyzm (widzenie ogólne globalne, brak dostrzegania szczegułów)
uwaga mimowolna, niezbyt trwała
Rozwój mowy
rozwinięcie słownika 3000-4500 tys. słów
mowa dziecka uzależniona jest od sytuacji w jakiej się znajduje
dominacja zaimków, przymiotników,
pojawienie się neologizmów ( budowacz, reperownik)
wypowiadane zdania są coraz dłuższe
ok.5 roku; duża ilość pytań
pojawienie się mowy egocentrycznej- monolog
Rozwój myślenia
rozwój myślenia konkretno-wyobrażeniowego
Rozwój uczuciowo emocjonalny
dziecko stabilniejsze niż w okresie poprzednim
emocje silne, krótkotrwałe
zmienność nastroju
wahania się nastroju i równowagi emocjonalnej w kolejnych latach
3 4 5 6
Kształtowanie osobowości
właściwości fizyczne
dojrzałość szkolna
Działalność, aktywność sportowca a celowe zachowanie się w sporcie.
SYTUACJA WYJŚCIOWA
CEL PROGRAM
ŻĄDANE DZIAŁANIE
EFEKT (SYTUACJA) KOŃCOWA
Sytuacja końcowa- cel; czynności
Program- czynności prowadzące do calu naszego działania
Działalność sportowca- czynności ukierunkowane na realizację jakiegoś celu, tworzącego pewną całość
Typowe formy ludzkiej działalności (działalności sportowca)
praca
nauka
zabawa
Podstawowe wymiary inteligencji człowieka a zdolności poznawcze
wrażenia- najprostszy proces polegający na poznaniu cech przedmiotów (barwa, zapach), relacja między odbieranym bodźcem a przeżyciem psychicznym
spostrzeżenia- proces bardziej złożony, polegający na poznaniu całych przedmiotów zjawisk, aktywne wyodrębnienie określonych obiektów złożonych, układ kolorów; obraz + dźwięk,
uwaga- koncentracja na danym przedmiocie, zadaniu, lub dokładniejszym uświadomieniu sobie działających bodźców. Uwaga wspomaga uczenie się oraz trening sportowy
pamięć ruchowa- nawyk ruchowy
myślenie- łańcuch operacji myślowych za pomocą których przetwarzamy informacje
Psychologiczna charakterystyka dziecka w okresie późnego dzieciństwa (wiek młodszy szkolny)
Procesy poznawcze
ćwiczenie umiejętności koncentracji
skupianie się na określonym przedmiocie
uczenie celowości
Pamięć, uczenie się
uczenie mechaniczne ( na pamięć)
Mowa
zdobycie podstaw systemu językowego
mowa pełni funkcję społeczną, poznawczą
mowa jako narzędzie myślenia
regulator stanu psychicznego
Myślenie
stadium operacji konkretnych
Rozwój uczuciowy i emocjonalno-społeczny
przystosowanie dziecka do realiów szkolnych (obowiązki, systematyczność)
postawa ulega wyciszeniu
unikanie sytuacji stresowych
podporządkowanie się normą zwyczajowym
Interakcje społeczne w sporcie oraz właściwości grupy sportowej
Interakcje- podstawa dobrego funkcjonowania zespołu zachodzące między wszystkimi osobami wchodzącymi w jego skład (zawodnicy, trener, kierownik, opieka med.). Interakcja to wzajemne ustosunkowanie się współpracujących ze sobą osób oraz następstwa ich zachowań.
współpraca
rywalizacja
ocena
Grupa sportowa- zbiór jednostek (np. zawodnicy + trener) wspólnie realizujący określony i zamierzony cel przy jednoczesnym zachowaniu ogólnie przyjętych zasad.
Cechy, czynniki i interesy spójności grupowej
tendencje do trzymania się razem
dążenie do wspólnych celów
zaspakajanie wzajemnych racjonalnych potrzeb społecznych (przyjaźń)
10. Struktura myślenia i rozwiązywanie problemów
a) myślenie- łańcuch operacji myślowych za pomocą których przetwarzamy informacje
b) struktura myślenia- proces składający się z 3 elementów:
informacja; wrażenia spostrzeżenia
operacja; analiza, synteza myślenia
reguła myślenia;
Rozwiązywanie problemów (fazy)
dostrzeżenie problemu
analiza sposobu rozwiązania problemu
tworzenie kilku rozwiązań
wybór optymalnego rozwiązania
ocena korzyści i strat
weryfikacja
11. Psychologiczne elementy walki sportowej skuteczność zachowania się startowego.
Walka sportowa- specyficzny rodzaj rywalizacji między zespołami bądź jednostkami wchodzących w ich skład
W walce sportowej należy zwrócić uwagę na:
maksymalne wykorzystanie wszystkich sił psychicznych i fizycznych
wzmożoną aktywność innych procesów psychicznych (spostrzeganie)
zaburzenie emocjonalne
motywację
EFEKTYWNOŚĆ STARTOWA przejawia się w:
poziomie percepcji- wysoka spostrzegawczość, koncentracja
umiejętności myślenia- przewidywanie
inicjatywa w walce- narzucenie własnego stylu DOŚWIADCZENIE
szybkość
odporność
12. Frustracja źródła następstwa
FRUSTRACJA- jest jedną z kategorii sytuacji trudnych. Stan wewnętrzny człowieka objawiający się na zewnątrz po wystąpieniu jakiejś przeszkody. Zespół pewnych emocji i zachowań odzwiecciedlających daną sytuację. Każda frustracja jest stresem
4 stany sytuacji trudnych:
zagrożenie (zdrowia, życia)
zakłócenie (sytuacje frustracyjne)
stany deprywacji ( stany niezaspokojenia potrzeb)
przeciążenie (zmęczenie organizmu; fizyczne psychiczne)
Źródła frustracji:
niepowodzenie
porażka
sytuacje bez wyjścia
brak możliwości wycofania się
13. Program treningu psychologicznego w sporcie wg. Martensa
Trening umiejętności psychologicznej- zbiór technik oddziaływania na siebie, dzięki znajomości pewnych elementów wiedzy psychologicznej. Zdolność rozpoznawania własnych stanów psychiki i umiejętność ich przekształcania w stan pożądany. Osiąganie takiego stanu psychicznego w którym pojawia się szczytowa forma.
Składniki MARTENSA
grupa umiejętności kierowania wyobraźnią (aktywność wyobrażeniowa)
grupa umiejętności kierowania wysiłkiem ( sterowanie własnymi zasobami energetycznymi)
grupa umiejętności kierowania stresem (radzenie sobie ze stresem)
grupa umiejętności kierowania uwagą (kontrola własnej uwagi; koncentracji)
grupa umiejętności kierowania samooceną
wyznaczanie celów
14. Istota i funkcje motywacji, równanie motywacyjne
motywacja- (kierunek i natężenie dążeń) regulacja zachowania poprzez zaspokojenie własnych potrzeb potrzebnych do osiągnięcia postawionego celu- aktywność sportowca
poziom aspiracji- poziom planowanego efektu działania
poziom wykonania- poziom osiągniętego celu
Klasyfikacja motywacji wg. Raddicka:
bezpośrednia- kiedy sport jest celem do którego dążymy
pośrednia- kiedy sport jest środkiem do osiągnięcia innego celu
Wyróżniamy też podział na motywację:
wewnętrzną- motywy samego zawodnika
zewnętrzną- trener, rodzice, finanse
Czescy naukowcy: Hosek, Venek, Swoboda opracowali 4 fazy motywacji sportowej:
początkowej generalizacji
zróżnicowania struktury motywacyjnej
utrwalenia struktury motywacyjnej
innowacji? struktury motywacyjnej
Funkcje motywacji:
1.ogólna (wpływająca na):
tempo pracy
wytrwałość w dążeniu do celu
odporność na zmęczenie
Przykłady motywacji w sporcie:
naturalna potrzeba ruchu
zdrowotna
chęć rywalizacji
przeżywania uczucia radości z osiągniętego celu
Równanie motywacyjne
Gdy natężenie motywacji rośnie wówczas możliwość sprawnego działania jest wysoka, jednak gdy natężenie motywacji jest bardzo wysokie wówczas możliwość sprawnego działania jest niska
15. Źródła psychologii i współczesne koncepcje człowieka
Współczesne koncepcje człowieka:
BEHAWIORYSTYCZNA
Człowiek sterowany z zewnątrz, środowisko kieruje jego zachowaniem, wzmocnienie pozytywne i negatywne,
wyposażenie operatywne
PSYCHODYNAMICZNA
Człowiek niedoskonały, sterowany wewnętrznie, motywacje nieświadome, poczucie integracji i tożsamości
POZNAWCZA
„3 psychologie” podmiot decyduje o samym sobie (o swoim losie) działa świadomie i celowo
HUMANISTYCZNA
Podmiot sam się realizuje, człowiek unikatowy, wyraźnie zaakcentowanie pojęcia miłości i tożsamości
16. Struktura osobowości, style zachowania i funkcjonowanie osobowości.
OSOBOWOŚĆ- struktura cech, sposobów zachowania warunkujących specyficzne dla ludzkiej osoby przystosowanie się do warunków w których żyje. Jej ocenie podlega:
wygląd
intelekt
temperament
emocje
dyspozycje motywacyjne
zainteresowania
skłonności patologiczne
postawy społeczne
Struktura:
budowa fizyczna
temperament
zdolności
zainteresowania
postawy
wartości (system norm postępowania)
styl życia
STYLE ZACHOWANIA
Style zachowania osobowości człowieka (sportowca) warunkowane są zależności od jego osiągnięć; ilości sukcesów i porażek. Samo jej funkcjonowanie przejawia się stosunkiem (pozytywnym lub negatywnym) do świata zewnętrznego.
W sporcie dobry zawodnik potrafi:
lepiej współpracować z partnerami
wykazuje większą samodzielność i pomysłowość
pozytywnie nastawiony do świata
17. Istota i modele psychologicznego przygotowania sportowców
Przygotowanie psychologiczne- systemy oddziaływań opartych na wiedzy psychologicznej, mające na celu optymalne przygotowanie zawodnika przy jednoczesnym optymalnym wykorzystaniu jego potencjału psycho-fizycznego w celu osiągnięcia jak najlepszego wyniku sportowego.
Modele przygotowania: (fizyczne, psychiczne, taktyczne, techniczne)
statyczny
dynamiczny
18. Model pamięci i podstawowe mechanizmy uczenia się
Uczenie się- to zjawiska wpływające na poznawanie rzeczywistości. Uczenie się to proces trzech faz:
faza poznawcza
faza skojarzeniowa
faza autonomiczna
Mechanizmy uczenia się:
warunkowanie klasyczne
warunkowanie instrumentalne
uczenie się przez wgląd
uczenie sensomotoryczne
Pamięć- (wspomaga porządkowanie wiadomości) stanowi bardzo ważny składnik uczenia się dlatego oba te procesy rozpatruje się razem. Wyróżniamy trzy fazy pamięci :
zapamiętywanie
przechowywanie
przypominanie
rozpoznawanie
odtwarzanie
Pamięć jako zjawisko poznawcze było badane najwcześniej. Niemiecki badacz H.Ebbinghaus (1875) wprowadził modyfikację zwracając uwagę aby badanie pamięci było obiektywnym sposobem badania i opisu.
Mechanizmy pamięci- relatywizowane są ze wzgl. na czas i fazy przechowywania. Współcześnie różnicuje się je na 3 klasy:
Pamięć ultrakrótka
Pamięć bezpośrednia
Pamięć trwała
19. Systemy i metody regulacji stanów psychicznych w sporcie.
Wśród zaburzeń stanów psychicznych wyróżniany:
zaburzenia strukturalne
psychoza
anomalie rozwojowe
zaburzenia czynnościowe
zaburzenia emocjonalne (nerwice; hipochondryczna , natręctw)
zaburzenia organiczne
utrata kończyny
ubytek tkanki
Metody.
Psychoanaliza- metoda leczenia zaburzeń emocjonalnych (nerwic), które przypadku stanów zaawansowanych mogą stać się chorobami.
Regulacja stanów psychicznych w sporcie odbywa się na podstawie:
badań
oddziaływania testy, obserwacje, statystyki, eksperymenty, doświadczenie
diagnozowania
Techniki regulacji stanów psychicznych
techniki eliminowania niepewności
techniki przeciwdziałania rozproszeniu uwagi
wizualizacja
ukierunkowanie działań na cel
Stres i sposoby radzenia sobie ze stresem.
Stres- nieswoisty stan organizmu, wywołany sytuacja trudną
zagrożeniem (zdrowia, życia)
zakłóceniem (sytuacje frustracyjne)
stan deprywacji ( związane z zaspokajaniem potrzeb)
przeciążenie ( fizyczne, psychiczne)
1. COPING -radzenie sobie ze stresem
sytuacje relatywne- ocena możliwości wobec stresora (styl zadaniowy)
sytuacja kary i straty -siła stresora wyższa od swoich możliwości
sytuacje zagrożenia siła stresora na równi z oceną swoich możliwości
techniki eliminowania niepewności
techniki przeciwdziałania rozproszeniu uwagi
wizualizacja
ukierunkowanie działań na cel
Style:
Z- zadaniowy
E- emocjonalny
U- unikania
Teorie zdolności i inteligencji człowieka
ZDOLNOŚCI- ( indywidualne właściwości psychiczne), stałe warunki wewnętrzne warunkujące mobilizację człowieka do jego działań.
INTELIGENCJA- zdolność ogólna, pozwalająca człowiekowi zrozumienie relacji między elementami
zaistniałej sytuacji (zadania), oraz dostosowanie się do nich w taki sposób, który pozwoli nam osiągnięcie właściwego zamierzonego celu.
Znajomość poziomu inteligencji i człowieka (zawodnika) oraz jego zdolności wrodzonych jest nieodzownym elementem w procesie kształtowania jego umiejętności ruchowych.
Psychologia sportu jako nauka, diagnoza i prognoza psychologiczna w sporcie.
Psychologia sportu- zajmuje się badaniem psychologicznych postaw człowieka wobec sportu. Zawiera ona elementy psychologii pracy, zalicza się ją do dyscyplin psychologii stosowanej. Wiele składników z psychologii pracy stosuje się w psychologii sportu. Początek psychologii sportu to ograniczenie ekspluatacji organizmu pod wzgl. fizjologicznym i technicznym pojawiło się natomiast zapotrzebowanie oddziaływań psychologicznych.
psych.stosowana nauka o kulturze fizycznej
psychologia sportu
Diagnoza- myślenie, osobowość, motywacje
Prognoza- określenie możliwości,
Procesy sensoryczne i percepcyjne schemat poznania człowieka
Percepcja- rozpoznawanie bodźców, wrażenia i spostrzeżenia, zjawiska podstawowe nierozkładalne
Rodzaje procesów poznawczych:
wrażenia
pamięć
uwaga
spostrzeganie
mowa
uczenie się
inteligencja
Psychologiczne koncepcje człowieka
Współczesne koncepcje człowieka:
BEHAWIORYSTYCZNA
Człowiek sterowany z zewnątrz, środowisko kieruje jego zachowaniem, wzmocnienie pozytywne i negatywne,
wyposażenie operatywne
PSYCHODYNAMICZNA
Człowiek niedoskonały, sterowany wewnętrznie, motywacje nieświadome, poczucie integracji i tożsamości
POZNAWCZA
„3 psychologie” podmiot decyduje o samym sobie (o swoim losie) działa świadomie i celowo
HUMANISTYCZNA
Podmiot sam się realizuje, człowiek unikatowy, wyraźnie zaakcentowanie pojęcia miłości i tożsamości
Motywacyjne i poznawcze mechanizmy osobowości.
Mechanizmy poznawcze:
poczucie umiejscowienia i kontroli
zewnętrzne
wewnętrzne
samoocena- teoria na swój temat
ja;realne
ja;idealne
ocena rzeczywistości
Procesy poznawcze w sporcie i ich funkcje w sporcie
Do procesów poznawczych związanych ze sportem zaliczamy:
wrażenia (przeciwstawianie się w sporcie; ból, zmęczenie; błędnik odbiera informacje o położeniu i przemieszczaniu się ciała w przestrzeni. Elementem pośrednim między wrażeniami i spostrzeżeniami jest czucie)
spostrzeżenia (rozpoznawanie obiektów znanych- produktów naszej pamięci. Jest to zdolność do wyodrębniania przedmiotów z rzeczywistości znajdujących się w naszym polu widzenia, zainteresowania. Wyizolowanie ich z całej reszty rzeczywistości. Spostrzeganie ruchów własnego ciała)
pamięć (pozwala zapamiętywać pojedyncze lub bardziej złożone akty ruchowe, posiada swoją trwałość i ma charakter nawyku)
uczenie się (sekwencja, wykonywanie ruchów w określonej kolejności przy jednoczesnym zachowaniu juej struktury. Cechą procesu uczenia się jest: plastyczność, dokładność, trwałość przenoszenia śladów pamięciowych)
myślenie (taktyka)
wyobrażenia ruchowe
Psychologiczna charakterystyka dziecka w okresie dorastania (dojrzewanie, wczesna i późna adolescencja)
Dorastanie (dojrzewanie)
Okres przeobrażenia się dziecka w osobę dorosłą (zmiany natury fizycznej i psychicznej)
dojrzewanie fizjologiczne
dojrzewanie płciowe
zmiany funkcjonowania układu nerwowego, pobudliwość, nerwowość
Rozwój intelektualno-umysłowy
f. Poznawcze (postrzeganie precyzyjne, myślenie dokładniejsze, ukierunkowane)
Myślenie:
Dominacje myślenia abstrakcyjnego, dokonywanie operacji na pojęciach o różnym stopniu złożoności. Wzmożenie krytycyzmu w stosunku do osób dorosłych, nauczycieli.
Silny związek myślenia i dorastania społecznego:
autonomia
niezależność
Dojrzewanie emocjonalne:
przemiany hormonalne
doświadczenie społeczne
oscylacja i chwiejność emocjonalna (radość/smutek)
zmiana formy agresji
Dojrzewanie emocjonalne- jest to uczenie się opanowywania emocji, dostosowanie reakcji do czasu, miejsca i sytuacji. Rozwój emocjonalny ma silny związek z dorastaniem, w przypadku zaburzeń rozwoju emocjonalnego należy zwrócić uwagę na obecną formę psychiczną i fizyczną człowieka.
Psychologiczne elementy treningu sportowego.
umiejętność utrzymania energii
poczucie własnej sprawności
relaks
podwyższony stan pewności siebie
wysoka koncentracja
osiąganie przez wizualizację pozytywnego stosunku do sportu
zaangażowanie
determinacja
Rozwój osobowości i kontaktów społecznych dziecka w kolejnych okresach
Okres niemowlęcy
rozwój ruchowy
procesy poznawcze (odbieranie wrażeń słuchowych, wzrokowych, czuciowych, poznawanie polisensoryczne. Powstawanie pierwszych dźwięków partykułowanych (gruchanie, gaworzenie)
rozwój emocjonalny i społeczny (występuje stan ogólnego pobudzenia dziecka w zależności od zaspokojenia potrzeb)
rozwój myślenia i inteligencji- (rozw. sensoryczno-motoryczny; asymilacja, akomodacja)
Okres poniemowlęcy
procesy emocjonalne (rozwój mowy; ilościowy, jakościowy)
procesy poznawcze ( dominacja uwagi mimowolnej, koncentracja krótka)
dominacja zabaw (ruchowych, dydaktycznych, tematycznych, konstrukcyjnych)
Na prawidłowy rozwój osobnika wpływa jego stan fizyczny a przede wszystkim kontakty społeczne (brat, siostra, rodzice, atmosfera)
Wiek przedszkolny
Rozwój dziecka w tym okresie przebiega dosyć harmonijnie :
doskonalenia swojej sprawności fizycznej (skoki, biegi),
doskonalenie postawy ciała
Dzieci w tym okresie ubierają się same (3-4), (5-6) rozbierają się samodzielnie, bez pomocy opiekuna.
Podstawowym i nieodzownym elementem życia codziennego w tym okresie są różnego rodzaju zabawy
np. zabawa w role. Rozwija się zabawa konstrukcyjana, a także twórczość artystyczna (rysowanie, lepienie z plasteliny, modeliny). Pod koniec wieku przedszkolnego pojawia się zabawa zespołowa
Fazy kształtowania rysunku w wieku przedszkolnym:
bazgroty
bazgroty figuralne
schemat ubogi (prymitywny)
schemat wzbogacony (udoskonalony)
Rozwój procesów poznawczych wieku przedszkolnego.
postrzeganie- wzrasta analiza bodźców i podniet (wzrok, słuch)
w 3 roku rozróżnienie podst. barw i odcieni
rozwój słuchu werbalnego- zwiększona wrażliwość na mowę ludzką
rozwój słuchu muzycznego
synkretyzm (widzenie ogólne globalne, brak dostrzegania szczegułów)
uwaga mimowolna, niezbyt trwała
Rozwój mowy
rozwinięcie słownika 3000-4500 tys. słów
mowa dziecka uzależniona jest od sytuacji w jakiej się znajduje
dominacja zaimków, przymiotników,
pojawienie się neologizmów ( budowacz, reperownik)
wypowiadane zdania są coraz dłuższe
ok.5 roku; duża ilość pytań
pojawienie się mowy egocentrycznej- monolog
Rozwój myślenia
rozwój myślenia konkretno-wyobrażeniowego
Rozwój uczuciowo emocjonalny
dziecko stabilniejsze niż w okresie poprzednim
emocje silne, krótkotrwałe
zmienność nastroju
wahania się nastroju i równowagi emocjonalnej w kolejnych latach
3 4 5 6
Kształtowanie osobowości
właściwości fizyczne
dojrzałość szkolna
Wiek szkolny
Procesy poznawcze
ćwiczenie umiejętności koncentracji
skupianie się na określonym przedmiocie
uczenie celowości
Pamięć, uczenie się
uczenie mechaniczne ( na pamięć)
Mowa
zdobycie podstaw systemu językowego
mowa pełni funkcję społeczną, poznawczą
mowa jako narzędzie myślenia
regulator stanu psychicznego
Myślenie
stadium operacji konkretnych
Rozwój uczuciowy i emocjonalno-społeczny
przystosowanie dziecka do realiów szkolnych (obowiązki, systematyczność)
postawa ulega wyciszeniu
unikanie sytuacji stresowych
podporządkowanie się normą zwyczajowym
Dorastanie (dojrzewanie)
Okres przeobrażenia się dziecka w osobę dorosłą (zmiany natury fizycznej i psychicznej)
dojrzewanie fizjologiczne
dojrzewanie płciowe
zmiany funkcjonowania układu nerwowego, pobudliwość, nerwowość
Rozwój intelektualno-umysłowy
f. Poznawcze (postrzeganie precyzyjne, myślenie dokładniejsze, ukierunkowane)
Myślenie:
Dominacje myślenia abstrakcyjnego, dokonywanie operacji na pojęciach o różnym stopniu złożoności. Wzmożenie krytycyzmu w stosunku do osób dorosłych, nauczycieli.
Silny związek myślenia i dorastania społecznego:
autonomia
niezależność
Dojrzewanie emocjonalne:
przemiany hormonalne
doświadczenie społeczne
oscylacja i chwiejność emocjonalna (radość/smutek)
zmiana formy agresji
Dojrzewanie emocjonalne- jest to uczenie się opanowywania emocji, dostosowanie reakcji do czasu, miejsca i sytuacji. Rozwój emocjonalny ma silny związek z dorastaniem, w przypadku zaburzeń rozwoju emocjonalnego należy zwrócić uwagę na obecną formę psychiczną i fizyczną człowieka.
Kierunki oddziaływania psychologicznego podczas przygotowań olimpijskich
Modelowanie- przygotowanie sportowca od zawodów odległych w czasie, przygotowanie do działań natychmiastowych w dynamice walki sportowej (przygotowanie długofalowe, które odnosi się do):
diagnozowania
oddziaływania
aktywizowania
trenowania
Profilowanie- wyznaczenie najbardziej profilaktycznych cech wymiernych, zgromadzonych w zbiorze, adekwatnych i odpowiednio dobranych do dyscypliny sportowej
Motywacja- kierunek i natężenie dążeń; siła, wielkość
Aspiracja- ukierunkowanie na poziom planowanego efektu działania
Poziom wykonania- analiza osiągniętego nefektu
Zdolności poznawcze a podstawowe wymiary inteligencji człowieka
ZDOLNOŚCI- ( indywidualne właściwości psychiczne), stałe warunki wewnętrzne warunkujące mobilizację człowieka do jego działań.
INTELIGENCJA- zdolność ogólna, pozwalająca człowiekowi zrozumienie relacji między elementami
zaistniałej sytuacji (zadania), oraz dostosowanie się do nich w taki sposób, który pozwoli nam osiągnięcie właściwego zamierzonego celu.
Znajomość poziomu inteligencji i człowieka (zawodnika) oraz jego zdolności wrodzonych jest nieodzownym elementem w procesie kształtowania jego umiejętności ruchowych
Rozwój emocji i motywacji dziecka w kolejnych okresach
Okres niemowlęcy
rozwój emocjonalny i społeczny (występuje stan ogólnego pobudzenia dziecka w zależności od zaspokojenia potrzeb)
Okres poniemowlęcy
procesy emocjonalne (rozwój mowy; ilościowy, jakościowy) Na prawidłowy rozwój osobnika wpływa jego stan fizyczny a przede wszystkim kontakty społeczne (brat, siostra, rodzice, atmosfera)
Wiek przedszkolny
Rozwój uczuciowo emocjonalny
dziecko stabilniejsze niż w okresie poprzednim
emocje silne, krótkotrwałe
zmienność nastroju
wahania się nastroju i równowagi emocjonalnej w kolejnych latach
3 4 5 6
Wiek szkolny
Rozwój uczuciowy i emocjonalno-społeczny
przystosowanie dziecka do realiów szkolnych (obowiązki, systematyczność)
postawa ulega wyciszeniu
unikanie sytuacji stresowych
podporządkowanie się normą zwyczajowym
Dorastanie (dojrzewanie)
Dojrzewanie emocjonalne:
przemiany hormonalne
doświadczenie społeczne
oscylacja i chwiejność emocjonalna (radość/smutek)
zmiana formy agresji
Dojrzewanie emocjonalne- jest to uczenie się opanowywania emocji, dostosowanie reakcji do czasu, miejsca i sytuacji. Rozwój emocjonalny ma silny związek z dorastaniem, w przypadku zaburzeń rozwoju emocjonalnego należy zwrócić uwagę na obecną formę psychiczną i fizyczną człowieka.
Istota i elementy składowe psychologicznego przygotowania sportowców
Rozwój percepcji i myślenia dziecka w kolejnych okresach
Percepcja- wrażenia i spostrzeżenia, zjawiska podstawowe nierozkładalne
Myślenie- łańcuch operacji myślowych za pomocą których przetwarzamy informacje
Okres niemowlęcy
procesy poznawcze (odbieranie wrażeń słuchowych, wzrokowych, czuciowych, poznawanie polisensoryczne. Powstawanie pierwszych dźwięków partykułowanych (gruchanie, gaworzenie)
rozwój myślenia i inteligencji- (rozw. sensoryczno-motoryczny; asymilacja, akomodacja)
Okres poniemowlęcy
procesy poznawcze ( dominacja uwagi mimowolnej, koncentracja krótka)
rozwój mowy; ilościowy, jakościowy
Wiek przedszkolny
dziecko stabilniejsze niż w okresie poprzednim
emocje silne, krótkotrwałe
zmienność nastroju
wahania się nastroju i równowagi emocjonalnej w kolejnych latach
Wiek szkolny
przystosowanie dziecka do realiów szkolnych (obowiązki, systematyczność)
postawa ulega wyciszeniu
unikanie sytuacji stresowych
podporządkowanie się normą zwyczajowym
Okres szkolny (dorastanie)
przemiany hormonalne
doświadczenie społeczne
oscylacja i chwiejność emocjonalna (radość/smutek)
zmiana formy agresji