Niemiecka starsza szko a historyczna, Niemiecka starsza szkoła historyczna


Niemiecka starsza szkoła historyczna.

Rozwinęła się ona w Niemczech w I poł. XIX w na podłożu szkoły narodowej. To szkoła polemiczna w stosunku do klasycznej w ujęciach metodologicznych i roli państwa w gospodarce. Niemcy w tym czasie były krajem zacofanym gospodarczo, dominowała własność feudalna i dlatego liberalna ekonomia klasyków, nie znalazła uznania na gruncie niemieckim. Dopiero powstanie w 1864 r. Niemieckiego Związku Celnego przyspieszyło rozwój gosp.państewek niemieckich, które zjednoczyły się w 1871 r.za czasów kanclerza Bismarca. Szkoła narodowa akcentowała wartości narodowe, podporządkowywała interes jednostki interesom narodu. Przedstawicielami szkoły narodowej byli A.Miller i Fryderyk List. Obaj dowodzili, że w procesie rozwoju gospodarczego istotne znaczenie mają nie tylko czynniki materialne (posiadane zasoby kapitałowe i ludzkie), ale również czynniki niematerialne, duchowe tzn. zawiązany z tradycjami, z religią, kulturą danego narodu, poczuciem więzi odrębności narodowej, które tworzą tzw. Ducha narodu. Postulowali uprzemysłowienie Niemiec przy czynnej pomocy państwa. Za najważniejsze narzędzie polityki gospodarczej państwa uznawali pieniądz, który powinien mieć ukonstytuowaną (narzuconą) wartość. Odrzucali liberalizm ekonomiczny klasyków i ideę wolnego handlu wskazując na potrzebę ochrony rozwijającego się przemysłu Niemieckiego przed konkurencją towarów zagranicznych (bariery celne). Szkoła ta stała się później zalążkiem nacjonalizmu narodowego. Podstawowe hasło: „jeden naród” zastąpione po zjednoczeniu „Ein Reich”. Na bazie szkoły narodowej i w opozycji do koncepcji praw ekonomicznych klasyków rozwinęła się Niemiecka Starsza Szkoła Historyczna. W ekonomii rozwinęła się ona równolegle do szkoły historycznej w zakresie prawoznawstwa, która silnie podkreślało rolę prawa zwyczajowego w społeczeństwie i wskazywała, że pomiędzy prawem i duchem narodu istnieje ścisły związek organiczny. Szkoła Historyczna w odróżnieniu od szkoły klasycznej podkreślała historyczną zmienność zjawisk i procesów gospodarczych. Szkoła ta podkreślała nie tyle zmienność co ciągłość procesów historycznych, a więc nawiązywała do przeszłości która kształtowała teraźniejszość. Dowodziła, że każdy kraj ma swoją własną, odrębną drogę rozwoju i teza ta służyła argumentacji, że rozwój gospodarczy Niemiec dokona się w sposób pokojowy, ewolucyjny. W Niemczech nie muszą mieć miejsca krwawe wydarzenia (Anglia 1640-1660, Francja 1789-99 - rewolucje społeczne), bo Niemcy mają swoją własną pruską drogę rozwoju i przekształcenia gospodarcze dokonają się w ramach sojuszu Junkierstwa z Burżuazją. Przedstawicielami starszej szkoły historycznej byli: Wilhelm Roscher, Bruno Hildebrand, Karl Knies.

W. Roscher widział potrzebę genetycznego (źródłowego) badania procesów gospodarczych, zbadania całej historii gospodarczej ludzkości zanim zostaną wykryte jakieś prawidłowości ekonomiczne. B. Hildebrand wskazywał na potrzebę zbadania całej historii gosp.ludzkości zanim zostaną odkryte prawidłowości rządzące gospodarką. K. Knies stanął na stanowisku nihilizmu teorio-poznawczego, a więc uważał, że niemożliwe jest wykrycie jakichkolwiek praw ekonomicznych i w ten sposób podważył teoretyczny charakter nauki ekonomii. Jego zdaniem pomiędzy procesami gospodarczymi można szukać pewnych analogii i porównań. Posługiwał się jedynie teorią indukcji niepełnej (od szczegółu do ogółu), stosował metodę opisu (empirycznych badań). Opisywał zjawiska gospodarcze w przekroju historycznym bez wyciągania ogólnych wniosków. W ten sposób przekształcił naukę ekonomii w historię gospodarczą. Niemiecka Starsza Szkoła Historyczna podobnie jak narodowa postulowała ingerencję państwa w stosunki gosp.i wprowadzenie barier celnych




Wyszukiwarka