ZESTAW 16.
1. Gleby deluwialne
Dział V Gleby napływowe, Rząd B Gleby deluwialne Typ 1 Gleby deluwialne. Podtyp a właściwe A-C-D, b próchniczne A-C-G do At-A-G. c brunatne A-Bbr-C-D Występują na pojezierzach i terenach górskich gdzie zajmują tereny niższe, są to gleby towarzyszące Powstały z namułów osadzonych przez wodę powierzchniową na mineralnym podłożu lub na torfie które może stanowić dno nie zalewanej doliny. Miąższość deluwiów musi wynosić co najmniej 30cm. Namuły deluwialne są mniej przesegregowane przez wodę niż aluwia. Mniej wyraźnie też zaznacza się warstwienie ich profilu Gleby napływowe deluwialne powstają zwykle w sąsiedztwie pól ornych Z których spływy wynoszą materiał mineralny zatrzymywany na terenach zadarnionych. Są to gleby stosunkowo młode swą genezą związane Z uprawą pól Akumulacja najczęściej zachodzi tu pod wpływem rozwoju procesu darniowego co powoduje gromadzenie znacznych ilości materii organiczne) i wzrost wilgotności. Gleby deluwialne właściwe występują w miejscach akumulacji namułów deluwialnych przeobrażonych w glebę przez procesy darniowe. Są to siedliska łąkowe. Gleby te są przeważnie płytkie o warstwie namułów miąższości 3O-4Ocm Próchniczne powstają w siedliskach silnie wilgotnych zwykle z wysiąkiem wód gruntowych Wysoka wilgotność sprzyja akumulacji materii organicznej pochodzenia darniowego która przy większej zawartości często nabiera charakter torfiastej W profilu występuje oglejenie Brunatne powstają w warunkach odwodnienia siedlisk np na skutek melioracji Powoduje to zmniejszenie się ilości materii organicznej w poziomie A podlegającej wzmożonej mineralizacji jak również stopniowy rozwój poziomu Bbr 2. Gleby trudne w uprawie Są to gleby należące do VI klasy gruntów ornych- Należą do nich gleby rdzawe bielicowe rankery wytworzone ze żwirów piaszczystych płytkich piasków słabo gliniastych zalegających na piaskach luźnych i żwirach. Do tej klasy należą najgorsze gatunki gleb ornych na torfach, bardzo wadliwe oraz najgorsze_ gatunki gleb murszastych, najgorsze gatunki mad bardzo lekkich lub bardzo ciężkich oraz bardzo płytkie rędziny inicjalne wytworzone z twardych wapni. Gleby te są słabe wadliwe. zawodne plony uprawianych na nich roślin są bardzo niskie i niepewne. Są to gleby za suche i luźne gleby bardzo płytkie lub płytkie silnie kamieniste, gleby za mokre o stale za wysokim poziomie wód gruntowych często ze storfiałą lub murszastą próchnicą w których przeprowadzenie melioracji jest bardzo utrudnione. Gleby suche tej klasy mogą być zaliczone wyłącznie do kompleksu żytniego bardzo słabego. Pod sady gleby te w zasadzie nie nadają się. Na bardzo płytkich rędzinach tej klasy uprawiać można jedynie żyto i koniczynę białą. W zasadzie gleby te nadają się bardziej pod zalesienie niż pod uprawę rolną. Podmokłe gleby Lej klasy nie nadają się do uprawy zbóż i okopowych dlatego też powinny być wykorzystywane raczej jako pastwiska. 3. Cechy geomorfologiczne gleb eolicznych Gleby eoliczne, zachodzące pod wpływem wiatru, np. korazja. Eoliczne procesy to ogół procesów morfogenetycznych modelujących powierzchnię Ziemi, wiążących się z oddziaływaniem wiatru; do głównych eolicznych procesów należy deflacja (wywiewanie materiału), transport eoliczny (przenoszenie materiału przez wiatr), korazja (erodowanie niesionym materiałem powierzchni Ziemi) i akumulacja eoliczna (osadzanie niesionego materiału na powierzchni Ziemi); efektem oddziaływania są eoliczne formy (m.in. zagłębienia deflacyjne, grzyby skalne, wydmy) i osady {np. lessowe). Erozja eoliczna -niszczenie i polerowanie powierzchni skały okruchami skalnymi i w przyziemnych partiach skał, gdzie ilość przenoszonego piasku jest największa. Efektem jest powstawanie form skalnych w kształcie grzybów skalnych, niszczenie, żłobienie stoku skalnego przez przemieszczające się na skutek siły grawitacji bloki, kamienie i okruchy skalne. Efektem korazji stokowej jest powstawanie żlebów. 4. Gospodarka wodna Ilość wody zmagazynowanej w glebie uzależniona jest głównie od następujących czynników: *warunków klimatycznych, ♦ukształtowania terenu, *zdolności retencyjnej gleby, *hydrogeologicznych warunków tworzenia się poziomu wody gruntowo- glejowej, *działalności gospodarczej człowieka. Duże niepożądane zmiany gospodarki wodnej gleb powoduje przemysł zwłaszcza górnictwo. Podstawowe typy gosp. wodnej *bagienny-stale wysoki poziom wód gruntowych, *podsiąkowy- poziom wód gruntowych stały, ^przemywany- uzależnia od wód opadowych, woda przechodzi w dół.