ZAGADNIENIA - TERORIA UŻYTECZNOŚCI

1. Na jakich założeniach oparta jest kardynalna teoria użyteczności?

Kardynalna teoria użyteczności opiera się na założeniu, że każdy konsument posiada w danym czasie określony dochód pieniężny i stoi przed wyborem, ile wydać pieniędzy na poszczególne dobra, z których każde przynosi mu pewną całkowitą użyteczność, aby uzyskać maksymalną użyteczność z całego koszyka dóbr. Wynika z tego, że celem konsumenta jest uzyskanie ograniczonej przez jego dochód maksymalizacji użyteczności z konsumpcji wybranego koszyka dóbr i usług.

2. Jaka jest zależność między użytecznością całkowitą a użytecznością marginalną osiąganą z konsumpcji danego dobra?

Użyteczność całkowita wzrasta coraz wolniej w miarę stałego wzrostu ilości konsumowanego dobra, w związku z czym użyteczność marginalna maleje w miarę wzrostu konsumpcji tego dobra:

.

3. Jak uzasadnia się typowy przebieg krzywej popytu w teorii użyteczności kardynalnej?

Typowy przebieg krzywej popytu wyjaśnia się za pomocą stosunku użyteczności marginalnej danego do jego ceny, który to stosunek maleje wraz ze wzrostem ceny, w związku z czym jego utrzymanie na niezmienionym poziomie wymaga zmniejszenia ilości nabywanej:

.

4. Jak interpretujemy stan równowagi konsumenta w ramach kardynalnej teorii użyteczności?

Warunek równowagi konsumenta w kardynalnej teorii użyteczności wyraża II prawo Gossena, mówiące o wyrównywaniu się użyteczności marginalnych na jednostkę pieniądza dóbr znajdujących się w koszyku konsumenta:

.

Gdyby marginalna użyteczność na jednostkę pieniądza nie była równa dla różnych dóbr, konsument mógłby zwiększyć osiąganą przez siebie użyteczność całkowitą przeznaczając więcej pieniędzy na zakup dobra dającego większą użyteczność na jednostkę pieniądza. Konsument nie dokonuje takich zmian w koszyku jeśli marginalne użyteczności na jednostkę pieniądza są równe (koszyk optymalny).

Równowaga konsumenta oznacza zatem, że wybrał on taki koszyk dóbr, który przy danym poziomie dochodów i cen ma dla niego największą (maksymalną) użyteczność.

5. Co to jest nadwyżka konsumenta?

Nadwyżka konsumenta to korzyść netto, jaką konsument uzyskuje z nabycia danego dobra. Oblicza się ją jako różnicę między użytecznością całkowitą osiąganą z danej ilości dobra X, a wydatkiem poniesionym na zakupienie tej ilości dobra X.

6. Jak zmienia się nadwyżka konsumenta wraz ze zmianą ceny danego dobra ceteris paribus?

Im wyższa cena ceteris paribus, tym mniejsza nadwyżka konsumenta (przy typowej krzywej popytu).

7. Na czym polega paradoks wartości?

Paradoks wartości polega na tym, że bardziej użyteczna dla człowieka woda osiąga na rynku niższą cenę, niż na przykład diamenty. Oznacza to, że popyt i podaż wody przecinają się przy cenie niskiej, a popyt i podaż diamentów przy cenie wysokiej. Wynika to z faktu, że użyteczność marginalna ostatniej kupowanej jednostki wody jest znacznie stosunkowo niska, a użyteczność marginalna ostatniej kupowanej jednostki diamentów jest stosunkowo duża. Wiąże się to z większą rzadkością diamentów.

2

---