SĘDZIA S POW
Powoł Prezydent na wniosek KRS; sedzia s r ,s o, s a;
Prezyd wyznacza siedzibę sędziego; wypełnić kartę zgłoszenia kandydata+ inf z Kraj Rej Karnego+ zaśw-zdolny ze wzgl na stan zdrowia; kandydature zgl się prezesowi s okr- gdy zgl dot- s r lub s o; prezesowi s a gdy dot s a; prezes przedst kand właściwemu kolegium sądu z oceną kwalifik oraz okr termin zgr ogólnego sędziów na kt prezentowana kandydatura z opinia kolegium; o zgłosz kandydata na wolne stanowiska właściwy prezez zawiadamia Min Spraw; jeżeli wiecej niż jeden zo glosowanie; ocenione kandyd prezes przekazuje KRS za pośred min spraw; WYMOGI:
1 Obywat pol, 2 pelnia pr cyw i obyw; 3 nieskaz char; 4stan zdrowia; 5 29 lat; 6egzamin sędz lub prokur; 7praca w char asesora s lub prok co najmn 3 lata lub refer s 5 lat;
-nie dot os kt- zajm stanow prokuratora lub pracowały w pol szk wyższej. PAN, inst, nauk-bad, inn placówce nauk mając tyt naukowy prof. albo stopień naukowy dr hab. nauk prawnych; lub wyk zawód adwokata lub radcy, notariusza 3 lata; (prof. lub dr powoł niepełnym wym godz); na sędziego s o może być pow- s s r, s woj. s garnizon 4 na tym stanow lub prokur; na stanow s so tez ten kto procz wymogow 1-4 w okr 3 lat przed powołaniem wyk zawod adwokata, radcy, notariusza przez 6 lat; pracował na stanowisku dydakt, nauk-dydakt lub nauk w pol szk wyższ, PAN, instyt nauk-bad lub inn placowce nauk- tyt prof. albo stopień dr hab. nauk prawnych; zajm stan sedz woj. s okr; na sędziego s a tez ten kto 1-4+w okr 3 przed powoł- adwokat, radca notariusz przez 8; stanow dyd, nauk-dyd, nauk w pol wyz szk, PAN inst nauk-bad-majac tyt prof. Lub stopin dr hab.;
SAD NAJW
Kon 173-175; 178-181; 183; 20.09.1984; sprawowanie nadzoru nad dział s powsz i woj. w zakr orzekania; zapewnic prawidłowość i jednolitość wykł prawa oraz praktyki sądowej w dziedz poddanych jego właściwości; rozpatruje środki odwoławcze od orz sądowych- rozp kasację od orz s powsz; w II odwołania od orz s woj.; podejmuje uchwały mające wyjasnic wątpl prawne, na podst przedłożenia s orzekajacego w konkr sprawie bądź na wniosek 1 prezesa kub jedn z prezesów SN, Min Spraw albo RPO; uchwały te- wiążące dla skł orzekających SN, dla pozost sądów- znaczenie precedensu wspieranego autorytetem SN; inne zadania: orzekanie o ważności wyborów i referendów; naczelny org sadowy w RP; rozpoznaje spr w zakr przek szcz przepisami; może opiniowac proj odnosnych ustaw; IZBY: (nadzór nad orz) 1. Adm, Pracy i Ubezp Społ 2 Cyw- cyw i gosp 3 Karna 4 Wojsk; SN wydaje zbiór swoich orz zawierajacych rozstrz ważniejszych zagadnień prawnych orza uchwał wpisanych do ks zasad pr; Wykon f przez: 1. rozpoznawanie środków odwoławczych od orz sądowych stosownie do przepisów pr procesowego; 2 rozp na mocy przep szcz rewizji nadzwyczajnych od orz org okr w tych przepisach; 3 podejm uchwał- celem wyjaśnienia przep pr budzących wątpliwości w praktyce lub kt stosowanie wywołało rozbierzność w orz; 4 podejm uchwał zaw rozstrz zagadnien pr budzących poważne wątpl w konkr spr; Uchwały SN podejmuje w skł: 7 sędzió, całej izby, połączonych izb lub w pełnym skł SN, na wniosek 1 prezesa, prezesa SN, RPO; ponad to w spr z zakr pr pracy i ubezp spol- min pracy i polit socj; pr adm- prezesa NSA; pr własności przemysłowej- prezesa urz patentowego;
„ZAS PRAWNE”
SN wydaje zbiór swoich orz zawierających rozstrz ważniejszych zagadnień prawnych i uchwał wpisanych do ks zasad prawnych; uchw pelnego skl SN, poł izb oraz całej izby z chwilą ich podjęcia uzyskują moc zasad pr. Skł 7 sędziów może postanowic o nadaniu jego uchwale mocy zas pr; jeżeli jakikolwiek skl SN zamierza odstąpić od zas pr przedstawia powstałe zagadnienie prawne do rozstrz pełnemu skl izby; odstapienie od zas pr uchwalonej przez izbe, poł izby albo pełny skl wymaga ponownego rozstrz w drodze uchwały odpowiednio przez właściwą izbę, połączone izby lub pełny skł.
RZECZNIK PRAW OBYWATELSKICH
Kon- 208-212; 15.07.87; org samodzielny instytucjonalnie oddzielony od innych org państw; niezawisły w swojej działalności; odpowiada jedynie przed Sejmem; pow w celu ochr praw i woln czł i obyw określonych w Kon i inn aktach normatywnych; Podst zad RPO- kontrola sposobu przestrzegania praw i wolności obywateli w działalności innych org państwa, bada działania lub zaniechania org, organizacji i instytucji obowiązanych do przestrzegania i realizacji tych praw i wolności zarówno pod kątem naruszenia prawa jak i zasad współż społ i sprawiedliwości społ; uzasadnia to zakwalifikowanie RPO będącego org ochr prawnej jako org kontroli przestrzegania pr (kontroli legalnosci); w celu zapewnienia realności i efektywności kontroli pozycja RPO zost usytuowana jako sui generis organ kontroli i ochrony prawa (obok NIK i KRRiTV); Niezawisłość działalności i niezależność org od inn org państwowych zbliża go do działalności wł sądown sytuując również blisko wł ustawod przez powiązanie z Sejmem, który za zgodą Senatu pow RPO na 5 lat; RPO składa Sejmowi sprawozdanie z działalności i ponosi przed nim odpowiedzialność , pozostawiając w sferze zainteresowania RPO funkcjonowanie wl wyk; zadanie też ochr pr i wolności bezpaństwowców i cudzoziemców; nie objęte zostały bezpośrednio inne podmioty, os prawne, org samorz teryt i inne samorządy; zakres przedmiotowy obejmuje wszelkie (nie tylko konstytu) pr i woln przyznane obywatelom;RPO wyk zadania przez: 1. rozpatrywanie indywid skarg obywateli i podejmowanie stosownych czynn celem likwidacji powstałych naruszeń pr lub woln w konkr przypadkach; 2 występowanie z inicjatywami mającymi na celu usunięcie hierarchicznych niezgodnosci wyst w aktach prawnych;3 kierowanie wniosków do innych org o podjęcie inicjatywy ustawod; 4 wywieranie wpływu na kształtowanie kierunków wykładni pr dotyczącego praw i woln czł i obyw; 5 obowiązkowe informowanie Sejmu i Senatu, opinii publ o stanie przestrzegania pr i woln obywatelsk; może brac udz w post przed TK w spr dot skarg kon, wyst z wnioskami do SN o podj uchwały celem wyjasnienia przepisów pr budzacych wątpl; wyst do TK o zbadanie zgodności przepisów pr z kon, ratyf um lub ustawami; środki oddziaływania zw z post sądowym: może też: żądać wszczęcia post w spr cyw oraz wziąć udział w każdym toczącym się post na prawach przysł prokurat (kpc); żądać wszczęcia post przygotowawczego przez uprawnionego oskarżyciela w spr o przest ścigane z urz; wnosić kasację w post cywilnym i karnym (kpk); zwrócić się o wszczęcie post adm , wnisić skargę do s adm; uczestniczyć w post na prawach prokur (kpa); wnosić rewizje nadzwyczajne do NSA;
ŁAWNICY
Germańska koncepcja sądzenia z udz ławników; może zostać wybrany ten kto: 1. obyw pol i pełnie pr cyw i obyw; 2. nieskazit char; 3. 30 lat; 4. zatrudniony lub zam w miejscu kandydowania od roku; 5. mniej niż 65 lat; do orzekania w spr pracy i ubezp społ ławnikiem pow być wybrana os wykazująca szcz znajomość spr pracowniczych oraz celów ubezpieczenia i potrzeb os ubezp; Ł nie mogą być: 1. os zatrudnione w s powsz i in s oraz prok; 2. os wch w skł org od kt orzeczenia można żądać skierowania sprawy na drogę post sądowego; 3. funkcjon Policji i in os zajm stanowiska zw ze ściganiem przest i wykroczeń; 4. adw i aplikanci adwokaccy; 5. żołnierze w czynn służbie woj.; 6 funkcjon SW; 7. duchowni; nie można być Ł w więcej niż 1 sądzie; wybierani są do s.o i s.r przez rady gminy, których obszar jest objęty właściwością tych sądów, w głosowaniu tajnym; wybory przygotowują gminy jako zadanie zlecone z zakresu adm rządowej; liczbę Ł wyb przez poszcz rady gmin do wsz s działających na obszarze właściwości s o w tym też liczbę ł do orzekania w spr z zakresu pr pracy i ubezp społ- ustala kolegium s o; liczbę ł do poszcz s r ustala się po zasięgnięciu opinii prezesów tych sądów; w zakresie orzekania Ł są niezawiśli i podl tylko kon i ustawom; Ł nie może przewodniczyć na rozprawie, naradzie, ani wyk czynn sędziego poza rozprawą, chyba że ustawy stanowią inaczej; może być wyznaczony do udziału w rozprawach do 12 dni/rok; liczba dni może być zwiększona pzez prezesa s tylko z ważnych przyczyn (konieczność zakończenia rozprawy z udz ł); prezes s może wyznaczyć ł dodatkowego w syt gdy zachodzi prawdopodobiństwo iż rozprawa będzie trwać dłuższy czas; ł dod udział w naradzie i głosowaniu jeżeli 1 z ł nie może uczestniczyć w skł sądu; ł każdego s wybierają ze swego grona radę ławniczą, jej przewodniczącego i zastępcow- zadania- podnoszenie poziomu pracy ławników, reprezentowanie ich, pobudzanie działaloności wychowawczej ł w społeczeństwie; kadencja 4 lata;
S. wojskowe-(21.08.97) ł może być tylko żolnierz w czynn służbie woj., w przyp okr w ustawie też ł s powsz; Ł może być żołnierz, kt: 1. 18lat i pełnia pr cyw i obyw; 2. niesk char oraz wyróżnia się w wyk zadań slużbowych i przestrz dyscypliny woj.; nie może być żołnierz kt pełni służbę w departamencie nadzorującym dział s woj., w s woj., woj. jednostce organizacyjnej prokuratury lub ŻW; nie można być ł w więcej niż 1 s; ł wyb są do woj. s garniz oraz do woj. s okr; wybór większością głosów na zebraniach żołnierzy jednostek wojsk, stacjonujących na obszarze właśąciwości poszcz s wojsk, z kandydatów zgłoszonych na zebraniu;; kadencja 3 lata; ł będących żołnierzami pełniącymi zasadnicza sł woj. wyb się na okres odbywania służby;liczbę ł wyb do poszcz s woj. oraz termin ich wyboru określają prezesi właściwych s woj.; ł s woj. może być wyznaczony do udz w spr wyłącznie przed s tego samego rzędu;
KRAJOWA RADA SĄSOWNICZA
27.07.01; Stoi na straży niezależności sądów i niezawisłości sędziów;organ kolegialny; kadencja 4 lata; rozpatruje kandydatury na stanowiska sędziów: SN, NSA, s. powsz, s woj., i przedstawia Prezydentowi wnioski o ich powołanie oraz pośredniczy w podejmowaniu przez wł wyk i ustawod najważniejszych decyzji dot sądownictwa, zwłaszcza dot zmiany ustroju sądu; zapoznaje się z projektami aktów normatywnych dot sądownictwa i opiniuje je oraz rozpatruje wnioski o przeniesienie sędziego na inne miejsce służbowe; SKŁAD: 25członków; z urzędu- 1 prezes SN, min sprwiedl, prezes NSA, i os powołana przez prezydenta; oraz 15 członków wybranych spośród sędziów, i 4 posłów i 2 senatorów wybieranych przez izby na 4 lata;
SĄDY GRODZKIE
W sądzie rej mogą być tworzone s grodzkie (nawet poza jego siedzibą); tworzy i znosi min sprawiedl rozporządzeniem; rozpoznają sprawy z zakresu: 1. wykroczen w I inst; 2 wykroczeń skarbowych i przest skarbowych zagrożonych karą grzywny do 360 stawek dziennych lub ograniczenia wolności lub pozbawienia wolności do 2 lat; 3. przestępstw ściganych z oskarżenia prywatnego, z wyj spraw podlegających rozpoznaniu z udz ławników; 4. pozostałych przestępstw, podlegających rozpatrzeniu w post uproszczonym; 5. cywilnych podl rozpoznaniu w post uproszczonym oraz dot depozytów sądowych i przepadku rzeczy;
ASESORZY SĄDOWI
Min spraw może mianowac na A os, kt ukończyła aplikację sądową lub prokur i zdała egzamin + art.61§ 1 pkt 1-4 usp; mianowanie a nie jest dopuszczalne gdy od zdania egz sędz lub prok minęło ponad 5 lat, chyba ze os ta zajmowala stanowisko lub wyk pracę o kt mowa w art.61 § 2i 3 usp-przez co najmniej 3 lata po egz; w zakresie orzekania a są niezawiśli i podl tylko kon i ustawom; A któremu nie powierzono pełnienia czynn sędziowskich- upow do pełnienia czynn refer s; a na okres pełnienia czynn sędziowskich-pod pieczą sędziego wyznaczonego jako konsultanta; s konsultant udziela a na jego wniosek pomocy z zakr techniki pracy sędziowskiej i wyk czynn adm sądowej; s kons przprowadza lustracje posiedzen sądowych odbywanych pod przewodn powierzonego jego pieczxy asesora-sporzadza kwartalne sprawozdania z wykonywanej funkcji; do peł f s kons wyznacza się sędziego s okr orzekającego w II w zakresie spraw kt rozp zost powierzone asesorowi.
SĘDZIA SN
os kt: 1.pol obyw i pełnia pr cyw i obyw; 2. niesk char; 3. ukoń studia wyż prawnicze i uzysk tyt mgr prawa; 4. wysoki poziom wiedzy prawniczej i dośw zawod; 5 ma kwalifik na stanowisko sędziowskie+ 10 lat pracy lub służby na stanowisku sędziego, prok, arbitra i radcy lub wyk zaw adwokata lub pracy na samodz stanowisku w org adm państw, z kt zw była praktyka prawnicza, gł udz w orzekaniu; pkt 5 nie dot prof. I dr hab. nauk prawn w pol szk wyż, PAN, i in placówkach nauk i nauk-badaw; na stanow sędz w izbie woj.-tylko oficerowie pełniący zawodową sł stałą; powoł prezyd na wniosek KRS; 1prez- prez na 6 lat z kand przedst przez z o sędziów sn; ślubowanie wobec prezyd; 70 l stan spoczynku; na swój wniosek 65 l;
PIERWSZY PREZES SN
Stoi na czele SN;pow prez z kandyd przedst przez zo sędziów sn; z urzedu przewodniczący TS i członek KRS; kieruje pracami sn; pełni czynn przewidz w przepisach procesowych oraz wydanych na podst art. 7 u.SN; wyk w stos do sn czynn adm sądowej; prawo wglądu w czynn sn; może w tym zakresie zadac wyjaśnień i usunięcia uchybień; czynn te nie mogą wkraczać w dziedz w kt sędziowie są niezawiśli; zastępcami są prezesi; zakres i tryb zast okr 1 prez w zarządzeniu; informuje Sejm na jego żądanie o dział sn; prezyd i KRS o istotnych problemach wynik z dział i orzecznictwa tego sądu;
SĘDZIA NSA
1. obyw pol i pełnia pr cyw i obyw; 2. niesk char; 3. wyż studia prawn i tyt mgr prawa; 4. 35 lat 5 10 lat jako sędzia lub prok albo adwokat, natar, radca lub w unstyt publ na stanowiskach zw ze stosowaniem lub tworzeniem pr adm; (nie dot os z tyt prof., dr. Hab. nauk pr, kt mogą być zatrudniane na podst powoł na stanow sędziego również w niep wym czasu pracy) 6 wysoki poziom wiedzy w dziedz adm publ i pr adm i in dziedz pr zw z dział org adm publ; wyj- prez na wniosek KRS powołać kandydata na stanow sędziego mimo krótszych niż w 5 okresów pozostawania na stanowiskach lub wyk zawodu adw, notar, radcy; sędziowie obow złożenia oświadczeń prezesowi sądu o stanie najątkowym; kolegium dok analizy danych w nim zawartych; składa się przed obj stanowiska i nast. Co roku i w dniu opuszczenia stanowiska; tajemnica służbowa; stan spoczynku 70, 65 na swój wniosek;
ORGANIZACJA NSA
Jedyny sąd adm; 11.05.95; działa w Wie i ośr zamiejsc tworzonych dla 1 lub kilku wojew; prezyd po zasięgnięciu opinii min spraw w rozporz tworzy i znosi ośr zam nsa, okr ich siedziby i właściwość miejscową i rzeczową; SKŁAD: prezes, wiceprezesi sądu, prezesi izb, prezesi ośr zamiejsc, sędziowie; prez i wiceprez pow i odw prez z sędziów tego s, za zgodą ZO; nsa dzieli się na wydziały; w sądzie tym działa biuro prezydialne i b orzeczn (mogą dzielić się na wydz); na czele s prezes- kieruje jego pracami i reprezent na zew.; wyk też czynn adm sądowej w stos do sądu; sprawowanie f przez prez nie może wkraczać w dziedz w kt s są niezawiśli; pracami izbykieruje prezes; możed nim być jeden z wiceprez lub inny sędzia; pracami ośr zamiejsc-ich prezesi; biur-dyrektorzy; wydziałów- ich przewodn; wydz. Biur- naczelnicy; prezesów izb, ośr zam, dyr. Biur i przew wydz- pow prezes za zgodą kolegium; prezes może też pow i odw zastępców dyr. biur i przewodn wydziałów; org kolegialna nsa: Zgr Ogólne sędziów i Kolegium;
SKARGA KONSTYTUCYJNA
Może być wniesiona po wyczerpaniu drogi prawnej w ciągu 3 m-cy od doręczenia skarżącemu prawomocnego wyroku, ostatecznej decyzji lub in ostat rozstrzygnięcia; skargę TK rozpoznaje na zas i w trybie przewidzianym do rozpozn wniosków o stwierdz zgodn ustaw z kon oraz inn aktów narmatywnych z kol lub ustawami. Podst skargi jest naruszenie kon pr i woln; do s nal doł wyrok, decyzję lub inne rozstrz z podaniem daty jej doręczenia, wydane na podst zakwestionowanego aktu normat.;s i zażalenie na postanowienie o odmowie nadania skardze dalszego biegu sporządza adwokat lub radca;chyba że skarżącym jest sędzia, prok, natar, prof. Lub dr, hab. nauk prawnych; Garlicki-podst s kon jest zarzut naruszenia kon praw i woln skarżącego; mogą to być wszelkie pr i woln pod warunkiem że są sform w kon.; wyj- pr uzyskania azylu lub statusu uchodźcy-wyłączone w art.79 ust 2; pr i woln- gł rozdz II kon; s k zawsze musi w sposób konkr wskazywać jekie pr lub woln zost naruszona; przedm zarzutu może być tylko konkr okr ustawa lub inny akt normat (konkr okr przepis)i to tylko taki kt był podst ostatecz rozstrz w sprawie na tle kt wniesiono skargę; dalsze przesłani konieczne do wniesienia s k: 1. naruszenie pr skarżącego nastąpić musi w wyniku orzeczenia sądu lub org adm publ, (musi się toczyć postęp przed jednym z nich); 2 orz char ostatecznego- tzn skarżącemu nie będzie przysługiwał żaden śrfodek prawny pozwalający na uruchomienie innego post, którego przedm będzie weryfikowanie tego orz; 3. przedm s- tylko zarzut niezgodności z kon aktu norm, na podst kt zost wyd orz naruszajace prawa skarżącego; (skarga skier tylko przecw normie prawnej); 4 wniesienie s tylko w term 3 mcy od doręczenia skarżącemu prawomocnego wyroku, ostat decyzji lub innego ostat rozstrz- termin o char zawitym- po jego upływie nie ma już możłiw wniesienia skargi; przymus adwokacki;
KRRiTV
29.12.92; Skład: 9 członków( 4 powoł Sejm, 2- Senat, 3 prezydent; z os wyróżniających się wiedzą i dośw w zakr środków masowego przekazu);kadencja 6 lat; co 2 lata powoływana jest 1/3 składu rady- zapewnienie ciągłości funkcjonowania; nie można powołać na 2 kadencję; członek nie może: być poslem ani senatorem, należeć do partii polit, zw zawod, prowadzić dział publ nie dającej się pogodzić z godnością pełnionej funkcji; kon art. 213- podst cel krritv- stanie na straży wolności słowa, pr do inf i interesu publ w radiof i tv; rada pow w swojej dział czuwać na d przestrz praw i woln jednostki mających podst znaczenie w sferze masowego komunikowania się- woln słowa i pr do inf umożliwiających każdemu odb inf prawo swobodnego wyboru ich źr i gwarantujących ich kształtowanie w drodze procesu społecznego chronionego przed ograniczeniami\ jego pluralizmu ze wzgl polit, kultur itp. Krritv jest org ochr pr w zakr kontroli przestrz pr, w szcz pr i woln jednostki- upoważnienie do stos sankcji prawnych w post kar adm o char finansowym wobec nadawców naruszajacych war działalności; do radiof i tv należy: dost inf, udost dóbr kult i sztuki, ułatw korzyst z oświaty i dorobku nauki, upowszech edukacji obywatelskiej, dostarczanie rozrywki, popieranie krajowej twórczości audiowizual; na podst ustaw i celem ich wyk rada wyd rozporz i uchw; rozporz- char powsz obow przep;
TRYBUNAŁ STANU
26.03.82; zost wybrany na 1 posiedzeniu Sejmu na okres jego kadencji; zachow sw kompet do czasu wyboru nowego skł; Skład: przewodn, dwóch z-ców+16 członków; przewodn- 1 prezes SN; pozost os wyb sejm z posłów i senatorów; w skł mogą być wybr: obyw pol, pełnia pr publ, nie karani sądownie, niezatrud w org adm rząd; z-cy i ½ członków- pow posiadać kwalifik wym do zajmow stan sędziego; przyrzeczenie sędziowskie przed marsz sejmu; podmiotowy zakr kognicji okr jest prawem; ts orzeka o odpow os zajmujących stanowiska państwowe okr w u.t.s.; za naruszenie kon i ustaw; odpow ponoszą os okr w art. 198 kon i w art. 1 uts; prezyd ponosi odpowiedz kon oraz karną za przest; w okr sprawow urzędu prezyd nie biegnie przedawnienie odpow karnej za te przest za kt os sprawująca ten urząd nie zost postawiona w stan oskarżenia przed ts; zasady te odnoszą się też do marsz sejmu i senatu, którzy tymczasowo wyk obow prezyd; pozost os ponoszą przed ts odpow kon; mogą też ponosić odpow karną za przest pop w zw z zajmow stanow, jeżeli w uchwale o pociągnięciu do odpow kon łączne rozpozn czynów uznano za celowe; odpow kon obejmuje czyny kt os wym w art. 198 kon i art. 1 uts w zwiazku z zajm stanowiskiem w sposób zawiniony naruszyły kon lub ustawę
RZECZNIK PRAW DZIECKA
06.01.00; Powoł zgodnie z konstyt upoważnieniem zawartym w art. 72 ust 4 kon;ustawa statuuje ten org w gr org kontroli państwowej ochr prawa; RPD stoi na straży praw dziecka okr w kon, konwencji o pr dziecka i innych przepi prawa, z poszanowaniem odpowiedzialności, pr i obow rodziców; przy wyk czynn kieruje się dobrem dziecka i bierze pod uwagę, że natur środow rozwoju jest rodzina; podejmuje dział mające na celu zapewnienie dziecku pełnego i harmonijnego rozwoju z poszanowaniem jego godności i podmiotowości; działa na rzecz ochr pr dziecka, w szcz pr: do zycia i ochr zdrowia; do wych w rodzine;do godziwych war socj;do nauki; podejmuje dział zmierz do ochr dziecka przed przemocą okrucieństwem,wyzyskiem, demoraliz, zaniedbaniem, innym złym traktowaniem; szcz troską i pomocą otacza dzieci niepełnospr; RPD powołuje Sejm za zgodą Senatu na wniosek marsz sejm, marsz senatu, gr co najmn 35 posłów lub 15 senatorów; kadencja 5 lat; nie więcej niż 2 kolejne kadencje; niezal od innyhch org państwowych; odpowiada jedynie przed sejmem na zas okr w ustawie; działa z własnej inicjatywy;
GENERALNY INSP OCHR DANYCH OSOBOWYCH
29.08.97 (art.8-22); org kontroli przestrz prawa w zakr ochr danych osob; pow i odw sejm za zgodą senatu na 4 lata; inspekt nie może: zajm innego stanowiska (wyj stanow prof. szk wyż), wyk innych zaj zawodowych, prow dział publ nie dającej się pogodzić z obow i godnością jego urzędu; bezstronność i apolityczność; ZADANIA: 1. kontrola zgodności przetwarzania danych z przepisami o ochr do; 2. wyd decyzji adm i rozpatr skarg w spr wykonania przep o och do; 3. prow rejestru zb danych oraz udzielanie inf o zarej zbiorach; 4. opiniowanie projektów i rozporz dot ochr do; 5. inicjowanie i podejm przedsięwzięć w zakr doskon ochr do; 6. uczestniczenie w pracach międzynar org i instytucji zajm się problematyką ochr do; w razie stwierdz naruszenia przepisów o ochr do insp z urz lub na wniosek os zainteresowanej nakazuje administratorowi danych w drodze decyzji adm przywrócenie stanu zgodnego z pr;
ADWOKATURA
22.05.82(+liczne noweliz pr o adwok ukszt obecny model org i kompet adwok); A w wyk swoich obow zawod podl tylko ustawom; tytuł zawodowy adwokat podl ochr prawnej; art. 1ust 1-adwok pow jest do udz pomocy pr, współdz w ochr pr i woln obywat oraz w kształt i stosowaniu pr; zorganizowana na zas samorządu zawodowego; stanowią ją: ogół adwok i aplik adwokackich; zadania samorz zawod adwokatury: 1.tworz war do wyk ustawowych zad a; 2.reprezent a i ochr jej pr; 3.nadzór nad przestrz przep o wyk zawodu a; 4.doskonal zawdowe adwok i kształcenie aplikantów a; 5.ustalanie i krzewienie zasad etyki zawod oraz dbanie o ich przestrz; 6.zarząd majątkiem samorz adwok i rozporz nim; a i aplik a mający siedzibe na danymn terenie stanowią izbę adwokacką; zakr terytor izby okr Nacz Rada Adwok; organy izby: zgr izby- adwok wyk zawód+ delegaci pozost adwok; okręgowa rada adwok (dziekan i 5- 15członków i 2- 4z-ców członków), sąd dyscyplinarny, komisja rewizyjna; organy adwokatury: Kraj Zjazd Adwokatury (co 3 lata), Nacz Rada Adwok, Wyż S Dyscyp, Wyż Kom Rewizyjna; Zadania a jako org obsługi prawnej: a świadczy pomoc prawną, w szcz udziela porad pr, sporz opinie pr, opracowuje proj aktów pr oraz wyst przed sądami i urz w interesie i na rzecz os fiz, podmiotów gospod i jednostek org; jedna z form dział a jest zastępstwo w spr cyw i adm ( w char procesowym i pozaproces) polegające na reprezent strony; wyst w roli pełnomicnika w stos pom strona a sądem;