ZADANIA Z MAKROEKONOMII - ZRÓB TO SAM
ZADANIE 1
W tabeli poniżej przedstawiono składniki PKB pewnej gospodarki w danym roku, wyrażone w cenach bieżących:
Składniki PKB |
Wartość [mln.jednostek pieniężnych] |
Wydatki konsumpcyjne Inwestycje Wydatki państwa na produkty i usługi Subsydia Podatki pośrednie Dochody netto z własności za granicą Eksport Import Amortyzacja |
400000 220000 140000 20000 95000 18000 110000 150000 65000 |
Oblicz:
PKB w cenach rynkowych,
PKB w cenach czynników produkcji,
PKN w cenach rynkowych,
PKN w cenach czynników produkcji,
PNN (dochód narodowy).
ZADANIE 2
Stopa rezerw obowiązkowych banków komercyjnych (r) wynosi 10 %; banki nie utrzymują rezerw dobrowolnych. Baza monetarna (M0) wynosi 30 mld PLN. Stopa ubytku gotówki z systemu bankowego (g) jest równa 0,5. Oblicz:
wielkość podaży pieniądza (M1),
ile wyniesie podaż pieniądza, jeżeli bank centralny wykorzysta operacje otwartego rynku i zmniejszy bazę monetarną o 5 mld PLN. Pozostałe wielkości są niezmienione,
ile wyniesie podaż pieniądza, jeżeli bank centralny podniesie poziom rezerw obowiązkowych banków komercyjnych o 5 % (tj. do wysokości 15 % wkładów). Pozostałe wielkości są niezmienione.
ZADANIE 3
W Hipotencji funkcjonuje 50 banków komercyjnych. Do pierwszego z nich (Bank I) wpłacono 5000 jednostek pieniężnych (j.p.) jako wkład na żądanie. Stopa rezerw obowiązkowych ® wynosi 10 %, natomiast środki pieniężne z udzielonych kredytów są lokowane w kolejnych bankach. Uzupełnij poniższą tabelę. Ile pieniądza wykreuje cały system bankowy?
Banki |
Depozyty [j.p.] |
Kredyty [j.p.] |
Rezerwy obowiązkowe [j.p] |
Bank I Bank III bank III bank IV bank V bank VI |
|
|
|
ZADANIE 4
W danej gospodarce znajduje się w obiegu 6000 mld PLN (M). Szybkość obiegu pieniądza (V) wynosi 4. Dochód narodowy w ujęciu realnym (Y) wynosi 300 mld. Oblicz poziom cen, jaki ukształtuje się w tej gospodarce
ZADANIE 5
Przyrost dochodu narodowego w okresie poprzednim (t - 1) wynosi 200 mld PLN, zaś wysokość współczynnika akceleracji wynosi 0,3.
Oblicz wielkość inwestycji indukowanych w okresie bieżącym.
Jaka będzie wielkość inwestycji indukowanych w okresie t + 1, jeśli dochód w okresie t wzrośnie o 80 mld PLN?
ZADANIE 6
W tabeli poniżej podano wielkość zasobów siły roboczej oraz wielkość zatrudnienia w dwóch kolejnych latach.
Uzupełnij tabelę.
Jak można wytłumaczyć jednoczesny wzrost bezrobocia i zatrudnienia w analizowanym okresie?
Wyszczególnienie [tys. osób / %] |
Rok I |
Rok II |
Zasób siły roboczej Zatrudnienie Bezrobocie Stopa bezrobocia |
120000 110000
|
135000 115000 |
ROZWIĄZANIA
ROZWIĄZANIE - ZADANIE 1
PKB w cenach rynkowych = konsumpcja + inwestycje + wydatki państwa na produkty i usługi + eksport - import = 720000
PKB w cenach czynników produkcji = PKB w cenach rynkowych - podatki pośrednie + subsydia = 645000
PNB w cenach rynkowych = PKB w cenach rynkowych + dochody netto z własności za granicą = 738000
PNB w cenach czynników produkcji = PKB w cenach czynników produkcji + dochody netto z własności za granicą = 663000
PNN (dochód narodowy) = PNB w cenach czynników produkcji - amortyzacja = 598000
ROZWIĄZANIE - ZADANIE 2
Punkt 2a)
Mnożnik kreacji pieniądza
k = M1/M0 = g+1 / r+g
k = 0,5 + 1 / 0,1 + 0,5
k = 2,5
Podaż pieniądza:
M1 = k x M0
M1 = 2,5 x 30
M1 = 75 [mld PLN]
Punkt 2b)
M1 = k x M0; M1 = 2,5 x 25 = 62,5 [mld PLN]
Punkt 2c)
M1 = k x M0; M1 = 2,3 x 30 = 69 [mld PLN]
ROZWIĄZANIE - ZADANIE 3
Banki |
Depozyty [j.p.] |
Kredyty [j.p.] |
Rezerwy obowiązkowe [j.p] |
Bank I Bank III bank III bank IV bank V bank VI |
5000,00 4500,00 4050,00 3645,00 3280,50 2952,45 |
4500,00 4050,00 3645,00 3280,50 2952,45 2657,20 |
500,00 450,00 405,00 364,50 328,05 295,25 |
Wielkość kreacji pieniądza przez cały system bankowy oblicza się korzystając ze wzoru na współczynnik depozytów kdp = 1/r
kdp = 1/0,1
kdp = 10
Oznacza to, że wielkość całkowitej sumy depozytów (D) w systemie bankowym jest 10 razy większa od depozytu pierwotnego i wynosi 50000 (kdp x D). Kreacja pieniądza bankowego zatem to depozyty całkowite - depozyt pierwotny. Stąd wielkość kreacji pieniądza przez cały system bankowy wyniesie 45000 j.p.
ROZWIĄZANIE - ZADANIE 4
Z równania Fishera:
M x V = P x Y
wyznacza się poziom cen
P = M x V / Y
P = 6000 x 4 / 300
P = 80
ROZWIĄZANIE - ZADANIE 5
Punkt 5a)
Poziom inwestycji w bieżącym okresie - t oblicza się z równania:
Iit = a x ΔYt-1
a - współczynnik akceleracji; Iit- inwestycje indukowane w okresie t; ΔYt-1 - przyrost dochodu narodowego w okresie t-1
Iit = 0,3 x 200
Iit = 60 [mld PLN]
Punkt 5b)
Jeżeli ΔYt = 80, to:
Iit+1 = 0,3 x 80
Iit+1 = 24 [mld PLN]
ROZWIĄZANIE ZADANIE 6
Punkt 6a)
Wyszczególnienie [tys. osób / %] |
Rok I |
Rok II |
Zasób siły roboczej Zatrudnienie Bezrobocie Stopa bezrobocia |
120000 110000 10000 8,33 |
135000 115000 20000 14,81 |
Punkt 6b)
Skoro zasób siły roboczej wzrósł w większym stopniu niż zatrudnienie, zatem bezrobocie także wzrosło.