Rachunkowość w małych podmiotach gospodarczych
Studia Podyplomowe Rachunkowości i Finansów
Zajęcia prowadzi: Agnieszka Mroczkiewicz
Podatek dochodowy od osób fizycznych
Akty prawne:
USTAWA z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych
Rozporządzenie Ministra Finansów z 26 sierpnia 2003 roku w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów
Zgłoszenie:
Podatnicy są obowiązani założyć księgę na dzień 1 stycznia roku podatkowego lub na dzień rozpoczęcia działalności w ciągu roku podatkowego. Podatnicy, którzy rozpoczynają prowadzenie działalności gospodarczej albo w poprzednim roku podatkowym korzystali ze zryczałtowanego opodatkowania podatkiem dochodowym lub prowadzili księgi rachunkowe, są obowiązani zawiadomić w formie pisemnej naczelnika urzędu skarbowego właściwego według miejsca zamieszkania podatnika o prowadzeniu księgi w terminie 20 dni od dnia jej założenia.
Jeżeli działalność jest prowadzona w formie spółki cywilnej osób fizycznych, spółki jawnej osób fizycznych lub spółki partnerskiej, zawiadomienie składają wszyscy wspólnicy naczelnikowi urzędu skarbowego właściwemu według miejsca zamieszkania każdego z nich.
Deklaracje:
Deklaracja miesięczna: brak
Deklaracja roczna: PIT - 36 lub PIT - 36L (w zależności od wybranej wersji opodatkowania) składana do 30 kwietnia po roku podatkowym.
Płatność podatku:
Do 20 - go następnego miesiąca za miesiąc poprzedni.
30 kwietnia - rozliczenie końcowe, ewentualna dopłata podatku.
Główna idea:
Podatek płacony od różnicy między osiągniętymi przychodami i ponoszonymi kosztami czyli od dochodu.
Przedmiot opodatkowania:
M.in. dochody osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą.
Podstawowe stawki:
19% (wersja liniowa)
lub (wersja progresywna - tzw. zasady ogólne):
Podstawa obliczenia podatku w złotych |
Podatek wynosi |
|
ponad |
do |
|
|
85.528 |
18% minus kwota zmniejszająca podatek 556 zł 02 gr |
85.528 |
|
14.839 zł 02 gr + 32% nadwyżki ponad 85.528 zł |
Zadanie 1:
Oceń, które z poniższych pozycji można zaliczyć do reprezentacji, a które do reklamy:
zakup garnituru dla pracownika działu marketingu,
reklama w czasopiśmie specjalistycznym,
zakup bukietu kwiatów dla kontrahenta,
wykupienie banera reklamowego w Internecie,
zakup usługi gastronomicznej - rozmowy z kontrahentem
zakup i montaż tablicy informacyjnej na drzwiach budynku siedziby przedsiębiorcy,
przesłanie drogą pocztową materiałów reklamowych do wybranych odbiorców,
wydanie nowego produktu do degustacji na Zjeździe Producentów Pyszności.
Zadanie 2:
PH ALFA z Gdyni będąca podatnikiem podatku od towarów i usług VAT dokonała w październiku roku podatkowego zakupu maszyny do obróbki drewna według faktury VAT za 18 450.
1. Na wartość faktury składało się:
wartość w cenie zakupu netto 15 000
naliczony VAT 23 % 3 450
suma faktury 18 450
2. Za transport tej maszyny od producenta do firmy zapłacono 976 zł, co wynikało z faktury VAT:
wartość netto usługi transportowe 800
naliczony VAT 23 % 184
suma faktury 984
Ponadto przedsiębiorstwo zapłaciło dwóm dorywczo zatrudnionym osobom za wyładunek maszyny w kwocie 300 zł (osoby te zatrudnione są w innym zakładzie pracy).
W poprzednim roku podatkowym PH ALFA osiągnęła przychód ze sprzedaży netto ogółem 144 000 zł w tym:
sprzedaż zwolniona od podatku 36 000
sprzedaż opodatkowana podatkiem od towarów i usług VAT 108 000
Zadanie do wykonania
W oparciu o powyższe informacje ustal wartość początkową maszyny, przyjmując kolejno założenia, że:
maszyna służy do wytworzenia produktów wyłącznie opodatkowanych VAT
maszyna służy do wytworzenia produktów zarówno opodatkowanych jak też zwolnionych z VAT
maszyna służy do wytworzenia produktów wyłącznie zwolnionych od podatku VAT.
Jak zmieni się wartość początkowa środka trwałego, jeśli po zakończeniu roku podatkowego okaże się, że sprzedaż netto w roku zakupu kształtowała się następująco:
sprzedaż zwolniona od podatku 35 000
sprzedaż opodatkowana podatkiem od towarów i usług VAT 140 000
Zadanie 3:
Spółka cywila MALINEK w Tczewie będąca podmiotem zwolnionych z podatku od towarów i usług VAT, zakupiła i przyjęła do ewidencji środków trwałych w miesiącu styczniu 201X roku maszynę do obróbki drewna (KŚT 540) za 8 500 zł. Stawka amortyzacyjna dla tej grupy środków trwałych wynosi 14%. Spółka ta amortyzuje maszynę metodą degresywną.
Zadanie do wykonania
Ustal kwoty odpisów amortyzacyjnych za poszczególne lata eksploatacji maszyny.
Zadanie 4:
W przedsiębiorstwie handlowym PĘTELKA SA w ewidencji księgowej występują następujące pozycje kosztów:
amortyzacja własnego lokalu biurowego 28 800
amortyzacja własnego budynku sklepu 15 400
inwestycja w nowy garaż zaniechana przez jednostkę 16 750
amortyzacja prawa wieczystego użytkowania gruntu pod budynkiem sklepu 12 700
amortyzacja samochodu dostawczego o wartości początkowej 120 000 2 000
koszty naprawy uszkodzeń powypadkowych samochodu firmowego 6 000
amortyzacja samochodu osobowego o wartości początkowej 96 000 ???
ubezpieczenie samochodu osobowego, o którym mowa powyżej 1 200
Które z nich uznasz za koszty uzyskania przychodu?
Zadanie 5:
Ustal wysokość rocznego i miesięcznego odpisu amortyzacyjnego dla przyczepy samochodowej wykorzystywanej w działalności sezonowej jaką jest handel lodami i goframi. Przyjmij, że działalność wykonywana jest od początku maja do końca września każdego roku.
Zadanie 6:
Kierownik przedsiębiorstwa KSIĘGUSEK w Gdańsku przyznał w październiku 2011 pracownikowi działu handlowego miesięczny ryczałt na używanie samochodu osobowego nie będącego własnością pracodawcy do celów służbowych. W miesiącu listopadzie pracownik ten 5 dni przebywał na urlopie oraz 3 dni był chory. Pracownik ten używał do celów służbowych samochód marki Nissan Murano.
Zadanie do wykonania
Na podstawie powyższych informacji ustal:
Ustal wysokość należnej kwoty ryczałtu za październik i listopad 2011, wiedząc, że stawki ryczałtu wynoszą: 0,5214 lub 0,8358 zł/ km.
Czy wydatki z tego tytułu będą stanowiły dla pracodawcy koszt uzyskania przychodu?
W której kolumnie podatkowej księgi przychodów i rozchodów zostanie ujęta kwota ryczałtu?
Czy w przypadku zryczałtowanych form opodatkowania pracodawca może przyznać pracownikowi ryczałt z tytułu zwrotów kosztów za jazdy lokalne?
Okres / |
(zł) |
|
|
do 900 cm3 |
powyżej 900 cm3 |
limit 300 km |
156,42 |
250,74 |
limit 500 km |
260,70 |
417,90 |
limit 700 km |
364,98 |
585,06 |
Uwaga: Limit ustalony w zależności od liczby mieszkańców w danej gminie lub mieście, w których pracownik jest zatrudniony, nie może przekroczyć:
300 km - do 100 tys. mieszkańców,
500 km - ponad 100 tys. do 500 tys. mieszkańców,
700 km - ponad 500 tys. mieszkańców.
Zadanie 7:
Alicja Kruk, pracownik firmy „Lumen” w dniach 2 - 4 października 200X roku uczestniczyła w targach „Światło” w Warszawie. W trakcie targów spotkała się na obiedzie z klientem w restauracji Europa. Po zakończonych targach 05.10. 200X wyjechała do huty „Biaglas” w Białymstoku, gdzie złożyła zamówienie na klosze. Z huty tej wyjechała 06. 10. 200X roku. Do Gdańska wróciła 06.10.200X o godz. 23:25. Na wyjazd swój A. Kruk pobrała zaliczkę w kwocie 2.000 zł
Po powrocie z delegacji A. Kruk przedstawiła następujące dokumenty:
bilety za przejazd pociągami na kwotę 480 zł
fakturę VAT za hotel w Białymstoku - 220zl netto VAT 8 %
fakturę VAT za zakup materiałów do dekoracji stoiska na kwotę 423 zł netto VAT 23%
bilety wstępu na targi 18 zł
fakturę VAT za obiad z klientem 180zł (VAT 26 zł)
rachunek za przejazd taksówką w Białymstoku z hotelu do huty 18 zł
Zadanie 8:
Jednostka zatrudnia 65 osób na pełnym etacie oraz 40 osób na pół etatu, w tym 2 osoby niepełnosprawne w stopniu lekkim (obie na pełnym etacie).
Zadanie do wykonania
Ustal wysokość podstawy obciążenia PFRON. Wylicz obciążenie obowiązkową wpłatą na PFRON. W której kolumnie księgi umieścisz ten koszt?
Zadanie 9:
Spółka jawna AMANDA zatrudnia 24 pracowników (22 na cały etat, a dwóch na ¾ etatu), dziesięciu pracowników pełnoetatowych zatrudnionych jest w szczególnie uciążliwych warunkach. Spółka nie planuje zmiany wielkości zatrudnienia w bieżącym roku.
Zadanie do wykonania
Oblicz roczny odpis na Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych w 2013 roku oraz dokonaj jego ewidencji w podatkowej księdze przychodów i rozchodów. W jakich terminach należy dokonać przelewu środków na wyodrębniony rachunek Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych? Ustal kwoty przelewu.
Zadanie 10:
Ustal, które z poniższych pozycji stanowią przychody i koszty w rozumieniu ustaw podatkowych. Które z nich umieściłbyś w podatkowej księdze przychodów i rozchodów?
Przychody |
Kwota |
Koszty |
Kwota |
Przychody ogółem |
15 327 150 |
Koszty ogółem |
12 195 820 |
w tym: |
|
w tym: |
|
Otrzymane od odbiorców zaliczki na przyszłe dostawy |
118 900 |
Diety z tytułu podróży służbowych poniżej limitów |
1 800 |
Wysłane kontrahentom noty odsetkowe |
25 700 |
Zapłacone kontrahentom noty odsetkowe |
2 170 |
Kary naliczone kontrahentom za nieterminowe wykonanie dostaw |
18 300 |
Koszty paliwa do samochodu osobowego (23% VAT) |
369 |
Zwrócony przez urząd skarbowy nadpłacony podatek dochodowy wraz z odsetkami |
7 000 + 25 |
Amortyzacja samochodu ciężarowego powyżej 20 000 EURO |
18 320 |
Odsetki od środków zgromadzonych na rachunku ZFŚS |
250 |
Odsetki od kredytu zaciągniętego pod budowę nowej siedziby firmy w okresie budowy |
75 200 |
|
|
Mandat za zagłuszanie ciszy nocnej (lanie betonu) |
1 200 |
|
|
Koszty hotelu w czasie podróży służbowej (100 zł netto) |
108 |
Przychody podatkowe |
|
Koszty podatkowe |
|
Dochód |
|
Strata |
|
Podatek dochodowy |
|
|
|
Zadanie 11:
Ustal, które z poniższych pozycji stanowią przychody i koszty w rozumieniu ustaw podatkowych. Które z nich umieściłbyś w podatkowej księdze przychodów i rozchodów?
Przychody |
Kwota |
Koszty |
Kwota |
Przychody ogółem |
16 457 850 |
Koszty ogółem |
13 475 850 |
w tym: |
|
w tym: |
|
Naliczone i wysłane kontrahentom noty odsetkowe |
15 750 |
Odpisy na PFRON |
1 550 |
Kary zapłacone przez kontrahentów za nieterminowe wykonanie dostaw |
118 900 |
Otrzymane od kontrahentów noty odsetkowe |
22 650 |
|
|
Koszty reklamy |
67 450 |
|
|
Ubezpieczenie samochodu osobowego powyżej 20 000 EURO |
28 650 |
|
|
Umorzenie prawa wieczystego użytkowania gruntu |
75 200 |
|
|
Amortyzacja własnej hali produkcyjnej |
715 450 |
|
|
Odsetki od zobowiązań budżetowych |
15 400 |
|
|
Koszty naprawy samochodu firmowego uszkodzonego w wypadku ( polisa AC) |
26 250 |
|
|
Diety z tytułu podróży służbowych poniżej limitów |
1 800 |
Przychody podatkowe |
|
Koszty podatkowe |
|
Dochód |
|
Strata |
|
Podatek dochodowy |
|
|
|
Zadanie 12:
Firma PUCYŚ prowadzi działalność w zakresie konserwacji powierzchni płaskich. Wpisz wydatek w odpowiednią kolumnę księgi i ustal wysokość zaliczki na podatek dochodowy za styczeń 201X wiedząc, że podatnik wybrał zasady ogólne opodatkowania:
(…) |
Wartość sprzedanych towarów i usług |
Pozostałe przychody |
((…) |
Zakup towarów handlowych i materiałów |
Koszty uboczne zakupu |
Wynagrodzenia w gotówce i naturze |
Pozostałe wydatki |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Zafakturowano sprzedaż usług hipermarketowi AUCHAN za miesiąc styczeń 201X: 130 000,00 |
Zakupiono 500 butelek płynu „Ajax” do czyszczenia podłóg (1 l): Zakup netto: 6 500,00 |
Zafakturowano sprzedaż nieużywanej maszyny typu „Karcher” do czyszczenia dywanów: 1 900,00 |
Zakupiono drobne upominki dla najważniejszych odbiorców- rachunek 23/10: 120,00 |
Zapłacono odsetki za zwłokę w zapłacie za faktury kontrahentowi „Teserka”: 50,00 |
Wysłano kontrahentowi „Paterka” notę odsetkową za nie uregulowanie faktur w terminie: 80,00 |
Naliczono kontrahentowi „Tesco” karę za opóźnienia w udostępnianiu hali sklepowej do sprzątania w lutym 2013: 1 800,00 |
Wypłacono pracownikom wynagrodzenia w kwocie brutto: 8 500,00 i kwocie netto: 5 500,00 |
Otrzymano FA VAT za transport zakupów produkcyjnych: wartość netto usługi 1 600,00 |
Otrzymano rachunek za przejazd taksówką w celach firmowych: 120,00 |
WB - Bank naliczył odsetki w kwocie 75 zł od środków utrzymywanych na rachunku bieżącym |
Zakupiono urządzenie do sprzątania kątów - FA VAT 87 na kwotę netto 25 000,00 |
Opłacono składki ZUS od wynagrodzeń pracowników w części pokrywanej przez pracodawcę: 1 600,00 |
Amortyzacja wg tabel amortyzacyjnych: 3 550,00 |
Zadanie 13:
Przedsiębiorstwo handlowe GAMA SC w Gdańsku będące podatnikiem podatku od towarów i usług VAT wykonującym czynności wyłącznie opodatkowane VAT o numerze NIP 584-005-15-12 zajmuje się obrotem towarami przemysłowymi na szczeblu hurtu. W bieżącym okresie sprawozdawczym w przedsiębiorstwie tym miały miejsce następujące transakcje gospodarcze:
L.p. |
TREŚĆ |
KWOTA |
1. |
WB z dnia 1.12.201X - bank pobrał z rachunku ratę kapitałowo- odsetkową za poprzedni miesiąc od zaciągniętego KB w Sopocie kredytu w kwocie w tym odsetki: |
575 175 |
2. |
Otrzymano FA VAT 18 z dnia 27.11.201X od przedsiębiorstwa transportowego z Gdyni za transport towarów A a) wartość usługi transportowej b) naliczony VAT 23% c) suma do zapłaty |
400 .................. .................. |
3. |
W dniu 4.12.201X otrzymano dowód WZ 1623 z PPU WADERA w Poznaniu za: 50 szt. towarów "B" po 140 zł/szt. (VAT - 8%) |
.................. |
4. |
Dnia 4.12.200X wystawiono FA VAT nr 12 dla sklepu KRAMIK w Gdańsku za sprzedaż: a) 80 szt. towaru A w cenie sprzedaży netto po 25 za szt. b) należny VAT 23% c) suma do zapłaty |
.................................... .................. |
5. |
Otrzymano FA VAT nr 575/8/96 z dnia 03.12.201X r. ze sklepu w Gdyni za zakupiony wazon kryształowy przekazany kontrahentowi: a) wartość netto b) naliczony VAT 23% c) suma do zapłaty |
100 23 123 |
6. |
Dnia 04.12.201X w sklepie detalicznym w Gdańsku dokonano zakupu materiałów biurowych zakup dokumentując paragonem za kwotę brutto |
50 |
7. |
Otrzymano FA VAT nr A/8/12/201X z dnia 4.12.2010X z ENERGA SA za zużytą w bieżącym miesiącu energię elektryczną a) wartość zużytej energii w cenie netto b) naliczony VAT 23% c) suma do zapłaty |
300 .................. .................. |
8. |
Otrzymano FA VAT nr SOB/15/2010 z dnia 4.12.201X od PH „MEGA” w Tczewie za zakup metkownicy do sklepu na kwotę a) cena zakupu netto b) naliczony VAT 23% c) suma do zapłaty
|
150 .................. .................. |
9. |
Otrzymano FA VAT nr 192 z dnia 5.12.201X z TP SA za wykonane usługi telefoniczne na kwotę a) wartość netto usługi b) naliczony VAT 23% c) do zapłaty |
250 .................. .................. |
10. |
Dnia 6.12.201X wystawiono FA VAT nr 13 dla PPH „LEWA” NIP 586-172-1813 w Pucku za sprzedaż nieużywanego komputera wpisanego do ewidencji środków trwałych na kwotę a) rynkowa cena sprzedaży netto b) należny VAT 23 % c) do zapłaty d) wartość początkowa e) dotychczasowe umorzenie |
1500 .................. .................. 6 000 1 500 |
11. |
Otrzymano FA VAT nr 8 z dnia 12.12.201X z PRSP za wywóz nieczystości stałych na kwotę a) wartość netto usługi b) naliczony VAT 8% c) do zapłaty |
150 .................................... |
12. |
Osobowa lista płac nr 11 - wynagrodzenia pracowników etatowych: a) płace brutto b) fundusz emerytalny, rentowy i chorobowy c) potrącony podatek dochodowy od osób fizycznych d) składki zdrowotne e) zasiłki rodzinne f) do wypłaty |
6 000 1 122 179 365 700 .................. |
13. |
Bezosobowa lista płac nr 12 - wynagrodzenia z tytułu umowy o dzieło: a) płace brutto b) podatek dochodowy od osób fizycznych c) do wypłaty |
2 400 384 .................. |
14. |
PK - składki ZUS w części opłacanej przez pracodawcę oraz Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych |
1 258 |
15. |
PK - amortyzacja środków trwałych |
600 |
16. |
PK - rata podatku od nieruchomości rozliczana w czasie |
1 450 |
Zadanie do wykonania
1. Dokonaj rejestracji powyższych transakcji
2. Ustal podstawę do opodatkowania
Zadanie 14:
Oceń, które z poniższych pozycji będą zaewidencjonowane w podatkowej księdze przychodów i rozchodów jako koszty uzyskania przychodów:
naliczone przez kontrahentów odsetki od zobowiązań,
świadczenie urlopowe wypłacone pracownikom,
darowizna na rzecz Stowarzyszenia Zawsze Wiedza,
jednorazowa amortyzacja środka trwałego o wartości 9.000 zł,
utrata wartości towarów w wyniku zepsucia,
zapłacone odsetki za nieterminową zapłatę zobowiązania z tytułu podatku VAT,
zakup odzieży roboczej dla pracowników,
zakup posiłków regeneracyjnych dla pracowników,
opłata produktowa dodatkowa,
składka na ubezpieczenie samochodu osobowego o wartości (przyjętej dla celów ubezpieczenia) 45.000 zł,
zakup wyposażenia, które zostało przekazane do prywatnego użytku wspólnika spółki,
składki zapłacone na powszechne ubezpieczenie zdrowotne.
Zadanie 15:
Jan Górzański prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą w zakresie handlu artykułami chemicznymi. Wartość towarów handlowych w magazynie w dniu 31.12.2011 roku wynosiła 69 720 zł. W okresie od stycznia do końca grudnia 2012 roku J. Górzański osiągnął następujące przychody i koszty:
|
399 000,00 zł |
|
55,00 zł |
|
188 000,00 zł |
|
125,00 zł |
|
1 895,00 zł |
|
23,00 zł |
lokalnych |
250,00 zł |
|
4 500,00 zł |
|
945,00 zł
|
Ponadto J. Górzański zapłacił składkę na swoje ubezpieczenie społeczne i zdrowotne, kwota możliwa do odliczenia zgodna z tabelą ZUS. Zaliczki na podatek dochodowy zapłacone za poprzednie miesiące wyniosły 25 200,00 zł. Na koniec roku sporządził on spis z natury, z którego wynika, że w dniu 31.12.2012 roku posiadał towary handlowe o łącznej wartości 120 000 zł.
Zadanie do wykonania
Na podstawie powyższych danych ustal zaliczkę na podatek dochodowy za cały rok.
10