Wyznaczanie przyśpieszenia ziemskiego za pomocą wahadła różnicowego .
1. Metoda pomiaru .
Istotą pomiaru jest wyznaczenie przyspieszenia ziemskiego przy pomocy wahadła prostego . Okres drgań wahadła T, jego długość l , oraz wartość przyspieszenia g uzależnione są wzorem :
Aby wyznaczyć wartość g należy więc znaleźć okres wahadła i znać jego długość . Dokładny pomiar długości l jest nieco utrudniony ( jest to odległość punktu zawieszenia wahadła od środka masy kulki ). Stosuje się więc metodę Bessela . Polega ona na wyznaczeniu okresu T1 drgań wahadła o nieznanej długości i okresu T2 drgań wahadła skróconego o znaną długość d .
Wówczas:
gdzie : d - względna zmiana długości nici wahadła
T1 - okres drgań wahadła bez skróconej nici
T2 - okres drgań wahadła o skróconej nici
Korzystając z tej zależności łatwo wyznaczyć wartość przyspieszenia g .
2. Tabela wyników pomiarów
Numer pomiaru |
x |
t |
N |
T |
|
[m] |
[s] |
- |
[s] |
1 |
0,23 |
71,2 |
50 |
1,424 |
2 |
0,21 |
69,8 |
50 |
1,396 |
3 |
0,19 |
68,2 |
50 |
1,364 |
4 |
0,17 |
67,0 |
50 |
1,340 |
5 |
0,15 |
65,2 |
50 |
1,304 |
6 |
0,13 |
63,8 |
50 |
1,276 |
7 |
0,11 |
62,4 |
50 |
1,248 |
8 |
0,09 |
60,4 |
50 |
1,208 |
9 |
0,07 |
58 |
50 |
1,180 |
10 |
0,05 |
57,4 |
50 |
1,148 |
3. Obliczenia
a) przyśpieszenia ziemskiego dla różnych zmian długości nici wahadła
gdzie : k,l - indeksy odpowiadające numerom pomiaru
b) wartości średniej przyśpieszenia ziemskiego
4. Rachunek błędów
średni błąd kwadratowy wartości średniej przyśpieszenia ziemskiego
błąd Δg obliczony metodą Studenta z założonym poziomem ufności α=0,95
Δg = tα·S
= 0,112
5. Wynik końcowy wyznaczonego przyśpieszenia ziemskiego
g =
±Δg =9,974 ± 0,112
6. Wnioski i spostrzeżenia
Wyznaczona przez nas wartość przyśpieszenia ziemskiego jest zbliżona do wartości rzeczywistej dla naszej szerokości geograficznej
Uzyskanie dokładniejszego wyniku pomiaru jest możliwe przez wykonanie większej ilości pomiarów , zwiększenie ilości drgań wahadła podczas pomiaru okresu , zastosowanie zamiast zwykłego stopera , stopera wyzwalanego za pomocą fotokomórki .
Błąd pomiaru wynika przede wszystkim z niedokładności pomiaru czasu tzn. chwile włączenia i wyłączenia stopera mogły się różnić od chwili rozpoczęcia i zakończenia okresu drgań .