Religia wykład 8 lub 9
Deprywatyzacja religii w badaniach Jose Casanovy:
Poczynając od lat 80 ubiegłego wieku, jesteśmy świadkami nie tyle procesu prywatyzowania religii ile jej upublicznienia.
To upublicznianie występuje w dwojakim sensie.
Po pierwsze: religia opuściła wyznaczone dla niej miejsce w sferze prywatnej i przechodzi w obszar sfery publicznej.
Podjęła wypełnianie tych funkcji które - jak się wydawało - są zmarginalizowane i straciły na znaczeniu w nowoczesnym sensie. ONA: religia znalazła swoją płaszczyznę, niszę w nowoczesnym świecie, zaspokaja jakieś potrzeby niezaspokajane przez żadne inne podmioty.
Jest to rodzaj odmowy odgrywania przez różne tradycje religijne marginalnej i sprywatyzowanej roli przypisywanej jej przez rzeczników teorii sekularyzacyjnej i prywatyzacji. ONA: miejsce wyznaczone dla wspólnot religijnych było wyznaczone w sferze prywatnej, dlatego starały się bronić przed pewnego rodzaju marginalizowaniem.
Po drugie: religia stała się przedmiotem publicznego zainteresowania. ONA: wcześniej było przekonanie że religia dotyczyła jedynie sfery prywatnej, później zaczęto zwracać uwagę na jej działalność i wpływ na sferę publiczną.
Niejako u podstaw tego zainteresowania znalazły się 4 istotne wydarzenia:
Rewolucja muzulmańska w Iranie. ONA: była to rewolucja zwycięska, wprowadzenie istniejącej wizji do praktyki, stworzenie własnego, nowego systemu, zaprzeczał wcześniej panującym normom i wartościom.
Rola religii w powstaniu ruchu "Solidarność" w Polsce. ONA: czynnik religijny istotnie wplynął na zmianę systemu w Polsce, opozycja do władzy grupowała się pod sztandarami kościoła. Wteydy religia miała funkcje daleko wykraczające poza obecny obszar istniejącego teraz katalogu jej funkcji.
Rozwój teologii wyzwolenia w Ameryce Łacińskiej. ONA: ludzie mający wpływ na to wyzwolenie działali na przecięciu płaszczyzny religijnej i politycznej, tworząc podstawy do konfrontacji, debat.
Renesans protestanckiego fundamentalizmu w USA.
Wydarzenia te niejako wymusiły przedefiniowanie miejsca religii we współczesnym świecie.
Analiza przejawów deprywatyzacji religii skłania do dwóch wniosków:
1. Religia nie jest marginalizowana we współczesnym świecie i nie istnieją przesłanki by miała zaniknąć. ONA: zanegowany paradygmat modernizacyjny, to że religia zaniknie, bądź będzie istniała w szczątkowej formule.
2. Religia niewątpliwie będzie miała wpływ na kształtowanie nowoczesnego świata. ONA: nie tylko religia nie zaniknie, ale będzie tez miała wpływ na kształt współczesnego świata.
U podłoża koncepcji deprywatyzacji leży błędne przekonanie że historyczne procesy sekularyzacji doprowadzą bądź do zmierzchu - stopniowego lub całkowitego zaniku - religii, bądź do prywatyzacji, a w związku z tym marginalizacji religii w nowoczesnym świecie.
Współczesnie zdeprywatyzowana religia przybiera trzy fromy:
Religijnej mobilizacj tradycyjnego świata codzienności. ONA: obrona przed zmianami, występowanie przeciwko elementom niszczącym tradycjonalizm, potrafią w tym celu zmobilizować duże grupy społeczne.
Kwestionowania znaczenia państw i rynków do funkcjonowania ze względu na tradycyjne normy moralne. ONA: wniesienie tych norm moralnych do elementów które spod tych norm się wyzwoliły - przywrócenie ich.
Nacisk na odwoływanie się do zasady dobra wspólnego w miejsce zasady indywidualizmu. ONA: liberalna zasada indywidualizmu skonfrontowana przeciwko wspólnocie i dobru wspólnemu.
Fundamentalizm religijny: w ujęciu Bassama Tibiego.
Badacz funkcjonujący w kulturze islamu oraz zachodu.
"konflikt pomiędzy cywilizacjami przekształca się w walkę między różnymi odmianami fundamentalizmu religijnego, przy czym trzeba podkreślić , że wcale nie chodzi o walkę religii." ONA: nawiązanie do tez Huntingtona, chodzi tu o starcie nurtów które dane religie wykorzystują w swoich religiach, nie jest to starcie pomiędzy poszczególnymi systemami religijnymi ale pomiędzy fundamentalizmami religijnymi które te religie wykorzystują .
Występuje przeciwko utożsamianiu zjawiska fundamentalizmu ze zjawiskiem terroryzmu. ONA: nie można utożsamiać, fundamentalizm obejmuje więcej elementow jak sam terroryzm. Fundamentaluzm jest szerszym pojęciem.
Mamy do czynienia z poszczególnymi religiami jak na przykład hinduizm i islam czy judaizm, konfucjonizm, sikhizm. Fundamentalizmy tworzą filozofię polityczną. ONA: fundamentalizm nie jest religią, fundamentalizm się kształtuje w zależności od społeczeństwa w jakim funkcjonuje, religia przynależy do sfery religijnej, natomiast fundamentalizm religijny przynależy do sfery politycznej. Religia (sfera religijna) nie równa się - Fundamentalizm religijny (sfera polityczna), choć między nimi zachodzą różnego rodzaju związki tworzące jakąś nową jakość.
Jeżeli z fundalizmu pojawi się cos innego na zerówce bądź egzaminie, to należy poinformować o tym Panią M-R, gdyż oświadczyła że tego nie da.