TEORIA PODZIA£U SPO£ECZNEGO:

Struktura spo³eczna - budowa spo³eczeñstwa.

Teorie podzia³u:

1) Karol Marks (XIX w.) tzw. marksizm. Uwa¿a³, ¿e przyczyn¹ ró¿nic jest posiadanie lub nieposiadanie œrodków produkcji:

a) klasa robotnicza

b) bur¿uazja (kapitaliœci).

Uzna³, ¿e klasy s¹ antagonistyczne, a ten antagonizm jest motorem postêpu ludzkoœci. Kim jest jednak ch³op, który pracuje i ma narzêdzia ?

Warstwa spo³eczna - s³u¿y warstwie panuj¹cej, np. inteligencja.

2) Max Weber - kryteria jego to: wysokoœæ zarobków, udzia³ w sprawowaniu w³adzy, status spo³eczny (spesti¿). Jego zdaniem klasy nie musz¹ ze sob¹ walczyæ, czêsto s¹ od siebie zale¿ne.

a) klasa wy¿sza

b) klasa œrednia

c) klasa ni¿sza

3) Warner - kryteria podzia³u - dochód, wykonywany zawód, wyznawana religia, miejsce zamieszkania, sposób wys³awiania.

a) klasa wy¿sza (wy¿sza i ni¿sza)

b) klasa œrednia (wy¿sza i ni¿sza)

c) klasa ni¿sza (wy¿sza i ni¿sza)

4) Rothman: podzia³ na klasy;

a) ni¿sza - ok. 10% spo³eczenstwa USA, pozbawiona w³adzy, w³asnoœci, bez przysz³oœci.

b) pracuj¹ca - ok. 45%, pracuj¹cy fizycznie, praca wymagaj¹ca kwalifikacji, maj¹ b.du¿¹ si³ê polityczn¹ przez zwi¹zki zawodowe.

c) ni¿sza klasa œrednia - tzw. bia³e ko³nierzyki, 35% spo³eczeñstwa. S¹ to pracownicy umys³owi np. urzêdnicy. Maj¹ wy¿sze wykszta³cenie, wy¿szy presti¿, dochody nie s¹ wy¿sze a czasami nawet ni¿sze, nie maj¹ du¿ej si³y politycznej.

d) wy¿sza klasa œrednia - ok. 9%, wy¿sze wykszta³cenie np. lekarze, prawnicy. Maj¹ wysokie dochody i presti¿.

e) wy¿sza - ok. 1%, wysoka pozycja spo³eczna np. bogaci biznesmeni, gwiazdy filmu czy muzyki, maj¹ odrêbny styl ¿ycia.

Kryteria: wykszta³cenie, dochody, zawód, presti¿, si³a polityczna.

---