Ultradźwięki - są to drgania mechaniczne o częstotliwości wyższej 20 000 Hz.
Działanie ultradźwięków:
Działanie termiczne: energia ultradźwięków absorbowana w tkankach zostaje przekształcona w ciepło, prowadzi to do przekrwienia tkanek.
Działanie mechaniczne: określa się też jako mikromasaż.
Działanie fizykochemiczne: polega na wpływie ultradźwięków na koloidy tkankowe poprzez przyśpieszenie rozpadu białek i przemianę żelu w zol
działanie terapeutyczne:
przeciwbólowe
przeciwzapalne
przyśpieszenie przepływu limfy i zwiększenie procesów wchłaniania
wytworzenie w tkankach ciepła i stanu przekrwienia czynnego
zmniejszenie napięcia mięśniowej
hamowanie układu współczulnego
zwiększenie rozciągliwości tkanki łącznej w bliznach, przykurczach, zwłókniałych mięśniach i torebkach stawowych
rodzaju zastosowanej substancji sprzęgającej.
Zadaniem substancji sprzęgającej jest wyrównanie naturalnych nierówności znajdujących się na skórze, jak również ułatwienie przesuwania głowicy po polu zabiegowym. Należy pamiętać o tym, że jeśli warstwa powietrza odgranicza wejście fali ultradźwiękowej od ciała, to pozostają one odbite.
Olej parafinowy, żele, wazelina.Woda
Zasady doboru parametrów do zabiegu
Moc
Miarą jednostkową mocy ultradźwięków jest W/cm2 powierzchni głowicy zabiegowej. Wyróżnia się następujące dawki:
dawki słabe- od 0,05 do 0,5 W/cm2
dawki średnie- od 0,5 do 1,5 W/cm2
dawki mocne - od 1,5 do 2 W/cm2
Częstotliwość
Aparaty nowej generacji pracują na częstotliwości 1 i 3 MHz. Częstotliwość wiąże się nierozerwalnie z głębokością penetracji tkanek: ultradźwięki o częstotliwości 1 MHz wnikają głębiej, natomiast 3 MHz docierają płycej. W starych aparatach stosowano częstotliwość 800 kHz i1000 kHz
Czas trwania zabiegu
krótki - od 1 do 3 minut
średni - od 4 do 9 minut
długi - od 10 do 15 minut
Zasady obowiązujące podczas przeprowadzania zabiegu
zapoznanie pacjenta z przebiegiem zabiegu.
Poważnym naruszeniem jest sytuacja, kiedy pacjent sam aplikuje sobie zabiegowej.
Orientacyjnie należy wyłączyć przeciwskazania: krwotoki, miesiączkę lub ciążę
Usytuowanie pacjenta w wygodnej pozycji, nałożenie substancji sprzęgającej
Ustawienie przepisanego natężenia i czasu, przyłożenie głowicy, rozpoczęcie aplikacji ultradźwięków
Nieprzerwane poruszanie głowicą zgodne z przepisaną formą aplikacji.
Regularne dopytywanie się pacjenta o jego odczucia. Przy wystąpieniu pieczenia należy uzupełnić substancję kontaktową. Przy bólu należy obniżyć natężenie, przerwać zabieg i skontaktować się z lekarzem prowadzącym
Usunięcie substancji kontaktowej, wysuszenie powierzchni skóry.
Odkażenie głowicy ultradźwiękowej.
Wskazania do ultradźwięków
-bóle mięśniowe
-bóle o charakterze neuralgii
-zmiany zwyrodnieniowe w okolicy przykręgosłupowej w zespołach bólowych
-procesy zapalne w obrębie torebki stawowej
Przeciwwskazania do ultradźwięków
choroba nowotworowa
zaawansowane zwapnienie naczyń
zakrzepowe zapalenie żył, żylaki, zakrzepica
zaburzenia krzepnięcia krwi
zmiany skórne zwłaszcza w przebiegu chorób zakaźnych
stan ogólnego wyniszczenia organizmu
rozrusznik serca
metal w miejscu zmian chorobowych
okolica nasad kości u dzieci
ciąża
Ultrafonoforeza
Fonoforeza jest to zabieg polegający na wprowadzeniu związków chemicznych za pomocą ultradźwięków. Leki dodaje się do substancji sprzęgającej lub nakłada się bezpośrednio na skórę zamiast substancji sprzęgającej. Głębokość wnikania leku zależy od czasu zabiegu. Metodyka zabiegu jest taka sama jak w ultradźwiękach. Wskazania do fonoforezy obejmują przede wszystkim stany po ustąpieniu ostrej fazy chorobowej (stłuczenia, zwichnięcia, skręcenia, krwiaki ) oraz przewlekłe choroby reumatyczne. Stosuje się wtedy najczęściej niesterydowe leki przeciwzapalne. Te same leki stosuje się też w leczeniu różnych zespołów bólowych np. barku i nadkłykcia kości ramiennej, zespołu kanału cieśni nadgarstka oraz w stanach zapalnych tkanek miękkich, w tym mięśni, ścięgien i powięzi.