Wykład 3 - prawo gospodarcze


Wykład 3 prawo gospodarcze 21.10.2011r.

Z punktu widzenia tego systemu, czyli praw i zasad, które organizują gospodarkę, proces oddziaływania państwa jest ograniczony zagwarantowanymi konstytucyjnie prawami i zasadami, które organizują ten, a nie inny ustrój gospodarki. W świetle tego stwierdzenia mówimy, że każdy przejaw ingerencyjnej działalności organów państwowych i struktur ponadpaństwowych w sferę gospodarki jest weryfikowany z punktu widzenia zgodności z tymi prawami i zasadami, które nie maja charakteru bezwzględnego, prawa i zasad mogą być ograniczone pod warunkiem, że wymaga tego ochrona istotnego ważnego interesu publicznego a przedsięwzięte środki uwzględniają wymogi wynikające z zasady proporcjonalności, czyli są przydatne i koniczne, ponieważ wymóg konieczności i przydatności nie legitymuje działania ingerencji, ale legitymują te działania wymogi wynikające z zasady proporcjonalności w sensie ścisłym, z których wynika, że ten interes publiczny jest chroniony w następstwie działania ingerencyjnego, jest doniosły w stosunku do interesu prywatnego, który ma być ograniczony. W tym sensie owa zasada wprowadza wymóg warzenia interesu publicznego, który podlega ochronie, a interes prywatny podlega ograniczeniu. Chodzi o to, by w tym procesie oddziaływania państwa na gospodarkę dostrzeżono element, który wyznacza granice co do przedmiotu i sposobu, w jakim państwo ingeruje w życie gospodarcze. Owa zasada odnosi się do ingerencji struktur ponadpaństwowych, czyli organów UE, które realizując swe zadania wobec gospodarki także ingerują ograniczając prawa uczestników gospodarki. Owe prawa podstawowe zostały późno wprowadzone do porządku prawnego UE pod przemożnym wpływem państw członkowskich, które poniekąd wystąpiły z takim wnioskiem, by ochrona praw podstawowych gospodarczych na poziomie UE była na odpowiednim poziomie, czyli na poziomie ochrony praw podstawowych państw członkowskich. Zazwyczaj mówimy o europeizacji porządku gospodarczego rozumiejąc przez to kierunek od prawa UE do prawa krajowego, w tym przypadku to prawo krajowe ukształtowało prawo UE wprowadzając do porządku prawnego prawa podstawowe o charakterze gospodarczym chroniąc je jednocześnie, chodzi o prawo wolności gospodarczej, prawo równości i prawo własności. Wprowadzające rozwiązania pozwalają nam zrozumieć przypadki ingerencji organów państwowych w sferę gospodarki np. w formie określonej ustawy, która będzie zawierała przepisy prawne ograniczające swobodę działalności gospodarczej czy ograniczające np. zasadę równości czy wyłączające prawa do konkurowania i wówczas możemy mogli ocenić, czy te rozwiązania prawne są w zgodzie z prawami i zasadami tworzącymi ten system gospodarki rynkowej. Ten proces oddziaływania państwa ma ograniczenia w tych wymienionych prawach i zasadach, które organizują społeczna gospodarkę rynkowa.

Aspekt przedmiotowy i obiektywny, a także aspekt subiektywny i podmiotowy.
Wolność gospodarcza, która jest immanentnym elementem gospodarki rynkowej na gruncie konstytucji jest zagwarantowana poprzez prawo do społecznej gospodarki rynkowej chronionej artykułem konstytucji oraz poprzez zasadę wolności gospodarczej, czyli obiektywną cechę porządku prawnego, którą wolność gospodarcza podniosła do rangi zasady konstytucyjnej adresowanej do organów władzy publicznej, tzn. stanowiących prawo, które mają tworzyć zgodnie z zasadą wolności gospodarczej oraz są adresatami zakazu tworzenia przepisów niezgodnych z zasadą wolności gospodarczej. W każdym przypadku trzeba odróżnić aspekt przedmiotowy i obiektywny od aspektu podmiotowego i subiektywnego. W tym ujęciu omawiania wolności gospodarczej jako praw jest negatywnym publicznym prawem podmiotowym, któe chroni jednostkę przed nieuzasadnionym ważnym interesem publicznym i ingerencją organów władzy publicznej. Z tego prawa wynika roszczenie o nienaruszenie tej wolnej przestrzeni działalności gospodarczej, jeżeli nie jest to legitymowane doniosłym interesem publicznym. Mówimy tutaj, że to prawo publiczne ma negatywny charakter, gdyż chroni przed nieuzasadnioną ingerencją władzy publicznej. Nie ma ono charakteru pozytywnego, bo nie można w oparciu o to prawo wywieść pozytywnoprawnego roszczenia o swobodną działalność gospodarczą, ale można wywieść roszczenie o nie naruszenie wolnej przestrzeni inicjatyw gospodarczych jakie zapewnia prawo do swobodnej działalności gospodarczej. Prawo równości do równego traktowania przedsiębiorców jest prawem i zasadą konstytucyjną. Jest to doniosłe prawo, bo podstawowy mechanizm gospodarki rynkowej jakim jest mechanizm konkurencji, może spełnić swoją funkcję w warunkach równego traktowania aktywnych uczestników rynku.
W przypadku, gdy organy władzy publicznej ingerując, tworzą nierówną sytuację dla podmiotów gospodarujących, mechanizm konkurencji jest zakłócony. Pomoc publiczna służy uprzywilejowaniu jednych podmiotów kosztem innych podmiotów tworząc przewagę konkurencyjną beneficjenta pomocy.

Zasady ogólnoustrojowe, czyli zasady, które wyznaczają pewne powinności, obowiązki państwa wobec życia gospodarczego, czy wobec życia społecznego:

Te zasady wyznaczają granice ingerencji organów państwa w obszar gospodarki, ograniczając tą działalność poprzez określone wymogi, które muszą być spełnione, np. zasada demokratycznego państwa prawnego. W innym przypadku motywują państwo te zasady do ingerencji w działalność gospodarczą, np. w przypadku zasady sprawiedliwości społecznej. Zasady sprawiedliwości społecznej nakazują wprowadzenie przez państwo ulgowych opłat za przejazd koleją dla studentów, a także emerytów i rencistów. To jest ingerencja, która ogranicza swobodę w ustalaniu taryf za świadczone usługi operatorów tych usług. Uznano te grupy za słabe ekonomicznie i wprowadzono rozwiązania, które kompensują tą słabość ekonomiczną między innymi niższymi opłatami za świadczoną usługę. Ustawodawstwo specjalnych sfer ekonomicznych, czyli takie, które uzasadniamy względami sprawiedliwości społecznej, bo podstawowym celem instytucji specjalnych stref ekonomicznych było podniesienie gospodarcze zdegradowanych obszarów krajów i ten cel jakim jest wyrównanie poziomu gospodarczego czy społecznego, jest nakazem wypływającym z zasady sprawiedliwości społecznej. Uzasadnia wprowadzenie na tych obszarach rozwiązań prawnych, które tworzą warunku gospodarowania, które z kolei motywują prywatnych inwestorów do podjęcia w tych obszarach działalności gospodarczej. Zasada sprawiedliwości społecznej jakby nie ocenić jej hasłowego charakteru, stanowi uzasadnienie dla działalności ingerencyjnej państwa. Publiczna działalność gospodarcza, bezpośrednio realizowana przez państwo, jest uzasadniona w niektórych przypadkach zasadą sprawiedliwości społecznej. Państwo tworzyło przedsiębiorstwa publiczne po to, by stworzyć miejsca pracy. Prawo do pracy jest prawem warunkującym godność człowieka, elementem tej zasady jest gwarancja życia godnego i znajduje to przełożenie w tej działalności ingerencyjnej państwa, między innymi polegającym na stworzeniu publicznego przedsiębiorstwa, przy pomocy którego państwa rozwiązują problem niedostatku miejsc pracy. Ten proces oddziaływania państwa na gospodarkę będzie orientowany także przez te zasady ogólnoustrojowe, które uznajemy także dla procesu gospodarowania, proces oddziaływania państwa na gospodarkę odbywa się w polu napięć wytworzonych przez prawa i zasady konstruujące system gospodarczy w ramach systemy społecznej gospodarki rynkowej. Jest to podejście dynamiczne, które pozwala nam przedstawić ten proces oddziaływania państwa w sposób sterującej roli prawa. W tym procesie oddziaływania państwa na gospodarkę, który jest wyrazem polityki państwa, państwo spełnia funkcje sterującą, przez prawo państwo realizuje swe zadania wobec gospodarki, które powinny być określone w polityce gospodarczej państwa, która jest pewnym dokumentem określającym priorytety rozwojowe, czyli państwo na tym dokumencie określa swoje priorytety rozwojowe dla społeczeństwa i dla gospodarki. Nie tylko zasady ustrojowe naszej konstytucji, ale także zasady, które wyodrębnia się na gruncie traktatów o UE i funkcjonowaniu UE, będą orientować ten proces oddziaływania państwa na gospodarkę zwłaszcza w odniesieniu do organów UE, które będą oddziaływać na gospodarki poszczególnych państw członkowskich jako części gospodarki zamkniętej w ramach rynku wewnętrznego. Jeśi jedna z zasad jest zasadą czterech swobód(przepływu osób, usług, towarów, kapitału) to nasze prawo stworzyło warunki realizacji tych zasad, stworzyło warunki polegające na tym, że przedsiębiorcy jeśli idzie o swobodę działalności, to przedsiębiorcy z innych państw członkowskich mogą prowadzić działalność o standard gospodarki i zasadę niedyskryminacji. Jest jednolity system dla działalności przedsiębiorców bez względu na ich kraj pochodzenia. Zlikwidowaliśmy dualizm prawny, bo do momentu uzyskania członkowska w UE, panowały różne zasady prowadzenia gospodarki dla podmiotów krajowych i podmiotów zagranicznych. W tym przypadku, nasz porządek prawny dla gospodarki ukształtowała unijna zasada czterech swobód rynku wewnętrznego. Potem możemy wskazać inne zasady, które także zorientowały proces oddziaływania państwa na gospodarkę i w ten sposób uzyskały obraz ograniczeń, ram prawnych procesu oddziaływania państwa na gospodarkę wyznaczonych przez te dwa podsystemy prawne, czyli prawo UE i prawo krajowe, które trzeba analizować i oceniać nie w izolacji, a w symbiozie dwóch porządków prawnych.

Systematyzacja dla procesu oddziaływania, ingerencji państwa w obszar gospodarki:

Samo określenie oddziaływanie nie oddaje istoty ingerencji państwa w gospodarkę, ingerencji, która jest niejednolita ze względu na przedmiot, sposób i skutki jakie wywołuje. Doktryna, żeby ten proces wyjaśnić, żeby określić jego skutki wprowadziła pewne narzędzia poznawcze, które pozwalają dokonać pewnej systematyzacji owego procesu oddziaływania państwa na gospodarkę w ramach kategorii funkcji, a więc tym narzędziem poznawczym dzięki któremu będziemy mogli identyfikować poszczególne przejawy oddziaływania państwa na gospodarkę jest kategoria funkcji ,która jest pojęciem odzwierciedlającym zadania państwa wobec gospodarki. Mimo że gospodarka jest zorganizowana jako gospodarka rynkowa, mimo że działalność jest prawem jednostek, osób fizycznych i osób prawa prywatnego, to jednak państwo jako organizacja społeczeństwa jest to gospodarka odpowiedzialna i wobec tego zwłaszcza w tych warunkach społecznej gospodarki rynkowej, państwo i struktury ponadpaństwowe nie uwolniły się od odpowiedzialności za gospodarkę, nie mogą być biernymi obserwatorami życia gospodarczego. Tak było w państwie liberalnych, którego funkcje wobec gospodarki były ograniczone, a w momencie, kiedy państwo znalazło się na etapie państwa ingerencyjnego, interwencjonizmu gospodarczego, państwo ma obowiązek wobec gospodarki, które realizuje je w ramach powierzonych państwu zadań przez prawo.
Te zadania państwa można zamknąć w ramach określonych funkcji państwa, których z kolei kryterium wyodrębniającym są różne skutki, jakich realizacja określonych zadań, funkcji wywołuje. Istotne jest, że rozróżnienie funkcji polega na rozpoznaniu skutków jego działalności i ingerencji w gospodarkę, w sferę wolności i praw gospodarczych. Odpowiednia stałość skutków określonego oddziaływania w ramach określonych funkcji i zadań pozwala odróżnić poszczególne funkcje od siebie w danym układzie funkcji.

Te funkcje ukaldaja się w pewien otwarty katalog:
1) funkcja policji gospodarczej

2) Funkcja reglamentaji gospodarczej

3)funkcja nadzoru goapodarczrgo

4)funkcja regulacji

  1. funkcja interwencjonizmu pozytywnego, funkcja wspierania gospodarki

  2. Funckaj kontroli jako element funcji nadzoru

  3. funkcja kierowani i planowania gospodarczego

Wprowadzenie tej systematyzacji pozwala nam zakwalifikowac tkazdy badany przejaw ingerecyjnej dizlalanosci panstwa gospodarke co ulatwia okrsleniu celu tej ingerencji ,okrelseniu wymogu co do podstaw prawnych jak orwniez pozwala ocenic przjeawy owej ingerecyjne jdziallansoc pnastwa z puntu wdzenia wywolywanych skutkow prawnych które są zasadniczo nastepstwem wykorzystania w ramahc okrelsonej funkcji okreslonych srodkow ingerencji panstwa wobec goospodarki sotsoowanych w ramach okrelsoncyg prawnych form dizlalnia organow wl publicznej w tym także a przede wszystkich oganow amdinistrajci publicznej. Trzeba podkreslic wzgledny charakter klasyfikacji funkcji gdyż ni w kadzdym przypadku granice miedyz poszczroglnymi funkcjami są wyraźne. Na gruncie obowoazujacego prawa powstaja watpliwoci dotyczace rozgraniczenia funkcji np. policji gospodarczej czy reglamentajci gospodarczje. Powstaja watpliwosci co od amodzielnego charakteru funckji regulajci. W związku z tym przyjmujemy ten podzial z zastrzezenimem ze ma on wzglendy charakter i zastrzgamy ze nie w kazdym pprzypadku owe granice między dzilalaniami podjetymi przez panstwa można w sposob niewatpliwy zakwalifikowac do okresoonej funkcij.

Należy zastrzed otwatrty charakter katalofu funcji, gdyż zadania panstwa podlegania roszsczeniu wraz z podejmowaniem przez pnastwo coraz to nowych wyzwan jakie wynikaja z rozowju spolecznego i gospodarczego, a zatem mozemy stiwrdzic ze kilka lat temu nie było funkcji regulajci ,ktra pojawila się w nastepstwie rprocesu prywatyzacji dziallanosci gposdarczej i monopolizacji. Panstwo reagujac na owe procesy podjelo wyzwanie i wyraem tego podjecia wyzwania była realizajcap rzez panstwo funkcji ktoran ie miescila się w dotychczasowym katalogu funkicji gdyż była specificzna. Otwartos owego katalofgo ufnkcji jest charakterystycza cehca dla zaproponowanego podzialu. Na tym tle pojawia się trzecia uwaga

Wsord tych wymienionyc h funcki mozemy wywmienic funkcje bedace przejawem interwecnjonizmu restrykcyjnego c będzie hcartakterystycnze dla funkcji nadzoru, policji, reuglajci i funkcje tzw. interwecncjonimzy pozytywnego, a więc takic hdzialan ppanstwa które ksutkuja ograniczneiu wolnosci gpodarczej i innych praw podmiotowych, lecz pozywne skutki dla beneficjenotw sordkow podjetych przez panstwo w ramach funkcji wspierania gospodarki. Można powiedziec ze nie w kadym przypakdu ingerencja panstwa oplegan a ograniczaniu swobod dziallansoci gposdarczych, w niektorych przypadkahc np. w funkcja wspierania, dfzialalnaoci ta skutkuje okreslone korzysci dla podmiotow gospodarujących które w ten sposob, ich dizlalansoci jest orientowana na cele publiczne.

Zaproponowana klasyfikacja nie jest klasyfikacja o hcrakterze normatynwym w tym znaczneiu, ze nie jest ona wymikiem obowiazywaia przepisow pranwnych, które by wprowadizly pojęcie funkcji do obiwazuku pranwego, klasyfukacja jest wytworem doktryny, jest narzedziem ulatiwajacym proces poznania proceus odxzialywaniap nastwa nagpodarke. Ulatwia poznanie realizacji przez porządek prawny tej funckiji sterujacej, czyli koordynacji zachowań uzestników gospoarki.

Ten katalog funkcji jet katalogime powszehcnie zaakceptowanym w doktrynie i gdybyśmy siegneli do bcojezycznych podfecnizkow PGP, to być może z pewnym zdziwieniem stwierdizmy ze ten katalog jest identycnzy co oznacza iz w tym zakresie ywypracowano kumulis opinio dotycaacych funkcji wobec gospodakri.

Praktyczna orzysc wynikajaca z tej klasyfikjacji jest taka ze analizujac przejaw ingerencyjnej dizlalansoci panstwa, mozmey zidentyfikowac przpeisy prawne z puntku widzeniap ryznazelnosci do okrelsonej funkcij np. art 18 i 19 ustawy o swobodzie dizalaknoci gopsodarczje jest prtzejawem realizacji przez pnastwo funkcji policji gospodarczje, natomaist at 46 który stnowi podstawe dla koncesjonowania dizlalanoic gospodarczej będzie wedle przyjetego znaczenia funkcji reglamentacji przejawem realizajci przez panstwo funkcji reglamentacji dizallaanoci gospodarczej.

Ten kataolg funkcji, ktorym poslugujemy się stanowi pewne oczywiste ulatwienie dla zrozumienia tego procesu regulacji gospodarczej dziallanasci i co więcej pozwala nam ocenic proporcje w jakich panstwo ingeruje w ramach poszczegolmnych funkcji, np. rozwój prawa chorniacego srodowisko zagrozone dizlalansoccia gospodarcza jest wyraem realizajci przez pnastwo funkcji policyjnej, w ramach policji gospodarczej podjeta interwencja panstwa ma na celu ochrone okreslonych dobr publicznyc w tym srodowiska naturalnego jeśli są zagrozone podjetą i wykonyana dizlalansocia fgospodarcza, a więc w tym przypakdu rozowjw prawa ochrony srodowiksa jest przejawemrealizacji przez panstwo policji gosopdoarczeej. Oczywiscie pryzjete w tym zakresie roziwzania prawne mozemy skonfronotwac z wymogami pranwymi które powinna spelniac funkcja policji gospodarczej w odniesieniu do podstaw prawnych, odniesieniu do stososwanych sordkow pranwych, w odniesieniu do ochrony oraw podmiotwych przedsiebiorxow którzy są adreaatamiami przepisw o chatakterze ppolicyjnych w odniesiueniu do ochrony srodowiska.

Ad1) Funkcja policji gospodarczej - trayycjna funkcja wobec gospodarki, ma swoj rodowod w panstwie liberalnym w ktorym policja przemyslowa wówczas tak okreslana była zadanie panstwa sutkujacym ogracnzenie wolnsoci przemyslu i handlu, gdyby ta dzialalnsc powodowala zaklocenie spolkoju i porzadku publicznego. W okresie w ktorym powstawal owa funkcja, zadanie panstwa wobec gospodarki było ograniczenie do ochrony spokoju i porzadu publicznego które moglobybyc zagrozone podjeta i wykonywana dizlalanoscia gospodarxza, w związku tym panstwo aby uchronic od takich negatywnych konsekwencji podjecia dizlalanosci gposdarczje, w ramach owej funkcji pworqwadizlo obiwazek uzyskania pozwolenia policyjnego upranwiajacego do podjecia dizlalanaoci gospodarczej. Wzlgedy ochrony spokoju i porzadku publiczneog przesadzily o ogrnaniczneiu wolnoci przemyslowej i handlowej podyktoweane koniecznosica xhrony dobra publiczneg ow tym bezpiecznestwa zycia i zdroewia obywateli. Ta ufnkcja policji gpospdoarczej wedle innych policji adminsitraycjnych przetrwala do czasu nam wspolczensnych ale z tym zadtrzezniem ze w naszych xzasach nie jest t ojedyna funkcja które panstwo intetrwencyjne realziuje wobec gospodakri, bo przeciez mozemy obok funkcji policji gposdarczje wymienic szeegi nnych funkcji które pansto realizuej wobecgospodarki. Trzbea podrkeslic ze wsord tych funkcji które realizuja organy panstwa, trzeba wyminci funkcje policji goapodarczje jako funkcaj organow panstwowych o wyraznie okrelsonym celu. Celem ej interwcnji panstwa jest ochrona porzakdu bezpieczneatwa i spokoju publicznego orazi nnyc hdobr publicznych czyli zycia zdrowia mienia, srodowiska naturalnego przed zagrozeniam ipwostajacymi w wyniku podjecia i prowadzneia dizlalanosci gospodarczej. Zatem pelna skutecznosc ochrony tych dobr publicznych zagrozonych dzilalansocia gospodarcza uzyskujemy przez wprowadzneie okreslonych wymogow jakie muszą być pselcnione przez prrzedisebiorcow aby mogli w sposob legalny podjac i wykonywac dizlalasoc gosposarcza, wymogw które w przkeoanu prawwodawcow zapobiegna bądź zminimalizuja zagrozenia jakie dla bezpieczenatwa i porzadku publicznego wywowuje podjeta i prowadzona dzilalanoc gospodarcza. Te wymogi są wyrazone w postawi nakazow lub zakazow przewidzianych w przepisach prawnych, np. w swietle art 18 przedsiebiorca jest zobowiazany spelniac okrlelsone warunki wykonywanej dzilalansoc igposdarczje dotyczace ochrony przed zagrozenie m zycia ,zdrowia ,moralnsoci publicznej i ochrony srodowiska. Jest to przyllad przpeisu o chrakterze policyjnym .pnastwo w ramahc tej funkcki w ustawie o swobodzie dizlalansoci gopsodarczje zmaieszcza przepis który zawiera nakazy spelniania warunkow okrelsoncyh w odrebnych ustawach wykonywania i podjecia dizlalansi gopsoarczje których celem jeest ochrona okrelsonych w tym przepisie dóbr publicznych a zatem jak z tego wynika przedsieiborcy lub podmitoy ziantereowane dizllanaocia gopsodarcza nie mogą podjac tej dzilalansoc ijesli nie spelnia tych wymogow które są zawarte w odrebnych ustawach, w przeciwnym razie narazaja się na zarzut naruszenia w tym zakreise obowiazujacyhc powszechnych norm prawnyc z wwzystkimi konsekwencjami wynikajacymi z naruszenia tyhc przepisów. Można powiedziec ze w ramach funkci policji, panstwo stnaowi przepisy prawne które jak wynika z tresic art 18chornia przed zagrozeniami dla okrlsonych dobr publicznych, stanowiąc okrelsone warunki dla dizlaannsoci gospodarczje które bioarc pod uwage przedmiot regulajci stanowia podstawe dla realziajci fgunkcji policji budowlanej, sanitarnej, weterynaryjnej cyz ochrony sordowiska. A więc w tym przypadku w raamch funckji policji gsodarczej pnastwo wydaje odrebne przepisy prawne które reguluja wymogi dotyczace bezpieczenstwa porzadku publicznegi ,spokoju publicnzeggo i ochrony i zycia obywateli wzgledem srodowiska naturalnego. Nie ma watpliwocsci co do tego ze przykaldem interwencji policyjne jest policja sanitarna której zadaniem jest ochrona przede wszystkim zdrowia i zycia obywateli którzy sązagrozeni w pryzpadku podjeica i ywkonywania koektorych rodzaji dizlalanosci gospodarczj,, np. produkcja artykulow spozywczych wyjatkowo restrykcyjnie regulowanych przez przepis sanitarne. W tym przypadku regulacja pranan nie ingeruje w sam proces gospodariwanua, co, kto i dla kogo ma produkowac tylko okresla wymogi które posrednio wplytwaja na ograniczenie swobody dizlalansoci gospodarczej, przedsebiorcy muszą przeanalizowac ustaowdawstwo w zakresie ochrony srodoiwska io cenic czy wymogi w tym zakresie nie przesadzaja o mniejszej aktrakcyjnosci wykonywanej dizlalanoci gopsodarczej, albowiem ta dizlalansoc wiaze się np. z zagrozeniem dla ochrny sorodiwksa poprzez emisje szkoldliwych gazow do atmosfery etc. jeśli przepisy wymagaja okrwlosnych instalajci ochronnych, to wiadomo ze jest to pewien koszt, który może obnizyc atrkacyjnosc takiego przedsiwziecia. Jeśli z przepiswow rpranwyhc wynika ze kary za degradacje sorodiwksa są wysokie, to ryzyko poniesienia tych kar pzy niezastosowniaiu się do nakazow, także obniza atrakcyjnosc prowadzniea takiej sgopsodarki. Funkcja policji ogrnaicza swobode wyboru dizlalansoci goposspodarczje gdyż w swietle tych przpeisow okrelsone dizlalansoci gospodarki mogą być mneij atrakcyjne ze względu na pwne obciazenia wynikacajce z przepisow polijnych.
Bezposrednimi adresatami przepisow pranwych są przedsiebiorcy którzy są adresatami nakazow ,zakazow zawartych w przepisach pranwych o charakterze prewencyjnym lub restrykcyjnym. Tresc owych zakazow może polegac na obowiazku podjeica okrelsoncyh dizlalan które zapobiegaja lub reudkuja zagrozneie dla dobr publicnzych, albo mogą mieć te przpeisy charakter repreyjny i okreslaja wówczas konsekwencjew o hcarakterze sankcyjnym sotoswane ex-post majace na celu skorygowania zachowac przedsieiborcow niezgodnych z obowiazujacymi przepisami o charakterze policyjnym.

Funckaj policji ma także apsekt instyutcjonalny, panstwo dla prawidlowego przbiefgu funkcji policji, stanowi ona podstawe do powolywnaia okrelsoncyh organow panstwowych których zadnaiem jest nadzor nad wlasicwym relaizwaniem funkcji polycjnych co dalo podfawe do wyodrebniania szczeoglnego rodzjajun adzorru - nadzoru policyjnego. Funkcja policji jest swoiście zagwarantowana przez powołanie specjalnych nadzorów organów nadzrowu policyjnego i tak możemy wyodrębnić jako organy specjalnie wydzielone inspekcje nadzoru sanitarnego, budowlanego czy inspekcje nadzoru srodowiskowego. Zadaniem tych ogranow jest troska o przestrzeganie przez predsiebiorcow przepiswow ralizuajcych funkcje policyjne. W momncie w ktorym nastpai naruszneie rzepisow policyjnhc, organy tei ntwereniuja podejmujac deycjzeo charakterze prewencyjnym lub inwterwnecje o chaarakterze represyjnym które stanowia reakcje za naruszenie zakazow bądź tez zaniechania wykonaniaokreslonych nakazow. Są to deycjze zmierzjaace do odwrocneia zagrozenia jak również do przywrocenia pelnej integralnosci naruszanego dobra. Jeśli spotkamy się z takimi właśnie organami w sposob bezposredni lub posredni, to są wlascie przyklady takiego instytucjonalnej realizajci tego zadania panstwa owbec gospodarki. Z funkcja policji gospodarczje wykazuje bliski związek funkcja reglamentacji gospodarczej. Ten związek polegan a tym ze ustawodawca zdaje się nie dostrzegac pojeciowej delimitacji funkcji policji i reglamentacji. Z tego względu zdarza się wprowadzic mu elementy w rozwiazanich rpanwych elementy policyjne które są przepisami relaizujacymi funckje reglamentajci gopodarczje.

Regglamentcja gopsodarcza to forma interwencjonizmu panstwowego której podstaowywm motywem jest osagnienie celow wyznaczonych w polityce gospodarczje. Inhgerencja reglamentacyjna ma a celu wywolanie skutkow pozadnych z puntku widzenia interesu publicznego. Jezlei są to inne cele niż cele jakimi są ochrona bezpieczenatwa i porzadku publicznego. W tym ujciu, reglamentacja gospodarcza jest interwnecja orgnaow panstwowych z sfere gopsodakri motywowana przez rwlaizacje innych celow niż ochrona bezpiecznestwa i porzakdu publicznrogo który jak wiemy, jest celem policji gospodarczje.

Rglamentacja ma wiele znaczeń, doktryna uzywa teog pojecia w ronzych znaczeniach i można w ziwazkuz tym wyroznic pojęcie, które najszerzje oznacza.

REGLAMRNTACJA jest utozsamiana z prawna regulacja okrelsonych dziedzinzycia gospodarczejg i psoelcznego i w ziwiazkuu z tym jej opozycja znaczeniowa jest deregulacja, czyli uwolnienie okrelsoncy hdziedizn z ycia spolecznego i pgospodarczego od reuglajci pranwej.
W ujeciu szeorkim reglamentajca jest formia interwenozjocnizmu panstwowgo skutkujaca ogrnaicenzenie swoboyd dzlalnsoci gopsodarczje przozo kreslenie pranych ram podjemowania i wyknywania dizlaalnoci gopodarczej jako wyjątek od zasady swobodnej dzialalnaoci gospodarczej, a więc w tym szerokim ale nie najszerszym ujecia, reglamentacja jest rowna tworzeniu pranwych ram ograniczajaych swobode podjecia i wykonywania dzilalanoci gposdarczej uzasadnioną koneicznoscia ochrony wazneog interesu pubicznego.
W sensie scislym, reglamencatja oznacza restyrkcyjna interwencje publiczną ograniczjaaca swobody podjecia iwykonywania dizlalsnoic gospodarczej w konkretynym przypadku i przy pomocy okrelsonych sorkow i prawnych form dzilania. Z punkt widzenia celu, reglamentajca dizlalanoci gospodarczje jest funkcja panstwa która ma zapewnic funkcjonowanie fgospodarki z godnie zitneresem publicznym glownei przez ogranicenie dostpeu do dizlalanoici gospodarczej i ograniczenie sposobu wykonywania dzialalnsoci gospdoarczje. W ten sposob funkcja reglamenctajci dizlalansoi gopsodarczej stnaowi ograniczenie prawa jak i zaad wolnosci gospodarczje w odniesieunu do podjecia iywkobywania dzialalanoci gospodarczje. Zakres funkcji reglametncji est poniekad wypadkowa ewentualnyc hdór publicnzych które uzasaniaaj igereceje reglamentaycjna w sfere gospodarki, a zatem im więcej celow publicnzych wynzacyz panstwo, tym szerszy beidzie zakres realizajci funkcji regklamentacji gospodsarczje, tym szrrszy bedize zakres ograniczen swobody podjecia i wkonywania dzilaansoc igospodarczje., jeśli chodzi o srodki prawne, reglamtencjacja dizllasnoci gospodarczej jest realizowana przez zakazy takie jak zakaz podejmowania dizlalnoci gopsodarczej wskutek przyznania okrelsonemu podmitoow prawa wylacznej dialalsnosci gospodarczje, a więc ustanowienie monopolu dizlansocci goapodarczje jest przjeawem itnerwencji panstwa która kwalfiukujemy jko reglamentacja gospodsarcza. Drugim isntrmenem realziacji funkcji reglamentajci mogą być nakazy, a więc obowiazki uzyskania przez okrelsone podmitoy gospodarujace zgody na podjecie i wykonywanie dizlamoxi gospodarczje w fomir kkoncesji, zezowln ,licencji i zgod wlascwc organow amdinsiteacji publicznej. Jesi dla okrelsonego rodzjau dixzlaknsoc gopsodarczje obowiazuje a przepisy rpawne przewiduja wymog zgody w formie kocnesji ,zezowlenia, licncji orkelsonych organow maidnisteac pulibnzjej to mamy do czyneinia z przjeawem funkcji reglamentJI GOSOPDARCZEJ. W TEN SPOSOB PANSTWO ORIENTOWANE PRZEZ OKRELSLONE ELE PUBLICZNE OGRANICZA dostęp LUB SPOSB WYKONYWANIA DZILAKANOC GOPOSARCZEJ

Trzecim insturmentem relaizacji funkcji reglamentacji są tzw. nakazy notyfikacji, czyli zglgloszneia zamiaru podjecia dizlalanoci gospodarczej wlaasciwemu organowi, np. obowiazek uzyskania wpisu do rejestur lub ewidecnj idizlaaoci gposdarczej i rejestur regulowanej dizlakanoi goposdarczje. To są typowe onsturmeny pranwe za posrenditwm których panstwo realzieuje funckej reglamentajci gospodarczje.
Najbardizje zlagodzona forma to nakazy notyfikajci, w najbardizje szerokim zakresie, tym przejawem reglamentacji jest nalozneie na zainteresowanych obowiazku zgloszneia, rejestrajci dizlalansoci gopsorraczje.

W ten sposob panstwo realziuje zadania wobec gospodarki, które jest zadaniem uzasadnionym koneicnzoscia ochrony interesu publicznego gdyż dostęp do gospodarki, sposob wykonywania dizlalanoxi gopaodarczje nie jest obojetyny z punktu widzenia itneresu publicznego i nnych itneresow i dlatego panstwo majac na wzgledize ochrone tych interesow, podejuje dizlaania ogrnaiczjaace zasadniczo swobodna dizlalansoci gospodarcza co jak wiemy jest wyjatkiem od zasady wolnsoci gospodarczje, a więc w kadym przypakdu funkcja reglamentacji jest trkaotwana jako wyjatek do zasady swoboyd y izlzialnosci gospodarczje, lae analiza przepiswo rpawnych przkeonuje ze zakres dziedizn objetych reglamentacja przrkrzacza zakres dziedizn które są prowadzaone jako wolna dizlalanosc gopsodarcza.


Wyszukiwarka