EWIDENCJA GRUNTÓW I BUDYNKÓW (KATASTER NIERUCHOMOŚCI) jest to jednolity dla kraju systematycznie aktualizowany zbiór informacji o granicach, budynkach i lokalach, ich właścicielach oraz innych osobach fizycznych lub prawnych, władającymi tymi gruntami, budynkami i lokalami.
NIERUCHOMOŚCIAMI - są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty) , jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności. (kodeks par 1 art. 46)
Nieruchomości:
Gruntowe
Budynkowe
Lokalowe
Części składowe nieruchomości są to budynki i budowle trwałe z gruntem związane jak również drzewa i krzewy od momentu ich zasadzenia i rośliny od ich zasiania.
Części budynku stanowiące odrębny od gruntu przedmiot własności.
grunt jest własnością gminy, budynek mój, przy wieczystym użytkowaniu /Ustawa o gospodarce nieruchomościami/
nieruchomość lokalowa ; gmina jest właścicielem ziemi i budynku, a pojedynczy mieszkaniec wykupuje na własność lokal.
PODSTAWY PRAWNE EWID GR I BUD
Ustawa „Prawo geodezyjne i kartograficzne” rozdział 1 i 4 tzn. ”Ewidencja Gruntów i Budynków”, „Kataster Nieruchomości”(Dziennik Ustaw nr.100/2000r.)
Rozporządzenie Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa w sprawie ewidencji gruntów i budynków (Dziennik Ustaw nr.38/2001r.).
CELE KATASTRU to gromadzenie i dostarczanie danych na potrzeby:
Zagospodarowania przestrzennego
Wymiaru podatków
Innych obciążeń publicznoprawnych
Oznaczenie nieruchomości w KW
Statystyki publicznej
Gospodarki gruntami
• Ochrony interesów majątkowych stron obrotu nieruchomościami
ABY ZAŁOŻYĆ KW musimy mieć:
− wypis z EGiB
− wyrys z mapy ewidencyjne
STRUKTURY ORGANIZACYJNE E G I B (od 1 I '99)
EGiB prowadzi starosta na szczeblu powiatu. Organem administracyjnym GiK jest starosta wykonujący swoje zadania przy pomocy geodety powiatowego. Do zadań starosty należy min prowadzenie EGiB. Starosta na wniosek gminy może powierzyć wójtowi bądź burmistrzowi (miasta), bądź prezydentowi (powyżej 50 tys.) w drodze porozumienia prowadzenie EGiB. Prowadzenie EGiB wykonuje:
wójt przy pomocy geodety gminnego
burmistrz lub prezydent przy pomocy geodety miasta
PODMIOTY EWIDENCYJNE:
− WŁAŚCICIELE (osoby posiadające udokumentowane prawo własności)
dokumenty:
KW
lub zbiór dokumentów
prawomocne orzeczenie sadu
ostateczne decyzje administracyjne: akt własności ziemi
akty notarialne
spisane umowy i ugody w postępowaniu sądowym i administracyjnym
inne dokumenty posiadające moc dowodową dla ustalenia prawa własności
− WŁADAJĄCY
posiadacze samoistni
spadkobiercy faktycznie władający gruntami
współwłaściciele władający gruntami
wieczyści użytkownicy SP
jednostki państwowe, organizacje społeczne, osoby prawne i fizyczne faktycznie władające lub zarządzające gruntami SP.
WŁASNOŚĆ - prawo do korzystania i rozporządzania rzeczą w granicach określonych przez ustawy i zasady współżycia społecznego. (KC art. 140 Ustawa o ochronie gruntów rolnych i leśnych, Plan Zagospodarowania Przestrzennego , Ustawa o prawi budowlanym)
WŁADANIE GRUNTEM:
Posiadanie samoistne (KC art. 336) = POSIADACZ SAMOISTNY - osoba władająca gruntem jak właściciel, lecz nie posiadająca udokumentowanego prawa własności.
UZYTKOWANIE WIECZYSTE = w odniesieniu do gruntów państw i gruntów stanowiących własność jednostek uspołecznionych
PRZEDMIOTY EWIDENCYJNE:
− DZIAŁKA GRUNTOWA
inf o właścicielu
oznaczenie KW lub innego dokumentu określającego własność
inf o władającym
położenie
granice
rodzaj użytków
klasy gleboznawcze gr roln i innych klasyfikowanych
pole pow działki, użytku i konturu klasyfikacyjnego
BUDYNEK
inf o położeniu
LOKAL
brak
DZIAŁKA EWIDENCYJNA
- ciągły obszar gruntu, jednorodny ze względu na stan prawny.
Stanowi obszar gruntu ograniczony gruntami stanowiącymi przedmiot odrębnego władania
Odstępstwa od tej def: na obszarach lasów państwowych oddział leśny stanowił działkę , na terenie zakładu przemysłowego wydzielona była działka na inne cele
DZIAŁKA GOSPODARCZA - zespół działek pozostających w posiadaniu jednej osoby oddzielonych od siebie elem sytuacji naruszającymi ciągłość obszaru tworzącego działkę gruntową.
PODSTAWOWE PODZIAŁY. OBSZARY PODZIAŁU KRAJU DLA CELÓW EGiB:
JEDNOSTKA EWIDENCYJNA - obszar gruntów położonych w granicach adm gminy; miejscowość o statusie miasta wchodząca w obszar gminy; wyodrębniona w tym mieście dzielnica.
OBRĘB EWIDENCYJNY - obszar jednostki ewidencyjnej podzielony dla celów związanych z techniką zakładania i prowadzenia EGiB. granice obrębów powinny być zgodne z granicami wsi, miejscowości i sołectw. Granice obrębów stanowią granice działek. W miastach, o ile jest to możliwe, granice obrębów pokrywają się z granicami dróg, a w szczególności są stworzone przez wody ulice, linie kolejowe i obejmują w całości tereny o jednorodnej zabudowie i zagospodarowaniu. Obręb otrzymuje nr porządkowy lub nazwę oraz nr porządkowy identyfikujący go jednoznacznie w obszarze jednostki ewidencyjnej.
JEDNOSTKA REJESTROWA - działki położone w obszarze danego obrębu będące własnością lub we władaniu tej samej osoby fizycznej lub prawnej albo innej organizacji tworzą jednostkę rejestrową. Działki będące współwłasnością tych samych osób stanowią odrębną jednostkę rejestrową
MODERNIZACJA EWID GR:
Przebieg obrębu ewid musi być uzgodniony z miejscowymi organami statystycznymi
Granice obrębu ewid mogą pokrywać się z granicami rejonu statystycznego i obwodu spisowego
PRZY MODERNIZACJI NALEŻY UWZGLĘDNIĆ:
rejony statystyczne
obwody spisowe
MAPA EWIDENCYJNA GRUNTÓW - mapa przedstawiająca stan użytkowania lub prowadzenia gruntów: mapy te stanowią kartograficzną część operatu ewid gr.
TREŚĆ TEJ MAPY:
− punkty osnowy geodezyjnej
− wybrane elementy sytuacji terenowej
− nr działek ewidencyjnych
− granice i nazwy nieruchomości
− granice i opisy użytków i klas
− opisy gruntów przyległych
MATERIAŁY ŹRÓDŁOWE DO TWORZENIA MAPY EWIDENCYJNEJ:
Mapy byłego katastru pruskiego 1:25000, 1:5000, 1:2000
Mapy byłego katastru austriackiego 1:2880, 1:440, 1:720, 1:5760
DLA CZĘŚCI NIE OBJĘTYCH TYMI KATASTRAMI:
Pomiary bezposrednie - nowe
W oparciu o fotomapę - wykorzystanie zdjęć lotniczych
Wykorzystanie istniejacych map scaleniowych (głównie dla Księstwa Kongresowego)
Mapy pomiarów lasów państwowych
Mapy pomiarów państwowych gospodarstw rolnych
GRANICE STANU PRAWNEGO - dotyczyły tych granic działek, które stanowiły granice obrębu ewidencyjnego .
ZAŁOŻENIE EWIDENCJI GRUNTÓW:
Określenie granic (uzgodnienie), ustalenie ich położenia i określenia wsp.
Met bezpośredniego pomiaru (pom, szkic, wnoszenie danych na pierworys).
Mapa granic stanu władania i użytków
Ustalanie na mapie zasięgów konturów glebowych
GRUPY UŻYTKÓW GRUNTOWYCH:
użytki rolne
grunty leśne oraz zadrzewione i zakrzewione
grunty zabudowane i zurbanizowane
użytki ekologiczne, oznaczone symbolem złożonym z litery "E" oraz symbolu odpowiedniego użytku gruntowego określającego sposób zagospodarowania lub użytkowania terenu, np. E-Ws, E-Wp, E-Ls, E-Lz, E-N, E-Ps, E-R
nieużytki - N
grunty pod wodami,
tereny różne - Tr
UŻYTKI ROLNE DZIELĄ SIĘ NA:
grunty orne - R (9 klas)
sady, oznaczone symbolem złożonym z litery "S" (9 klas) oraz symbolu odpowiedniego użytku gruntowego, stanowiącego część składową oznaczenia klasy gleboznawczej gruntu, na którym założony został sad, np. S-R, S-Ł, S-Ps,
łąki trwałe - Ł (6 klas)
pastwiska trwałe - Ps
grunty rolne zabudowane, oznaczone symbolem złożonym z litery "B" oraz symbolu odpowiedniego użytku gruntowego, stanowiącego część składową oznaczenia klasy gleboznawczej gruntu, na którym wzniesione zostały budynki, np. B-R, B-Ł, B-Ps
grunty pod stawami - Wsr
rowy - W.
GRUNTY LEŚNE ORAZ ZADRZEWIONE I ZAKRZEWIONE DZIELĄ SIĘ NA:
lasy - Ls (6 klas)
grunty zadrzewione i zakrzewione - Lz (6 klas), za wyjątkiem gruntów zadrzewionych znajdujących się we władaniu Lasów Państwowych; lub w przypadku zadrzewień śródpolnych, zaistniałych na gruntach objętych klasyfikacją gleboznawczą - symbolem złożonym z liter "Lz" oraz symbolu odpowiedniego użytku gruntowego, stanowiącego część składową oznaczenia klasy gleboznawczej gruntu, np. Lz-R, Lz-Ł, Lz-Ps.
GRUNTY ZABUDOWANE I ZURBANIZOWANE DZIELĄ SIĘ NA:
tereny mieszkaniowe - B
tereny przemysłowe - Ba
inne tereny zabudowane - Bi
zurbanizowane tereny niezabudowane - Bp
tereny rekreacyjno-wypoczynkowe - Bz
użytki kopalne - K
tereny komunikacyjne, w tym:
drogi - dr
tereny kolejowe - Tk
inne tereny komunikacyjne - Ti
GRUNTY POD WODAMI DZIELĄ SIĘ NA:
grunty pod morskimi wodami wewnętrznymi - Wm
grunty pod wodami powierzchniowymi płynącymi - Wp
grunty pod wodami powierzchniowymi stojącymi - Ws
OPERAT EWIDENCYJNY:
CZĘŚĆ KARTOGRAFICZNA
Mapy ewid gruntów podstawowe bądź zastępcze w skalach 1:1000, 1:2000, 1:5000, 1: 500, w zależności od przedstawionego terenu , bądź mapa zasadnicza w systemie nakładkowym.
dokumenty podstawowe
skorowidz działek - spis działek położonych w granicach danego obrębu zest w kolejności nr działek
rejestr gruntów - spis działek zebrany wg ich przynależności do poszczególnych jednostek rejestrowych, położonych w granicach danego obrębu i zestawionych w kolejności nr tych jednostek rejestrowych
alfabetyczny skorowidz właścicieli i władających - spis alfabetyczny nazwisk i imion bądź nazw wszystkich właścicieli, władajacych lub osób prawnych, instytucji, w których władaniu znajdują się poszczególne jednostki rejestrowe, położone w granicach obrebu ewid
b. dokumenty pomocnicze
zestawienie gruntów - stanowi spis ogólnych pow wszystkich użytków i klas poszcz jednostek rej występujących w granicach obrębów, ułożonych wg ich przynależności do poszczególnych grup rejestrowych.
wykaz gruntów - sumaryczne zestawienie pow poszczególnych użytków danego obrębu w kolejności odpowiadającej grupom rejestrowym .Wykazuje się tu powierzchnię ogólną kazdej grup[y rejestrowej oraz ogólne powierzchni poszczególnych użytków stanowiących obszar danej grupy rejestrowej. Wykaz gruntów dla: obrebu wid, jednostki ewid, powiatu, województwa, wykaz gruntów krajowy.
zbiór dowodów wpisów do rejestru gruntów - ułożone w kolejności wpływów, dokumenty i dowody uzasadniające wpisy dokonane przy zakładaniu ewidencji gr oraz dowody uzasadniające wpisy późniejszych zmian w operacie ewid gr . zbiór dowodów prowadzi sie oddzielnie dla każdego roku kalendarzowego
zbiór akt - zawiera całość korespondencji dotyczącej ewid gr danego obrębu. Zbiór ten prowadzi się w okresach rocznych.
CZĘŚĆ OPISOWA
dokumenty podstawowe
rejestr gruntów. - jest zbiorem wszystkich działek zebranych według przynależności do jednostek rejestrowych położonych w granicach danego obrębu i ustawionych w kolejności numerów jednostek rejestrowych.
skorowidz działek - jest spisem działek położonych w granicach danego obrębu zestawionych w kolejności numerów działek.
Nr. Działki |
Nr jednostki rejestrowej. |
1 2 3 4 5 |
654 321 87 31 86 |
skorowidz właścicieli i władających gruntami - alfabetyczny spis nazwisk i imion (nazw) wszystkich właścicieli ,osób władających ,osób prawnych lub instytucji, w których władaniu znajdują się poszczególne jednostki rejestrowe położone w gr. danego obrębu ewidencyjnego.
dokumenty pomocnicze:
zestawienie gruntów - spis ogólnych powierzchni użytków i klas bonitacyjnych poszczególnych jednostek rejestrowych, ułożonych według ich przynależności do poszczególnych grup rejestrowych.
wykaz gruntów sumaryczne zestawienie pow. użytków danego obrębu w kolejności poszczególnych grup rejestrowych. Wykazuje się pow. Ogólną każdej gr. rejestrowej oraz ogólne pow. Uzytków stanowiace obszar danej grupy rejestrowej.
INFORMATYZACJA CZĘŚCI OPISOWEJ EWID GR
W 1977r 84% operatów cześci opisowej ew gr zostało zapisanych na nośnikach magnetycznych.
MSEG- Mikrokomputerowy system ewid gr
EWGRUN - system lubelski
Dąży się do ujednolicenia wszystkich systemów w jeden spójny.
Inne systemy: SITGMIN, MSEG-BTR, MSKG, EGRUN, EGM-2, INTERSEG, AGRA, RATUSZ, EWICOMP, GRUNINJO, NIR.
WPROWADZENIE ZMAIN DO OPERATU EWID GR:
Właściciele i władający muszą zgłaszać zmiany staroście w ciągi 30 dni. Na żądanie starosty osoby zgłaszają zmiany , obowiązane są dostarczyć dokumenty geod- kart, lub inne niezbedne do prowadzania zmian.
Ustawa zobowiązuje właściwe organy (sądy, kancelarie notarialne) do przesyłania staroście odpisów prawomocnych, decyzji, orzeczeń i odpisów aktów notarialnych, z których wynikaja zmiany danych objetych ewid gr i bud - w ciągu 30 dni od daty uprawomocnienia decyzji.
ZMIANY DZIELIMY NA:
KTÓRE DOTYCZĄ PODMIOTU
zmiany dotyczące osoby właściciela lub władającego
dotyczące właściciela: powstałe w skutek zbycia lub nabycia gruntów, udokumentowane odpowiednim aktem prawnym (notarialnym - kupno , sprzedaż, darowizna), orzeczenie sadu (spadek , zasiedzenie, spór o własność),decyzja administracyjna.
dotyczace władajacego: w wyniku orzeczenia sadu posiadacz samoistny zmienia się na właściciela wskutek zasiedzenia
zmiany nazwy jednostki władajacej lub zarządu jednostki
zmiana adresu podmiotu
KTÓRE DOTYCZĄ PRZEDMIOTU
zmiany działek
podział działki (zmiana granic działki z tytułu podziału działki )oraz scalenie.
zmiana granic działki z tytułu rozgraniczenia ( przesunięcie granic)
zmiana granic działki w zwiazku z wywłaszczeniem (możemy wywłaszczyć na cele publiczne tylko na rzecz SP albo gminy)
art. 2 Ustawa o prawie wodnym - zmiana granic działki z powodu działania sił przyrody : gr zajete przez wody państwowe staja się własnoscią SP.
zmiana granic działki na podstawie stwierdzenia , że granice wykazane w operacie ewid wg stanu faktycznego są niezgodne ze stanem prawnym
zmiany użytków gruntowych mogą wystapić w wyniku: przekształcenia części gruntu na działkę budowlaną, zalesienia gruntów przeznaczonych do zalesienia, transformacje użytków z tytułu przeciwdziałania zjawisku erozji
ZMIANY WYNIKAJACE Z KLASYFIKACJI GLEBOZNAWCZEJ:
w wyniku melioracji (przeprowadzone z urzędu)
na wniosek strony: grunt stracił produktywność
w skutek szkód pogórniczych ( zapadliska)
TRYB PROWADZENIA ZMIAN:
na wniosek strony (podział działki , rozgraniczenia, zmiana klasyf ): strona musi dostarczyć odpowiednie dok geod.po dostarczeniu dok starosta musi wydać decyzję o wprowadzeniu zmian. Od decyzji można się odwołać w ciągu 14 dni, później w trybie postepowania skarbowego lub prośba o wznowienie postepowania
Z urzedu ( wykazy zmian gruntowych, mapa z nowym przebiegiem granic)
Zmiany wynikajace z decyzji organu .
Decyzje:
o zatwierdzeniu scalenia
wymiany gruntów
wywłaszczenie
klasyfikacja gr
zmiany ujawnione w trakcie wykonywania pomiarów kontrolnych ewid i gruntów
sprostowanie ujawniony błędów
NOWA EWID GR
• modernizacja istniejacej ewid gruntów
• zakładanie ewid gr tam, gdzie istniejace materiały ewid są złe
CHARAKTERYSTYKA NOWEJ EWIDENCJI:
Stanowi jeden wspólny system inf. ; system obejmuje przestrzeń i opisy tych obiektów
Ewidencję prowadzi się w systemie w informatycznym; jego podst stanowi komputerowa baza danych
Ewid zawiera dane wynikające ze stanów prawnych ; utożsamia ewid a katastrem. W przypadku brak danych przyjmuje się dane wynikajace ze stanów faktycznych
Ewid jest powszechna - musi obejmować wszystkie grunty na terenie państwa
Stan prawny i faktyczny dotyczy przedmiotu i podmiotu ewid. Stan prawny granic działek (dotyczy przedmiotu) ; dokument stanowiacy o własności i współwłaności, uzytkowania wieczystym (dotyczy podmiotu)
ŹRÓDŁA INFORMACJI:
Informacje o stania prawnym i faktycznym pobiera się z istniejacych dok , przeprowadzonych czynności urzędów, dok dostarczonych przez zainteresowane strony.
PODMIOTY EWIDENCYJNE W NOWYM UJĘCIU KATASTRU GRUNTÓW I BUDYNKÓW
właściciele
wieczyści użytkownicy - osoba, która posiada udokumentowane prawo wieczystego użytkowania gruntu SP lub gminy. Wieczyste użytkowanie jest na 99 lat, a w przypadku uzasadnienia gospodarczego dopuszczalne jest użytkowanie wieczyste na 40 lat
samoistni posiadacze. Posiadacz samoistny - niema udokumentowanego prawa własności ale włada nieruch . jak właściciel
podmioty ewidencjonowane wspólnie
współwłaściciele - własność tej samej rzeczy, kt . przysł . niepodzielnie kilku osobom
współ . ułamkową - powst . w przypadku ustalenia orzeczeń sądowych spadkobiercy - właściciele posiadają część nier.
Współwłasność łączna - wynika z Kod. Rodzinnego, kt . ustala, że małżonkowie uczestniczą we własności po połowie
współużytkownicy wieczyści
współ posiadacze samoistni
RÓZNICA MIEDZY WSPÓLNOTĄ GRUNTOWĄ I WSPÓŁWŁASNOŚCIĄ - współwłasność powstaje w trybie postępowania cywilnego (sad, notariusz) , a przy wspólnocie w trybie decyzji administracyjnej.
W Ewidencji ( dane o podmiotach: )
Okreslenie podmiotu
Nr. Pozycji rejestrowej ( zaw. W wykazie podmiotów )
Informacja o współwłasności lub współużytkowaniu wieczystym ( rodzaj: łączna , ułamkowa ) i udziałn jeśli ułamkowa.
Nr. Grupy rejestrowej.
OKREŚLENIE PODMIOTU
osoba fizyczna - imię i nazwisko, imona rodziców, adres zamieszkania, PESEL
osoba prawna - nazwa pełna i skrót , identyfikator REGON, nr rejestru podmiotów gospodarczych
jednostki organizacyjne SP, pełna nazwa jednostki organizacyjnej, która SP reprezentuje.
DANE EWIDENCYJNE DOTYCZĄCE PODMIOTÓW W NOWEJ EWIDENCJI :
1 Określenie podmiotów
2 Numer pozycji rejestrowej - miejsce, nr podmiotu gdy się robi wykaz - identyfikator określonego podmiotu
XXXXX - terytorialny nr GUS - owski nadany jednostce rej .
XXXX - umiejscowienie w przestrzeni powiatu - nr obrębu ew .
X - nr pozycji rejes . - jest to kolejny nr w wykazie podmiotów.
informacja dotycząca współużytkowania lub współwieczystego użytkowania (musimy podać rodzaj )
Udział we współwłasności lub współużytkowaniu wieczystym
Nr grupy rej
Przedmioty ewidencyjne ( w nowej EgiB):
Działka - ciągły obszar gruntu, jednorodny ze względu na stan prawny.
Stany prawne:
prawa rzeczowe:
własność
użytkowanie wieczyste
ograniczone prawa rzeczowe:
służebność gruntowa
użytkowanie
hipoteka
własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego w spółdzielni mieszkaniowej
własnościowe prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni domów jednorodzinnych
zobowiązania
dzierżawa
użyczenie
najem
Działki graniczące ze sobą można wykazywać ( jako odrębne ) jeśli są jednorodne ze względu na stan prawny. Jeśli :
1a) - wyodrębnione zostały w wyniku podziału nieruchomości zgodnie z zasadami wyodrębnionymi w przepisach szczególnych ( obszary w PZPG ) na cele nie rolne i nie leśne.
1b) - na terenach rolnych i leśnych ,jeśli podział został przyjęty do zasobu.
- są wyszczególnione w istniejących dokumentach dotyczących stanu prawnego nieruchomości ( akty notarialne, własności ziemi, orzeczenia sądowe, decyzje administracyjne , KW, zbiory dokumentów )
- ich wyłączenie jest celowe ze względu na stan prawny.