KATEDRA GEOTECHNIKI
POLITECHNIKA ŚLĄSKA
Geotechnika
Sprawozdanie z ćwiczenia laboratoryjnego.
Wykonanie oznaczenia stanu gruntu spoistego
(wilgotność naturalna, granica plastyczności, granica płynności)
Prowadzący ćwiczenia: Dariusz Duda
Dr inż. A. Soczawa BKiI
Mgr inż. R. Uliniarz GR. A.
Wprowadzenie
Grunty spoiste w stanie naturalnym występują w trzech konsystencjach: zwartej, plastycznej i płynnej. W obrębie konsystencji wyróżnia się stany gruntów: zwarty, półzwarty, twardoplastyczny, plastyczny, miękkoplastyczny i płynny. Wilgotności graniczne między poszczególnymi stanami są określane jako granice konsystencji zwane również granicami Atterberga.
Między stanem zwartym i półzwartym znajduje się granica skurczalności ws , pomiędzy stanem półzwartym i twardoplastycznym znajduje się granica plastyczności wP natomiast między stanem miękkoplastycznym i płynnym występuje granica płynności wL .
Różnica między granicą plastyczności i granicą płynności nazywamy wskaźnikiem plastyczności IP.
IP=wL-wP
Wskaźnik plastyczności określa ile wody w % wchłania grunt przy przejściu ze stanu półzwartego w stan płynny.
Tabela 1
Podział gruntów wg spoistości
Rodzaj gruntu |
Wskaźnik plastyczności |
Niespoisty |
IP≤1% |
Spoisty |
IP>1% |
Mało spoisty |
1%<IP≤10% |
Średnio spoisty |
10%<IP≤20% |
Zwięzło spoisty |
20%<IP≤30% |
Bardzo spoisty |
IP>30% |
Znając granice konsystencji wP, wL oraz wilgotność naturalną wn danej próbki gruntu można wyznaczyć stopień plastyczności IL , który pozwala ustalić stan gruntu spoistego.
Tabela 2
Podział gruntów spoistych ze względu na stan gruntu
Stan gruntu |
Symbol |
Stopień plastyczności |
Wilgotność gruntu w stosunku do granic konsystencji |
Zwarty Półzwarty |
zw pzw |
IL<0 IL≤0 |
w≤ws ws<w≤wP |
Twardoplastyczny Plastyczny Miękkoplastyczny |
tpl pl mpl |
0<IL≤0,25 0,25<IL≤0,50 0,50<IL≤1,00 |
wP<w≤wL |
Płynny |
pł |
IL>1,00 |
wL<w |
Przebieg badania
2.1 Oznaczenie wilgotności naturalnej:
Zważyliśmy pustą parowniczkę, nałożyliśmy do niej próbkę gruntu (30g) i ponownie zważyliśmy. Następnie parowniczkę daliśmy do szuszarki i po wyschnięciu zważyliśmy jeszcze raz.
Masa parowniczki nr X104 mt=63,70g
Masa parowniczki z wilgotną próbką mmt=93,70g
Masa parowniczki z wysuszoną próbką mst=88,86g
2.2 Oznaczenie plastyczności:
Zważyliśmy pustą parowniczkę. Następnie robiliśmy z próbki gruntu kuleczki 7mm i wałeczkowaliśmy do czasu aż zaczęły pękać i się rozrywać. Następnie te kawałki wkładaliśmy do parowniczki. Po zebraniu kilku gram zanieśliśmy parowniczkę z gruntem do szuszarki. Po wysuszeniu zważyliśmy.
Masa parowniczki nr 226 mt=50,80g
Masa parowniczki z wilgotną próbką mmt=57,64g
Masa parowniczki z wysuszoną próbką mst=56,50g
2.3 Oznaczenie granicy płynności:
Oznaczenie to wykonywaliśmy w aparacie Casagrande'a, który skład się z miseczki na grunt oraz systemu wstrząsającego tą miseczką. Do miseczki nakładamy ok. 210g gruntu i za pomocą noża rozprowadzamy go po dnie miseczki. Następnie rylcem wykonujemy bruzdę i wstrząsamy w urządzeniu aż bruzda się zbiegnie.
Pastę należy tak przygotować aby ilość uderzeń mieściła się w przedziale 12÷35. Pomiar rozpoczynaliśmy od wartości wyższych do niższych. Między poszczególnymi badaniami dodawaliśmy wody aby pasta była co raz wilgotniejsza.
Po każdej próbie pobieraliśmy trochę gruntu z miseczki i dawaliśmy do parowniczek. Ważyliśmy je, następnie złożone zostały do suszarki i po wysuszeniu zważone.
ozn. jak wyżej
Pomiary i obliczenia zestawiliśmy w następującej tabeli
Liczba uderzeń |
Nr parowniczki |
mt [g] |
mmt [g] |
mst [g] |
w [%] |
35 |
XX17 |
50,62 |
57,00 |
55,08 |
43,05 |
29 |
8 |
71,98 |
80,95 |
78,19 |
44,44 |
27 |
971 |
57,57 |
65,75 |
63,21 |
45,04 |
21 |
XXVI |
69,28 |
78,27 |
75,43 |
46,18 |
19 |
XX2 |
69,00 |
79,95 |
76,40 |
47,97 |
16 |
XX5 |
72,92 |
85,05 |
80,96 |
50,87 |
Wykres zależności liczby uderzeń od wilgotności
Wartość granicy płynności odczytana w wykresu ok. 45,5%.
Obliczamy wskaźnik plastyczności
IP=wL-wP
Ip=45,5-20=25,5%
Obliczam stopień plastyczności
Wnioski
Badany grunt był zwięzło spoisty w stanie półzwartym.
2