UNIE Z LITWĄ

Miejsce	Data	Najważniejsze postanowienia	Okoliczności, uwagi
Krewo	14 VIII 1385	Jagiełło poślubi Jadwigę i zostanie królem Pol­ski, Litwa przyjmie chrzest, zostanie przyłą­czona do Polski i pomoże odzyskać ziemie utracone przez Polskę (m.in. Śląsk i Pomorze)	Zagrożenie Polski i Litwy przez Krzyżaków, obustronne plany ekspansji na ziemie ruskie
Wilno I Radom	1401	Witold uzna zwierzchnictwo Jagiełły i Korony w zamian za uznanie przez Jagiełłę swej dożywotniej udzielnej władzy	Witold pokonany przez Tatarów nad Worsklą, zagro­żony przez Zakon i Moskwę
Horodło	2X 1413	Litwini i Polacy będą się porozumiewać przed wyborem swych władców. Największe rodziny bojarskie przyjęte do herbów polskich, pewne instytucje i przywileje rozciągnięte na Litwę	Chęć zacieśnienia związków wobec trwających zagrożeń. Szlachta litewska chce ko­rzystać z przywilejów podob­nych jak szlachta polska
Wilno	1499	Potwierdzenie odrębności Litwy, dalsze zbliżenie ustrojowe	Niepowodzenia Polski wzma­cniają pozycję Litwinów
Mielnik	1501	Przywrócenie unii personalnej, dalsze zbliżenie ustrojowe obu państw	Obalona 1505 (unia personalna zachowana)
Lublin	1 VII 1569	Wspólny i wspólnie wybierany władca Litwy i Polski, wspólny sejm, polityka zagraniczna (wojny) i moneta. Odrębne wojsko, urzędy, skarb, prawo sądowe. Prawo swobodnego osiedlania się szlachty w całym państwie	Dążenie szlachty litewskiej do zrównania w prawach ze szlachtą polską, zagrożenie unii wobec braku potomstwa Zygmunta Augusta
Hadziacz	16 IX 1658	Ugoda z Kozakami zatwierdzona przez Sejm 12 V 1659. Przewidywała, że Ruś stanie się trzecim równorzędnym składnikiem Rzeczy­pospolitej (z własnymi urzędami, wojskiem i trybunałem). Równouprawnienie prawosławia	Bardzo ciężka sytuacja mię­dzynarodowa Rzeczypospo­litej, chęć zakończenia wojen kozackich. Nie została w pra­ktyce wprowadzona w życie
Warszawa	3V 1791	Zniesienie odrębności państwowej Korony i Litwy	Konstytucja 3 Maja

POLSKA PRZEDROZBIOROWA

---