IX. TAJEMNICA STWORZENIA
Religijne źródła idei stworzenia i jej rozwój filozoficzny
Stworzenie jest przed wszystkim symbolem religijnym wyrażającym ludzkie doświadczenie zależności od absolutnej zasady. Zostało ono nazwane najbardziej fundamentalną kategorią religii. Pojęcie bytu rodzi problem stawania się. Idea stworzenia z niczego pojawiła się u Filona.
Każda rzeczywistość wyprzedzająca swym istnieniem stwórczy akt boga nakładałby ograniczenia ja jego panowanie. Afirmacja bezwzględnej dobroci stworzenia komplikuje wyjaśnienie zła na świecie. Chrześcijanie zredukowali zło do podporządkowanej zasady, za którą bóg nie jest odpowiedzialny. Na ogół czuli, że stwórca musi być całkowicie niezależny od stworzenia. Akt stwórczy wyklucza jakąkolwiek konieczność wiążącą Stwórcę ze stworzeniem. Jeśli bóg stwarza z niczego, żadna rzecz nie może nigdy subsystowac poza aktem stwórczym. Stworzenie jest całkowitą odmiennością Boga w całkowitej zależności od niego. Bóg może stwarzać z konieczności ale ta konieczność nie przenosi się na naturę jego stworzeń. Bóg nie jest ani związany ani wolny.
Tajemnica zła
Filozofowie twierdzili, że zło jest albo nieuniknione albo konieczne dla istnienia większego dobra. Zło moralne polega na desperackim pędzie do bycia sobą przeciwko całości wszelkiej rzeczywistości. Zdolność tworzenia wartości obejmuje zdolność do ich wypaczania.
Jeżeli istnieje wolność to żaden bóg nie może zatrzymać jej siły rozpędu.
Boska interwencja nie może wyeliminować braków wolności. Dobro i zło nie istnieją przed moralnym wyborem jako niezależne ideały- są tworzone w procesie dokonywania wyboru. Zło polega na wyborze pewnego dobra przy rozmyślnym wykluczeniu wyższego dobra (degradacja).
Argument, że zło służy wyższemu dobru o wiele silniej przemawia w porządku moralnym. Jeśli cierpienie prowokuje autentyczne cnoty, to tak samo prowokuje autentyczne występki.
Wolność kieruje twórczym impulsem całego stworzenia - ingerowanie w nią boga byłoby zastąpieniem stworzenia przyczynowością. Na wszystkich poziomach zło moralne pozostaje smutnym lecz wyłącznym przywilejem człowieka.
Mit upadku umożliwiał człowiekowi zaakceptowanie cierpienia i niedoskonałości. Symbolizuje on odpowiedzialność którą wszyscy ludzie odczuwają wobec zła.
Religijne uzasadnienie zła zawarte jest w paradoksie- zło istnieje aby być zwyciężonym.
Na początku...
Pojęcie początku jest wyłącznie mityczne. Czas wymaga początku ponieważ wszystkie rzeczy mają mityczne modele a te modele mogą istnieć jedynie w czasie początkowym.
Grzegorz z Nysy- czas jest właśnie tym co różni stworzenie od stwórcy, który jest ponad czasem i przestrzenią.
Początek czasu pokrywa się z początkiem świata lecz nie ma związku z wiecznością boga.