PYTANIA I ODPOWIEDZI Z PSYCHOLOGII SPOŁECZNEJ SEM II
Co to jest grupa społeczna, zdefiniuj i podaj wyznaczniki?
Grupa społeczna-to co najmniej dwie osoby lub więcej pozostające ze sobą w bezpośredniej interakcji, mające wspólny cel, posiadające zespół norm i względnie rozwiniętą strukturę grupową oraz silne poczucie swojej odrębności w stosunku do innych grup. Grupa w której członkowie współdziałają ze sobą oraz współzależą od siebie jeśli chodzi o zaspokajanie potrzeb i osiąganiu celów muszą na siebie polegać.
Czym są normy grupowe?
Normy grupowe-są to pewne przepisy wskazujące jak powinni zachować się członkowie danej grupy, normy obowiązują wszystkich członków bez względu na zajmowaną pozycję.
Na czym polega struktura grupowa?
Struktura grupowa-układ zróżnicowanych pozycji powiązanych ze sobą różnego rodzaju stosunkami.
Czym jest język, funkcje języka?
Język-społeczny system znaków, symboli, wyrazów i reguł określających sposób porozumiewania się wyrazami. To twór abstrakcyjny i społeczny który realizuje się w trakcie aktu mowy.
Funkcje języka:
komunikatywna-przekazywanie informacji i wymiana myśli;
poznawcza-odzwierciedlenie w nazwach zjawisk i gromadzenie wiedzy o przedmiotach;
semantyczna-związana z używaniem takiego kodu języka który ma znaczenie;
reprezentaywna-symbolizowanie zjawisk realnych;
ekspresywna-(emotywna)-powiadamianie odbiorcy o doznaniach nadawcy, skoncentrowana na słuchaczu;
impresywna-wywoływanie za pomocą środków słownych reakcji odbiorcy;
prezentacyjna-zdolność pośredniego informowania o nadawcy;
pragmatyczna-polega na kierowaniu do słuchacza poleceń, rozkazów;
poetycka-(estetyczna)-dbałość o formę i styl;
fatyczna-celem podtrzymywanie lub przerywanie kontaktu;
metajęzykowa-koncentruje się na uzgodnieniu i weryfikacji kodu językowego;
interpersonalna-służy wyrażaniu ról społecznych;
tekstowa-podkreśla elementy wypowiedzi w zależności od tych kontekstów w których jest zawarta;
ideacyjna-odwoływanie się w wypowiedziach do wcześniejszych doświadczeń jednostki.
Opisz pojęcie mowy i funkcje mowy.
Mowa-proces wyższy, zjawisko ludzkie. Jest wskaźnikiem poziomu wiedzy i rozwoju dziecka, jest to sposób komunikowania dla danej społeczności.
Funkcje mowy:
komunikacyjna-porozumiewamy się;
poznawcza-przez mowę poznaje się różne informacje;
regulacyjna-kieruje zachowaniem innych ludzi poprzez mowę;
impresywna-w słowach wywołuje silne emocje u drugiego człowieka;
ekspresywna-pozwala wyrazić słowem własny stan i własne emocje to co się przeżywa.
Jakie są warunki mowy?
Wymień i krótko opisz strefy bliskości przestrzennej.
Sfery bliskości przestrzennej:
intymna-pomiędzy 15 45 cm, najważniejsza ponieważ jest ona strzeżona przez każdego człowieka i uważana za jego własność, tylko uczuciowo związane osoby mają prawo jej naruszenia;
osobista-pomiędzy 45 a 122 cm, jest to odległość jaka dzieli nas od innych ludzi podczas przyjęć w znajomych lub w biurze, kontaktów społecznych i spotkań towarzyskich;
społeczna-pomiędzy 122 a 360 cm, tą odległość zachowujemy w stosunku do nieznajomego lub ludzi znanych nam mniej;
publiczna-powyżej 360 cm, jest to najwygodniejsza dla nas odległość którą zwykle przyjmujemy zwracając się do większej grupy ludzi
Opisz znaczenie celu.
Przez cel grupowy-rozumiemy pewien punkt w hipotetycznej przestrzeniu, który przynajmniej dla większości członków ma wartość dodatnią, pozytywną i z tego powodu grupa dąży do tego celu, chce go osiągnąć podejmując określone działania.
Wypisz jak dzielimy komunikację, przedstaw pojęcie komunikacji.
Komunikacja-to proces wymiany informacji między jej uczestnikami.
Rodzaje komunikacji:
komunikacja interpersonalna
komunikacja językowa
komunikacja międzykulturowa
komunikacja społeczna
komunikacja symboliczna
komunikacja marketingowa
komunikacja literacka
komunikacja werbalna
komunikacja niewerbalna
komunikacja perswazyjna
komunikacja wokalna
Podaj klasyfikacje komunikatorów niewerbalnych wg Knappa.
Klasyfikacja Knappa:
powtarzanie,
regulacja konwersacji (ustalenie kolejności wypowiedzi),
akcentowanie tekstu mówionego,
maskowanie,
zastąpienie (zamiast słów prezentowana jest sekwencja nie językowa).
Wymień składniki systemu językowego.
Składniki systemu językowego:
fonologiczny-brzmieniowy, fonetyczny;
semantyczny-znaczeniowy, rozróżniamy denotacyjne (co znaczy dane słowo) i konotacyjne (znaczenie emocjonalne tego słowa) znaczenie słowa;
syntaktyczny-połączenie słów, określone zdania.
Czym jest struktura przywództwa?
Struktura przywództwa określa relacje poddaństwa i dostęp do władzy jednostek znajdujących się w grupie. Ze względu na styl kierowania grupą jednostki mogą mieć większy lub mniejszy wpływ na podejmowane decyzje. W przypadku tej struktury istotne jest zarówno przywództwo formalne w grupie, jak i istnienie przywództwa nieformalnego.
Czym jest dysonans podecyzyjny?
Dysonans podecyzyjny-dysonans który zostaje nieuchronnie wzbudzony po podjęciu decyzji.
Na czym polega technika niskiej piłki?
Technika niskiej piłki-psychologiczny mechanizm leżący u podstaw skuteczności “niskiej piłki” określany jest przez Cialdiego jako “poczucie zobowiązania”. Zgodnie z koncepcją Kieslera, jeśli człowiek podejmie jakieś zachowanie w warunkach swobody wyboru i sądzi, że to on sam bez żadnych nacisków z zewnątrz angażuje się w osiągnięcie jakiegoś celu, to zaczyna odczuwać zobowiązanie do kontynuowania działania. Tak więc, jeżeli nawet warunki zakupu zmieniają się, podmiot czuje się zobowiązany do kontynuacji rozpoczętych czynów i realizacji podjętych zamierzeń.
Opisz krótko kontakt wzrokowy.
Oczy stanowią najważniejszy obszar wizualnej uwagi, w czasie rozmowy uwaga koncentruje się na oczach przez ok. 43% czasu. Zasadniczą funkcją kontaktu wzrokowego jest przekazywanie komunikatów relacyjnych. Patrzenie na drugą osobę jest wyrazem zainteresowania a jednocześnie przejawem pozytywnej lub negatywnej odpowiedzi na to zainteresowanie. Inną ważną funkcją kontaktu wzrokowego jest redukowanie rozproszenia. W celu zwiększenia koncentracji uwagi ograniczamy ilość odbieranych bodźców.
Ekspresja oczu wyraża się nie tylko poprzez spoglądanie ale również:
zmianę wielkości źrenic (2-8 mm)
wskaźnik mrugania (zwykle co 3-10 sek)
stopień otwarcia oczu (od szeroko otwartych do przymkniętych powiek)
wyraz oczu (maślane oczy, mordercze spojrzenie)
Na czym polega komunikacja niewerbalna, funkcje komunikacji niewerbalnej?
Komunikacja niewerbalna-to język ciała, wielokanałowy proces przebiegający spontanicznie, dokonujący się w sposób ciągły i w dużej mierze bez udziału świadomości.
Funkcje:
informacyjna,
wspieranie przekazów słownych,
wyrażanie postaw i emocji,
definiowanie relacji,
kształtowanie wrażenia.
Jak scharakteryzujesz mimikę?
Mimika-ruchy mięśni twarzy, wyrażające myśli, emocje, przeżycia, nastroje, a także postawy wobec innych ludzi oraz bieżące komentarze do toczącej się komunikacji.
Bardzo wymowne są okolice brwi i ust. Zmiana w zakresie mimiki podlega w dużej mierze świadomej kontroli. Dzięki stosowaniu tzw technik kierowania mimiką możemy osiągać następujące efekty:
intensyfikować emocje,
deintensyfikować emocje,
neutralizować emocje,
maskować emocje.
Na czym polega proces komunikowania, cechy procesu komunikacji.
Opisz kształtowanie wrażenia.
Kształtowanie wrażenia-stosowanie określonych strategii komunikowania niewerbalnego pozwala wykreować określone wrażenie. Najskuteczniejsze są te strategie które bazują na zaufaniu i atrakcyjności.
Scharakteryzuj pojęcie psychologia społeczna.
Psychologia społeczna-dyscyplina naukowa badająca procesy psychiczne i zachowania ludzi w sytuacjach społecznych a przede wszystkim relacje między jednostką a otoczeniem społecznym.
Zastosowanie psychologii społecznej.
Zastosowanie psychologii społecznej:
badanie społecznej wiedzy i procesów poznawczych obejmujące przyjmowanie, przechowywanie i odtwarzanie informacji;
zrozumienie zachowań społecznych i czynników ich modyfikujących;
wykorzystanie praktyczne wiedzy psychologicznej związanej z:
specyfiką wyborów politycznych,
podejmowania decyzji gospodarczych,
psychologiczne mechanizmy uprzedzeń,
zachowania pracownicze,
protesty społeczne,
marketing personalny,
zarządzanie kryzysowe,
kreowanie wizerunku firmy,
motywacja i selekcja pracowników,
propaganda i reklama,
badania demoskopowe,
zjawiska bezrobocia,
wpływ mediów i innych środków komunikowania się,
patologie społeczne.
Opisz czym zajmuje się psychologia społeczna stosowana i wymień jej cechy.
Psychologia społeczna stosowana-to wykorzystanie metod, teorii, wyników badań psychologii społecznej w celu zrozumienia i/lub rozwiązania problemu.
Cechy stosowanej psychologii społecznej:
zorientowanie na problem-skoncentrowaniu na takich zagadnieniach które są ważne społecznie;
unikanie wartościowania-dąży do rozwiązania problemu społecznego;
realizowanie większości swoich badań w terenie w warunkach normalnych nie ekstremalnych.
Wymień działy psychologii społecznej.
Działy psychologii społecznej:
zdrowia-promocja zdrowego stylu życia, zajmuje się diagnostyką, profilaktyką i terapią,
polityczna-badania preferencji wyborczych, poznaniem manipulowania glosami opinii publicznej, kreowaniem wizerunku polityków;
prawa-zajmuje się cechami osobowymi sprawców, podejmowanie decyzji przez sędziów;
edukacji-relacje między nauczycielami, uczniami;
organizacji-w środowisku pracy, dokonywanie selekcji, motywacji;
środowiska (ekologiczna)-badanie właściwości środowiska fizykalnego czyli hałas, zatłoczenie, zanieczyszczenie oraz środowiska społecznego czyli dewiacji, patologii.
Opisz co oznacza pojęcie spostrzeganie innych.
? Spostrzeganie innych-świadomość i zaangażowanie w proces interpretowania, nadawania znaczenia ludziom, wydarzeniom społecznym w których uczestniczymy to nic innego jak sposób w jaki spostrzegamy innych.
Przedstaw teorię atrybucji.
? Teoria atrybucji-dotyczy tego w jaki sposób człowiek stara się doszukiwać związków przyczynowo-skutkowych związanych ze swoim zachowaniem lub zachowaniem innych osób. Istnieją dwie drogi poszukiwania przyczyn. Pierwsza z nich odbywa się poprzez dokonanie atrybucji wewnętrznej zwanej też dyspozycyjną. Polega na szybkim i nierzadko błędnym wyciąganiu wniosków o osobie i przypisywaniu jej odpowiednich cech charakteru. Zbyt pochopna ocena wynikająca tylko z atrybucji wewnętrznej jest nazywana "podstawowym błędem atrybucji". Druga droga to atrybucja zewnętrzna, inaczej sytuacyjna i związana jest z wydarzeniami, które mogły mieć wpływ na działalność jednostki. Często używamy tutaj pytań: w jaki sposób..., dlaczego, co się stało, że... . Atrybucja zewnętrzna jest przejawem pewnego rodzaju wytrwałości w doszukiwaniu się przyczyn, wewnętrzna ogranicza się niekiedy tylko do nadania etykiety osobie np. leniwy, głupi, agresywny itp.
Scharakteryzuj efekt: aureoli, halloefekt, ekspozycji.
Halloefekt-jest to tendencja do generalizowania pewnych cech, tj. do przypisywania danej osobie szeregu pozytywnych cech na podstawie jednej cechy lub cech, która została oceniona pozytywnie, bądź też tendencja do przypisywania spostrzeganej osobie szeregu cech negatywnych, ponieważ pewną jej właściwość oceniono negatywnie. Dlatego można mówić o halloefekcie pozytywnym i negatywnym.
Efekt aureoli-skłonność do przypisywania osobom ocenianym pozytywnie dużej liczby cech pozytywnych przy niedostrzeganiu cech negatywnych. Skłonność do przypisywania osobom ocenianym negatywnie cech negatywnych przy niedostrzeganiu pozytywnych daje efekt diabelski.
Efekt częstej ekspozycji-zjawisko polegające na tym, że im częściej z kimś się spotykamy, tym większe jest prawdopodobieństwo, że zostanie on naszym przyjacielem.
Dlaczego używamy stereotypów, źródła stereotypów?
Ludzie stosują stereotypy ponieważ:
zawierają one informacje proste i nie skomplikowane,
nie wymagają wysiłku myślowego,
wyolbrzymiają różnice,
przeceniają jednolitość danych grup.
Źródła stereotypów:
skłonność ludzi do porządkowania wiedzy o świecie poprzez upraszczanie, kategoryzację i generalizację rzeczywistości np. wszyscy Polacy do złodzieje samochodów, Azjaci są podobni jak dwie krople wody etc.
fałszywa wiedza oparta o tradycję, nawet jeśli pojawiają się fakty obalające stereotyp, ludzie mają skłonność traktowania ich jako „wyjątków potwierdzających regułę”. Np. „Niemcy w głębi serca są faszystami, oczywiście oprócz papieża Benedykta XVI”.
podniesienie samooceny -stereotypowe i negatywne spojrzenie na grupę obcą pozwala poczuć się wobec niej lepiej np. Polacy czują się lepsi od Rosjan, Niemcy od Polaków a Amerykanie od reszty świata.
teoria rzeczywistego konfliktu - w przypadku konfliktu między grupami, ludzie tworzą stereotypy, aby poprzez negatywny wizerunek przeciwników podnieść morale własnej grupy. Np. określenie „żółtki” powstało podczas wojny w Wietnamie, w polityce „moherowa koalicja”, „wykształciuchy”, „łże-elity” etc.
przeniesienie agresji-frustracja przeciwko czemuś, co trudno zmienić, jest przenoszona w postaci agresji na wybraną grupę np. Niemcy w latach 30. na bezrobocie zareagowali antysemityzmem, dzieci z patologicznych rodzin mają skłonności do agresywnych zachowań wobec słabszych grup np. mniejszości etnicznych i seksualnych.
Co to jest konformizm i jego rodzaje (informacyjny i normatywny)?
Konformizm społeczny-to „skłonność ludzi do przejmowania zachowań, postaw i wartości innych członków grupy odniesienia” (Zimbardo). Wpływ grupy odniesienia może być rzeczywisty, ale też wyimaginowany, krótko- lub długotrwały, negatywny lub pozytywny. Elliot Aronson definiuje konformizm jako „zmianę zachowania lub opinii danej osoby spowodowaną rzeczywistym lub wyobrażonym naciskiem ze strony jakiejś osoby lub grupy ludzi”.
Rodzaje konformizmu:
informacyjny- wówczas inni ludzie swoim postępowaniem informują nas, co powinniśmy zrobić w danej sytuacji, kiedy sami nie jesteśmy jej pewni.
normatywny-wystąpi natomiast wtedy, kiedy ulegniemy grupie, obawiając się jej dezaprobaty, lub licząc na jej aprobatę.
Wyjaśnij czym jest dysonans poznawczy, sposoby redukcji dysonansu.
Dysonans poznawczy-popęd spowodowany poczuciem dyskomfortu; pierwotnie definiowana przez Festingera jako niezgodność między elementami poznawczymi (myśli, uczucia, przekonania bądź wiedza o czymś), następnie określany jako konsekwencja zaangażowania się w działanie które jest sprzeczne z koncepcją siebie jako osoby przyzwoitej i rozsądnej.
Sposoby redukcji dysonansu:
przez zmianę naszego zachowania tak aby było ono zgodne z dysonansowym elementem poznawczym,
przez uzasadnienie naszego zachowania zmieniając jeden z elementów poznawczych tak aby był on mniej sprzeczny z zachowaniem,
przez uzasadnienie naszego zachowania dodając nowe elementy poznawcze które są zgodne z zachowaniem i je wspierają.
Składniki procesu komunikacji.
Składniki procesu komunikacji:
nadawca czyli osoba emitująca komunikat,
odbiorca czyli osoba, do której komunikat jest skierowany,
kod czyli sposób w jaki informacja jest przekazywana (np. werbalny).
Scharakteryzuj komunikowanie jednokierunkowe.
Komunikowanie jednokierunkowe: nadawca przekazuje informacje bez oczekiwania ich potwierdzenia przez odbiorcę; nadawca → przekaz → odbiorca.
Zalety:
jest najbardziej praktycznym i odpowiednim sposobem komunikowania się w wielu sytuacjach, szczególnie gdy komunikacja jest prosta i łatwa do przekazania;
jest szybsza i skuteczna gdy trzeba zapewnić porządek np. w czasie demonstracji ulicznych lub wysłać straż pożarną do gaszenia ognia;
jest mniej stresująca dla nadawcy gdyż nie jest on atakowany przez odbiorców.
Wady:
w sytuacjach w których zrozumienie przekazu ma istotne znaczenie, nie istnieje możliwość sprawdzenia czy rzeczywiście przekaz dotarł do odbiorcy oraz jak został zrozumiały.
Scharakteryzuj komunikowanie dwukierunkowe.
Komunikowanie dwukierunkowe: nadawca uzyskuje potwierdzenie przekazanej informacji, np. w formie pytań zadawanych przez odbiorcę;
informacja zwrotna → nadawca
↑ ↓
odbiorca ← przekaz
Zalety:
zapewniawspółzawodnictwo (zadawanie pytań, wyrażanie własnych sądów);
usprawnia porozumiewanie się (można dopracować informację);
motywuje (uczestnicy lepiej rozumieją komunikat).
Wady:
wymaga dobrego zarządzania;
równowagi między liczbą przekazów a liczbą informacji zwrotnych;
cierpliwości;
jasnego określania celów;
dodatkowego czasu na wymianę informacji.
Co to jest stereotyp, rodzaje stereotypu.
Stereotyp-konstrukcja myślowa zawierająca komponent poznawczy (zwykle uproszczony), emocjonalny i behawioralny, zawierająca pewną wiedzę na temat innych ludzi czy grup społecznych. Stereotyp może być przyjęty przez jednostkę w wyniku własnych obserwacji, przejmowania poglądów innych osób, wzorców przekazywanych przez społeczeństwo, może być także wynikiem procesów emocjonalnych (np. przeniesienia agresji). Stereotypy mogą być negatywne, neutralne lub pozytywne, chociaż najczęściej spotykamy się z wyobrażeniami negatywnymi.
Rodzaje stereotypów:
społeczne (narodowościowe),
płciowe,
rasowe,
związane z wyglądem,
stereotyp grupy społ. - na podstawie jednej osoby wnioskujemy o całej grupie lub na podstawie cech większości członków grupy wnioskujemy o cechach każdej osoby do niej należącej.
Co to jest uprzedzenie, źródła uprzedzeń.
Uprzedzenia- rodzaj postawy polegającej na odrzucaniu czegoś lub kogoś bez racjonalnych przesłanek. Uprzedzenie do kogoś lub czegoś występuje wówczas, gdy jednostka podejmuje ocenę, wyraża negatywny osąd bez wcześniejszego doświadczenia z daną osobą, czy zjawiskiem, najczęściej na podstawie plotek lub ocen znaczących innych. Uprzedzenia wynikają także z utrwalonych w danych społeczeństwach czy społecznościach stereotypów. W przypadku osób do czegoś uprzedzonych trudno je przekonać do pozbycia się uprzedzeń poprzez racjonalną argumentację.
Źródła uprzedzeń:
wychowanie i kultura-przyjęcie wartości i postaw, poprzez obserwację i naśladowanie otoczenia, głównie rodziców. Np. niechęć do Romów deklaruje ok. 56% Polaków. Widać to w języku - „ocyganić”, „wycyganić”.
historia-wpływ historii danego narodu na postrzeganie przez niego innych grup etnicznych np. sympatia Polaków do USA i Francji oraz niechęć do Niemców i Rosji.
media-ludzie wierzą, że obraz kreowany w mediach jest odbiciem rzeczywistości, chciaż interesem mediów jest pokazywanie świata w czarno-białych barwach. Np. w amerykańskich filmach bandyci często pochodzą z Polski i Rosji, prawie nigdy zaś z Francji.
negatywne doświadczenia-budowanie negatywnego wizerunku całej grupy na podstawie kontaktu z jednym jej przedstawicielem.
Na czym polega dyskryminacja, rodzaje i przykłady dyskryminacji.
Dyskryminacja-często występująca forma wykluczenia społecznego, objawiająca się poprzez traktowanie danej osoby mniej przychylnie, niż innej w porównywalnej sytuacji ze względu na jakąś cechę (np. płeć, tożsamość seksualna, wiek, niepełnosprawność, religia lub przekonania czy pochodzenie etniczne lub rasowe).
Rodzaje dyskryminacji:
rasizm - dyskryminacja ze względu na rasę (kolor skóry),
seksizm - dyskryminacja ze względu na płeć,
homofobia - dyskryminacja ze względu na orientację seksualną,
transfobia - dyskryminacja ze względu na transpłciowość,
ksenofobia - dyskryminacja ze względu na pochodzenie i narodowość,
ageizm - dyskryminacja ze względu na wiek,
atrakcjonizm - dyskryminacja ze względu na wygląd zewnętrzny,
handicapizm (ableism) - dyskryminacja ze względu na niepełnosprawność,
audyzm - dyskryminacja ze względu na wadę słuchu.
Co to jest postawa?
Postawa:
postawa wg Eagly, Chaikena, Olsena-jest to trwała ocena-pozytywna bądź negatywna-ludzi obiektów i idei. Postawy utrzymują się przez dłuższy czas tak więc nie są tylko chwilową reakcją spostrzeżeniem są oceną czyli pozytywną bądź tez negatywną reakcją na coś;
postawa wg Seconda, Backmana-proponują oni aby postawę traktować jako „określone powtarzalne schematy zgodnie z którymi jednostka czuje i myśli oraz jej predyspozycje do działania w określony sposób wobec pewnych aspektów własnego środowiska”.
Komponenty postaw.
Komponenty postaw:
komponent emocjonalny to emocje i uczucia, jakie ludzie kojarzą z obiektem postawy. Najważniejszy element postawy, określa kierunek postawy(negatywny/pozytywny) względem przedmiotu postawy;
komponent poznawczy - to przekonania i myśli ludzi na temat właściwości obiektu postawy. Obejmuje wiedzę jednostki o różnym stopniu pewności, co jest prawdziwe, dobre, pożądane i przeciwne - w przedmiocie postawy;
komponent behawioralny-dające się zaobserwować zachowanie wobec przedmiotu postawy.
Wymień i przedstaw procesy grupowe.
??Procesy grupowe:
facylitacja- napięcie wynikające z obecności innych osób i możliwości oceny przez nich naszego działania. Skutkiem tego napięcia jest lepsze wykonanie zadań dobrze opanowanych i łatwych, lecz gorsze wykonanie zadań trudnych lub tych, których dopiero się uczymy;
próżniactwo społeczne- mówi się o nim wtedy, gdy wysiłek wkładany przez jednostki w wykonanie zadania jest mniejszy, gdy działają one wraz z innymi niż, gdy działają indywidualnie. Próżniactwo społeczne można redukować poprzez kontrolę wyników uzyskanych przez jednostkę, lub tylko sugerowanie, że taka kontrola ma miejsce;
burza mózgów-technika udoskonalania decyzji grupowych poprzez zachęcanie do swobodnej wymiany poglądów oraz eliminowanie krytycyzmu;
polaryzacja grupowa-tendencja grup do podejmowania decyzji które są bardziej skrajne niż początkowe inklinacje członków.
Czynniki:
motywacyjne-takie jak chęć zyskania sympatii w grupie,
poznawcze-takie jak wysłuchanie nowych przekonywujących argumentów.