Transfuzjologia
Leczenie preparatami krwi
Krew
Erytrocyty
Zasady krwiolecznictwa
1.Stosowanie brakujących składników, których niedobór należy uzupełnić
2.Przetaczane preparaty krwiopochodne nie mogą stanowić zagrożenia bezpieczeństwa biorcy
Trochę historii........
...dawno, dawno temu faraonowie, królowie w starożytnym Egipcie, w Babilonie
kąpali się we krwi
Rzymianie, Grecy pili krew zwierząt , zabitych gladiatorów
A w średniowieczu...........
Papież Inocenty VIII pił krew młodych chłopców
I podobno Marsilius Ficinus,
Hieronimus Cardanus ,
Magnus Pegelius,
Andreas Libavius
XV-XVI wieku przetaczali krew zwierzęcą ?
I dopiero gdy William Harvey w 1616 roku
Przedstawił budowę układu krążenia
w drugiej połowie XVII wieku przetaczano krew jagnięcą
Opisany z 1667 roku chłopiec przeżył /Jean Baptiste Denis - nadworny lekarz Ludwika XIV/
4 zmarł/po przetoczeniu krwi po raz drugi/
I znowu...........
Po powikłaniach poprzetoczeniowych
zaniechano przetoczeń przez dwa stulecia
/ zakazy prawne/
A ludzie ciągle umierali z powodu wykrwawienia
1818 Blundell Anglia- przetoczenie 10 położnicom krwi
5/5
„Próba biologiczna”
..... a problemy techniczne /aparatura,wykrzepianie/
ciągle trwały
Ale były wojny/Ameryka, Europa/
Rodzące umierały z powodu krwotoków poporodowych
W Polsce
1827 -1829 Bierkowski „Transfuzja czyli przelania lub przetaczania krwi”
1836 Marcinkowski „O przelewaniu krwi jako środku leczniczym”
1864 Girsztowt „Narzędzia do przelewania krwi”
Powikłania:
Ok. 65% zgonów /1873/
Zakaz stosowania krwi zwierzęcej
A wprowadzono roztwory soli fizjologicznej - nie zawsze ratowały ale same nie zabijały
....i w 1901 roku
są 3 grupy krwi/Landsteiner/
A jednak 4 /Decastelli,Sturli/
i nazwano je/Jansky,Dungern,Hirszfeld/
A,B,AB, O
Przetoczenia w grupach głównych
O uniwersalna
.....a 1914 wprowadzono cytrynian sodowy
Jest do dzisiaj używany
Zabezpiecza pobraną krew przed wykrzepianiem - konserwacja krwi
Od 1918 dodawano glukozę/dla krwinek/
I powstały pierwsze „banki krwi”
Jest I wojna światowa, przezorni brytyjczycy
.....a w czasie II wojny światowej
Alianci posiadają już preparaty osocza
krew konserwowaną
A dzięki małpie .......
w 1941 roku odkryto czynnik Rh/ Landsteiner,Wiener/
W pełni wykorzystane po wojnie
Odczyny poprzetoczeniowe
Immunizacja biorcy:
Rozumiano, bo poznano mechanizmy reakcji na inne niż erytrocyty elementy krwi,
Inne antygeny
A więc separacja.......
1944 - frakcjonowanie osocza - preparaty osoczopochodne
I dzięki plastikowi...........
Wprowadzone w latach 60 tych XX wieku
Pobieranie
Przechowywanie
Przetaczanie
Organizacja Służby Krwi w Polsce
Służba Krwi
W okresie międzywojennym - ośrodki akademickie przetoczenia bezpośrednie - studenci medycyny
W czasie wojny jedyny - w Warszawie/prof..Serafin/
1945 - jedyna placówka w Łodzi - Instytut Konserwowania i Przetaczania Krwi
Organizator PCK
Instytut Hematologii w Warszawie
2.06.1951
Zadania:
Organizacja ośrodków pobierania, konserwowania krwi
Szkolenie personelu
Opracowania prawne, instruktażowe
Szkolenie personelu
Działalność naukowo-badawcza
Regionalne Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa
Podlegają mu : Oddziały Terenowe
/pobrana krew przekazywana do badań, separacji składników do Centrum
Stąd do Banków krwi,do zaopatrzenia placówek Służby Zdrowia
Krwiodawstwo
Dawcy krwi:
1.18- 65 lat
2.dobry stan zdrowia
Badanie lekarskie -wywiad,ocena stanu zdrowia/waga> 50 kg, ustabilizowane RR/180/100/, bez infekcji
Dyskwalifikacja czasowa,stała
Kwestionariusz,zgoda na pobranie
Badanie laboratoryjne
Przed pobraniem krwi: Hb,Ht
Przed zabiegami aferezy /separacja/:Hb,Ht, PLT/płytki/,WBC /leukocyty/
Oznaczenie: antygenu HBs,przeciwciał
anty-HIV 1,2 przeciwciał HCV, ALAT,testy kiłowe
Częstość donacji
Krew pełna: 6 x/12 miesięcy mężczyźni
4 x/12 miesięcy kobiety/min. 8 tyg ./
Jednorazowo 45o ml+- 45 ml =1 jednostka/
Pobranie osocza
1 dawca max 15 l /1 rok/
Jednorazowo w zależności od metody 400 -600 ml
Trombafereza
Separacja płytek krwi
max 12x/12 miesięcy przerwa min.4 tyg.
Leukafereza
Separacja leukocytów
Max 12x/12 miesięcy przerwa min 4 tyg
Po pobraniu : zapewnienie dowozu kalorii min.450 kcal/ok. 9 czekolad/