MIKROBIOLOGIA 2004-10-13
Drobnoustroje - nie jest to pojęcie systematyczne, jest to pewna grupa organizmów należących do różnych jednostek systematycznych. Zaliczamy tu wirusy i bakterie.
Jednostki, miary i stosunki powierzchni - objętość.
Średnica większości bakterii nie przekracza 1 μm = 10 -4 mm. Wymiary innych drobnoustrojów mogą się trochę zmieniać, ale ich wymiary wyrażamy w mikrometrach. Wymiary odnoszące się do organelli komórkowych wyrażamy w nanometrach. Większość drobnoustrojów to organizmy mikroskopijnej wielkości.
Obecnie wyróżniamy trzy królestwa: roślin, zwierząt i mikroorganizmów. Zaliczamy do nich zarówno organizmy jądrowe oraz bezjądrowe.
Cechy charakterystyczne drobnoustrojów:
Duża powierzchnia populacji, fakt ten sprawia, że mają one wielką powierzchnię styku ze środowiskiem, przez co mogą je one intensywnie zmieniać.
Olbrzymia różnorodność metaboliczna, plastyczny i intensywny metabolizm.
Mogą wytwarzać wszystkie grupy enzymów, przez co mogą przeprowadzić wszystkie reakcje enzymatyczne, mogą rozkładać wszelkie materiały znajdujące się na kuli ziemskiej.
Mogą oddychać tlenowo lub beztlenowo, spotykane są wszystkie typy odżywiania.
Uczestniczą w krążeniu wszystkich pierwiastków w przyrodzie np.węgla (mogą utleniać lub redukować związki węgla), azotu, fosforu, siarki.
Olbrzymia zdolność do adaptacji metabolizmu w określonych warunkach środowiskowych.
Są organizmami kosmopolitycznymi, są organizmami występującymi wszędzie, te same grupy drobnoustrojów można spotkać na różnych szerokościach geograficznych.
Mają olbrzymie znaczenie dla człowieka, występują drobnoustroje dla człowieka korzystne lub też szkodliwe.
Powodują detoksykacje środowiska naturalnego (bioremediacja)
Wykorzystuje się je do produkcji mikroszczepionek np. w rolnictwie.
Wśród drobnoustrojów wyróżniamy organizmy szkodliwy dla zwierząt, roślin a także dla innych drobnoustrojów. Mikroorganizmy chorobotwórcze produkują toksyny i inne związki szkodliwe dla środowiska jak i innych organizmów żywych. Redukują azotany do azotynów (reaktywnych związków chemicznych). Drobnoustroje są objęte wieloma badaniami naukowymi, gdzie służą jako modele badawcze. Oprócz tego, że są organizmami kosmopolitycznymi występują także w ogromnych ilościach, np.w garści ziemi może występować tyle mikrobów co ludzi na Ziemi, na ha powierzchni znajduje się kilkanaście ton bakterii. 1% objętości przeciętnej gleby stanowią drobnoustrojów.
Wirusy
są to najmniejsze mikroorganizmy
mają różnorodną morfologię
jest to olbrzymia grupa organizmów o różnych poziomach ewolucyjnych
różnorodne długości cząsteczek wirusowych
nie wykazują typowych cech organizmów żywych
bezwzględne pasożyty
brak wzrostu, bezpośrednio po podziale powstają dorosłe osobniki
nie mogą rozwijać się poza żywicielem