POLITECHNIKA ŚWIĘTOKRZYSKA INSTYTUT ELEKTROTECHNIKI |
|
|
|||
LABORATORIUM ELEKTROTECHNIKI |
|
|
|||
*wiczenie nr 1
|
Temat ćwiczenia: Szeregowe i równoległe połączenia elementów R-L-C
|
Zespół: 1.Zuchowicz Marcin 2.Stępień Grzegorz
|
|||
Data wykonania ćwiczenia: 18.03.1998 |
Data oddania ćwiczenia: 25.03.1998 |
Ocena: |
Schematy połączeń:
a) Połączenie szeregowe RL
iRL R L
e(t)
b) Połączenie szeregowe RC
iRC R C
e(t)
c) Połączenie szeregowe RLC
iRLC R L C
e(t)
d) Połączenie równoległe RL
iR iL
e(t) R L
e) Połączenie równoległe RC
iR iC
e(t) R C
f) Połączenie równoległe RLC
iR iL iC
e(t) R L C
Dane parametry:
R=50, L=70mH, C=200F, Um=280V , u= -150, f=60Hz.
Wzory użyte do obliczeń:
* wartość chwilowa napięcia na źródle: u(t)= Umsin(t+ u) V , gdzie:
Um wartość skuteczna napięcia ,
prędkość kątowa (rad/s), =2f,
u przesunięcie kątowe (rad), u=u/180,
* reaktancja cewki: XL=L,
* reaktancja kondensatora: XC=1/C,
Impedancja połączenia szeregowego:
* RL: ZRL=R2+XL2,
* RC: ZRC=R2+XC2,
* RLC: ZRLC=R2+XL2+XC2,
Wartość skuteczna prądu (połączenie szeregowe):
* RL: IRL =Um/ZRL ,
* RC: IRC =Um/ZRC ,
* RLC: IRLC =Um/ZRLC ,
Wartość chwilowa prądu (połączenie szeregowe):
* irl(t)= IRLsin(t+ u+ rl),
* irc(t)= IRCsin(t+ u+ rc),
* irlc(t)= IRLCsin(t+ u+ rlc),
Kąt przesunięcia między prądem a napięciem (połączenie szeregowe):
rl=arctan(Xl/R),
* rc=arctan(-Xc/R),
rlc=arctan((Xl-Xc)/R),
Wartość chwilowa mocy (połączenie szeregowe):
* RL: prl(t)=u(t)*irl(t),
* RC: prc(t)=u(t)*irc(t),
* RLC: prlc(t)=u(t)*irlc(t),
Kąt przesunięcia między prądem a napięciem (połączenie równoległe):
R=0° R=0 rad ,
L=90° R=1,5708 rad ,
C=-90° R=-1,5708 rad ,
Wartość chwilowa prądu (połączenie równoległe):
* ir(t)= IRsin(t+ u+ r),
* il(t)= ILsin(t+ u+ l),
* ic(t)= ICsin(t+ u+ c),
Wartości chwilowe prądów (połączenie równoległe):
irl(t)= ir(t) +il(t)
irc(t)= ir(t) +ic(t)
irlc(t)= ir(t) +il(t)+ ic(t)
Wartość chwilowa mocy (połączenie równoległe):
* prl(t)=u(t)*irl(t),
* prc(t)=u(t)*irc(t),
* prlc(t)=u(t)*irlc(t),
=u-i względne przesunięcie pomiędzy prądem a napięciem
WNIOSKI :
a) połączenie szeregowe
Z charakterystyk u(t) oraz i(t) wynika, że od charakteru obwodu zależy kąt przesunięcia pomiędzy prądem a napięciem. Dla obwodu o charakterze indukcyjnym (XL>XC) kąt ma wartoś* ujemną (napięcie wyprzedza prąd), natomiast dla obwodu o charakterze pojemnościowym (XC>XL) kąt ma wartoś* dodatnią (prąd wyprzedza napięcie). Z wyników pomiarów wynika, że szeregowy układ RL i RLC ma charakter indukcyjny, natomiast układ RC ma charakter pojemnościowy.
połączenie równoległe
Podobnie jak w poprzednim układzie od charakteru obwodu zależy kąt . Dla układu o charakterze indukcyjnym (BL>BC) kąt ma wartoś* ujemną natomiast dla charakteru pojemnościowego ma wartoś* dodatnią. Z wyników pomiarów wynika, że równoległy układ RL ma charakter indukcyjny (napięcie wyprzedza prąd), natomiast układ RC i RLC mają charakter pojemnościowy (prąd wyprzedza napięcie).
Moc układu jest równa iloczynowi wartości chwilowych napięcia i prądu p(t)=u(t)*i(t), a po rozpisaniu tego wzoru otrzymujemy p(t)=UIcos-UIcos(2t+2u-), wynika stąd (co zauważamy również na wykresie), że moc chwilowa ma dwukrotnie większą częstotliwość niż prąd i napięcie chwilowe. Zauważamy również, że amplituda mocy chwilowej przy zmniejszaniu wartości osiąga wartość zero w tym samym momencie co malejąca amplituda napięcia, natomiast przy wzroście amplitudy mocy zeruje się ona w tym samym momencie co malejąca amplituda prądu.