Fitopatologia, SPORODOCHIUM, SPORODOCHIUM- na luźnej grzybni tworzą się trzonki w skupieniach, KOREMIUM- gdy trzonki wyrastają z jednego miejsca i ściśle się ze sobą łączą w warstwę palisadową ,ACERWOLUSY- tworzą się na ściśle przylegających do siebie podkładkach (tworzy się ona pod


Ściany komórkowe workowców są bardzo cienkie dlatego tworzą różne ciała owocowe ( powstają ze splotu strzępek grzybni wegetatywnych):

- Kleistotecja- kuliste, bez ujścia, są szczelnie zamknięte, na powierzchni znajdują się przyczepki, które pomagają się im przytwierdzić. Na ich powierzchni są worki z zarodnikami.

- Perytecja- kuliste lub wydłużone, mają ujście na szczycie przez które mogą wydostawać się worki i zarodniki workowe. Wraz z kleistotecjami tworzą osłonę dzięki której mogą przezimować.

- Hysterotecja- pękające szparką

-Apotecja- tworzą podkładkę z grzybni ,na powierzchni której tworzą się worki i zarodniki workowe. Nie są one w stanie dostatecznie zabezpieczyć worki, dlatego muszą sobie radzić w inny sposób.

- Pseudotecja- są wydłużone ,zagłębione w grzybni patogenna. Nie mają własnej ściany komórkowej. Tworzą się przed procesem płciowym

RDZE WYTWARZAJĄ:

* bazydiospory ( zarodniki podstawkowe, haploidalne, dokonujące inf. pierwotnej),

* spermacja (zarodniki haploidalne ,powst. w spermogoniach, nie inf. rośliny, są to zarodniki płciowe),

* ecjospory( zarodniki ognikowe, powst. w ecjach i są dikariotyczne, mają zdolność infekowania)

* urediniospory( powst. w urediniach są to zarodniki dikariotyczne, mają zdolność infekowania roślin)

* teliospory (zarodniki dikariotyczne ,powst. w teliach, to zarodniki przetrwalnikowe na nich tworzą się zarodniki podstawkowe).

- pełno-cykliczne -takie w których cyklu rozw. wyst. wszystkie rodzaje zarodników

- nie pełno-cykliczne- w w którym nie występuje 1 lub 2 typy zarodników.

CHOROBY MĄCZNIAKÓW

1 SPHAEROTHECA MORS- UVAE- mączniak właściwy agrestu i porzeczki. Na młodych pędach pojawiają się objawy chorobowe. Całe liście pokryte są nalotem przez co nie mogą brać udziału w fotosyntezie. Nalot obserwujemy również na pędach i na powierzchni owoców. Na początku jest szary potem brązowieje. Skórka przestaje rosnąć ,miąższ jest zdrowy. Często poprzez miąższ skórka pęka. Gdy dochodzi do spękań to owoce szybko gniją. Pod koniec okresu wegetacji tworzą się kleistotecja ułatwiające przezimowanie. Może zimować grzybnia w wieloletnich pędach lub pąkach. Rozprzestrzenia się przez zarodniki konidialne.

2 PODOSPHAERA LEUCOTRICHA- mączniak prawdziwy na jabłoni . Na liściach i pędach widoczne są plamy białego, mączystego nalotu, który stopniowo pokrywa całą ich powierzchnię. Porażone liście są mniejsze, zwijają się ,zasychają i opadają. Pędy są krótsze i zamierają od wierzchołka. Kwiaty są drobniejsze ,zdeformowane i pokryte delikatnym nalotem- wyst. sterylność. Na owocach nie ma nalotu jednak występuje na nich delikatne ordzawienie skórki. Rzadko tworzą się kleistotecja, zimuje grzybnia ,która umieszczona jest w pączkach liściowych lub kwiatostanowych pod osłonką łusek.

3 ERYSIPHE GRAMINIS- mączniak właściwy zbóż i traw- objawy pojawiają się już wczesną wiosną na powierzchni liści w postaci kłaczkowatych białych plam. Nalot pokrywa pochew-> źdźbło-> a nawet kłosy. W nalocie zaczynają się tworzyć czarne punkty- kleistotecja. Z powodu porażenia przede wszystkim liście stopniowo żółkną i zamierają. Może dochodzić do porażenia całej rośliny- wiąże się to z tym że ziarniaki stają się zdrobniałe oraz może tworzyć formy specjalne i rasy fizjologiczne które porażać mogą konkretne rasy zbóż i traw.

4 ERISIPHE POLYPHAGA- mączniak wielożerny ogórka Początkowo na części, a następnie na całej blaszce liściowej, biały, mączysty nalot.  Liście skręcają się i zamierają.  Wzrost rośliny zahamowany.  Objawy występują również na szypułach, listkach okrywy koszyczka

5 ERYSIPHE HERACLEI- mączniak prawdziwy pietruszki-. Zimuje w postaci kleistotecji. poraża liście, ogonki liściowe, a w drugim roku uprawy pojawia się na łodygach i baldachach nasienników. Początkowo są to małe, białe, mączyste plamy, które latem w dogodnych warunkach rozwoju, podczas ciepłych dni i wilgotnych nocy szybko powiększają swoje rozmiary i mogą pokrywać całą powierzchnię zaatakowanych organów. Porażone rośliny wyglądają jak omączone, szybko mogą żółknąć i obumierać, co prowadzi do zakończenia ich wzrostu i zmniejszenia plonu korzeni. Pod koniec okresu wegetacji nalot ciemnieje, staje się szarobiały, a na plamach widoczne są ciemne punkty będące owocnikami (kleistotecja) grzyba. Choroba jest bardzo groźna dla plantacji nasiennych, bo przenosząc się z korzeniami wysadkowymi, bardzo wcześnie poraża nasienniki. Skutkiem jej jest często sterylność kwiatów, patogen doprowadza do zmniejszenia jakości i plonu nasion. Obok korzeni wysadkowych, źródłem choroby mogą być resztki roślinne w glebie, na których zimują owocniki grzyba, a także niektóre chwasty. Aby ograniczyć występowanie choroby, należy po zbiorze korzeni starannie usuwać i niszczyć resztki pożniwne, unikać nadmiernego zagęszczenia roślin i przenawożenia ich azotem.

6 MICROSPHAERA BERBERIDIS- mączniak prawdziwy machonii Objawy. Na liściach oraz najmłodszych pędach pojawia się biały, mączysty, wojłokowaty, szybko rozszerzający się nalot. Niekiedy na jego powierzchni widoczne są czarne punkty o średnicy około 0,3 mm. Chore krzewy rosną wolniej, a ich wartość dekoracyjna maleje. Uwalniane zarodniki przenoszone są przez prądy powietrza na sąsiednie rośliny i infekują je poprzez nieuszkodzoną tkankę. Grzybnia M. berberidis rozwija się pod nabłonkiem na komórkach skórki — zapuszczając do nich ssawki — i czerpie z nich składniki pokarmowe.

7 UNICUNULA NECATOR- mączniak właściwy winorośli- poraża liście, pędy, owoce. Mogą występować nekrotyczne plamy oraz nalot na blaszce liściowej i owocach .Pędy mogą się skręcać. Młode owoce zasychają. Skórka jest silnie przerośnięta a miąższ powoduje rozrywanie skórki i staje się bardziej podatny na inne patogenny. Mączniak właściwy nie niszczy miąższu. Na pędach wyst. rozmyte, nie regularne rdzawe plamy. Zimuje grzybnia w pączkach.

CHOROBY RDZY

8 RDZA GROCHU- UROMYCES PISI- pełno- cykliczna, 2 domowa. Żywicielem pośrednim jest wilczomlecz a ostatecznym groch. W przypadku wilczomlecza wyrasta roślina o cienkich ,poskręcanych pędach ze zgrubiałymi liśćmi ,porażonymi kwiatostanami. Na dolnej stronie blaszki liściowej tworzą się pomarańczowe ogniki z białym brzegiem i ciemno - brunatne spermacja. Na grochu wyst. urediniospory a potem teliospory. Tworzą się na wszystkich nadziemnych częściach grochu.

9 RDZA BOBU- UROMYCES FABAE- 1 domowa, pełno- cykliczna. Na wschodach na górnej stronie blaszki liściowej pojawiają się żółtawe plamy a następnie w miejscu tych plam tworzą się spermacja i ecjospory. W okresie letnim na górnej tronie blaszki liściowej tworzą się urediniospory a w ich miejsce ciemno- brunatne teliospory. Urediniospory mogą tworzyć się na strąkach bobu, łodygach i ogonkach liściowych. Liście żółkną ,przedwcześnie zamierają.

10 RDZA SŁONECZNIKOWA -PUCCINIA HELIANTHI -rdza 1 domowa, nie pełno- cykliczna. Na dolnej stronie ,rzadko na górnej rozwijają się urediniospory w postaci rdzawych poduszeczek. Mogą one wyst. na okrywach kwiatostanu, pod koniec okresu weget. w ich miejscu pojawiają się teliospory w postaci ciemno- brunatnych skupisk. W Polsce nie wyst. spermacja i ecjospory, natomiast urediniospory tego grzyba charakteryzują się odpornością na niskie temp. Zimują na resztkach roślin i są źródłem infekcji.

11 RDZA ŹDŹBŁOWA- PUCCINIA GRAMINIS-2 domowa , pełno-cykliczna. Żywicielem pośrednim jest berberys, zaś ostatecznym różne gatunki zbóż i traw. Berberys ulega deformacjom ,ma poskręcane pędy, zdeformowane kwiatostany, na górnej stronie blaszki liściowej pod skórką tworzą się spermacja a na dolnej stronie tworzą się ecjospory. Na żywicielu ostatecznym objawy występują na źdźbłach, pochwach liściowych oraz na liściach ,kłosach, wiechach. Tworzą się na nich najpierw rdzawe skupiska urediniospor (kreski) . Pod koniec w ich miejscu tworzą się prawie czarne skupiska teliospor.

12 RDZA KORONOWA OWSA- PUCCINIA CORONATA 2 domowa, żywicielem pośrednim jest szakłak lub kruszyna a ostatecznym owies i trawy. Żywiciele pośredni maja zdeformowane pędy, na górnej stronie blaszki liściowej wyst. spermacja , a na dolnej ecjospory. U owsa porażone są pochwy liściowe, źdźbła, liście ,wiechy. Objawia się to w postaci skupisk kreseczek.

13 RDZA BRUNATNA ŻYTA- PUCCINIA RECONDITA f.sp. RECONDITA musi być obecny żywiciel pośredni., 2 domowa, pełno- cykliczna. Żywiciel pośredni ulega deformacjom a u ostatecznego porażane są pochwy liściowe, źdźbła, liście, kłosy. Ziarniaki są drobne, mogą tracić zdolność kiełkowania i wartość użytkową.

14 RDZA BRUNATNA PSZENICY- PUCCINIA RECONDITA f.sp. TRITICI Rdza brunatna może porażać pszenicę ozimą w wysokim nasileniu we wszystkich fazach rozwoju roślin. Wczesny siew zbóż ozimych i długa ciepła jesień sprzyjają porażeniu bardzo młodych roślin. Wczesne występowanie rdzy brunatnej może bardzo osłabiać wschody i zagrażać przezimowaniu roślin. Rozwojowi infekcji pszenicy przez rdzę brunatną szczególnie sprzyja ciepła pogoda podczas wegetacji roślin. Wtedy następuje dość gwałtowny rozwój choroby. Porażenie pszenicy przez rdzę brunatną może obejmować bardzo duży procent powierzchni blaszki liściowej. Należy w takiej sytuacji szybko zastosować ochronę fungicydami. Straty w plonie ziarna spowodowane przez rdzę brunatną pszenicy mogą wynosić nawet 40 procent.

15 RDZA GRUSZY- GYMNOSPORANGIUM SABINAE-2 domowa, nie pełno-cykliczna. Żywicielem pośrednim jest grusza a ostatecznym jałowiec .U gruszy na górnej stronie blaszki liściowej tworzą się pomarańczowo- czerwone plamy. W miejscu plam tworzą się spermacja w postaci czarnych plam .Na spodzie pod skórką tworzą się ecja z ecjosporami .Ecja tworzą się dość wcześnie a ecjospory dojrzewają do infekcji przez około 4 m-c., dopiero po tym czasie infekują jałowiec. W pędach jałowca rozwija się wieloletnia grzybnia tworząca nabrzmienia. Teliospory tworzą się w miejscach zgrubień dopiero w 2 roku po infekcji .W cyklu rozwojowym nie występują urediniospory.

16 RDZA LNU- MELAMPSORA LINI- 1 domowa, pełno- cykliczna. Na wiosnę po obu stronach blaszki liściowej i w częściach podliścieniowych pędów tworzą się spermacja. Natomiast na dolnej stronie blaszki liściowej występują żółto- pomarańczowe ecja. W okresie letnim po obu stronach blaszki liściowej na łodygach ,działkach kielicha tworzą się urediniospory i teliospory. Rośliny są zdeformowane i tracą wartość.


Wyszukiwarka