Gruczoły wydzielania wewnętrznego
Podwzgórze
Produkuje swoje hormony i magazynuje je w tylnym płacie przysadki mózgowej skąd są wydzielane.
OKSYTOCYNA hormon w postaci leku
Działa na macice stymulując ją do skurczów w czasie porodu.
Przyspiesza kurczenie jajowodów i transport plemników w czasie stosunku płciowego.
Działa na gruczoły mleczne stymulując wypływ mleka.
2. WAZOPRESYNA (ADH) hormon antydiurektyczny
Działa na kanaliki zbiorcze nerki powodując resorbcje zwrotną wody z moczu pierwotnego ( zagęszczenie moczu).
Patologia
a) niedobór hormonu powoduje moczówkę prostą.
b) działa na tętnice powodują wzrost ciśnienia tętniczego.
Przedni płat przysadki mózgowej
1. Hormon wzrostu ( GH )
Działa na wszystkie komórki organizmu wspomagając syntezę białek i przemiany węglowodanów i tłuszczów.
Działa na chrząstki wzrostowe kości długich powodując wzrost kości na długość.
Patologia
Nadmiar hormonu wzrostu w okresie dojrzewania
Gigantyzm
Niedobór hormonu wzrostu w okresie dojrzewania
Karłowatość przysadkowa
Nadmiar hormonu wzrostu po okresie dojrzewania powoduje chorobę AKROMEGALIA ( kwadratowa szczęka i wielkie ręce ).
2. Prolaktyna ( PRL )
Działa na gruczoły mleczne - powoduje wydzielanie mleka.
Działa na jajniki - hamuje owulację i cykle miesiączkowe.
3. Hormony TROPOWE
Działa na TARCZYCE pobudzając czynność jej komórek.
FOLIKULOTROPOWY FSH
Działa na jajnik powodując wzrost i dojrzewanie komórek jajowych ( po miesiączce do owulacji )
LUTEINIZUJĄCY LH
Działa na jajnik powodując owulację.
ADENOKORTYKOTROPOWY ACTH
Działa na korę nadnerczy stymulując jej wydzielanie.
LIPOTROPOWY LPH
Działa na tkankę tłuszczową aktywując komórki tłuszczowe.
MELANOTROPOWY MTH
Działa na komórki barwnikowe skóry, pobudzając proces ciemnienia skóry.
Szyszynka
Produkuje hormon MELATONINĘ , która działa na gruczoły płciowe powodując kontrolę aktywności rozrodczej.
Działa na MELANOCYTY w skórze, powodując zmiany jej zabarwienia.
Wpływa na ośrodki snu i czuwania.
Grasica
Produkuje dwa hormony:
TYMOZYNA
TYMOPOETYNA
Które działają na tkankę limfatyczną powodując dojrzewanie komórek podczas odpowiedzi immunologicznej ( antygen ).
Tarczyca
Leży po dwóch stronach krtani
Produkuje dwa hormony:
1. TYROKSYNA T4
2. TRÓJJODOTYRONINA T3
Hormony te działają na wszystkie tkanki organizmu powodując stymulację szybkości metabolicznej .
Patologia
nadczynność tarczycy
- wole
- choroba GRAVES BASEDOWA ( wytrzeszcz gałek ocznych )
niedoczynność tarczycy
- matołectwo ( kretynizm ) - tereny podgórskie
3. KALCYTONINA
Działa antagonistycznie do PARATHORMONU i reguluje poziom wapnia we krwi.
Gruczoły przytarczyczne
produkują PARATHORMON który działa na:
kości stymulując uwalnianie wapnia
nerki i jelito stymulując resorpcję wapnia.
aktywuje witaminę D ( rozpuszczalna w tłuszczach, powoduje prawidłowe wapnienie kości, - jej brak powoduje krzywicę.)
Patologia
Nadczynność przytarczyc powoduje zwapnienie naczyń krwionośnych, osteoporozę, kamienie.
Niedoczynność przytarczyc powoduje obniżenie poziomu wapnia, wzmożona pobudliwość nerwowo - mięśniową i tężyczkę ( brak wapnia powoduje bolesne skurcze mięśni).
Trzustka
Produkuje:
INSULINĘ - ( komórki beta wysp LANGER MANSA), która powoduje obniżenie poziomu cukru we krwi i przyspiesza utlenianie glukozy w tkankach.
GLUKAGON - (produkowany przez komórki alfa wysp LANGER MANSA , podwyższa poziom cukru we krwi i przyspiesza wchłanianie glukozy z jelit.
Patologia
Niedobór insuliny powoduje cukrzycę.
Nadnercza
Część korowa i rdzenna
MINERALOKORTYKOIDY np. ALDOSTERON - działają na kanaliki nerkowe powodując zwiększenie poziomu sodu i wody.
GLIKOKORTYKOIDY np. KORTYZON - maja działanie ogólnoustrojowe powodują wzrost cukru we krwi, hamują powstawanie stanów zapalnych.
ANDROGENY - działaja na gruczoły płciowe powodując powstawanie drugorzędnych cech płciowych.
Patologia
Niedoczynność kory nadnerczy powoduje chorobę ADDISONA ( cisawica ) - pacjent traci wagę, apetyt w efekcie zgon, a występujące elementy ciała maja barwę ciemną.
Zespół CUSHINGA - nadmierne odkładanie się tłuszczu, któremu towarzyszą:
Cukrzyca
Otyłość
Rozstępy
Osteoporoza
Nadmiar ANDROGENÓW ( hormon męski) u kobiet powoduje MASKULINIZACJĘ ( nabywanie cech męskich głos, zarost, budowa, itp.)
WIRYLIZACJA - nadmierne owłosienie.
U dzieci niedoczynność kory nadnerczy powoduje przyspieszone dojrzewanie płciowe.
Rdzeń nadnerczy
Wydziela ADRENALINĘ i NORADRENALINĘ ( leki ) o działaniu ogólnoustrojowym.
Hormony te mobilizują organizm w sytuacjach stresowych.
Jajniki
Wydzielają ESTROGENY ( kształtują hormon żeński) mające działanie ogólnoustrojowe i na śluzówkę macicy.
PROGRESTERON - działa na macicę utrzymując ciążę i na piersi przygotowując do laktacji.
Jądra
Produkują TESTOSTERON o działaniu ogólnoustrojowym.
Odpowiada za rozwój narządów i drugorzędowych cech płciowych męskich.
Wyszukiwarka