„BÓG, CIELESNOŚĆ I MIŁOŚĆ”
Protestantyzm wobec ciała ludzkiego.
Protestancka antropologia ciała koncentruje się:
- na założeniach biblijnych
- konsekwencjach przeniesienia do życia niebiańskiego
- problematyka ciała ma charakter eschatologiczny, dotyczący ascezy, dogmatu Wieczerzy Pańskiej i pochowania zła
Protestantyzm zaczął się kształtować w okresie renesansu
w atmosferze odrodzeniowego humanizmu powstał luteranizm, który:
- afirmował pozytywny stosunek do ciała
- głosił pogląd, że umartwianie ciała nie polega na wyzwoleniu się od grzeszności i pożądania
reforma Lutra głosiła
- sprzeciw przeciwko ascetyzmowi - dowartościowanie ciała
- akceptowała wartości ciała
- nawiązywała do nurtu biblijnego
- afirmację z ciała
Protestanci
- nie występowali przeciw naturze ludzkiej, cielesności
- sprzeciwiali się „marnościom tego świata”, przeciw sztuce, literaturze świeckiej, teologii (formy laksyzmu)
- wiele uwagi poświęcano modlitwie i milczeniu
- w obrębie luteranizmu zrodził się pietyzm
- odstąpiono od hasła „wiara usprawiedliwia bez uczynków”, na rzecz hasła „wiara bez uczynków nie uświęca”
- podkreślali potrzebę izolowania się od świata
XIX WIECZNY PROTESTANTYZM WOBEC PROBLEMATYKI CIAŁA
myśl protestancka przeżywała swój rozkwit w XIX wieku
sięgała korzeniami do filozofii Fichtego, Hegla, Feuerbacha, Straussa i Bauera
PROTESTANTYZM
cechował się wolnością i autonomią, bez rygorów które by krępowały filozofów
przedstawicielami protestantyzmu są:
→ Schleiermacher
- człowiek może osiągnąć szczęście poprzez rozwój duchowy
- należy rozwijać i udoskonalać duszę a nie ciało
- rozwój duszy umożliwia zbliżenie do Boga i prowadzi do zbawienia
- nacisk kładziony na rozwój duszy
→ Ritschl
- był przekonany o znaczeniu kultury i postępu
- chrześcijaństwo jest sprzymierzeńcem życia
- pojednanie z Bogiem jest głównym celem życia
- pojednanie usprawiedliwia grzeszną naturę człowieka
- Bóg udziela człowiekowi duchowego panowania nad światem
- warunkiem osiągnięcia zbawienia jest jedność z Bogiem i doskonalenie duszy
- występował przeciw ascezie i umartwianiu ciała
- ascetyzm jest odejściem od istoty wiary
PROBLEMATYKA CIAŁA WE SPOŁCZESNEJ MYŚLI PROTESTANCKIEJ
K.BARTH: (jego poglądy - punktem rozważań jest sam Bóg)
Bóg dał możliwość ludziom wyboru między dobrem i złem
Bóg nie chce zła i dlatego wybór zła przez człowieka jest grzechem
źródłem grzechu i zła nie jest ciało
zło wynika z aktu wolnej duszy
cielesność nie wpływa na decyzję wyboru, bo to jest zależne od przekonań, postawy, duchowych właściwości
źródłem grzechu jest dusz
należy zaakceptować cielesność
występuje przeciwko cielesności duszy
występuje przeciw temu, że cielesność jest źródłem zła, występku, nieszczęścia
Bóg okazuje swoją solidarność z człowiekiem zsyłając mu Chrystusa
BRUNNER (rozwijał zagadnienia psychologii, antropologii i etyki chrześcijańskiej)
śmierć człowieka jest jego śmiercią w całości
śmierć dotyczy duszy i ciała
zmartwychwstanie jest nowym życiem w Chrystusie
BULTMANN
człowiek traktuje siebie jako jedność
nie rozumie sensu dualizmu między ciałem a duszą
pojmuje siebie jako złączenie duszy i ciała, byt spójny
byt, który jest źródłem myślenia, woli i odczuwania
człowiek nie rozumie śmierci jako kary za grzechy przodków, czy zmartwychwstania które dotyczy tylko ciała
CULLMANN (nieśmiertelność jest wyłącznie właściwością Boga)
problematyka nieśmiertelności duszy albo zmartwychwstanie ciała
zmartwychwstanie to istnienie nowego ciała i duszy
idea nieśmiertelności duszy stanowi w praktyce życiowej świadectwo ludzkiego dążenia do nieśmiertelności, przejaw prawdziwej wiary
W KIERUNKU ANTROPOLOGII INTEGRALNEJ
PANNENBERG
człowiek złożony jest z tego co naturalne, cielesne, zwierzęce, co wykracza poza ciało, poza popędliwość i zmysłowość w kierunku Boga
jest przeciwnikiem podziału na duszę i ciało
człowiek jest bytem śmiertelnym, w sensie duchowym i materialnym
dusza jest śmiertelna, może zmartwychwstać ale tylko z udziałem ciała
człowiek ma świat, zwierze-środowisko
człowiek kształtuje środowisko, zwierze-nic
zwierzę kieruje się popędliwością, człowiek dąży do Boga
ciało musimy obdarzyć zaufaniem, w życiu codziennym
w człowieku nie ma rzeczywistości przeciwstawionej ciału, czyli duszy
rzeczywista jest tylko jedność, czyli człowiek
Antropologia (punkt archimedesowy-protestanckiej)
powaga śmierci, kres człowieka
jeśli człowiek umiera to śmierć dotyczy go w całości
zmartwychwstanie - obraz ludzkiej tęsknoty, dążenie do wspólnoty z Bogiem
dowartościowuje ciało, bo jest ono traktowane przez Boga tak jak dusza w obliczu śmierci
PLESSNER
człowiek jest podmiotem zespalającym w całość duszę i ciało
człowieka cechuje pozycyjność ekscentryczna, która powoduje że jest bytem otwartym naświat