Zamek Homola
W Jaworkach, naprzeciw kościoła, na przeciwległym brzegu Grajcarka usytułowany jest płaski cypel. Jego nasada styka się z wejściem do wąwozu Homole, zaś północny kraniec kończy się skalnym urwiskiem nad wzmiankowana rzeczka. Wypływający z wąwozu potok Kamionka, dążąc do potoku Grajcarek, opływa omawiany cypel od wschodu. Można jednak zauważyć, że niegdyś potok ten był sztucznie rozdzielony i otaczał cypel od strony zachodniej. Ślady tych poczynań widoczne są w terenie w postaci wyraźnego zagłębienia. Można tez przypuszczać, ze w miejscu, w którym biegnie dziś droga znajdował się przekop wypełniony woda potoku. W ten sposób ewentualne zabudowania na cyplu chronione były obwodem obronnym e postaci nawodnionej fosy. Powierzchowne badania w 1988r. przez Krzysztofa Sobczyka, Adama Szybowicza i Stanisława Kołodziejskiego dostarczyły dowodów, iż omawiane miejsce było zasiedlone co najmniej od XVI w. Wykopano bowiem ułamki naczyń ceramicznych i fragmenty cegieł o cechach charakterystycznych dla okresu XVI-XVII w. Świadczyć to może, że przypuszczalnie są to resztki budynku obronnego wzmiankowanego w dokumencie z 1529r. jako castrum Homola. Dokument ten mówi o uposażeniu wikariuszy kolegiaty w Bobowej, do których m. in. należała dziesięcina ze wsi jaworki, Szlachtowa i Biała Woda oraz folwarku opustoszałego zamku zwanego Homola. W tym czasie wymienione w dokumencie wsie były własnością rodu Jordanów (posiadali je od 1519r. W roku 1547 Hermolaus Jordan z Tęgoborza odstąpił Mikołajowi Nawojowskiemu dobra Jaworki z dworem i folwarkiem. Być może oznacza to, że opustoszały zamek został odbudowany. Na tych skromnych informacjach kończy się dziś zasób wiadomości bo warowni Homole, a same ruiny zamku czekają jeszcze na swojego odkrywcę.
Bibliografia:
Praca zbiorowa (2013) Wąwóz Homole miniatura Pienin - Pieniny -polski region 04/1/2013 - kwartalnik
Michalik S. (2000) Pieniny Park Dwóch Narodów - przewodnik przyrodniczy Pieniński Park Narodowy
Skorupa A.(2000) Zamki i Kasztele na polskim Podtatrzu