ZAGADNIENIA EGZAMINACYJNE
BLOK PRAWA DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ
Pojęcie działalności gospodarczej według USDG
Działalnością gospodarczą jest zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodowa wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły.
Wyłączenia spod przepisów USDG
Przepisów ustawy nie stosuje się do działalności wytwórczej w rolnictwie w zakresie upraw rolnych oraz chowu i hodowli zwierząt, ogrodnictwa, warzywnictwa, leśnictwa i rybactwa śródlądowego [rolnictwo in generi], a także wynajmowania przez rolników pokoi, sprzedaży posiłków domowych i świadczenia w gospodarstwach rolnych innych usług związanych z pobytem turystów [agroturystyka in generi].
Pojęcie przedsiębiorcy w polskim prawie
Z KODEKSU CYWILNEGO: Przedsiębiorcą jest osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna, o której mowa w art. 33 z indeksem 1 § 1 (ułomne osoby prawne), prowadząca we własnym imieniu działalność gospodarczą lub zawodową.
Z USTAWY O SWOBODZIE DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ: Przedsiębiorcą w rozumieniu ustawy jest osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną - wykonująca we własnym imieniu działalność gospodarczą. Za przedsiębiorców uznaje się także wspólników spółki cywilnej w zakresie wykonywanej przez nich działalności gospodarczej.
Z USTAWY O OCHRONIE KONKURENCJI I KONSUMENTÓW: rozumie się przez to przedsiębiorcę w rozumieniu przepisów o swobodzie działalności gospodarczej, a także:
a) osobę fizyczną, osobę prawną, a także jednostkę organizacyjną niemającą osobowości prawnej, której ustawa przyznaje zdolność prawną, organizującą lub świadczącą usługi o charakterze użyteczności publicznej, które nie są działalnością gospodarczą w rozumieniu przepisów o swobodzie działalności gospodarczej,
b) osobę fizyczną wykonującą zawód we własnym imieniu i na własny rachunek lub prowadzącą działalność w ramach wykonywania takiego zawodu,
c) osobę fizyczną, która posiada kontrolę, nad co najmniej jednym przedsiębiorcą, choćby nie prowadziła działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów o swobodzie działalności gospodarczej, jeżeli podejmuje dalsze działania podlegające kontroli koncentracji,
d) związek przedsiębiorców - na potrzeby przepisów dotyczących praktyk ograniczających konkurencję oraz praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów.
Z USTAWY O ZWALCZANIU NIEUCZCIWEJ KONKURENCJI: Przedsiębiorcami, w rozumieniu ustawy, są osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej, które prowadząc, chociażby ubocznie, działalność zarobkową lub zawodową uczestniczą w działalności gospodarczej.
Z USTAWY PRAWO WŁASNOŚCI PRZEMYSŁOWEJ: Przedsiębiorcą jest osoba prowadząca w celach zarobkowych działalność wytwórczą, budowlaną, handlową lub usługową.
Z USTAWY O CENACH: Przedsiębiorca - podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, a także osoby prowadzące działalność wytwórczą w rolnictwie w zakresie upraw rolnych oraz chowu i hodowli zwierząt, ogrodnictwa, warzywnictwa, leśnictwa i rybactwa śródlądowego.
Z KODEKSU POSTĘPOWANIA CYWILNEGO: Przedsiębiorcą jest osoba fizyczna, osoba prawna albo jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną, której ustawa przyznaje zdolność prawną, prowadząca we własnym imieniu działalność gospodarczą lub zawodową. Ta sama definicja zawarta jest w Prawie upadłościowym i naprawczym.
Klasyfikacje przedsiębiorców
Podział przedsiębiorców ze względu na:
a) cel:
- podmioty powołane tylko do wykonywania dz.g.,
- dz.g. jest jednym z wielu celów aktywności, np. jednostki badawczo-rozwojowe, spółdzielnie,
- dz.g. jest działalnością uboczną, akcesoryjną, np. NGOs (= stowarzyszenia, fundacje), państwowe szkoły wyższe;
b) lokalizację (domicyl): krajowe, EU/EOG + zasada wzajemności, zagraniczne (tj. inne niż powyższe),
w ramach tego podziału: przedsiębiorcy krajowi (wykonujący dz.g. w kraju) oraz zagraniczni (osoba zagraniczna wykonującą działalność gospodarczą za granicą - a osoba zagraniczna to:
- osoba fizyczna nieposiadająca obywatelstwa polskiego,
- osoba prawna z siedzibą za granicą,
- jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną posiadająca zdolność prawną, z siedzibą za granicą);
c) rodzaj wykonywanej działalności: gospodarcza, zawodowa;
d) podmioty wykonujące: osoby fizyczne, osoby prawne, tzw. ułomne osoby prawne;
e) forma organizacyjna (swoboda wyboru form prawem przewidzianych): formy ściśle przewidziane przez prawo (np. spółki k.s.h.), bez wyboru konkretnej formy organizacyjnej (os. fiz. wykonujące dz.g. na podstawie wpisu do EDG);
f) forma własności kapitału: prywatni, publiczni (samorządowi, państwowi), mieszani;
g) niezależność (na podstawie rekomendacji KE): powiązani, partnerscy, niezależni (może być zaliczony do kategorii przedsiębiorców uprzywilejowanych - mikro, małych i średnich);
h) ustawowa klasyfikacja przedsiębiorców:
- mikroprzedsiębiorców: za mikroprzedsiębiorcę uważa się przedsiębiorcę, który w co najmniej jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych:
1) zatrudniał średniorocznie mniej niż 10 pracowników oraz
2) osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 2 milionów euro, lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości w złotych 2 milionów euro;
- małych przedsiębiorców: za małego przedsiębiorcę uważa się przedsiębiorcę, który w co najmniej jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych:
1) zatrudniał średniorocznie mniej niż 50 pracowników oraz
2) osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 10 milionów euro, lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości w złotych 10 milionów euro;
- średnich przedsiębiorców: za średniego przedsiębiorcę uważa się przedsiębiorcę, który w co najmniej jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych:
1) zatrudniał średniorocznie mniej niż 250 pracowników oraz
2) osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 50 milionów euro, lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości w złotych 43 milionów euro.
Średnioroczne zatrudnienie określa się w przeliczeniu na pełne etaty. Przy obliczaniu średniorocznego zatrudnienia nie uwzględnia się pracowników przebywających na urlopach macierzyńskich i wychowawczych, a także zatrudnionych w celu przygotowania zawodowego. W przypadku przedsiębiorcy działającego krócej niż rok, jego przewidywany obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych, a także średnioroczne zatrudnienie oszacowuje się na podstawie danych za ostatni okres, udokumentowany przez przedsiębiorcę.
Zasady podejmowania i wykonywania działalności gospodarczej według USDG
Zasady dotyczące wszystkich przedsiębiorców:
1. uzyskanie wpisu do rejestru przedsiębiorców (w KRS albo do EDG); spółka kapitałowa w organizacji może podjąć dz.g. przed uzyskaniem wpisu do rejestru przedsiębiorców; w niektórych rodzajach dz.g. (określonych w u.s.d.g. lub przepisach odrębnych) konieczne może być uzyskanie: koncesji; licencji, zezwolenia lub zgody; wpisu do rejestru działalności regulowanej;
2. obowiązek uzyskania i posługiwania się NIP w obrocie prawnym i gospodarczym; na jego podstawie następuje identyfikacja przedsiębiorcy w rejestrach urzędowych;
3. wykonywanie dz.g. na zasadach uczciwej konkurencji i poszanowania dobrych obyczajów oraz słusznych interesów konsumentów;
4. spełnianie określonych przepisami prawa warunków wykonywania dz.g., w szczególności dotyczące ochrony przed zagrożeniem życia, zdrowia ludzkiego i moralności publicznej, a także ochrony środowiska;
5. jeżeli przepisy szczególne nakładają obowiązek posiadania odpowiednich uprawnień zawodowych, przedsiębiorca jest obowiązany zapewnić, aby czynności w ramach dz.g. były wykonywane bezpośrednio przez osobę legitymującą się posiadaniem takich uprawnień;
Kwalifikacje zawodowe - zespół wiedzy teoretycznej i umiejętności praktycznych, potwierdzonych przez uprawniony do tego organ w formie odpowiedniego dokumentu (dyplomu, świadectwa, zaświadczenia etc.), na podstawie którego możliwe jest wykonywanie zawodu, zajęć, prac lub dz.g., jeśli prawo tego wymaga;
6. przedsiębiorca wprowadzający towar do obrotu na terytorium RP jest obowiązany do zamieszczenia na towarze, jego opakowaniu, etykiecie lub instrukcji informacji w języku polskim zawierających:
- firmę przedsiębiorcy i jego adres,
- nazwę towaru,
- inne oznaczenia i informacje wymagane na podstawie odrębnych przepisów; jeżeli przedsiębiorca oferuje towary lub usługi w sprzedaży bezpośredniej lub sprzedaży na odległość za pośrednictwem
środków masowego przekazu, sieci teleinformatycznych lub druków bezadresowych, jest on obowiązany do podania w ofercie co najmniej:
- firmy przedsiębiorcy,
- NIP,
- siedziby i adresu przedsiębiorcy.
7. dokonywanie lub przyjmowanie płatności związanych z wykonywaną dz.g. za pośrednictwem rachunku bankowego przedsiębiorcy w każdym przypadku, gdy:
- stroną transakcji, z której wynika płatność, jest inny przedsiębiorca,
- jednorazowa wartość transakcji, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekracza równowartość 15 000 € przeliczonych na złote według średniego kursu walut obcych ogłaszanego przez NBP ostatniego dnia miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym dokonano transakcji;
przedsiębiorca będący członkiem spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej może realizować ten obowiązek za pośrednictwem rachunku w tej s.k.o.k.
ZASADY KSIĄŻKOWE:
- zasada wolności gospodarczej (zasada konstytucyjna - art. 20 Konstytucji: Społeczna gospodarka rynkowa oparta na wolności działalności gospodarczej, własności prywatnej oraz solidarności, dialogu i współpracy partnerów społecznych stanowi podstawę ustroju gospodarczego Rzeczypospolitej Polskiej; art. 22 Konstytucji stanowi: Ograniczenie wolności działalności gospodarczej jest dopuszczalne tylko w drodze ustawy i tylko ze względu na ważny interes publiczny.; rozwinięcie tej zasady znajdziemy w art. 6 USDG: Podejmowanie, wykonywanie i zakończenie działalności gospodarczej jest wolne dla każdego na równych prawach, z zachowaniem warunków określonych przepisami prawa. Organ administracji publicznej nie może żądać ani uzależnić swojej decyzji w sprawie podjęcia, wykonywania lub zakończenia działalności gospodarczej przez zainteresowaną osobę od spełnienia przez nią dodatkowych warunków, w szczególności przedłożenia dokumentów lub ujawnienia danych, nieprzewidzianych przepisami prawa.);
- zasada równości przedsiębiorców (patrz cytowany art. 6 USDG);
- zasada uczciwej konkurencji;
- zasada poszanowania dobrych obyczajów;
- zasada ochrony słusznych interesów obywateli.
Zasady podejmowania i wykonywania działalności gospodarczej przez osoby zagraniczne i przedsiębiorców zagranicznych w Polsce przewidziane w USDG
Art. 13. USDG
1. Osoby zagraniczne z państw członkowskich Unii Europejskiej, państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym oraz osoby zagraniczne z państw niebędących stronami umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, które mogą korzystać ze swobody przedsiębiorczości na podstawie umów zawartych przez te państwa ze Wspólnotą Europejską i jej państwami członkowskimi, mogą podejmować i wykonywać działalność gospodarczą na takich samych zasadach jak obywatele polscy.
1a. Przedsiębiorcy z państw członkowskich Unii Europejskiej, państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym oraz przedsiębiorcy z państw, które zawarły ze Wspólnotą Europejską i jej państwami członkowskimi umowy regulujące swobodę świadczenia usług, mogą czasowo świadczyć usługi na zasadach określonych odpowiednio w przepisach Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską (Dz. U. z 2004 r. Nr 90, poz. 864/2) albo w przepisach tych umów, bez konieczności uzyskiwania wpisu do rejestru przedsiębiorców albo ewidencji działalności gospodarczej, o których mowa w art. 14.
2. Obywatele innych państw niż wymienione w ust. 1, którzy:
1) posiadają w Rzeczypospolitej Polskiej:
a) zezwolenie na osiedlenie się,
b) zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego Wspólnot Europejskich,
c) zezwolenie na zamieszkanie na czas oznaczony udzielone w związku z okolicznością, o której mowa w art. 53 ust. 1 pkt 7, 13, 14 lub 16 ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o cudzoziemcach
d) zezwolenie na zamieszkanie na czas oznaczony udzielone, przybywającemu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub przebywającemu na tym terytorium w celu połączenia z rodziną, członkowi rodziny w rozumieniu art. 53 ust. 2 i 3 ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o cudzoziemcach, osób, o których mowa w lit. a, b, e i f,
e) status uchodźcy,
f) ochronę uzupełniającą,
g) zgodę na pobyt tolerowany,
h) zezwolenie na zamieszkanie na czas oznaczony i pozostają w związku małżeńskim, zawartym z obywatelem polskim zamieszkałym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
i) wizę, o której mowa w art. 61 ust. 3 lub art. 71a ust. 3 ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o cudzoziemcach, jeżeli przed wydaniem tej wizy byli uprawnieni do podejmowania i wykonywania działalności gospodarczej na podstawie lit. c,
2) korzystają w Rzeczypospolitej Polskiej z ochrony czasowej,
3) posiadają ważną Kartę Polaka,
4) są członkami rodziny, w rozumieniu art. 2 pkt 4 ustawy z dnia 14 lipca 2006 r. o wjeździe na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, pobycie oraz wyjeździe z tego terytorium obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej i członków ich rodzin , dołączającymi do obywateli państw, o których mowa w ust. 1, lub przebywającymi z nimi - mogą podejmować i wykonywać działalność gospodarczą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na takich samych zasadach jak obywatele polscy.
3. Osoby zagraniczne inne niż wymienione w ust. 1 i 2 mają prawo do podejmowania i wykonywania działalności gospodarczej wyłącznie w formie spółki: komandytowej, komandytowo-akcyjnej, z ograniczoną odpowiedzialnością i akcyjnej, a także do przystępowania do takich spółek oraz obejmowania bądź nabywania ich udziałów lub akcji, o ile umowy międzynarodowe nie stanowią inaczej.
4. Członek rodziny, w rozumieniu art. 53 ust. 2 ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o cudzoziemcach, osób zagranicznych, do których odnoszą się umowy międzynarodowe, o których mowa w ust. 3, posiadający zezwolenie na zamieszkanie na czas oznaczony, może podejmować i wykonywać działalność gospodarczą na takich samych zasadach jak te osoby zagraniczne.
5. Członek rodziny, w rozumieniu art. 53 ust. 2 ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o cudzoziemcach - posiadający zezwolenie na zamieszkanie na czas oznaczony, udzielone w związku z przybywaniem na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub przebywaniem na tym terytorium w celu połączenia z rodziną - cudzoziemców, którzy posiadają zezwolenie na zamieszkanie na czas oznaczony i wykonują działalność gospodarczą na podstawie wpisu do ewidencji działalności gospodarczej dokonanego na zasadzie wzajemności, może podejmować i wykonywać działalność gospodarczą w takim samym zakresie jak ci cudzoziemcy.
osoba zagraniczna:
a) osoba fizyczna nieposiadająca obywatelstwa polskiego,
b) osoba prawna z siedzibą za granicą,
c) jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną posiadająca zdolność prawną, z siedzibą za granicą
przedsiębiorca zagraniczny:
osoba zagraniczna wykonującą działalność gospodarczą za granicą
Postępowanie w sprawie interpretacji przepisów na podstawie art. 10 i 10a USDG
Przedsiębiorca może złożyć do właściwego:
1) organu administracji publicznej lub
2) państwowej jednostki organizacyjnej
wniosek o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie. Wniosek może dotyczyć zaistniałego stanu faktycznego lub zdarzeń przyszłych. Przedsiębiorca we wniosku jest obowiązany przedstawić:
- stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe oraz
- własne stanowisko w sprawie.
Wniosek o wydanie interpretacji podlega opłacie w wysokości 40 zł, którą należy wpłacić w terminie 7 dni od dnia złożenia wniosku. W razie nieuiszczenia opłaty w terminie wniosek pozostawia się bez rozpatrzenia. W przypadku wystąpienia w jednym wniosku o wydanie interpretacji odrębnych stanów faktycznych lub zdarzeń przyszłych pobiera się opłatę od każdego przedstawionego we wniosku odrębnego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Opłata stanowi odpowiednio dochód:
- budżetu państwa,
- Narodowego Funduszu Zdrowia albo
- jednostki samorządu terytorialnego.
Opłatę uiszcza się na rachunek organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej, właściwych do wydania interpretacji albo, jeżeli istnieje taka możliwość, gotówką w kasie tego organu lub jednostki. Udzielenie interpretacji następuje w drodze decyzji, od której przysługuje odwołanie. Interpretacja zawiera wskazanie prawidłowego stanowiska w sprawie wraz z uzasadnieniem prawnym oraz pouczeniem o prawie wniesienia środka zaskarżenia. Interpretację wydaje się bez zbędnej zwłoki, jednak nie później niż w terminie 30 dni od dnia otrzymania kompletnego i opłaconego wniosku. W razie niewydania interpretacji w terminie uznaje się, że w dniu następującym po dniu, w którym upłynął termin wydania interpretacji, została wydana interpretacja stwierdzająca prawidłowość stanowiska przedsiębiorcy przedstawionego we wniosku o wydanie interpretacji.
a) interpretacja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, jednakże przedsiębiorca nie może być obciążony jakimikolwiek daninami publicznymi, sankcjami administracyjnymi, finansowymi lub karami w zakresie, w jakim zastosował się do uzyskanej interpretacji.
b) interpretacja jest wiążąca dla organów administracji publicznej lub państwowych jednostek organizacyjnych właściwych dla przedsiębiorcy i może zostać zmieniona wyłącznie w drodze wznowienia postępowania. Nie zmienia się interpretacji, w wyniku której nastąpiły nieodwracalne skutki prawne.
Zawieszenie działalności gospodarczej według ustawy o swobodzie działalności gospodarczej według USDG
Przedsiębiorca niezatrudniający pracowników może zawiesić wykonywanie działalności gospodarczej na okres od 1 do 24 miesięcy. W przypadku wykonywania działalności gospodarczej w formie spółki cywilnej zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej jest skuteczne pod warunkiem jej zawieszenia przez wszystkich wspólników. Zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej oraz wznowienie wykonywania działalności gospodarczej następuje na wniosek przedsiębiorcy. Okres zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej:
a) rozpoczyna się od dnia wskazanego we wniosku o wpis informacji o zawieszeniu wykonywania działalności gospodarczej, nie wcześniej niż w dniu złożenia wniosku,
b) trwa do dnia złożenia wniosku o wpis informacji o wznowieniu wykonywania działalności gospodarczej.
W okresie zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej przedsiębiorca nie może wykonywać działalności gospodarczej i osiągać bieżących przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej. W okresie zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej przedsiębiorca: ma prawo wykonywać wszelkie czynności niezbędne do zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów; ma prawo przyjmować należności lub obowiązek regulować zobowiązania, powstałe przed datą zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej; ma prawo zbywać własne środki trwałe i wyposażenie; ma prawo albo obowiązek uczestniczyć w postępowaniach sądowych, postępowaniach podatkowych i administracyjnych związanych z działalnością gospodarczą wykonywaną przed zawieszeniem wykonywania działalności gospodarczej ;wykonuje wszelkie obowiązki nakazane przepisami prawa; ma prawo osiągać przychody finansowe, także z działalności prowadzonej przed zawieszeniem wykonywania działalności gospodarczej; może zostać poddany kontroli na zasadach przewidzianych dla przedsiębiorców wykonujących działalność gospodarczą.
Dokonywanie płatności za pośrednictwem rachunku bankowego według USDG
Dokonywanie lub przyjmowanie płatności związanych z wykonywaną działalnością gospodarczą następuje za pośrednictwem rachunku bankowego przedsiębiorcy w każdym przypadku, gdy:
a) stroną transakcji, z której wynika płatność, jest inny przedsiębiorca oraz
b) jednorazowa wartość transakcji, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekracza równowartość 15.000 euro przeliczonych na złote według średniego kursu walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski ostatniego dnia miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym dokonano transakcji.
Gdy przedsiębiorca jest członkiem SKOK-u, może dokonywać rozliczeń za jego pośrednictwem.
Oddział jako forma prowadzenia działalności gospodarczej przez podmioty zagraniczne
Oddział to wyodrębniona i samodzielna organizacyjnie część działalności gospodarczej, wykonywana przez przedsiębiorcę poza siedzibą przedsiębiorcy lub głównym miejscem wykonywania działalności.
Dla wykonywania działalności gospodarczej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przedsiębiorcy zagraniczni mogą, na zasadzie wzajemności, o ile ratyfikowane umowy międzynarodowe nie stanowią inaczej, tworzyć oddziały z siedzibą na terytorium RP Przedsiębiorca zagraniczny tworzący oddział
może wykonywać działalność gospodarczą wyłącznie w zakresie przedmiotu działalności przedsiębiorcy zagranicznego.
jest obowiązany ustanowić osobę upoważnioną w oddziale do reprezentowania przedsiębiorcy zagranicznego.
Przedsiębiorca zagraniczny może rozpocząć działalność w ramach oddziału po uzyskaniu wpisu oddziału do rejestru przedsiębiorców. Zasady wpisu do rejestru przedsiębiorców określają przepisy odrębnej ustawy.
Niezależnie od obowiązków określonych w przepisach o Krajowym Rejestrze Sądowym przedsiębiorca zagraniczny jest obowiązany:
1) podać imię i nazwisko oraz adres na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej osoby upoważnionej w oddziale do reprezentowania przedsiębiorcy zagranicznego;
2) dołączyć poświadczony notarialnie wzór podpisu osoby, o której mowa w pkt 1;
3) jeżeli działa na podstawie aktu założycielskiego, umowy lub statutu - złożyć ich odpisy do akt rejestrowych oddziału wraz z uwierzytelnionym tłumaczeniem na język polski; w przypadku gdy przedsiębiorca zagraniczny utworzył na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej więcej niż jeden oddział, złożenie tych dokumentów może nastąpić w aktach jednego z oddziałów, z tym że w aktach rejestrowych pozostałych oddziałów należy wskazać ten oddział, w którego aktach złożono wskazane dokumenty, wraz z oznaczeniem sądu, w którym znajdują się akta, i numeru oddziału w rejestrze;
4) jeżeli istnieje lub wykonuje działalność na podstawie wpisu do rejestru - złożyć do akt rejestrowych oddziału odpis z tego rejestru wraz z uwierzytelnionym tłumaczeniem na język polski; w przypadku gdy przedsiębiorca zagraniczny utworzył na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej więcej niż jeden oddział, złożenie tych dokumentów może nastąpić w aktach jednego z oddziałów, z tym że w aktach rejestrowych pozostałych oddziałów należy wskazać ten oddział, w którego aktach złożono wskazane dokumenty, wraz z oznaczeniem sądu, w którym znajdują się akta, i numeru oddziału w rejestrze.
Przedsiębiorca zagraniczny, który utworzył oddział, jest obowiązany:
używać do oznaczenia oddziału oryginalnej nazwy przedsiębiorcy zagranicznego wraz z przetłumaczoną na język polski nazwą formy prawnej przedsiębiorcy oraz dodaniem wyrazów "oddział w Polsce";
zgłaszać ministrowi właściwemu do spraw gospodarki wszelkie zmiany stanu faktycznego i prawnego w terminie 14 dni od dnia ich wystąpienia.
Minister właściwy do spraw gospodarki wydaje decyzję o zakazie wykonywania działalności gospodarczej przez przedsiębiorcę zagranicznego w ramach oddziału, w przypadku gdy:
1) oddział rażąco narusza prawo polskie lub nie wykonuje obowiązku zgłaszania wszelkich zmian
2) nastąpiło otwarcie likwidacji przedsiębiorcy zagranicznego, który utworzył oddział, lub przedsiębiorca ten utracił prawo wykonywania działalności gospodarczej;
3) działalność przedsiębiorcy zagranicznego zagraża bezpieczeństwu i obronności państwa, ochronie tajemnicy państwowej lub innemu ważnemu interesowi publicznemu.
W przypadku wydania decyzji, o zakazie wykonywania działalności , minister właściwy do spraw gospodarki zawiadamia osobę, upoważnioną do reprezentacji, o obowiązku wszczęcia postępowania likwidacyjnego oddziału w oznaczonym terminie, nie krótszym niż 30 dni. Odpis decyzji minister przesyła do właściwego sądu rejestrowego.
Do likwidacji oddziału stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu spółek handlowych o likwidacji spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.
Przedstawicielstwo jako forma prowadzenia działalności gospodarczej przez podmioty zagraniczne
Przedsiębiorcy zagraniczni mogą tworzyć przedstawicielstwa z siedzibą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Zakres działania przedstawicielstwa może obejmować wyłącznie prowadzenie działalności w zakresie reklamy i promocji przedsiębiorcy zagranicznego.
Przedstawicielstwo mogą utworzyć również osoby zagraniczne powołane do promocji gospodarki kraju ich siedziby, z tym że zakres działania takiego przedstawicielstwa może obejmować wyłącznie promocję i reklamę gospodarki tego kraju.
Utworzenie przedstawicielstwa wymaga wpisu do rejestru przedstawicielstw przedsiębiorców zagranicznych, zwanego dalej "rejestrem przedstawicielstw", prowadzonego przez ministra właściwego do spraw gospodarki. Wpisu do rejestru przedstawicielstw dokonuje się na podstawie złożonego wniosku i zgodnie z jego treścią. Rejestr przedstawicielstw jest jawny.
Minister właściwy do spraw gospodarki odmawia, w drodze decyzji, wpisu do rejestru przedstawicielstw, jeżeli:
1) utworzenie przedstawicielstwa zagrażałoby bezpieczeństwu i obronności państwa lub ochronie tajemnicy państwowej albo innemu ważnemu interesowi publicznemu;
2) wniosek, dotyczy działalności wykraczającej poza zakres promocji i reklamy albo zawiera braki, które nie zostały usunięte w wyznaczonym terminie, a także gdy do wniosku nie zostały dołączone wymagane dokumenty
Odmowa wpisu, nie wymaga uzasadnienia faktycznego.
Przedsiębiorca zagraniczny, który utworzył przedstawicielstwo, jest obowiązany:
1) używać do oznaczenia przedstawicielstwa oryginalnej nazwy przedsiębiorcy zagranicznego wraz z przetłumaczoną na język polski nazwą formy prawnej przedsiębiorcy oraz dodaniem wyrazów "przedstawicielstwo w Polsce";
2) prowadzić dla przedstawicielstwa oddzielną rachunkowość w języku polskim zgodnie z przepisami o rachunkowości;
3) zgłaszać ministrowi właściwemu do spraw gospodarki wszelkie zmiany stanu faktycznego i prawnego, oraz o rozpoczęciu likwidacji przedsiębiorcy zagranicznego i jej ukończeniu, a także o utracie przez przedsiębiorcę zagranicznego prawa wykonywania działalności gospodarczej lub rozporządzania swoim majątkiem, w terminie 14 dni od dnia wystąpienia tych zdarzeń
Minister właściwy do spraw gospodarki wydaje decyzję o zakazie wykonywania działalności przez przedsiębiorcę zagranicznego w ramach przedstawicielstwa, w przypadku gdy:
1) rażąco narusza prawo polskie lub nie wykonuje obowiązku wskazania osoby upoważnionej
2) nastąpiło otwarcie likwidacji przedsiębiorcy zagranicznego, który utworzył przedstawicielstwo, lub przedsiębiorca ten utracił prawo wykonywania działalności gospodarczej;
3) działalność przedsiębiorcy zagranicznego zagraża bezpieczeństwu i obronności państwa, ochronie tajemnicy państwowej lub innemu ważnemu interesowi publicznemu.
O zakończeniu likwidacji przedstawicielstwa przedsiębiorca zagraniczny jest obowiązany zawiadomić ministra właściwego do spraw gospodarki w terminie 14 dni, licząc od dnia zakończenia likwidacji. Po zakończeniu likwidacji przedstawicielstwa minister właściwy do spraw gospodarki, w drodze decyzji, wykreśla przedstawicielstwo z rejestru przedstawicielstw.
Prawa i obowiązki przedsiębiorcy przewidziane w USDG
Obowiązki państwa wobec przedsiębiorców:
1. organ adm. publ. nie może żądać ani uzależnić swojej decyzji w sprawie podjęcia, wykonywania lub zakończenia dz.g. przez zainteresowaną osobę od spełnienia przez nią dodatkowych warunków, w szczególności przedłożenia dokumentów lub ujawnienia danych, nieprzewidzianych przepisami prawa;
2. państwo udziela przedsiębiorcom pomocy publ. na zasadach i w formach określonych w odrębnych przepisach, z poszanowaniem zasad równości i konkurencji;
3. organy adm. publ. wspierają rozwój przedsiębiorczości, tworząc korzystne warunki do podejmowania i wykonywania dz.g., w szczególności wspierają mikro, małych i średnich przedsiębiorców; obowiązek informowania o możliwości udzielenia pomocy publ. (art. 8 ust. 2);
4. wykonując swoje zadania, w szczególności w zakresie nadzoru i kontroli, organy adm. publ. działają z poszanowaniem uzasadnionych interesów przedsiębiorcy;
5. wydawanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publ., w jego indywidualnej sprawie;
6. organy adm. publ. są zobowiązane do załatwiania spraw przedsiębiorców bez zbędnej zwłoki;
7. wykonując swe zadania, organy adm. publ. współdziałają z organizacjami pracodawców, organizacjami pracowników, organizacjami przedsiębiorców oraz samorządami zawodowymi i gospodarczymi.
Obowiązki przedsiębiorców związane z podejmowaniem i prowadzeniem działalności gospodarczej:
obowiązki związane z rejestracją przedsiębiorcy
wpis do właściwego rejestru (KRS lub EDG)
wpis do Rejestru Urzędowego Podmiotów Gospodarki Narodowej (REGON)
zgłoszenie do Krajowej Ewidencji Podatników celem otrzymania lub aktualizacji NIP
zgłoszenie w ZUS lub KRUS
obowiązek posługiwanie się numerem NIP - Przedsiębiorca wpisany do rejestru przedsiębiorców albo ewidencji jest obowiązany umieszczać w oświadczeniach pisemnych, skierowanych w zakresie swojej działalności do oznaczonych osób i organów, numer identyfikacji podatkowej (NIP) oraz posługiwać się tym numerem w obrocie prawnym i gospodarczym. Identyfikacja przedsiębiorcy w poszczególnych urzędowych rejestrach następuje na podstawie numeru identyfikacji podatkowej (NIP).
kwalifikacje zawodowe - Jeżeli przepisy szczególne nakładają obowiązek posiadania odpowiednich uprawnień zawodowych przy wykonywaniu określonego rodzaju działalności gospodarczej, przedsiębiorca jest obowiązany zapewnić, aby czynności w ramach działalności gospodarczej były wykonywane bezpośrednio przez osobę legitymującą się posiadaniem takich uprawnień zawodowych.
warunki szczególne - Przedsiębiorca jest obowiązany spełniać określone przepisami prawa warunki wykonywania działalności gospodarczej, w szczególności dotyczące ochrony przed zagrożeniem życia, zdrowia ludzkiego i moralności publicznej, a także ochrony środowiska.
wprowadzanie towaru do obrotu - Przedsiębiorca wprowadzający towar do obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest obowiązany do zamieszczenia na towarze, jego opakowaniu, etykiecie, instrukcji lub do dostarczenia w inny, zwyczajowo przyjęty sposób, pisemnych informacji w języku polskim: (nie dotyczy środków spożywczych)
określających firmę przedsiębiorcy i jego adres;
umożliwiających identyfikację towaru.
sprzedaż towaru - Jeżeli przedsiębiorca oferuje towary lub usługi w sprzedaży bezpośredniej lub sprzedaży na odległość za pośrednictwem środków masowego przekazu, sieci teleinformatycznych lub druków bezadresowych, jest on obowiązany do podania w ofercie co najmniej następujących danych:
firmy przedsiębiorcy;
numeru identyfikacji podatkowej (NIP);
siedziby i adresu przedsiębiorcy.
7. obowiązek rozliczeń bankowych - Dokonywanie lub przyjmowanie płatności związanych z wykonywaną działalnością gospodarczą następuje za pośrednictwem rachunku bankowego przedsiębiorcy w każdym przypadku, gdy:
a) stroną transakcji, z której wynika płatność, jest inny przedsiębiorca oraz
b) jednorazowa wartość transakcji, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekracza równowartość 15.000 euro przeliczonych na złote według średniego kursu walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski ostatniego dnia miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym dokonano transakcji.
8. obowiązek uzyskania koncesji, zezwolenia, licencji, zgody lub wpisu do rejestru działalności regulowanej (gdy obowiązek ten wynika z przepisów ustawy).
Rejestry działalności gospodarczej
Status prawny przedsiębiorcy nabywa się przez uzyskanie wpisu do rejestru przedsiębiorców lub wpisu do ewidencji działalności gospodarczej (dot. osób fizycznych). Istniejące w Polsce rejestry przedsiębiorców to m.in.: KRS, EDG, rejestr działalności regulowanej, rejestr przedstawicielstw przedsiębiorców zagranicznych. Największe znaczenie mają jednak KRS i EDG - oba rejestry prowadzone są w systemie informatycznym. Wpis jest dokonany z chwilą zamieszczenia w nim danych.
Procedura wpisu przedsiębiorcy do Ewidencji Działalności Gospodarczej
Ewidencję działalności gospodarczej prowadzi gmina właściwa dla miejsca zamieszkania przedsiębiorcy, jako zadanie zlecone z zakresu administracji rządowej. Miejscem zamieszkania jest miejscowość, w której przebywa przedsiębiorca z zamiarem stałego pobytu. Ewidencja działalności gospodarczej jest jawna. Wniosek o wpis oraz zmianę wpisu do ewidencji działalności gospodarczej nie podlega opłacie.
Organ ewidencyjny dokonuje wpisu do ewidencji działalności gospodarczej niezwłocznie po otrzymaniu podpisanego wniosku i z urzędu doręcza przedsiębiorcy zaświadczenie o wpisie. Wniosek o wpis do ewidencji działalności gospodarczej jest jednocześnie wnioskiem
1) o wpis do krajowego rejestru urzędowego podmiotów gospodarki narodowej (REGON),
2) zgłoszeniem identyfikacyjnym albo aktualizacyjnym, o którym mowa w przepisach o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników,
3) zgłoszeniem płatnika składek albo jego zmiany w rozumieniu przepisów o systemie ubezpieczeń społecznych albo zgłoszeniem oświadczenia o kontynuowaniu ubezpieczenia społecznego rolników w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników. Nie dotyczy to sytuacji, gdy wniosek dotyczy zmiany danych nieobjętych wpisem do ewidencji działalności gospodarczej.
Dane z wniosku o wpis do ewidencji działalności gospodarczej, organ ewidencyjny niezwłocznie, nie później niż w ciągu 3 dni od dnia dokonania wpisu, przesyła do wskazanego przez przedsiębiorcę
- naczelnika urzędu skarbowego,
- właściwego urzędu statystycznego oraz
- właściwej jednostki terenowej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych albo Centrali Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego wraz z kopią zaświadczenia o wpisie w ewidencji działalności gospodarczej.
Wniosek o wpis do ewidencji działalności gospodarczej może być przesłany na adres właściwego urzędu gminy listem poleconym. W takim przypadku wniosek opatrzony jest własnoręcznym podpisem wnioskodawcy, którego własnoręczność poświadczona jest przez notariusza.
Wniosek o wpis do ewidencji działalności gospodarczej przedsiębiorca może złożyć również w wersji elektronicznej za pośrednictwem formularza dostępnego na stronie internetowej urzędu gminy. Jeżeli wniosek o wpis do ewidencji działalności gospodarczej nie został podpisany podpisem elektronicznym, organ gminy zawiadamia przedsiębiorcę o terminie i miejscu podpisania wniosku, nie później niż w terminie 3 dni roboczych od złożenia wniosku lub wskazanej we wniosku daty rozpoczęcia działalności gospodarczej. W takim przypadku dniem złożenia wniosku jest dzień, w którym przedsiębiorca wniosek podpisał.
Rejestracja działalności gospodarczej według tzw. zasady jednego okienka
Z dniem 31 marca 2009 r. zaczęły obowiązywać nowe przepisu dotyczące rejestracji działalności gospodarczej. Od tego dnia osoba fizyczna rozpoczynająca działalność gospodarczą będzie składać jeden zintegrowany wniosek o wpis do ewidencji działalności gospodarczej tylko w Urzędzie Gminy (EDG-1).
Wniosek o wpis do ewidencji działalności gospodarczej jest jednocześnie wnioskiem o:
- wpis do krajowego rejestru urzędowego podmiotów gospodarki narodowej REGON:
- zgłoszeniem identyfikacyjnym albo aktualizacyjnym, o których mowa w przepisach o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników,
- zgłoszeniem płatnika składek albo jego zmiany w rozumieniu przepisów o systemie ubezpieczeń społecznych, albo zgłoszeniem oświadczenia o kontynuowania ubezpieczenia społecznego rolników w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników,
- zgłoszenie informacji o zawieszeniu, o wznowieniu oraz zaprzestaniu wykonywania działalności gospodarczej
Dane z wniosku o wpis do ewidencji działalności gospodarczej organ ewidencyjny nie później niż w ciągu 3 dni od dnia dokonania wpisu, przesyła do wskazanego przez przedsiębiorcę naczelnika urzędu skarbowego, właściwego urzędu statystycznego oraz właściwej jednostki terenowej ZUS albo KRUS wraz z kopią zaświadczenia o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej.
Wniosek o wpis oraz o zmianę wpisu do ewidencji działalności gospodarczej nie podlega opłacie.
Zgodnie z ustawą „Prawo działalności gospodarczej” wniosek EDG-1 o wpis do ewidencji działalności gospodarczej może wpłynąć do urzędu Gminy na cztery sposoby:
- jako formularz papierowy składany bezpośrednio w organie ewidencyjnym,
- jako formularz papierowy, przesłany listem poleconym, z notarialnym potwierdzeniem własnoręczności podpisu wnioskodawcy,
- elektronicznie przesłany za pomocą formularza dostępnego na stronie internetowej Urzędu Gminy i podpisany elektronicznie,
- elektronicznie przesłany za pomocą formularza dostępnego na stronie internetowej Urzędu Gminy i niepodpisany elektronicznie.
Jeżeli wniosek nie jest podpisany bezpiecznym podpisem elektronicznym, organ ewidencyjny (Wójt Gminy) jest zobowiązany do jego wydrukowania i porozumienia się z wnioskodawcy w sprawie terminu i miejsca odręcznego podpisania wniosku. Podpis powinien być złożony nie później niż przed upływem trzech dni roboczych od jego wysłania, albo wskazanej we wniosku daty rozpoczęcia działalności.
Wniosek powinien być wypełniony wyraźnie, literami drukowanymi i bez skreśleń. Jeżeli wniosek jest składany przez pełnomocnika przedsiębiorcy, należy do niego dołączyć ważne pełnomocnictwo.
Zgłoszenie osoby ubezpieczonej, w tym prowadzącej działalność gospodarczą, do ubezpieczeń społecznych lub ubezpieczenia zdrowotnego następuje niezależnie od złożonego wniosku EDG-1, w formie zgłoszenia ZUS ZUA albo ZUS ZZA, przekazywanego w formie elektronicznej lub pisemnej bezpośrednio do ZUS.
Zasada „Jednego okienka” nie zwalnia też przedsiębiorców od konieczności złożenia informacji w Urzędzie Skarbowym w przypadku podjęcia działalności w formie spółki cywilnej, czy też wykonywania działalności objętej podatkiem od towarów i usług VAT.
W KRS:
Wraz z wnioskiem o wpis lub zmianę wpisu w rejestrze przedsiębiorców wnioskodawca składa:
1) wniosek o wpis albo zmianę wpisu do krajowego rejestru urzędowego podmiotów gospodarki narodowej (REGON);
2) zgłoszenie płatnika składek albo jego zmiany w rozumieniu przepisów o systemie ubezpieczeń społecznych;
3) zgłoszenie identyfikacyjne albo aktualizacyjne, o którym mowa w ustawie o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników wraz ze wskazaniem właściwego naczelnika urzędu skarbowego pod rygorem zwrotu wniosku.
Sąd rejestrowy przesyła z urzędu te wnioski i zgłoszenia niezwłocznie, nie później niż w terminie 3 dni roboczych od dnia dokonania wpisu, odpowiednio do:
1) urzędu statystycznego województwa, na terenie którego przedsiębiorca ma siedzibę, oraz
2) wskazanego przez przedsiębiorcę naczelnika urzędu skarbowego
wraz z :
- odpisem postanowienia o wpisie i
- zaświadczeniem o dokonaniu wpisu
Odmowa oraz wykreślenie przedsiębiorcy z Ewidencji Działalności Gospodarczej
Organ ewidencyjny wydaje decyzję o odmowie wpisu, jeżeli:
1) zgłoszenie dotyczy działalności gospodarczej nieobjętej przepisami ustawy,
2) zgłoszenie zawiera braki formalne, które mimo wezwania nie zostały usunięte w wyznaczonym terminie,
3) prawomocnie orzeczono zakaz wykonywania określonej w zgłoszeniu działalności gospodarczej przez przedsiębiorcę.
Wpis do ewidencji działalności gospodarczej podlega wykreśleniu w przypadku:
zawiadomienia o zaprzestaniu wykonywania działalności gospodarczej,
jeżeli po dokonaniu wpisu wystąpią okoliczności, że
- zgłoszenie dotyczy działalności gospodarczej nieobjętej przepisami ustawy,
- prawomocnie orzeczono zakaz wykonywania określonej w zgłoszeniu działalności gospodarczej przez przedsiębiorcę.
wpisania do rejestru przedsiębiorców spółki handlowej powstałej z przekształcenia spółki cywilnej, w zakresie działalności wpisanej do rejestru przedsiębiorców,
zmiany miejsca zamieszkania przedsiębiorcy
niezgłoszenia informacji o wznowieniu wykonywania działalności gospodarczej przed upływem okresu 24 miesięcy od dnia zgłoszenia informacji o zawieszeniu wykonywania działalności gospodarczej. Warunkiem wykreślenia wpisu do ewidencji działalności gospodarczej jest uprzednie pisemne wezwanie i wyznaczenie dodatkowego trzydziestodniowego terminu na dokonanie zgłoszenia informacji o wznowieniu wykonywania działalności gospodarczej.
Wpis do ewidencji działalności gospodarczej podlega wykreśleniu także w przypadku, gdy organ ewidencyjny dokonał go z naruszeniem prawa lub dowody, na podstawie których ustalono istotne dla sprawy okoliczności faktyczne, okazały się fałszywe. W tym przypadku stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego dotyczące wznowienia postępowania i stwierdzenia nieważności decyzji.
Organ ewidencyjny może wykreślić z urzędu wpis zawierający dane niezgodne z rzeczywistym stanem rzeczy.
Wykreślenie z ewidencji działalności gospodarczej następuje w drodze decyzji administracyjnej. Organ ewidencyjny jest obowiązany przekazać w terminie 14 dni od dnia, w którym decyzja, stała się ostateczna, informację o wykreśleniu przedsiębiorcy z ewidencji działalności gospodarczej urzędowi statystycznemu oraz urzędowi skarbowemu właściwym ze względu na ostatnie miejsce zamieszkania przedsiębiorcy.
Postępowanie rejestrowe na gruncie ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym
Wniosek o wpis do Rejestru powinien być złożony nie później niż w terminie 7 dni od dnia zdarzenia uzasadniającego dokonanie wpisu, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej.
Wpis do Rejestru jest dokonywany na wniosek, chyba że przepis szczególny przewiduje wpis z urzędu. Wniosek o wpis do Rejestru składa się na urzędowym formularzu. Składając wniosek, wnioskodawca bez wezwania uiszcza
a) opłatę sądową,
b) jeżeli wpis podlega ogłoszeniu także opłatę za ogłoszenie w Monitorze Sądowym i Gospodarczym.
Wnioski można także składać na niebarwnych formularzach stanowiących wydruki komputerowe lub będących kserokopiami formularzy urzędowych. Urzędowe formularze są udostępniane w siedzibach sądów oraz na stronie internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości. Wnioski składane drogą elektroniczną powinny być opatrzone bezpiecznym podpisem elektronicznym weryfikowanym przy pomocy ważnego kwalifikowanego certyfikatu.
Zwrot wniosku
Wniosek złożony z naruszeniem przepisów lub nieprawidłowo wypełniony podlega zwróceniu, bez wzywania do uzupełnienia braków. W razie zwrócenia wniosku może on być ponownie złożony w terminie 7 dni od daty doręczenia zarządzenia o zwrocie. Jeżeli wniosek ponownie złożony nie jest dotknięty brakami, wywołuje skutek od daty pierwotnego wniesienia. Skutek taki nie następuje w razie kolejnego zwrotu wniosku, chyba że zwrot nastąpił na skutek braków uprzednio niewskazanych.
Podpisy
Do wniosku o wpis podmiotu podlegającego obowiązkowi wpisu do Rejestru dołącza się
- uwierzytelnione notarialnie albo
- złożone przed sędzią lub
- upoważnionym pracownikiem sądu
wzory podpisów osób upoważnionych do reprezentowania tego podmiotu lub prokurenta.
Wraz z wnioskiem o wpis lub zmianę wpisu w rejestrze przedsiębiorców wnioskodawca składa:
1) wniosek o wpis albo zmianę wpisu do krajowego rejestru urzędowego podmiotów gospodarki narodowej (REGON);
2) zgłoszenie płatnika składek albo jego zmiany w rozumieniu przepisów o systemie ubezpieczeń społecznych;
3) zgłoszenie identyfikacyjne albo aktualizacyjne, o którym mowa w ustawie o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników wraz ze wskazaniem właściwego naczelnika urzędu skarbowego pod rygorem zwrotu wniosku.
Sąd rejestrowy przesyła z urzędu te wnioski i zgłoszenia niezwłocznie, nie później niż w terminie 3 dni roboczych od dnia dokonania wpisu, odpowiednio do:
1) urzędu statystycznego województwa, na terenie którego przedsiębiorca ma siedzibę, oraz
2) wskazanego przez przedsiębiorcę naczelnika urzędu skarbowego
wraz z :
- odpisem postanowienia o wpisie i
- zaświadczeniem o dokonaniu wpisu
Czas
Wniosek o wpis sąd rejestrowy rozpoznaje nie później niż w terminie 7 dni od daty jego złożenia. Jeżeli rozpoznanie wniosku wymaga
- wezwania do usunięcia przeszkody do dokonania wpisu, wniosek powinien być rozpoznany w ciągu 7 dni od usunięcia
przeszkody przez wnioskodawcę.
- wysłuchania uczestników postępowania albo przeprowadzenia rozprawy, należy rozpoznać go nie później niż w ciągu miesiąca.
Przekazywanie informacji
- organy administracji rządowej i samorządowej,
- sądy,
- banki,
- komornicy
- notariusze
są obowiązani niezwłocznie informować sąd rejestrowy o zdarzeniach, które podlegają obowiązkowi wpisu do Rejestru z urzędu. Jednocześnie powinni wskazać aktualne dane niezbędne dla dokonania wpisu w Rejestrze. Sąd rejestrowy współpracuje z Szefem Krajowego Centrum Informacji Kryminalnych w zakresie niezbędnym do realizacji jego zadań ustawowych.
Sąd rejestrowy bada,
1) czy dołączone do wniosku dokumenty są zgodne pod względem formy i treści z przepisami prawa.
2) czy PESEL i REGON są prawdziwe.
W pozostałym zakresie sąd rejestrowy bada, czy zgłoszone dane są zgodne z rzeczywistym stanem, jeżeli ma w tym względzie uzasadnione wątpliwości.
wpis jako czynność techniczna
Wpis do Rejestru polega na wprowadzeniu do systemu informatycznego danych zawartych w postanowieniu sądu rejestrowego niezwłocznie po jego wydaniu. Wpis jest dokonany z chwilą zamieszczenia danych w Rejestrze. W sprawach, w których postanowienia sądu rejestrowego są skuteczne lub wykonalne z chwilą uprawomocnienia, wraz z wpisem, zamieszcza się wzmiankę o jego nieprawomocności, datę uprawomocnienia wpisuje się z urzędu. Wpisem w Rejestrze jest również wykreślenie.
Organizacja Krajowego Rejestru Sądowego
Rejestr składa się z:
1) rejestru przedsiębiorców;
2) - rejestru stowarzyszeń,
- innych organizacji społecznych i zawodowych,
- fundacji oraz
- publicznych zakładów opieki zdrowotnej;
3) rejestru dłużników niewypłacalnych.
Sądy rejestrowe. Rejestr prowadzą w systemie informatycznym sądy rejonowe (sądy gospodarcze), obejmujące swoją właściwością obszar województwa lub jego część, zwane dalej "sądami rejestrowymi".
Gminy. Gminy, jako zadania zlecone, wykonują czynności związane z prowadzeniem Rejestru, polegające na zapewnieniu zainteresowanym:
1) wglądu do Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD);
2) urzędowych formularzy wniosków wymaganych ustawą umożliwiających rejestrację spółek jawnych;
3) dostępu do informacji o wysokości opłat, sposobie ich uiszczania oraz o właściwości miejscowej sądów rejestrowych.
Rejestr obejmuje podmioty, na które przepisy ustaw nakładają obowiązek uzyskania wpisu do tego Rejestru.
Centralna informacja
Minister Sprawiedliwości utworzy Centralną Informację Krajowego Rejestru Sądowego, zwaną dalej "Centralną Informacją", z oddziałami przy sądach rejestrowych. Zadaniem Centralnej Informacji jest:
prowadzenie zbioru informacji Rejestru oraz elektronicznego katalogu dokumentów spółek, zwanego dalej "katalogiem";
udzielanie informacji z Rejestru oraz przechowywanie i udostępnianie kopii dokumentów z katalogu;
3) utworzenie i eksploatacja połączeń Rejestru i katalogu w systemie informatycznym.
Postępowanie w przypadku niedopełnienia obowiązków rejestracyjnych na gruncie UKRS (tzw. postępowanie przymuszające)
(art. 24 UKRS) W razie stwierdzenia, że wniosek o wpis do Rejestru lub dokumenty, których złożenie jest obowiązkowe, nie zostały złożone pomimo upływu terminu, sąd rejestrowy wzywa obowiązanych do ich złożenia, wyznaczając dodatkowy 7-dniowy termin, pod rygorem zastosowania grzywny. W razie niewykonania obowiązków w tym terminie, sąd rejestrowy nakłada grzywnę na obowiązanych.. Sąd rejestrowy może ponawiać grzywnę. Jeżeli te środki, nie spowodują złożenia wniosku o wpis lub dokumentów, których złożenie jest obowiązkowe, a w Rejestrze jest zamieszczony wpis niezgodny z rzeczywistym stanem rzeczy, sąd rejestrowy wykreśla ten wpis z urzędu. W szczególnie uzasadnionych przypadkach sąd rejestrowy może dokonać z urzędu wpisu danych odpowiadających rzeczywistemu stanowi rzeczy, o ile dokumenty stanowiące podstawę wpisu znajdują się w aktach rejestrowych, a dane te są istotne.
Niewykonywanie obowiązków złożenia dokumentów w wyznaczonym terminie
spółka handlowa
Jeżeli pomimo stosowania grzywny, , osobowa spółka handlowa wpisana do Rejestru nie wykonuje obowiązków określonych, sąd rejestrowy z urzędu może, z ważnych powodów, orzec o rozwiązaniu spółki oraz ustanowić likwidatora.
osoba prawna
Jeżeli pomimo stosowania grzywien osoba prawna wpisana do rejestru przedsiębiorców nie wykonuje obowiązków sąd rejestrowy może ustanowić dla niej kuratora na okres nieprzekraczający roku. Sąd rejestrowy może przedłużyć ustanowienie kuratora na okres nieprzekraczający 6 miesięcy, jeżeli czynności kuratora nie mogły zostać zakończone przed upływem okresu, na który został ustanowiony.
kurator
Kuratorem może być tylko osoba fizyczna, która nie była karana za popełnione umyślnie przestępstwo przeciwko mieniu, obrotowi gospodarczemu oraz obrotowi pieniędzmi i papierami wartościowymi. Postanowienie sądu rejestrowego o ustanowieniu kuratora jest skuteczne z chwilą jego wydania .Prezesi sądów okręgowych, w których okręgach działają sądy rejestrowe, prowadzą listy kandydatów na kuratorów.
czynności kuratora
Kurator jest obowiązany do niezwłocznego przeprowadzenia czynności wymaganych do wyboru lub powołania władz osoby prawnej. Kurator
- może podjąć czynności zmierzające do likwidacji osoby prawnej, jeżeli nie dojdzie do wyboru lub powołania jej władz w terminie trzech miesięcy od dnia ustanowienia kuratora albo
- wybrane lub powołane władze nie wykonują obowiązków,
Kurator może wystąpić do sądu rejestrowego o rozwiązanie osoby prawnej oraz ustanowienie likwidatora z powodu braku jej władz lub z innej ważnej przyczyny, jeśli jego czynności , nie doprowadzą do rozwiązania osoby prawnej i wszczęcia likwidacji. Jeżeli kurator przy wykonywaniu swych czynności stwierdzi, że istnieją przesłanki zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości osoby prawnej, dla której został ustanowiony, może zgłosić taki wniosek właściwemu sądowi.
odwołanie kuratora
Sąd rejestrowy, na wniosek osoby prawnej, może odwołać kuratora przed upływem terminu, na który został ustanowiony, jeżeli władze osoby prawnej wykonają obowiązki. Sąd rejestrowy z urzędu odwołuje kuratora, jeżeli nienależycie wykonuje on swoje obowiązki.
wynagrodzenie
Kurator ma prawo do wynagrodzenia za swoją działalność oraz do zwrotu uzasadnionych wydatków, które poniósł w związku ze swoimi czynnościami. Wynagrodzenie przyznaje postanowieniem sąd rejestrowy, w wysokości stosownej do zakresu dokonanych przez kuratora czynności, zasądzając na rzecz kuratora należne mu kwoty od osób zobowiązanych do pokrycia kosztów jego działalności oraz orzekając o obowiązku tych osób zwrotu wydatków poniesionych przez Skarb Państwa. Sąd może postanowieniem przyznawać kuratorowi zaliczki w miarę dokonywanych czynności. Koszty działalności kuratora obciążają solidarnie osobę prawną, dla której został ustanowiony, oraz członków jej organu pełniącego funkcję zarządu.
Na postanowienie sądu rejestrowego w przedmiocie stosowania grzywny, , oraz ustanowienia kuratora, jego odwołania i odmowy odwołania przysługuje zażalenie.
Zasada jawności Krajowego Rejestru Sądowego
Jawność rejestru
jawność formalna
Rejestr jest jawny. Każdy ma prawo dostępu do danych zawartych w Rejestrze za pośrednictwem Centralnej Informacji. Każdy ma prawo otrzymać, również drogą elektroniczną, poświadczone odpisy, wyciągi, zaświadczenia i informacje z Rejestru.
jawność materialna
jest związana z domniemaniami prawnymi zawartymi w ustawie
powszechnej znajomości danych zawartych w rejestrze
Od dnia ogłoszenia w Monitorze Sądowym i Gospodarczym nikt nie może zasłaniać się nieznajomością ogłoszonych wpisów
- Jednak w odniesieniu do czynności dokonanych przed upływem szesnastego dnia od dnia ogłoszenia podmiot wpisany do Rejestru nie może powoływać się na wpis wobec osoby trzeciej, jeżeli ta udowodni, że nie mogła wiedzieć o treści wpisu.
- W przypadku rozbieżności między wpisem do Rejestru a ogłoszeniem w Monitorze Sądowym i Gospodarczym obowiązuje wpis w Rejestrze. Jednak osoba trzecia może powoływać się na treść ogłoszenia, chyba że podmiot wpisany do Rejestru udowodni, że osoba trzecia wiedziała o treści wpisu.
- Jeżeli wpis do Rejestru nie podlega obowiązkowi ogłoszenia w Monitorze Sądowym i Gospodarczym, to nikt nie może zasłaniać się nieznajomością treści wpisu w Rejestrze, chyba że mimo zachowania należytej staranności nie mógł wiedzieć o wpisie.
prawdziwości danych w rejestrze
przyjmuje się, że dane zawarte w rejestrze są prawdziwe ( nie obejmuje danych w dziale 4 rejestru, które nie podlegają publikacji)
- Jeżeli dane wpisano do Rejestru niezgodnie ze zgłoszeniem podmiotu lub bez tego zgłoszenia, podmiot ten nie może zasłaniać się wobec osoby trzeciej działającej w dobrej wierze zarzutem, że dane te nie są prawdziwe, jeżeli zaniedbał wystąpić niezwłocznie z wnioskiem o sprostowanie, uzupełnienie lub wykreślenie wpisu.
dobrej wiary
osoby działające w dobrej wierze mogą powoływać się na dane znajdujące się w rejestrze nawet, jeśli dane te są niezgodne z rzeczywistym stanem faktycznym
- Podmiot obowiązany do złożenia wniosku o wpis do Rejestru nie może powoływać się wobec osób trzecich działających w dobrej wierze na dane, które nie zostały wpisane do Rejestru lub uległy wykreśleniu z Rejestru.
- Podmiot wpisany do Rejestru ponosi odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną zgłoszeniem do Rejestru nieprawdziwych danych, jeżeli podlegały obowiązkowi wpisu na jego wniosek, a także niezgłoszeniem danych podlegających obowiązkowi wpisu do Rejestru w ustawowym terminie, chyba że szkoda nastąpiła wskutek siły wyższej albo wyłącznie z winy poszkodowanego lub osoby trzeciej, za którą nie ponosi odpowiedzialności.
Jawność akt rejestrowych
Każdy ma prawo przeglądania akt rejestrowych podmiotów wpisanych do Rejestru, chyba że ustawa stanowi inaczej.
1) Akta dotyczące wpisu do rejestru dłużników niewypłacalnych podmiotu, który uległ wykreśleniu na podstawie art. 59 i 60 i nie podlega ujawnieniu, są dostępne wyłącznie dla podmiotu, którego dotyczył wpis, oraz wierzyciela, na którego wniosek orzeczono o wpisaniu podmiotu.
2) Dokumenty będące podstawą wpisów w dziale 4 rejestru przedsiębiorców, które zostały wykreślone na podstawie art. 46, wyłącza się z akt rejestrowych przedsiębiorcy i składa w prowadzonym oddzielnie zbiorze dokumentów, który jest dostępny jedynie dla przedsiębiorcy wpisanego w tym rejestrze oraz wierzyciela, na którego wniosek nastąpiło wykreślenie wpisu.
Konwalidacja złożenia wniosku o wpis do Krajowego Rejestru Sądowego
Wniosek złożony z naruszeniem przepisów lub nieprawidłowo wypełniony podlega zwróceniu, bez wzywania do uzupełnienia braków. W razie zwrócenia wniosku może on być ponownie złożony w terminie 7 dni od daty doręczenia zarządzenia o zwrocie. Jeżeli wniosek ponownie złożony nie jest dotknięty brakami, wywołuje skutek od daty pierwotnego wniesienia. Skutek taki nie następuje w razie kolejnego zwrotu wniosku, chyba że zwrot nastąpił na skutek braków uprzednio niewskazanych.
Reglamentacja działalności gospodarczej
Interwencja państwa w gospodarkę może przybierać następujące formy:
a) regulacjonizm: państwo może niwelować negatywne efekty cyklu koniunktury (wahań gospodarczych) poprzez następujące instrumenty ekonomiczne: pieniądz, konkurencja, podatki, płace, aktywność państwa (przedsiębiorstwa państwowe, pomoc publiczna) oraz działalność przedsiębiorców zagranicznych;
b) ograniczenie wolności gospodarczej wiąże się z koniecznością wprowadzenia pewnych ograniczeń podmiotowych w podejmowaniu i wykonywaniu dz.g. ze względu na potrzebę zapewnienia, aby ta dziedzina gospodarki była wykonywana przez podmioty spełniające ustawowo określone warunki jej prowadzenia ze względu na ochronę ważnego interesu publicznego - poprzez wyznaczenie warunków szczególnych wykonywania dz.g., co ma na celu dbałość o bezpieczeństwo, jakość i profesjonalizm - jest to tzw. działalność reglamentowana.
Za pomocą ograniczeń reglamentacyjnych ochronie podlegają takie dobra jak (katalog otwarty):
interesy zewnętrzne i gospodarcze państwa;
prawidłowe funkcjonowanie rynku wewnętrznego;
nieodnawialne (wyczerpywalne) zasoby naturalne kraju;
interesy konsumentów i wolna konkurencja.
Działalność reglamentowana w prawie polskim przybiera trojaką postać:
koncesji;
licencji, zezwolenia, zgody;
działalności regulowanej.
Organami wykonującymi funkcje reglamentacyjne w Polsce są: organy koncesyjne oraz organy udzielające zezwoleń, licencji, organy prowadzące rejestry działalności regulowanej i in., szczegółowo wskazane w dalszej części (organ koncesyjny = organ administracji publicznej upoważniony na podstawie ustawy do udzielania, odmowy udzielania, zmiany i cofania koncesji).
Pojęcie i warunki podjęcia działalności regulowanej według USDG
Regulowana dz.g. = dz.g., której wykonywanie wymaga spełnienia szczególnych warunków określonych przepisami prawa, jeżeli przepis odrębnej ustawy stanowi, że dany rodzaj dz.g. jest działalnością regulowaną w rozumieniu u.s.d.g. (zakaz domniemań odmiennych).
Warunki szczególne działalności regulowanej (przykłady):
kwalifikacje zawodowe,
lokal, tytuł prawny do nieruchomości,
urządzenia i aparatura,
zabezpieczenie finansowe na wykonywanie regulowanej dz.g.,
niekaralność - dot. umyślnych przestępstw skarbowych i majątkowych,
brak postępowania upadłościowego bądź likwidacyjnego.
Przedsiębiorca może podjąć dz.g. regulowaną, jeśli spełni szczególne warunki jej wykonywania określone przepisami odrębnych ustaw oraz uzyska wpis do rejestru działalności regulowanej, który podlega opłacie skarbowej, chyba że przepisy odrębne stanowią inaczej. Właściwy organ prowadzący rejestr dokonuje wpisu na wniosek przedsiębiorcy, po złożeniu przez niego oświadczenia na piśmie (jego treść określają przepisy odrębne) o spełnieniu warunków wymaganych do wykonywania tej działalności. Oświadczenie zawiera informacje o znajomości szczególnych warunków wykonywania regulowanej dz.g. oraz oświadczenie o ich spełnieniu. Odpowiedzialność karna za złożenie fałszywego oświadczenia z art. 233 kodeksu karnego będzie miała miejsce, jeśli przedsiębiorca z mocy ustawy został o tym uprzednio pouczony.
Obowiązki przedsiębiorcy wpisanego do rejestru działalności regulowanej:
przechowywać wszystkie dokumenty niezbędne do wykazania spełniania warunków wymaganych do wykonywania działalności regulowanej; spełnianie przez przedsiębiorcę tych warunków podlega kontroli;
zgłosić zmianę danych wpisanych do rejestru w terminie 14 dni od dnia zajścia zdarzenia, które spowodowało zmianę tych danych.
Jeżeli przepis odrębnej ustawy stanowi, że dany rodzaj działalności jest działalnością regulowaną w rozumieniu niniejszej ustawy, przedsiębiorca może wykonywać tę działalność, jeżeli spełnia szczególne warunki określone przepisami tej odrębnej ustawy i po uzyskaniu wpisu w rejestrze działalności regulowanej. Wpis do rejestru działalności regulowanej podlega opłacie skarbowej, chyba że przepisy odrębne stanowią inaczej.
Organ prowadzący, na podstawie przepisów regulujących daną działalność gospodarczą, rejestr działalności regulowanej dokonuje wpisu na wniosek przedsiębiorcy, po złożeniu przez przedsiębiorcę oświadczenia o spełnieniu warunków wymaganych do wykonywania tej działalności. Oświadczenie składa się na piśmie do organu prowadzącego rejestr działalności regulowanej. Organ prowadzący rejestr działalności regulowanej wydaje z urzędu zaświadczenie o dokonaniu wpisu do rejestru. Przedsiębiorca podlegający wpisowi do ewidencji może złożyć wniosek wraz z oświadczeniem również we właściwym organie ewidencyjnym, wskazując organ prowadzący rejestr działalności regulowanej.
Rejestr działalności regulowanej jest jawny. Każdy ma prawo dostępu do zawartych w nim danych za pośrednictwem organu, który prowadzi rejestr. Dla przedsiębiorcy wpisanego do rejestru prowadzi się akta rejestrowe, obejmujące w szczególności dokumenty stanowiące podstawę wpisu oraz decyzje dotyczące wykreślenia wpisu.
Wykreślenie wpisu
- Organ prowadzący rejestr sprostuje z urzędu wpis do rejestru zawierający oczywiste błędy lub niezgodności ze stanem faktycznym.
- Przedsiębiorca jest obowiązany zgłosić zmianę danych wpisanych do rejestru w terminie 14 dni od dnia zajścia zdarzenia, które spowodowało zmianę tych danych.
Organ prowadzący rejestr działalności regulowanej jest obowiązany dokonać wpisu przedsiębiorcy do tego rejestru w terminie 7 dni od dnia wpływu do tego organu wniosku o wpis wraz z oświadczeniem o spełnieniu warunków wymaganych do wykonywania działalności gospodarczej, dla której rejestr jest prowadzony. Jeżeli nie dokona wpisu w terminie, a od dnia wpływu wniosku do tego organu upłynęło 14 dni, przedsiębiorca może rozpocząć działalność po uprzednim zawiadomieniu o tym na piśmie organu, który nie dokonał wpisu. Nie dotyczy to przypadku, gdy organ wezwał przedsiębiorcę do uzupełnienia wniosku o wpis nie później niż przed upływem 7 dni od dnia jego otrzymania. W takiej sytuacji termin, o którym mowa w zdaniu pierwszym, biegnie odpowiednio od dnia wpływu uzupełnienia wniosku o wpis.
Organ prowadzący rejestr działalności regulowanej, w drodze decyzji, odmawia wpisu przedsiębiorcy do rejestru, w przypadku gdy:
1) wydano prawomocne orzeczenie zakazujące przedsiębiorcy wykonywania działalności gospodarczej objętej wpisem;
2) przedsiębiorcę wykreślono z rejestru tej działalności regulowanej w okresie 3 lat poprzedzających złożenie wniosku z przyczyn:
a) przedsiębiorca złożył oświadczenie, niezgodne ze stanem faktycznym;
b) przedsiębiorca nie usunął naruszeń warunków wymaganych do wykonywania działalności regulowanej w wyznaczonym przez organ terminie;
c) stwierdzi rażące naruszenie warunków wymaganych do wykonywania działalności regulowanej przez przedsiębiorcę.
Przedsiębiorca jest obowiązany przechowywać wszystkie dokumenty niezbędne do wykazania spełniania warunków wymaganych do wykonywania działalności regulowanej. Spełnianie przez przedsiębiorcę warunków wymaganych do wykonywania działalności regulowanej podlega kontroli, w szczególności przez organ prowadzący rejestr danej działalności.
Organ prowadzący rejestr działalności regulowanej wydaje decyzję o zakazie wykonywania przez przedsiębiorcę działalności objętej wpisem, gdy:
1) przedsiębiorca złożył oświadczenie nie zgodne ze stanem faktycznym;
2) przedsiębiorca nie usunął naruszeń warunków wymaganych do wykonywania działalności regulowanej w wyznaczonym przez organ terminie;
3) stwierdzi rażące naruszenie warunków wymaganych do wykonywania działalności regulowanej przez przedsiębiorcę.
Decyzja, podlega natychmiastowemu wykonaniu a organ z urzędu wykreśla wpis przedsiębiorcy w rejestrze działalności regulowanej. Przedsiębiorca, którego wykreślono z rejestru działalności regulowanej, może uzyskać ponowny wpis do rejestru w tym samym zakresie działalności gospodarczej nie wcześniej niż po upływie 3 lat od dnia wydania decyzji.
Organ prowadzący rejestr działalności regulowanej wykreśla wpis przedsiębiorcy w rejestrze na jego wniosek.
Działalność koncesjonowana według USDG
Organ koncesyjny - organ adm. publ. upoważniony na podstawie ustawy do udzielania, odmowy udzielania, zmiany i cofania koncesji w drodze decyzji adm.
Koncesjonowanie - postępowanie w sprawie wydania koncesji - ciąg działań właściwego organu koncesyjnego i zainteresowanego przedsiębiorcy, które toczą się na podstawie u.s.d.g. i k.p.a., których celem jest wydanie decyzji adm. w sprawie udzielenia/odmowy/zmiany/cofnięcia koncesji.
Koncesja - akt wyrażenia przez państwo zgody na podjęcie i wykonywanie dz.g. zastrzeżonej prawnie na rzecz państwa lub mającej szczególne znaczenie dla bezpieczeństwa państwa lub obywateli, wydawany na podstawie przepisów ustawy, ustalający prawo do podjęcia i wykonywania dz.g. na warunkach przewidzianych w prawie oraz ustalonych w koncesji, wydawany wyłącznie na wniosek przedsiębiorcy, mający zapewnioną ochronę prawną trwałości.
Uzyskania koncesji wymaga wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie:
- poszukiwania, rozpoznawania i wydobywania kopalin ze złóż,
- bezzbiornikowego magazynowania substancji oraz
- składowania odpadów w górotworze, w tym w podziemnych wyrobiskach górniczych;
- wytwarzania i obrotu materiałami wybuchowymi, bronią i amunicją oraz
- wyrobami i technologią o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym;
wytwarzania, przetwarzania, magazynowania, przesyłania, dystrybucji i obrotu paliwami i energią;
ochrony osób i mienia;
rozpowszechniania programów radiowych i telewizyjnych;
przewozów lotniczych;
prowadzenia kasyna gry.
Wprowadzenie innych koncesji w dziedzinach działalności gospodarczej mających szczególne znaczenie ze względu na bezpieczeństwo państwa lub obywateli albo inny ważny interes publiczny jest dopuszczalne tylko w przypadku, gdy działalność ta nie może być wykonywana jako wolna lub po uzyskaniu wpisu do rejestru działalności regulowanej albo zezwolenia oraz wymaga zmiany niniejszej ustawy.
Jeżeli przepisy odrębnych ustaw nie stanowią inaczej, udzielenie, odmowa udzielenia, zmiana i cofnięcie koncesji lub ograniczenie jej zakresu należy do ministra właściwego ze względu na przedmiot działalności gospodarczej wymagającej uzyskania koncesji. Udzielenie, odmowa udzielenia, zmiana i cofnięcie koncesji lub ograniczenie jej zakresu w stosunku do wniosku następuje w drodze decyzji. Koncesji udziela się na czas oznaczony, nie krótszy niż 5 lat do 50 lat, chyba że przedsiębiorca wnioskuje o udzielenie koncesji na czas krótszy.
Organ koncesyjny może określić w koncesji, w granicach przepisów odrębnych ustaw, szczególne warunki wykonywania działalności gospodarczej objętej koncesją o czym jest obowiązany przekazać każdemu zainteresowanemu przedsiębiorcy szczegółową informację niezwłocznie po wszczęciu postępowania w sprawie udzielenia koncesji.
Przed podjęciem decyzji w sprawie udzielenia koncesji organ koncesyjny może:
1) wezwać wnioskodawcę do uzupełnienia, w wyznaczonym terminie, brakującej dokumentacji poświadczającej, że spełnia on warunki określone przepisami prawa, wymagane do wykonywania określonej działalności gospodarczej, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia;
2) dokonać sprawdzenia faktów podanych we wniosku o udzielenie koncesji w celu stwierdzenia, czy przedsiębiorca spełnia warunki wykonywania działalności gospodarczej objętej koncesją oraz czy daje rękojmię prawidłowego wykonywania działalności objętej koncesją.
Organ koncesyjny może odmówić udzielenia koncesji lub ograniczyć jej zakres w stosunku do wniosku o udzielenie koncesji albo odmówić zmiany koncesji:
1) gdy przedsiębiorca nie spełnia warunków wykonywania działalności gospodarczej objętej koncesją określonych w ustawie lub warunków szczególnych
2) ze względu na zagrożenie obronności i bezpieczeństwa państwa lub obywateli;
3) jeżeli w wyniku przeprowadzonego przetargu, udzielono koncesji innemu przedsiębiorcy lub przedsiębiorcom;
Organ koncesyjny może czasowo wstrzymać udzielanie koncesji, ze względu na zagrożenie obronności i bezpieczeństwa państwa lub obywateli ogłaszając o tym w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski".
Kontrola i nadzór przedsiębiorcy prowadzącego działalność objętą koncesją według USDG
Organ koncesyjny jest uprawniony do kontroli działalności gospodarczej w zakresie:
1) zgodności wykonywanej działalności z udzieloną koncesją;
2) przestrzegania warunków wykonywania działalności gospodarczej;
3) obronności lub bezpieczeństwa państwa, ochrony bezpieczeństwa lub dóbr osobistych obywateli.
Osoby upoważnione przez organ koncesyjny do dokonywania kontroli są uprawnione w szczególności do:
- wstępu na teren nieruchomości, obiektu, lokalu lub ich części, gdzie jest wykonywana działalność gospodarcza objęta koncesją, w szczególnych dniach i w godzinach, w których ta działalność jest wykonywana lub powinna być wykonywana;
- żądania ustnych lub pisemnych wyjaśnień, okazania dokumentów lub innych nośników informacji oraz udostępnienia danych mających związek z przedmiotem kontroli.
- organ koncesyjny może wezwać przedsiębiorcę do usunięcia stwierdzonych uchybień w wyznaczonym terminie.
NADZÓR:
1) Wymaga ustawowego ustanowienia; istnienia nadzoru nie można domniemywać;
2) Ustanawiany wobec samodzielnych podmiotów prawnych; nie może naruszać ich samodzielności;
3) Sprawowanie nadzoru powierza się podmiotowi, imiennie lub funkcjonalnie określonemu w ustawie, który nie pozostaje z nadzorowanym w relacjach nadrzędności (kierownictwa); organ nadzoru samodzielnie nie musi wykonywać czynności nadzorczych;
4) Ma na celu ocenę całokształtu działalności przedsiębiorcy (nadzór ogólny) lub jej poszczególnych fragmentów (nadzór wyspecjalizowany);
5) Kryterium oceny jest jedynie legalność (tj. zgodność z prawem);
6) Zakres, tryb, formę, środki nadzoru oraz środki prawnej ochrony nadzorowanego określa ustawa;
7) Organ nadzoru ma kompetencje stosowania prewencyjnych, weryfikacyjnych lub represyjnych środków nadzoru;
8) Nadzór jest pojęciem szerszym od kontroli.
Promesa koncesji według USDG
Przedsiębiorca, który zamierza podjąć działalność gospodarczą wymagającą uzyskania koncesji, może ubiegać się o przyrzeczenie wydania koncesji, zwane dalej "promesą". W promesie uzależnia się udzielenie koncesji od spełnienia warunków wykonywania działalności gospodarczej wymagającej uzyskania koncesji. W promesie ustala się okres jej ważności, z tym że nie może on być krótszy niż 6 miesięcy. W okresie ważności promesy nie można odmówić udzielenia koncesji na wykonywanie działalności gospodarczej określonej w promesie, chyba że:
1) uległy zmianie dane zawarte we wniosku o udzielenie promesy;
2) wnioskodawca nie spełnił wszystkich warunków określonych w promesie;
3) gdy przedsiębiorca nie spełnia warunków wykonywania działalności gospodarczej objętej koncesją określonych w ustawie lub warunków szczególnych
4) ze względu na zagrożenie obronności i bezpieczeństwa państwa lub obywateli.
Procedura udzielenia ograniczonej liczby koncesji określona w USDG
W przypadku gdy organ koncesyjny przewiduje udzielenie ograniczonej liczby koncesji, fakt ten ogłasza w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski".
Jeżeli liczba przedsiębiorców:
- spełniających warunki do udzielenia koncesji i
- dających rękojmię prawidłowego wykonywania działalności objętej koncesją, jest większa niż liczba koncesji przewidzianych do udzielenia, organ koncesyjny zarządza przetarg, którego przedmiotem jest udzielenie koncesji. Ofertę sporządzoną w języku polskim składa się w terminie, miejscu i formie w zapieczętowanych kopertach. Oferty złożone nie podlegają wycofaniu. Oferta zawiera:
1) firmę przedsiębiorcy, oznaczenie jego siedziby i adresu albo miejsca zamieszkania i adresu oraz adresu głównego miejsca wykonywania działalności gospodarczej;
2) deklarowaną wysokość opłaty za udzielenie koncesji.
Organ koncesyjny dokonuje wyboru ofert w liczbie zgodnej z liczbą koncesji, kierując się wysokością zadeklarowanych opłat za udzielenie koncesji. W przypadku gdy kilku przedsiębiorców zadeklarowało opłatę w takiej samej wysokości, organ koncesyjny wzywa tych przedsiębiorców do ponownego zadeklarowania wysokości opłaty i wybiera ofertę przedsiębiorcy, który zadeklarował wyższą opłatę. Organ koncesyjny przekazuje przedsiębiorcom, którzy złożyli oferty, pisemną informację o wyniku przetargu, niezwłocznie po jego rozstrzygnięciu, oraz:
a) zwraca wadium przedsiębiorcom, których oferty nie zostały wybrane;
b) zalicza wadium na poczet opłaty przedsiębiorcom, których oferty zostały wybrane.
Organ koncesyjny udziela koncesji przedsiębiorcom, których oferty zostały wybrane.
Cofnięcie koncesji według USDG
Organ koncesyjny cofa koncesję, w przypadku gdy:
1) wydano prawomocne orzeczenie zakazujące przedsiębiorcy wykonywania działalności gospodarczej objętej koncesją;
2) przedsiębiorca nie podjął w wyznaczonym terminie działalności objętej koncesją, mimo wezwania organu koncesyjnego, lub
3) trwale zaprzestał wykonywania działalności gospodarczej objętej koncesją.
Organ koncesyjny cofa koncesję albo zmienia jej zakres, w przypadku gdy przedsiębiorca:
1) rażąco narusza warunki określone w koncesji lub inne warunki wykonywania koncesjonowanej działalności gospodarczej, określone przepisami prawa;
2) w wyznaczonym terminie nie usunął stanu faktycznego lub prawnego niezgodnego z warunkami określonymi w koncesji lub z przepisami regulującymi działalność gospodarczą objętą koncesją.
Organ koncesyjny może cofnąć koncesję albo zmienić jej zakres ze względu na zagrożenie obronności i bezpieczeństwa państwa lub bezpieczeństwa obywateli a także w razie ogłoszenia upadłości przedsiębiorcy.
Zezwolenia, licencje i zgody jako rodzaj reglamentacji działalności gospodarczej
Zezwolenie - dopuszczenie przedsiębiorcy do wykonywania określonej dz.g., po uprzednim stwierdzeniu, Ŝe przedsiębiorca spełnia określone prawem warunki wykonywania tej działalności. W odniesieniu do indywidualnego przypadku zezwolenie stwierdza, że nie zachodzą przeszkody w podjęciu i wykonywaniu dz.g. przez ubiegającego się o zezwolenie. Wymóg uzyskania zezwolenia może być ustanowiony tylko w ustawie.
Postępowanie o uzyskanie zezwolenia:
- wydawane na wniosek przedsiębiorcy (wymogi formalne wniosku określają przepisy odrębne);
- postępowanie toczy się na podstawie k.p.a. oraz przepisów ustaw szczególnych, które mają pierwszeństwo przed k.p.a.;
- zezwolenie (licencja, zgoda) ma formę decyzji adm., niezależnie od nazwy;
- przedsiębiorca może ubiegać się o wydanie promesy zezwolenia, o ile przepisy odrębne tak stanowią;
- zezwolenie zazwyczaj wydawane jest na czas nieoznaczony (może być cofnięte);
- może być przeprowadzony przetarg, którego przedmiotem będzie udzielenie zezwolenia (licencji, zgody);
- za wydanie zezwolenia pobiera się opłatę skarbową.
Różnice między zezwoleniem a koncesją:
1) koncesja jest decyzją adm. uznaniową (sprawdza się rękojmię prawidłowego wykonywania dz.g. objętej koncesjonowaniem), zaś zezwolenie - związaną;
2) zezwolenie dot. rodzajów dz.g. odmiennych od koncesji;
3) katalog dz.g. objętych koncesjonowaniem jest zamknięty (tak stanowi u.s.d.g.), zaś zezwoleniem - otwarty, choć w obu przypadkach wymagana jest zmiana odpowiednich artykułów u.s.d.g.;
4) koncesję wprowadza się w tych rodzajach dz.g., które ze względu na ochronę ważnego interesu publ. nie mogą być wykonywane jako dz.g. wolna albo wymagająca wpisu do rejestru działalności regulowanej albo wymagająca uzyskania zezwolenia (licencji, zgody);
5) koncesja udzielana jest na czas oznaczony (od 5 do 50 lat, chyba że przedsiębiorca wnioskuje na czas krótszy albo przepis szczególny stanowi inaczej).
Zasady kontroli działalności gospodarczej przedsiębiorcy przewidziane w USDG
Szkoda
Przedsiębiorcy, który poniósł szkodę na skutek przeprowadzenia czynności kontrolnych z naruszeniem przepisów prawa w zakresie kontroli działalności gospodarczej przedsiębiorcy, przysługuje odszkodowanie.
Dowody
Dowody przeprowadzone w toku kontroli przez organ kontroli z naruszeniem przepisów prawa w zakresie kontroli działalności gospodarczej przedsiębiorcy, jeżeli miały istotny wpływ na wyniki kontroli, nie mogą stanowić dowodu w żadnym postępowaniu administracyjnym, podatkowym, karnym lub karno-skarbowym dotyczącym kontrolowanego przedsiębiorcy.
W razie powzięcia wiadomości o wykonywaniu działalności gospodarczej
- niezgodnie z przepisami ustawy, a także
- w razie stwierdzenia: zagrożenia życia lub zdrowia, niebezpieczeństwa powstania szkód majątkowych w znacznych rozmiarach lub naruszenia środowiska w wyniku wykonywania tej działalności,
wójt, burmistrz lub prezydent miasta niezwłocznie zawiadamia właściwe organy administracji publicznej. Zawiadomione organy niezwłocznie powiadamiają wójta, burmistrza lub prezydenta miasta o podjętych czynnościach. W przypadku braku możliwości zawiadomienia wójt, burmistrz lub prezydent miasta może nakazać, w drodze decyzji, wstrzymanie wykonywania działalności gospodarczej na czas niezbędny, nie dłuższy niż 3 dni. Decyzji nakazującej wstrzymanie wykonywania działalności gospodarczej w razie stwierdzenia zagrożenia życia lub zdrowia, niebezpieczeństwa powstania szkód majątkowych w znacznych rozmiarach lub naruszenia środowiska w wyniku wykonywania tej działalności nadaje się rygor natychmiastowej wykonalności.
Zawiadomienie o kontroli
Organy kontroli zawiadamiają przedsiębiorcę o zamiarze wszczęcia kontroli. Kontrolę wszczyna się
- nie wcześniej niż po upływie 7 dni na wniosek przedsiębiorcy kontrola może być wszczęta przed upływem 7 dni od dnia doręczenia zawiadomienia
- nie później niż przed upływem 30 dni od dnia doręczenia zawiadomienia o zamiarze wszczęcia kontroli. Jeżeli kontrola nie zostanie wszczęta w terminie 30 dni od dnia doręczenia zawiadomienia, wszczęcie kontroli wymaga ponownego zawiadomienia.
Zawiadomienia o zamiarze wszczęcia kontroli nie dokonuje się, w przypadku gdy:
kontrola ma zostać przeprowadzona na podstawie bezpośrednio stosowanych przepisów powszechnie obowiązującego prawa
wspólnotowego albo na podstawie ratyfikowanej umowy międzynarodowej;
przeprowadzenie kontroli jest niezbędne dla przeciwdziałania popełnieniu przestępstwa lub wykroczenia, przeciwdziałania popełnieniu przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego lub zabezpieczenia dowodów jego popełnienia;
kontrola jakości paliw
przeprowadzenie kontroli jest uzasadnione bezpośrednim zagrożeniem życia, zdrowia lub środowiska naturalnego;
przedsiębiorca nie ma adresu zamieszkania lub adresu siedziby lub doręczanie pism na podane adresy było bezskuteczne lub utrudnione.
Upoważnienie do kontroli
Czynności kontrolne mogą być wykonywane przez pracowników organów kontroli po okazaniu :
- przedsiębiorcy albo
- osobie przez niego upoważnionej
legitymacji służbowej upoważniającej do wykonywania takich czynności oraz po doręczeniu upoważnienia do przeprowadzenia kontroli, chyba że przepisy szczególne przewidują możliwość podjęcia kontroli po okazaniu legitymacji. W takim przypadku upoważnienie doręcza się przedsiębiorcy albo osobie przez niego upoważnionej w terminie określonym w tych przepisach, lecz nie później niż 3 dnia od wszczęcia kontroli. Podjęcie czynności kontrolnych po okazaniu legitymacji służbowej, na podstawie przepisów szczególnych, może dotyczyć jedynie przypadków, gdy czynności kontrolne są :
- niezbędne dla przeciwdziałania popełnieniu przestępstwa lub wykroczenia, przeciwdziałania popełnieniu przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego lub zabezpieczenia dowodów jego popełnienia
- gdy przeprowadzenie kontroli jest uzasadnione bezpośrednim zagrożeniem życia, zdrowia lub środowiska naturalnego.
W przypadku wszczęcia czynności kontrolnych po okazaniu legitymacji służbowej, przed podjęciem pierwszej czynności kontrolnej, osoba podejmująca kontrolę ma obowiązek poinformować kontrolowanego przedsiębiorcę lub osobę, wobec której podjęto czynności kontrolne, o jego prawach i obowiązkach w trakcie kontroli.
Czynności kontrolne mogą być wykonywane przez osoby niebędące pracownikami organu kontroli, jeżeli przepisy odrębnych ustaw tak stanowią. Zmiana osób upoważnionych do wykonania kontroli, zakresu przedmiotowego kontroli oraz miejsca wykonywania czynności kontrolnych wymaga każdorazowo wydania odrębnego upoważnienia. Zmiany te nie mogą prowadzić do wydłużenia przewidywanego wcześniej terminu zakończenia kontroli.
Obecność
Czynności kontrolnych dokonuje się w obecności kontrolowanego lub osoby przez niego upoważnionej. Nie stosuje się, w przypadkach gdy:
1) ratyfikowane umowy międzynarodowe stanowią inaczej;
2) przeprowadzenie kontroli jest niezbędne dla przeciwdziałania popełnieniu przestępstwa lub wykroczenia, przeciwdziałania
popełnieniu przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego lub zabezpieczenia dowodów jego popełnienia;
3) kontrola jest prowadzona na podstawie ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów;
4) przeprowadzenie kontroli jest uzasadnione bezpośrednim zagrożeniem życia, zdrowia lub środowiska naturalnego.
Kontrolowany jest obowiązany do pisemnego wskazania osoby upoważnionej do reprezentowania go w trakcie kontroli, w szczególności w czasie jego nieobecności. Do czasu trwania kontroli nie wlicza się czasu nieobecności kontrolowanego przedsiębiorcy lub osoby przez niego upoważnionej, jeżeli stanowi to przeszkodę w przeprowadzeniu czynności kontrolnych. W razie nieobecności kontrolowanego lub osoby przez niego upoważnionej albo niewykonania przez kontrolowanego obowiązku wskazania osoby upoważnionej , czynności kontrolne mogą być wykonywane w obecności innego pracownika kontrolowanego, lub w obecności przywołanego świadka, którym powinien być funkcjonariusz publiczny, niebędący jednak pracownikiem organu przeprowadzającego kontrolę.
Miejsce kontroli
Kontrolę przeprowadza się w
- siedzibie kontrolowanego lub w
- miejscu wykonywania działalności gospodarczej
Kontrola lub poszczególne czynności kontrolne, za zgodą kontrolowanego, mogą być przeprowadzane również w siedzibie organu kontroli, jeżeli może to usprawnić prowadzenie kontroli.
Czynności kontrolne powinny być przeprowadzane w sposób sprawny i możliwie niezakłócający funkcjonowania kontrolowanego przedsiębiorcy. W przypadku gdy przedsiębiorca wskaże na piśmie, że przeprowadzane czynności zakłócają w sposób istotny działalność gospodarczą przedsiębiorcy, konieczność podjęcia takich czynności powinna być uzasadniona w protokole kontroli.
Książka kontroli
Przedsiębiorca jest obowiązany prowadzić i przechowywać w swojej siedzibie książkę kontroli oraz upoważnienia i protokoły kontroli. Książka kontroli może mieć formę zbioru dokumentów i służy przedsiębiorcy do dokumentowania liczby i czasu trwania kontroli jego działalności. Może być prowadzona także w formie elektronicznej. Domniemywa się, że dane zawarte w książce kontroli prowadzonej w formie elektronicznej znajdują potwierdzenie w dokumentach przechowywanych przez przedsiębiorcę, Książka kontroli zawiera wpisy dokonywane przez organ kontroli. Wpisy obejmują: oznaczenie organu kontroli; oznaczenie upoważnienia do kontroli; zakres przedmiotowy przeprowadzonej kontroli; daty podjęcia i zakończenia kontroli; zalecenia pokontrolne oraz określenie zastosowanych środków pokontrolnych; uzasadnienie braku zawiadomienia przedsiębiorcy o zamiarze wszczęcia kontroli; uzasadnienie wszczęcia kontroli, uzasadnienie zastosowanych wyjątków, uzasadnienie przedłużenia czasu trwania kontroli; uzasadnienie czasu trwania przerwy,
Przedsiębiorca jest obowiązany dokonywać w książce kontroli wpisu informującego o wykonaniu zaleceń pokontrolnych bądź wpisu o ich uchyleniu przez organ kontroli lub jego organ nadrzędny albo sąd administracyjny.
W przypadku wszczęcia kontroli, przedsiębiorca jest obowiązany niezwłocznie okazać kontrolującemu książkę kontroli albo kopie odpowiednich jej fragmentów lub wydruki z systemu informatycznego, w którym prowadzona jest książka kontroli, poświadczone przez siebie za zgodność z wpisem w książce kontroli. Przedsiębiorca jest zwolniony z okazania książki kontroli, jeżeli jej okazanie jest niemożliwe ze względu na udostępnienie jej innemu organowi kontroli. W takim przypadku przedsiębiorca okazuje książkę kontroli w siedzibie organu kontroli w terminie 3 dni roboczych od dnia zwrotu tej książki przez organ kontroli.
Nie można równocześnie podejmować i prowadzić więcej niż jednej kontroli działalności przedsiębiorcy. Nie dotyczy to sytuacji, gdy:
przeprowadzenie kontroli jest niezbędne dla przeciwdziałania popełnieniu przestępstwa lub wykroczenia, przeciwdziałania popełnieniu przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego lub zabezpieczenia dowodów jego popełnienia;
przeprowadzenie kontroli jest uzasadnione bezpośrednim zagrożeniem życia, zdrowia lub środowiska naturalnego;
kontrola dotyczy zasadności dokonania zwrotu podatku od towarów i usług przed dokonaniem tego zwrotu;
przeprowadzenie kontroli jest realizacją obowiązków wynikających z przepisów prawa wspólnotowego o ochronie konkurencji lub przepisów prawa wspólnotowego w zakresie ochrony interesów finansowych Wspólnoty Europejskiej;
Czas kontroli
Kontrolę przeprowadza się
- w godzinach pracy lub
- w czasie faktycznego wykonywania działalności gospodarczej przez kontrolowanego.
Czas trwania wszystkich kontroli organu kontroli u przedsiębiorcy w jednym roku kalendarzowym nie może przekraczać: (ust.1)
- w odniesieniu do mikroprzedsiębiorców - 12 dni roboczych
- w odniesieniu do małych przedsiębiorców - 18 dni roboczych
- w odniesieniu do średnich przedsiębiorców - 24 dni roboczych;
- w odniesieniu do pozostałych przedsiębiorców - 48 dni roboczych.
Czas kontroli
1)Przedłużenie czasu trwania kontroli
a) jest możliwe jedynie z przyczyn niezależnych od organu kontroli i wymaga uzasadnienia na piśmie. Uzasadnienie doręcza się przedsiębiorcy i wpisuje do książki kontroli przed podjęciem dalszych czynności kontrolnych. Przedłużenie czasu trwania kontroli nie może naruszać terminów, o których mowa w ust. 1.
b) przedłużenie czasu trwania kontroli możliwe jest także, jeżeli w toku kontroli zostanie ujawnione zaniżenie zobowiązania podatkowego lub zawyżenie straty w wysokości przekraczającej równowartość 10 % kwoty zadeklarowanego zobowiązania podatkowego lub straty, albo w przypadku ujawnienia faktu niezłożenia deklaracji pomimo takiego obowiązku. Organ kontroli zawiadamia kontrolowanego o ujawnionych okolicznościach, jednocześnie wskazując zgromadzony w tym zakresie materiał dowodowy. Uzasadnienie przedłużenia czasu trwania kontroli umieszcza się w książce kontroli i protokole kontroli. Czas trwania kontroli, nie może spowodować przekroczenia odpowiednio dwukrotności czasu określonego w ust. 1.
2)Powtórna kontrola
Jeżeli wyniki kontroli wykazały rażące naruszenie przepisów prawa przez przedsiębiorcę, można przeprowadzić powtórną kontrolę w tym samym zakresie przedmiotowym w danym roku kalendarzowym, a czas jej trwania nie może przekraczać 7 dni. Czasu trwania powtórnej kontroli nie wlicza się do czasu, o którym mowa w ust. 1.
3)Przerwa w kontroli
Organ kontroli może, po pisemnym zawiadomieniu przedsiębiorcy, przerwać kontrolę na czas niezbędny do przeprowadzenia badań próbki produktu lub próbki kontrolnej, jeżeli jedyną czynnością kontrolną po otrzymaniu wyniku badania próbki będzie sporządzenie protokołu kontroli. Czasu przerwy nie wlicza się do czasu, o którym mowa w ust. 1, o ile podczas przerwy przedsiębiorca miał możliwość wykonywania działalności gospodarczej oraz miał nieograniczony dostęp do prowadzonej przez siebie dokumentacji i posiadanych rzeczy, z wyjątkiem zabezpieczonej w celu kontroli próbki. Doręczenie przedsiębiorcy protokołu kontroli nie wymaga ponownego wszczęcia kontroli, a dnia, w którym doręczono przedsiębiorcy protokół kontroli, nie wlicza się do czasu trwania kontroli. Dopuszcza się doręczenie protokołu kontroli w trakcie trwania kontroli innego organu. Uzasadnienie czasu trwania przerwy organ kontroli obowiązany jest wpisać do książki kontroli przedsiębiorcy. Przerwa nie stanowi przeszkody do przeprowadzenia w czasie jej trwania kontroli przez inny organ kontroli.
Ograniczeń czasu kontroli nie stosuje się, w przypadkach gdy:
- przeprowadzenie kontroli jest niezbędne dla przeciwdziałania popełnieniu przestępstw lub wykroczeń zabezpieczenia dowodów
- ochronie konkurencji i konsumentów;
- bezpośrednim zagrożeniem życia, zdrowia lub środowiska naturalnego;
- kontrola dotyczy zasadności dokonania zwrotu podatku od towarów i usług przed dokonaniem tego zwrotu;
-przeprowadzenie kontroli jest realizacją obowiązków wynikających z przepisów prawa wspólnotowego o ochronie konkurencji lub przepisów prawa wspólnotowego w zakresie ochrony interesów finansowych Wspólnoty Europejskiej;
- kontrola dotyczy podmiotów, którym na mocy odrębnych przepisów właściwy organ wydał decyzję o uznaniu prawidłowości wyboru i stosowania metody ustalania ceny transakcyjnej między podmiotami powiązanymi - w zakresie związanym z wykonaniem tej decyzji;
- kontrola dotyczy zasadności dokonania zwrotu podatku od towarów i usług na podstawie przepisów o zwrocie osobom fizycznym niektórych wydatków związanych z budownictwem mieszkaniowym.
REASUMUJĄC, ZASADY OGÓLNE KONTROLI:
KONTROLA NIESAMOISTNA - zarejestrowanie stanu faktycznego danego przedsiębiorcy, porównanie tego ze stanem wzorcowym (pożądanym), sformułowanie wyników danego porównania, ocena tych wyników i wyciągnięcie wniosków. Ma to uniemożliwić zachowania niepożądane i patologiczne.
Konstrukcja kontroli niesamoistnej:
1) obiektywna potrzeba kontroli i uzyskania jej wyników;
2) przeprowadzenie kontroli zarządza uprawniony do tego organ zainteresowany jej wynikami;
3) kontroli dokonuje profesjonalny kontroler (jeżeli organ zarządzający sam jest w stanie przeprowadzić kontrolę, może jej dokonać; profesjonalny kontroler przekazuje wyniki do organu zlecającego, który dokonuje ich oceny).
Kontrola ta przybiera formę czynności faktycznych, które nie wywołują skutków prawnych po stronie kontrolowanego przedsiębiorcy. Nie ma określonej procedury dokonywania kontroli.
Podmioty uprawnione do kontroli: profesjonalny kontroler; organ zarządzający kontrolę; aparat wykonawczy podmiotu wyposażonego w prawne kompetencje wobec kontrolowanego.
KONTROLA SAMOISTNA - ma na celu zbadanie oraz dokonanie oceny pewnego problemu natury makroekonomicznej, tj. konkurencja, prawa konsumentów, finanse, pieniądz. Dokonywana jest przez wyspecjalizowany organ, który ma co do zasady uprawnienia kontrolne, ale nie podejmuje wobec kontrolowanego decyzji, jednakże stosuje tzw. środki pokontrolne, np. NIK, r.i.o., UOKiK; także tzw. policja gospodarcza. Tryb postępowania jest określony przepisami prawa (co do zasady k.p.a.).
Grupy organów kontroli:
minister właściwy ds. danego rodzaju dz.g.; wójt; starosta; marszałek województwa; wojewoda;
organy wyposażone m.in. w kompetencje kontrolne, np. organy rejestrowe, ds. zezwoleń, licencji i zgód; Komisja Nadzoru Finansowego, Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji;
organy stworzone wyłącznie do wykonywania kontroli, np. NIK, r.i.o., wszelkie inspekcje.
NADZÓR:
1) Wymaga ustawowego ustanowienia; istnienia nadzoru nie można domniemywać;
2) Ustanawiany wobec samodzielnych podmiotów prawnych; nie może naruszać ich samodzielności;
3) Sprawowanie nadzoru powierza się podmiotowi, imiennie lub funkcjonalnie określonemu w ustawie, który nie pozostaje z nadzorowanym w relacjach nadrzędności (kierownictwa); organ nadzoru samodzielnie nie musi wykonywać czynności nadzorczych;
4) Ma na celu ocenę całokształtu działalności przedsiębiorcy (nadzór ogólny) lub jej poszczególnych fragmentów (nadzór wyspecjalizowany);
5) Kryterium oceny jest jedynie legalność (tj. zgodność z prawem);
6) Zakres, tryb, formę, środki nadzoru oraz środki prawnej ochrony nadzorowanego określa ustawa;
7) Organ nadzoru ma kompetencje stosowania prewencyjnych, weryfikacyjnych lub represyjnych środków nadzoru;
8) Nadzór jest pojęciem szerszym od kontroli.
Zasady kontroli wg u.s.d.g.:
organy adm. publ. kontrolują przedsiębiorców tylko na zasadach określonych u.s.d.g.;
czynności kontrolne mogą być wykonywane przez pracowników organów kontroli po okazaniu legitymacji służbowej oraz po doręczeniu upoważnienia do przeprowadzenia kontroli, czynności kontrolne mogą być wykonywane przez osoby niebędące pracownikami organu kontroli;
zmiana osób upoważnionych do wykonania kontroli wymaga każdorazowo wydania odrębnego upoważnienia; zakres kontroli nie może wykraczać poza zakres wskazany w upoważnieniu;
czynności kontrolnych dokonuje się w obecności kontrolowanego lub osoby pisemnie przez niego upoważnionej;
przedsiębiorca jest obowiązany prowadzić i przechowywać w swojej siedzibie książkę kontroli oraz upoważnienia i protokoły kontroli, a także udostępniać je na żądanie organu kontroli;
nie można równocześnie podejmować i prowadzić więcej niż jednej kontroli działalności przedsiębiorcy;
czas trwania wszystkich kontroli u przedsiębiorcy w jednym roku kalendarzowym nie może przekraczać ustawowych limitów;
przedłużenie czasu trwania kontroli określonego w upoważnieniu wymaga uzasadnienia na piśmie.
Ograniczenia ilości i czasu trwania kontroli (art. 82 i 83 u.s.d.g.) nie dotyczą (art. 84 u.s.d.g.): szczególnego nadzoru podatkowego; nadzoru nad rynkiem kapitałowym; nadzoru bankowego, ubezpieczeniowego, emerytalnego oraz nadzoru weterynaryjnego i sanitarnego.
Reakcja organów gminy na wykonywanie dz.g. zagrażającej ważnemu interesowi publicznemu (art. 78 u.s.d.g.):
W razie powzięcia wiadomości o wykonywaniu dz.g. niezgodnie z przepisami ustawy, a także w razie stwierdzenia: zagrożenia ważnego interesu publicznego, wójt (burmistrz, prezydent miasta) niezwłocznie zawiadamia właściwe organy administracji publicznej. Zawiadomione organy niezwłocznie powiadamiają go o podjętych czynnościach. W przypadku braku możliwości takiego zawiadomienia wójt (burmistrz, prezydent miasta) może nakazać, w drodze decyzji, wstrzymanie wykonywania dz.g. na czas niezbędny, nie dłuższy niż 3 dni; decyzji tej nadaje się rygor natychmiastowej wykonalności.
Instytucja prawna sprzeciwu wobec podjęcia i wykonywania przez organ czynności kontrolnych przewidziana w USDG
Przedsiębiorca może wnieść sprzeciw wobec podjęcia i wykonywania przez organy kontroli czynności z naruszeniem przepisów:
- o zawiadomieniu
- o legitymacji
- obecności kontrolowanego
- prowadzenia więcej niż jednej kontroli jednocześnie
- czasu trwania kontroli
Sprzeciw przedsiębiorca wnosi na piśmie do organu podejmującego i wykonującego kontrolę. O wniesieniu sprzeciwu przedsiębiorca zawiadamia na piśmie kontrolującego. Sprzeciw wnosi się w terminie 3 dni roboczych od dnia wszczęcia kontroli przez organ kontroli. Przedsiębiorca musi uzasadnić wniesienie sprzeciwu. Wniesienie sprzeciwu powoduje wstrzymanie czynności kontrolnych przez organ kontroli, którego sprzeciw dotyczy, z chwilą doręczenia kontrolującemu zawiadomienia o wniesieniu sprzeciwu do czasu rozpatrzenia sprzeciwu, a w przypadku wniesienia zażalenia do czasu jego rozpatrzenia. W przypadku wniesienia sprzeciwu organ kontroli może, w drodze postanowienia, dokonać zabezpieczenia dowodów mających związek z przedmiotem i zakresem kontroli, na czas rozpatrzenia sprzeciwu. Organ kontroli w terminie 3 dni roboczych od dnia otrzymania sprzeciwu, rozpatruje sprzeciw oraz wydaje postanowienie o:
odstąpieniu od czynności kontrolnych
kontynuowaniu czynności kontrolnych.
Na to postanowienie przedsiębiorcy przysługuje zażalenie w terminie 3 dni od dnia otrzymania postanowienia. Rozstrzygnięcie zażalenia następuje w drodze postanowienia, nie później niż w terminie 7 dni od dnia jego wniesienia.
Pojęcie cudzoziemca według ustawy o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców
Cudzoziemcem w rozumieniu ustawy jest:
1) osoba fizyczna nieposiadająca obywatelstwa polskiego;
2) osoba prawna mająca siedzibę za granicą;
3) nieposiadająca osobowości prawnej spółka osób
a) fizycznych nieposiadających obywatelstwa polskiego;
b) prawnych mająca siedzibę za granicą; mająca siedzibę za granicą, utworzona zgodnie z ustawodawstwem państw obcych;
4) osoba prawna i spółka handlowa nieposiadająca osobowości prawnej mająca siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, kontrolowana bezpośrednio lub pośrednio przez:
a)osoby fizyczne nieposiadające obywatelstwa polskiego;
b)osoby prawne mające siedzibę za granicą;
c)nieposiadające osobowości prawnej spółki osób
- fizycznych nieposiadających obywatelstwa polskiego;
- prawnych mająca siedzibę za granicą;
- mające siedzibę za granicą, utworzona zgodnie z ustawodawstwem państw obcych.
Zezwolenie nabycia nieruchomości przez cudzoziemca
Nabycie nieruchomości przez cudzoziemca wymaga zezwolenia. Jest wydawane, w drodze decyzji administracyjnej, przez ministra spraw wewnętrznych, jeżeli sprzeciwu nie wniesie :
- Minister Obrony Narodowej,
- w przypadku nieruchomości rolnych minister do spraw rozwoju wsi.
Sprzeciw, jest wyrażany, w drodze postanowienia, w terminie 14 dni od dnia doręczenia wystąpienia ministra spraw wewnętrznych. W szczególnie uzasadnionych przypadkach minister spraw wewnętrznych, na wniosek organu, któremu przysługuje prawo sprzeciwu, przedłuża termin na jego wniesienie do 2 miesięcy.
Odmowa wydania zezwolenia
Odmowa wydania zezwolenia, nie wymaga wystąpienia do:
- Ministra Obrony Narodowej
- ministra właściwego do spraw rozwoju wsi.
Minister Spraw Wewnętrznych przed wydaniem decyzji w sprawie zezwolenia może:
1) zażądać przedstawienia dowodów i informacji niezbędnych do rozpatrzenia wniosku oraz do dokonania sprawdzenia, o którym mowa niżej
2) dokonać, także przy pomocy właściwych organów administracji rządowej, sprawdzenia, czy nabycie nieruchomości przez cudzoziemca nie spowoduje zagrożenia obronności, bezpieczeństwa państwa lub porządku publicznego, a także czy będzie ono zgodne z interesem państwa. Minister właściwy do spraw wewnętrznych może zwracać się do innych organów administracji publicznej, organizacji zawodowych i instytucji państwowych o wyrażenie opinii oraz przekazanie dokumentów i informacji, w szczególności zawartych w ewidencji gruntów i budynków
specjalne warunki
Minister Spraw Wewnętrznych może w zezwoleniu określić dla cudzoziemca zamierzającego nabyć nieruchomość specjalne warunki, od których spełnienia będzie uzależniona możliwość jej nabycia.
Zezwolenie na nabycie nieruchomości jest wydawane na wniosek cudzoziemca, jeżeli:
1) nabycie nieruchomości przez cudzoziemca nie spowoduje zagrożenia obronności, bezpieczeństwa państwa lub porządku publicznego, a także nie sprzeciwiają się temu względy polityki społecznej i zdrowia społeczeństwa
2) wykaże on, że zachodzą okoliczności potwierdzające jego więzi z RP
Zezwolenie powinno określać w szczególności:
1) osobę nabywcy i zbywcy;
2) przedmiot nabycia;
3) specjalne warunki,
Zezwolenie jest ważne 2 lata od dnia wydania.
okoliczności potwierdzające więzi z RP
Okolicznościami potwierdzającymi więzi cudzoziemca z RP mogą być w szczególności:
1) posiadanie polskiej narodowości lub polskiego pochodzenia
2) zawarcie związku małżeńskiego z obywatelem RP
3) posiadanie zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony z wyłączeniem zezwolenia udzielonego na podstawie art. 53a ust. 2 ustawy o cudzoziemcach, zezwolenia na osiedlenie się lub zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Wspólnot Europejskich;
4) członkostwo w organie zarządzającym przedsiębiorców : osoby prawnej i spółki handlowej nieposiadającej osobowości prawnej mającej siedzibę na terytorium RP kontrolowanej bezpośrednio lub pośrednio przez:
a)osoby fizyczne nieposiadająceobywatelstwa polskiego;
b)osoby prawne mającesiedzibę za granicą;
c)nieposiadające osobowości prawnej spółki osób
- fizycznych nieposiadających obywatelstwa polskiego;
- prawnych mająca siedzibę za granicą; mające siedzibę za granicą, utworzona zgodnie z ustawodawstwem państw obcych;
5) wykonywanie na terytorium RP działalności gospodarczej lub rolniczej, zgodnie z przepisami prawa polskiego.
Wniosek
Wniosek o wydanie zezwolenia powinien zawierać:
1) oznaczenie wnioskodawcy i jego statusu prawnego;
2) oznaczenie nabywanej nieruchomości;
3) oznaczenie zbywcy;
4) określenie formy prawnej nabycia nieruchomości;
5) informację o celu i możliwości nabycia nieruchomości.
Do wniosku, cudzoziemiec ubiegający się o wydanie zezwolenia jest obowiązany dołączyć :
- dokumenty potwierdzające okoliczności wskazane we wniosku oraz
- okoliczności, potwierdzające więzi z RP, a także
- inne dokumenty umożliwiające ustalenie prawidłowości nabycia nieruchomości.
Zwolnienie z obowiązku uzyskania zezwolenia na nabycie nieruchomości przez cudzoziemca
Nie wymaga uzyskania zezwolenia, z zastrzeżeniem ust. 3:
1) nabycie samodzielnego lokalu mieszkalnego w rozumieniu ustawy o własności lokali;
1a) nabycie samodzielnego lokalu użytkowego o przeznaczeniu garażowym lub udziału w takim lokalu, jeżeli jest to związane z zaspokojeniem potrzeb mieszkaniowych nabywcy lub właściciela nieruchomości lub samodzielnego lokalu mieszkalnego;
2) nabycie nieruchomości przez cudzoziemca zamieszkującego w RP co najmniej 5 lat od udzielenia mu zezwolenia na osiedlenie się lub zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Wspólnot Europejskich;
3) nabycie przez cudzoziemca, będącego małżonkiem obywatela polskiego i zamieszkującego w RP co najmniej 2 lata od udzielenia mu zezwolenia na osiedlenie się lub zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Wspólnot Europejskich, nieruchomości, które w wyniku nabycia stanowić będą wspólność ustawową małżonków;
4) nabycie przez cudzoziemca nieruchomości, jeżeli w dniu nabycia jest uprawniony do dziedziczenia ustawowego po zbywcy nieruchomości, a zbywca nieruchomości jest jej właścicielem lub wieczystym użytkownikiem co najmniej 5 lat;
5) nabycie przez podmiot, o którym mowa w art. 1 ust. 2 pkt 4, na jego cele statutowe, nieruchomości niezabudowanych, których łączna powierzchnia w całym kraju nie przekracza 0,4 ha na obszarze miast;
6) nabycie nieruchomości przez cudzoziemca, będącego bankiem i jednocześnie wierzycielem hipotecznym, w trybie przejęcia nieruchomości na własność w wyniku bezskutecznej licytacji w postępowaniu egzekucyjnym;
7) nabycie lub objęcie przez bank będący osobą prawną określoną w art. 1 ust. 2 pkt 4 akcji lub udziałów w spółce, o której mowa w art. 3e, w związku z dochodzeniem przez ten bank roszczeń wynikających z dokonanych czynności bankowych.
2. Nie jest wymagane uzyskanie zezwolenia przez cudzoziemców, będących obywatelami lub przedsiębiorcami państw - stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym albo Konfederacji Szwajcarskiej, z wyjątkiem nabycia:
1) nieruchomości rolnych i leśnych, przez okres 12 lat od dnia przystąpienia Rzeczypospolitej Polskiej do Unii Europejskiej;
2) drugiego domu, przez okres 5 lat od dnia przystąpienia Rzeczypospolitej Polskiej do Unii Europejskiej.
2a. Nie jest wymagane uzyskanie zezwolenia przez cudzoziemców, będących obywatelami państw - stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym albo Konfederacji Szwajcarskiej w okresach określonych w ust. 2, w przypadku:
1) nabycia nieruchomości rolnych położonych:
a) w województwach: dolnośląskim, kujawsko-pomorskim, lubuskim, opolskim, pomorskim, warmińsko-mazurskim, wielkopolskim, zachodniopomorskim - po upływie 7 lat od dnia zawarcia umowy dzierżawy z datą pewną, jeżeli przez ten okres osobiście prowadzili na tej nieruchomości działalność rolniczą oraz legalnie zamieszkiwali na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
b) w województwach: lubelskim, łódzkim, małopolskim, mazowieckim, podkarpackim, podlaskim, śląskim, świętokrzyskim - po upływie 3 lat od dnia zawarcia umowy dzierżawy z datą pewną, jeżeli przez ten okres osobiście prowadzili na tej nieruchomości działalność rolniczą oraz legalnie zamieszkiwali na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
2) nabycia drugiego domu:
a) jeżeli nabywca legalnie, nieprzerwanie zamieszkuje co najmniej 4 lata na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub
b) w celu wykonywania działalności gospodarczej polegającej na świadczeniu usług turystycznych, przy czym zwolnienie to nie obejmuje obywateli Konfederacji Szwajcarskiej.
2b. Obywatele państw - stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym albo Konfederacji Szwajcarskiej, będący w dniu uzyskania przez Rzeczpospolitą Polską członkostwa w Unii Europejskiej udziałowcami lub akcjonariuszami spółek handlowych z siedzibą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, mogą do okresów dzierżawy, o których mowa w ust. 2a pkt 1, zaliczyć okres dzierżawy nieruchomości rolnej przez spółkę, jeżeli przez ten okres, będąc udziałowcami lub akcjonariuszami spółki, osobiście prowadzili na tej nieruchomości działalność rolniczą oraz legalnie zamieszkiwali na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
3. Zwolnień, o których mowa w ust. 1, nie stosuje się do nieruchomości położonych w strefie nadgranicznej oraz gruntów rolnych o powierzchni przekraczającej 1 ha.
4. Minister właściwy do spraw wewnętrznych prowadzi rejestr nieruchomości, udziałów i akcji, nabytych lub objętych przez cudzoziemców bez zezwolenia w przypadkach określonych w ust. 1, 2 i 2a, oraz rejestr nieruchomości, udziałów i akcji nabytych lub objętych przez cudzoziemców na podstawie wymaganych zezwoleń, o których mowa w art. 1 ust. 1 oraz w art. 3e ust. 1 i 2.
5. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, tryb postępowania i szczegółowe zasady prowadzenia rejestrów, o których mowa w ust. 4.
Postępowanie w sprawie nabycia nieruchomości przez cudzoziemca
Nabycie nieruchomości przez cudzoziemca wymaga zezwolenia. Jest wydawane, w drodze decyzji administracyjnej, przez ministra spraw wewnętrznych, jeżeli sprzeciwu nie wniesie :
- Minister Obrony Narodowej,
- w przypadku nieruchomości rolnych minister do spraw rozwoju wsi.
Sprzeciw, jest wyrażany, w drodze postanowienia, w terminie 14 dni od dnia doręczenia wystąpienia ministra spraw wewnętrznych. W szczególnie uzasadnionych przypadkach minister spraw wewnętrznych, na wniosek organu, któremu przysługuje prawo sprzeciwu, przedłuża termin na jego wniesienie do 2 miesięcy.
Odmowa wydania zezwolenia
Odmowa wydania zezwolenia, nie wymaga wystąpienia do:
- Ministra Obrony Narodowej
- ministra właściwego do spraw rozwoju wsi.
Minister Spraw Wewnętrznych przed wydaniem decyzji w sprawie zezwolenia może:
1) zażądać przedstawienia dowodów i informacji niezbędnych do rozpatrzenia wniosku oraz do dokonania sprawdzenia, o którym mowa niżej
2) dokonać, także przy pomocy właściwych organów administracji rządowej, sprawdzenia, czy nabycie nieruchomości przez cudzoziemca nie spowoduje zagrożenia obronności, bezpieczeństwa państwa lub porządku publicznego, a także czy będzie ono zgodne z interesem państwa. Minister właściwy do spraw wewnętrznych może zwracać się do innych organów administracji publicznej, organizacji zawodowych i instytucji państwowych o wyrażenie opinii oraz przekazanie dokumentów i informacji, w szczególności zawartych w ewidencji gruntów i budynków
specjalne warunki
Minister Spraw Wewnętrznych może w zezwoleniu określić dla cudzoziemca zamierzającego nabyć nieruchomość specjalne warunki, od których spełnienia będzie uzależniona możliwość jej nabycia.
Zezwolenie na nabycie nieruchomości jest wydawane na wniosek cudzoziemca, jeżeli:
1) nabycie nieruchomości przez cudzoziemca nie spowoduje zagrożenia obronności, bezpieczeństwa państwa lub porządku publicznego, a także nie sprzeciwiają się temu względy polityki społecznej i zdrowia społeczeństwa
2) wykaże on, że zachodzą okoliczności potwierdzające jego więzi z RP
Zezwolenie powinno określać w szczególności:
1) osobę nabywcy i zbywcy;
2) przedmiot nabycia;
3) specjalne warunki,
Zezwolenie jest ważne 2 lata od dnia wydania
okoliczności potwierdzające więzi z RP
Okolicznościami potwierdzającymi więzi cudzoziemca z RP mogą być w szczególności:
1) posiadanie polskiej narodowości lub polskiego pochodzenia
2) zawarcie związku małżeńskiego z obywatelem RP
3) posiadanie zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony z wyłączeniem zezwolenia udzielonego na podstawie art. 53a ust. 2 ustawy o cudzoziemcach, zezwolenia na osiedlenie się lub zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Wspólnot Europejskich;
4) członkostwo w organie zarządzającym przedsiębiorców :
osoby prawnej i spółki handlowej nieposiadającej osobowości prawnej mającej siedzibę na terytorium RP kontrolowanej bezpośrednio lub pośrednio przez:
a)osoby fizyczne nieposiadające obywatelstwa polskiego;
b)osoby prawne mające siedzibę za granicą;
c)nieposiadające osobowości prawnej spółki osób
- fizycznych nieposiadających obywatelstwa polskiego;
- prawnych mająca siedzibę za granicą;
mające siedzibę za granicą, utworzona zgodnie z ustawodawstwem państw obcych;
5) wykonywanie na terytorium RP działalności gospodarczej lub rolniczej, zgodnie z przepisami prawa polskiego.
Wniosek
Wniosek o wydanie zezwolenia powinien zawierać:
1) oznaczenie wnioskodawcy i jego statusu prawnego;
2) oznaczenie nabywanej nieruchomości;
3) oznaczenie zbywcy;
4) określenie formy prawnej nabycia nieruchomości;
5) informację o celu i możliwości nabycia nieruchomości.
Do wniosku, cudzoziemiec ubiegający się o wydanie zezwolenia jest obowiązany dołączyć :
- dokumenty potwierdzające okoliczności wskazane we wniosku oraz
- okoliczności, potwierdzające więzi z RP, a także
- inne dokumenty umożliwiające ustalenie prawidłowości nabycia nieruchomości.
Nabyciem nieruchomości jest nabycie prawa własności nieruchomości lub prawa użytkowania wieczystego, na podstawie każdego zdarzenia prawnego.
BLOK PRAWA KONKURENCJI
Czyn nieuczciwej konkurencji według UZNK
Systemy zwalczania nieuczciwej konkurencji:
a) zwalczanie na podstawie przepisów prawa cywilnego o czynach niedozwolonych (np. Wielka Brytania),
b) zwalczanie na podstawie przepisów odrębnych ustaw (np. Niemcy, Polska).
Podstawy prawne (najważniejsze): ustawa z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (t.j.
Dz.U.2003.153.1503) oraz konwencja paryska z 20 marca 1883 r. o ochronie własności przemysłowej.
Zakres przedmiotowy:
zwalczanie nieuczciwej konkurencji w dz.g., zwłaszcza w produkcji przemysłowej i rolnej, w budownictwie, handlu i usługach, w interesie publicznym, przedsiębiorców oraz klientów, a zwłaszcza konsumentów.
Zakres podmiotowy:
_ przedsiębiorcy (ustawa wprowadza własną def. przedsiębiorcy),
_ przedstawiciele wolnych zawodów w ramach prowadzonej przez nich dz.g.,
_ zagraniczne osoby fizyczne i prawne korzystające z uprawnień ustawowych na podstawie umów międzynarodowych obowiązujących RP lub na zasadzie wzajemności,
_ osoby fizyczne i prawne państw nie związanych z Polską umowami międzynarodowymi posiadające miejsce zamieszkania lub siedzibę na obszarze RP.
Czyn nieuczciwej konkurencji - działanie sprzeczne z prawem lub dobrymi obyczajami, jeżeli zagraża lub narusza interes innego przedsiębiorcy lub klienta. Pod względem merytorycznym pojęcie nieuczciwej konkurencji zawiera w sobie trzy elementy: gospodarczy - wskazujący na cele i metody uznawane za nieuczciwą konkurencję, etyczny - wskazujący naganność środków działania oraz prawny - wskazujący na konsekwencje prawne czynu nieuczciwej konkurencji i sposoby naprawienia szkody wyrządzonej takim czynem.
Katalog czynów nieuczciwej konkurencji (otwarty):
1) wprowadzające w błąd oznaczenie przedsiębiorstwa,
2) fałszywe lub oszukańcze oznaczenie pochodzenia geograficznego towarów albo usług,
3) wprowadzające w błąd oznaczenie towarów lub usług,
4) naruszenie tajemnicy przedsiębiorstwa,
5) nakłanianie do rozwiązania lub niewykonania umowy,
6) naśladownictwo produktów,
7) pomawianie lub nieuczciwe zachwalanie,
8) utrudnianie dostępu do rynku,
9) przekupstwo osoby pełniącej funkcję publiczną,
10) wytwarzanie instalacji i posługiwanie się urządzeniami niedozwolonymi w rozumieniu przepisów o usługach świadczonych drogą elektroniczną,
11) nieuczciwa lub zakazana reklama,
12) sprzedaż z przyznaniem nieodpłatnej premii (nie dot. towaru lub usługi o niewielkiej wartości lub próbki towaru oraz wygranej w loteriach promocyjnych),
13) formułowanie ofert w sposób stwarzający pewność wygranej,
14) organizowanie systemu sprzedaży lawinowej (proponowanie nabywania towarów lub usług poprzez składanie ich nabywcom obietnicy uzyskania korzyści materialnych w zamian za nakłonienie innych osób do dokonania takich samych transakcji, które to osoby uzyskałyby podobne korzyści materialne wskutek nakłonienia kolejnych osób do udziału w systemie);
15) wprowadzenie do obrotu przez sieci sklepów dyskontowych towarów w ilości przewyższającej 20% wartości obrotów z markami stanowiącymi własność właściciela sieci lub podmiotów zależnych.
ŚRODKI ODPOWIEDZIALNOŚCI CYWILNEJ
W razie dokonania takiego czynu, przedsiębiorca, którego interes został zagrożony lub naruszony, może żądać:
_ zaniechania niedozwolonych działań,
_ usunięcia skutków niedozwolonych działań,
_ złożenia jednokrotnego lub wielokrotnego oświadczenia odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie,
_ naprawienia wyrządzonej szkody, na zasadach ogólnych,
_ wydania bezpodstawnie uzyskanych korzyści, na zasadach ogólnych,
_ zasądzenia odpowiedniej sumy pieniężnej na określony cel społeczny związany ze wspieraniem kultury polskiej lub ochroną dziedzictwa narodowego - jeżeli czyn nieuczciwej konkurencji był zawiniony,
_ sąd, na wniosek uprawnionego, może orzec zniszczeniu lub zaliczeniu na poczet odszkodowania o wyrobach, ich opakowaniach, materiałach reklamowych i innych przedmiotach bezpośrednio związanych z popełnieniem czynu nieuczciwej konkurencji.
Pojęcie przedsiębiorcy według UZNK
Przedsiębiorcami, w rozumieniu ustawy, są osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej, które prowadząc, chociażby ubocznie, działalność zarobkową lub zawodową uczestniczą w działalności gospodarczej.
Wprowadzające w błąd oznaczenie przedsiębiorstwa
Czynem nieuczciwej konkurencji jest takie oznaczenie przedsiębiorstwa, które może wprowadzić klientów w błąd co do jego tożsamości, przez używanie firmy, nazwy, godła, skrótu literowego lub innego charakterystycznego symbolu wcześniej używanego, zgodnie z prawem, do oznaczenia innego przedsiębiorstwa.
Jeżeli oznaczenie przedsiębiorstwa nazwiskiem przedsiębiorcy może wprowadzić klientów w błąd co do tożsamości z innym przedsiębiorstwem, które wcześniej używało podobnego oznaczenia, przedsiębiorca ten powinien podjąć środki mające na celu usunięcie niebezpieczeństwa wprowadzenia w błąd osób trzecich. Na żądanie zainteresowanego sąd wyda orzeczenie nakazujące przedsiębiorcy, który później zaczął używać tego oznaczenia, podjęcie stosownych środków zapobiegających, polegających w szczególności na wprowadzeniu zmian w oznaczeniu przedsiębiorstwa, ograniczeniu zakresu terytorialnego używania oznaczenia lub jego używaniu w określony sposób.
likwidacja, podział ,przekształcenie
Jeżeli wskutek likwidacji, podziału lub przekształcenia przedsiębiorstwa powstanie wątpliwość, który z przedsiębiorców ma prawo używać oznaczenia przedsiębiorstwa zlikwidowanego, podzielonego lub przekształconego, należy ustalić takie oznaczenia, które zapobiegną wprowadzeniu w błąd osób trzecich. W razie sporu sąd, na żądanie zainteresowanego przedsiębiorcy, ustali oznaczenia przedsiębiorstw, uwzględniając interesy stron oraz inne okoliczności sprawy.
Wprowadzające w błąd oznaczenie towarów lub usług
Czynem nieuczciwej konkurencji jest takie oznaczenie towarów lub usług albo jego brak, które może wprowadzić klientów w błąd co do pochodzenia, ilości, jakości, składników, sposobu wykonania, przydatności, możliwości zastosowania, naprawy, konserwacji lub innych istotnych cech towarów albo usług, a także zatajenie ryzyka, jakie wiąże się z korzystaniem z nich. Czynem nieuczciwej konkurencji jest również wprowadzenie do obrotu towarów w opakowaniu mogącym wywołać skutki określone wyżej, chyba że zastosowanie takiego opakowania jest uzasadnione względami technicznymi.
Fałszywe lub oszukańcze oznaczenie pochodzenia geograficznego towarów lub usług
Czynem nieuczciwej konkurencji jest opatrywanie towarów lub usług fałszywym lub oszukańczym oznaczeniem geograficznym wskazującym bezpośrednio albo pośrednio na kraj, region lub miejscowość ich pochodzenia albo używanie takiego oznaczenia w działalności handlowej, reklamie, listach handlowych, rachunkach lub innych dokumentach.
Jeżeli towar lub usługa w miejscu pochodzenia korzysta z ochrony, a z pochodzeniem z określonego regionu lub miejscowości są związane ich szczególne cechy lub właściwości, czynem nieuczciwej konkurencji jest fałszywe lub oszukańcze używanie takich chronionych oznaczeń geograficznych i chronionych nazw pochodzenia. Czynem nieuczciwej konkurencji jest także używanie oznaczeń i nazw, o których mowa wyżej nawet z dodatkiem "rodzaj", "typ", "metoda" albo równoznacznym.
Naruszenie tajemnicy przedsiębiorstwa
Przez tajemnicę przedsiębiorstwa rozumie się nieujawnione do wiadomości publicznej informacje:
- techniczne,
- technologiczne,
- organizacyjne przedsiębiorstwa
lub inne informacje posiadające wartość gospodarczą, co do których przedsiębiorca podjął niezbędne działania w celu zachowania ich poufności.
Czynem nieuczciwej konkurencji jest przekazanie, ujawnienie lub wykorzystanie cudzych informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa albo ich nabycie od osoby nieuprawnionej, jeżeli zagraża lub narusza interes przedsiębiorcy. Przepis stosuje się również do osoby, która świadczyła pracę na podstawie stosunku pracy lub innego stosunku prawnego - przez okres 3 lat od jego ustania, chyba że umowa stanowi inaczej albo ustał stan tajemnicy. Przepisu nie stosuje się wobec tego, kto od nieuprawnionego nabył, w dobrej wierze, na podstawie odpłatnej czynności prawnej, informacje stanowiące tajemnicę przedsiębiorstwa. Sąd może zobowiązać nabywcę do zapłaty stosownego wynagrodzenia za korzystanie z nich, nie dłużej jednak niż do ustania stanu tajemnicy.
Utrudnianie innym przedsiębiorcom dostępu do rynku
Czynem nieuczciwej konkurencji jest utrudnianie innym przedsiębiorcom dostępu do rynku, w szczególności przez:
1) sprzedaż towarów lub usług poniżej kosztów ich wytworzenia lub świadczenia albo ich odprzedaż poniżej kosztów zakupu w celu eliminacji innych przedsiębiorców;
2) nakłanianie osób trzecich do odmowy sprzedaży innym przedsiębiorcom albo niedokonywania zakupu towarów lub usług od innych przedsiębiorców;
3) rzeczowo nieuzasadnione, zróżnicowane traktowanie niektórych klientów;
4) pobieranie innych niż marża handlowa opłat za przyjęcie towaru do sprzedaży;
5) działanie mające na celu wymuszenie na klientach wyboru jako kontrahenta określonego przedsiębiorcy lub stwarzanie warunków umożliwiających podmiotom trzecim wymuszanie zakupu towaru lub usługi u określonego przedsiębiorcy. Czyn taki, może polegać w szczególności na:
a) ograniczeniu w istotny sposób lub wyłączeniu możliwości dokonywania przez klienta zakupu u innego przedsiębiorcy;
b) stworzeniu sytuacji powodujących pośrednio lub bezpośrednio narzucenie klientom przez podmioty trzecie konieczności dokonania zakupu u danego przedsiębiorcy lub u przedsiębiorcy, z którym dany przedsiębiorca pozostaje w związku gospodarczym;
c) emisji, oferowaniu oraz realizacji znaków legitymacyjnych podlegających wymianie na towary lub usługi oferowane przez jednego przedsiębiorcę lub grupę przedsiębiorców pozostających w związku gospodarczym, w okolicznościach wskazanych w pkt. a lub b
Czynem nieuczciwej konkurencji jest także utrudnianie małym przedsiębiorcom, dostępu do rynku przez sprzedaż towarów lub usług w obiektach handlowych o powierzchni sprzedaży powyżej 400 m2 po cenie nieuwzględniającej marży handlowej, z tym zastrzeżeniem, że nie stanowi czynu nieuczciwej konkurencji sprzedaż, o której mowa wyżej, jeżeli jest dokonywana w ramach:
1) wyprzedaży posezonowej, dokonywanej dwa razy w roku na koniec sezonu letniego i zimowego, trwającej każdorazowo nie dłużej niż miesiąc;
2) wyprzedaży ze względu na upływający termin przydatności towarów do spożycia lub upływającą datę minimalnej trwałości;
3) likwidacji obiektu handlowego, o ile sprzedaż taka trwa nie dłużej niż 3 miesiące od dnia podania do publicznej wiadomości informacji o likwidacji tego obiektu, a w przypadku likwidacji wszystkich obiektów handlowych przedsiębiorcy w związku z zaprzestaniem przez niego działalności handlowej - nie dłużej niż rok.
Utrudnianiem dostępu do rynku małym przedsiębiorcą, jest również:
a) emitowanie oraz realizacja znaków legitymacyjnych podlegających wymianie na towary lub usługi, oferowanych poniżej ich wartości nominalnej;
b) emitowanie oraz realizacja znaków legitymacyjnych podlegających wymianie na towary lub usługi o cenie przewyższającej wartość nominalną znaku.
Reklama jako czy nieuczciwej konkurencji
Czynem nieuczciwej konkurencji w zakresie reklamy jest w szczególności:
1) reklama sprzeczna z przepisami prawa, dobrymi obyczajami lub uchybiająca godności człowieka;
2) reklama wprowadzająca klienta w błąd i mogąca przez to wpłynąć na jego decyzję co do nabycia towaru lub usługi;
3) reklama odwołująca się do uczuć klientów przez wywoływanie lęku, wykorzystywanie przesądów lub łatwowierności dzieci;
4) wypowiedź, która, zachęcając do nabywania towarów lub usług, sprawia wrażenie neutralnej informacji;
5) reklama, która stanowi istotną ingerencję w sferę prywatności, w szczególności przez uciążliwe dla klientów nagabywanie w miejscach publicznych, przesyłanie na koszt klienta niezamówionych towarów lub nadużywanie technicznych środków przekazu informacji.
Przy ocenie reklamy wprowadzającej w błąd należy uwzględnić wszystkie jej elementy, zwłaszcza dotyczące ilości, jakości, składników, sposobu wykonania, przydatności, możliwości zastosowania, naprawy lub konserwacji reklamowanych towarów lub usług, a także zachowania się klienta.
Reklama porównawcza
Reklama umożliwiająca bezpośrednio lub pośrednio rozpoznanie konkurenta albo towarów lub usług oferowanych przez konkurenta, zwana dalej "reklamą porównawczą", stanowi czyn nieuczciwej konkurencji, jeżeli jest sprzeczna z dobrymi obyczajami. Reklama porównawcza nie jest sprzeczna z dobrymi obyczajami, jeżeli łącznie spełnia następujące przesłanki:
1) nie jest reklamą wprowadzającą w błąd,
2) w sposób rzetelny i dający się zweryfikować na podstawie obiektywnych kryteriów porównuje towary lub usługi zaspokajające te same potrzeby lub przeznaczone do tego samego celu;
3) w sposób obiektywny porównuje jedną lub kilka istotnych, charakterystycznych, sprawdzalnych i typowych cech tych towarów i usług, do których może należeć także cena;
4) nie powoduje na rynku pomyłek w rozróżnieniu między reklamującym a jego konkurentem, ani między ich towarami albo usługami, znakami towarowymi, oznaczeniami przedsiębiorstwa lub innymi oznaczeniami odróżniającymi;
5) nie dyskredytuje towarów, usług, działalności, znaków towarowych, oznaczeń przedsiębiorstwa lub innych oznaczeń odróżniających, a także okoliczności dotyczących konkurenta;
6) w odniesieniu do towarów z chronionym oznaczeniem geograficznym lub chronioną nazwą pochodzenia odnosi się zawsze do towarów z takim samym oznaczeniem;
7) nie wykorzystuje w nieuczciwy sposób renomy znaku towarowego, oznaczenia przedsiębiorstwa lub innego oznaczenia odróżniającego konkurenta ani też chronionego oznaczenia geograficznego lub chronionej nazwy pochodzenia produktów konkurencyjnych;
8) nie przedstawia towaru lub usługi jako imitacji czy naśladownictwa towaru lub usługi opatrzonych chronionym znakiem towarowym, chronionym oznaczeniem geograficznym lub chronioną nazwą pochodzenia albo innym oznaczeniem odróżniającym.
Reklama porównawcza związana z ofertą specjalną powinna, w zależności od jej warunków, jasno i jednoznacznie wskazywać datę wygaśnięcia tej oferty lub zawierać informację, że oferta jest ważna do czasu wyczerpania zapasu towarów bądź zaprzestania wykonywania usług, a jeżeli oferta specjalna jeszcze nie obowiązuje, powinna wskazywać również datę, od której specjalna cena lub inne szczególne warunki oferty będą obowiązywały.
Czynu nieuczciwej konkurencji, w rozumieniu powyższym dopuszcza się również agencja reklamowa albo inny przedsiębiorca, który reklamę opracował.
Sprzedaż lawinowa i organizowanie systemu sprzedaży lawinowej
Czynem nieuczciwej konkurencji jest sprzedaż konsumentom towarów lub usług połączona z przyznaniem wszystkim albo niektórym nabywcom towarów lub usług nieodpłatnej premii, w postaci towarów lub usług odmiennych od stanowiących przedmiot sprzedaży,
Nie stanowi czynu nieuczciwej konkurencji sprzedaż, o której mowa wyżej jeżeli premie stanowią towary lub usługi:
1) o niewielkiej wartości lub próbki towaru;
2) wygrane w loteriach promocyjnych, organizowanych na podstawie przepisów o grach losowych, zakładach wzajemnych i grach na automatach, lub konkursach, których wynik nie zależy od przypadku.
Czynem nieuczciwej konkurencji jest organizowanie systemu sprzedaży lawinowej, polegającego na proponowaniu nabywania towarów lub usług poprzez składanie nabywcom tych towarów lub usług obietnicy uzyskania korzyści materialnych w zamian za nakłonienie innych osób do dokonania takich samych transakcji, które to osoby uzyskałyby podobne korzyści materialne wskutek nakłonienia kolejnych osób do udziału w systemie.
Nie stanowi czynu nieuczciwej konkurencji organizowanie systemu sprzedaży, o którym mowa w ust. 1, jeśli spełnione zostaną następujące warunki:
1) korzyści materialne uzyskiwane z uczestnictwa w systemie sprzedaży pochodzą ze środków uzyskiwanych z zakupu lub ze sprzedaży dóbr i usług po cenie, której wartość nie może rażąco przekraczać rzeczywistej wartości rynkowej tych dóbr i usług;
2) osoba rezygnująca z udziału w systemie sprzedaży ma prawo do odprzedaży organizatorowi systemu za co najmniej 90 % ceny zakupu wszystkich nabytych od organizatora nadających się do sprzedaży towarów, materiałów informacyjno-instruktażowych, próbek towarów lub zestawów prezentacyjnych zakupionych w przeciągu 6 miesięcy poprzedzających datę złożenia rezygnacji organizatorowi systemu sprzedaży.
Działalność w systemie konsorcyjnym
Czynem nieuczciwej konkurencji jest wprowadzanie do obrotu przez sieci sklepów dyskontowych towarów w ilości przewyższającej 20 % wartości obrotów z markami stanowiącymi własność właściciela sieci lub podmiotów zależnych.
Przekupstwo osoby pełniącej funkcję publiczną
Czynem nieuczciwej konkurencji polegającym na przekupstwie osoby pełniącej funkcję publiczną jest określone w art. 229 Kodeksu karnego zachowanie osoby fizycznej:
1) będącej przedsiębiorcą;
2) działającej na rzecz przedsiębiorcy w ramach uprawnienia do jego reprezentowania albo podejmowania w jego imieniu decyzji lub wykonywania nad nim kontroli;
3) działającej na rzecz przedsiębiorcy, za zgodą osoby, o której mowa w pkt 2.
Czynem nieuczciwej konkurencji jest wytwarzanie, import, dystrybucja, sprzedaż, najem lub oddawanie do używania pod innym tytułem prawnym oraz posiadanie, w celach zarobkowych, urządzeń niedozwolonych, w rozumieniu przepisów o ochronie niektórych usług świadczonych drogą elektroniczną opartych lub polegających na dostępie warunkowym.
Czynem nieuczciwej konkurencji jest także instalacja, serwis lub wymiana urządzeń niedozwolonych, w celach zarobkowych, oraz wykorzystywanie przekazu informacji handlowej do promocji tych urządzeń lub związanych z nimi usług.
Odpowiedzialność cywilna oraz karna przedsiębiorcy popełniającego czyn nieuczciwej konkurencji
W razie dokonania czynu nieuczciwej konkurencji, przedsiębiorca, którego interes został zagrożony lub naruszony, może żądać:
1) zaniechania niedozwolonych działań;
2) usunięcia skutków niedozwolonych działań;
3) złożenia jednokrotnego lub wielokrotnego oświadczenia odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie;
4) naprawienia wyrządzonej szkody, na zasadach ogólnych;
5) wydania bezpodstawnie uzyskanych korzyści, na zasadach ogólnych;
6) zasądzenia odpowiedniej sumy pieniężnej na określony cel społeczny związany ze wspieraniem kultury polskiej lub ochroną dziedzictwa narodowego - jeżeli czyn nieuczciwej konkurencji był zawiniony.
Sąd, na wniosek uprawnionego, może orzec również o wyrobach, ich opakowaniach, materiałach reklamowych i innych przedmiotach bezpośrednio związanych z popełnieniem czynu nieuczciwej konkurencji. W szczególności sąd może orzec ich zniszczenie lub zaliczenie na poczet odszkodowania.
Ciężar dowodu prawdziwości oznaczeń lub informacji umieszczanych na towarach albo ich opakowaniach lub wypowiedzi zawartych w reklamie spoczywa na osobie, której zarzuca się czyn nieuczciwej konkurencji związany z wprowadzeniem w błąd.
Roszczenia z tytułu czynów nieuczciwej konkurencji ulegają przedawnieniu z upływem lat trzech. Bieg przedawnienia rozpoczyna się oddzielnie co do każdego naruszenia. Przepis art. 442 Kodeksu cywilnego stosuje się odpowiednio.
W razie wniesienia oczywiście bezzasadnego powództwa z tytułu nieuczciwej konkurencji, sąd, na wniosek pozwanego, może nakazać powodowi złożenie jednokrotnego lub wielokrotnego oświadczenia odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie. Pozwany, u którego na skutek wniesienia powództwa, powstała szkoda, może żądać jej naprawienia na zasadach ogólnych.
Kto, wbrew ciążącemu na nim obowiązkowi w stosunku do przedsiębiorcy, ujawnia innej osobie lub wykorzystuje we własnej działalności gospodarczej informację stanowiącą tajemnicę przedsiębiorstwa, jeżeli wyrządza to poważną szkodę przedsiębiorcy,
podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. Tej samej karze podlega, kto, uzyskawszy bezprawnie informację stanowiącą tajemnicę przedsiębiorstwa, ujawnia ją innej osobie lub wykorzystuje we własnej działalności gospodarczej.
Kto, za pomocą technicznych środków reprodukcji, kopiuje zewnętrzną postać produktu lub tak skopiowany wprowadza do obrotu, stwarzając tym możliwość wprowadzenia klientów w błąd co do tożsamości producenta lub produktu, czym wyrządza poważną szkodę przedsiębiorcy, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.
Kto organizuje system sprzedaży lawinowej lub takim systemem kieruje, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do 8lat
Kto, oznaczając lub wbrew obowiązkowi nie oznaczając towarów albo usług, wprowadza klientów w błąd co do pochodzenia, ilości, jakości, składników, sposobu wykonania, przydatności, możliwości zastosowania, naprawy, konserwacji lub innych istotnych cech towarów lub usług albo nie informuje o ryzyku, jakie wiąże się z korzystaniem z nich, i naraża w ten sposób klientów na szkodę, podlega karze aresztu albo grzywny. Tej samej karze podlega, kto dopuszcza się czynu nieuczciwej konkurencji w zakresie reklamy lub sprzedaży.
Kto rozpowszechnia nieprawdziwe lub wprowadzające w błąd wiadomości o przedsiębiorstwie, w szczególności o osobach kierujących przedsiębiorstwem, wytwarzanych towarach, świadczonych usługach lub stosowanych cenach albo o sytuacji gospodarczej lub prawnej przedsiębiorstwa, w celu szkodzenia przedsiębiorcy, podlega karze aresztu albo grzywny.
Tej samej karze podlega, kto, w celu przysporzenia korzyści majątkowej lub osobistej sobie, swojemu przedsiębiorstwu lub osobom trzecim, rozpowszechnia nieprawdziwe lub wprowadzające w błąd wiadomości o swoim przedsiębiorstwie lub przedsiębiorcy, w szczególności o osobach kierujących przedsiębiorstwem, wytwarzanych towarach, świadczonych usługach lub stosowanych cenach albo o sytuacji gospodarczej lub prawnej przedsiębiorcy lub przedsiębiorstwa.
Ściganie przewidzianych w niniejszej ustawie przestępstw następuje na wniosek pokrzywdzonego, a wykroczeń - na żądanie pokrzywdzonego.
Organizacja ochrony konkurencji i konsumentów w Polsce
Prezes UOKiK jest centralnym organem adm. rządowej właściwym w sprawach ochrony konkurencji i konsumentów, a jednocześnie organem wykonującym zadania nałożone na władze p.c. UE (art. 84 i 85 TWE). Nadzór nad działalnością Prezesa UOKiK sprawuje Prezes Rady Ministrów.
Prezes UOKiK powoływany jest przez Prezesa Rady Ministrów spośród osób należących do państwowego zasobu kadrowego (PZK). Zastępców Prezesa UOKiK powołuje i odwołuje Prezes RM na wniosek Prezesa UOKiK. Ustawa nie przewiduje kadencyjności urzędu. Prezes Rady Ministrów obligatoryjnie odwołuje Prezesa UOKiK, który (przesłanki te wynikają z ustawy o państwowym zasobie kadrowym):
a) rażąco narusza przepisy prawa,
b) prowadzi dz.g., która pozostaje w sprzeczności z wykonywanymi obowiązkami,
c) nawiązał stosunek pracy, z wyjątkiem zatrudnienia na stanowisku profesora w szkole wyższej lub placówce naukowej,
d) utracił zdolność do pełnienia obowiązków służbowych z powodu choroby lub innej przeszkody trwale uniemożliwiającej pełnienie obowiązków służbowych,
e) zrezygnował ze stanowiska,
f) został skazany prawomocnym wyrokiem za przestępstwo umyślne lub umyślne przestępstwo skarbowe,
g) zrzekł się obywatelstwa polskiego,
h) świadectwo potwierdzające jego kwalifikacje utraciło ważność lub minął 5-letni okres przynależności do PZK.
Państwowy Zasób Kadrowy (PZK) tworzą:
_ urzędnicy służby cywilnej, którzy posiadają co najmniej 5 letni staż pracy,
_ osoby, które złożą egzamin z wynikiem pozytywnym (egzamin przeprowadza Krajowa Szkoła Administracji Publicznej w Warszawie co najmniej trzy razy w roku),
_ osoby, które wygrały konkurs ogłoszony przez Prezesa Rady Ministrów,
_ osoby mianowane przez prezydenta na pełnomocnych przedstawicieli RP przy innych państwach i przy organizacjach międzynarodowych.
Przynależność osób wymienionych wyżej do PZK trwa 5 lat od dnia wejścia osoby do PZK. Po upływie tego terminu ponownie wejście do PZK wymaga złożenia egzaminu z pozytywnym wynikiem. Do egzaminu może przystąpić osoba która:
_ ma tytuł magistra,
_ żołnierz rezerwy lub nie podlega powszechnemu obowiązkowi służby wojskowej,
_ obywatel polski,
_ korzysta z pełni praw publicznych,
_ nie była kara za umyśle przestępstwa lub umyślne przestępstwa skarbowe,
_ cieszy się nieposzlakowaną opinią,
_ posiada co najmniej 5-letni staż pracy,
_ włada co najmniej jednym językiem obcym,
_ wniesie opłatę stanowiąca 50 % minimalnego wynagrodzenia przywidzianego w przepisach o minimum wynagrodzenia.
Organy zastępujące Prezesa UOKiK w zakresie poszczególnych rynków:
_ Prezes Urzędu Regulacji Energetyki (Prawo energetyczne z 1997 r.),
_ Prezes Urzędu Komunikacji Elektronicznej (Prawo telekomunikacyjne z 2004 r., Prawo pocztowe z 2003 r.),
_ Prezes Urzędu Transportu Kolejowego (Ustawa z 2003 r. o transporcie kolejowym).
Do zakresu działania Prezesa UOKiK należy w szczególności:
1) sprawowanie kontroli przestrzegania przez przedsiębiorców przepisów ustawy (podstawowe zadanie);
2) wydawanie, w przypadkach określonych ustawą, decyzji w sprawach przeciwdziałania praktykom ograniczającym konkurencję, w sprawach koncentracji lub podziału przedsiębiorców oraz przeciwdziałania praktykom naruszającym zbiorowe interesy konsumentów, a także decyzji w sprawach kar pieniężnych;
3) prowadzenie badań stanu koncentracji gospodarki oraz zachowań rynkowych przedsiębiorców;
4) przygotowywanie projektów rządowych programów rozwoju konkurencji oraz projektów rządowej polityki konsumenckiej;
5) nadzorowanie pomocy publ. udzielanej przedsiębiorcom na podstawie odrębnych przepisów; dokonywanie oceny skuteczności oraz efektywności tej pomocy, a także skutków udzielonej pomocy w sferze konkurencji;
6) współpraca z innymi organami, do których zakresu działania należy ochrona konkurencji i konsumentów; współpraca z zagranicznymi i międzynarodowymi organizacjami i organami w zakresie ochrony konkurencji;
7) opiniowanie projektów aktów prawnych dotyczących praktyk ograniczających konkurencję, rozwoju konkurencji lub warunków jej powstawania, a także ochrony interesów konsumentów;
8) przedkładanie Radzie Ministrów okresowych sprawozdań z realizacji rządowych programów rozwoju konkurencji i polityki konsumenckiej;
9) nadzór nad ogólnym bezpieczeństwem produktów przeznaczonych dla konsumentów w zakresie wynikającym z przepisów o ogólnym bezpieczeństwie produktów;
10)wydawanie publikacji oraz programów edukacyjnych popularyzujących wiedzę o prawach konsumentów;
11)współpraca z Szefem Krajowego Centrum Informacji Kryminalnych w zakresie niezbędnym do realizacji jego zadań ustawowych;
12)wydawanie Dziennika Urzędowego UOKiK.
Zadania Inspekcji Handlowej:
_ kontrola legalności i rzetelności działania przedsiębiorców prowadzących dz.g. w rozumieniu przepisów odrębnych w zakresie produkcji, handlu i usług;
_ kontrola produktów wprowadzonych do obrotu w zakresie zgodności z zasadniczymi wymaganiami określonymi w przepisach
odrębnych z wyłączeniem produktów podlegających nadzorowi innych organów;
_ kontrola w zakresie spełniania ogólnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa;
_ kontrola produktów znajdujących się w obrocie handlowym lub przeznaczonych do wprowadzenia do takiego obrotu, w tym w zakresie oznakowania i zafałszowań, oraz kontrola usług; ale: nie obejmuje kontroli jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych u producentów oraz kontroli jakości zdrowotnej środków spożywczych;
_ kontrola przestrzegania przez sprzedawców przepisów o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym;
_ podejmowanie mediacji w celu ochrony interesów konsumentów, prowadzenie polubownych sądów konsumenckich;
_ prowadzenie poradnictwa konsumenckiego.
Inspekcja współdziała z powiatowym rzecznikiem konsumentów, organami administracji rządowej, samorządowej, organami kontroli oraz organizacjami pozarządowymi reprezentującymi interesy konsumentów.
Ze względu na szczególne skomplikowanie rynku Inspekcja Handlowa nie obejmuje:
_ przedsiębiorców działających na terenach zamkniętych, podlegających ministrowi właściwemu ds. wewnętrznych, MON i Ministrowi Sprawiedliwości;
_ przedsiębiorców produkujących energię lub prowadzących hurtowy i detaliczny handel energią;
_ przedsiębiorców produkujących paliwa;
_ banków oraz prowadzonej przez nie działalności bankowej; ubezpieczeń oraz działalności ubezpieczeniowej; usług pośrednictwa finansowego;
_ usług pocztowych i telekomunikacyjnych;
_ usług informatycznych;
_ usług naukowo-badawczych;
_ usług w zakresie edukacji;
_ usług w zakresie ochrony zdrowia i opieki społecznej.
W stosunku do IH Prezes UOKiK:
_ zatwierdza kierunki działania IH oraz plany kontroli o znaczeniu krajowym,
_ zleca przeprowadzanie kontroli lub innych czynności,
_ ocenia działalność IH na podstawie przedstawianych mu raportów,
_ ma prawo publikować wyniki prac IH.
Zadania IH wykonują:
_ Główny Inspektor Inspekcji Handlowej - powoływany i odwoływany przez Prezesa UOKiK, który (na jego wniosek) powołuje i odwołuje także jego zastępców. Zadania:
- kieruje działalnością Inspekcji przy pomocy Głównego Inspektoratu
- opracowuje kierunki działania IH oraz okresowe plany kontroli o znaczeniu krajowym, zatwierdzane przez Prezesa
UOKiK.
- ustala plan pracy Inspekcji.
- współpracuje z Szefem Krajowego Centrum Informacji Kryminalnych.
_ wojewódzcy inspektorzy Inspekcji Handlowej - powoływani i odwoływani przez wojewodów za zgodą Głównego Inspektora; zastępcy powoływani są przez wojewodów, na wniosek wojewódzkiego inspektora, po zasięgnięciu opinii Głównego Inspektora. Kieruje działalnością wojewódzkiego inspektoratu.
Inne organy ochrony konkurencji i konsumenta:
_ Prezes Urzędów: Regulacji Energetyki, Komunikacji Elektronicznej, Transportu Kolejowego,
_ Prezes Urzędu Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych,
_ Komisja Nadzoru Bankowego; Komisja Nadzoru Finansowego,
_ Rzecznik Ubezpieczonych, Rzecznik Praw Obywatelskich,
_ Bankowy Fundusz Gwarancyjny, Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny,
_ sąd ochrony konkurencji i konsumentów.
POWIATOWY (MIEJSKI) RZECZNIK OCHRONY KONSUMENTÓW
Powołuje go i odwołuje rada powiatu lub miasta na prawach powiatu, spośród osób z wyższym wykształceniem, w szczególności prawniczym lub ekonomicznym i co najmniej 5-letnią praktyką zawodową; podporządkowany bezpośrednio radzie i przed nią ponosi odpowiedzialność. Jego usytuowanie organizacyjne określa statut lub regulamin powiatu, jest zatrudniony w starostwie powiatowym (pracownik samorządowy). Do zadań powiatowego rzecznika należy:
_ zapewnienie bezpłatnego poradnictwa konsumenckiego i informacji prawnej dot. ochrony interesów konsumentów,
_ składanie wniosków w sprawie stanowienia i zmiany przepisów prawa miejscowego w zakresie ochrony interesów konsumentów,
_ występowanie do przedsiębiorców w sprawach ochrony praw i interesów konsumentów,
_ współdziałanie z właściwymi miejscowo delegaturami UOKiK, organami IH oraz organizacjami konsumenckimi.
_ wytaczanie powództwa na rzecz konsumentów oraz wstępować, za ich zgodą, do toczącego się postępowania w sprawach
o ochronę interesów i konsumentów,
_ przedstawianie sądowi istotnego dla sprawy poglądu wyrażonego w oświadczeniu,
_ jest oskarżycielem publicznym, w sprawach o wykroczenia na szkodę konsumentów,
_ do 31 marca każdego roku przedkłada Krajowej Radzie Rzeczników Konsumentów roczne sprawozdanie ze swojej działalności;
po jego zatwierdzeniu przekazuje je właściwej miejscowo delegaturze,
_ ma obowiązek przekazywania delegaturom wniosków i sygnalizowania problemów dotyczących ochrony konsumentów, które wymagają podjęcia działań na szczeblach administracji rządowej.
Powiaty - w drodze porozumienia - mogą utworzyć jedno wspólne stanowisko rzecznika konsumentów. Przedsiębiorcy mają obowiązek współpracować z nim, nie mogą odmówić wyjaśnień bądź udostępnienia informacji.
ORGANIZACJE KONSUMENCKIE (fundacje, stowarzyszenia) - niezależne od przedsiębiorców i ich związków organizacje społeczne, do których zadań statutowych należy ochrona interesów konsumentów. Mogą prowadzić dz.g. na zasadach ogólnych, o ile dochód z niej służy wyłącznie realizacji celów statutowych. Uprawnienia:
_ wyrażanie opinii o projektach aktów prawnych i innych dokumentów dotyczących praw i interesów konsumentów,
_ opracowywanie i upowszechnianie konsumenckich programów edukacyjnych; wydawanie czasopism, opracowań badawczych,
broszur i ulotek;
_ wykonywania testów produktów i usług oraz publikowania ich wyników;
_ prowadzenia nieodpłatnego poradnictwa konsumenckiego oraz udzielania nieodpłatnej pomocy konsumentom w dochodzeniu
ich roszczeń, chyba że statut organizacji stanowi, że działalność ta jest wykonywana odpłatnie;
_ udziału w pracach normalizacyjnych;
_ realizowania zadań państwowych w dziedzinie ochrony konsumentów, zlecanych przez organy adm. publ.;
_ ubiegania się o dotacje ze środków publ. na realizację ww. zadań.
Organy adm. publ. są obowiązane do zasięgania opinii organizacji konsumenckich w sprawach dotyczących kierunków działania na rzecz ochrony interesów konsumentów.
STAŁE POLUBOWNE SĄDY KONSUMENCKIE - tworzone przy inspektoratach wojewódzkich na podstawie
umów o zorganizowaniu takich sądów, zawieranych przez wojewódzkich inspektorów z organizacjami pozarządowymi reprezentującymi konsumentów lub przedsiębiorców oraz innymi zainteresowanymi jednostkami organizacyjnymi.
Zakres przedmiotowy - rozpatrują spory o prawa majątkowe wynikłe z umów sprzedaŜy produktów i świadczenia usług zawartych pomiędzy konsumentami i przedsiębiorcami na podstawie regulaminu organizacji i działania stałych polubownych sądów konsumenckich (rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z 25 IX 2001 r.).
Skład sądu:
_ przewodniczący - powoływany i odwoływany przez woj. inspektora IH (na okres kadencji), po zasięgnięciu opinii stron umowy, spośród stałych arbitrów mających wyższe wykształcenie prawnicze; przewodniczący jest organem sądu - kieruje nim i reprezentuje go na zewnątrz; w zakresie działalności adm. podlega nadzorowi woj. inspektora IH;
_stali arbitrzy - w liczbie niezbędnej do zapewnienia prawidłowego działania sądu - wyznaczają (w równej liczbie):
- organizacje reprezentujące konsumentów (tzw. lista A),
- organizacje reprezentujące przedsiębiorców, będące stronami umowy o zorganizowaniu sądu (tzw. lista B);
woj. inspektor IH wpisuje stałych arbitrów na listę i odbiera od nich ślubowanie; co najmniej 1/3 liczby stałych arbitrów powinny stanowić osoby mające wyższe wykształcenie prawnicze; ich kadencja trwa 4 lata i liczy się od dnia wpisania na listę (po jej upływie stały arbiter może brać udział jedynie w rozpoznaniu sprawy rozpoczętej wcześniej z jego udziałem, do czasu jej zakończenia).
Sąd orzekający rozpoznaje sprawę na rozprawie w składzie: superarbitra (przewodniczy rozprawie) oraz 2 arbitrów. Wraz z zawiadomieniem stron o terminie rozprawy przewodniczący wzywa je, aby w terminie tygodniowym od dnia doręczenia wyznaczyły do składu orzekającego po jednym arbitrze z listy, pod rygorem wyznaczenia ich z urzędu. Jeżeli w terminie tygodniowym, w którym strona nie wyznaczyła arbitra, wyznacza go przewodniczący, mając na uwadze, że w składzie orzekającym jeden z arbitrów powinien być wyznaczony z części A, a drugi - z części B listy. Po wyznaczeniu arbitrów do składu orzekającego przewodniczący wyznacza superarbitra spośród stałych arbitrów mających wyższe wykształcenie prawnicze. Przewodniczący może być superarbitrem.
Prezes Urzędu
Prezes Urzędu jest centralnym organem administracji rządowej właściwym w sprawach ochrony konkurencji i konsumentów. Prezes Rady Ministrów sprawuje nadzór nad działalnością Prezesa Urzędu. Prezes Urzędu jest:
1) organem wykonującym zadania nałożone na władze państw członkowskich Unii Europejskiej na podstawie art. 84 i art. 85 Traktatu WE. W szczególności Prezes Urzędu jest właściwym organem ochrony konkurencji w rozumieniu art. 35 rozporządzenia nr 1/2003/WE;
2) jednolitym urzędem łącznikowym w rozumieniu przepisów rozporządzenia nr 2006/2004/WE oraz, w zakresie swoich ustawowych kompetencji, jest właściwym organem, o którym mowa w art. 4 ust. 1 rozporządzenia nr 2006/2004/WE.
Prezes Rady Ministrów powołuje Prezesa Urzędu spośród osób wyłonionych w drodze otwartego i konkurencyjnego naboru. Stanowisko Prezesa Urzędu może zajmować osoba, która:
- posiada tytuł zawodowy magistra lub równorzędny;
- jest obywatelem polskim;
- korzysta z pełni praw publicznych;
- nie była skazana prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe;
- posiada kompetencje kierownicze;
- posiada co najmniej 6-letni staż pracy, w tym co najmniej 3-letni staż pracy na stanowisku kierowniczym;
- posiada wykształcenie i wiedzę z zakresu spraw należących do właściwości Prezesa Urzędu.
Nabór na prezesa urzędu
Informację o naborze na stanowisko Prezesa Urzędu ogłasza się przez umieszczenie ogłoszenia w:
- miejscu powszechnie dostępnym
- w siedzibie Urzędu oraz
- w Biuletynie Informacji Publicznej Urzędu i
- Biuletynie Informacji Publicznej Kancelarii Prezesa Rady Ministrów.
Ogłoszenie powinno zawierać:
1) nazwę i adres Urzędu;
2) określenie stanowiska;
3) wymagania związane ze stanowiskiem wynikające z przepisów prawa;
4) zakres zadań wykonywanych na stanowisku;
5) wskazanie wymaganych dokumentów;
6) termin i miejsce składania dokumentów;
7) informację o metodach i technikach naboru.
Termin, składania dokumentów nie może być krótszy niż 10 dni od dnia opublikowania ogłoszenia w Biuletynie Informacji Publicznej Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. Nabór na stanowisko Prezesa Urzędu przeprowadza zespół, powołany przez Szefa Kancelarii Prezesa Rady Ministrów z upoważnienia Prezesa Rady Ministrów, liczący co najmniej 3 osoby, których wiedza i doświadczenie dają rękojmię wyłonienia najlepszych kandydatów. W toku naboru ocenia się doświadczenie zawodowe kandydata, wiedzę niezbędną do wykonywania zadań na stanowisku, na które jest przeprowadzany nabór, oraz kompetencje kierownicze. Ocena ta może być dokonana na zlecenie zespołu przez osobę niebędącą członkiem zespołu, która posiada odpowiednie kwalifikacje do dokonania tej oceny. Członek zespołu oraz osoba, o której mowa wyżej mają obowiązek zachowania w tajemnicy informacji dotyczących osób ubiegających się o stanowisko, uzyskanych w trakcie naboru. W toku naboru zespół wyłania nie więcej niż 3 kandydatów, których przedstawia Szefowi Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. Z przeprowadzonego naboru zespół sporządza protokół zawierający:
1) nazwę i adres Urzędu;
2) określenie stanowiska, na które był prowadzony nabór, oraz liczbę kandydatów;
3) imiona, nazwiska i adresy nie więcej niż 3 najlepszych kandydatów uszeregowanych według poziomu s spełniania przez nich wymagań określonych w ogłoszeniu o naborze;
4) informację o zastosowanych metodach i technikach naboru;
5) uzasadnienie dokonanego wyboru albo powody niewyłonienia kandydata;
6) skład zespołu.
Wyniki naboru
Wynik naboru ogłasza się niezwłocznie przez umieszczenie informacji w Biuletynie Informacji Publicznej Urzędu i Biuletynie Informacji Publicznej Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. Informacja o wyniku naboru zawiera:
1) nazwę i adres Urzędu;
2) określenie stanowiska, na które był prowadzony nabór;
3) imiona, nazwiska wybranych kandydatów oraz ich miejsca zamieszkania w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego albo informację o niewyłonieniu kandydata.
Umieszczenie w Biuletynie Informacji Publicznej Kancelarii Prezesa Rady Ministrów ogłoszenia o naborze oraz o wyniku tego naboru jest bezpłatne. Prezes Rady Ministrów odwołuje Prezesa Urzędu. Prezes Urzędu pełni obowiązki do dnia powołania jego następcy.
Prezes Urzędu wykonuje swoje zadania przy pomocy Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, zwanego dalej "Urzędem".
Wiceprezesi
Prezes Rady Ministrów powołuje wiceprezesów Urzędu spośród osób wyłonionych w drodze otwartego i konkurencyjnego naboru. Prezes Rady Ministrów odwołuje wiceprezesów Urzędu na wniosek Prezesa Urzędu. Zespół przeprowadzający nabór na stanowiska wiceprezesów powołuje Prezes Urzędu.
Zakres działania
Do zakresu działania Prezesa Urzędu należy:
1) sprawowanie kontroli przestrzegania przez przedsiębiorców przepisów ustawy;
2) wydawanie decyzji w sprawach praktyk ograniczających konkurencję, w sprawach koncentracji przedsiębiorców oraz w sprawach praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów, a także innych decyzji przewidzianych w ustawie;
3) prowadzenie badań stanu koncentracji gospodarki oraz zachowań rynkowych przedsiębiorców;
4) przygotowywanie projektów rządowych programów rozwoju konkurencji oraz projektów rządowej polityki konsumenckiej;
5) współpraca z krajowymi i międzynarodowymi organami i organizacjami, do których zakresu działania należy ochrona konkurencji i konsumentów;
6) wykonywanie zadań i kompetencji organu ochrony konkurencji państwa członkowskiego Unii Europejskiej, określonych w rozporządzeniu nr 1/2003/WE oraz w rozporządzeniu nr 139/2004/WE;
7) wykonywanie zadań i kompetencji właściwego organu oraz jednolitego urzędu łącznikowego państwa członkowskiego Unii Europejskiej, określonych w rozporządzeniu nr 2006/2004/WE;
8) opracowywanie i przedkładanie Radzie Ministrów projektów aktów prawnych dotyczących ochrony konkurencji i konsumentów;
9) przedkładanie Radzie Ministrów okresowych sprawozdań z realizacji rządowych programów rozwoju konkurencji i polityki konsumenckiej;
10) współpraca z organami samorządu terytorialnego, w zakresie wynikającym z rządowej polityki konsumenckiej;
11) inicjowanie badań towarów, wykonywanych przez organizacje konsumenckie;
12) opracowywanie i wydawanie publikacji oraz programów edukacyjnych popularyzujących wiedzę o ochronie konkurencji i konsumentów;
13) występowanie do przedsiębiorców w sprawach ochrony praw i interesów konsumentów;
14) realizacja zobowiązań międzynarodowych Rzeczypospolitej Polskiej w zakresie współpracy i wymiany informacji w sprawach ochrony konkurencji i konsumentów oraz pomocy publicznej;
15) gromadzenie i upowszechnianie orzecznictwa w sprawach z zakresu ochrony konkurencji i konsumentów, w szczególności przez zamieszczanie decyzji Prezesa Urzędu na stronie internetowej Urzędu;
16) współpraca z Szefem Krajowego Centrum Informacji Kryminalnych w zakresie niezbędnym do realizacji jego zadań ustawowych;
Dziennik Urzędowy Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów
Prezes Urzędu wydaje Dziennik Urzędowy Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. W Dzienniku Urzędowym Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów mogą być w całości lub w części publikowane:
a) decyzje i postanowienia Prezesa Urzędu,
b) orzeczenia Sądu Okręgowego w Warszawie - sądu ochrony konkurencji i konsumentów, zwanego dalej "sądem ochrony konkurencji i konsumentów",
c) orzeczenia Sądu Apelacyjnego w sprawach dotyczących apelacji od orzeczeń sądu ochrony konkurencji i konsumentów,
d) orzeczenia Sądu Najwyższego w sprawach dotyczących skarg kasacyjnych od orzeczeń Sądu Apelacyjnego- lub ich sentencje.
Publikacji, dokonuje się z pominięciem informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa, jak również innych tajemnic podlegających ochronie na podstawie odrębnych przepisów. W Dzienniku Urzędowym Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów zamieszcza się również informacje, komunikaty, ogłoszenia, wyjaśnienia i interpretacje mające istotne znaczenie dla stosowania przepisów w sprawach objętych zakresem działania Prezesa Urzędu.
Skład urzędu
Urzędu określa statut nadany, w drodze zarządzenia, przez Prezesa Rady Ministrów. W skład Urzędu wchodzi Centrala w Warszawie oraz delegatury Urzędu
-w Bydgoszczy,
-w Gdańsku,
-w Katowicach,
-w Krakowie,
-w Lublinie,
-w Łodzi,
-w Poznaniu,
-w Warszawie i
-we Wrocławiu.
Delegaturami kierują dyrektorzy delegatur. Organizację
Właściwość delegatur
Prezes Rady Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, właściwość miejscową i rzeczową delegatur .Delegatury Urzędu oprócz spraw należących do ich właściwości mogą załatwiać inne sprawy przekazane im przez Prezesa Urzędu. W szczególnie uzasadnionych przypadkach Prezes Urzędu może sprawę należącą do właściwości delegatury przejąć lub przekazać do załatwienia innej delegaturze Urzędu albo sprawę należącą do swojej właściwości przekazać do załatwienia wskazanej delegaturze. Decyzje i postanowienia w sprawach z zakresu właściwości delegatur oraz w sprawach przekazanych do załatwienia przez Prezesa Urzędu dyrektorzy delegatur wydają w imieniu Prezesa Urzędu.
Prezes Urzędu może zlecić Inspekcji Handlowej przeprowadzenie kontroli lub realizację innych zadań należących do zakresu jego działania.
Samorząd terytorialny i organizacje konsumenckie
Zadania w dziedzinie ochrony interesów konsumentów w zakresie określonym ustawą oraz odrębnymi przepisami wykonują również:
a) samorząd terytorialny,
b) organizacje konsumenckie
c) inne instytucje, do których statutowych lub ustawowych zadań należy ochrona interesów konsumentów.
Zadaniem samorządu terytorialnego w zakresie ochrony praw konsumentów jest prowadzenie edukacji konsumenckiej, w szczególności przez wprowadzenie elementów wiedzy konsumenckiej do programów nauczania w szkołach publicznych.
powiatowy (miejski) rzecznik konsumentów
zadania samorządu powiatowego w zakresie ochrony praw konsumentów wykonuje powiatowy (miejski) rzecznik konsumentów, zwany dalej "rzecznikiem konsumentów". Powiaty mogą, w drodze porozumienia, utworzyć jedno wspólne stanowisko rzecznika konsumentów.
- stosunek pracy nawiązuje starosta lub w miastach na prawach powiatu prezydent miasta.
- Rzecznikiem konsumentów może być osoba posiadająca wyższe wykształcenie, w szczególności prawnicze lub ekonomiczne, i co
najmniej 5-letenią praktykę zawodową.
- Rzecznik konsumentów jest bezpośrednio podporządkowany staroście (prezydentowi miasta).
- Rzecznika konsumentów wyodrębnia się organizacyjnie w strukturze starostwa powiatowego (urzędu miasta), a w powiatach powyżej 100 tys. mieszkańców i w miastach na prawach powiatu rzecznik konsumentów może wykonywać swoje zadania przy pomocy wyodrębnionego biura.
Do zadań rzecznika konsumentów w szczególności należy:
1) zapewnienie bezpłatnego poradnictwa konsumenckiego i informacji prawnej w zakresie ochrony interesów konsumentów;
2) składanie wniosków w sprawie stanowienia i zmiany przepisów prawa miejscowego w zakresie ochrony interesów konsumentów;
3) występowanie do przedsiębiorców w sprawach ochrony praw i interesów konsumentów;
4) współdziałanie z właściwymi miejscowo delegaturami Urzędu, organami Inspekcji Handlowej oraz organizacjami konsumenckimi;
Rzecznik konsumentów może w szczególności wytaczać powództwa na rzecz konsumentów oraz wstępować, za ich zgodą, do toczącego się postępowania w sprawach o ochronę interesów konsumentów. Rzecznik konsumentów w sprawach o wykroczenia na szkodę konsumentów jest oskarżycielem publicznym w rozumieniu przepisów ustawy Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia
Przedsiębiorca, do którego zwrócił się rzecznik konsumentów, jest obowiązany udzielić rzecznikowi wyjaśnień i informacji będących przedmiotem wystąpienia oraz ustosunkować się do uwag i opinii rzecznika.
Sprawozdanie
Rzecznik konsumentów, w terminie do dnia 31 marca każdego roku, przedkłada staroście (prezydentowi miasta) do zatwierdzenia roczne sprawozdanie ze swojej działalności w roku poprzednim oraz przekazuje je właściwej miejscowo delegaturze Urzędu. Rzecznik konsumentów jest obowiązany przekazywać na bieżąco delegaturom Urzędu wnioski i sygnalizować problemy dotyczące ochrony konsumentów, które wymagają podjęcia działań przez organy administracji rządowej.
Krajowa Rada Rzeczników Konsumentów
Przy Prezesie Urzędu działa Krajowa Rada Rzeczników Konsumentów, zwana dalej "Radą". Rada jest stałym organem opiniodawczo-doradczym Prezesa Urzędu w zakresie spraw związanych z ochroną praw konsumentów na szczeblu samorządu powiatowego. Do zadań Rady należy w szczególności:
1) przedstawianie propozycji dotyczących kierunków zmian legislacyjnych w przepisach dotyczących ochrony praw konsumentów;
2) wyrażanie opinii w przedmiocie projektów aktów prawnych lub kierunków rządowej polityki konsumenckiej;
3) wyrażanie opinii w innych sprawach z zakresu ochrony konsumentów przedłożonych Radzie przez Prezesa Urzędu;
4) przekazywanie informacji dotyczących ochrony konsumentów, w zakresie wskazanym przez Prezesa Urzędu.
W skład Rady wchodzi 9 rzeczników konsumentów, po jednym z obszaru właściwości miejscowej delegatur Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Członków Rady powołuje i odwołuje Prezes Urzędu. Powołanie następuje na wniosek dyrektorów delegatur, za pisemną zgodą rekomendowanych rzeczników konsumentów. W przypadku odwołania z funkcji rzecznika konsumentów, członkostwo w Radzie wygasa. Obsługę administracyjną Rady zapewnia Urząd. Urząd zwraca członkom Rady koszty przejazdów na posiedzenia Rady, na zasadach określonych w przepisach w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju. Tryb pracy Rady określa regulamin ustalony przez Prezesa Urzędu.
Organizacje konsumenckie
Organizacje konsumenckie reprezentują interesy konsumentów wobec organów administracji rządowej i samorządowej i mogą uczestniczyć w realizacji rządowej polityki konsumenckiej. Organizacje, mają w szczególności prawo do:
1) wyrażania opinii o projektach aktów prawnych i innych dokumentów dotyczących praw i interesów konsumentów;
2) opracowywania i upowszechniania konsumenckich programów edukacyjnych;
3) wykonywania testów produktów i usług oraz publikowania ich wyników;
4) wydawania czasopism, opracowań badawczych, broszur i ulotek;
5) prowadzenia nieodpłatnego poradnictwa konsumenckiego oraz udzielania nieodpłatnej pomocy konsumentom w dochodzeniu ich roszczeń, chyba że statut organizacji stanowi, że działalność ta jest wykonywana odpłatnie;
6) udziału w pracach normalizacyjnych;
7) realizowania zadań państwowych w dziedzinie ochrony konsumentów, zlecanych przez organy a administracji rządowej i samorządowej;
8) ubiegania się o dotacje ze środków publicznych na realizację zadań,
Organy administracji rządowej i samorządowej są obowiązane do zasięgania opinii organizacji konsumenckich w sprawach dotyczących kierunków działania na rzecz ochrony interesów konsumentów.
Wysokość rocznych dotacji celowych, w rozumieniu przepisów ustawy o finansach publicznych ,przekazywanych z budżetu państwa na realizację zadań, w dziedzinie ochrony konsumentów, jest ustalana w ustawie budżetowej w części budżetu państwa, której dysponentem jest Prezes Urzędu.
Pojęcie przedsiębiorcy według UOKIK
przedsiębiorca
rozumie się przez to przedsiębiorcę w rozumieniu przepisów o swobodzie działalności gospodarczej, a także:
a) osobę fizyczną, osobę prawną, a także jednostkę organizacyjną niemającą osobowości prawnej, której ustawa przyznaje zdolność prawną, organizującą lub świadczącą usługi o charakterze użyteczności publicznej, które nie są działalnością gospodarczą w rozumieniu przepisów o swobodzie działalności gospodarczej,
b) osobę fizyczną wykonującą zawód we własnym imieniu i na własny rachunek lub prowadzącą działalność w ramach wykonywania takiego zawodu,
c) osobę fizyczną, która posiada kontrolę, nad co najmniej jednym przedsiębiorcą, choćby nie prowadziła działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów o swobodzie działalności gospodarczej, jeżeli podejmuje dalsze działania podlegające kontroli koncentracji,
d) związek przedsiębiorców - na potrzeby przepisów dotyczących praktyk ograniczających konkurencję oraz praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów;
związek przedsiębiorców
rozumie się przez to izby, zrzeszenia i inne organizacje zrzeszające przedsiębiorców, o których mowa w pkt 1, jak również związki tych organizacji;
przedsiębiorca dominujący
rozumie się przez to przedsiębiorcę, który posiada kontrolę nad innym przedsiębiorcą
Pojęcie rynku właściwego według UOKIK
rynek właściwy
rozumie się przez to rynek towarów, które ze względu na ich :
- przeznaczenie,
- cenę oraz właściwości,
- w tym jakość,
są uznawane przez ich nabywców za substytuty oraz są oferowane na obszarze, na którym, ze względu na ich rodzaj i właściwości, istnienie barier dostępu do rynku, preferencje konsumentów, znaczące różnice cen i koszty transportu, panują zbliżone warunki konkurencji;
Pojęcie przedsiębiorcy posiadającego pozycję dominującą według UOKIK
pozycja dominująca
rozumie się przez to pozycję przedsiębiorcy, która umożliwia mu zapobieganie skutecznej konkurencji na rynku właściwym przez stworzenie mu możliwości działania w znacznym zakresie niezależnie od konkurentów, kontrahentów oraz konsumentów; domniemywa się, że przedsiębiorca ma pozycję dominującą, jeżeli jego udział w rynku właściwym przekracza 40 %
przejęcie kontroli
rozumie się przez to wszelkie formy bezpośredniego lub pośredniego uzyskania przez przedsiębiorcę uprawnień, które osobno albo łącznie, przy uwzględnieniu wszystkich okoliczności prawnych lub faktycznych, umożliwiają wywieranie decydującego wpływu na innego przedsiębiorcę lub przedsiębiorców; uprawnienia takie tworzą w szczególności:
a) dysponowanie bezpośrednio lub pośrednio większością głosów na zgromadzeniu wspólników albo na walnym zgromadzeniu, także jako zastawnik albo użytkownik, bądź w zarządzie innego przedsiębiorcy (przedsiębiorcy zależnego), także na podstawie porozumień z innymi osobami,
b) uprawnienie do powoływania lub odwoływania większości członków zarządu lub rady nadzorczej innego przedsiębiorcy (przedsiębiorcy zależnego), także na podstawie porozumień z innymi osobami,
c) członkowie jego zarządu lub rady nadzorczej stanowią więcej niż połowę członków zarządu innego przedsiębiorcy (przedsiębiorcy zależnego),
d) dysponowanie bezpośrednio lub pośrednio większością głosów w spółce osobowej zależnej albo na walnym zgromadzeniu spółdzielni zależnej, także na podstawie porozumień z innymi osobami,
e) prawo do całego albo do części mienia innego przedsiębiorcy (przedsiębiorcy zależnego),
f) umowa przewidująca zarządzanie innym przedsiębiorcą (przedsiębiorcą zależnym) lub przekazywanie zysku przez takiego przedsiębiorcę.
Pojęcie przedsiębiorcy dominującego według UOKIK
przedsiębiorca dominujący
rozumie się przez to przedsiębiorcę, który posiada kontrolę nad innym przedsiębiorcą
Pojęcie porozumienia według UOKIK
porozumienia:
a) umowy zawierane między przedsiębiorcami, między związkami przedsiębiorców oraz między przedsiębiorcami i ich związkami albo niektóre postanowienia tych umów,
b) uzgodnienia dokonane w jakiejkolwiek formie przez dwóch lub więcej przedsiębiorców lub ich związki,
c) uchwały lub inne akty związków przedsiębiorców lub ich organów statutowych.
Pojęcie porozumienia dystrybucyjnego według UOKIK
porozumienia dystrybucyjne-
rozumie się przez to porozumienia zawierane między przedsiębiorcami działającymi na różnych szczeblach obrotu, których celem jest zakup towarów dokonywany z zamiarem ich dalszej odsprzedaży;
Praktyki ograniczające konkurencję według UOKIK
Zakaz praktyk ograniczających konkurencję
zakaz porozumień ograniczających konkurencję
Zakaz nadużywania pozycji dominującej
Porozumienia ograniczające konkurencję według UOKIK
Zakazane są porozumienia, których celem lub skutkiem jest wyeliminowanie, ograniczenie lub naruszenie w inny sposób konkurencji na rynku właściwym, polegające w szczególności na:
- ustalaniu, bezpośrednio lub pośrednio, cen i innych warunków zakupu lub sprzedaży towarów;
- ograniczaniu lub kontrolowaniu produkcji lub zbytu oraz postępu technicznego lub inwestycji;
- podziale rynków zbytu lub zakupu;
- stosowaniu w podobnych umowach z osobami trzecimi uciążliwych lub niejednolitych warunków umów, stwarzających tym osobom zróżnicowane warunki konkurencji;
- uzależnianiu zawarcia umowy od przyjęcia lub spełnienia przez drugą stronę innego świadczenia, niemającego rzeczowego ani zwyczajowego związku z przedmiotem umowy;
- ograniczaniu dostępu do rynku lub eliminowaniu z rynku przedsiębiorców nieobjętych porozumieniem;
- uzgadnianiu przez przedsiębiorców przystępujących do przetargu lub przez tych przedsiębiorców i przedsiębiorcę będącego organizatorem przetargu warunków składanych ofert, w szczególności zakresu prac lub ceny.
Porozumienia takie są w całości lub w odpowiedniej części nieważne.
Porozumienia bagatelne według UOKIK
Wyjątki
Zakazu zawierania porozumień nie stosuje się do porozumień zawieranych między:
1) konkurentami, których łączny udział w rynku w roku kalendarzowym poprzedzającym zawarcie porozumienia nie przekracza 5 %;
2) przedsiębiorcami, którzy nie są konkurentami, jeżeli udział w rynku posiadany przez któregokolwiek z nich w roku kalendarzowym poprzedzającym zawarcie porozumienia nie przekracza 10 % (POROZUMIENIA BAGATELNE).
Wyjątek nie dotyczy praktyk polegających na :
- ustalaniu, bezpośrednio lub pośrednio, cen i innych warunków zakupu lub sprzedaży towarów;
- ograniczaniu lub kontrolowaniu produkcji lub zbytu oraz postępu technicznego lub inwestycji;
- podziale rynków zbytu lub zakupu;
- uzgadnianiu przez przedsiębiorców przystępujących do przetargu lub przez tych przedsiębiorców i przedsiębiorcę będącego organizatorem przetargu warunków składanych ofert, w szczególności zakresu prac lub ceny.
Zakazu, nie stosuje się do porozumień, które jednocześnie:
a) przyczyniają się do polepszenia produkcji, dystrybucji towarów lub do postępu technicznego lub gospodarczego;
b) zapewniają nabywcy lub użytkownikowi odpowiednią część wynikających z porozumień korzyści;
c) nie nakładają na zainteresowanych przedsiębiorców ograniczeń, które nie są niezbędne do osiągnięcia tych celów;
d) nie stwarzają tym przedsiębiorcom możliwości wyeliminowania konkurencji na rynku właściwym w zakresie znacznej części określonych towarów.
Ciężar udowodnienia powyższych okoliczności spoczywa na przedsiębiorcy.
Rada Ministrów może, w drodze rozporządzenia, wyłączyć określone rodzaje porozumień spełniające powyższe przesłanki, o których spod zakazu, zawierania porozumień biorąc pod uwagę korzyści, jakie mogą przynieść określone rodzaje porozumień. W rozporządzeniu Rada Ministrów określi:
1) warunki, jakie muszą być spełnione, aby porozumienie mogło być uznane za wyłączone spod zakazu;
2) klauzule, których występowanie w porozumieniu stanowi naruszenie zakazu porozumień ograniczających konkurencję
3) okres obowiązywania wyłączenia oraz może określić klauzule, których występowania w porozumieniu nie uznaje się za naruszenie zakazu porozumień ograniczających konkurencję.
Postacie nadużywania pozycji dominującej według UOKIK
Zakazane jest nadużywanie pozycji dominującej na rynku właściwym przez jednego lub kilku przedsiębiorców. Nadużywanie pozycji dominującej polega w szczególności na:
- bezpośrednim lub pośrednim narzucaniu nieuczciwych cen, w tym cen nadmiernie wygórowanych albo rażąco niskich, odległych terminów płatności lub innych warunków zakupu albo sprzedaży towarów;
- ograniczeniu produkcji, zbytu lub postępu technicznego ze szkodą dla kontrahentów lub konsumentów;
- stosowaniu w podobnych umowach z osobami trzecimi uciążliwych lub niejednolitych warunków umów, stwarzających tym osobom zróżnicowane warunki konkurencji;
- uzależnianiu zawarcia umowy od przyjęcia lub spełnienia przez drugą stronę innego świadczenia, niemającego rzeczowego ani zwyczajowego związku z przedmiotem umowy;
- przeciwdziałaniu ukształtowaniu się warunków niezbędnych do powstania bądź rozwoju konkurencji;
- narzucaniu przez przedsiębiorcę uciążliwych warunków umów, przynoszących mu nieuzasadnione korzyści;
- podziale rynku według kryteriów terytorialnych, asortymentowych lub podmiotowych.
Czynności prawne będące przejawem nadużywania pozycji dominującej są w całości lub w odpowiedniej części nieważne.
Koncentracja przedsiębiorców przewidziana w UOKIK
Zamiar koncentracji podlega zgłoszeniu Prezesowi Urzędu, jeżeli:
1) łączny światowy obrót przedsiębiorców uczestniczących w koncentracji w roku obrotowym poprzedzającym rok zgłoszenia przekracza równowartość 1.000.000.000 euro lub
2) łączny obrót na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przedsiębiorców uczestniczących w koncentracji w roku obrotowym poprzedzającym rok zgłoszenia przekracza równowartość 50.000.000 euro.
( Obrót, obejmuje obrót zarówno przedsiębiorców bezpośrednio uczestniczących w koncentracji, jak i pozostałych przedsiębiorców należących do grup kapitałowych, do których należą przedsiębiorcy bezpośrednio uczestniczący w koncentracji.)
Obowiązek zgłoszenia dotyczy zamiaru:
1) połączenia dwóch lub więcej samodzielnych przedsiębiorców;
2) przejęcia - przez nabycie lub objęcie akcji, innych papierów wartościowych, udziałów lub w jakikolwiek inny sposób - bezpośredniej lub pośredniej kontroli nad jednym lub więcej przedsiębiorcami przez jednego lub więcej przedsiębiorców;
3) utworzenia przez przedsiębiorców wspólnego przedsiębiorcy;
4) nabycia przez przedsiębiorcę części mienia innego przedsiębiorcy (całości lub części przedsiębiorstwa), jeżeli obrót realizowany przez to mienie w którymkolwiek z dwóch lat obrotowych poprzedzających zgłoszenie przekroczył na terytorium RP równowartość 10.000.000 euro.
Nie podlega zgłoszeniu zamiar koncentracji:
1) jeżeli obrót przedsiębiorcy, nad którym ma nastąpić przejęcie kontroli nie przekroczył na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w żadnym z 2 lat obrotowych poprzedzających zgłoszenie równowartości 10.000.000 euro;
( Obrót, obejmuje obrót zarówno przedsiębiorcy, nad którym ma zostać przejęta kontrola, jak i jego przedsiębiorców zależnych).
2) polegającej na czasowym nabyciu lub objęciu przez instytucję finansową akcji albo udziałów w celu ich odsprzedaży, jeżeli przedmiotem działalności gospodarczej tej instytucji jest prowadzone na własny lub cudzy rachunek inwestowanie w akcje albo udziały innych przedsiębiorców, pod warunkiem, że odsprzedaż ta nastąpi przed upływem roku od dnia nabycia lub objęcia (Prezes Urzędu na wniosek instytucji finansowej może przedłużyć, w drodze decyzji, termin, jeżeli instytucja ta udowodni, że odsprzedaż akcji albo udziałów nie była w praktyce możliwa lub uzasadniona ekonomicznie przed upływem roku od dnia ich nabycia.), oraz że:
a) instytucja ta nie wykonuje praw z tych akcji albo udziałów, z wyjątkiem prawa do dywidendy, lub
b) wykonuje te prawa wyłącznie w celu przygotowania odsprzedaży całości lub części przedsiębiorstwa, jego majątku lub tych akcji albo udziałów;
3) polegającej na czasowym nabyciu lub objęciu przez przedsiębiorcę akcji lub udziałów w celu zabezpieczenia wierzytelności, pod warunkiem że nie będzie on wykonywał praw z tych akcji lub udziałów, z wyłączeniem prawa do ich sprzedaży;
4) następującej w toku postępowania upadłościowego, z wyłączeniem przypadków, gdy zamierzający przejąć kontrolę jest konkurentem albo należy do grupy kapitałowej, do której należą konkurenci przedsiębiorcy przejmowanego;
5) przedsiębiorców należących do tej samej grupy kapitałowej.
Dokonanie koncentracji przez przedsiębiorcę zależnego uważa się za jej dokonanie przez przedsiębiorcę dominującego.
Prezes Urzędu, w drodze decyzji, wydaje zgodę na dokonanie koncentracji, w wyniku której konkurencja na rynku nie zostanie istotnie ograniczona, w szczególności przez powstanie lub umocnienie pozycji dominującej na rynku. Prezes Urzędu, w drodze decyzji, wydaje zgodę na dokonanie koncentracji, gdy - po spełnieniu przez przedsiębiorców zamierzających dokonać koncentracji warunków określonych poniżej - konkurencja na rynku nie zostanie istotnie ograniczona, w szczególności przez powstanie lub umocnienie pozycji dominującej na rynku. Prezes Urzędu może na przedsiębiorcę lub przedsiębiorców zamierzających dokonać koncentracji nałożyć obowiązek lub przyjąć ich zobowiązanie, w szczególności do:
1) zbycia całości lub części majątku jednego lub kilku przedsiębiorców,
2) wyzbycia się kontroli nad określonym przedsiębiorcą lub przedsiębiorcami, w szczególności przez zbycie określonego pakietu akcji lub udziałów, lub odwołania z funkcji członka organu zarządzającego lub nadzorczego jednego lub kilku przedsiębiorców,
3) udzielenia licencji praw wyłącznych konkurentowi
- określając w decyzji, termin spełnienia warunków.
W decyzji, Prezes Urzędu nakłada na przedsiębiorcę lub przedsiębiorców obowiązek składania, w wyznaczonym terminie, informacji o realizacji tych warunków.
Prezes Urzędu zakazuje, w drodze decyzji, dokonania koncentracji, w wyniku której konkurencja na rynku zostanie istotnie ograniczona, w szczególności przez powstanie lub umocnienie pozycji dominującej na rynku. Prezes Urzędu wydaje, w drodze decyzji, zgodę na dokonanie koncentracji, w wyniku której konkurencja na rynku zostanie istotnie ograniczona, w szczególności przez powstanie lub umocnienie pozycji dominującej na rynku, w przypadku gdy odstąpienie od zakazu koncentracji jest uzasadnione, a w szczególności:
1) przyczyni się ona do rozwoju ekonomicznego lub postępu technicznego;
2) może ona wywrzeć pozytywny wpływ na gospodarkę narodową.
Uchylenie decyzji
Prezes Urzędu może uchylić decyzje, w których wyraził zgodę na dokonanie koncentracji jeżeli zostały one oparte na nierzetelnych informacjach, za które są odpowiedzialni przedsiębiorcy uczestniczący w koncentracji, lub jeżeli przedsiębiorcy nie spełniają warunków. W przypadku uchylenia decyzji Prezes Urzędu orzeka co do istoty sprawy.
Jeżeli jednak koncentracja została już dokonana, a przywrócenie konkurencji na rynku nie jest możliwe w inny sposób, Prezes Urzędu może, w drodze decyzji, określając termin jej wykonania na warunkach określonych w decyzji, nakazać w szczególności:
1) podział połączonego przedsiębiorcy na warunkach określonych w decyzji;
2) zbycie całości lub części majątku przedsiębiorcy;
3) zbycie udziałów lub akcji zapewniających kontrolę nad przedsiębiorcą lub przedsiębiorcami lub rozwiązanie spółki, nad którą przedsiębiorcy sprawują wspólną kontrolę.
Decyzja taka, nie może być wydana po upływie 5 lat od dnia dokonania koncentracji.
(odpowiednio w przypadku niezgłoszenia Prezesowi Urzędu zamiaru koncentracji, oraz w przypadku niewykonania decyzji o zakazie koncentracji.)
Decyzje, zawierające zgodę na dokonanie koncentracji wygasają, jeżeli w terminie 2 lat od dnia ich wydania koncentracja nie została dokonana. Prezes Urzędu może, na wniosek przedsiębiorcy uczestniczącego w koncentracji, przedłużyć, w drodze postanowienia, termin o rok, jeżeli przedsiębiorca wykaże, że nie nastąpiła zmiana okoliczności, w wyniku której koncentracja może spowodować istotne ograniczenie konkurencji na rynku. Przed wydaniem postanowienia o przedłużeniu terminu, Prezes Urzędu może przeprowadzić postępowanie wyjaśniające. W przypadku wydania postanowienia o odmowie przedłużenia terminu, dokonanie koncentracji po upływie tego terminu wymaga zgłoszenia zamiaru koncentracji Prezesowi Urzędu i uzyskania zgody na jej dokonanie na zasadach i w trybie określonych w ustawie.
Praktyki naruszające zbiorowe interesy konsumentów według UOKIK
Praktyki naruszające zbiorowe interesy konsumentów
Zakazane jest stosowanie praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów. Przez praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów rozumie się godzące w nie bezprawne działanie przedsiębiorcy, w szczególności:
1) stosowanie postanowień wzorców umów, które zostały wpisane do rejestru postanowień wzorców umowy uznanych za niedozwolone, o którym mowa w art. 47945 kpc
2) naruszanie obowiązku udzielania konsumentom rzetelnej, prawdziwej i pełnej informacji;
3) nieuczciwe praktyki rynkowe lub czyny nieuczciwej konkurencji.
Nie jest zbiorowym interesem konsumentów suma indywidualnych interesów konsumentów.
(Ochrona zbiorowych interesów konsumentów przewidziana w ustawie nie wyłącza ochrony wynikającej z innych ustaw, w szczególności z przepisów o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym i przepisów o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Przepisów ustawy nie stosuje się do spraw o uznanie postanowień wzorca umowy za niedozwolone.)
Decyzje w sprawach praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów
Prezes Urzędu wydaje decyzję o uznaniu praktyki za naruszającą zbiorowe interesy konsumentów i nakazującą zaniechanie jej stosowania, jeżeli stwierdzi naruszenie zakazu stosowania praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów W decyzji, Prezes Urzędu
- może określić środki usunięcia trwających skutków naruszenia zbiorowych interesów konsumentów w celu zapewnienia wykonania nakazu, w szczególności zobowiązać przedsiębiorcę do złożenia jednokrotnego lub wielokrotnego oświadczenia o treści i w formie określonej w decyzji
- może również nakazać publikację decyzji w całości lub w części na koszt przedsiębiorcy.
Nie wydaje się decyzji, jeżeli przedsiębiorca zaprzestał stosowania praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów (Ciężar udowodnienia okoliczności, spoczywa na przedsiębiorcy.)W przypadku takim Prezes Urzędu wydaje decyzję o :
- uznaniu praktyki za naruszającą zbiorowe interesy konsumentów
- stwierdzającą zaniechanie jej stosowania.
Jeżeli w toku postępowania w sprawie praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów zostanie uprawdopodobnione - na podstawie:
- okoliczności sprawy,
- informacji zawartych w zawiadomieniu,
- innych informacji będących podstawą wszczęcia postępowania -
że przedsiębiorca stosuje praktykę, naruszającą zbiorowe interesy konsumentów a przedsiębiorca, któremu jest zarzucane naruszenie tego przepisu, zobowiąże się do podjęcia lub zaniechania określonych działań zmierzających do zapobieżenia tym naruszeniom, Prezes Urzędu może, w drodze decyzji, nałożyć obowiązek wykonania tych zobowiązań. W decyzji, Prezes Urzędu :
- może określić termin wykonania zobowiązań.
- nakłada na przedsiębiorcę obowiązek składania w wyznaczonym terminie informacji o stopniu realizacji zobowiązań.
Prezes Urzędu może, z urzędu, uchylić decyzję, , w przypadku gdy:
1) została ona wydana w oparciu o nieprawdziwe, niekompletne lub wprowadzające w błąd informacje lub dokumenty;
2) przedsiębiorca nie wykonuje zobowiązań lub obowiązków.
Prezes Urzędu może, za zgodą przedsiębiorcy, z urzędu uchylić decyzję, , w przypadku gdy nastąpiła zmiana okoliczności, mających istotny wpływ na wydanie decyzji. W przypadku uchylenia decyzji Prezes Urzędu orzeka co do istoty sprawy.
Postępowanie antymonopolowe
Postępowanie przed Prezesem Urzędu jest prowadzone jako
a) postępowanie wyjaśniające,
b) postępowanie antymonopolowe lub
c) postępowanie w sprawie praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów.
Postępowanie wyjaśniające może poprzedzać wszczęcie postępowania antymonopolowego lub postępowania w sprawie praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów.
Prezes Urzędu może wszcząć z urzędu, w drodze postanowienia, postępowanie wyjaśniające, jeżeli okoliczności wskazują na możliwość naruszenia przepisów ustawy, w sprawach dotyczących określonej gałęzi gospodarki, w sprawach dotyczących ochrony interesów konsumentów oraz w innych przypadkach, gdy ustawa tak stanowi.
Postępowanie wyjaśniające może mieć na celu w szczególności:
1) wstępne ustalenie, czy nastąpiło naruszenie przepisów ustawy uzasadniające wszczęcie postępowania antymonopolowego, w tym, czy sprawa ma charakter antymonopolowy;
2) wstępne ustalenie, czy nastąpiło naruszenie uzasadniające wszczęcie postępowania w sprawie zakazu stosowania praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów;
3) badanie rynku, w tym określenie jego struktury i stopnia koncentracji;
4) wstępne ustalenie istnienia obowiązku zgłoszenia zamiaru koncentracji;
5) ustalenie, czy miało miejsce naruszenie chronionych prawem interesów konsumentów uzasadniające podjęcie działań określonych w odrębnych ustawach.
Zakończenie postępowania wyjaśniającego następuje w drodze postanowienia. Postępowanie wyjaśniające nie powinno trwać dłużej niż 30 dni, a w sprawach szczególnie skomplikowanych - nie dłużej niż 60 dni od dnia jego wszczęcia.
Postępowanie z urzędu i na wniosek
Postępowanie antymonopolowe w sprawach
- praktyk ograniczających konkurencję,
- praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów
- nakładania kar pieniężnych wszczyna się z urzędu.
Postępowanie antymonopolowe w sprawach koncentracji wszczyna się na wniosek lub z urzędu.
Przedsiębiorcy są obowiązani do przekazywania wszelkich koniecznych informacji i dokumentów na żądanie Prezesa Urzędu. Żądanie, powinno zawierać:
1) wskazanie zakresu informacji;
2) wskazanie celu żądania;
3) wskazanie terminu udzielenia informacji;
4) pouczenie o sankcjach za nieudzielenie informacji lub za udzielenie informacji nieprawdziwych lub wprowadzających w błąd.
Każdy ma prawo składania na piśmie - z własnej inicjatywy lub na prośbę Prezesa Urzędu - wyjaśnień dotyczących istotnych okoliczności sprawy.
Dowód z dokumentu
Dowodem z dokumentu w postępowaniu przed Prezesem Urzędu może być tylko
1) oryginał dokumentu lub
2) jego kopia poświadczona przez :
- organ administracji publicznej,
- notariusza,
- adwokata,
- radcę prawnego
- upoważnionego pracownika przedsiębiorcy.
Dowodem w postępowaniu przed Prezesem Urzędu jest dokument sporządzony w języku polskim, jeżeli dokument został sporządzony w języku obcym, należy przedłożyć także poświadczone przez tłumacza przysięgłego tłumaczenie na język polski tego dokumentu albo jego części mającej stanowić dowód w sprawie.
Dowód ze świadków
Strona, powołująca się na dowód ze świadków, jest obowiązana wskazać fakty, które mają być potwierdzone zeznaniami poszczególnych świadków, oraz podać dane umożliwiające prawidłowe wezwanie świadka. Prezes Urzędu, wzywając świadka, podaje w wezwaniu imię, nazwisko i miejsce zamieszkania wezwanego, miejsce i czas składania wyjaśnień, określa strony i przedmiot sprawy oraz wskazuje przepisy o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań. Zeznanie świadka, po spisaniu do protokołu, będzie mu odczytane i, stosownie do okoliczności, na podstawie jego uwag uzupełnione lub sprostowane. Protokół przesłuchania świadka podpisuje
- świadek
- prowadzący przesłuchanie pracownik Urzędu.
Biegli
W sprawach wymagających wiadomości specjalnych Prezes Urzędu, po wysłuchaniu wniosków stron co do liczby biegłych i ich wyboru, może wezwać jednego lub kilku biegłych w celu zasięgnięcia ich opinii. Biegłym, może być również osoba prawna wyspecjalizowana w danej dziedzinie. Strona może żądać wyłączenia biegłego z przyczyn, z jakich można żądać wyłączenia pracownika Urzędu, do ukończenia czynności biegłego. Strona składająca wniosek o wyłączenie biegłego po rozpoczęciu przez niego czynności jest obowiązana uprawdopodobnić, że przyczyna uzasadniająca wyłączenie powstała później lub że wcześniej nie była jej znana. Prezes Urzędu może zarządzić okazanie biegłemu akt sprawy i przedmiotu oględzin..
- Opinia biegłego powinna zawierać uzasadnienie.
- Biegli mogą złożyć opinię łączną.
Prezes Urzędu przyznaje biegłym wynagrodzenie według przepisów o kosztach prowadzenia dowodu z opinii biegłego w postępowaniu sądowym, jednakże jeżeli nie wydano decyzji stwierdzającej stosowanie praktyki ograniczającej konkurencję albo naruszającej zbiorowe interesy konsumentów, koszty wynagrodzenia biegłego ponosi Skarb Państwa. Prezes Urzędu może nałożyć na stronę, która złożyła wniosek o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego, obowiązek wpłacenia zaliczki na poczet wydatków biegłego.
Prezes Urzędu może zwrócić się o wydanie opinii do jednostki naukowej w rozumieniu przepisów o zasadach finansowania nauki. W opinii jednostka wskazuje osobę albo osoby, które przeprowadziły badania i wydały opinię. Przepisy o wynagrodzeniu biegłego stosuje się odpowiednio.
Rozprawa
Prezes Urzędu może w toku postępowania przeprowadzić rozprawę. Rozprawa jest jawna, wyjątek rozprawa jest niejawna, jeżeli są podczas niej rozpatrywane informacje stanowiące tajemnicę przedsiębiorstwa, jak również inne tajemnice podlegające ochronie na podstawie odrębnych przepisów Prezes Urzędu może wezwać na rozprawę i przesłuchać strony, świadków oraz zasięgnąć opinii biegłych.
Sąd
Prezes Urzędu może zwrócić się o przesłuchanie świadków lub o zasięgnięcie opinii biegłych do właściwego miejscowo sądu rejonowego, jeżeli przemawia za tym charakter dowodu albo wzgląd na poważne niedogodności lub znaczną wysokość kosztów przeprowadzenia dowodu. Prezes Urzędu, zwracając się do sądu o przeprowadzenie dowodu, wydaje postanowienie, w którym określa:
1) sąd, który ma przeprowadzić dowód;
2) środek dowodowy;
3) fakty podlegające stwierdzeniu.
Prezes Urzędu, na wniosek lub z urzędu, może, w drodze postanowienia, w niezbędnym zakresie ograniczyć prawo wglądu do materiału dowodowego załączonego do akt sprawy, jeżeli udostępnienie tego materiału groziłoby ujawnieniem tajemnicy przedsiębiorstwa, jak również innych tajemnic podlegających ochronie na podstawie odrębnych przepisów. Na to postanowienie przysługuje zażalenie. Składający wniosek o ograniczenie prawa wglądu do materiału dowodowego przedkłada Prezesowi Urzędu również wersję dokumentu niezawierającą informacji objętych ograniczeniem, ze stosowną adnotacją.vStronom udostępnia się wersję dokumentu niezawierającą informacji objętych ograniczeniem, ze stosowną adnotacją.
Pracownicy Urzędu są obowiązani do ochrony tajemnicy przedsiębiorstwa, jak również innych informacji, podlegających ochronie na podstawie odrębnych przepisów, o których powzięli wiadomość w toku postępowania. Przepisu nie stosuje się do informacji powszechnie dostępnych, informacji o wszczęciu postępowania oraz informacji o wydaniu decyzji kończących postępowanie i ich ustaleniach.
Organy administracji publicznej są obowiązane do udostępniania Prezesowi Urzędu znajdujących się w ich posiadaniu akt oraz informacji istotnych dla postępowania toczącego się przed Prezesem Urzędu.
Informacje uzyskane w toku postępowania nie mogą być wykorzystane w innych postępowaniach prowadzonych na podstawie odrębnych przepisów, z tym zastrzeżeniem, że :
1) Przepis nie dotyczy:
a) postępowania karnego prowadzonego w trybie publicznoskargowym lub postępowania karno-skarbowego;
b) innych postępowań prowadzonych przez Prezesa Urzędu;
c) wymiany informacji z Komisją Europejską i organami ochrony konkurencji państw członkowskich Unii Europejskiej na podstawie rozporządzenia nr 1/2003/WE;
d) wymiany informacji z Komisją Europejską i właściwymi organami państw członkowskich Unii Europejskiej na podstawie rozporządzenia nr 2006/2004/WE;
e) przekazywania właściwym organom informacji, które mogą wskazywać na naruszenie odrębnych przepisów.
2) Prezes Urzędu udostępnia organom regulacyjnym w dziedzinie rynku usług telekomunikacyjnych i pocztowych oraz gospodarki paliwami i energią, zwanym dalej "organami regulacyjnymi", informacje, w tym wyniki badań i analiz rynkowych, niezbędne w postępowaniach prowadzonych przez te organy, z wyjątkiem informacji:
a) co do których obowiązek zachowania poufności wynika z zobowiązań międzynarodowych, w szczególności informacji uzyskanych w toku postępowań wszczętych na podstawie art. 81 lub 82 Traktatu WE;
b) uzyskanych od przedsiębiorcy w związku z zastosowaniem art. 109 ustawy.
3) Organy regulacyjne są obowiązane do ochrony informacji w szczególności informacje te nie mogą być wykorzystane w postępowaniach innych niż prowadzone przez organy regulacyjne.
Informacje uzyskane w toku postępowania od organu ochrony konkurencji państwa członkowskiego Unii Europejskiej mogą być wykorzystane w toku tego postępowania na warunkach, na jakich zostały przekazane przez ten organ, włączając w to niewykorzystanie informacji do nałożenia sankcji na określone osoby. Prezes Urzędu zawiadamia strony o zaliczeniu w poczet dowodów informacji uzyskanych w trakcie innego prowadzonego przez niego postępowania.
Prezes Urzędu, wydając decyzję kończącą postępowanie, uwzględnia tylko zarzuty, do których strony mogły się ustosunkować.
Umorzenie postępowania
Prezes Urzędu umarza postępowanie, w drodze postanowienia, w przypadku:
1) wycofania zgłoszenia zamiaru koncentracji przedsiębiorców;
2) nienałożenia kary pieniężnej, o której mowa w art. 106 ust. 2, art. 107 i 108;
3) przejęcia sprawy przez Komisję Europejską na podstawie przepisów prawa wspólnotowego.
Prezes Urzędu może, w drodze postanowienia, umorzyć postępowanie w przypadku rozstrzygnięcia sprawy przez właściwy organ ochrony konkurencji państwa członkowskiego Unii Europejskiej.
Art. 76.
Nie wszczyna się, postępowania, jeżeli upłynęło 5 lat od końca roku, w którym:
1) dopuszczono się naruszenia przepisów ustawy;
2) uprawomocniła się decyzja o nałożeniu kary pieniężnej.
Wyjątki : -Nie wszczyna się postępowania w sprawie stosowania praktyk ograniczających konkurencję, jeżeli od końca roku, w którym zaprzestano ich stosowania, upłynął rok.
-Nie wszczyna się postępowania w sprawie stosowania praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów, jeżeli od końca roku, w którym zaprzestano ich stosowania, upłynął rok.
Koszty
Jeżeli w wyniku postępowania Prezes Urzędu stwierdził naruszenie przepisów ustawy, przedsiębiorca, który dopuścił się tego naruszenia, jest obowiązany ponieść koszty postępowania. W szczególnie uzasadnionych przypadkach Prezes Urzędu może nałożyć na stronę obowiązek zwrotu tylko części kosztów albo nie obciążać jej kosztami. Prezes Urzędu może, niezależnie od wyniku sprawy, nałożyć na stronę obowiązek zwrotu kosztów wywołanych jej niesumiennym lub oczywiście niewłaściwym postępowaniem, a w szczególności kosztów powstałych wskutek uchylenia się od wyjaśnień lub złożenia wyjaśnień niezgodnych z prawdą, zatajenia lub opóźnionego powołania dowodów.
Prezes Urzędu rozstrzyga o kosztach, w drodze postanowienia, które może być zamieszczone w decyzji kończącej postępowanie.
Koszty niezbędnych opinii biegłych i jednostek naukowych w rozumieniu przepisów o zasadach finansowania nauki w sprawach dotyczących koncentracji ponoszą przedsiębiorcy uczestniczący w koncentracji.
Odwołanie
Od decyzji Prezesa Urzędu przysługuje odwołanie do sądu ochrony konkurencji i konsumentów w terminie14 dni od dnia jej doręczenia. W przypadku wniesienia odwołania od decyzji Prezes Urzędu przekazuje je niezwłocznie wraz z aktami sprawy do sądu ochrony konkurencji i konsumentów. Jeżeli Prezes Urzędu uzna odwołanie za słuszne, może - nie przekazując akt sądowi - uchylić albo zmienić swoją decyzję w całości lub w części, o czym bezzwłocznie powiadamia stronę, przesyłając jej nową decyzję, od której stronie przysługuje odwołanie. Przed przekazaniem odwołania do sądu ochrony konkurencji i konsumentów lub uchyleniem albo zmianą decyzji Prezes Urzędu może również, w uzasadnionych przypadkach, przeprowadzić dodatkowe czynności, zmierzające do wyjaśnienia zarzutów podniesionych w odwołaniu.
Do postanowień Prezesa Urzędu, na które przysługuje zażalenie, przepisy powyższe stosuje się odpowiednio, z tym że zażalenie wnosi się w terminie 7 dni od dnia doręczenia postanowienia.
Od decyzji Prezesa Urzędu stronie nie przysługują środki prawne wzruszenia decyzji przewidziane w Kodeksie postępowania administracyjnego, dotyczące wznowienia postępowania, uchylenia, zmiany lub stwierdzenia nieważności decyzji. Przepis stosuje się odpowiednio do postanowień Prezesa Urzędu.
W sprawach nieuregulowanych w ustawie do postępowania przed Prezesem Urzędu stosuje się przepisy ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego, z tym zastrzeżeniem, że w sprawach dotyczących dowodów w postępowaniu przed Prezesem Urzędu w zakresie nieuregulowanym w niniejszym rozdziale stosuje się odpowiednio art. 227-315 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego.
Przepisy niniejszego działu stosuje się odpowiednio w sprawach nakładania kar pieniężnych za naruszenie przepisów ustawy.
Postępowanie antymonopolowe w sprawach praktyk ograniczających konkurencję
zawiadomienie
Każdy może zgłosić Prezesowi Urzędu na piśmie zawiadomienie dotyczące podejrzenia stosowania praktyk ograniczających konkurencję wraz z uzasadnieniem. Zawiadomienie , może zawierać w szczególności:
1) wskazanie przedsiębiorcy, któremu jest zarzucane stosowanie praktyki ograniczającej konkurencję;
2) opis stanu faktycznego będącego podstawą zawiadomienia;
5) dane identyfikujące zgłaszającego zawiadomienie.
Do zawiadomienia dołącza się wszelkie dokumenty, które mogą stanowić dowód naruszenia przepisów ustawy. Prezes Urzędu przekazuje zgłaszającemu zawiadomienie, w terminie określonym w art. 35-37 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego, informację na piśmie o sposobie rozpatrzenia zawiadomienia wraz z uzasadnieniem.
Prezes Urzędu, nie wszczyna postępowania antymonopolowego, w przypadku gdy:
1) Komisja Europejska prowadzi postępowanie w tej samej sprawie;
2) sprawa została rozstrzygnięta przez Komisję Europejską.
Prezes Urzędu, może nie wszcząć postępowania antymonopolowego, w przypadku gdy:
1) właściwy organ ochrony konkurencji innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej prowadzi postępowanie w tej samej sprawie; Jeżeli Prezes Urzędu wszczął postępowanie antymonopolowe w sprawie, może, w drodze postanowienia, zawiesić postępowanie do czasu wydania rozstrzygnięcia przez właściwy organ ochrony konkurencji innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej.
2) sprawa została rozstrzygnięta przez właściwy organ ochrony konkurencji innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej.
Strona
Stroną postępowania jest każdy, wobec kogo zostało wszczęte postępowanie w sprawie praktyk ograniczających konkurencję. Prezes Urzędu wydaje postanowienie o wszczęciu postępowania antymonopolowego i zawiadamia o tym strony.
Zobowiązanie
Jeżeli w toku postępowania antymonopolowego zostanie uprawdopodobnione, że dalsze stosowanie zarzucanej praktyki może spowodować poważne i trudne do usunięcia zagrożenia dla konkurencji, Prezes Urzędu przed zakończeniem postępowania antymonopolowego może, w drodze decyzji, zobowiązać przedsiębiorcę, któremu jest zarzucane stosowanie praktyki, do zaniechania określonych działań w celu zapobieżenia tym zagrożeniom. Wniesienie odwołania nie wstrzymuje wykonania decyzji. Przed wydaniem decyzji stronie nie przysługuje prawo do wypowiedzenia się co do zebranych dowodów i materiałów oraz zgłoszonych żądań. W decyzji, Prezes Urzędu określa czas jej obowiązywania. Decyzja ta obowiązuje nie dłużej niż do czasu wydania decyzji kończącej postępowanie w sprawie. Prezes Urzędu może przedłużyć, w drodze decyzji, czas obowiązywania decyzji.
Rygor natychmiastowej wykonalności
Prezes Urzędu może nadać rygor natychmiastowej wykonalności decyzji w całości lub w części, jeżeli wymaga tego ochrona konkurencji lub ważny interes konsumentów.
Przeszukanie
Jeżeli istnieją uzasadnione podstawy do przypuszczenia, że w lokalu mieszkalnym lub w jakimkolwiek innym pomieszczeniu, nieruchomości lub środku transportu są przechowywane przedmioty, akta, księgi, dokumenty i inne informatyczne nośniki danych w rozumieniu przepisów o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne, mogące mieć wpływ na ustalenie stanu faktycznego istotnego dla prowadzonego postępowania, sąd ochrony konkurencji i konsumentów może, na wniosek Prezesa Urzędu, udzielić zgody na przeprowadzenie przeszukania, w tym na dokonanie zajęcia przedmiotów mogących stanowić dowód w sprawie, przez funkcjonariuszy Policji. W przeszukaniu, bierze również udział upoważniony pracownik Urzędu lub inne osoby. Policja, na polecenie sądu ochrony konkurencji i konsumentów, przeprowadza czynności, o których mowa wyżej
Postępowanie antymonopolowe w sprawach praktyk ograniczających konkurencję powinno być zakończone nie później niż w terminie 5 miesięcy od dnia jego wszczęcia.
Nie wszczyna się postępowania w sprawie stosowania praktyk ograniczających konkurencję, jeżeli od końca roku, w którym zaprzestano ich stosowania, upłynął rok.
Postępowanie antymonopolowe w sprawach koncentracji
Strona
Stroną postępowania jest każdy, kto zgłasza, zamiar koncentracji. Zgłoszenia zamiaru koncentracji dokonują:
1) wspólnie łączący się przedsiębiorcy - w przypadku, połączenia dwóch lub więcej samodzielnych przedsiębiorców 2) przedsiębiorca przejmujący kontrolę - w przypadku, ) przejęcia - przez nabycie lub objęcie akcji, innych papierów wartościowych, udziałów lub w jakikolwiek inny sposób - bezpośredniej lub pośredniej kontroli nad jednym lub więcej przedsiębiorcami przez jednego lub więcej przedsiębiorców;
3) wspólnie wszyscy przedsiębiorcy biorący udział w utworzeniu wspólnego przedsiębiorcy - w przypadku, utworzenia przez przedsiębiorców wspólnego przedsiębiorcy;
4) przedsiębiorca nabywający część mienia innego przedsiębiorcy - w przypadku, nabycia przez przedsiębiorcę części mienia innego przedsiębiorcy (całości lub części przedsiębiorstwa), jeżeli obrót realizowany przez to mienie w którymkolwiek z dwóch lat obrotowych poprzedzających zgłoszenie przekroczył na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej równowartość 10.000.000 euro.
W przypadku gdy koncentracji dokonuje przedsiębiorca dominujący za pośrednictwem co najmniej 2 przedsiębiorców zależnych, zgłoszenia zamiaru tej koncentracji dokonuje przedsiębiorca dominujący.
Opłaty
Od wniosków o wszczęcie postępowania antymonopolowego w sprawach koncentracji przedsiębiorcy uiszczają opłaty. Jeżeli wraz ze złożonym wnioskiem nie zostanie uiszczona opłata, Prezes Urzędu wzywa wnioskodawcę do uiszczenia opłaty w terminie 7 dni, z pouczeniem, że nieuiszczenie opłaty spowoduje pozostawienie wniosku bez rozpatrzenia. Opłaty stanowią dochód budżetu państwa.
Prezes Urzędu:
1) zwraca zgłoszenie zamiaru koncentracji przedsiębiorców, jeżeli zamiar koncentracji nie podlega zgłoszeniu na podstawie art. 13 w związku z art. 14;
2) może zwrócić, w terminie 14 dni, zgłoszenie zamiaru koncentracji przedsiębiorców, jeżeli nie spełnia ono warunków, jakim powinno odpowiadać;
3) może wezwać zgłaszającego zamiar koncentracji do usunięcia wskazanych braków w zgłoszeniu lub uzupełnienia w nim niezbędnych informacji w wyznaczonym terminie;
4) może zwrócić zgłoszenie zamiaru koncentracji przedsiębiorców, jeżeli pomimo wezwania na podstawie pkt 3 zgłaszający zamiar koncentracji nie usuwa wskazanych braków lub nie uzupełnia informacji w wyznaczonym terminie.
Prezes Urzędu może przedstawić przedsiębiorcy lub przedsiębiorcom uczestniczącym w koncentracji warunki polegające na zobowiązaniu w szczególności do:
a) zbycia całości lub części majątku jednego lub kilku przedsiębiorców,
b) wyzbycia się kontroli nad określonym przedsiębiorcą lub przedsiębiorcami, w szczególności przez zbycie określonego pakietu akcji lub udziałów, lub odwołania z funkcji członka organu zarządzającego lub nadzorczego jednego lub kilku przedsiębiorców,
c) udzielenia licencji praw wyłącznych konkurentowi
wyznaczając termin na ustosunkowanie się do zgłoszonej propozycji; brak odpowiedzi lub odpowiedź negatywna powoduje wydanie decyzji zakazującej dokonania koncentracji .
Postępowanie antymonopolowe w sprawach koncentracji powinno być zakończone nie później niż w terminie 2 miesięcy od dnia jego wszczęcia. W przypadku przedstawienia przez przedsiębiorcę warunków w.w. ulega przedłużeniu o 14 dni. Do terminów nie wlicza się okresów oczekiwania na dokonanie zgłoszenia przez pozostałych uczestników koncentracji, a także okresów na usunięcie braków lub uzupełnienie informacji, , lub ustosunkowanie się do przedstawionych przez Prezesa Urzędu warunków, oraz okresów oczekiwania na uiszczenie opłaty.
Przedsiębiorcy, których zamiar koncentracji podlega zgłoszeniu, są obowiązani do wstrzymania się od dokonania koncentracji do czasu wydania przez Prezesa Urzędu decyzji lub upływu terminu, w jakim decyzja powinna zostać wydana. Nie stanowi naruszenia tego obowiązku, , realizacja publicznej oferty kupna lub zamiany akcji, zgłoszonej Prezesowi Urzędu, jeżeli nabywca nie korzysta z prawa głosu wynikającego z nabytych akcji lub czyni to wyłącznie w celu utrzymania pełnej wartości swej inwestycji kapitałowej lub dla zapobieżenia poważnej szkodzie, jaka może powstać u przedsiębiorców uczestniczących w koncentracji.
Czynność prawna, na podstawie której ma nastąpić koncentracja, może być dokonana pod warunkiem wydania przez Prezesa Urzędu, w drodze decyzji, zgody na dokonanie koncentracji lub upływu terminów, o których mowa wyżej.
Nieuczciwe praktyki rynkowe według UPNPR
Praktyka rynkowa stosowana przez przedsiębiorców wobec konsumentów jest nieuczciwa, jeżeli jest sprzeczna z dobrymi obyczajami i w istotny sposób zniekształca lub może zniekształcić zachowanie rynkowe przeciętnego konsumenta przed zawarciem umowy dotyczącej produktu, w trakcie jej zawierania lub po jej zawarciu. Za nieuczciwą praktykę rynkową uznaje się w szczególności praktykę rynkową wprowadzającą w błąd oraz agresywną praktykę rynkową, a także stosowanie sprzecznego z prawem kodeksu dobrych praktyk, jeżeli działania te spełniają przesłanki określone w ust. 1. Za nieuczciwą praktykę rynkową uznaje się prowadzenie działalności w formie systemu konsorcyjnego lub organizowanie grupy z udziałem konsumentów w celu finansowania zakupu w systemie konsorcyjnym. Praktyki te nie podlegają ocenie w świetle przesłanek określonych w ust. 1.
WIĘCEJ - ART. 3 - 10 UPNPR
Pojęcie przedsiębiorcy według UPNPR
przedsiębiorcy - rozumie się przez to osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, które prowadzą działalność gospodarczą lub zawodową, nawet jeżeli działalność ta nie
ma charakteru zorganizowanego i ciągłego, a także osoby działające w ich imieniu lub na ich rzecz
Pojęcie przeciętnego konsumenta według UPNPR
rozumie się przez to konsumenta, który jest dostatecznie dobrze poinformowany, uważny i ostrożny; oceny dokonuje się z uwzględnieniem czynników społecznych, kulturowych, językowych i przynależności danego konsumenta do szczególnej grupy konsumentów, przez którą rozumie się dającą się jednoznacznie zidentyfikować grupę konsumentów, szczególnie podatną na oddziaływanie praktyki rynkowej lub na produkt, którego praktyka rynkowa dotyczy, ze względu na szczególne cechy, takie jak wiek, niepełnosprawność fizyczna lub umysłowa
Podmioty uprawnione do wnoszenia roszczeń według UPNPR
1) Rzecznik Praw Obywatelskich;
2) Rzecznik Ubezpieczonych;
3) krajowa lub regionalna organizacja, której celem statutowym jest ochrona interesów konsumentów;
4) powiatowy (miejski) rzecznik konsumentów.
Pojęcie i rodzaje pomocy publicznej
Pomoc publiczna - wszelka pomoc przyznawana konkretnemu przedsiębiorcy ze środków publ., jej udzielenie nie może powodować zakłócenia konkurencji, równości ani negatywnie wpływać na wymianę handlową pomiędzy p.c. UE. Pomoc publ. może polegać na:
_ przekazaniu przedsiębiorstwu środków rzeczowych lub pieniężnych (wydatek publ.),
_ pozostawieniu w dyspozycji przedsiębiorstwa środków, które powinny stać się dochodem budżetowym lub dochodem funduszu celowego,
_ każde inne wsparcie finansowe przedsiębiorstwa państwowego prowadzące do redukcji jego długów lub przejęcia i konwersji zobowiązań o charakterze publ. i prywatnym.
Kryterium uznania danego środka jako „pomocy” jest wyłącznie skutek jaki wywołuje on dla konkurencji na rynku. Pomoc publ. może być udzielana zarówno jako pomoc państwowa, jak i pomoc j.s.t. Przedsiębiorca może ubiegać się o jeden z 2 nw. rodzajów pomocy publ., tj. o:
_ pomoc „de minimis” (gdy przedsiębiorca w okresie ostatnich trzech lat uzyskał pomoc w łącznej kwocie nieprzekraczającej 100 000 €);
_ pomoc indywidualną (przyznawana zazwyczaj na podstawie programu pomocowego, ale podlegająca obowiązkowi zgłoszenia do Komisji Europejskiej; opinia Prezesa UOKiK wymagana jest tylko wówczas, gdy organ udzielający pomocy wystąpi z wnioskiem o notyfikację).
Ewolucja polskiego prawa pomocy publ.:
_ pomoc istniejąca - przewidziana przepisami ustawy z 22 VII 2002 r. o warunkach dopuszczalności i nadzorowaniu pomocy publ. dla przedsiębiorców; po akcesji Polski do UE ustawa znajduje zastosowanie tylko do tych form pomocy publ., których udzielanie nastąpiło na podstawie jej przepisów,
_ nowa pomoc - (po 1 maja 2004 r.) przepisy prawa europejskiego obowiązują bezpośrednio w Polsce. Ustawa z 30 IV 2004 r. o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publ. reguluje tylko te zagadnienia, które tego wymagają z punktu widzenia przełożenia rozwiązań wspólnotowych na warunki polskie; nie stosuje się do pomocy publ. w rolnictwie.
Rodzaje pomocy publicznej wg ustawy:
1) pomoc udzielaną w ramach programu pomocowego, przez który należy rozumieć akt normatywny, na podstawie którego może być udzielana pomoc indywidualna przedsiębiorstwu określonemu w tym akcie w sposób ogólny i abstrakcyjny, oraz każdy akt , na podstawie którego pomoc niezwiązana z konkretnym projektem może zostać przyznana jednemu lub kilku przedsiębiorstwom na czas nieokreślony lub w nieokreślonej kwocie;
2) pomoc indywidualna, która nie jest udzielana na podstawie programu pomocowego, oraz pomoc, która jest udzielana w ramach programu pomocowego, ale podlega notyfikacji;
3) pomoc indywidualną na restrukturyzację, która jest przewidziana w planie restrukturyzacji określającym działania mające na celu przywrócenie przedsiębiorcy długookresowej zdolności do konkurowania na rynku;
4) pomoc udzielaną w ramach wyłączeń grupowych - projekty udzielenia są zwolnione z obowiązku notyfikacji KE;
5) pomoc „de minimis”, która nie przekracza 100 000 € w ciągu trzech kolejnych lat;
6) pomoc niezgodną z prawem (z naruszeniem art. 88 ust. 3 TWE);
7) pomoc wykorzystaną niezgodnie z przeznaczeniem (decyzją Komisji).
Pojęcie beneficjenta i pojęcie podmiotu udzielającego pomocy publicznej według ustawy o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej
podmiocie udzielającym pomocy - należy przez to rozumieć organ administracji publicznej lub inny podmiot, który jest uprawniony do udzielania pomocy publicznej, w tym przedsiębiorcę publicznego, o którym mowa w art. 2 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 22 września 2006 r. o przejrzystości stosunków finansowych pomiędzy organami publicznymi a przedsiębiorcami publicznymi oraz o przejrzystości finansowej niektórych przedsiębiorców (Dz. U. Nr 191, poz. 1411 i Nr 245, poz. 1775)
beneficjencie pomocy - należy przez to rozumieć podmiot prowadzący działalność gospodarczą, w tym podmiot prowadzący działalność w zakresie rolnictwa lub rybołówstwa, bez względu na formę organizacyjno-prawną oraz sposób finansowania, który otrzymał pomoc publiczną
Postępowanie w sprawach dotyczących pomocy publicznej
Z ustawy:
- postępowanie notyfikacyjne,
- postępowanie przed Komisją,
- postępowanie przed Trybunałem Sprawiedliwości.
Monitorowanie pomocy publicznej
Monitorowanie pomocy publ. - obejmuje gromadzenie, przetwarzanie i przekazywanie informacji o udzielanej pomocy publ., w szczególności o jej rodzajach, formach oraz wielkości. Organem monitorującym pomoc publ. jest Prezes UOKiK, który opiera się na systemie informacji i sprawozdań. Wyniki monitoringu są prezentowane także RM i Sejmowi.
Obowiązki związane z przekazywaniem informacji i sprawozdań spoczywają na:
1) podmiotach ubiegających się o pomoc „de minimis”,
2) beneficjentach pomocy publ., w tym przedsiębiorcach publ. oraz innych podmiotach korzystających z praw wyłącznych lub specjalnych, które wykonują zadania publ.,
3) podmiotach udzielających pomocy publ., w tym podmiotach opracowujących programy pomocowe,
4) organach właściwych do poboru należności publicznoprawnych.
Przekazywanie informacji i sprawozdań odbywa się w terminach i formach ustalonych w aktach wykonawczych do ustawy.
Na beneficjentów pomocy publ., którzy nie dopełnią swych obowiązków składania informacji i sprawozdań lub utrudniają przeprowadzenie kontroli, mogą być nałożone kary pieniężne do wysokości równowartości 10 000 €.
Sprawozdawczość rządowa: na podstawie zgromadzonych sprawozdań Prezes UOKiK opracowuje, w porozumieniu z Ministrem Finansów, sprawozdanie zawierające wyniki monitorowania pomocy publ. w roku poprzednim, które przedstawia się RM, która z kolei przedstawia je Sejmowi (najpóźniej do końca roku kalendarzowego następującego po roku sprawozdawczym).
Prezes UOKiK przedstawia KE, chociaż tylko na jej żądanie, informacje o pomocy „de minimis”
Specjalna strefa ekonomiczna - pojęcie, ustanowienie, łączenie i znoszenie
Specjalną strefą ekonomiczną, zwaną dalej "strefą", jest wyodrębniona zgodnie z przepisami ustawy, niezamieszkała część terytorium RP, na której terenie może być prowadzona działalność gospodarcza na zasadach określonych ustawą.
Strefa może być ustanowiona w celu przyspieszenia rozwoju gospodarczego części terytorium kraju, w szczególności przez:
1) rozwój określonych dziedzin działalności gospodarczej;
2) rozwój nowych rozwiązań technicznych i technologicznych oraz ich wykorzystanie w gospodarce narodowej;
3) rozwój eksportu;
4) zwiększenie konkurencyjności wytwarzanych wyrobów i świadczonych usług;
5) zagospodarowanie istniejącego majątku przemysłowego i infrastruktury gospodarczej;
6) tworzenie nowych miejsc pracy;
7) zagospodarowanie niewykorzystanych zasobów naturalnych z zachowaniem zasad równowagi ekologicznej.
Rada Ministrów, na wniosek ministra gospodarki, ustanawia strefę w drodze rozporządzenia. W rozporządzeniu tym określa się:
1) nazwę, teren i granice strefy,
2) zarządzającego strefą, zwanego dalej "zarządzającym",
3) okres, na jaki ustanawia się strefę
Minister gospodarki przedstawia wniosek, po :
- uzyskaniu opinii zarządu województwa
- zgody rady gminy właściwej ze względu na położenie strefy.
Dołącza do wniosku , analizę przewidywanych skutków społecznych i ekonomicznych ustanowienia strefy.
Strefa może być ustanowiona, wyłącznie na gruntach stanowiących własność
- zarządzającego,
- Skarbu Państwa
- jednostki samorządu terytorialnego,
- związku komunalnego
- będących w użytkowaniu wieczystym zarządzającego.
Wyjątki :
1) Strefa może być ustanowiona także, jeżeli nabycie przez zarządzającego lub jednostkę samorządu terytorialnego prawa do gruntów,
wynika z umowy zobowiązującej, która przewiduje ustanowienie strefy jako jedyny warunek nabycia.
2) Część strefy może obejmować grunty stanowiące własność lub użytkowanie wieczyste podmiotów innych niż wymienione , za ich zgodą, w przypadku gdy:
a) w ramach inwestycji prowadzonej na terenie strefy zostanie utworzona określona liczba nowych miejsc pracy lub zostaną poniesione nakłady inwestycyjne o określonej wartości lub
b) w wyniku inwestycji będzie prowadzona działalność polegająca na uruchomieniu wytwarzania nowych lub znacząco ulepszonych towarów, procesów lub usług, lub
c) inwestycja będzie dotyczyła usług:
- badawczo-rozwojowych,
- informatycznych,
- rachunkowości i kontroli ksiąg,
- w zakresie księgowości, z wyłączeniem deklaracji podatkowych,
- centrów telefonicznych lub
d) realizacja rozpoczętej inwestycji będzie wymagała zwiększenia terenu strefy o nie więcej niż 2 ha.
Rada Ministrów, może na wniosek ministra gospodarki, w drodze rozporządzenia, znieść strefę przed upływem okresu, na jaki została ona ustanowiona,
- zmienić jej obszar lub
- połączyć strefy,
z tym że łączny obszar wszystkich stref nie może przekroczyć 20 tys. ha.
Zniesienie strefy nie może nastąpić w okresie, w którym pozostaje w mocy choćby jedno zezwolenie wydane na podstawie art. 16 ust. Zakazu , nie stosuje się jednak , gdy obszar, na którym przedsiębiorca prowadzi działalność gospodarczą na podstawie zezwolenia, zostanie włączony do obszaru innej strefy z zachowaniem prawa przedsiębiorcy do zwolnień podatkowych na dotychczasowych warunkach.
Zmniejszenie obszaru strefy nie może dotyczyć nieruchomości, na których prowadzona jest działalność na podstawie zezwolenia wydanego zgodnie z art. 16 ust. 1, chyba że przedsiębiorca prowadzący tam działalność na podstawie zezwolenia wyrazi na to zgodę.
(Art. 16. 1.Podstawą do korzystania z pomocy publicznej, udzielanej zgodnie z ustawą, jest zezwolenie na prowadzenie działalności gospodarczej na terenie danej strefy, uprawniające do korzystania z pomocy publicznej, zwane dalej "zezwoleniem") .
Podejmowanie i prowadzenie działalności gospodarczej na terenie specjalnej strefy ekonomicznej
zezwolenie
Podstawą do korzystania z pomocy publicznej, udzielanej zgodnie z ustawą, jest zezwolenie na prowadzenie działalności gospodarczej na terenie danej strefy, uprawniające do korzystania z pomocy publicznej, zwane dalej "zezwoleniem".
Zezwolenie określa przedmiot działalności gospodarczej oraz warunki dotyczące w szczególności:
1) zatrudnienia przez przedsiębiorcę przy prowadzeniu działalności gospodarczej na terenie strefy przez określony czas określonej liczby pracowników;
2) dokonania przez przedsiębiorcę na terenie strefy inwestycji o wartości przewyższającej określoną kwotę;
3) terminu zakończenia inwestycji;
4) maksymalnej wysokości kosztów kwalifikowanych inwestycji i dwuletnich kosztów kwalifikowanych pracy;
Minister właściwy do spraw gospodarki udziela, cofa i zmienia zezwolenie, ale przed tym zasięga opinii zarządzającego strefą przed .
6. Do postępowania w sprawie udzielania, cofania i zmiany zezwolenia stosuje kpa.
Ustalenie przedsiębiorców, którzy uzyskują zezwolenie, następuje w drodze
przetargu lub
rokowań podjętych na podstawie publicznego zaproszenia.
Kontrola
Minister właściwy do spraw gospodarki wykonuje kontrolę działalności gospodarczej podmiotu, który uzyskał zezwolenie, w zakresie i na zasadach określonych w przepisach o koncesjonowaniu działalności gospodarczej. Ustawa nie narusza określonych przepisami uprawnień właściwych organów państwa do kontroli działalności przedsiębiorców.
termin
Zezwolenie wygasa z upływem okresu, na jaki została ustanowiona strefa. Zezwolenie może być cofnięte albo zakres lub przedmiot działalności określony w zezwoleniu może zostać ograniczony, jeżeli przedsiębiorca:
1) zaprzestał na terenie strefy prowadzenia działalności gospodarczej, na którą posiadał zezwolenie, lub
2) rażąco uchybił warunkom określonym w zezwoleniu, lub
3) nie usunął uchybień stwierdzonych w toku kontroli, w terminie do ich usunięcia wyznaczonym w wezwaniu ministra gospodarki.
Na wniosek przedsiębiorcy minister właściwy do spraw gospodarki stwierdza, w drodze decyzji, wygaśnięcie zezwolenia.
Zmiana zezwolenia
Minister właściwy do spraw gospodarki może, na wniosek przedsiębiorcy, po zasięgnięciu opinii zarządzającego strefą, zmienić zezwolenie, przy czym zmiana nie może:
1) dotyczyć obniżenia poziomu zatrudnienia, określonego w zezwoleniu w dniu jego udzielenia, o więcej niż 20 %;
2) skutkować zwiększeniem pomocy publicznej;
3) dotyczyć spełnienia wymagań odnoszących się do inwestycji realizowanej na gruntach stanowiących własność lub użytkowanie wieczyste podmiotów innych niż wymienione w art. 5 ust. 1.
(Strefa może być ustanowiona, wyłącznie na gruntach stanowiących własność
- zarządzającego,
- Skarbu Państwa
- jednostki samorządu terytorialnego,
- związku komunalnego
- będących w użytkowaniu wieczystym zarządzającego).
Do kontroli działalności gospodarczej przedsiębiorcy, stosuje się ustawę swobodzie działalności gospodarczej
Minister właściwy do spraw gospodarki może, w drodze rozporządzenia, powierzyć zarządzającemu:
1) udzielanie, w jego imieniu, zezwoleń,
2) wykonywanie, w jego imieniu, kontroli realizacji warunków zezwolenia
- uwzględniając potrzebę zapewnienia właściwego funkcjonowania strefy.
Zezwolenia, zarządzający wydaje w drodze decyzji.
W przypadku powierzenia zarządzającemu wykonania bieżącej kontroli, jest on upoważniony do dokonywania czynności kontrolnych przewidzianych dla organu koncesyjnego w przepisach o koncesjonowaniu działalności gospodarczej.
Zarządzający niezwłocznie zawiadamia ministra właściwego do spraw gospodarki o powstaniu okoliczności, uzasadniających cofnięcie lub ograniczenie zezwolenia, i może występować do ministra gospodarki z wnioskiem o cofnięcie zezwolenia, ograniczenie jego zakresu lub przedmiotu działalności określonego w zezwoleniu.
Zarządzanie specjalną strefą ekonomiczną oraz prowadzenie działalności na terenie specjalnej strefy ekonomicznej
Specjalną strefą ekonomiczną jest wyodrębniona (zgodnie z przepisami o s.s.e.) niezamieszkała część terytorium Polski, na której może być prowadzona działalność gospodarcza na szczególnych zasadach. Ustanawia ją Rada Ministrów na wniosek ministra właściwego ds. gospodarki (po uzyskaniu opinii wojewody oraz zgody rady gminy (rad gmin) właściwej (właściwych) ze względu na położenie strefy), wyznaczając zarządzającego strefą i sposób wykonywania zarządu. Minister ten ustala plan rozwoju strefy. Dotychczas w RP utworzono 14 s.s.e., np. Suwalska Specjalna Strefa Ekonomiczna czy Krakowski Park Technologiczny.
Strefa może być ustanowiona w celu przyspieszenia rozwoju gospodarczego części terytorium kraju (poprzez np. tworzenie nowych miejsc pracy, rozwój nowych rozwiązań technicznych i technologicznych oraz ich wykorzystanie w gospodarce narodowej czy zagospodarowanie nie wykorzystanych zasobów naturalnych z zachowaniem zasad równowagi ekologiczne - art. 3 ust. o s.s.e.). Dz.g. na terenie s.s.e. korzysta ze zwolnienia z podatku dochodowego.
Zarządzającym może tylko spółka akcyjna lub spółka z o.o., w stosunku do której Skarb Państwa posiada większość głosów, które mogą być oddane na w.z.a. (zgromadzeniu wspólników), oraz jest uprawniony do powoływania i odwoływania większości członków jej zarządu i rady nadzorczej. Sposób wykonywania zarządu strefą przez zarządzającego określa regulamin strefy.
Do zadań zarządzającego należy prowadzenie działań zmierzających do rozwoju dz.g. prowadzonej na terenie strefy:
_ umożliwianie, na podstawie umowy, przedsiębiorcom prowadzącym działalność na terenie strefy używania i korzystania ze składników mienia położonych na obszarze strefy, których zarządzający jest właścicielem lub posiadaczem zależnym,
_ gospodarowanie w sposób ułatwiający prowadzenie dz.g. na terenie strefy urządzeniami infrastruktury gospodarczej i technicznej oraz innymi składnikami mienia, których zarządzający jest właścicielem lub posiadaczem zależnym,
_ świadczenie, na podstawie umowy, przedsiębiorcom prowadzącym działalność na obszarze strefy usług oraz tworzenie
warunków do świadczenia usług przez osoby trzecie,
_ prowadzenie działań promujących podejmowanie działalności gospodarczej w strefie.
W drodze przetargu zarządzający może zlecać osobom trzecim wykonywanie niektórych zadań.
Prowadzenie dz.g. na terenie s.s.e. wymaga zezwolenia, które wydaje (zmienia, cofa) minister właściwy ds. gospodarki po zasięgnięciu opinii zarządzającego strefą. Zezwolenie może być udzielone, jeżeli:
1) na terenie strefy istnieją warunki do prowadzenia działalności, którą zamierza podjąć przedsiębiorca ubiegający się o zezwolenie, w szczególności zakres zamierzonej działalności jest zgodny z planem rozwoju strefy, a zarządzający strefą dysponuje wolnymi terenami, obiektami lub pomieszczeniami, które są niezbędne do prowadzenia takiej działalności,
2) podjęcie działalności na terenie strefy jest uzasadnione stopniem przyczynienia się zamierzonej działalności do osiągnięcia celów określonych w planie rozwoju strefy.
BLOK PRAWA PRZEDSIĘBIORSTW PAŃSTWOWYCH
Pojęcie przedsiębiorstwa państwowego według ustawy o przedsiębiorstwach państwowych
Pojęcie przedsiębiorstwa państwowego
Przedsiębiorstwo państwowe jest
- samodzielnym,
- samorządnym
- samofinansującym się
przedsiębiorcą posiadającym osobowość prawną. Przedsiębiorstwo państwowe uzyskuje osobowość prawną z chwilą wpisania do Krajowego Rejestru Sądowego.
Rodzaje przedsiębiorstw państwowych
Formy prawne:
1) przedsiębiorstwa państwowe - na podstawie ustaw: o przedsiębiorstwach państwowych oraz o samorządzie załogi przedsiębiorstwa państwowego, wyróżnia się dwie podgrupy:
a. przedsiębiorstwo, do którego nie stosuje się przepisów ww. ustaw, ale ustawy tworzące te przedsiębiorstwa i normujące w sposób odmienny i odrębny ich działalność, np. PP „Porty Lotnicze”, PPUP „Poczta Polska”,
b. przedsiębiorstwo działające na zasadach ogólnych, lecz realizujące zadania szczególne - podległe MON, Ministrowi Finansów i in.;
2) przedsiębiorstwa użyteczności publicznej - mają na celu bieżące, nieprzerwane zaspokajanie potrzeb ludności, najczęściej jest to produkcja lub świadczenie usług w zakresie inżynierii sanitarnej, komunikacji miejskiej czy zaopatrzenia ludności w energię elektryczną, gazową, cieplną itp.; ich działalność cechuje: wysoka kapitałochłonność, niekomercyjny charakter oraz konieczność zasilenia ze środków publ.;
3) jednostki badawczo-rozwojowe (instytuty, ośrodki badawczo-rozwojowe, centralne laboratoria) - prowadzenie badań naukowych i prac badawczo-rozwojowych, których wyniki powinny znaleźć zastosowanie w określonych dziedzinach gospodarki narodowej i życia społecznego;
4) jednoosobowe spółki Skarbu Państwa - są traktowane jako formy przejściowe albo docelowe, powołuje się je gdy Skarb Państwa decyduje się na prowadzenie dz.g. bez powierzenia jej realizacji przedsiębiorstwom państwowym lub państwowym jednostkom organizacyjnym; zapewnia to całkowite kierowanie spółką bez potrzeby dzielenia się kompetencjami z samorządem pracowniczym;
5) narodowe fundusze inwestycyjne - reprezentują fundusze inwestycyjne typu zamkniętego, charakteryzują się stałą liczbą uczestników, które posiadają akcje funduszy; powstało dotychczas 15 NFI utworzonych przez SP w formie spółek akcyjnych;
6) fundacje - vide ustawa z 7 kwietnia 1989 r. o fundacjach.
Organy przedsiębiorstwa państwowego
Organy przedsiębiorstwa
- samodzielnie podejmują decyzje
- organizują działalność
we wszystkich sprawach przedsiębiorstwa, zgodnie z przepisami prawa i w celu wykonania zadań przedsiębiorstwa. Organy państwowe mogą podejmować decyzje w zakresie działalności przedsiębiorstwa państwowego tylko w wypadkach przewidzianych przepisami ustawowymi.
Organami przedsiębiorstwa państwowego są:
ogólne zebranie pracowników (delegatów),
rada pracownicza i
dyrektor przedsiębiorstwa.
Dyrektor
Dyrektor przedsiębiorstwa państwowego zarządza przedsiębiorstwem i reprezentuje je na zewnątrz. Działając zgodnie z przepisami prawa, podejmuje decyzje samodzielnie i ponosi za nie odpowiedzialność. Dyrektora przedsiębiorstwa powołuje się na okres 5 lat lub na czas nieokreślony.
Konkurs na dyrektora
Dyrektora przedsiębiorstwa powołuje się spośród kandydatów wyłonionych w drodze konkursu. Powołanie dyrektora bez przeprowadzenia konkursu jest nieważne. W skład komisji konkursowej wchodzą;
A) trzy osoby wskazane przez organ założycielski i
B) dwie wskazane przez radę pracowniczą.
Stosunek pracy dyrektora
Czynności prawne w zakresie stosunku pracy dyrektora przedsiębiorstwa wykonuje organ uprawniony do powołania dyrektora. Organ powołujący dyrektora przedsiębiorstwa państwowego proponuje warunki pracy i płacy osobom przystępującym do konkursu na dyrektora.
zakazy
- Dyrektor przedsiębiorstwa państwowego,
- jego zastępca,
- główny księgowy,
- osoby zatrudnione na stanowiskach równorzędnych oraz
- członkowie rady pracowniczej
nie mogą mieć udziałów lub akcji przedsiębiorców tworzonych przez to przedsiębiorstwo, a także pozostawać w nich w stosunku pracy, ani świadczyć pracy na ich rzecz na podstawie innego tytułu prawnego. Zakaz ten nie dotyczy członkostwa w radach nadzorczych.
Naruszenie zakazu jest podstawą odwołania ze stanowiska lub wypowiedzenia stosunku pracy. Zastępcę dyrektora przedsiębiorstwa oraz głównego księgowego powołuje i odwołuje dyrektor przedsiębiorstwa za zgodą rady pracowniczej.
Powołanie dyrektora przez Radę pracowniczą
- Dyrektora przedsiębiorstwa państwowego powołuje rada pracownicza.
- W przedsiębiorstwach nowo organizowanych pierwszego dyrektora przedsiębiorstwa powołuje organ założycielski. W tym samym trybie organ założycielski może powołać dyrektora, jeżeli rada pracownicza przedsiębiorstwa w terminie 6 miesięcy nie wykorzystała swoich uprawnień
- Do czasu powołania dyrektora w przedsiębiorstwach nowo organizowanych organ założycielski może wyznaczyć tymczasowego kierownika przedsiębiorstwa na okres nie dłuższy niż 6 miesięcy.
Dyrektor przedsiębiorstwa użyteczności publicznej
- Dyrektora przedsiębiorstwa użyteczności publicznej powołuje i odwołuje organ założycielski.
- W przedsiębiorstwie użyteczności publicznej, dla którego organem założycielskim jest wojewoda i którego działalność wykracza poza obszar województwa, dyrektora przedsiębiorstwa powołuje i odwołuje wojewoda w porozumieniu z ministrem właściwym ze względu na przedmiot działalności przedsiębiorstwa.
Od decyzji organu założycielskiego, przysługuje radzie pracowniczej sprzeciw
Zawieszenie dyrektora przez Radę pracownicza
Rada pracownicza uprawniona do powołania dyrektora może go zawiesić w czynnościach na okres nie dłuższy niż 6 miesięcy, jeżeli dalsze pełnienie przez niego funkcji zagraża podstawowym interesom przedsiębiorstwa. Na okres zawieszenia rada pracownicza wyznacza tymczasowego kierownika przedsiębiorstwa. Od decyzji o zawieszeniu służy
- dyrektorowi przedsiębiorstwa oraz
- organowi założycielskiemu sprzeciw
Wniesienie sprzeciwu nie wstrzymuje wykonania decyzji. W okresie zawieszenia dyrektor przedsiębiorstwa zachowuje prawo do dotychczasowego wynagrodzenia oraz inne uprawnienia wynikające ze stosunku pracy.
Odwołanie dyrektora przez Radę pracowniczą
Rada pracownicza może odwołać dyrektora przedsiębiorstwa za zgodą organu założycielskiego. Organ założycielski przedstawia stanowisko w terminie 1 miesiąca od dnia wystąpienia rady pracowniczej w tej sprawie. Odwołanie dyrektora bez zgody organu założycielskiego jest nieważne. W razie nieodwołania dyrektora przez radę pracowniczą ( z przyczyn naruszenia przepisu mówiącego ,że nie może mieć udziałów lub akcji przedsiębiorców tworzonych przez to przedsiębiorstwo, a także pozostawać w nich w stosunku pracy, ani świadczyć pracy na ich rzecz na podstawie innego tytułu prawnego) dyrektora przedsiębiorstwa odwołuje organ założycielski.
Od decyzji, przysługuje radzie pracowniczej sprzeciw .
odwołanie przez radę pracowniczą
Rada pracownicza przedsiębiorstwa może wystąpić do organu założycielskiego z wnioskiem o odwołanie dyrektora przedsiębiorstwa powołanego przez ten organ, jeżeli dyrektor:
- swoją działalnością poważnie narusza przepisy prawa,
- swoją nieprawidłową pracą powoduje, że przedsiębiorstwo nie osiąga zadowalających wyników gospodarczych.
Rada pracownicza może wystąpić do dyrektora przedsiębiorstwa z umotywowanym wnioskiem o odwołanie zastępcy dyrektora.
3. Organ, który otrzymał wniosek rady pracowniczej zobowiązany jest w ciągu 14 dni:
- uwzględnić wniosek albo
- przeprowadzić postępowanie wyjaśniające.
Jeżeli zarzuty w toku postępowania wyjaśniającego zostaną potwierdzone, organ założycielski obowiązany jest w ciągu siedmiu dni uwzględnić wniosek. W wypadku rozbieżności stanowisk w odniesieniu do wyników postępowania wyjaśniającego rada pracownicza może zgłosić sprzeciw.
Odwołanie dyrektora przez organ założycielski
1) dyrektor w związku z pełnieniem funkcji dopuszcza się rażącego naruszenia prawa, ( radzie nie przysługuje sprzeciw)
3) przedsiębiorstwo państwowe przez co najmniej 3 kolejne miesiące nie wypełnia wobec Skarbu Państwa zobowiązań z tytułu podatków,
4) przedsiębiorstwo państwowe przekroczyło wskaźniki przyrostu przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, ustalone przez Trójstronną Komisję do Spraw Społeczno-Gospodarczych lub Radę Ministrów,
Od decyzji o odwołaniu dyrektora z przyczyn określonych w ust. 1 radzie pracowniczej nie przysługuje sprzeciw w trybie art. 63.
Odwołanie dokonane z w.w przyczyn, pociąga za sobą skutki, jakie przepisy prawa wiążą z rozwiązaniem umowy o pracę przez zakład pracy bez wypowiedzenia z winy pracownika. Jeżeli w stosunku do decyzji odwołującej dyrektora przedsiębiorstwa państwowego został zgłoszony sprzeciw, rozwiązanie stosunku pracy z odwołanym dyrektorem następuje w trybie i na zasadach określonych w art. 70-72 Kodeksu pracy po cofnięciu sprzeciwu przez organ, który go wniósł, albo oddaleniu przez sąd wniosku o uchylenie decyzji (uchwały) o odwołaniu dyrektora.
Tymczasowy kierownik
Organ uprawniony do powołania dyrektora może wyznaczyć tymczasowego kierownika przedsiębiorstwa również w innych przypadkach, a w szczególności:
1) odwołania dyrektora,
2) rezygnacji dyrektora z zajmowanego stanowiska,
3) wygaśnięcia okresu, na jaki dyrektor był powołany,
4) zawieszenia przez sąd postępowania upadłościowego,
5) zakończenia lub przerwania postępowania naprawczego,
6) rozwiązania ze skutkiem natychmiastowym umowy o zarządzanie przedsiębiorstwem lub z upływem terminu jej wypowiedzenia,
7) śmierci dyrektora.
Akty prawne regulujące strukturę przedsiębiorstwa
Statut przedsiębiorstwa reguluje strukturę organizacyjną przedsiębiorstwa oraz inne sprawy przewidziane w niniejszej ustawie. Statut uchwala ogólne zebranie pracowników na wniosek dyrektora przedsiębiorstwa.
Zatwierdzenia przez organ założycielski wymagają statuty następujących przedsiębiorstw państwowych:
1) użyteczności publicznej,
2) handlu zagranicznego,
3) stacji radiowych i telewizyjnych, przemysłu teleelektronicznego, transportu samochodowego i budownictwa łączności,
4) Państwowej Komunikacji Samochodowej oraz zakładów naprawczych taboru kolejowego.
wojewoda
W przedsiębiorstwie użyteczności publicznej, dla którego organem założycielskim jest wojewoda i którego działalność wykracza poza obszar województwa, statut zatwierdza wojewoda w porozumieniu z ministrem właściwym ze względu na przedmiot działalności przedsiębiorstwa. Podjęcie decyzji w sprawie zatwierdzenia statutu powinno nastąpić w możliwie krótkim terminie, nie dłuższym jednak niż 3 miesiące od przedłożenia statutu organowi założycielskiemu.
statut przedsiębiorstwa
określa tworzenie zakładów i innych jednostek organizacyjnych przedsiębiorstwa państwowego, system kontroli wewnętrznej, stosunki prawne między jednostkami organizacyjnymi wchodzącymi w skład przedsiębiorstwa oraz zasady występowania w stosunkach prawnych z innymi jednostkami organizacyjnymi .
Organy doradcze i opiniodawcze
Statut przedsiębiorstwa państwowego może przewidywać powołanie jako organów doradczych i opiniodawczych dyrektora
- kolegium przedsiębiorstwa oraz
-rady techniczno-ekonomicznej.
Członków tych organów powołuje dyrektor przedsiębiorstwa.
komisja do rozstrzygania sporów majątkowych
Statut przedsiębiorstwa może przewidywać powołanie przez dyrektora przedsiębiorstwa komisji do rozstrzygania sporów majątkowych między jednostkami organizacyjnymi, wchodzącymi w skład przedsiębiorstwa. Komisji przewodniczy radca prawny przedsiębiorstwa. Jeżeli statut nie stanowi inaczej, orzeczenie komisji jest ostateczne.
regulamin organizacyjny
Regulamin organizacyjny przedsiębiorstwa państwowego określa szczegółowo zakres działania, podział czynności i odpowiedzialność osób pełniących funkcje kierownicze i samodzielne w przedsiębiorstwie. Regulamin organizacyjny przedsiębiorstwa ustala dyrektor po zasięgnięciu opinii rady pracowniczej.
Przedstawicielstwo przedsiębiorstwa państwowego
Samodzielne dokonywanie czynności prawnych
Do dokonywania czynności prawnych samodzielnie w imieniu przedsiębiorstwa państwowego upoważniony jest dyrektor.
- Zastępcy dyrektora oraz
- pełnomocnicy przedsiębiorstwa
działają w granicach ich umocowania. Jeżeli czynności prawne, dokonywane przez osoby w.w, obejmują rozporządzanie prawem,
- którego wartość przekracza 5 000 zł lub
- czynności te mogą spowodować powstanie zobowiązania przedsiębiorstwa do świadczenia o wartości powyżej5 000 złotych,
do skuteczności oświadczenia woli wymagane jest współdziałanie co najmniej dwóch osób.
Ustanowienie pełnomocników
Pełnomocników ustanawia i odwołuje dyrektor przedsiębiorstwa. Udzielenie pełnomocnictwa wymaga formy pisemnej pod rygorem nieważności. Udzielenie i odwołanie pełnomocnictwa podlega ujawnieniu w Krajowym Rejestrze Sądowym. Nie dotyczy to
- pełnomocnictwa do dokonywania poszczególnych czynności oraz
- ustanawiania pełnomocników procesowych.
Umowa o zarządzanie przedsiębiorstwem państwowym
Organ założycielski może powierzyć zarządzanie przedsiębiorstwem państwowym
osobie fizycznej lub
osobie prawnej.
Powierzenie zarządzania przedsiębiorstwem może nastąpić:
1)z inicjatywy organu założycielskiego za zgodą
- rady pracowniczej i
- ogólnego zebrania pracowników (delegatów) przedsiębiorstwa,
2) na wniosek rady pracowniczej przedsiębiorstwa za zgodą ogólnego zebrania pracowników (delegatów).
Z inicjatywą powierzenia zarządzania przedsiębiorstwem może wystąpić również zarządca komisaryczny, o ile istnieją przesłanki do uchylenia zarządu komisarycznego. Wniosek zarządcy komisarycznego powinien być poparty:
1) pozytywnym wynikiem referendum przeprowadzonego w przedsiębiorstwie albo
pozytywną opinią działających w przedsiębiorstwie organizacji związkowych, pod warunkiem, że członkowie tych organizacji stanowią ponad połowę pracowników przedsiębiorstwa.
Z chwilą objęcia obowiązków przez zarządcę:
1) organy samorządu załogi ulegają rozwiązaniu z mocy prawa,
2) organ założycielski odwołuje dyrektora przedsiębiorstwa,
3) zarządca przejmuje kompetencje dyrektora przedsiębiorstwa i organów samorządu załogi, z wyjątkiem:
a) prawa sprzeciwu wobec decyzji organu założycielskiego,
b) przyjmowania i zatwierdzania sprawozdania finansowego,
c) dokonywania podziału na fundusze wygospodarowanego zysku przez przedsiębiorstwo oraz zasad wykorzystania tych funduszy.
umowa zarządzanie przedsiębiorstwem
Powierzenie zarządzania następuje w drodze umowy zawartej na czas oznaczony, nie krótszy niż 3 lata, między
a) Skarbem Państwa reprezentowanym przez organ założycielski a
b) zarządcą
Umowa powinna określać w szczególności:
- obowiązki zarządcy w zakresie bieżącego zarządzania oraz zmian i usprawnień w przedsiębiorstwie,
- zasady wynagradzania zarządcy
- kryteria oceny efektywności zarządzania,
- odpowiedzialność za powierzone przedsiębiorstwo.
Jeżeli zarządcą jest osoba prawna, umowa powinna przewidywać, kto w jej imieniu będzie dokonywał czynności zarządu. Zarządca, a w takim przypadku, tj.osoba działająca w jego imieniu, jest umocowany do składania wszelkich oświadczeń woli w imieniu zarządzanego przedsiębiorstwa.
Rozwiązanie umowy
Organ założycielski może rozwiązać ze skutkiem natychmiastowym umowę o zarządzanie przedsiębiorstwem, jeżeli:
1) zarządca w związku z zarządzaniem przedsiębiorstwem dopuszcza się rażącego naruszenia prawa,
2) przedsiębiorstwo państwowe przez co najmniej 3 kolejne miesiące nie wypełnia zobowiązań wobec Skarbu Państwa z tytułu podatków,
3) zarządca w sposób istotny naruszył postanowienia umowy o zarządzanie przedsiębiorstwem,
4) przedsiębiorstwo państwowe przekroczyło wskaźniki przyrostu przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia
Niezwłocznie po ustaniu umowy o zarządzanie przedsiębiorstwem rada nadzorcza przedsiębiorstwa zarządza i przeprowadza wybory do organów samorządu załogi przedsiębiorstwa, chyba że zawarto umowę na dalszy okres.
Rada nadzorcza
W przedsiębiorstwie państwowym, w którym zarządca objął swe obowiązki, organ założycielski ustanawia radę nadzorczą powierza jej wykonywanie stałego nadzoru nad działalnością przedsiębiorstwa. Pracownicy przedsiębiorstwa wybierają jedną trzecią składu rady nadzorczej. Kompetencje,
a) przyjmowania i zatwierdzania sprawozdania finansowego,
b) dokonywania podziału na fundusze wygospodarowanego zysku przez przedsiębiorstwo oraz zasad wykorzystania tych funduszy
przejmuje organ założycielski. Organ założycielski może kompetencje te przekazać radzie nadzorczej.
Postępowanie naprawcze w przedsiębiorstwie państwowym
strata
Jeżeli przedsiębiorstwo prowadzi działalność ze stratą, organ założycielski w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw finansów publicznych może wszcząć postępowanie naprawcze, ustanawiając nad przedsiębiorstwem zarząd komisaryczny. Jeżeli przedsiębiorstwo państwowe przekroczyło wskaźniki przyrostu przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia organ założycielski może wszcząć postępowanie naprawcze, ustanawiając nad przedsiębiorstwem zarząd komisaryczny. Od decyzji organu założycielskiego nie przysługuje sprzeciw.
Ustanowienie zarządu komisarycznego
Zarząd komisaryczny ustanawia się na czas oznaczony. Ustanowienie zarządu komisarycznego i jego uchylenie podlega wpisowi do Krajowego Rejestru Sądowego. Zasady sprawowania zarządu komisarycznego określa organ założycielski. Koszty związane ze sprawowaniem zarządu komisarycznego obciążają przedsiębiorstwo państwowe.
Osoba sprawująca zarząd komisaryczny
Organ założycielski wyznacza i odwołuje osobę sprawującą zarząd komisaryczny. Z chwilą ustanowienia zarządu komisarycznego organy przedsiębiorstwa ulegają rozwiązaniu. Organ założycielski odwołuje dyrektora przedsiębiorstwa. Osoba sprawująca zarząd komisaryczny przejmuje kompetencje organów przedsiębiorstwa, z wyjątkiem:
1) przyjmowania i zatwierdzania sprawozdania finansowego,
2) dokonywania podziału wygospodarowanego zysku przez przedsiębiorstwo na fundusze oraz zasad wykorzystania tych funduszy.
Kompetencje te przejmuje organ założycielski.
Program naprawy
Osoba sprawująca zarząd komisaryczny niezwłocznie po jego ustanowieniu jest obowiązana przedstawić organowi założycielskiemu do zatwierdzenia program naprawy przedsiębiorstwa.
sprawozdanie
Osoba sprawująca zarząd komisaryczny przedstawia organowi założycielskiemu co trzy miesiące sprawozdanie ze swojej działalności.
Uchylenie zarządu komisarycznego
Jeżeli ustaną przyczyny ustanowienia zarządu komisarycznego organ założycielski wyda zarządzenie o uchyleniu tego zarządu. Organ założycielski może w każdym czasie uchylić zarząd komisaryczny i zarządzić likwidację przedsiębiorstwa, jeżeli dalsze wykonywanie programu naprawczego nie rokuje poprawy gospodarki przedsiębiorstwa.
Uprawnienia ministra właściwego do spraw finansów publicznych, określone w niniejszej ustawie, wykonuje dyrektor właściwej izby skarbowej, w wypadku gdy funkcje organu założycielskiego pełni wojewoda.
Postępowanie likwidacyjne i upadłościowe w przedsiębiorstwie państwowym
Likwidacja
Likwidacja przedsiębiorstwa państwowego polega na zadysponowaniu jego składnikami materialnymi i niematerialnymi, o których mowa w art. 551 Kodeksu cywilnego, i wykreśleniu przedsiębiorstwa państwowego z Krajowego Rejestru Sądowego, po zaspokojeniu lub zabezpieczeniu wierzycieli. Likwidacja przedsiębiorstwa państwowego może nastąpić, jeżeli:
1) przedsiębiorstwo prowadzi działalność gospodarczą ze stratą w ciągu kolejnych sześciu miesięcy,
2) prawomocnym wyrokiem sądu lub ostateczną decyzją administracyjną zakazano przedsiębiorstwu działania we wszystkich
dziedzinach objętych dotychczasowym przedmiotem działania, a przedsiębiorstwo nie podjęło działalności w innej dziedzinie,
3) z wnioskiem takim zwróci się zarząd komisaryczny,
4) ponad połowę aktywów ogółem przedsiębiorstwa łącznie:
a) stanowią udziały, inne tytuły uczestnictwa w spółkach lub obligacje,
b) oddano do używania innym osobom na podstawie umów prawa cywilnego.
Decyzję o likwidacji podejmuje organ założycielski :
z własnej inicjatywy bądź
na wniosek rady pracowniczej przedsiębiorstwa,
o ile minister właściwy do spraw Skarbu Państwa nie zgłosi sprzeciwu, wraz z uzasadnieniem, w terminie 14 dni. Od decyzji organu założycielskiego radzie pracowniczej i dyrektorowi przedsiębiorstwa przysługuje sprzeciw .
Z chwilą postawienia przedsiębiorstwa państwowego w stan likwidacji:
1) organ założycielski odwołuje dyrektora przedsiębiorstwa i wyznacza likwidatora,
2) ulegają rozwiązaniu, z mocy prawa, organy samorządu załogi przedsiębiorstwa,
3) kompetencje rady pracowniczej do zatwierdzania rocznych sprawozdań finansowych przedsiębiorstw państwowych, postawionych w stan likwidacji, wykonuje organ założycielski.
Upadłość
Przedsiębiorstwo państwowe może być postawione w stan upadłości. Z dniem ogłoszenia upadłości przedsiębiorstwa państwowego:
1) organ założycielski odwołuje dyrektora przedsiębiorstwa i wyznacza reprezentanta upadłego,
2) ulegają rozwiązaniu, z mocy prawa, organy samorządu załogi przedsiębiorstwa.
Wynagrodzenie reprezentanta upadłego ustala sędzia komisarz, na wniosek organu założycielskiego, zgodnie z przepisami prawa upadłościowego. Wynagrodzenie reprezentanta upadłego wypłacane jest z funduszu masy upadłości i zaliczane do kosztów postępowania upadłościowego.
Z dniem ogłoszenia o wszczęciu postępowania upadłościowego wobec likwidowanego przedsiębiorstwa postępowanie likwidacyjne ulega zawieszeniu, a następnie, z dniem ogłoszenia upadłości, umorzeniu z mocy prawa.
Nadzór nad przedsiębiorstwem państwowym
Organ założycielski dokonuje kontroli i oceny działalności przedsiębiorstwa oraz pracy dyrektora. Organ założycielski ma prawo władczego wkraczania w sprawy przedsiębiorstwa tylko w wypadkach przewidzianych przepisami ustawowymi. Akt o utworzeniu przedsiębiorstwa może przewidzieć, że uprawnienia organu założycielskiego w zakresie nadzoru, określone w niniejszej ustawie, mogą być przekazane powołanej przez ten organ radzie nadzorczej.
zadania
Organ założycielski ma prawo nałożyć na przedsiębiorstwo obowiązek wprowadzenia do planu przedsiębiorstwa
- zadania lub
- wyznaczyć przedsiębiorstwu zadanie poza planem,
jeżeli jest to niezbędne ze względu na potrzeby obrony kraju, w wypadku klęski żywiołowej bądź w celu wykonania zobowiązań międzynarodowych. W wypadku takim organ założycielski zapewnia przedsiębiorstwu środki niezbędne do wykonania nałożonego na przedsiębiorstwo zadania. Wykonanie zadania następuje na podstawie umowy zawartej między przedsiębiorstwem a jednostką organizacyjną wskazaną przy nakładaniu zadania.
decyzja
Organ założycielski, w razie stwierdzenia, że decyzja dyrektora jest sprzeczna z prawem, wstrzymuje jej wykonanie oraz zobowiązuje dyrektora do jej zmiany lub cofnięcia.
Sprzeciw
- Dyrektorowi przedsiębiorstwa oraz
- radzie pracowniczej
przysługuje prawo wniesienia sprzeciwu w stosunku do decyzji podjętych wobec przedsiębiorstwa przez organ sprawujący nad nim nadzór. Sprzeciw wraz z jego uzasadnieniem wnosi się do organu, który decyzję wydał, w terminie 7 dni od daty jej przekazania. Wniesienie sprzeciwu wstrzymuje wykonanie decyzji. W razie podtrzymania decyzji przez organ, do którego został skierowany sprzeciw, dyrektorowi przedsiębiorstwa oraz radzie pracowniczej przysługuje prawo wniesienia w ciągu siedmiu dni sprawy do sądu. Sąd w terminie czternastu dni wyznacza rozprawę.
Szkoda
W razie doznania szkody z powodu wykonania decyzji organu sprawującego nadzór, przedsiębiorstwo może żądać od tego organu odszkodowania. Spory wynikłe na tym tle rozstrzyga sąd. Z żądaniem odszkodowania może wystąpić
- dyrektor przedsiębiorstwa lub
- rada pracownicza przedsiębiorstwa.
Pojęcie komercjalizacji
Komercjalizacja, w rozumieniu ustawy, polega na przekształceniu przedsiębiorstwa państwowego w spółkę, spółka ta wstępuje we wszystkie stosunki prawne, których podmiotem było przedsiębiorstwo państwowe, bez względu na charakter prawny tych stosunków. Jeżeli przepisy ustawy nie stanowią inaczej.
Rodzaje komercjalizacji
Rodzaje komercjalizacji :
1) W celu prywatyzacji
2) Jako cel sam w sobie.
Komercjalizacja w celu komunalizacji
Komunalizacja
Z uzasadnionym wnioskiem dokonania komercjalizacji przedsiębiorstwa państwowego w celu komunalizacji może wystąpić do ministra Skarbu organ wykonawczy obszarze j.s.t., na obszarze której znajduje się siedziba tego przedsiębiorstwa, na podstawie uchwały organu stanowiącego tej jednostki. W przypadku nieuwzględnienia wniosku minister informuje organ wykonawczy j.s.t., podając jednocześnie uzasadnienie odmowy.
Minister właściwy do spraw Skarbu Państwa, na wniosek
1) organu wykonawczego jednostki samorządu terytorialnego, na obszarze której znajduje się siedziba spółki, w której Skarb Państwa posiada akcje, lub
2) organu wykonawczego związku jednostek samorządu terytorialnego, na obszarze którego mieści się siedziba spółki,
może zbyć nieodpłatnie część lub wszystkie posiadane przez Skarb Państwa akcje tej spółki na rzecz tej jednostki samorządu terytorialnego lub związku jednostek samorządu terytorialnego, o ile zostały spełnione łącznie następujące warunki:
a) przedmiot działalności spółki jest związany z realizacją zadań własnych tej j.s.t. lub związku j.s.t.,
b) spółka wykonuje działalność gospodarczą na obszarze składającej wniosek j.s.t. lub związku j.s.t.,
c) spółka nie jest wpisana na listę spółek o szczególnym znaczeniu dla gospodarki państwa lub inne listy spółek o znaczeniu państwowym, tworzone na podstawie przepisów odrębnych.
- Zbycie akcji , nie jest zbyciem akcji na zasadach ogólnych
( stosuje się odpowiednio do nieodpłatnego zbycia akcji posiadanych przez j.s.t lub związek j.s.t na rzecz innej j.s.t lub związku j.s.t , przy czym kompetencje ministra Skarbu w zakresie zbywania akcji wykonuje organ wykonawczy j.s.t. lub związku jednostek samorządu terytorialnego.)
- Do zbycia akcji nie stosuje się przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego
- Zbycie akcji jest jawne i następuje na podstawie umowy cywilnoprawnej.
- Uprawnieni pracownicy w spółce powstałej w wyniku komercjalizacji, której akcje zostały nieodpłatnie zbyte, zachowują uprawnienia do nieodpłatnego nabycia akcji, kompetencje ministra Skarbu w zakresie zbywania akcji wykonuje organ wykonawczy j.s.t. lub organ wykonawczy związku j.s.t.
Sprzedaż albo zbycie akcji przez j.s.t.
W przypadku sprzedaży akcji Skarbu państwa, o których mowa wyżej część uzyskanych przychodów j.s.t lub związek j.s.t przekazuje, w terminie 3 miesięcy od dnia uzyskania przychodów z tego tytułu, na wyodrębnione rachunki funduszy celowych, w następującej wysokości:
1) 5 % przychodów ze sprzedaży akcji - na Fundusz Reprywatyzacji,
2) 15 % przychodów ze sprzedaży akcji - na Fundusz Restrukturyzacji Przedsiębiorców,
3) 2 % przychodów ze sprzedaży akcji - na Fundusz Skarbu Państwa,
4) 2 % przychodów ze sprzedaży akcji - na Fundusz Nauki i Technologii Polskiej.
Jeżeli j.s.t lub związek j.s.t zbędzie te akcje w drodze czynności prawnej innej niż sprzedaż, w terminie 3 miesięcy od dnia dokonania takiej czynności, przekazuje na wyodrębnione rachunki funduszy celowych, kwotę stanowiącą równowartość:
(Jeżeli j.s.t lub związek j.s.t przekaże nieodpłatnie akcje, na rzecz innej jednostki samorządu terytorialnego lub związku jednostek samorządu terytorialnego, przepisu nie stosuje się.)
1) 5 % wartości księgowej zbytych akcji - na Fundusz Reprywatyzacji,
2) 15 % wartości księgowej zbytych akcji - na Fundusz Restrukturyzacji Przedsiębiorców,
3) 2 % wartości księgowej zbytych akcji - na Fundusz Skarbu Państwa,
4) 2 % wartości księgowej zbytych akcji - na Fundusz Nauki i Technologii Polskiej
- przy czym wartość księgową zbytych akcji ustala się na dzień ich zbycia.
Podmioty związane z komercjalizacją
Komercjalizacja jest to ogół zmian mających na celu oparcie czegoś na zasadach komercyjnych (handlowych).
W przypadku przedsiębiorstwa oznacza ono przystosowanie go do warunków gospodarki rynkowej. Np. przedsiębiorstwo państwowe zostaje przekształcone w jednoosobową spółkę Skarbu Państwa gdzie jedynym właścicielem pakietu akcji lub głównym udziałowcem jest państwo.
Komercjalizacja, w myśl Ustawy z dnia 30 sierpnia 1996 roku o komercjalizacji i prywatyzacji, polega na przekształceniu przedsiębiorstwa państwowego w jednoosobową spółkę Skarbu Państwa - w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością lub spółki akcyjnej.
Komercjalizacji przedsiębiorstwa państwowego dokonuje minister właściwy do spraw Skarbu Państwa, działający w imieniu Skarbu Państwa. Jeśli cel jest inny niż prywatyzacja, potrzebuje on zgody Rady Ministrów.
Komercjalizacja przedsiębiorstwa państwowego może nastąpić:
z inicjatywy ministra właściwego do spraw Skarbu Państwa lub na wniosek organu założycielskiego
na wniosek dyrektora i rady pracowniczej przedsiębiorstwa
na uzasadniony wniosek sejmiku właściwego województwa
Przekształcenie przedsiębiorstwa w spółkę kapitałową, której wyłącznym akcjonariuszem jest Skarb Państwa dokonuje się na podstawie aktu komercjalizacji, który sporządza minister właściwy do spraw Skarbu Państwa.
2. Pojęcie to odnosić się może jednak również do innych dziedzin ludzkiej aktywności. Np. komercjalizacja sztuki, gdzie jej dzieła stają się przedmiotem handlu, a sam proces twórczy podporządkowany jest osiągnięciu zysku, co wymaga dostosowania się do potrzeb odbiorcy (który staje się klientem), często kosztem artystycznej niezależności i jakości. Z tego powodu komercjalizacja postrzegana bywa jako zjawisko negatywne.
3. Komercjalizacja nieruchomości odnosi się do nieruchomości komercyjnych i oznacza wynajęcie budynku (a tym samym stworzenie produktu inwestycyjnego przynoszącego dochód).
Akt komercjalizacji
Akt komercjalizacji
Minister właściwy do spraw Skarbu Państwa sporządza za Skarb Państwa akt komercjalizacji przedsiębiorstwa państwowego. W akcie komercjalizacji ustala się:
1) statut spółki,
2) wysokość kapitału zakładowego spółki,
3) imiona i nazwiska członków organów pierwszej kadencji,
4) osobę upoważnioną do zgłoszenia wniosku o wpisanie spółki do rejestru przedsiębiorców, jeżeli jest to osoba inna niż zarząd.
Akt komercjalizacji zastępuje czynności określone w przepisach KsH, poprzedzające złożenie wniosku o wpisanie spółki do rejestru przedsiębiorców. Niezwłocznie po sporządzeniu aktu komercjalizacji :
- zarząd lub
- osoba upoważniona w tym akcie przez ministra Skarbu
zgłasza do sądu rejestrowego właściwego dla siedziby spółki wniosek o wpisanie spółki do rejestru przedsiębiorców. Dniem komercjalizacji jest pierwszy dzień miesiąca przypadającego po wpisaniu spółki do rejestru przedsiębiorców. Z tym dniem następuje skutek wykreślenia przedsiębiorstwa państwowego z rejestru.
Minister Skarbu reprezentuje Skarb Państwa w odniesieniu do spółki powstałej w wyniku przekształcenia przedsiębiorstwa państwowego
Postępowanie w sprawie komercjalizacji przedsiębiorstwa państwowego
Komercjalizacji mogą podlegać przedsiębiorstwa państwowe, z wyjątkiem:
1) postawionych w stan likwidacji lub w stan upadłości,
2) wykonujących prawomocną decyzję o podziale lub łączeniu przedsiębiorstwa państwowego,
3) przedsiębiorstw, w stosunku do których toczy się postępowanie układowe - do chwili uprawomocnienia się układu,
4) przedsiębiorstw, w stosunku do których toczy się bankowe postępowanie ugodowe - do chwili uprawomocnienia się ugody,
5) zarządzanych na podstawie umowy o zarządzaniu przedsiębiorstwem, chyba że zarządca wystąpi z wnioskiem o komercjalizację
przedsiębiorstwa państwowego,
6) działających na podstawie ustaw innych niż ustawa o przedsiębiorstwach państwowych, chyba że przedsiębiorstwa te podlegają
komercjalizacji w drodze odrębnych ustaw,
7) przedsiębiorstw, których uprawnione organy złożyły wniosek o dokonanie prywatyzacji bezpośredniej - do czasu rozpatrzenia
wniosku,
8) w stosunku do których wydane zostało zarządzenie o prywatyzacji bezpośredniej,
9) przedsiębiorstw wykonujących w dniu 1 stycznia 2006 r. działalność gospodarczą w zakresie międzynarodowego transportu
morskiego.
Komercjalizacji przedsiębiorstwa państwowego dokonuje minister Skarbu Państwa
1) na wniosek organu założycielskiego,
2) na wniosek dyrektora przedsiębiorstwa państwowego i rady pracowniczej,
3) z własnej inicjatywy.
W przypadku komercjalizacji
1) na wniosek organu założycielskiego,
o zamiarze komercjalizacji organ założycielski zawiadamia
- dyrektora przedsiębiorstwa państwowego
- radę pracowniczą
2) na wniosek dyrektora przedsiębiorstwa państwowego i rady pracowniczej,
w przypadku komercjalizacji na wniosek dyrektora i rady pracowniczej przedsiębiorstwa państwowego, do wniosku należy dołączyć kwestionariusz przedsiębiorstwa państwowego przeznaczonego do komercjalizacji, wraz z dokumentami niezbędnymi do sporządzenia aktu komercjalizacji
3) z własnej inicjatywy.
minister właściwy Skarbu zawiadamia o zamiarze komercjalizacji
- dyrektora przedsiębiorstwa państwowego,
- radę pracowniczą oraz
- organ założycielski przedsiębiorstwa państwowego.
Dyrektor przedsiębiorstwa państwowego jest zobowiązany doręczyć ministrowi Skarbu Państwa, w terminie nie przekraczającym 3 miesięcy od dnia otrzymania zawiadomienia:
kwestionariusz przedsiębiorstwa państwowego przeznaczonego do komercjalizacji,
dokumenty niezbędne do sporządzenia aktu komercjalizacji.
Jeśli dyrektor nie dopełni tego obowiązku minister Skarbu zawiadamia organ założycielski, na którym spoczywa obowiązek doręczenia dokumentów w ciągu 1 miesiąca od dnia zawiadomienia.
Rada Ministrów w drodze rozporządzenia, określi wzór kwestionariusza oraz wykaz dokumentów.
Akt komercjalizacji
Minister właściwy do spraw Skarbu Państwa sporządza za Skarb Państwa akt komercjalizacji przedsiębiorstwa państwowego. W akcie komercjalizacji ustala się:
1) statut spółki,
2) wysokość kapitału zakładowego spółki,
3) imiona i nazwiska członków organów pierwszej kadencji,
4) osobę upoważnioną do zgłoszenia wniosku o wpisanie spółki do rejestru przedsiębiorców, jeżeli jest to osoba inna niż zarząd.
Akt komercjalizacji zastępuje czynności określone w przepisach KsH, poprzedzające złożenie wniosku o wpisanie spółki do rejestru przedsiębiorców. Niezwłocznie po sporządzeniu aktu komercjalizacji :
- zarząd lub
- osoba upoważniona w tym akcie przez ministra Skarbu
zgłasza do sądu rejestrowego właściwego dla siedziby spółki wniosek o wpisanie spółki do rejestru przedsiębiorców. Dniem komercjalizacji jest pierwszy dzień miesiąca przypadającego po wpisaniu spółki do rejestru przedsiębiorców. Z tym dniem następuje skutek wykreślenia przedsiębiorstwa państwowego z rejestru.
Minister Skarbu reprezentuje Skarb Państwa w odniesieniu do spółki powstałej w wyniku przekształcenia przedsiębiorstwa państwowego
Rada nadzorcza
W spółce powstałej w wyniku komercjalizacji działa rada nadzorcza. Liczbę członków rady nadzorczej określa statut
wyjątek : pierwsza rada nadzorcza liczy 5 osób, w tym 2 przedstawicieli pracowników. W spółkach powstałych z przekształcenia przedsiębiorstw przemysłu rolno-spożywczego rolnicy lub rybacy oraz pracownicy mają po 1 przedstawicielu w radzie nadzorczej.
(W razie ogłoszenia upadłości spółki, w której Skarb Państwa jest jedynym akcjonariuszem, walne zgromadzenie może podjąć uchwałę
o zaprzestaniu działania rady nadzorczej i odwołaniu jej członków.) W spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością powstałych w wyniku komercjalizacji można nie ustanawiać rady nadzorczej. Prawo kontroli wykonuje wówczas wspólnik lub osoba przez niego upełnomocniona.
Rada nadzorcza w czasie ,gdy :
1)Skarb Państwa pozostaje jedynym akcjonariuszem
Uwaga : Przedstawicieli pracowników do pierwszej rady nadzorczej wybiera ogólne zebranie pracowników (delegatów). Nie dokonanie wyboru przedstawicieli pracowników, rolników lub rybaków do składu pierwszej rady nadzorczej nie stanowi przeszkody do wpisania spółki do rejestru przedsiębiorców ani do podejmowania ważnych uchwał przez radę.
W czasie, w którym Skarb Państwa pozostaje jedynym akcjonariuszem spółki powstałej w wyniku komercjalizacji, członków rady nadzorczej powołuje i odwołuje walne zgromadzenie, ale
- 2/5 składu rady nadzorczej stanowią osoby wybrane przez pracowników albo
- osoby wybrane w 1/5 przez pracowników i w 1/5 przez rolników lub rybaków.
Członkowie rady nadzorczej są powoływani spośród osób, które złożyły egzamin.
Wybory : Tryb wyboru członków rady nadzorczej przez pracowników albo pracowników i rolników lub rybaków określa
- statut spółki albo
- regulaminy uchwalone w sposób określony w statucie,
Członkowie rad nadzorczych będący przedstawicielami pracowników albo pracowników i rolników lub rybaków wybierani są w wyborach
- bezpośrednich i tajnych,
- przy zachowaniu zasady powszechności.
Odwołanie : Na pisemny wniosek co najmniej 15% ogółu pracowników spółki przeprowadza się głosowanie o odwołanie przedstawiciela pracowników z rady nadzorczej.
Zakazy: W czasie gdy Skarb Państwa pozostaje jedynym akcjonariuszem spółki, członkowie rady nadzorczej tej spółki nie mogą:
a) pozostawać w stosunku pracy ze spółką ani świadczyć pracy lub usług na jej rzecz na podstawie innego tytułu prawnego,
b) posiadać akcji lub udziałów u przedsiębiorców tworzonych przez spółkę, z wyjątkiem akcji dopuszczonych do obrotu na rynku regulowanym,
c) pozostawać u przedsiębiorców, o których mowa w pkt 2, w stosunku pracy ani świadczyć pracy lub usług na ich rzecz na podstawie innego tytułu prawnego, (nie dotyczy członkostwa w radach nadzorczych, z wyjątkiem rad nadzorczych konkurencyjnych przedsiębiorców)
d) wykonywać zajęć, które pozostawałyby w sprzeczności z ich obowiązkami albo mogłyby wywołać podejrzenie o stronniczość lub interesowność. ( Zajęciem takim jest również pełnienie funkcji z wyboru w zakładowej organizacji związkowej)
Zakaz pozostawania w stosunku pracy w spółce powstałej w wyniku komercjalizacji nie dotyczy osób wybranych do rady nadzorczej przez pracowników.
2) skarb państwa nie jest jedynym akcjonariuszem
Od chwili, w której Skarb Państwa przestał być jedynym akcjonariuszem spółki powstałej w wyniku komercjalizacji, postanowienia statutu dotyczące powoływania i odwoływania członków rady nadzorczej mogą być zmienione, z tym że pracownicy albo pracownicy i rolnicy lub rybacy zachowują prawo wyboru:
- 2 członków rady jeśli liczy ona do 6 członków, z tym że w spółkach powstałych z przekształcenia przedsiębiorstw przemysłu rolno-spożywczego rolnicy lub rybacy zachowują prawo wyboru 1 członka rady nadzorczej,
- 3 członków rady jeśli liczy ona od 7 do 10, rolnicy lub rybacy zachowują prawo wyboru 1 członka rady nadzorczej,
- 4 członków rady jeśli liczy ona 11 lub więcej członków, rolnicy lub rybacy zachowują prawo wyboru 2 członków rady nadzorczej.
Wybory Członkowie ci wybierani są w wyborach bezpośrednich i tajnych, przy zachowaniu zasady powszechności. Wynik wyborów jest wiążący dla walnego zgromadzenia.
Pracownik
Pracownikowi spółki, będącemu członkiem jej rady nadzorczej, spółka nie może, w okresie trwania kadencji rady ani w okresie roku po zakończeniu kadencji, wypowiedzieć stosunku pracy. W tym czasie spółka nie może również zmienić na niekorzyść pracownika warunków pracy lub płacy.
Zakazy
Osobami wskazanymi przez Skarb Państwa lub inne państwowe osoby prawne do pełnienia funkcji członka rady nadzorczej spółki powstałej w drodze komercjalizacji nie mogą być osoby:
1) zatrudnione w biurach poselskich, senatorskich, poselsko-senatorskich lub biurach posłów do Parlamentu Europejskiego na podstawie umowy o pracę, umowy zlecenia lub innej umowy o podobnym charakterze,
2) wchodzące w skład organów partii politycznych reprezentujących partie polityczne na zewnątrz oraz uprawnionych do zaciągania zobowiązań,
3) zatrudnione przez partie polityczne na podstawie umowy o pracę.
Zarząd
W spółkach powstałych w drodze komercjalizacji, a także po zbyciu przez Skarb Państwa ponad połowy akcji spółki, pracownicy wybierają 1 członka zarządu, jeżeli średnioroczne zatrudnienie w spółce wynosi powyżej 500 pracowników. Zasady oraz tryb wyboru statut. Przepisy statutu dotyczące wyborów, uwzględniają zasady powszechności, tajności oraz bezpośredniego udziału pracowników. Wynik wyborów jest wiążący dla organu powołującego zarząd. Niedokonanie wyboru członka zarządu przez pracowników spółki nie stanowi przeszkody do wpisania spółki do rejestru przedsiębiorców ani do podejmowania ważnych uchwał przez zarząd.
Zarząd
W spółce, w której ponad połowa akcji należy do Skarbu Państwa, członkowie zarządu powoływani i odwoływani są przez radę nadzorczą. Powołanie na członka zarządu następuje po przeprowadzeniu postępowania kwalifikacyjnego przez radę nadzorczą; przepis ten nie dotyczy członka zarządu wybranego przez pracowników. Celem postępowania kwalifikacyjnego jest sprawdzenie i ocena kwalifikacji kandydatów oraz wyłonienie najlepszego kandydata na członka zarządu.
Umowa o zarząd
Sprawowanie zarządu w spółce może być zlecone osobie fizycznej w drodze umowy. Wtedy w spółce ustanawia się jednoosobowy zarząd. Wyłonienie osoby zarządzającej następuje w drodze konkursu .O przeprowadzeniu konkursu
- postanawia walne zgromadzenie
- przeprowadza rada nadzorcza .
Umowę, w imieniu spółki zawiera rada nadzorcza za zgodą walnego zgromadzenia. Umowa, powinna określać w szczególności:
1) obowiązki osoby, której zlecono sprawowanie zarządu, w tym zakres zmian i usprawnień w przedsiębiorstwie spółki
2) wynagrodzenie osoby, której zlecono sprawowanie zarządu,
3) czas, na jaki umowa jest zawarta,
4) przesłanki przedterminowego rozwiązania umowy.
Umowa, podlega złożeniu do sądu prowadzącego rejestr.
Spółka jako założyciel spółki
Spółka powstała w wyniku komercjalizacji może być jedynym założycielem
- spółki akcyjnej lub
- spółki z o.o.
W spółce powstałej w wyniku komercjalizacji, w której ponad połowa ogólnej liczby akcji należy do Skarbu Państwa, zgody walnego zgromadzenia wymaga:
1) zawiązanie innej spółki,
2) objęcie albo nabycie akcji innej spółki,
3) zbycie nabytych lub objętych akcji innej spółki., uchwała walnego zgromadzenia określa warunki i tryb zbycia akcji.
Statut może określać warunki, w jakich dokonywanie w.w czynności nie wymaga zgody walnego zgromadzenia. Pracownicy spółki powstałej w wyniku przekształcenia przedsiębiorstwa państwowego, którzy nabyli akcje tej spółki, mogą wykonywać prawo głosu na walnym zgromadzeniu przez przedstawiciela wybranego ze swojego grona.
Sprzedaż aktywów
Spółka powstała w wyniku komercjalizacji, w której ponad połowa ogólnej liczby akcji należy do Skarbu Państwa, sprzedaje składniki aktywów trwałych w rozumieniu przepisów o rachunkowości, których wartość przekracza równowartość w złotych kwoty 5.000 euro, w drodze przetargu, z tym zastrzeżeniem, że
a) Spółka ta może sprzedać składniki aktywów trwałych bez przeprowadzenia przetargu, za cenę nie niższą niż 2/3 ceny wywoławczej w przypadku nieruchomości i ceny wywoławczej w przypadku pozostałych składników aktywów trwałych, w przypadku gdy na uprzednio ogłoszony przetarg nie wpłynęła żadna oferta.
b) Na obniżenie ceny sprzedaży składników aktywów trwałych, których cena wywoławcza przekracza równowartość w złotych kwoty 30.000 euro, wymagana jest zgoda walnego zgromadzenia.
Kwoty wyrażone w euro, przelicza się na złote według średniego kursu NBP, liczonego na dzień podjęcia uchwały zarządu o sprzedaży.
Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, sposób i tryb organizowania przetargu.
Darowizna
Zawarcie przez spółkę, w której ponad połowa akcji należy do Skarbu Państwa umowy, której zamiarem jest:
- darowizna lub
- zwolnienie z długu oraz
- innej umowy niezwiązanej z przedmiotem działalności gospodarczej spółki określonym w statucie,
wymaga zgody rady nadzorczej pod rygorem nieważności czynności prawnej. Przepisu nie stosuje się do umów o wartości nieprzekraczającej równowartości w złotych kwoty 5.000 euro. Równowartość, oblicza się według kursu ogłaszanego przez NBP w dniu zawarcia umowy.
Struktura spółki powstałej w wyniku komercjalizacji
Rada nadzorcza
W spółce powstałej w wyniku komercjalizacji działa rada nadzorcza. Liczbę członków rady nadzorczej określa statut
wyjątek : pierwsza rada nadzorcza liczy 5 osób, w tym 2 przedstawicieli pracowników. W spółkach powstałych z przekształcenia przedsiębiorstw przemysłu rolno-spożywczego rolnicy lub rybacy oraz pracownicy mają po 1 przedstawicielu w radzie nadzorczej.
(W razie ogłoszenia upadłości spółki, w której Skarb Państwa jest jedynym akcjonariuszem, walne zgromadzenie może podjąć uchwałę
o zaprzestaniu działania rady nadzorczej i odwołaniu jej członków.) W spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością powstałych w wyniku komercjalizacji można nie ustanawiać rady nadzorczej. Prawo kontroli wykonuje wówczas wspólnik lub osoba przez niego upełnomocniona.
Rada nadzorcza w czasie ,gdy :
1)Skarb Państwa pozostaje jedynym akcjonariuszem
Uwaga : Przedstawicieli pracowników do pierwszej rady nadzorczej wybiera ogólne zebranie pracowników (delegatów). Nie dokonanie wyboru przedstawicieli pracowników, rolników lub rybaków do składu pierwszej rady nadzorczej nie stanowi przeszkody do wpisania spółki do rejestru przedsiębiorców ani do podejmowania ważnych uchwał przez radę.
W czasie, w którym Skarb Państwa pozostaje jedynym akcjonariuszem spółki powstałej w wyniku komercjalizacji, członków rady nadzorczej powołuje i odwołuje walne zgromadzenie, ale
- 2/5 składu rady nadzorczej stanowią osoby wybrane przez pracowników albo
- osoby wybrane w 1/5 przez pracowników i w 1/5 przez rolników lub rybaków.
Członkowie rady nadzorczej są powoływani spośród osób, które złożyły egzamin.
Wybory : Tryb wyboru członków rady nadzorczej przez pracowników albo pracowników i rolników lub rybaków określa
- statut spółki albo
- regulaminy uchwalone w sposób określony w statucie,
Członkowie rad nadzorczych będący przedstawicielami pracowników albo pracowników i rolników lub rybaków wybierani są w wyborach
- bezpośrednich i tajnych,
- przy zachowaniu zasady powszechności.
Odwołanie : Na pisemny wniosek co najmniej 15% ogółu pracowników spółki przeprowadza się głosowanie o odwołanie przedstawiciela pracowników z rady nadzorczej.
Zakazy: W czasie gdy Skarb Państwa pozostaje jedynym akcjonariuszem spółki, członkowie rady nadzorczej tej spółki nie mogą:
a) pozostawać w stosunku pracy ze spółką ani świadczyć pracy lub usług na jej rzecz na podstawie innego tytułu prawnego,
b) posiadać akcji lub udziałów u przedsiębiorców tworzonych przez spółkę, z wyjątkiem akcji dopuszczonych do obrotu na rynku regulowanym,
c) pozostawać u przedsiębiorców, o których mowa w pkt 2, w stosunku pracy ani świadczyć pracy lub usług na ich rzecz na podstawie innego tytułu prawnego, (nie dotyczy członkostwa w radach nadzorczych, z wyjątkiem rad nadzorczych konkurencyjnych przedsiębiorców)
d) wykonywać zajęć, które pozostawałyby w sprzeczności z ich obowiązkami albo mogłyby wywołać podejrzenie o stronniczość lub interesowność. ( Zajęciem takim jest również pełnienie funkcji z wyboru w zakładowej organizacji związkowej)
Zakaz pozostawania w stosunku pracy w spółce powstałej w wyniku komercjalizacji nie dotyczy osób wybranych do rady nadzorczej przez pracowników.
2) skarb państwa nie jest jedynym akcjonariuszem
Od chwili, w której Skarb Państwa przestał być jedynym akcjonariuszem spółki powstałej w wyniku komercjalizacji, postanowienia statutu dotyczące powoływania i odwoływania członków rady nadzorczej mogą być zmienione, z tym że pracownicy albo pracownicy i rolnicy lub rybacy zachowują prawo wyboru:
- 2 członków rady jeśli liczy ona do 6 członków, z tym że w spółkach powstałych z przekształcenia przedsiębiorstw przemysłu rolno-spożywczego rolnicy lub rybacy zachowują prawo wyboru 1 członka rady nadzorczej,
- 3 członków rady jeśli liczy ona od 7 do 10, rolnicy lub rybacy zachowują prawo wyboru 1 członka rady nadzorczej,
- 4 członków rady jeśli liczy ona 11 lub więcej członków, rolnicy lub rybacy zachowują prawo wyboru 2 członków rady nadzorczej.
Wybory Członkowie ci wybierani są w wyborach bezpośrednich i tajnych, przy zachowaniu zasady powszechności. Wynik wyborów jest wiążący dla walnego zgromadzenia.
Pracownik
Pracownikowi spółki, będącemu członkiem jej rady nadzorczej, spółka nie może, w okresie trwania kadencji rady ani w okresie roku po zakończeniu kadencji, wypowiedzieć stosunku pracy. W tym czasie spółka nie może również zmienić na niekorzyść pracownika warunków pracy lub płacy.
Zakazy
Osobami wskazanymi przez Skarb Państwa lub inne państwowe osoby prawne do pełnienia funkcji członka rady nadzorczej spółki powstałej w drodze komercjalizacji nie mogą być osoby:
1) zatrudnione w biurach poselskich, senatorskich, poselsko-senatorskich lub biurach posłów do Parlamentu Europejskiego na podstawie umowy o pracę, umowy zlecenia lub innej umowy o podobnym charakterze,
2) wchodzące w skład organów partii politycznych reprezentujących partie polityczne na zewnątrz oraz uprawnionych do zaciągania zobowiązań,
3) zatrudnione przez partie polityczne na podstawie umowy o pracę.
Zarząd
W spółkach powstałych w drodze komercjalizacji, a także po zbyciu przez Skarb Państwa ponad połowy akcji spółki, pracownicy wybierają 1 członka zarządu, jeżeli średnioroczne zatrudnienie w spółce wynosi powyżej 500 pracowników. Zasady oraz tryb wyboru statut. Przepisy statutu dotyczące wyborów, uwzględniają zasady powszechności, tajności oraz bezpośredniego udziału pracowników. Wynik wyborów jest wiążący dla organu powołującego zarząd. Niedokonanie wyboru członka zarządu przez pracowników spółki nie stanowi przeszkody do wpisania spółki do rejestru przedsiębiorców ani do podejmowania ważnych uchwał przez zarząd.
Zarząd
W spółce, w której ponad połowa akcji należy do Skarbu Państwa, członkowie zarządu powoływani i odwoływani są przez radę nadzorczą. Powołanie na członka zarządu następuje po przeprowadzeniu postępowania kwalifikacyjnego przez radę nadzorczą; przepis ten nie dotyczy członka zarządu wybranego przez pracowników. Celem postępowania kwalifikacyjnego jest sprawdzenie i ocena kwalifikacji kandydatów oraz wyłonienie najlepszego kandydata na członka zarządu.
Umowa o zarząd
Sprawowanie zarządu w spółce może być zlecone osobie fizycznej w drodze umowy. Wtedy w spółce ustanawia się jednoosobowy zarząd. Wyłonienie osoby zarządzającej następuje w drodze konkursu .O przeprowadzeniu konkursu
- postanawia walne zgromadzenie
- przeprowadza rada nadzorcza .
Umowę, w imieniu spółki zawiera rada nadzorcza za zgodą walnego zgromadzenia. Umowa, powinna określać w szczególności:
1) obowiązki osoby, której zlecono sprawowanie zarządu, w tym zakres zmian i usprawnień w przedsiębiorstwie spółki
2) wynagrodzenie osoby, której zlecono sprawowanie zarządu,
3) czas, na jaki umowa jest zawarta,
4) przesłanki przedterminowego rozwiązania umowy.
Umowa, podlega złożeniu do sądu prowadzącego rejestr.
Spółka jako założyciel spółki
Spółka powstała w wyniku komercjalizacji może być jedynym założycielem
- spółki akcyjnej lub
- spółki z o.o.
W spółce powstałej w wyniku komercjalizacji, w której ponad połowa ogólnej liczby akcji należy do Skarbu Państwa, zgody walnego zgromadzenia wymaga:
1) zawiązanie innej spółki,
2) objęcie albo nabycie akcji innej spółki,
3) zbycie nabytych lub objętych akcji innej spółki., uchwała walnego zgromadzenia określa warunki i tryb zbycia akcji.
Statut może określać warunki, w jakich dokonywanie w.w czynności nie wymaga zgody walnego zgromadzenia. Pracownicy spółki powstałej w wyniku przekształcenia przedsiębiorstwa państwowego, którzy nabyli akcje tej spółki, mogą wykonywać prawo głosu na walnym zgromadzeniu przez przedstawiciela wybranego ze swojego grona.
Sprzedaż aktywów
Spółka powstała w wyniku komercjalizacji, w której ponad połowa ogólnej liczby akcji należy do Skarbu Państwa, sprzedaje składniki aktywów trwałych w rozumieniu przepisów o rachunkowości, których wartość przekracza równowartość w złotych kwoty 5.000 euro, w drodze przetargu, z tym zastrzeżeniem, że
a) Spółka ta może sprzedać składniki aktywów trwałych bez przeprowadzenia przetargu, za cenę nie niższą niż 2/3 ceny wywoławczej w przypadku nieruchomości i ceny wywoławczej w przypadku pozostałych składników aktywów trwałych, w przypadku gdy na uprzednio ogłoszony przetarg nie wpłynęła żadna oferta.
b) Na obniżenie ceny sprzedaży składników aktywów trwałych, których cena wywoławcza przekracza równowartość w złotych kwoty 30.000 euro, wymagana jest zgoda walnego zgromadzenia.
Kwoty wyrażone w euro, przelicza się na złote według średniego kursu NBP, liczonego na dzień podjęcia uchwały zarządu o sprzedaży.
Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, sposób i tryb organizowania przetargu.
Pojęcie prywatyzacji
Prywatyzacja, w rozumieniu ustawy, polega na:
1) obejmowaniu akcji w podwyższonym kapitale zakładowym jednoosobowych spółek Skarbu Państwa powstałych w wyniku komercjalizacji przez podmioty inne niż:
- Skarb Państwa
- państwowe osoby prawne
2) zbywaniu należących do Skarbu Państwa akcji w spółkach; ( pośrednia)
3) rozporządzaniu wszystkimi składnikami materialnymi i niematerialnymi ( bezpośrednia):
- majątku przedsiębiorstwa państwowego lub
- spółki powstałej w wyniku komercjalizacji na zasadach określonych ustawą przez:
a) sprzedaż przedsiębiorstwa,
b) wniesienie przedsiębiorstwa do spółki,
c) oddanie przedsiębiorstwa do odpłatnego korzystania
Prywatyzacja - akt przekazania prywatnemu właścicielowi państwowego mienia. Prywatyzacja może się odbywać przez uwłaszczenie lub sprzedaż. Przeciwieństwem prywatyzacji jest nacjonalizacja.
Rodzaje prywatyzacji
Formy prywatyzacji:
_ prywatyzacja kapitałowa (pośrednia) - polega na przekształceniu przedsiębiorstwa państwowego w spółkę k.s.h., w której jedynym właścicielem całego pakietu akcji (w przypadku S.A.) lub udziałów (w przypadku sp. z o.o.) pozostaje Skarb Państwa (komercjalizacja), a następnie następuje sprzedaż akcji lub udziałów jednoosobowej spółki Skarbu Państwa osobom trzecim (prywatyzacja właściwa);
_ powszechne uwłaszczenie - własność otrzymali wszyscy obywatele (Program Powszechnej Prywatyzacji);
_ prywatyzacja bezpośrednia - przebiega bez uprzedniej komercjalizacji, polega na sprzedaży przedsiębiorstwa, wniesieniu przedsiębiorstwa do spółki prawa handlowego albo oddanie przedsiębiorstwa w dzierżawę lub leasing. Spod prywatyzacji wyłącza się podmioty mające strategiczne znaczenie dla państwa lub służące ochronie dziedzictwa narodowego (np. Polskie Wydawnictwo Muzyczne).
Prywatyzacja pośrednia
Zbywanie akcji
Akcje w imieniu Skarbu Państwa zbywa minister Skarbu. Przed zaoferowaniem zbycia akcji Skarbu Państwa minister Skarbu:
1) zleca dokonanie analizy mającej na celu ustalenie sytuacji prawnej majątku spółki oraz oszacowanie wartości przedsiębiorstwa,
2) może zlecić dokonanie analiz w zakresie:
a) ustalenia stanu i perspektyw rozwoju przedsiębiorstwa spółki,
b) oceny realizacji obowiązków wynikających z wymogów ochrony środowiska,
c) innym, każdorazowo określonym, jeżeli wymaga tego ochrona interesu Skarbu Państwa,
3) może zobowiązać spółkę, w której Skarb Państwa posiada większość głosów na walnym zgromadzeniu, do wprowadzenia w jej przedsiębiorstwie zmian wynikających z wymogów ochrony środowiska, a w szczególności wynikających z przeprowadzonej analizy.
akcje należące do Skarbu Państwa są zbywane w trybie:
(Zbycie akcji należących do Skarbu Państwa z naruszeniem tego przepisu jest nieważne.)
1) oferty ogłoszonej publicznie,
(Umowy zawarte w tym trybie są jawne i podlegają udostępnianiu na zasadach określonych w przepisach o dostępie do informacji publicznej.)
2) przetargu publicznego,
3) negocjacji podjętych na podstawie publicznego zaproszenia,
( Informacje o przebiegu negocjacji, mają charakter poufny jedynie do czasu ich zakończenia, umowy zawarte w tym trybie są jawne i podlegają udostępnianiu na zasadach określonych w przepisach o dostępie do informacji publicznej.)
4) przyjęcia oferty w odpowiedzi na wezwanie ogłoszone na podstawie ustawy o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych
5) aukcji ogłoszonej publicznie, jeżeli cena wywoławcza nie jest niższa od wartości księgowej akcji,
( Umowy zawarte w tym trybie są jawne i podlegają udostępnianiu na zasadach określonych w przepisach o dostępie do informacji publicznej.)
6) sprzedaży akcji na rynku regulowanym.
Rada Ministrów może wyrazić zgodę na inny niż przewidziane wyżej tryby zbywania akcji. Akcje należące do Skarbu Państwa mogą być zbywane w trybie innym niż określony wyżej bez obowiązku występowania o zgodę Rady Ministrów, jeżeli:
a) nabywca i cena są wskazane w umowie prywatyzacyjnej, a zbycie dotyczy akcji spółek, w których Skarb Państwa posiada mniej niż 50 % kapitału zakładowego, lub
b) zbycie dotyczy akcji spółek, w których Skarb Państwa posiada nie więcej niż 25 % kapitału zakładowego.
Rada Ministrów może wyrazić zgodę na wniesienie akcji należących do Skarbu Państwa do innej jednoosobowej spółki Skarbu Państwa w zamian za objęcie akcji w podwyższonym kapitale zakładowym tej spółki. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy tryb zbywania akcji oraz warunki, jakie powinny spełniać: oferta zbycia akcji, zaproszenie do składania ofert nabycia akcji oraz zaproszenie do negocjacji, które mogą dotyczyć zobowiązań inwestycyjnych, zobowiązań związanych z ochroną środowiska, a także zobowiązań związanych z ochroną interesów pracowników i innych osób związanych ze spółką, uwzględniając konieczność zapewnienia jawności i przejrzystości procesowi prywatyzacji.
Raty
Za zbywane w trybie :
a) przetargu publicznego,
b) negocjacji podjętych na podstawie publicznego zaproszenia,
akcje należące do Skarbu Państwa zapłata może być dokonana w ratach, jeżeli zostanie zabezpieczona kwota pozostała do zapłaty po uiszczeniu pierwszej raty. W przypadku takim, pierwsza rata ceny za akcje wynosi co najmniej 20% tej ceny. Pozostała kwota jest spłacana w ratach przez okres nie dłuższy niż 5 lat. Kwota ta jest oprocentowana w wysokości nie niższej niż wskaźnik wzrostu cen dóbr inwestycyjnych, ogłaszany co kwartał przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym RP "Monitor Polski".
Uprawnienia pracowników do nabywania akcji
Uprawnionym pracownikom przysługuje prawo do nieodpłatnego nabycia do 15% akcji objętych przez Skarb Państwa w dniu wpisania spółki do rejestru jednak :
- Łączna wartość nominalna akcji przeznaczonych do nieodpłatnego nabycia przez uprawnionych pracowników nie może przekroczyć iloczynu liczby uprawnionych pracowników oraz kwoty 18 średnich wynagrodzeń miesięcznych w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat z zysku, obliczonych z okresu sześciu miesięcy poprzedzających miesiąc, w którym Skarb Państwa zbył pierwsze akcje na zasadach ogólnych.
- W przypadku spółki powstałej w wyniku komercjalizacji przedsiębiorstwa państwowego, które miało na dzień wykreślenia z rejestru przedsiębiorców uregulowane zobowiązania wobec budżetu państwa oraz z tytułu ubezpieczeń społecznych, w iloczynie, o którym mowa wyżej , kwotę 18 średnich wynagrodzeń zastępuje się kwotą 24 średnich wynagrodzeń.
Akcje zbywa się nieodpłatnie w grupach wyodrębnionych ze względu na okresy zatrudnienia uprawnionych pracowników w komercjalizowanym przedsiębiorstwie państwowym, jego poprzedniku i w spółce powstałej w wyniku komercjalizacji tego przedsiębiorstwa państwowego. Nieodpłatne zbycie udziałów na rzecz uprawnionych pracowników następuje w formie pisemnej pod rygorem nieważności.
W przypadku obniżenia kapitału zakładowego spółki przed dniem zbycia przez Skarb Państwa pierwszych akcji na zasadach ogólnych, uprawnionym pracownikom oraz rolnikom lub rybakom przysługuje prawo do nieodpłatnego nabycia do 15 % akcji należących do Skarbu Państwa w kapitale zakładowym spółki po zarejestrowaniu obniżenia kapitału zakładowego. Rolnikom lub rybakom przysługuje prawo do nieodpłatnego nabycia do 15% akcji objętych przez Skarb Państwa w dniu wpisania spółki do rejestru. Liczba akcji przypadająca na jednego rolnika lub rybaka nie może przekroczyć najwyższej liczby akcji przypadającej na jednego uprawnionego pracownika. Każdemu rolnikowi i rybakowi przysługuje prawo nabycia akcji w równej liczbie. Rolnicy i rybacy mają prawo do nabycia akcji nie więcej niż w 2 spółkach.
Oświadczenie o nabyciu akcji
Uprawnieni pracownicy oraz rolnicy lub rybacy mogą skorzystać z prawa do nabycia akcji nieodpłatnie, o ile w ciągu 6miesięcy od dnia wpisania spółki do rejestru złożą pisemne oświadczenie o zamiarze nabycia akcji. Niezłożenie oświadczenia w powyższym terminie powoduje utratę prawa do nieodpłatnego nabycia akcji. Minister właściwy do spraw Skarbu Państwa, w drodze rozporządzenia, może skrócić termin, 6 miesięcy jeżeli zaistnieją warunki umożliwiające wcześniejsze udostępnienie akcji uprawnionym pracownikom oraz rolnikom lub rybakom. Prawo do nieodpłatnego nabycia akcji :
a) powstaje po upływie 3 miesięcy od dnia zbycia przez Skarb Państwa pierwszych akcji na zasadach ogólnych
b) wygasa z upływem 24 miesięcy od dnia powstania tego prawa.
Uwaga: Jeżeli zbycie akcji Skarbu Państwa na zasadach ogólnych nastąpiło w okresie, 6miesięcy od dnia wpisania spółki do rejestru prawo do nieodpłatnego nabycia akcji powstaje po 3 miesiącach od upływu terminu na złożenie oświadczenia o zamiarze nabycia akcji.
Zakaz obrotu
Akcje nabyte nieodpłatnie przez uprawnionych pracowników oraz przez rolników lub rybaków nie mogą być przedmiotem obrotu przed upływem 2 lat od dnia zbycia przez Skarb Państwa pierwszych akcji na zasadach ogólnych, z tym że akcje nabyte przez pracowników pełniących funkcję członków zarządu spółki - przed upływem 3 lat od dnia zbycia przez Skarb Państwa pierwszych akcji na zasadach ogólnych.
- Akcje nabyte nieodpłatnie przez uprawnionych pracowników oraz przez rolników lub rybaków nie mogą być przedmiotem przymusowego wykupu, o którym mowa w art. 418 Kodeksu spółek handlowych, w tych samych terminach
- Umowa mająca za przedmiot zbycie akcji nabytych nieodpłatnie, zawarta przed upływem wskazanych wyżej terminów, jest nieważna.
- Prawo do nieodpłatnego nabycia akcji może być wykorzystane przez uprawnionych pracowników tylko w jednej spółce; uprawniony przed nabyciem akcji składa oświadczenie, że nie skorzystał z prawa do nieodpłatnego nabycia akcji w innej spółce.
- Jeżeli umowa zbycia akcji na zasadach ogólnych przewiduje, że nabywca akcji będący stroną tej umowy po wykonaniu określonych w niej zobowiązań będzie mógł nabyć kolejne akcje, a termin ich wykonania przypada po upływie okresów, o których mowa wyżej ( 2 i 3 lat) akcje nabyte nieodpłatnie mogą być przedmiotem obrotu po 3 i odpowiednio po 6 miesiącach od dnia wykonania tych zobowiązań.
W przypadku podziału spółki powstałej w wyniku komercjalizacji do nieodpłatnego nabywania akcji przez uprawnionych pracowników oraz rolników lub rybaków nie stosuje się ograniczenia mówiącego, że :
1) Rolnicy i rybacy mają prawo do nabycia akcji nie więcej niż w dwóch spółkach
2) Prawo do nieodpłatnego nabycia akcji może być wykonane przez osoby uprawnione tylko z jednego tytułu; uprawniony przed nabyciem akcji składa oświadczenie, że nie skorzystał z prawa do nieodpłatnego nabycia akcji z innego tytułu.
W przypadku wniesienia 100 % akcji należących do Skarbu Państwa w jednoosobowej spółce Skarbu Państwa powstałej w wyniku komercjalizacji do innej jednoosobowej spółki Skarbu Państwa uprawnionym pracownikom oraz rolnikom lub rybakom przysługuje ekwiwalent prawa do nieodpłatnego nabycia akcji w postaci wynagrodzenia należnego z tytułu umorzenia akcji wypłaconego przez spółkę. Wypłata tego wynagrodzenia może być dokonana przez spółkę w ratach, oprocentowanych w wysokości nie niższej niż wskaźnik, wzrostu cen dóbr inwestycyjnych, ogłaszany co kwartał przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski".
Dziedziczenie
Prawo do nieodpłatnego nabycia akcji podlega dziedziczeniu, z tym zastrzeżeniem , że:
a) Spadkobierca uprawnionego pracownika, rolnika lub rybaka może skorzystać z prawa do nieodpłatnego nabycia akcji, o ile uprawniony pracownik, rolnik lub rybak złożył oświadczenie o zamiarze nieodpłatnego nabycia akcji, w terminie, sześciu miesięcy od dnia wpisania spółki do rejestru
b) W przypadku śmierci uprawnionego pracownika, rolnika lub rybaka, w okresie 6 miesięcy od dnia wpisania spółki do rejestru, spadkobierca może skorzystać z prawa do nieodpłatnego nabycia akcji, o ile złoży oświadczenie o zamiarze nieodpłatnego nabycia akcji, w terminie, sześciu miesięcy od dnia wpisania spółki do rejestru Do złożenia oświadczenia o zamiarze nieodpłatnego nabycia akcji przez spadkobiercę osoby uprawnionej nie jest wymagane przedstawienie postanowienia sądu o stwierdzeniu nabycia spadku albo zarejestrowanego aktu poświadczenia dziedziczenia sporządzonego przez notariusza.
c) Spadkobierca uprawnionego pracownika, rolnika lub rybaka może nieodpłatnie nabyć akcje spółki pod warunkiem przedstawienia prawomocnego postanowienia sądu o stwierdzeniu nabycia spadku albo zarejestrowanego aktu poświadczenia dziedziczenia sporządzonego przez notariusza, w terminie, 3 miesięcy od dnia zbycia przez Skarb Państwa pierwszych akcji na zasadach ogólnych i nie później niż z upływem 24 miesięcy od dnia powstania tego prawa.
W przypadku śmierci uprawnionego pracownika, rolnika lub rybaka termin do skorzystania z prawa do nieodpłatnego nabycia akcji, nie rozpoczyna biegu, a rozpoczęty ulega przerwaniu do czasu uzyskania prawomocnego postanowienia sądu o stwierdzeniu nabycia spadku, a w przypadku przedstawienia zarejestrowanego aktu poświadczenia dziedziczenia sporządzonego przez notariusza ulega przedłużeniu o miesiąc, o ile zostaną łącznie spełnione następujące warunki:
- śmierć uprawnionego pracownika, rolnika lub rybaka nastąpiła przed upływem terminu wygaśnięcia prawa do nieodpłatnego nabycia akcji,
- oświadczenie o zamiarze nabycia akcji zostało złożone przez uprawnionego pracownika, rolnika lub rybaka albo jego spadkobiercę z zachowaniem terminu, sześciu miesięcy od dnia wpisania spółki do rejestru
- został złożony wniosek o stwierdzenie nabycia spadku nie później niż w dniu, w którym upłynął termin wygaśnięcia prawa, albo w tym terminie został przedstawiony zarejestrowany akt poświadczenia dziedziczenia sporządzony przez notariusza.
W razie przerwania biegu terminu, biegnie on na nowo od dnia uprawomocnienia się postanowienia sądu o stwierdzeniu nabycia spadku.";
( Jeżeli zbycie akcji Skarbu Państwa na zasadach ogólnych nastąpiło w okresie, 6miesięcy od dnia wpisania spółki do rejestru prawo do nieodpłatnego nabycia akcji powstaje po 3 miesiącach od upływu terminu na złożenie oświadczenia o zamiarze nabycia akcji.)
W przypadku wniesienia akcji spółki powstałej w wyniku komercjalizacji do spółki z udziałem Skarbu Państwa, minister spraw Skarbu może zaoferować uprawnionym pracownikom oraz rolnikom lub rybakom możliwość wykonania ich prawa do nieodpłatnego nabycia akcji, w drodze nabycia akcji spółki z udziałem Skarbu Państwa, objętych w zamian za wniesione akcje spółki powstałej w wyniku komercjalizacji. Zaoferowanie uprawnionym pracownikom ,o którym mowa powinno nastąpić niezwłocznie po zarejestrowaniu uchwały walnego zgromadzenia o podwyższeniu kapitału spółki, do której Skarb Państwa wniósł akcje spółki powstałej w wyniku komercjalizacji.
Podstawą ustalenia liczby przysługujących uprawnionym pracownikom oraz rolnikom lub rybakom akcji spółki, do której wniesiono akcje spółki powstałej w wyniku komercjalizacji, jest wycena wartości aportu w postaci akcji spółki powstałej w wyniku komercjalizacji oraz ustalony na jej podstawie parytet służący określeniu liczby akcji obejmowanych przez Skarb Państwa w zamian za wnoszone akcje. Uprawnieni pracownicy oraz rolnicy lub rybacy mogą skorzystać z prawa o ile w ciągu 2 miesięcy od dnia złożenia im oferty, przez ministra Skarbu, złożą spółce powstałej w wyniku komercjalizacji pisemne oświadczenie o zamiarze wykonania przysługującego im prawa do nieodpłatnego nabycia akcji. Niezłożenie oświadczenia w powyższym terminie powoduje utratę prawa do wykonania prawa nieodpłatnego nabycia akcji w spółce, do której Skarb Państwa wniósł akcje spółki powstałej w wyniku komercjalizacji.
Prywatyzacja bezpośrednia
Prywatyzacja bezpośrednia polega na rozporządzeniu wszystkimi składnikami materialnymi i niematerialnymi majątku przedsiębiorstwa państwowego przez:
1) sprzedaż przedsiębiorstwa,
2) wniesienie przedsiębiorstwa do spółki,
3) oddanie przedsiębiorstwa do odpłatnego korzystania.
( Umowy zawarte w tych trybach są jawne i podlegają udostępnianiu na zasadach określonych w przepisach o dostępie do informacji publicznej.)
oddanie przedsiębiorstwa do odpłatnego korzystania
Prywatyzacji bezpośredniej przez oddanie przedsiębiorstwa do odpłatnego korzystania mogą podlegać pp, które spełniają łącznie następujące przesłanki:
1) wartość sprzedaży towarów i usług w roku poprzedzającym rok wydania zarządzenia o prywatyzacji bezpośredniej nie jest wyższa od równowartości w złotych kwoty 6.000.000 euro, obliczonej według kursu kupna ogłoszonego przez NBP na dzień 31 grudnia roku poprzedzającego rok wydania zarządzenia o prywatyzacji bezpośredniej,
2) wysokość funduszy własnych w dniu 31 grudnia roku poprzedzającego rok wydania zarządzenia o prywatyzacji bezpośredniej nie jest wyższa od równowartości w złotych kwoty 2.000.000 euro, obliczonej według kursu kupna ogłoszonego przez NBP na ten dzień.
Rada Ministrów, w uzasadnionych przypadkach, może wyrazić zgodę na prywatyzację bezpośrednią przedsiębiorstwa państwowego przez oddanie do odpłatnego korzystania, które nie spełnia tych przesłanek.
O ile ustawa nie stanowi inaczej, kupujący lub przejmujący przedsiębiorstwo wstępuje we wszelkie prawa i obowiązki przedsiębiorstwa państwowego, bez względu na charakter stosunku prawnego, z którego te prawa i obowiązki wynikają. W razie upadłości kupującego lub przejmującego przedsiębiorstwo, zobowiązania z tytułu spłaty należności wobec Skarbu Państwa zaspokajane są w kolejności przewidzianej do zaspokajania zobowiązań podatkowych.
Dokonanie prywatyzacji
prywatyzacji bezpośredniej dokonuje Organ założycielski działający w imieniu Skarbu Państwa.
Zarządzenie o prywatyzacji
Organ założycielski wydaje, za zgodą ministra Skarbu, zarządzenie o prywatyzacji bezpośredniej. Od tego zarządzenia nie przysługuje prawo wniesienia sprzeciwu. W zarządzeniu, organ założycielski określa w szczególności
- sposób prywatyzacji bezpośredniej, oraz
- wskazuje osobę, której udzielił pełnomocnictwa do dokonania prywatyzacji bezpośredniej.
Analiza, o której będzie mowa niżej , stanowi załącznik do zarządzenia. Organ założycielski dokonuje prywatyzacji bezpośredniej działając przez pełnomocnika, zwanego dalej "pełnomocnikiem do spraw prywatyzacji". Zarządzenie o prywatyzacji bezpośredniej podlega ujawnieniu w rejestrze przedsiębiorców.
Czynności poprzedzające wydanie zarządzenia
Przed wydaniem zarządzenia o prywatyzacji bezpośredniej:
1) dokonuje się analizy stanu przedsiębiorstwa, polegającej na ustaleniu stanu prawnego majątku przedsiębiorstwa państwowego oraz oszacowaniu wartości przedsiębiorstwa,
2) można dokonać analizy stanu przedsiębiorstwa, polegającej między innymi na ocenie realizacji obowiązków wynikających z wymogów ochrony środowiska i ochrony dóbr kultury.
Minister właściwy do spraw Skarbu Państwa, przed wydaniem zgody na wydanie zarządzenia o prywatyzacji może zobowiązać organ założycielski do dokonania dodatkowej analizy przedsiębiorstwa, w zakresie innym niż określony wyżej o ile wymaga tego ochrona interesu Skarbu Państwa.
Z dniem wydania zarządzenia o prywatyzacji bezpośredniej ustaje działalność dotychczasowych organów przedsiębiorstwa państwowego, a ich funkcje wykonuje pełnomocnik do spraw prywatyzacji.
Po dokonaniu czynności, w postaci rozporządzenia wszystkimi składnikami materialnymi i niematerialnymi majątku przedsiębiorstwa państwowego przez:
1) sprzedaż przedsiębiorstwa,
2) wniesienie przedsiębiorstwa do spółki,
3) oddanie przedsiębiorstwa do odpłatnego korzystania,
pełnomocnik do spraw prywatyzacji sporządza bilans zamknięcia, a następnie niezwłocznie występuje z wnioskiem do sądu o wykreślenie przedsiębiorstwa państwowego z rejestru przedsiębiorców. O wykreśleniu przedsiębiorstwa państwowego z rejestru przedsiębiorców organ założycielski zawiadamia ministra właściwego do spraw Skarbu Państwa.
Pracownicy
Z pracownikami, którzy w dniu wydania zarządzenia o prywatyzacji bezpośredniej byli członkami rady pracowniczej przedsiębiorstwa państwowego sprywatyzowanego na zasadach określonych przepisami niniejszego działu, nie może pracodawca, który w wyniku prywatyzacji bezpośredniej przejął przedsiębiorstwo, rozwiązać stosunku pracy za wypowiedzeniem, jak również zmienić za wypowiedzeniem warunków pracy i płacy na niekorzyść pracownika w ciągu jednego roku od dnia wykreślenia przedsiębiorstwa państwowego z rejestru przedsiębiorców.
Skutki wobec osób trzecich
Zbycie przedsiębiorstwa wywołuje skutki wobec osób trzecich z chwilą ich zawiadomienia, najpóźniej jednak z chwilą wykreślenia przedsiębiorstwa państwowego z rejestru.
Z ważnych powodów związanych z prywatyzacją przedsiębiorstwa kupującemu lub przejmującemu oraz stronie umowy wzajemnej zawartej z przedsiębiorstwem państwowym, bez względu na jej odmienne postanowienia, przysługuje prawo wypowiedzenia tej umowy. Uprawnienie do wypowiedzenia umowy wzajemnej wygasa z upływem 3 miesięcy od dnia zawarcia umowy rozporządzającej przedsiębiorstwem.
Zobowiązana
Przejęcie w wyniku prywatyzacji bezpośredniej zobowiązań przedsiębiorstwa państwowego, powstałych przy prowadzeniu przedsiębiorstwa, nie wymaga zgody wierzycieli. Kupujący lub przejmujący przedsiębiorstwo jest odpowiedzialny za zobowiązania przedsiębiorstwa państwowego; odpowiedzialność kupującego lub przejmującego przedsiębiorstwo ogranicza się do wartości przedsiębiorstwa według stanu z chwili nabycia, a według cen z chwili zaspokojenia wierzyciela.
Sprzedaż przedsiębiorstwa
Sprzedaż przedsiębiorstwa następuje w trybie:
1) przetargu publicznego,
2) negocjacji podjętych na podstawie publicznego zaproszenia.
W przypadku sprzedaży przedsiębiorstwa w trybie negocjacji, w umowie należy uwzględnić w szczególności zobowiązania kupującego w zakresie przewidywanych inwestycji, ochrony środowiska i dóbr kultury oraz ochrony miejsc pracy. Zobowiązania socjalne ustalone z przedstawicielami pracowników stanowią integralną część umowy.
Kwotę stanowiącą równowartość do 15% ceny przedsiębiorstwa, nie więcej jednak niż kwotę stanowiącą iloczyn liczby pracowników zatrudnionych w przedsiębiorstwie w dniu sprzedaży oraz kwoty 18 średnich wynagrodzeń miesięcznych w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat z zysku, obliczonych z okresu sześciu miesięcy poprzedzających miesiąc, w którym następuje sprzedaż, kupujący przekazuje na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych nie później niż do dnia pierwszej płatności należności za przedsiębiorstwo. O kwotę tę pomniejsza się cenę przedsiębiorstwa. W przypadku sprzedaży przedsiębiorstwa, które miało na dzień wykreślenia z rejestru przedsiębiorców uregulowane zobowiązania wobec budżetu państwa oraz z tytułu ubezpieczeń społecznych, w iloczynie, kwotę osiemnastu średnich wynagrodzeń zastępuje się kwotą 24 średnich wynagrodzeń.
Zapłata należności za przedsiębiorstwo może być dokonana w ratach pod warunkiem zabezpieczenia kwoty pozostałej do zapłaty po uiszczeniu pierwszej raty, pierwsza rata należności za przedsiębiorstwo wynosi co najmniej 20% tej ceny. Pozostała kwota jest spłacana w ratach przez okres nie dłuższy niż 5 lat. Kwota ta jest oprocentowana w wysokości nie niższej niż wskaźnik wzrostu cen dóbr inwestycyjnych, ogłaszany co kwartał przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski".
.
Wniesienie przedsiębiorstwa do spółki
Wniesienie przedsiębiorstwa do spółki następuje w trybie negocjacji podjętych na podstawie publicznego zaproszenia. Do spółki, akcjonariusze inni niż Skarb Państwa powinni wnieść wkłady na pokrycie co najmniej 25% kapitału zakładowego. Zbycie akcji należących do Skarbu Państwa w spółce, następuje w sposób określony w art. 33, o ile nie narusza to przyznanego akcjonariuszom prawa pierwszeństwa nabycia. Uprawnionym pracownikom oraz rolnikom lub rybakom przysługuje prawo do nieodpłatnego nabycia do 15% akcji należących do Skarbu Państwa w spółce, według stanu z dnia objęcia przez Skarb Państwa akcji w spółce
Art.33
1) oferty ogłoszonej publicznie,
2) przetargu publicznego,
3) negocjacji podjętych na podstawie publicznego zaproszenia,
4) przyjęcia oferty w odpowiedzi na wezwanie ogłoszone na podstawie ustawy o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych
5) aukcji ogłoszonej publicznie, jeżeli cena wywoławcza nie jest niższa od wartości księgowej akcji,
6) sprzedaży akcji na rynku regulowanym.
Rada Ministrów może wyrazić zgodę na inny niż przewidziane wyżej tryby zbywania akcji. Akcje należące do Skarbu Państwa mogą być zbywane w trybie innym niż określony wyżej bez obowiązku występowania o zgodę Rady Ministrów, jeżeli:
a) nabywca i cena są wskazane w umowie prywatyzacyjnej, a zbycie dotyczy akcji spółek, w których Skarb Państwa posiada mniej niż 50 % kapitału zakładowego, lub
b) zbycie dotyczy akcji spółek, w których Skarb Państwa posiada nie więcej niż 25 % kapitału zakładowego.
W przypadku gdy akcjonariuszami spółki, oprócz Skarbu Państwa są wyłącznie osoby będące w dniu wydania zarządzenia o prywatyzacji bezpośredniej pracownikami przedsiębiorstwa państwowego, rolnicy lub rybacy, powinni oni wnieść łącznie wkłady na pokrycie co najmniej 10% kapitału zakładowego. W przypadku, takim statut spółki określi obowiązek corocznego oferowania przez Skarb Państwa akcjonariuszom, akcji w takiej liczbie, aby ich udział w kapitale spółki z dnia wpisania do rejestru, łącznie z akcjami objętymi oraz nabytymi zgodnie mógł, po pięciu latach od dnia wpisania spółki do rejestru przedsiębiorców, wynosić 51%. 3.
Oddanie przedsiębiorstwa do odpłatnego korzystania
Oddanie przedsiębiorstwa do odpłatnego korzystania może nastąpić na rzecz spółki, jeżeli łącznie spełnione zostaną następujące warunki:
a) do spółki przystąpiła odpowiednio ponad połowa ogólnej liczby pracowników przedsiębiorstwa państwowego albo pracowników i rolników lub rybaków,
b) akcjonariuszami spółki są wyłącznie osoby fizyczne, chyba że minister Skarbu zezwoli na uczestnictwo w spółce osobom prawnym,
c) opłacony kapitał zakładowy spółki nie jest niższy, z zastrzeżeniem przypadków określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 54 ust. 2 pkt 1, (Rada Ministrów może określić, w drodze rozporządzenia zasady ustalania należności za korzystanie z przedsiębiorstwa położonego na terenie gminy o szczególnym zagrożeniu wysokim bezrobociem strukturalnym.) niż 20% wysokości funduszu założycielskiego i funduszu przedsiębiorstwa w dniu, na który został sporządzony bilans za rok obrotowy poprzedzający wydanie zarządzenia o prywatyzacji bezpośredniej,
d) co najmniej 20% akcji zostało objętych przez osoby niezatrudnione w prywatyzowanym przedsiębiorstwie państwowym (Minister Skarbu może wyrazić zgodę na oddanie przedsiębiorstwa do odpłatnego korzystania na rzecz spółki niespełniającej tego warunku)
Jeżeli w ciągu 6 miesięcy od dnia złożenia wniosku o prywatyzację bezpośrednią nie zostanie złożony wniosek o wpisanie do rejestru przedsiębiorców spółki spełniającej warunki określone w ustawie, Skarb Państwa może, w trybie :
1) przetargu publicznego,
2) negocjacji podjętych na podstawie publicznego zaproszenia
oddać przedsiębiorstwo do odpłatnego korzystania osobie fizycznej lub prawnej.
umowa
Oddanie przedsiębiorstwa do odpłatnego korzystania następuje w drodze umowy zawartej między Skarbem Państwa a przejmującym na okres nieprzekraczający 15 lat. W umowie strony mogą postanowić, że:
1) po upływie okresu, na który umowa została zawarta, i spełnieniu warunków określonych w umowie zostanie przeniesione na przejmującego prawo własności przedsiębiorstwa,
2 ) po upływie okresu, na który umowa została zawarta, przejmujący ma prawo nabycia przedsiębiorstwa; ustalenie ceny następuje po zakończeniu okresu, na który została zawarta umowa o odpłatne korzystanie,
3) po upływie 2 lat od dnia zawarcia umowy akcje spółki w podwyższonym kapitale mogą objąć osoby prawne.
w umowie, , strony mogą postanowić, że własność przedsiębiorstwa może być przeniesiona przed upływem okresu, na który umowa została zawarta, zaś pozostała część należności zostanie zapłacona w ratach. z tym zastrzeżeniem, że
Przeniesienie własności przedsiębiorstwa może nastąpić nie wcześniej niż po:
- zapłaceniu przez przejmującego co najmniej 1/3 należności wynikających z umowy oraz po
- zatwierdzeniu sprawozdania finansowego za drugi rok obrotowy od dnia zawarcia umowy o odpłatne korzystanie; okres ten ulega skróceniu o połowę w przypadku spłacenia przez przejmującego co najmniej połowy należności ustalonej w umowie. Pozostała do spłacenia część należności jest oprocentowana w wysokości nie niższej niż wskaźnik wzrostu cen dóbr inwestycyjnych, ogłaszany co kwartał przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski".
Prawa i obowiązki Skarbu Państwa wynikające z umów wykonuje minister Skarbu .Organ założycielski, który w imieniu Skarbu Państwa zawarł umowę, niezwłocznie po jej zawarciu przekazuje ministrowi właściwemu do spraw Skarbu Państwa niezbędne dokumenty i informacje do wykonywania przez niego praw i obowiązków Skarbu Państwa wynikających z tej umowy.
Rozwiązanie umowy
Umowa może być rozwiązana przez Skarb Państwa przed upływem okresu, na który została zawarta, gdy przejmujący nie wykonuje lub nienależycie wykonuje zobowiązania wynikające z zawartej umowy; w takim przypadku przejmującemu nie przysługuje zwrot spełnionych świadczeń ani nakładów poniesionych na przedmiot umowy. W przypadku rozwiązania umowy przed końcem terminu, na który została zawarta, Skarb Państwa może:
1) przeprowadzić prywatyzację przedsiębiorstwa, które było jej przedmiotem, lub odpłatnie zbyć przejęte składniki mienia pozostałe po takim przedsiębiorstwie - w trybie publicznym sprzedaży w trybie
a) przetargu publicznego,
b) negocjacji podjętych na podstawie publicznego zaproszenia
2) wnieść bez zachowania trybu określonego w art. 48 ust. 1 przedsiębiorstwo lub przejęte składniki mienia pozostałe po takim przedsiębiorstwie do jednoosobowej spółki Skarbu Państwa.
Skarb Państwa może odpłatnie zbyć przedsiębiorstwo lub przejęte składniki mienia po takim przedsiębiorstwie, o którym mowa wyżej, na rzecz j.s.t lub związku j.s.t., jeżeli mienie to jest niezbędne do wykonywania zadań własnych przez składających ofertę nabycia: jednostkę samorządu terytorialnego lub związek jednostek samorządu terytorialnego. W takim przypadku nie stosuje się przepisu ust. 2 pkt 1 oraz art. 48.
Osobom, o których mowa w przepisach o realizacji prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej, zalicza się wartość pozostawionych nieruchomości, potwierdzoną decyzją albo zaświadczeniem, w wysokości równej 20 % wartości tych nieruchomości, na poczet należności z tytułu:
1) części ceny sprzedaży przedsiębiorstwa, o którym mowa w ust. 2, odpowiadającej wartości praw do nieruchomości wchodzących w skład tego przedsiębiorstwa, o których mowa w przepisach o realizacji prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej;
2) ceny sprzedaży albo opłat z tytułu użytkowania wieczystego nieruchomości będących przedmiotem zbycia, jako niestanowiące przedsiębiorstwa mienie przejęte przez Skarb Państwa po rozwiązaniu lub wygaśnięciu umowy o oddanie przedsiębiorstwa do odpłatnego korzystania.
Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia:
1) szczegółowe warunki spłaty należności za korzystanie z przedsiębiorstwa, uwzględniając że ustalenie warunków korzystniejszych od oferowanych na rynku stanowi regionalną pomoc publiczną na wspieranie nowych inwestycji,
2) sposób i zakres zmiany warunków, o których mowa w pkt 1, uwzględniając że ich zmiana stanowi pomoc publiczną na restrukturyzację i jest możliwa w przypadkach, w których przejmujący jest przedsiębiorcą znajdującym się w trudnej sytuacji ekonomicznej,
3) sposób zabezpieczenia niespłaconej części należności, jeżeli własność przedsiębiorstwa przeniesiono przed uiszczeniem pełnej należności za przedsiębiorstwo ustalonej w umowie, uwzględniając należyte zabezpieczenie interesu Skarbu Państwa,
4) warunki oprocentowania niespłaconej części należności, w przypadku wcześniejszego przeniesienia własności przedsiębiorstwa, uwzględniając że ustalenie stawki oprocentowania korzystniejszej od oferowanej na rynku stanowi regionalną pomoc publiczną na wspieranie nowych inwestycji.
Rada Ministrów może określić, w drodze rozporządzenia:
1) przypadki, w których wysokość kapitału zakładowego spółki określona w art. 51 ust. 1 pkt 3 może być obniżona do 15% wysokości funduszu założycielskiego i funduszu przedsiębiorstwa,
2) zasady ustalania należności za korzystanie z przedsiębiorstwa położonego na terenie gminy o szczególnym zagrożeniu wysokim bezrobociem strukturalnym.
Pojęcie uprawnionego pracownika oraz uprawnienie pracowników do nieodpłatnego nabycia akcji
uprawnieni pracownicy
a) osoby będące pracownikami przedsiębiorstwa w dniu
- wykreślenia z rejestru komercjalizowanego przedsiębiorstwa państwowego
- zawarcia umowy rozporządzającej przedsiębiorstwem poprzez jego wniesienie do spółki,
b) osoby fizyczne, które były stroną umowy o zarządzanie przedsiębiorstwem państwowym, zawartej na podstawie przepisów ustawy o przedsiębiorstwach państwowych w dniu
- wykreślenia komercjalizowanego przedsiębiorstwa państwowego z rejestru przedsiębiorców
- zawarcia umowy rozporządzającej przedsiębiorstwem poprzez jego wniesienie do spółki
c) osoby, które przepracowały co najmniej 10 lat w
- komercjalizowanym przedsiębiorstwie państwowym oraz jego poprzedniku
- w przedsiębiorstwie, które zostało sprywatyzowane przez wniesienie do spółki oraz jego poprzedniku,
a rozwiązanie stosunku pracy nastąpiło wskutek :
- przejścia na emeryturę
- rentę
- z przyczyn niedotyczących pracowników,
d) osoby, które po przepracowaniu 10 lat w przedsiębiorstwie państwowym podlegającym prywatyzacji oraz jego poprzedniku, zostały przejęte przez inne zakłady pracy w trybie Kodeksu pracy.
Uprawnienia pracowników do nabywania akcji
Uprawnionym pracownikom przysługuje prawo do nieodpłatnego nabycia do 15% akcji objętych przez Skarb Państwa w dniu wpisania spółki do rejestru jednak :
- Łączna wartość nominalna akcji przeznaczonych do nieodpłatnego nabycia przez uprawnionych pracowników nie może przekroczyć iloczynu liczby uprawnionych pracowników oraz kwoty 18 średnich wynagrodzeń miesięcznych w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat z zysku, obliczonych z okresu sześciu miesięcy poprzedzających miesiąc, w którym Skarb Państwa zbył pierwsze akcje na zasadach ogólnych.
- W przypadku spółki powstałej w wyniku komercjalizacji przedsiębiorstwa państwowego, które miało na dzień wykreślenia z rejestru przedsiębiorców uregulowane zobowiązania wobec budżetu państwa oraz z tytułu ubezpieczeń społecznych, w iloczynie, o którym mowa wyżej , kwotę 18 średnich wynagrodzeń zastępuje się kwotą 24 średnich wynagrodzeń.
Akcje zbywa się nieodpłatnie w grupach wyodrębnionych ze względu na okresy zatrudnienia uprawnionych pracowników w komercjalizowanym przedsiębiorstwie państwowym, jego poprzedniku i w spółce powstałej w wyniku komercjalizacji tego przedsiębiorstwa państwowego. Nieodpłatne zbycie udziałów na rzecz uprawnionych pracowników następuje w formie pisemnej pod rygorem nieważności.
W przypadku obniżenia kapitału zakładowego spółki przed dniem zbycia przez Skarb Państwa pierwszych akcji na zasadach ogólnych, uprawnionym pracownikom oraz rolnikom lub rybakom przysługuje prawo do nieodpłatnego nabycia do 15 % akcji należących do Skarbu Państwa w kapitale zakładowym spółki po zarejestrowaniu obniżenia kapitału zakładowego. Rolnikom lub rybakom przysługuje prawo do nieodpłatnego nabycia do 15% akcji objętych przez Skarb Państwa w dniu wpisania spółki do rejestru. Liczba akcji przypadająca na jednego rolnika lub rybaka nie może przekroczyć najwyższej liczby akcji przypadającej na jednego uprawnionego pracownika. Każdemu rolnikowi i rybakowi przysługuje prawo nabycia akcji w równej liczbie. Rolnicy i rybacy mają prawo do nabycia akcji nie więcej niż w 2 spółkach.
Oświadczenie o nabyciu akcji
Uprawnieni pracownicy oraz rolnicy lub rybacy mogą skorzystać z prawa do nabycia akcji nieodpłatnie, o ile w ciągu 6miesięcy od dnia wpisania spółki do rejestru złożą pisemne oświadczenie o zamiarze nabycia akcji. Niezłożenie oświadczenia w powyższym terminie powoduje utratę prawa do nieodpłatnego nabycia akcji. Minister właściwy do spraw Skarbu Państwa, w drodze rozporządzenia, może skrócić termin, 6 miesięcy jeżeli zaistnieją warunki umożliwiające wcześniejsze udostępnienie akcji uprawnionym pracownikom oraz rolnikom lub rybakom. Prawo do nieodpłatnego nabycia akcji :
a) powstaje po upływie 3 miesięcy od dnia zbycia przez Skarb Państwa pierwszych akcji na zasadach ogólnych
b) wygasa z upływem 24 miesięcy od dnia powstania tego prawa.
Uwaga: Jeżeli zbycie akcji Skarbu Państwa na zasadach ogólnych nastąpiło w okresie, 6miesięcy od dnia wpisania spółki do rejestru prawo do nieodpłatnego nabycia akcji powstaje po 3 miesiącach od upływu terminu na złożenie oświadczenia o zamiarze nabycia akcji.
Zakaz obrotu
Akcje nabyte nieodpłatnie przez uprawnionych pracowników oraz przez rolników lub rybaków nie mogą być przedmiotem obrotu przed upływem 2 lat od dnia zbycia przez Skarb Państwa pierwszych akcji na zasadach ogólnych, z tym że akcje nabyte przez pracowników pełniących funkcję członków zarządu spółki - przed upływem 3 lat od dnia zbycia przez Skarb Państwa pierwszych akcji na zasadach ogólnych.
- Akcje nabyte nieodpłatnie przez uprawnionych pracowników oraz przez rolników lub rybaków nie mogą być przedmiotem przymusowego wykupu, o którym mowa w art. 418 Kodeksu spółek handlowych, w tych samych terminach
- Umowa mająca za przedmiot zbycie akcji nabytych nieodpłatnie, zawarta przed upływem wskazanych wyżej terminów, jest nieważna.
- Prawo do nieodpłatnego nabycia akcji może być wykorzystane przez uprawnionych pracowników tylko w jednej spółce; uprawniony przed nabyciem akcji składa oświadczenie, że nie skorzystał z prawa do nieodpłatnego nabycia akcji w innej spółce.
- Jeżeli umowa zbycia akcji na zasadach ogólnych przewiduje, że nabywca akcji będący stroną tej umowy po wykonaniu określonych w niej zobowiązań będzie mógł nabyć kolejne akcje, a termin ich wykonania przypada po upływie okresów, o których mowa wyżej ( 2 i 3 lat) akcje nabyte nieodpłatnie mogą być przedmiotem obrotu po 3 i odpowiednio po 6 miesiącach od dnia wykonania tych zobowiązań.
W przypadku podziału spółki powstałej w wyniku komercjalizacji do nieodpłatnego nabywania akcji przez uprawnionych pracowników oraz rolników lub rybaków nie stosuje się ograniczenia mówiącego, że :
1) Rolnicy i rybacy mają prawo do nabycia akcji nie więcej niż w dwóch spółkach
2) Prawo do nieodpłatnego nabycia akcji może być wykonane przez osoby uprawnione tylko z jednego tytułu; uprawniony przed nabyciem akcji składa oświadczenie, że nie skorzystał z prawa do nieodpłatnego nabycia akcji z innego tytułu.
W przypadku wniesienia 100 % akcji należących do Skarbu Państwa w jednoosobowej spółce Skarbu Państwa powstałej w wyniku komercjalizacji do innej jednoosobowej spółki Skarbu Państwa uprawnionym pracownikom oraz rolnikom lub rybakom przysługuje ekwiwalent prawa do nieodpłatnego nabycia akcji w postaci wynagrodzenia należnego z tytułu umorzenia akcji wypłaconego przez spółkę. Wypłata tego wynagrodzenia może być dokonana przez spółkę w ratach, oprocentowanych w wysokości nie niższej niż wskaźnik, wzrostu cen dóbr inwestycyjnych, ogłaszany co kwartał przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski".
Dziedziczenie
Prawo do nieodpłatnego nabycia akcji podlega dziedziczeniu, z tym zastrzeżeniem , że:
a) Spadkobierca uprawnionego pracownika, rolnika lub rybaka może skorzystać z prawa do nieodpłatnego nabycia akcji, o ile uprawniony pracownik, rolnik lub rybak złożył oświadczenie o zamiarze nieodpłatnego nabycia akcji, w terminie, sześciu miesięcy od dnia wpisania spółki do rejestru
b) W przypadku śmierci uprawnionego pracownika, rolnika lub rybaka, w okresie 6 miesięcy od dnia wpisania spółki do rejestru, spadkobierca może skorzystać z prawa do nieodpłatnego nabycia akcji, o ile złoży oświadczenie o zamiarze nieodpłatnego nabycia akcji, w terminie, sześciu miesięcy od dnia wpisania spółki do rejestru Do złożenia oświadczenia o zamiarze nieodpłatnego nabycia akcji przez spadkobiercę osoby uprawnionej nie jest wymagane przedstawienie postanowienia sądu o stwierdzeniu nabycia spadku albo zarejestrowanego aktu poświadczenia dziedziczenia sporządzonego przez notariusza.
c) Spadkobierca uprawnionego pracownika, rolnika lub rybaka może nieodpłatnie nabyć akcje spółki pod warunkiem przedstawienia prawomocnego postanowienia sądu o stwierdzeniu nabycia spadku albo zarejestrowanego aktu poświadczenia dziedziczenia sporządzonego przez notariusza, w terminie, 3 miesięcy od dnia zbycia przez Skarb Państwa pierwszych akcji na zasadach ogólnych i nie później niż z upływem 24 miesięcy od dnia powstania tego prawa.
W przypadku śmierci uprawnionego pracownika, rolnika lub rybaka termin do skorzystania z prawa do nieodpłatnego nabycia akcji, nie rozpoczyna biegu, a rozpoczęty ulega przerwaniu do czasu uzyskania prawomocnego postanowienia sądu o stwierdzeniu nabycia spadku, a w przypadku przedstawienia zarejestrowanego aktu poświadczenia dziedziczenia sporządzonego przez notariusza ulega przedłużeniu o miesiąc, o ile zostaną łącznie spełnione następujące warunki:
- śmierć uprawnionego pracownika, rolnika lub rybaka nastąpiła przed upływem terminu wygaśnięcia prawa do nieodpłatnego nabycia akcji,
- oświadczenie o zamiarze nabycia akcji zostało złożone przez uprawnionego pracownika, rolnika lub rybaka albo jego spadkobiercę z zachowaniem terminu, sześciu miesięcy od dnia wpisania spółki do rejestru
- został złożony wniosek o stwierdzenie nabycia spadku nie później niż w dniu, w którym upłynął termin wygaśnięcia prawa, albo w tym terminie został przedstawiony zarejestrowany akt poświadczenia dziedziczenia sporządzony przez notariusza.
W razie przerwania biegu terminu, biegnie on na nowo od dnia uprawomocnienia się postanowienia sądu o stwierdzeniu nabycia spadku.";
( Jeżeli zbycie akcji Skarbu Państwa na zasadach ogólnych nastąpiło w okresie, 6miesięcy od dnia wpisania spółki do rejestru prawo do nieodpłatnego nabycia akcji powstaje po 3 miesiącach od upływu terminu na złożenie oświadczenia o zamiarze nabycia akcji.)
W przypadku wniesienia akcji spółki powstałej w wyniku komercjalizacji do spółki z udziałem Skarbu Państwa, minister spraw Skarbu może zaoferować uprawnionym pracownikom oraz rolnikom lub rybakom możliwość wykonania ich prawa do nieodpłatnego nabycia akcji, w drodze nabycia akcji spółki z udziałem Skarbu Państwa, objętych w zamian za wniesione akcje spółki powstałej w wyniku komercjalizacji. Zaoferowanie uprawnionym pracownikom ,o którym mowa powinno nastąpić niezwłocznie po zarejestrowaniu uchwały walnego zgromadzenia o podwyższeniu kapitału spółki, do której Skarb Państwa wniósł akcje spółki powstałej w wyniku komercjalizacji.
Podstawą ustalenia liczby przysługujących uprawnionym pracownikom oraz rolnikom lub rybakom akcji spółki, do której wniesiono akcje spółki powstałej w wyniku komercjalizacji, jest wycena wartości aportu w postaci akcji spółki powstałej w wyniku komercjalizacji oraz ustalony na jej podstawie parytet służący określeniu liczby akcji obejmowanych przez Skarb Państwa w zamian za wnoszone akcje. Uprawnieni pracownicy oraz rolnicy lub rybacy mogą skorzystać z prawa o ile w ciągu 2 miesięcy od dnia złożenia im oferty, przez ministra Skarbu, złożą spółce powstałej w wyniku komercjalizacji pisemne oświadczenie o zamiarze wykonania przysługującego im prawa do nieodpłatnego nabycia akcji. Niezłożenie oświadczenia w powyższym terminie powoduje utratę prawa do wykonania prawa nieodpłatnego nabycia akcji w spółce, do której Skarb Państwa wniósł akcje spółki powstałej w wyniku komercjalizacji.
Tryby prywatyzacji
Wszystko w pytaniach numer 19 i 20.
BLOK PRAWA ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH
Pojęcie zamówienia publicznego według UPZP
Zamówienia publiczne - element finansów publicznych obejmujący szczegółowe rozwiązania dotyczące procedur wydatkowania środków publicznych (sposobów wyłonienia wykonawców oraz zasad podpisywania umów). Procedury te często stanowią odmiany przetargu. Należy przez to rozumieć umowy odpłatne zawierane między zamawiającym a wykonawcą, których przedmiotem są usługi, dostawy lub roboty budowlane.
Na gruncie prawa polskiego zasady udzielania zamówień publicznych są sprecyzowane w ustawie z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2010 r. Nr 113, poz. 759), która zastąpiła ustawę z dnia 10 czerwca 1994 r. o zamówieniach publicznych (Dz. U. z 1994 r. Nr 76, poz. 344). Stanowi ona implementację do prawa polskiego przepisów odpowiednich dyrektyw Unii Europejskiej, w szczególności 2004/18/WE, 2004/17/WE, 89/665/EWG i 92/13/EWG.
Do stosowania przepisów o zamówieniach publicznych są zobowiązane w szczególności podmioty sektora finansów publicznych, a także m.in. inne podmioty o podobnym charakterze lub kontrolowane w określony sposób przez jednostki sektora finansów publicznych, jeśli nabywają dostawy, roboty budowlane lub usługi.
Zamówień udzielać można w ośmiu opisanych w ustawie trybach:
przetargu nieograniczonego,
przetargu ograniczonego,
negocjacji z ogłoszeniem,
dialogu konkurencyjnego,
negocjacji bez ogłoszenia,
zamówienia z wolnej ręki,
zapytania o cenę,
licytacji elektronicznej,
przy czym do zastosowania trybów innych niż przetargowe konieczne jest spełnienie opisanych w ustawie przesłanek.
Ponadto pewne szczególne zamówienia można poprzedzić konkursem (np. zamówienia z zakresu planowania przestrzennego, projektowania urbanistycznego, architektoniczno-budowlanego oraz przetwarzania danych), można także zawierać zamówienia na podstawie umów ramowych lub w ramach dynamicznego systemu zakupów.
Podstawowe zasady udzielania zamówień publicznych to:
zasada równego traktowania wykonawców,
zasada bezstronności i obiektywizmu,
zasada uczciwej konkurencji,
zasada jawności,
zasada pisemności postępowania,
zasada pierwszeństwa trybów przetargowych.
Zgodnie z ustawą, uczestnikom postępowań o udzielenie zamówienia publicznego, przysługują środki ochrony prawnej w postaci:
odwołania do Krajowej Izby Odwoławczej,
skargi do sądu okręgowego.
Pojęcie zamawiającego
należy przez to rozumieć osobę fizyczną, osobę prawną albo jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej obowiązaną do stosowania ustawy
Pojęcie wykonawcy
należy przez to rozumieć osobę fizyczną, osobę prawną albo jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, która ubiega się o udzielenie zamówienia publicznego, złożyła ofertę lub zawarła umowę w sprawie zamówienia publicznego
Przedmiot zamówienia
Przedmiot zamówienia
Przedmiot zamówienia opisuje się w sposób jednoznaczny i wyczerpujący, za pomocą dostatecznie dokładnych i zrozumiałych określeń, uwzględniając wszystkie wymagania i okoliczności mogące mieć wpływ na sporządzenie oferty.
Przedmiotu zamówienia nie można opisywać w sposób, który mógłby utrudniać uczciwą konkurencję.
Przedmiotu zamówienia nie można opisywać przez wskazanie znaków towarowych, patentów lub pochodzenia, chyba że jest to uzasadnione specyfiką przedmiotu zamówienia i zamawiający nie może opisać przedmiotu zamówienia za pomocą dostatecznie dokładnych określeń, a wskazaniu takiemu towarzyszą wyrazy "lub równoważny".
Sposób opisu przedmiotu zamówienia
Zamawiający opisuje przedmiot zamówienia za pomocą cech technicznych i jakościowych, z zachowaniem Polskich Norm przenoszących normy europejskie lub norm innych państw członkowskich Europejskiego Obszaru Gospodarczego przenoszących te normy. W przypadku braku Polskich Norm przenoszących normy europejskie lub norm innych państw członkowskich Europejskiego Obszaru Gospodarczego przenoszących te normy uwzględnia się w kolejności:
1) europejskie aprobaty techniczne
2) wspólne specyfikacje techniczne
3) normy międzynarodowe
4) inne techniczne systemy odniesienia ustanowione przez europejskie organy normalizacyjne
W przypadku braku Polskich Norm przenoszących normy europejskie lub norm innych państw członkowskich Europejskiego Obszaru Gospodarczego przenoszących te normy oraz aprobat, specyfikacji, norm i systemów, wyżej , uwzględnia się w kolejności:
1) Polskie Normy;
2) polskie aprobaty techniczne;
3) polskie specyfikacje techniczne.
Opisując przedmiot zamówienia za pomocą norm, aprobat, specyfikacji technicznych i systemów odniesienia, o których mowa w, zamawiający jest obowiązany wskazać, że dopuszcza rozwiązania równoważne opisywanym. Wykonawca, który powołuje się na rozwiązania równoważne opisywanym przez zamawiającego, jest obowiązany wykazać, że oferowane przez niego dostawy, usługi lub roboty budowlane spełniają wymagania określone przez zamawiającego.
6. Zamawiający może odstąpić od opisywania przedmiotu zamówienia z uwzględnieniem przepisów wymienionych wyżej w podpunktach jeżeli zapewni dokładny opis przedmiotu zamówienia poprzez wskazanie wymagań funkcjonalnych. Wymagania te mogą obejmować opis oddziaływania na środowisko. Do opisu przedmiotu zamówienia stosuje się nazwy i kody określone we Wspólnym Słowniku Zamówień.
Opis przedmiotu zamówienia na roboty budowlane
Zamawiający opisuje przedmiot zamówienia na roboty budowlane za pomocą:
- dokumentacji projektowej oraz
- specyfikacji technicznej
wykonania i odbioru robót budowlanych. Jeżeli przedmiotem zamówienia jest zaprojektowanie i wykonanie robót budowlanych w rozumieniu ustawy - Prawo budowlane, zamawiający opisuje przedmiot zamówienia za pomocą programu funkcjonalno-użytkowego, który obejmuje opis zadania budowlanego, w którym podaje się:
- przeznaczenie ukończonych robót budowlanych oraz
- stawiane im wymagania techniczne, ekonomiczne, architektoniczne, materiałowe i funkcjonalne.
Minister właściwy do spraw budownictwa, gospodarki przestrzennej i mieszkaniowej określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy zakres i formę:
1) dokumentacji projektowej,
2) specyfikacji technicznych wykonania i odbioru robót budowlanych,
3) programu funkcjonalno-użytkowego
- mając na względzie rodzaj robót budowlanych, a także nazwy i kody Wspólnego Słownika Zamówień.
ustalenie wartości zamówienia
Podstawą ustalenia wartości zamówienia jest całkowite szacunkowe wynagrodzenie wykonawcy, bez podatku od towarów i usług, ustalone przez zamawiającego z należytą starannością. Zamawiający nie może w celu uniknięcia stosowania przepisów ustawy:
- dzielić zamówienia na części lub
- zaniżać jego wartość
Jeżeli zamawiający :
1) przewiduje udzielenie zamówień uzupełniających, przy ustalaniu wartości zamówienia uwzględnia się wartość zamówień uzupełniających.
2) dopuszcza możliwość składania ofert częściowych albo udziela zamówienia w częściach, z których każda stanowi przedmiot odrębnego postępowania, wartością zamówienia jest łączna wartość poszczególnych części zamówienia.
3) Jeżeli wyodrębniona jednostka organizacyjna zamawiającego posiadająca samodzielność finansową udziela zamówienia związanego z jej własną działalnością, wartość udzielanego zamówienia ustala się odrębnie od wartości zamówień udzielanych przez inne jednostki organizacyjne tego zamawiającego posiadające samodzielność finansową.
4) Wartością dynamicznego systemu zakupów jest łączna wartość zamówień objętych tym systemem, których zamawiający zamierza udzielić w okresie trwania dynamicznego systemu zakupów.
5) Wartością umowy ramowej jest łączna wartość zamówień, których zamawiający zamierza udzielić w okresie trwania umowy ramowej.
Wartość zamówienia na roboty budowlane ustala się na podstawie:
1) kosztorysu inwestorskiego sporządzanego na etapie opracowania dokumentacji projektowej albo na podstawie planowanych kosztów robót budowlanych określonych w programie funkcjonalno-użytkowym, jeżeli przedmiotem zamówienia jest wykonanie robót budowlanych w rozumieniu ustawy Prawo budowlane
2) planowanych kosztów prac projektowych oraz planowanych kosztów robót budowlanych określonych w programie funkcjonalno-użytkowym, jeżeli przedmiotem zamówienia jest zaprojektowanie i wykonanie robót budowlanych w rozumieniu ustawy Prawo budowlane.
Przy obliczaniu wartości zamówienia na roboty budowlane uwzględnia się także wartość dostaw związanych z wykonywaniem robót budowlanych oddanych przez zamawiającego do dyspozycji wykonawcy. Minister właściwy do spraw budownictwa, gospodarki przestrzennej i mieszkaniowej określi, w drodze rozporządzenia:
a) metody i podstawy sporządzania kosztorysu inwestorskiego,
b) metody i podstawy obliczania planowanych kosztów prac projektowych oraz planowanych kosztów robót budowlanych określonych w programie funkcjonalno-użytkowym
- uwzględniając dane techniczne, technologiczne i organizacyjne, mające wpływ na wartość zamówienia.
Wartość zamówienia na usługi lub dostawy
Podstawą ustalenia wartości zamówienia na usługi lub dostawy powtarzające się okresowo jest łączna wartość zamówień tego samego rodzaju:
udzielonych w terminie poprzednich 12 miesięcy lub w poprzednim roku budżetowym, z uwzględnieniem:
- zmian ilościowych zamawianych usług lub dostaw oraz
- prognozowanego na dany rok średniorocznego wskaźnika cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem, albo
2) których zamawiający zamierza udzielić w terminie 12 miesięcy następujących po pierwszej usłudze lub dostawie.
Wybór podstawy ustalenia wartości zamówienia na usługi lub dostawy powtarzające się okresowo nie może być dokonany w celu uniknięcia stosowania przepisów ustawy.
Jeżeli zamówienia udziela się na czas:
1) nieoznaczony, wartością zamówienia jest wartość ustalona z uwzględnieniem okresu 48 miesięcy wykonywania zamówienia
2) oznaczony:
a) nie dłuższy niż 12 miesięcy, wartością zamówienia jest wartość ustalona z uwzględnieniem okresu wykonywania zamówienia,
b) dłuższy niż 12 miesięcy, wartością zamówienia jest wartość ustalona z uwzględnieniem okresu wykonywania zamówienia, a w przypadku zamówień, których przedmiotem są dostawy nabywane na podstawie umowy dzierżawy, najmu lub leasingu z uwzględnieniem również wartości końcowej przedmiotu umowy w sprawie zamówienia publicznego.
Jeżeli zamówienie obejmuje usługi bankowe lub inne usługi finansowe, wartością zamówienia są opłaty, prowizje, odsetki i inne podobne świadczenia. Jeżeli zamówienie na usługi lub dostawy przewiduje prawo opcji, przy ustaleniu wartości zamówienia uwzględnia się największy możliwy zakres tego zamówienia z uwzględnieniem prawa opcji.
Termin ustalenia wartości zamówienia
Ustalenia wartości zamówienia dokonuje się
- nie wcześniej niż 3 miesiące przed dniem wszczęcia postępowania o udzielenie zamówienia, jeżeli przedmiotem zamówienia są dostawy lub usługi,
- nie wcześniej niż 6 miesięcy przed dniem wszczęcia postępowania o udzielenie zamówienia, jeżeli przedmiotem zamówienia są roboty budowlane.
Jeżeli po ustaleniu wartości zamówienia nastąpiła zmiana okoliczności mających wpływ na dokonane ustalenie, zamawiający przed wszczęciem postępowania dokonuje zmiany wartości zamówienia. Prezes Rady Ministrów co najmniej raz na 2 lata określi, w drodze rozporządzenia, średni kurs złotego w stosunku do euro stanowiący podstawę przeliczania wartości zamówień, z uwzględnieniem ogłoszonych przez Komisję Europejską w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej równowartości progów stosowania procedur udzielania zamówień.
Specyfikacja
Specyfikacja istotnych warunków zamówienia zawiera co najmniej:
1) nazwę (firmę) oraz adres zamawiającego
2) tryb udzielenia zamówienia
3) opis przedmiotu zamówienia
4) termin wykonania zamówienia
5) opis warunków udziału w postępowaniu oraz opis sposobu dokonywania oceny spełniania tych warunków
6) wykaz oświadczeń lub dokumentów, jakie mają dostarczyć wykonawcy w celu potwierdzenia spełniania warunków udziału w postępowaniu
7) informacje o sposobie porozumiewania się zamawiającego z wykonawcami oraz przekazywania oświadczeń lub dokumentów, a także wskazanie osób uprawnionych do porozumiewania się z wykonawcami
8) wymagania dotyczące wadium
9) termin związania ofertą
10) opis sposobu przygotowywania ofert
11) miejsce oraz termin składania i otwarcia ofert
12) opis sposobu obliczenia ceny
13) opis kryteriów, którymi zamawiający będzie się kierował przy wyborze oferty, wraz z podaniem znaczenia tych kryteriów i sposobu oceny ofert
14) informacje o formalnościach, jakie powinny zostać dopełnione po wyborze oferty w celu zawarcia umowy w sprawie zamówienia publicznego
15) wymagania dotyczące zabezpieczenia należytego wykonania umowy
16) istotne dla stron postanowienia, które zostaną wprowadzone do treści zawieranej umowy w sprawie zamówienia publicznego, ogólne warunki umowy albo wzór umowy, jeżeli zamawiający wymaga od wykonawcy, aby zawarł z nim umowę w sprawie zamówienia publicznego na takich warunkach
17) pouczenie o środkach ochrony prawnej przysługujących wykonawcy w toku postępowania o udzielenie zamówienia.
W postępowaniach, w których wartość zamówienia jest mniejsza niż kwoty rodzące obowiązek przekazywania ogłoszeń UOPWE specyfikacja istotnych warunków zamówienia może nie zawierać informacji, o których mowa w ust. pkt 6, 8 i 15.
W przypadku gdy przepisy ustawy nie stanowią inaczej, specyfikacja istotnych warunków zamówienia zawiera również:
1) opis części zamówienia, jeżeli zamawiający dopuszcza składanie ofert częściowych
2) maksymalną liczbę wykonawców, z którymi zamawiający zawrze umowę ramową, jeżeli zamawiający przewiduje zawarcie umowy ramowej
3) informację o przewidywanych zamówieniach uzupełniających, jeżeli zamawiający przewiduje udzielenie takich zamówień
4) opis sposobu przedstawiania ofert wariantowych oraz minimalne warunki, jakim muszą odpowiadać oferty wariantowe, jeżeli zamawiający dopuszcza ich składanie
5) adres poczty elektronicznej lub strony internetowej zamawiającego, jeżeli zamawiający dopuszcza porozumiewanie się drogą elektroniczną
6) informacje dotyczące walut obcych, w jakich mogą być prowadzone rozliczenia między zamawiającym a wykonawcą, jeżeli zamawiający przewiduje rozliczenia w walutach obcych
7) jeżeli zamawiający przewiduje aukcję elektroniczną:
a) informację o przewidywanym wyborze najkorzystniejszej oferty z zastosowaniem aukcji elektronicznej,
b) wymagania dotyczące rejestracji i identyfikacji wykonawców, w tym wymagania techniczne urządzeń informatycznych,
c) informację, które spośród kryteriów oceny ofert będą stosowane w toku aukcji elektronicznej
8) wysokość zwrotu kosztów udziału w postępowaniu, jeżeli zamawiający przewiduje ich zwrot.
Podwykonawcy
Zamawiający żąda wskazania przez wykonawcę w ofercie części zamówienia, której wykonanie powierzy podwykonawcom. Wykonawca może powierzyć wykonanie zamówienia podwykonawcom, z wyjątkiem przypadku gdy ze względu na specyfikę przedmiotu zamówienia zamawiający zastrzeże w specyfikacji istotnych warunków zamówienia, że część lub całość zamówienia nie może być powierzona podwykonawcom.
Specyfikację istotnych warunków zamówienia przekazuje się nieodpłatnie.
wyjątek : Na wniosek wykonawcy zamawiający przekazuje w terminie 5 dni specyfikację istotnych warunków zamówienia. Opłata, jakiej można żądać za specyfikację istotnych warunków zamówienia, może pokrywać jedynie koszty jej druku oraz przekazania
Zamawiający może udostępnić specyfikację istotnych warunków zamówienia na stronie internetowej od dnia zamieszczenia ogłoszenia o zamówieniu w Biuletynie Zamówień Publicznych albo publikacji w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej do upływu terminu składania ofert.
Wyjątek : Specyfikację istotnych warunków zamówienia udostępnia się na stronie internetowej od dnia zamieszczenia ogłoszenia o zamówieniu w Biuletynie Zamówień Publicznych albo publikacji w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej do upływu terminu składania ofert
Wyjaśnienia
Wykonawca może zwrócić się do zamawiającego o wyjaśnienie treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia. Zamawiający jest obowiązany niezwłocznie udzielić wyjaśnień, chyba że prośba o wyjaśnienie treści specyfikacji wpłynęła do zamawiającego
- na mniej niż 6 dni przed terminem składania ofert,
- a w przypadku przetargu ograniczonego oraz negocjacji z ogłoszeniem, jeżeli zachodzi pilna potrzeba udzielenia zamówienia - na mniej niż 4 dni przed terminem składania ofert.
Treść zapytań wraz z wyjaśnieniami zamawiający przekazuje wykonawcom, którym przekazał specyfikację istotnych warunków zamówienia, bez ujawniania źródła zapytania, a jeżeli specyfikacja jest udostępniana na stronie internetowej, zamieszcza na tej stronie.
Zamawiający może zwołać zebranie wszystkich wykonawców w celu wyjaśnienia wątpliwości dotyczących treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia, a jeżeli specyfikacja jest udostępniana na stronie internetowej, informację o terminie zebrania zamieszcza także na tej stronie; w takim przypadku sporządza informację zawierającą zgłoszone na zebraniu pytania o wyjaśnienie treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia oraz odpowiedzi na nie, bez wskazywania źródeł zapytań. Informację z zebrania doręcza się niezwłocznie wykonawcom, którym przekazano specyfikację istotnych warunków zamówienia, a jeżeli specyfikacja istotnych warunków zamówienia jest udostępniana na stronie internetowej, zamieszcza także na tej stronie.
Zmiana treści specyfikacji
W uzasadnionych przypadkach zamawiający może przed upływem terminu składania ofert zmienić treść specyfikacji istotnych warunków zamówienia. Dokonaną zmianę specyfikacji zamawiający przekazuje niezwłocznie wszystkim wykonawcom, którym przekazano specyfikację istotnych warunków zamówienia, a jeżeli specyfikacja jest udostępniana na stronie internetowej, zamieszcza ją także na tej stronie. Jeżeli w postępowaniu prowadzonym w trybie przetargu nieograniczonego zmiana treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia prowadzi do zmiany treści ogłoszenia o zamówieniu, zamawiający:
1) zamieszcza ogłoszenie o zmianie ogłoszenia w Biuletynie Zamówień Publicznych - jeżeli wartość zamówienia jest mniejsza niż kwoty rodzące obowiązek przekazywania ogłoszeń UOPWE
2) przekazuje Urzędowi Oficjalnych Publikacji Wspólnot Europejskich ogłoszenie dodatkowych informacji, informacji o niekompletnej procedurze lub sprostowania, drogą elektroniczną, zgodnie z formą i procedurami wskazanymi na stronie internetowej określonej w dyrektywie - jeżeli wartość zamówienia jest równa lub przekracza kwoty rodzące obowiązek przekazywania ogłoszeń UOPWE
zakaz Z zastrzeżeniem wyjątków przewidzianych w ustawie, jest niedopuszczalne dokonywanie zmian w treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia po upływie terminu składania wniosków o dopuszczenie do udziału w przetargu ograniczonym i negocjacjach z ogłoszeniem, które prowadzą do zmiany treści ogłoszenia o zamówieniu.
Jeżeli w wyniku zmiany treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia nieprowadzącej do zmiany treści ogłoszenia o zamówieniu jest niezbędny dodatkowy czas na wprowadzenie zmian w ofertach, zamawiający przedłuża termin składania ofert i informuje o tym wykonawców, którym przekazano specyfikację istotnych warunków zamówienia, oraz na stronie internetowej, jeżeli specyfikacja istotnych warunków zamówienia jest udostępniana na tej stronie.
Pojęcie najkorzystniejszej oferty
należy przez to rozumieć ofertę, która przedstawia najkorzystniejszy bilans ceny i innych kryteriów odnoszących się do przedmiotu zamówienia publicznego, albo ofertę z najniższą ceną, a w przypadku zamówień publicznych w zakresie działalności twórczej lub naukowej, których przedmiotu nie można z góry opisać w sposób jednoznaczny i wyczerpujący - ofertę, która przedstawia najkorzystniejszy bilans ceny i innych kryteriów odnoszących się do przedmiotu zamówienia publicznego
Zasady udzielania zamówień publicznych
Zamawiający przygotowuje i przeprowadza postępowanie o udzielenie zamówienia w sposób zapewniający zachowanie uczciwej konkurencji oraz równe traktowanie wykonawców. Czynności związane z przygotowaniem oraz przeprowadzeniem postępowania o udzielenie zamówienia wykonują osoby zapewniające bezstronność i obiektywizm. Zamówienia udziela się wyłącznie wykonawcy wybranemu zgodnie z przepisami ustawy.
jawność postępowania
Postępowanie o udzielenie zamówienia jest jawne. Zamawiający może ograniczyć dostęp do informacji związanych z postępowaniem o udzielenie zamówienia tylko w przypadkach określonych w ustawie. Nie ujawnia się informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa (zwalcz. nieucz. konkur.), jeżeli wykonawca, nie później niż w terminie:
- składania ofert lub
- wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu,
zastrzegł, że nie mogą być one udostępniane. Wykonawca nie może zastrzec informacji dotyczących :
- nazwy (firmy)
- adresów wykonawców,
- dotyczących ceny,
- dotyczących terminu wykonania zamówienia,
- dotyczących okresu gwarancji
- dotyczących warunków płatności zawartych w ofertach
Do konkursu przepis stosuje się odpowiednio.
forma
Postępowanie o udzielenie zamówienia, z zastrzeżeniem wyjątków określonych w ustawie, prowadzi się z zachowaniem formy pisemnej, w języku polskim.
Wyjątek W szczególnie uzasadnionych przypadkach zamawiający może wyrazić zgodę na złożenie wniosku o dopuszczenie do udziału w postępowaniu o udzielenie zamówienia, oświadczeń, oferty oraz innych dokumentów również w jednym z języków powszechnie używanych w handlu międzynarodowym lub języku kraju, w którym zamówienie jest udzielane.
Tryby udzielania zamówień publicznych
Tryb udzielania zamówienia
Podstawowymi trybami udzielania zamówienia są :
- przetarg nieograniczony
- przetarg ograniczony
Zamawiający może udzielić zamówienia w trybie negocjacji z ogłoszeniem, dialogu konkurencyjnego, negocjacji bez ogłoszenia, zamówienia z wolnej ręki, zapytania o cenę albo licytacji elektronicznej tylko w przypadkach określonych w ustawie.
Prezes Rady Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, kwoty wartości zamówień oraz konkursów, od których jest uzależniony obowiązek przekazywania ogłoszeń Urzędowi Oficjalnych Publikacji Wspólnot Europejskich, mając na względzie obowiązujące w tym zakresie przepisy prawa Unii Europejskiej.
Procedura udzielenia zamówienia w trybie przetargu nieograniczonego
Pojęcie
Przetarg nieograniczony to tryb udzielenia zamówienia, w którym w odpowiedzi na publiczne ogłoszenie o zamówieniu oferty mogą składać wszyscy zainteresowani wykonawcy.
Wszczęcie postępowania
Zamawiający wszczyna postępowanie w trybie przetargu nieograniczonego, zamieszczając ogłoszenie o zamówieniu:
- w miejscu publicznie dostępnym w swojej siedzibie oraz
- na stronie internetowej.
- jeżeli wartość zamówienia jest mniejsza niż kwoty rodzące obowiązek przekazywania ogłoszeń UOPWE, zamawiający zamieszcza ogłoszenie o zamówieniu w Biuletynie Zamówień Publicznych.
- jeżeli wartość zamówienia jest równa lub przekracza kwoty rodzące obowiązek przekazywania ogłoszeń UOPWE, zamawiający przekazuje ogłoszenie o zamówieniu Urzędowi Oficjalnych Publikacji Wspólnot Europejskich.
- jeżeli wartość zamówienia na roboty budowlane jest równa lub przekracza wyrażoną w złotych równowartość kwoty 20.000.000 euro, a na dostawy lub usługi - 10.000.000 euro, zamawiający zamieszcza ogłoszenie o zamówieniu również w dzienniku lub czasopiśmie o zasięgu ogólnopolskim.
- zamawiający może opublikować ogłoszenie o zamówieniu również w inny sposób.
Ogłoszenie o zamówieniu, odpowiednio zamieszczane lub publikowane w miejscu publicznie dostępnym w siedzibie zamawiającego, na stronie internetowej, w dzienniku lub czasopiśmie o zasięgu ogólnopolskim lub w inny sposób:
1) nie może zostać odpowiednio zamieszczone lub opublikowane przed dniem jego zamieszczenia w Biuletynie Zamówień Publicznych, a w przypadku, (przed dniem jego przekazania Urzędowi Oficjalnych Publikacji Wspólnot Europejskich)
2) nie może zawierać informacji innych niż zamieszczone w Biuletynie Zamówień Publicznych ( innych niż przekazane Urzędowi Oficjalnych Publikacji Wspólnot Europejskich)
3) zawiera informację o dniu jego zamieszczenia w Biuletynie Zamówień Publicznych, (dniu jego przekazania Urzędowi Oficjalnych Publikacji Wspólnot Europejskich.)
Ogłoszenie o zamówieniu, zawiera co najmniej:
1) nazwę (firmę) i adres zamawiającego
2) określenie trybu zamówienia
3) adres strony internetowej, na której zamieszczona będzie specyfikacja istotnych warunków zamówienia
4) określenie przedmiotu oraz wielkości lub zakresu zamówienia, z podaniem informacji o możliwości składania ofert częściowych
5) informację o możliwości złożenia oferty wariantowej
6) termin wykonania zamówienia
7) opis warunków udziału w postępowaniu oraz opis sposobu dokonywania oceny spełniania tych warunków
8) informację na temat wadium
9) kryteria oceny ofert i ich znaczeniu
10) miejsce i termin składania ofert
11) termin związania ofertą
12) informację o zamiarze zawarcia umowy ramowej
13) informację o zamiarze ustanowienia dynamicznego systemu zakupów wraz z adresem strony internetowej, na której będą zamieszczone dodatkowe informacje dotyczące dynamicznego systemu zakupów
14) informację o przewidywanym wyborze najkorzystniejszej oferty z zastosowaniem aukcji elektronicznej wraz z adresem strony internetowej, na której będzie prowadzona aukcja elektroniczna;
15) informację o przewidywanych zamówieniach uzupełniających, jeżeli zamawiający przewiduje udzielenie takich zamówień.
Specyfikację istotnych warunków zamówienia udostępnia się na stronie internetowej od dnia zamieszczenia ogłoszenia o zamówieniu w Biuletynie Zamówień Publicznych albo publikacji w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej do upływu terminu składania ofert.
Na wniosek wykonawcy zamawiający przekazuje w terminie 5 dni specyfikację istotnych warunków zamówienia. Opłata, jakiej można żądać za specyfikację istotnych warunków zamówienia, może pokrywać jedynie koszty jej druku oraz przekazania.
Jeżeli wartość zamówienia jest :
a) mniejsza niż kwoty rodzące obowiązek przekazywania ogłoszeń UOPWE, zamawiający wyznacza termin składania ofert, z uwzględnieniem czasu niezbędnego do przygotowania i złożenia oferty, z tym że w przypadku dostaw lub usług termin ten nie może być krótszy niż 7 dni od dnia zamieszczenia ogłoszenia o zamówieniu w Biuletynie Zamówień Publicznych, a w przypadku robót budowlanych - nie krótszy niż 20 dni.
b) równa lub przekracza kwoty rodzące obowiązek przekazywania ogłoszeń UOPWE, termin składania ofert nie może być krótszy niż:
- 40 dni - od dnia przekazania ogłoszenia o zamówieniu Urzędowi Oficjalnych Publikacji Wspólnot Europejskich, drogą elektroniczną zgodnie z formą i procedurami wskazanymi na stronie internetowej określonej w dyrektywie
- 47 dni - od dnia przekazania ogłoszenia o zamówieniu Urzędowi Oficjalnych Publikacji Wspólnot Europejskich, w sposób inny niż określony wyżej
Jeżeli wartość zamówienia jest:
równa lub przekracza kwoty rodzące obowiązek przekazywania ogłoszeń UOPWE, a informacja o zamówieniu została zawarta we wstępnym ogłoszeniu informacyjnym dotyczącym zamówień planowanych w terminie 12 miesięcy, przekazanym lub zamieszczonym w profilu nabywcy co najmniej na 52 dni przed dniem przekazania ogłoszenia o zamówieniu Urzędowi Oficjalnych Publikacji Wspólnot Europejskich, zamawiający może wyznaczyć termin składania ofert nie krótszy niż:
- 29 dni - od dnia przekazania ogłoszenia o zamówieniu Urzędowi Oficjalnych Publikacji Wspólnot Europejskich, drogą elektroniczną zgodnie z formą i procedurami wskazanymi na stronie internetowej określonej w dyrektywie
- 36 dni - od dnia przekazania ogłoszenia o zamówieniu Urzędowi Oficjalnych Publikacji Wspólnot Europejskich, w sposób inny niż określony wyżej
oświadczenie
Wykonawca składa wraz z ofertą oświadczenie o spełnieniu warunków udziału w postępowaniu, a jeżeli zamawiający żąda dokumentów potwierdzających spełnianie tych warunków, również te dokumenty.
Wadium
1) Zamawiający żąda od wykonawców wniesienia wadium, jeżeli wartość zamówienia jest równa lub przekracza kwoty rodzące obowiązek przekazywania ogłoszeń UOPWE
2) Jeżeli wartość zamówienia jest mniejsza niż kwoty kwoty rodzące obowiązek przekazywania ogłoszeń UOPWE, zamawiający może żądać od wykonawców wniesienia wadium.
Wadium
a) Termin
Wadium wnosi się przed upływem terminu składania ofert.
b) Kwota
Zamawiający określa kwotę wadium w wysokości nie większej niż 3 % wartości zamówienia.
- Jeżeli zamawiający dopuszcza składanie ofert częściowych lub udziela zamówienia w częściach, określa kwotę wadium dla każdej z części.
- Jeżeli zamawiający przewiduje udzielenie zamówień uzupełniających, określa kwotę wadium dla wartości zamówienia podstawowego.
c) Forma
Wadium może być wnoszone w jednej lub kilku następujących formach:
- pieniądzu
- poręczeniach bankowych lub poręczeniach spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej, z tym że poręczenie kasy jest zawsze poręczeniem pieniężnym
- gwarancjach bankowych
- gwarancjach ubezpieczeniowych
- poręczeniach udzielanych przez podmioty, o których mowa w ustawie o utworzeniu Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości
c) wniesienie
- Wadium wnoszone w pieniądzu wpłaca się przelewem na rachunek bankowy wskazany przez zamawiającego.
- Wadium wniesione w pieniądzu zamawiający przechowuje na rachunku bankowym.
Zwrot wadium
Zamawiający zwraca niezwłocznie wadium, jeżeli:
1) upłynął termin związania ofertą;
2) zawarto umowę w sprawie zamówienia publicznego i wniesiono zabezpieczenie należytego wykonania tej umowy;
3) zamawiający unieważnił postępowanie o udzielenie zamówienia, a protesty zostały ostatecznie rozstrzygnięte lub upłynął termin do ich wnoszenia.
Z zastrzeżeniem zamawiający zwraca niezwłocznie wadium, na wniosek wykonawcy:
1) który wycofał ofertę przed upływem terminu składania ofert;
2) który został wykluczony z postępowania;
3) którego oferta została odrzucona.
Zamawiający żąda ponownego wniesienia wadium przez wykonawców, którym zwrócono wadium na podstawie pkt 2 i 3, jeżeli w wyniku ostatecznego rozstrzygnięcia protestu unieważniono czynność wykluczenia wykonawcy lub odrzucenia oferty. Wykonawcy wnoszą wadium w terminie określonym przez zamawiającego.
Jeżeli wadium wniesiono w pieniądzu, zamawiający zwraca je wraz z odsetkami wynikającymi z umowy rachunku bankowego, na którym było ono przechowywane, pomniejszone o koszty prowadzenia rachunku bankowego oraz prowizji bankowej za przelew pieniędzy na rachunek bankowy wskazany przez wykonawcę.
Wyjątek Zamawiający zatrzymuje wadium wraz z odsetkami, jeżeli wykonawca w odpowiedzi na wezwanie, nie złożył dokumentów lub oświadczeń lub pełnomocnictw, chyba że udowodni, że wynika to z przyczyn nieleżących po jego stronie.
Zatrzymanie wadium
Zamawiający zatrzymuje wadium wraz z odsetkami, jeżeli wykonawca, którego oferta została wybrana:
1) odmówił podpisania umowy w sprawie zamówienia publicznego na warunkach określonych w ofercie;
2) nie wniósł wymaganego zabezpieczenia należytego wykonania umowy;
3) zawarcie umowy w sprawie zamówienia publicznego stało się niemożliwe z przyczyn leżących po stronie wykonawcy.
Procedura udzielenia zamówienia w trybie przetargu ograniczonego
Pojęcie
Przetarg ograniczony to tryb udzielenia zamówienia, w którym, w odpowiedzi na publiczne ogłoszenie o zamówieniu, wykonawcy składają wnioski o dopuszczenie do udziału w przetargu, a oferty mogą składać wykonawcy zaproszeni do składania ofert.
Zamawiający wszczyna postępowanie w trybie przetargu ograniczonego, zamieszczając ogłoszenie o zamówieniu:
- w miejscu publicznie dostępnym w swojej siedzibie oraz
- na stronie internetowej.
- jeżeli wartość zamówienia jest mniejsza niż kwoty rodzące obowiązek przekazywania ogłoszeń UOPWE, zamawiający zamieszcza ogłoszenie o zamówieniu w Biuletynie Zamówień Publicznych.
- jeżeli wartość zamówienia jest równa lub przekracza kwoty rodzące obowiązek przekazywania ogłoszeń UOPWE, zamawiający przekazuje ogłoszenie o zamówieniu Urzędowi Oficjalnych Publikacji Wspólnot Europejskich.
- jeżeli wartość zamówienia na roboty budowlane jest równa lub przekracza wyrażoną w złotych równowartość kwoty 20.000.000 euro, a na dostawy lub usługi - 10.000.000 euro, zamawiający zamieszcza ogłoszenie o zamówieniu również w dzienniku lub czasopiśmie o zasięgu ogólnopolskim.
- zamawiający może opublikować ogłoszenie o zamówieniu również w inny sposób.
Ogłoszenie o zamówieniu, zawiera co najmniej:
1) nazwę (firmę) i adres zamawiającego;
2) określenie trybu zamówienia;
3) określenie przedmiotu zamówienia, z podaniem informacji o możliwości składania ofert częściowych;
4) informację o możliwości złożenia oferty wariantowej;
5) termin wykonania zamówienia;
6) opis warunków udziału w postępowaniu wraz z podaniem ich znaczenia oraz opis sposobu dokonywania oceny spełniania tych warunków;
7) informację o oświadczeniach lub dokumentach, jakie mają dostarczyć wykonawcy w celu potwierdzenia spełnienia warunków udziału w postępowaniu;
8) liczbę wykonawców, którzy zostaną zaproszeni do składania ofert;
9) informację na temat wadium;
10) kryteria oceny ofert i ich znaczenie;
11) miejsce i termin składania wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu;
12) adres strony internetowej, na której jest udostępniana specyfikacja istotnych warunków zamówienia, jeżeli zamawiający udostępnia ją na tej stronie;
13) informację o zamiarze zawarcia umowy ramowej;
14) informację o przewidywanym wyborze najkorzystniejszej oferty z zastosowaniem aukcji elektronicznej wraz z adresem strony internetowej, na której będzie prowadzona aukcja elektroniczna;
15) informację o przewidywanych zamówieniach uzupełniających, jeżeli zamawiający przewiduje udzielenie takich zamówień.
Jeżeli wartość zamówienia jest
1) mniejsza niż kwoty rodzące obowiązek przekazywania ogłoszeń UOPWE, zamawiający w ogłoszeniu o zamówieniu wyznacza termin składania wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu, z uwzględnieniem czasu niezbędnego do przygotowania i złożenia wymaganych dokumentów, z tym że termin ten nie może być krótszy niż 7 dni od dnia zamieszczenia ogłoszenia w Biuletynie Zamówień Publicznych.
2) równa lub przekracza kwoty rodzące obowiązek przekazywania ogłoszeń UOPWE, termin składania wniosków o dopuszczenie do udziału w przetargu ograniczonym nie może być krótszy niż:
a) 30 dni - od dnia przekazania ogłoszenia o zamówieniu Urzędowi Oficjalnych Publikacji Wspólnot Europejskich, drogą elektroniczną zgodnie z formą i procedurami wskazanymi na stronie internetowej określonej w dyrektywie;
b) 37 dni - od dnia przekazania ogłoszenia o zamówieniu Urzędowi Oficjalnych Publikacji Wspólnot Europejskich, w inny sposób niż określony w pkt a.
Jeżeli zachodzi pilna potrzeba udzielenia zamówienia, zamawiający może, w przypadkach, gdy wartość zamówienia jest równa lub przekracza kwoty rodzące obowiązek przekazywania ogłoszeń UOPWE, wyznaczyć krótszy termin składania wniosków o dopuszczenie do udziału w przetargu ograniczonym, jednak nie krótszy niż:
a) 10 dni - od dnia przekazania ogłoszenia o zamówieniu Urzędowi Oficjalnych Publikacji Wspólnot Europejskich, drogą elektroniczną zgodnie z formą i procedurami wskazanymi na stronie internetowej określonej w dyrektywie;
b) 15 dni - od dnia przekazania ogłoszenia o zamówieniu Urzędowi Oficjalnych Publikacji Wspólnot Europejskich faksem.
oświadczenie
Wraz z wnioskiem o dopuszczenie do udziału w przetargu ograniczonym wykonawca składa oświadczenie o spełnieniu warunków udziału w postępowaniu, a jeżeli zamawiający żąda dokumentów potwierdzających spełnianie warunków, również te dokumenty.
W przypadku złożenia wniosku o dopuszczenie do udziału w postępowaniu po terminie zamawiający niezwłocznie zawiadamia o tym wykonawcę; wniosek zwraca się po upływie terminu przewidzianego na wniesienie protestu.
Liczba wykonawców
Zamawiający zaprasza do składania ofert wykonawców, którzy spełniają warunki udziału w postępowaniu, w liczbie określonej w ogłoszeniu zapewniającej konkurencję, :
- nie mniejszej niż 5
- nie większej niż 20.
Wyniki
O wynikach oceny spełniania warunków udziału w postępowaniu i otrzymanych ocenach spełniania tych warunków zamawiający niezwłocznie informuje wykonawców, którzy złożyli wnioski o dopuszczenie do udziału w postępowaniu. Jeżeli liczba wykonawców, którzy spełniają warunki udziału w postępowaniu, jest:
a) większa niż określona w ogłoszeniu, zamawiający zaprasza do składania ofert wykonawców, którzy otrzymali najwyższe oceny spełniania tych warunków. Wykonawcę niezaproszonego do składania ofert traktuje się jak wykluczonego z postępowania o udzielenie zamówienia.
b) mniejsza niż określona w ogłoszeniu o zamówieniu, zamawiający zaprasza do składania ofert wszystkich wykonawców spełniających te warunki.
4. Wraz z zaproszeniem do składania ofert zamawiający przekazuje wykonawcy specyfikację istotnych warunków zamówienia oraz wskazuje termin i miejsce opublikowania ogłoszenia o zamówieniu.
Termin
Jeżeli wartość zamówienia jest :
a) mniejsza niż kwoty rodzące obowiązek przekazywania ogłoszeń UOPWE, zamawiający wyznacza termin składania ofert, z uwzględnieniem czasu niezbędnego do przygotowania i złożenia oferty, z tym że termin ten nie może być krótszy niż 7 dni od dnia przekazania zaproszenia do składania ofert dla dostaw lub usług i nie krótszy niż 14 dni dla robót budowlanych.
b) równa lub przekracza kwoty rodzące obowiązek przekazywania ogłoszeń UOPWE, termin składania ofert nie może być krótszy niż 40 dni od dnia przekazania zaproszenia do składania ofert. ( Zamawiający może wyznaczyć termin, krótszy o 5 dni, jeżeli udostępnia specyfikację istotnych warunków zamówienia na stronie internetowej od dnia publikacji ogłoszenia o zamówieniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej do upływu terminu składania ofert.)
- zamawiający może wyznaczyć termin składania ofert nie krótszy niż 36 dni, jeżeli informacja o tym zamówieniu została zawarta we wstępnym ogłoszeniu informacyjnym dotyczącym zamówień planowanych w terminie 12 miesięcy, przekazanym lub zamieszczonym w profilu nabywcy co najmniej na 52 dni przed dniem przekazania ogłoszenia o zamówieniu Urzędowi Oficjalnych Publikacji Wspólnot Europejskich.
- jeżeli zachodzi pilna potrzeba udzielenia zamówienia, zamawiający może wyznaczyć krótszy termin składania ofert, z tym że termin ten nie może być krótszy niż 10 dni.
Do przetargu ograniczonego stosuje się przepisy dotyczące wadium
Negocjacje z ogłoszeniem
Pojęcie
Negocjacje z ogłoszeniem to tryb udzielenia zamówienia, w którym, po publicznym ogłoszeniu o zamówieniu, zamawiający zaprasza wykonawców dopuszczonych do udziału w postępowaniu do składania ofert wstępnych niezawierających ceny, prowadzi z nimi negocjacje, a następnie zaprasza ich do składania ofert.
Zamawiający może udzielić zamówienia w trybie negocjacji z ogłoszeniem, jeżeli zachodzi co najmniej jedna z następujących okoliczności:
1) w postępowaniu prowadzonym uprzednio w trybie:
- przetargu nieograniczonego,
- przetargu ograniczonego albo
- dialogu konkurencyjnego
wszystkie oferty zostały odrzucone, a pierwotne warunki zamówienia nie zostały w istotny sposób zmienione
2) w wyjątkowych sytuacjach, gdy charakter :
- dostaw,
- usług lub
- robót budowlanych lub
- związane z nimi ryzyko
uniemożliwia wcześniejsze dokonanie ich wyceny
3) nie można z góry określić szczegółowych cech zamawianych usług w taki sposób, aby umożliwić wybór najkorzystniejszej oferty w trybie przetargu nieograniczonego lub przetargu ograniczonego;
4) przedmiotem zamówienia są roboty budowlane prowadzone wyłącznie w celach badawczych, doświadczalnych lub rozwojowych, a nie w celu zapewnienia zysku lub pokrycia poniesionych kosztów badań lub rozwoju;
5) wartość zamówienia jest mniejsza niż kwoty rodzące obowiązek przekazywania ogłoszeń UOPWE
( stosuje się odpowiednio art.40-wszczęcie postępowania art.48.ust.2- zawartość ogłoszenia , poniżej )
Wszczęcie postępowania
Zamawiający wszczyna postępowanie w trybie negocjacji z ogłoszeniem , zamieszczając ogłoszenie o zamówieniu w:
- miejscu publicznie dostępnym w swojej siedzibie oraz
- na stronie internetowej.
Jeżeli wartość zamówienia jest :
a) mniejsza niż kwoty rodzące obowiązek przekazywania ogłoszeń UOPWE , zamawiający zamieszcza ogłoszenie o zamówieniu w Biuletynie Zamówień Publicznych.
b) równa lub przekracza kwoty rodzące obowiązek przekazywania ogłoszeń UOPWE , zamawiający przekazuje ogłoszenie o zamówieniu Urzędowi Oficjalnych Publikacji Wspólnot Europejskich.
c) Jeżeli wartość zamówienia na roboty budowlane jest równa lub przekracza wyrażoną w złotych równowartość kwoty 20.000.000 euro, a na dostawy lub usługi - 10.000.000 euro, zamawiający zamieszcza ogłoszenie o zamówieniu również w dzienniku lub czasopiśmie o zasięgu ogólnopolskim.
Zamawiający może opublikować ogłoszenie o zamówieniu również w inny sposób. Ogłoszenie o zamówieniu, odpowiednio zamieszczane lub publikowane w miejscu publicznie dostępnym w siedzibie zamawiającego, na stronie internetowej, w dzienniku lub czasopiśmie o zasięgu ogólnopolskim lub w inny sposób:
1) nie może zostać odpowiednio zamieszczone lub opublikowane przed dniem jego zamieszczenia w Biuletynie Zamówień Publicznych, a w przypadku, (przed dniem jego przekazania Urzędowi Oficjalnych Publikacji Wspólnot Europejskich)
2) nie może zawierać informacji innych niż zamieszczone w Biuletynie Zamówień Publicznych, (innych niż przekazane Urzędowi Oficjalnych Publikacji Wspólnot Europejskich)
3) zawiera informację o dniu jego zamieszczenia w Biuletynie Zamówień Publicznych, (o dniu jego przekazania Urzędowi Oficjalnych Publikacji Wspólnot Europejskich.)
Ogłoszenie o zamówieniu zawiera co najmniej:
1) nazwę (firmę) i adres zamawiającego
2) określenie trybu zamówienia
3) określenie przedmiotu zamówienia, z podaniem informacji o możliwości składania ofert częściowych
4) informację o możliwości złożenia oferty wariantowej
5) termin wykonania zamówienia
6) opis warunków udziału w postępowaniu wraz z podaniem ich znaczenia oraz opis sposobu dokonywania oceny spełniania tych warunków;
7) informację o oświadczeniach lub dokumentach, jakie mają dostarczyć wykonawcy w celu potwierdzenia spełnienia warunków udziału w postępowaniu
8) liczbę wykonawców, którzy zostaną zaproszeni do składania ofert
9) informację na temat wadium
10) kryteria oceny ofert i ich znaczenie
11) miejsce i termin składania wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu
12) adres strony internetowej, na której jest udostępniana specyfikacja istotnych warunków zamówienia, jeżeli zamawiający udostępnia ją na tej stronie
13) informację o zamiarze zawarcia umowy ramowej
14) informację o przewidywanym wyborze najkorzystniejszej oferty z zastosowaniem aukcji elektronicznej wraz z adresem strony internetowej, na której będzie prowadzona aukcja elektroniczna
15) informację o przewidywanych zamówieniach uzupełniających, jeżeli zamawiający przewiduje udzielenie takich zamówień.
( Do składania wniosków o dopuszczenie do udziału w negocjacjach z ogłoszeniem przepisy art. 49 -termin i 50 -oświadczenia stosuje się odpowiednio, poniżej .)
wartość zamówienia
Jeżeli wartość zamówienia jest :
1) mniejsza niż kwoty rodzące obowiązek przekazywania ogłoszeń UOPWE, zamawiający w ogłoszeniu o zamówieniu wyznacza termin składania wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu, z uwzględnieniem czasu niezbędnego do przygotowania i złożenia wymaganych dokumentów, z tym że termin ten nie może być krótszy niż 7 dni od dnia zamieszczenia ogłoszenia w Biuletynie Zamówień Publicznych.
2) równa lub przekracza kwoty rodzące obowiązek przekazywania ogłoszeń UOPWE, termin składania wniosków o dopuszczenie do udziału w przetargu ograniczonym nie może być krótszy niż:
a) 30 dni - od dnia przekazania ogłoszenia o zamówieniu Urzędowi Oficjalnych Publikacji Wspólnot Europejskich, drogą elektroniczną zgodnie z formą i procedurami wskazanymi na stronie internetowej określonej w dyrektywie
b) 37 dni - od dnia przekazania ogłoszenia o zamówieniu Urzędowi Oficjalnych Publikacji Wspólnot Europejskich, w inny sposób niż określony w a
Jeżeli zachodzi pilna potrzeba udzielenia zamówienia, zamawiający może, jeżeli wartość zamówienia jest równa lub przekracza, kwoty rodzące obowiązek przekazywania ogłoszeń UOPWE, wyznaczyć krótszy termin składania wniosków o dopuszczenie do udziału w przetargu ograniczonym, jednak nie krótszy niż:
a) 10 dni - od dnia przekazania ogłoszenia o zamówieniu Urzędowi Oficjalnych Publikacji Wspólnot Europejskich, drogą elektroniczną zgodnie z formą i procedurami wskazanymi na stronie internetowej określonej w dyrektywie;
b) 15 dni - od dnia przekazania ogłoszenia o zamówieniu Urzędowi Oficjalnych Publikacji Wspólnot Europejskich faksem.
oświadczenie
Wraz z wnioskiem o dopuszczenie do udziału w przetargu ograniczonym wykonawca składa oświadczenie o spełnieniu warunków udziału w postępowaniu, a jeżeli zamawiający żąda dokumentów potwierdzających spełnianie warunków, również te dokumenty. W przypadku złożenia wniosku o dopuszczenie do udziału w postępowaniu po terminie zamawiający niezwłocznie zawiadamia o tym wykonawcę; wniosek zwraca się po upływie terminu przewidzianego na wniesienie protestu
Wyniki
O wynikach oceny spełniania warunków udziału w postępowaniu i otrzymanych ocenach spełniania tych warunków zamawiający niezwłocznie informuje wykonawców, którzy złożyli wnioski o dopuszczenie do udziału w postępowaniu. Zamawiający zaprasza do składania ofert wstępnych wykonawców, którzy spełniają warunki udziału w postępowaniu, w liczbie określonej w ogłoszeniu o zamówieniu, zapewniającej konkurencję nie mniejszej niż 3, a jeżeli wartość zamówienia jest równa lub przekracza kwoty rodzące obowiązek przekazywania ogłoszeń UOPWE , nie mniejszej niż 5.
Jeżeli liczba wykonawców, którzy spełniają warunki udziału w postępowaniu, jest :
- większa niż określona w ogłoszeniu, zamawiający zaprasza do składania ofert wstępnych wykonawców, którzy otrzymali najwyższe oceny spełniania tych warunków. Wykonawcę niezaproszonego do składania ofert wstępnych traktuje się jak wykluczonego z postępowania o udzielenie zamówienia.
- jest mniejsza niż określona w ogłoszeniu, zamawiający zaprasza do składania ofert wstępnych wszystkich wykonawców spełniających te warunki.
Wraz z zaproszeniem do składania ofert wstępnych zamawiający przekazuje specyfikację istotnych warunków zamówienia. Zamawiający wyznacza termin składania ofert wstępnych, z uwzględnieniem czasu niezbędnego do przygotowania i złożenia oferty wstępnej, z tym że termin ten nie może być krótszy niż 10 dni od dnia przekazania zaproszenia do składania ofert wstępnych.
Zaproszenie
Zamawiający zaprasza do negocjacji wszystkich wykonawców, którzy złożyli oferty wstępne niepodlegające odrzuceniu, wskazując termin i miejsce opublikowania ogłoszenia o zamówieniu. Zamawiający prowadzi negocjacje w celu doprecyzowania lub uzupełnienia opisu przedmiotu zamówienia lub warunków umowy w sprawie zamówienia publicznego. Prowadzone negocjacje mają charakter poufny. Żadna ze stron nie może bez zgody drugiej strony ujawnić informacji technicznych i handlowych związanych z negocjacjami. Wszelkie wymagania, wyjaśnienia i informacje, a także dokumenty związane z negocjacjami są przekazywane wykonawcom na równych zasadach.
Po zakończeniu negocjacji zamawiający może doprecyzować lub uzupełnić specyfikację istotnych warunków zamówienia wyłącznie w zakresie, w jakim była ona przedmiotem negocjacji. Zmiany, nie mogą prowadzić do istotnej zmiany przedmiotu zamówienia lub pierwotnych warunków zamówienia.
Stosuje się przepisy dotyczące wadium
Zamawiający zaprasza wykonawców, z którymi prowadził negocjacje, do składania ofert. Zaproszenie do składania ofert zawiera co najmniej informacje o:
1) miejscu i terminie składania oraz otwarcia ofert;
2) obowiązku wniesienia wadium;
3) terminie związania ofertą.
Zamawiający wyznacza termin składania ofert, z uwzględnieniem czasu niezbędnego do przygotowania i złożenia oferty, z tym że termin ten nie może być krótszy niż 10 dni od dnia przekazania zaproszenia do składania ofert. W przypadku gdy zamawiający dokonał zmian istotnych warunków zamówienia , wraz z zaproszeniem do składania ofert przekazuje specyfikację istotnych warunków zamówienia lub zamieszcza ją na stronie internetowej, jeżeli specyfikacja jest udostępniana na tej stronie.
Negocjacje bez ogłoszenia
Pojęcie
Negocjacje bez ogłoszenia to tryb udzielenia zamówienia, w którym zamawiający negocjuje warunki umowy w sprawie zamówienia publicznego z wybranymi przez siebie wykonawcami, a następnie zaprasza ich do składania ofert.
Przesłanki
Zamawiający może udzielić zamówienia w trybie negocjacji bez ogłoszenia, jeżeli zachodzi co najmniej jedna z następujących okoliczności:
1) w postępowaniu prowadzonym uprzednio w trybie :
- przetargu nieograniczonego albo
- przetargu ograniczonego
nie wpłynął żaden wniosek o dopuszczenie do udziału w postępowaniu, nie zostały złożone żadne oferty lub wszystkie oferty zostały odrzucone na podstawie ze względu na ich niezgodność z opisem przedmiotu zamówienia, a pierwotne warunki zamówienia nie zostały w istotny sposób zmienione.
- Przed wszczęciem postępowania w trybie negocjacji bez ogłoszenia, jeżeli wartość zamówienia jest równa lub przekracza kwoty rodzące obowiązek przekazywania ogłoszeń UOPWE , zamawiający jest obowiązany przekazać Komisji Europejskiej informację o unieważnieniu postępowania, jeżeli Komisja Europejska wystąpi o jej przekazanie.
- ( zamawiający zaprasza do negocjacji co najmniej tych wykonawców, którzy złożyli oferty w przetargu nieograniczonym albo przetargu ograniczonym, w liczbie zapewniającej konkurencję, nie mniejszej niż 5, chyba że ze względu na specjalistyczny charakter zamówienia liczba wykonawców mogących je wykonać jest mniejsza, jednak nie mniejsza niż 2)
2) został przeprowadzony konkurs, w którym nagrodą było zaproszenie do negocjacji bez ogłoszenia co najmniej dwóch autorów wybranych prac konkursowych;
3) przedmiotem zamówienia są rzeczy wytwarzane wyłącznie w celach badawczych, doświadczalnych lub rozwojowych, a nie w celu zapewnienia zysku lub pokrycia poniesionych kosztów badań lub rozwoju
4) ze względu na pilną potrzebę udzielenia zamówienia niewynikającą z przyczyn leżących po stronie zamawiającego, której wcześniej nie można było przewidzieć, nie można zachować terminów określonych dla przetargu nieograniczonego, przetargu ograniczonego lub negocjacji z ogłoszeniem.
Jeżeli wartość zamówienia jest równa lub przekracza kwoty, od których jest uzależniony obowiązek przekazywania Urzędowi Oficjalnych Publikacji Wspólnot Europejskich ogłoszeń o zamówieniach na dostawy lub usługi, zamawiający w terminie 3 dni od wszczęcia postępowania zawiadamia Prezesa Urzędu o jego wszczęciu, podając uzasadnienie faktyczne i prawne zastosowania trybu udzielenia zamówienia.
Zamawiający wszczyna postępowanie w trybie negocjacji bez ogłoszenia, przekazując wybranym przez siebie wykonawcom zaproszenie do negocjacji. Zaproszenie do negocjacji bez ogłoszenia zawiera co najmniej:
1) nazwę (firmę) i adres zamawiającego;
2) określenie przedmiotu zamówienia, z podaniem informacji o możliwości składania ofert częściowych;
3) informację o możliwości złożenia oferty wariantowej;
4) termin wykonania zamówienia;
5) opis warunków udziału w postępowaniu oraz opis sposobu dokonywania oceny spełniania tych warunków;
6) określenie trybu zamówienia i podstawy prawnej jego zastosowania;
7) kryteria oceny ofert i ich znaczenie;
8) miejsce i termin negocjacji z zamawiającym.
Zamawiający zaprasza do negocjacji wykonawców w liczbie zapewniającej konkurencję, nie mniejszej niż 5, chyba że ze względu na specjalistyczny charakter zamówienia liczba wykonawców mogących je wykonać jest mniejsza, jednak nie mniejsza niż 2.
Zamawiający wyznacza termin składania ofert z uwzględnieniem czasu niezbędnego na przygotowanie i złożenie oferty. Wraz z zaproszeniem do składania ofert zamawiający przekazuje specyfikację istotnych warunków zamówienia Zapraszając do składania ofert zamawiający może żądać od wykonawców wniesienia wadium.
Przepisy art. 45 ust. 3-8 stosuje się. Czyli:
Wadium wnosi się przed upływem terminu składania ofert. Zamawiający określa kwotę wadium w wysokości nie większej niż 3 % wartości zamówienia. Jeżeli zamawiający dopuszcza składanie ofert częściowych lub udziela zamówienia w częściach, określa kwotę wadium dla każdej z części. Jeżeli zamawiający przewiduje udzielenie zamówień uzupełniających, określa kwotę wadium dla wartości zamówienia podstawowego. Przepis ust. 4 stosuje się odpowiednio. Wadium może być wnoszone w jednej lub kilku następujących formach:
1) pieniądzu;
2) poręczeniach bankowych lub poręczeniach spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej, z tym że poręczenie kasy jest zawsze poręczeniem pieniężnym;
3) gwarancjach bankowych;
4) gwarancjach ubezpieczeniowych;
5) poręczeniach udzielanych przez podmioty, o których mowa w ustawie z dnia 9 listopada 2000 r. o utworzeniu Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości Wadium wnoszone w pieniądzu wpłaca się przelewem na rachunek bankowy wskazany przez zamawiającego. Wadium wniesione w pieniądzu zamawiający przechowuje na rachunku bankowym.
O zwocie i zatrzymaniu wadium stosuje się odpowiednio
Prowadzone negocjacje mają charakter poufny. Żadna ze stron nie może bez zgody drugiej strony ujawnić informacji technicznych i handlowych związanych z negocjacjami. Wszelkie wymagania, wyjaśnienia i informacje, a także dokumenty związane z negocjacjami są przekazywane wykonawcom na równych zasadach.
Zamawiający zaprasza wykonawców, z którymi prowadził negocjacje, do składania ofert. Przepisy art. 45 i 46 stosuje się. Zaproszenie do składania ofert zawiera co najmniej informacje o:
1) miejscu i terminie składania oraz otwarcia ofert;
2) obowiązku wniesienia wadium;
3) terminie związania ofertą.
Dialog konkurencyjny
Pojęcie
Dialog konkurencyjny to tryb udzielenia zamówienia, w którym po publicznym ogłoszeniu o zamówieniu zamawiający prowadzi z wybranymi przez siebie wykonawcami dialog, a następnie zaprasza ich do składania ofert.
Przesłanki
Zamawiający może udzielić zamówienia w trybie dialogu konkurencyjnego, jeżeli zachodzą łącznie następujące okoliczności:
nie jest możliwe udzielenie zamówienia w trybie :
- przetargu nieograniczonego lub
- przetargu ograniczonego,
ponieważ ze względu na szczególnie złożony charakter zamówienia nie można opisać przedmiotu zamówienia lub obiektywnie określić uwarunkowań prawnych lub finansowych wykonania zamówienia;
2) cena nie jest jedynym kryterium wyboru najkorzystniejszej oferty.
( stosuje się odpowiednio art.40-wszczęcie postępowania art.48.ust.2- zawartość ogłoszenia , poniżej )
Wszczęcie postępowania
Zamawiający wszczyna postępowanie w trybie negocjacji z ogłoszeniem , zamieszczając ogłoszenie o zamówieniu w:
- miejscu publicznie dostępnym w swojej siedzibie oraz
- na stronie internetowej.
Jeżeli wartość zamówienia jest :
a) mniejsza niż kwoty rodzące obowiązek przekazywania ogłoszeń UOPWE , zamawiający zamieszcza ogłoszenie o zamówieniu w Biuletynie Zamówień Publicznych.
b) równa lub przekracza kwoty rodzące obowiązek przekazywania ogłoszeń UOPWE , zamawiający przekazuje ogłoszenie o zamówieniu Urzędowi Oficjalnych Publikacji Wspólnot Europejskich.
c) Jeżeli wartość zamówienia na roboty budowlane jest równa lub przekracza wyrażoną w złotych równowartość kwoty 20.000.000 euro, a na dostawy lub usługi - 10.000.000 euro, zamawiający zamieszcza ogłoszenie o zamówieniu również w dzienniku lub czasopiśmie o zasięgu ogólnopolskim.
Zamawiający może opublikować ogłoszenie o zamówieniu również w inny sposób. Ogłoszenie o zamówieniu, odpowiednio zamieszczane lub publikowane w miejscu publicznie dostępnym w siedzibie zamawiającego, na stronie internetowej, w dzienniku lub czasopiśmie o zasięgu ogólnopolskim lub w inny sposób:
1) nie może zostać odpowiednio zamieszczone lub opublikowane przed dniem jego zamieszczenia w Biuletynie Zamówień Publicznych, a w przypadku, (przed dniem jego przekazania Urzędowi Oficjalnych Publikacji Wspólnot Europejskich)
2) nie może zawierać informacji innych niż zamieszczone w Biuletynie Zamówień Publicznych, (innych niż przekazane Urzędowi Oficjalnych Publikacji Wspólnot Europejskich)
3) zawiera informację o dniu jego zamieszczenia w Biuletynie Zamówień Publicznych, (o dniu jego przekazania Urzędowi Oficjalnych Publikacji Wspólnot Europejskich.)
Ogłoszenie o zamówieniu zawiera co najmniej:
1) nazwę (firmę) i adres zamawiającego
2) określenie trybu zamówienia
3) określenie przedmiotu zamówienia, z podaniem informacji o możliwości składania ofert częściowych
4) informację o możliwości złożenia oferty wariantowej
5) termin wykonania zamówienia
6) opis warunków udziału w postępowaniu wraz z podaniem ich znaczenia oraz opis sposobu dokonywania oceny spełniania tych warunków;
7) informację o oświadczeniach lub dokumentach, jakie mają dostarczyć wykonawcy w celu potwierdzenia spełnienia warunków udziału w postępowaniu
8) liczbę wykonawców, którzy zostaną zaproszeni do składania ofert
9) informację na temat wadium
10) kryteria oceny ofert i ich znaczenie
11) miejsce i termin składania wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu
12) adres strony internetowej, na której jest udostępniana specyfikacja istotnych warunków zamówienia, jeżeli zamawiający udostępnia ją na tej stronie
13) informację o zamiarze zawarcia umowy ramowej
14) informację o przewidywanym wyborze najkorzystniejszej oferty z zastosowaniem aukcji elektronicznej wraz z adresem strony internetowej, na której będzie prowadzona aukcja elektroniczna
15) informację o przewidywanych zamówieniach uzupełniających, jeżeli zamawiający przewiduje udzielenie takich zamówień.
Uwaga: ogłoszenie o zamówieniu w przypadku dialogu konkurencyjnego zawiera również:
1) opis potrzeb i wymagań zamawiającego określonych w sposób umożliwiający przygotowanie się wykonawców do udziału w dialogu lub informację o sposobie uzyskania tego opisu;
2) informację o wysokości nagród dla wykonawców, którzy podczas dialogu przedstawili rozwiązania stanowiące podstawę do składania ofert, jeżeli zamawiający przewiduje nagrody.
oświadczenie
Wraz z wnioskiem o dopuszczenie do udziału w przetargu ograniczonym wykonawca składa oświadczenie o spełnieniu warunków udziału w postępowaniu, a jeżeli zamawiający żąda dokumentów potwierdzających spełnianie warunków, również te dokumenty. W przypadku złożenia wniosku o dopuszczenie do udziału w postępowaniu po terminie zamawiający niezwłocznie zawiadamia o tym wykonawcę; wniosek zwraca się po upływie terminu przewidzianego na wniesienie protestu
Jeżeli wartość zamówienia jest :
1) mniejsza niż kwoty rodzące obowiązek przekazywania ogłoszeń UOPWE, zamawiający w ogłoszeniu o zamówieniu wyznacza termin składania wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu, z uwzględnieniem czasu niezbędnego do przygotowania i złożenia wymaganych dokumentów, z tym że termin ten nie może być krótszy niż 7 dni od dnia zamieszczenia ogłoszenia w Biuletynie Zamówień Publicznych.
2) równa lub przekracza kwoty rodzące obowiązek przekazywania ogłoszeń UOPWE, termin składania wniosków o dopuszczenie do udziału w przetargu ograniczonym nie może być krótszy niż:
a) 30 dni - od dnia przekazania ogłoszenia o zamówieniu Urzędowi Oficjalnych Publikacji Wspólnot Europejskich, drogą elektroniczną zgodnie z formą i procedurami wskazanymi na stronie internetowej określonej w dyrektywie
b) 37 dni - od dnia przekazania ogłoszenia o zamówieniu Urzędowi Oficjalnych Publikacji Wspólnot Europejskich, w inny sposób niż określony w pkt. a
wyniki
O wynikach oceny spełniania warunków udziału w postępowaniu i otrzymanych ocenach spełniania tych warunków zamawiający niezwłocznie informuje wykonawców, którzy złożyli wnioski o dopuszczenie do udziału w postępowaniu. Zamawiający zaprasza do dialogu konkurencyjnego wykonawców, którzy spełniają warunki udziału w postępowaniu, w liczbie określonej w ogłoszeniu o zamówieniu, zapewniającej konkurencję, nie mniejszej niż 3, a jeżeli wartość zamówienia jest równa lub przekracza kwoty rodzące obowiązek przekazywania ogłoszeń UOPWE , nie mniejszej niż 5. Jeżeli liczba wykonawców, którzy spełniają warunki udziału w postępowaniu,
- jest większa niż określona w ogłoszeniu, zamawiający zaprasza do dialogu wykonawców, którzy otrzymali najwyższe oceny spełniania tych warunków. Wykonawcę niezaproszonego do dialogu traktuje się jak wykluczonego z postępowania.
- jest mniejsza niż określona w ogłoszeniu, zamawiający zaprasza do dialogu wszystkich wykonawców spełniających te warunki.
Zaproszenie do dialogu zawiera co najmniej:
1) informację o terminie i miejscu opublikowania ogłoszenia o zamówieniu
2) opis potrzeb i wymagań zamawiającego określonych w sposób umożliwiający przygotowanie się wykonawców do udziału w dialogu lub informację o sposobie uzyskania tego opisu
3) informację o miejscu i terminie rozpoczęcia dialogu
Wszelkie wymagania, wyjaśnienia i informacje, a także dokumenty związane z dialogiem są przekazywane wykonawcom na równych zasadach. Prowadzony dialog ma charakter poufny i może dotyczyć wszelkich aspektów zamówienia. Żadna ze stron nie może bez zgody drugiej strony ujawnić informacji technicznych i handlowych związanych z dialogiem.
Zamawiający prowadzi dialog do momentu, gdy jest w stanie określić, w wyniku porównania rozwiązań proponowanych przez wykonawców, jeżeli jest to konieczne, rozwiązanie lub rozwiązania najbardziej spełniające jego potrzeby. O zakończeniu dialogu zamawiający niezwłocznie informuje uczestniczących w nim wykonawców.
Zamawiający może przed zaproszeniem do składania ofert dokonać zmiany wymagań będących przedmiotem dialogu. Wraz z zaproszeniem do składania ofert, na podstawie rozwiązań przedstawionych podczas dialogu, zamawiający przekazuje specyfikację istotnych warunków zamówienia. Zamawiający wyznacza termin składania ofert, z uwzględnieniem czasu niezbędnego do przygotowania i złożenia oferty, z tym że termin ten nie może być krótszy niż 10 dni od dnia przekazania zaproszenia do składania ofert.
Przepisy o wadium stosuje się.
Zamówienie z wolnej ręki
Pojęcie
Zamówienie z wolnej ręki to tryb udzielenia zamówienia, w którym zamawiający udziela zamówienia po negocjacjach tylko z jednym wykonawcą.
Przesłanki
Zamawiający może udzielić zamówienia z wolnej ręki, jeżeli zachodzi co najmniej jedna z następujących okoliczności:
1) dostawy, usługi lub roboty budowlane mogą być świadczone tylko przez jednego wykonawcę:
a) z przyczyn technicznych o obiektywnym charakterze,
c) w przypadku udzielania zamówienia w zakresie działalności twórczej lub artystycznej;
2) przeprowadzono konkurs, w którym nagrodą było zaproszenie do negocjacji w trybie zamówienia z wolnej ręki autora wybranej pracy konkursowej;
3) ze względu na wyjątkową sytuację niewynikającą z przyczyn leżących po stronie zamawiającego, której nie mógł on przewidzieć, wymagane jest natychmiastowe wykonanie zamówienia, a nie można zachować terminów określonych dla innych trybów udzielenia zamówienia;
4) w prowadzonych kolejno postępowaniach o udzielenie zamówienia, z których co najmniej jedno prowadzone było w trybie przetargu nieograniczonego albo przetargu ograniczonego, nie wpłynął żaden wniosek o dopuszczenie do udziału w postępowaniu, nie zostały złożone żadne oferty lub wszystkie oferty zostały odrzucone ze względu na ich niezgodność z opisem przedmiotu zamówienia, a pierwotne warunki zamówienia nie zostały w istotny sposób zmienione;
5) w przypadku udzielania dotychczasowemu wykonawcy usług lub robót budowlanych zamówień dodatkowych, nieobjętych zamówieniem podstawowym i nieprzekraczających łącznie 50 % wartości realizowanego zamówienia, niezbędnych do jego prawidłowego wykonania, których wykonanie stało się konieczne na skutek sytuacji niemożliwej wcześniej do przewidzenia, jeżeli:
a) z przyczyn technicznych lub gospodarczych oddzielenie zamówienia dodatkowego od zamówienia podstawowego wymagałoby poniesienia niewspółmiernie wysokich kosztów lub
b) wykonanie zamówienia podstawowego jest uzależnione od wykonania zamówienia dodatkowego;
6) w przypadku udzielenia, w okresie 3 lat od udzielenia zamówienia podstawowego, dotychczasowemu wykonawcy usług lub robót budowlanych zamówień uzupełniających, stanowiących nie więcej niż 50 % wartości zamówienia podstawowego i polegających na powtórzeniu tego samego rodzaju zamówień, jeżeli zamówienie podstawowe zostało udzielone w trybie przetargu nieograniczonego lub ograniczonego, a zamówienie uzupełniające było przewidziane w ogłoszeniu o zamówieniu dla zamówienia podstawowego i jest zgodne z przedmiotem zamówienia podstawowego;
7) w przypadku udzielania, w okresie 3 lat od udzielenia zamówienia podstawowego, dotychczasowemu wykonawcy dostaw, zamówień uzupełniających, stanowiących nie więcej niż 20 % wartości zamówienia podstawowego i polegających na rozszerzeniu dostawy, jeżeli zmiana wykonawcy powodowałaby konieczność nabywania rzeczy o innych parametrach technicznych, co powodowałoby niekompatybilność techniczną lub nieproporcjonalnie duże trudności techniczne w użytkowaniu i dozorze, jeżeli zamówienie podstawowe zostało udzielone w trybie przetargu nieograniczonego lub ograniczonego, a zamówienie uzupełniające było przewidziane w specyfikacji istotnych warunków zamówienia dla zamówienia podstawowego i dotyczy przedmiotu zamówienia w niej określonego;
8) możliwe jest udzielenie zamówienia na dostawy na szczególnie korzystnych warunkach w związku z likwidacją działalności innego podmiotu, postępowaniem egzekucyjnym albo upadłościowym;
9) zamówienie na dostawy jest dokonywane na giełdzie towarowej w rozumieniu przepisów o giełdach towarowych, w tym na giełdzie towarowej innych państw członkowskich Europejskiego Obszaru Gospodarczego;
10) zamówienie jest udzielane przez placówkę zagraniczną w rozumieniu przepisów o służbie zagranicznej, a jego wartość jest mniejsza niż kwoty rodzące obowiązek przekazywania ogłoszeń UOPWE
Wraz z zaproszeniem do negocjacji zamawiający przekazuje informacje niezbędne do przeprowadzenia postępowania, w tym istotne dla stron postanowienia, które zostaną wprowadzone do treści zawieranej umowy w sprawie zamówienia publicznego, ogólne warunki umowy lub wzór umowy.
Najpóźniej wraz z zawarciem umowy w sprawie zamówienia publicznego wykonawca składa oświadczenie o spełnianiu warunków udziału w postępowaniu, a jeżeli wartość zamówienia jest równa lub przekracza kwoty rodzące obowiązek przekazywania ogłoszeń UOPWE, również dokumenty potwierdzające spełnianie tych warunków.
Zapytanie o cenę
Pojęcie
Zapytanie o cenę to tryb udzielenia zamówienia, w którym zamawiający kieruje pytanie o cenę do wybranych przez siebie wykonawców i zaprasza ich do składania ofert.
Przesłanki
Zamawiający może udzielić zamówienia w trybie zapytania o cenę, jeżeli przedmiotem zamówienia są dostawy lub usługi powszechnie dostępne o ustalonych standardach jakościowych, a wartość zamówienia jest mniejsza niż kwoty rodzące obowiązek przekazywania ogłoszeń UOPWE.
Wszczęcie postępowania
Zamawiający wszczyna postępowanie w trybie zapytania o cenę, zapraszając do składania ofert taką liczbę wykonawców świadczących w ramach prowadzonej przez nich działalności dostawy lub usługi będące przedmiotem zamówienia, która zapewnia konkurencję oraz wybór najkorzystniejszej oferty, nie mniej niż 5. Wraz z zaproszeniem do składania ofert zamawiający przesyła specyfikację istotnych warunków zamówienia.
Cena
Każdy z wykonawców może zaproponować tylko jedną cenę i nie może jej zmienić. Nie prowadzi się negocjacji w sprawie ceny.
Zamawiający udziela zamówienia wykonawcy, który zaoferował najniższą cenę.
Wykonawca składa wraz z ofertą oświadczenie o spełnieniu warunków udziału w postępowaniu, a jeżeli zamawiający żąda dokumentów potwierdzających spełnianie tych warunków, również te dokumenty.
Zamawiający wyznacza termin składania ofert z uwzględnieniem czasu niezbędnego na przygotowanie i złożenie oferty
Licytacja elektroniczna
Pojęcie
Licytacja elektroniczna to tryb udzielenia zamówienia, w którym za pomocą formularza umieszczonego na stronie internetowej, umożliwiającego wprowadzenie niezbędnych danych w trybie bezpośredniego połączenia z tą stroną, wykonawcy składają kolejne korzystniejsze oferty (postąpienia), podlegające automatycznej klasyfikacji. Zamawiający może udzielić zamówienia w trybie licytacji elektronicznej, jeżeli wartość zamówienia jest mniejsza niż kwoty rodzące obowiązek przekazywania ogłoszeń UOPWE
Wszczęcie licytacji
Zamawiający wszczyna postępowanie w trybie licytacji elektronicznej, zamieszczając ogłoszenie o zamówieniu w:
- Biuletynie Zamówień Publicznych,
- na swojej stronie internetowej oraz
- na stronie, na której będzie prowadzona licytacja.
Ogłoszenie o zamówieniu zawiera co najmniej:
1) nazwę (firmę) i adres zamawiającego
2) określenie trybu zamówienia
3) określenie przedmiotu zamówienia
4) wymagania dotyczące rejestracji i identyfikacji wykonawców, w tym wymagania techniczne urządzeń informatycznych
5) sposób postępowania w toku licytacji elektronicznej, w szczególności określenie minimalnych wysokości postąpień
6) informacje o liczbie etapów licytacji elektronicznej i czasie ich trwania
7) termin składania wniosków o dopuszczenie do udziału w licytacji elektronicznej
8) termin otwarcia oraz termin i warunki zamknięcia licytacji elektronicznej
9) opis warunków udziału w postępowaniu oraz opis sposobu dokonywania oceny spełniania tych warunków
10) informację o oświadczeniach lub dokumentach, jakie mają dostarczyć wykonawcy w celu potwierdzenia spełnienia warunków udziału w postępowaniu
11) termin związania ofertą
12) termin wykonania zamówienia
13) wymagania dotyczące zabezpieczenia należytego wykonania umowy
14) istotne dla stron postanowienia, które zostaną wprowadzone do treści zawieranej umowy w sprawie zamówienia publicznego, albo ogólne warunki umowy, albo wzór umowy, jeżeli zamawiający wymaga od wykonawcy, aby zawarł z nim umowę w sprawie zamówienia publicznego na takich warunkach
15) adres strony internetowej, na której będzie prowadzona licytacja elektroniczna
termin
Zamawiający wyznacza termin składania wniosków o dopuszczenie do udziału w licytacji elektronicznej nie krótszy niż 7 dni od dnia ogłoszenia. Zamawiający dopuszcza do udziału w licytacji elektronicznej i zaprasza do składania ofert wszystkich wykonawców spełniających warunki udziału w postępowaniu, określając w zaproszeniu termin związania ofertą wykonawcy, który zaoferuje najniższą cenę. Zamawiający może żądać od wykonawców wniesienia wadium, w terminie przez niego określonym, nie później jednak niż przed upływem terminu otwarcia licytacji elektronicznej. Zamawiający otwiera licytację elektroniczną w terminie określonym w ogłoszeniu o zamówieniu, z tym że termin ten nie może być krótszy niż 5 dni od dnia przekazania wykonawcom zaproszenia do składania ofert.
Przepisy o wadium stosuje się odpowiednio.
Zamawiający i wykonawcy od momentu otwarcia do momentu zamknięcia licytacji przekazują wnioski, oświadczenia i inne informacje drogą elektroniczną.
Oferta
Ofertę składa się w postaci elektronicznej. Oferty składane przez wykonawców podlegają automatycznej klasyfikacji na podstawie ceny. Oferta złożona w toku licytacji przestaje wiązać, gdy inny wykonawca złożył ofertę korzystniejszą.
Licytacja jedno i wieloetapowa
Licytacja elektroniczna może być
- jednoetapowa albo
- wieloetapowa.
Zamawiający może, jeżeli zastrzegł to w ogłoszeniu, po zakończeniu każdego etapu licytacji elektronicznej nie zakwalifikować do następnego etapu licytacji elektronicznej tych wykonawców, którzy nie złożyli nowych postąpień, informując ich o tym niezwłocznie.
W toku każdego etapu licytacji elektronicznej zamawiający na bieżąco przekazuje wszystkim wykonawcom informacje o pozycji złożonych przez nich ofert, liczbie wykonawców biorących udział w każdym z etapów licytacji elektronicznej, a także o cenach złożonych przez nich ofert, z tym że do momentu zamknięcia licytacji elektronicznej nie ujawnia informacji umożliwiających identyfikację wykonawców.
Zamknięcie licytacji
Zamawiający zamyka licytację elektroniczną:
1) w terminie określonym w ogłoszeniu
2) jeżeli w ustalonym w ogłoszeniu okresie nie zostaną zgłoszone nowe postąpienia lub
3) po zakończeniu ostatniego, ustalonego w ogłoszeniu etapu
Bezpośrednio po zamknięciu licytacji elektronicznej zamawiający podaje, pod ustalonym w ogłoszeniu o zamówieniu adresem internetowym, nazwę (firmę) oraz adres wykonawcy, którego ofertę wybrano. Zamawiający udziela zamówienia wykonawcy, który zaoferował najniższą cenę.
Wadium jako forma zabezpieczenia zamówienia
Wadium
1) Zamawiający żąda od wykonawców wniesienia wadium, jeżeli wartość zamówienia jest równa lub przekracza kwoty rodzące obowiązek przekazywania ogłoszeń UOPWE
2) Jeżeli wartość zamówienia jest mniejsza niż kwoty kwoty rodzące obowiązek przekazywania ogłoszeń UOPWE, zamawiający może żądać od wykonawców wniesienia wadium.
Wadium
a) Termin
Wadium wnosi się przed upływem terminu składania ofert.
b) Kwota
Zamawiający określa kwotę wadium w wysokości nie większej niż 3 % wartości zamówienia.
- Jeżeli zamawiający dopuszcza składanie ofert częściowych lub udziela zamówienia w częściach, określa kwotę wadium dla każdej z części.
- Jeżeli zamawiający przewiduje udzielenie zamówień uzupełniających, określa kwotę wadium dla wartości zamówienia podstawowego.
c) Forma
Wadium może być wnoszone w jednej lub kilku następujących formach:
- pieniądzu
- poręczeniach bankowych lub poręczeniach spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej, z tym że poręczenie kasy jest zawsze poręczeniem pieniężnym
- gwarancjach bankowych
- gwarancjach ubezpieczeniowych
- poręczeniach udzielanych przez podmioty, o których mowa w ustawie o utworzeniu Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości
c) wniesienie
- Wadium wnoszone w pieniądzu wpłaca się przelewem na rachunek bankowy wskazany przez zamawiającego.
- Wadium wniesione w pieniądzu zamawiający przechowuje na rachunku bankowym.
Zwrot wadium
Zamawiający zwraca niezwłocznie wadium, jeżeli:
1) upłynął termin związania ofertą;
2) zawarto umowę w sprawie zamówienia publicznego i wniesiono zabezpieczenie należytego wykonania tej umowy;
3) zamawiający unieważnił postępowanie o udzielenie zamówienia, a protesty zostały ostatecznie rozstrzygnięte lub upłynął termin do ich wnoszenia.
Z zastrzeżeniem zamawiający zwraca niezwłocznie wadium, na wniosek wykonawcy:
1) który wycofał ofertę przed upływem terminu składania ofert;
2) który został wykluczony z postępowania;
3) którego oferta została odrzucona.
Zamawiający żąda ponownego wniesienia wadium przez wykonawców, którym zwrócono wadium na podstawie pkt 2 i 3, jeżeli w wyniku ostatecznego rozstrzygnięcia protestu unieważniono czynność wykluczenia wykonawcy lub odrzucenia oferty. Wykonawcy wnoszą wadium w terminie określonym przez zamawiającego.
Jeżeli wadium wniesiono w pieniądzu, zamawiający zwraca je wraz z odsetkami wynikającymi z umowy rachunku bankowego, na którym było ono przechowywane, pomniejszone o koszty prowadzenia rachunku bankowego oraz prowizji bankowej za przelew pieniędzy na rachunek bankowy wskazany przez wykonawcę.
Wyjątek Zamawiający zatrzymuje wadium wraz z odsetkami, jeżeli wykonawca w odpowiedzi na wezwanie, nie złożył dokumentów lub oświadczeń lub pełnomocnictw, chyba że udowodni, że wynika to z przyczyn nieleżących po jego stronie.
Zatrzymanie wadium
Zamawiający zatrzymuje wadium wraz z odsetkami, jeżeli wykonawca, którego oferta została wybrana:
1) odmówił podpisania umowy w sprawie zamówienia publicznego na warunkach określonych w ofercie;
2) nie wniósł wymaganego zabezpieczenia należytego wykonania umowy;
3) zawarcie umowy w sprawie zamówienia publicznego stało się niemożliwe z przyczyn leżących po stronie wykonawcy.
Odwołanie jako środek ochrony prawnej przewidziany w Prawie Zamówień Publicznym
Rozdział 4
Krajowa Izba Odwoławcza
Art. 172.
1. Tworzy się Krajową Izbę Odwoławczą przy Prezesie Urzędu, zwaną dalej "Izbą", właściwą do rozpoznawania odwołań od rozstrzygnięć protestów wnoszonych w postępowaniu o udzielenie zamówienia.
2. Organami Izby są:
1) Prezes;
2) wiceprezes;
3) zgromadzenie ogólne, które tworzą członkowie Izby.
3. Prezes Izby kieruje pracami Izby, a w szczególności:
1) reprezentuje Izbę na zewnątrz;
2) przewodniczy zgromadzeniu ogólnemu;
3) ustala terminy posiedzeń składów orzekających Izby, a także zarządza łączne rozpoznanie odwołań;
4) wyznacza skład orzekający Izby do rozpoznania odwołania, w tym jego przewodniczącego;
5) czuwa nad sprawnością pracy Izby;
6) przedkłada Prezesowi Urzędu, po przyjęciu przez zgromadzenie ogólne, roczną informację o działaniu Izby uwzględniającą problemy wynikające z orzecznictwa.
4. Zgromadzenie ogólne Izby:
1) przygotowuje i przyjmuje roczną informację o działalności Izby uwzględniającą problemy wynikające z orzecznictwa;
2) wyznacza skład sądu dyscyplinarnego;
3) rozpatruje odwołanie od orzeczenia sądu dyscyplinarnego;
4) rozpatruje i opiniuje inne sprawy przedłożone przez Prezesa Izby lub zgłoszone przez członków zgromadzenia ogólnego.
5. Zgromadzenie ogólne Izby zwołuje Prezes Izby co najmniej dwa razy w roku, a także na pisemny wniosek co najmniej połowy członków Izby albo przewodniczącego sądu dyscyplinarnego w terminie 14 dni od dnia jego złożenia. Uchwały zgromadzenia ogólnego zapadają większością głosów w obecności co najmniej połowy składu Izby; w przypadku równej liczby głosów rozstrzyga głos Prezesa Izby.
Art. 173.
1. W skład Izby wchodzi nie więcej niż 100 członków powoływanych i odwoływanych przez Prezesa Rady Ministrów spośród osób spełniających wymagania, o których mowa w ust. 2, i które uzyskały najlepsze wyniki w postępowaniu kwalifikacyjnym.
2. Członkiem Izby może być osoba, która:
1) jest obywatelem polskim;
2) posiada wyższe wykształcenie prawnicze;
3) posiada pełną zdolność do czynności prawnych;
4) korzysta z pełni praw publicznych;
5) ma nieposzlakowaną opinię;
6) nie była prawomocnie skazana za przestępstwo umyślne lub umyślne przestępstwo skarbowe;
7) posiada minimum pięcioletnie doświadczenie zawodowe (staż pracy) w administracji publicznej lub na stanowiskach związanych z udzielaniem porad prawnych, sporządzaniem opinii prawnych, opracowywaniem projektów aktów prawnych oraz występowaniem przed sądami i urzędami;
8) ukończyła 29 lat.
3. Prezesa Izby i wiceprezesa powołuje na 3-letnią kadencję Prezes Rady Ministrów na wniosek Prezesa Urzędu spośród zgłoszonych członków Izby. Do odwołania Prezesa Izby i wiceprezesa przed upływem kadencji przepis art. 174 ust. 5 stosuje się odpowiednio.
4. Nawiązanie stosunku pracy z członkami Izby następuje na podstawie powołania w terminie określonym w akcie powołania. Czynności w sprawach z zakresu prawa pracy dotyczących członków Izby wykonuje Prezes Urzędu. W sprawach nieuregulowanych w ustawie, dotyczących stosunku pracy członków Izby, mają odpowiednie zastosowanie przepisy ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94, z późn. zm.6)).
5. Przed podjęciem obowiązków członek Izby jest obowiązany złożyć przed Prezesem Rady Ministrów ślubowanie według następującej roty: "Ślubuję uroczyście wypełniać obowiązki członka Izby, orzekać bezstronnie, zgodnie z przepisami prawa, a w postępowaniu kierować się zasadami godności i uczciwości"; składający ślubowanie może na końcu dodać: "Tak mi dopomóż Bóg". Złożenie ślubowania członek Izby potwierdza podpisem pod jego treścią.
6. Podstawę ustalenia wynagrodzenia zasadniczego Prezesa Izby, wiceprezesa oraz pozostałych członków Izby stanowi wielokrotność kwoty bazowej ustalonej w ustawie budżetowej na dany rok na podstawie art. 9 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 23 grudnia 1999 r. o kształtowaniu wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz. U. Nr 110, poz. 1255, z późn. zm.7)) dla pracowników państwowej sfery budżetowej, o których mowa w art. 5 pkt 1 lit. b tej ustawy.
7. Członkom Izby przysługuje dodatek za wieloletnią pracę wynoszący, począwszy od szóstego roku pracy, 5 % miesięcznego wynagrodzenia zasadniczego i wzrastający po każdym roku pracy o 1 %, aż do osiągnięcia 20 % miesięcznego wynagrodzenia zasadniczego.
8. Członkom Izby przysługuje nagroda jubileuszowa w wysokości:
1) 75 % wynagrodzenia miesięcznego - po 20 latach pracy;
2) 100 % wynagrodzenia miesięcznego - po 25 latach pracy;
3) 150 % wynagrodzenia miesięcznego - po 30 latach pracy;
4) 200 % wynagrodzenia miesięcznego - po 35 latach pracy;
5) 300 % wynagrodzenia miesięcznego - po 40 latach pracy;
6) 350 % wynagrodzenia miesięcznego - po 45 latach pracy.
9. Do okresu pracy uprawniającego do nagrody jubileuszowej wlicza się wszystkie poprzednie zakończone okresy zatrudnienia oraz inne okresy, jeżeli z mocy odrębnych przepisów podlegają one wliczeniu do okresu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze. Do obliczania i wypłacania nagrody jubileuszowej stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące nagród jubileuszowych, o których mowa w przepisach o pracownikach urzędów państwowych.
10. Prezes Rady Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, wielokrotność kwoty bazowej, o której mowa w ust. 6, mając na względzie funkcję pełnioną przez członka Izby oraz to, że wielokrotność nie może być mniejsza niż 4,5.
11. Obsługę organizacyjno-techniczną oraz księgową Izby zapewnia Urząd.
Art. 174.
1. Członkostwa w Izbie nie można łączyć z:
1) mandatem posła lub senatora;
2) mandatem radnego, mandatem wójta (burmistrza, prezydenta miasta) oraz z członkostwem w zarządzie powiatu lub województwa;
3) członkostwem w kolegium regionalnej izby obrachunkowej oraz samorządowym kolegium odwoławczym;
4) przynależnością do partii politycznej lub prowadzeniem działalności politycznej.
2. Członkowie Izby nie mogą:
1) podejmować dodatkowego zatrudnienia ani innych zajęć zarobkowych, z wyjątkiem zatrudnienia na stanowisku dydaktycznym, naukowo-dydaktycznym lub naukowym w łącznym wymiarze nieprzekraczającym pełnego wymiaru czasu pracy pracowników zatrudnionych na tych stanowiskach, jeżeli to zatrudnienie nie przeszkadza w pełnieniu obowiązków członka Izby;
2) prowadzić działalności gospodarczej na własny rachunek lub wspólnie z innymi osobami, a także zarządzać taką działalnością lub być przedstawicielem czy pełnomocnikiem w prowadzeniu takiej działalności;
3) być członkiem zarządu, rady nadzorczej lub komisji rewizyjnej ani pełnomocnikiem spółek handlowych;
4) być członkami zarządów fundacji prowadzących działalność gospodarczą;
5) posiadać w spółkach handlowych więcej niż 10 % akcji lub udziały przedstawiające więcej niż 10 % kapitału zakładowego - w każdej z tych spółek.
3. Członek Izby składa Prezesowi Urzędu co roku do dnia 31 marca oświadczenie:
1) czy toczą się przeciwko niemu postępowania karne, wraz z informacją dotyczącą przedmiotu postępowania;
2) o stanie majątkowym według stanu na dzień 31 grudnia roku poprzedniego, stosując odpowiednio formularz, którego wzór jest określony w przepisach o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne.
4. Członkostwo w Izbie wygasa z powodu śmierci albo odwołania.
5. Prezes Rady Ministrów odwołuje członka Izby w przypadku:
1) utraty obywatelstwa polskiego;
2) utraty albo ograniczenia zdolności do czynności prawnych;
3) utraty praw publicznych;
4) utraty autorytetu dającego rękojmię prawidłowego wykonywania obowiązków członka Izby;
5) prawomocnego skazania za przestępstwo umyślne lub umyślne przestępstwo skarbowe;
6) upływu 6 miesięcy zawieszenia, o którym mowa w art. 176 ust. 1;
7) orzeczenia kary dyscyplinarnej wykluczenia ze składu Izby;
8) niezłożenia w terminie jednego z oświadczeń, o których mowa w ust. 3;
9) odmowy złożenia ślubowania;
10) nieobjęcia stanowiska w terminie określonym w akcie powołania;
11) złożenia przez członka Izby wniosku o odwołanie.
6. Członkowie Izby w zakresie wykonywania czynności określonych ustawą korzystają z ochrony prawnej przysługującej funkcjonariuszom publicznym.
7. Członkowie składów orzekających Izby przy orzekaniu są niezawiśli i związani wyłącznie przepisami obowiązującego prawa.
Art. 175.
1. Członek Izby podlega odpowiedzialności dyscyplinarnej za naruszenie swoich obowiązków i uchybienie godności zawodowej.
2. Karami dyscyplinarnymi są:
1) upomnienie;
2) usunięcie z zajmowanej funkcji;
3) wykluczenie ze składu Izby.
3. Orzeczenie kary, o której mowa w ust. 2 pkt 2, oznacza niemożność sprawowania przez 3 lata funkcji Prezesa, wiceprezesa, rzecznika dyscyplinarnego oraz członka sądu dyscyplinarnego.
4. W sprawach dyscyplinarnych członków Izby orzekają:
1) w pierwszej instancji - sąd dyscyplinarny w składzie pięciu członków Izby, powoływany przez zgromadzenie ogólne Izby spośród członków Izby;
2) w drugiej instancji - zgromadzenie ogólne Izby.
5. Oskarżycielem przed sądem dyscyplinarnym jest rzecznik dyscyplinarny. Rzecznika dyscyplinarnego powołuje spośród członków Izby na trzyletnią kadencję Prezes Rady Ministrów na wniosek Prezesa Urzędu. Rzecznik dyscyplinarny może być w każdym czasie odwołany i pełni swoje obowiązki do czasu powołania nowego rzecznika.
6. Od orzeczenia dyscyplinarnego wydanego w drugiej instancji przysługuje odwołanie do sądu apelacyjnego - sądu pracy i ubezpieczeń społecznych, właściwego ze względu na siedzibę Urzędu, w terminie 14 dni od dnia doręczenia orzeczenia wraz z uzasadnieniem. Od orzeczenia sądu apelacyjnego nie przysługuje skarga kasacyjna.
7. Szczegółowy tryb postępowania dyscyplinarnego oraz tryb wyboru składu orzekającego sądu dyscyplinarnego określa regulamin uchwalony przez zgromadzenie ogólne Izby.
Art. 176.
1. Prezes Rady Ministrów zawiesza członka Izby w jego prawach i obowiązkach w przypadku przedstawienia mu zarzutu popełnienia przestępstwa umyślnego lub umyślnego przestępstwa skarbowego.
2. Okres zawieszenia, o którym mowa w ust. 1, trwa do czasu zakończenia postępowania karnego, nie dłużej jednak niż przez 6 miesięcy.
3. W okresie zawieszenia członek Izby zachowuje prawo do połowy wynagrodzenia.
Art. 176a.
1. Członków Izby wyłania się w drodze postępowania kwalifikacyjnego, które składa się z:
1) egzaminu pisemnego z teoretycznej i praktycznej znajomości przepisów związanych z udzielaniem zamówień publicznych;
2) rozmowy kwalifikacyjnej.
2. Postępowanie kwalifikacyjne na członków Izby ogłasza Prezes Rady Ministrów na wniosek Prezesa Urzędu, jeżeli zachodzi potrzeba zwiększenia składu Izby.
3. Ogłoszenie, o którym mowa w ust. 2, zamieszcza się w Biuletynie Informacji Publicznej Urzędu oraz Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, a także w dzienniku o zasięgu ogólnopolskim.
4. Ogłoszenie zawiera:
1) informację o limicie osób, które zostaną powołane w skład Izby w danym postępowaniu kwalifikacyjnym;
2) określenie terminu i miejsca przyjmowania zgłoszeń na członków Izby; termin nie może być krótszy niż 30 dni od dnia ogłoszenia;
3) wykaz dokumentów, które należy dołączyć do zgłoszenia na członka Izby;
4) określenie terminu przeprowadzenia postępowania kwalifikacyjnego, o którym mowa w ust. 1;
5) informację o niezbędnej do uzyskania minimalnej liczbie punktów.
5. W celu przeprowadzenia postępowania kwalifikacyjnego na członków Izby Prezes Rady Ministrów powołuje komisję kwalifikacyjną, której członkami mogą być wyłącznie osoby, których wiedza i doświadczenie w zakresie przepisów związanych z udzielaniem zamówień publicznych oraz autorytet dają rękojmię prawidłowego i bezstronnego przebiegu postępowania kwalifikacyjnego.
6. Jeżeli w postępowaniu kwalifikacyjnym minimalną liczbę punktów uzyska mniejsza liczba osób, niż wynika to z limitu osób określonego w ogłoszeniu, o którym mowa w ust. 4 pkt 1, Prezes Rady Ministrów ogłasza uzupełniające postępowanie kwalifikacyjne na członków Izby, nie później niż w terminie 30 dni od dnia zakończenia poprzedniego postępowania kwalifikacyjnego. Przepisy ust. 1-5 stosuje się.
7. Prezes Rady Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, tryb przeprowadzania postępowania kwalifikacyjnego, o którym mowa w ust. 1 i 6, sposób powoływania komisji kwalifikacyjnej, a także szczegółowy zakres postępowania kwalifikacyjnego - biorąc pod uwagę potrzebę zapewnienia obiektywnego sprawdzenia teoretycznego i praktycznego przygotowania kandydatów, sprawnego przeprowadzania postępowań odwoławczych oraz okoliczność, że potwierdzeniem spełniania warunków, o których mowa w art. 173 ust. 2, mogą być dokumenty zawierające informacje podlegające ochronie danych osobowych, w szczególności informacja z Krajowego Rejestru Karnego.
Art. 179.
1. (76) Środki ochrony prawnej określone w niniejszym dziale przysługują wykonawcom i uczestnikom konkursu, a także innym osobom, jeżeli ich interes prawny w uzyskaniu zamówienia doznał lub może doznać uszczerbku w wyniku naruszenia przez zamawiającego przepisów ustawy.
1a. Środek ochrony prawnej określony w rozdziale 4 niniejszego działu przysługuje również zamawiającemu.
2. Przed upływem terminu do składania ofert w przypadku naruszenia przez zamawiającego przepisów ustawy środki ochrony prawnej przysługują również organizacjom zrzeszającym wykonawców wpisanym na listę organizacji uprawnionych do wnoszenia środków ochrony prawnej, prowadzoną przez Prezesa Urzędu.
3. Przez organizacje zrzeszające wykonawców, o których mowa w ust. 2, należy rozumieć podmioty działające na podstawie przepisów o:
1) izbach gospodarczych;
2) rzemiośle;
3) samorządzie zawodowym niektórych przedsiębiorców;
4) organizacjach pracodawców;
5) samorządach zawodowych architektów, inżynierów budownictwa oraz urbanistów.
4. Wpisu na listę, odmowy wpisu lub skreślenia z listy, o której mowa w ust. 2, dokonuje Prezes Urzędu w drodze decyzji administracyjnej.
5. Lista organizacji, o której mowa w ust. 2, podlega ogłoszeniu w Biuletynie Zamówień Publicznych.
Rozdział 2
Protest
Art. 180.
1. (78) Wobec treści ogłoszenia o zamówieniu, ogłoszenia o konkursie, postanowień specyfikacji istotnych warunków zamówienia, regulaminu konkursu, czynności podjętych przez zamawiającego w postępowaniu lub konkursie oraz w przypadku zaniechania przez zamawiającego czynności, do której jest obowiązany na podstawie ustawy, można wnieść protest do zamawiającego. Przepisy art. 27 ust. 1-3 stosuje się odpowiednio.
2. (79) Protest wnosi się w terminie 10 dni od dnia, w którym powzięto lub przy zachowaniu należytej staranności można było powziąć wiadomość o okolicznościach stanowiących podstawę jego wniesienia, a jeżeli wartość zamówienia jest mniejsza niż kwoty określone w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 - w terminie 7 dni. Protest uważa się za wniesiony z chwilą, gdy dotarł on do zamawiającego w taki sposób, że mógł zapoznać się z jego treścią.
3. Protest dotyczący treści ogłoszenia, a jeżeli postępowanie jest prowadzone w trybie przetargu nieograniczonego, także dotyczące postanowień specyfikacji istotnych warunków zamówienia, wnosi się w terminie:
1) 7 dni od dnia zamieszczenia ogłoszenia w Biuletynie Zamówień Publicznych lub zamieszczenia specyfikacji istotnych warunków zamówienia na stronie internetowej - jeżeli wartość zamówienia jest mniejsza niż kwoty określone w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8,
2) 14 dni od dnia publikacji ogłoszenia w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej lub zamieszczenia specyfikacji istotnych warunków zamówienia na stronie internetowej - jeżeli wartość zamówienia jest równa lub przekracza kwoty określone w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8
- przepisu ust. 2 zdanie pierwsze nie stosuje się.
4. (80) Jeżeli postępowanie jest prowadzone w trybie innym niż przetarg nieograniczony, protest dotyczący postanowień specyfikacji istotnych warunków zamówienia wnosi się w terminie:
1) 7 dni od dnia doręczenia specyfikacji istotnych warunków zamówienia, jednak nie później niż 3 dni przed upływem terminu składania ofert - jeżeli wartość zamówienia jest mniejsza niż kwoty określone w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8,
2) 10 dni od dnia doręczenia specyfikacji istotnych warunków zamówienia - jeżeli wartość zamówienia jest równa lub przekracza kwoty określone w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8
- przepisu ust. 2 zdanie pierwsze nie stosuje się.
5. W przypadku wniesienia protestu dotyczącego treści ogłoszenia lub postanowień specyfikacji istotnych warunków zamówienia zamawiający może przedłużyć termin składania ofert.
6. Wniesienie protestu jest dopuszczalne tylko przed zawarciem umowy.
7. Zamawiający odrzuca protest wniesiony po terminie, wniesiony przez podmiot nieuprawniony lub protest niedopuszczalny na podstawie art. 181 ust. 6.
8. Protest powinien wskazywać oprotestowaną czynność lub zaniechanie zamawiającego, a także zawierać żądanie, zwięzłe przytoczenie zarzutów oraz okoliczności faktycznych i prawnych uzasadniających wniesienie protestu.
Art. 181.
1. W przypadku wniesienia protestu po upływie terminu składania ofert bieg terminu związania ofertą ulega zawieszeniu do czasu ostatecznego rozstrzygnięcia protestu.
2. O zawieszeniu biegu terminu związania ofertą zamawiający informuje niezwłocznie wykonawców, którzy złożyli oferty.
2a. Zamawiający w dowolnym czasie, jednak nie później niż na 7 dni przed upływem ważności wadiów, wzywa wykonawców, pod rygorem wykluczenia z postępowania, do przedłużenia ważności wadium albo wniesienia nowego wadium na okres niezbędny do zabezpieczenia postępowania do zawarcia umowy, po ostatecznym rozstrzygnięciu protestu.
3. Kopię wniesionego protestu zamawiający niezwłocznie przekazuje wykonawcom uczestniczącym w postępowaniu o udzielenie zamówienia, a jeżeli protest dotyczy treści ogłoszenia lub postanowień specyfikacji istotnych warunków zamówienia, zamieszcza ją również na stronie internetowej, na której jest udostępniana specyfikacja, wzywając wykonawców do wzięcia udziału w postępowaniu toczącym się w wyniku wniesienia protestu.
4. Uczestnikami postępowania toczącego się w wyniku wniesienia protestu stają się wykonawcy, którzy mają interes prawny w tym, aby protest został rozstrzygnięty na korzyść jednej ze stron, i którzy przystąpili do postępowania:
1) w terminie 3 dni od dnia otrzymania wezwania, o którym mowa w ust. 3;
2) do upływu terminów, o których mowa w art. 180 ust. 3, jeżeli protest dotyczy treści ogłoszenia lub w postępowaniu w trybie przetargu nieograniczonego także postanowień specyfikacji istotnych warunków zamówienia.
5. Wykonawca zgłasza przystąpienie do postępowania toczącego się w wyniku wniesienia protestu, wskazując swój interes prawny w przystąpieniu i określając swoje żądanie w zakresie zarzutów zawartych w proteście. Zgłoszenie przystąpienia wnosi się do zamawiającego, przekazując jednocześnie jego kopię wykonawcy wnoszącemu protest.
6. Wykonawca wnoszący protest oraz wykonawca wezwany zgodnie z ust. 3 nie mogą następnie korzystać ze środków ochrony prawnej na czynności zamawiającego wykonane zgodnie z ostatecznym rozstrzygnięciem protestu zapadłym w postępowaniu toczącym się w wyniku wniesienia protestu.
7. Wykonawca wnoszący protest oraz wykonawca wezwany zgodnie z ust. 3 nie mogą następnie wnieść protestu, powołując się na te same okoliczności.
1. Do czasu ostatecznego rozstrzygnięcia protestu zamawiający nie może zawrzeć umowy.
2. Protest jest ostatecznie rozstrzygnięty:
1) jeżeli nie przysługuje odwołanie - wraz z rozstrzygnięciem przez zamawiającego protestu lub z upływem terminu na jego rozstrzygnięcie;
2) jeżeli nie wniesiono odwołania - z upływem terminu do wniesienia odwołania;
3) w przypadku wniesienia odwołania - z dniem wydania postanowienia kończącego postępowanie odwoławcze albo wyroku Izby.
3. Zamawiający może złożyć do Izby wniosek o uchylenie zakazu zawarcia umowy przed ostatecznym rozstrzygnięciem protestu. Izba może uchylić zakaz zawarcia umowy, jeżeli niezawarcie umowy mogłoby spowodować negatywne skutki dla interesu publicznego przewyższające korzyści związane z koniecznością ochrony wszystkich interesów, w odniesieniu do których zachodzi prawdopodobieństwo doznania uszczerbku w wyniku czynności podjętych przez zamawiającego w postępowaniu o udzielenie zamówienia. Izba rozpoznaje wniosek na posiedzeniu niejawnym, w drodze postanowienia, nie później niż w terminie 5 dni od dnia jego złożenia. Przepis art. 186 ust. 2 stosuje się odpowiednio.
4. Na postanowienie Izby, o którym mowa w ust. 3, nie przysługuje skarga.
Art. 183.
1. Zamawiający rozstrzyga jednocześnie wszystkie protesty dotyczące:
1) treści ogłoszenia,
2) postanowień specyfikacji istotnych warunków zamówienia,
3) wykluczenia wykonawcy z postępowania o udzielenie zamówienia, odrzucenia ofert i wyboru najkorzystniejszej oferty - w postępowaniu prowadzonym w trybie przetargu nieograniczonego, negocjacji bez ogłoszenia i zapytania o cenę,
4) wykluczenia wykonawcy z postępowania o udzielenie zamówienia albo odrzucenia ofert i wyboru najkorzystniejszej oferty - w postępowaniu prowadzonym w trybie przetargu ograniczonego, negocjacji z ogłoszeniem, dialogu konkurencyjnego
- w terminie 10 dni od upływu ostatniego z terminów na wniesienie protestu.
2. Protest inny niż wymieniony w ust. 1 zamawiający rozstrzyga w terminie 10 dni od dnia jego wniesienia.
3. Brak rozstrzygnięcia protestu w terminach, o których mowa w ust. 1 i 2, uznaje się za jego oddalenie.
4. Rozstrzygnięcie protestu wraz z uzasadnieniem oraz pouczeniem o sposobie i terminie wniesienia odwołania zamawiający przekazuje jednocześnie podmiotowi, który wniósł protest, oraz wykonawcom, którzy przystąpili do postępowania toczącego się w wyniku wniesienia protestu, a jeżeli protest dotyczy treści ogłoszenia lub postanowień specyfikacji istotnych warunków zamówienia w postępowaniu prowadzonym w trybie przetargu nieograniczonego, zamieszcza również na stronie internetowej, na której jest udostępniana.
5. W przypadku uwzględnienia protestu zamawiający powtarza oprotestowaną czynność lub dokonuje czynności bezprawnie zaniechanej:
1) niezwłocznie - jeżeli uwzględnił wszystkie zgłoszone żądania;
2) po ostatecznym rozstrzygnięciu protestu - jeżeli co najmniej jedno ze zgłoszonych żądań nie zostało uwzględnione.
6. O powtórzeniu lub dokonaniu czynności zamawiający informuje niezwłocznie wszystkich wykonawców.
Rozdział 3
Odwołanie
Art. 184.
1a. (83) W postępowaniu o wartości mniejszej niż kwoty określone w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8, odwołanie przysługuje wyłącznie od rozstrzygnięcia protestu dotyczącego:
1) wyboru trybu negocjacji bez ogłoszenia, zamówienia z wolnej ręki i zapytania o cenę;
2) opisu sposobu oceny spełniania warunków udziału w postępowaniu;
3) wykluczenia wykonawcy z postępowania o udzielenie zamówienia;
4) odrzucenia oferty.
2. (84) Odwołanie wnosi się do Prezesa Urzędu w terminie 10 dni od dnia doręczenia rozstrzygnięcia protestu lub upływu terminu rozstrzygnięcia protestu, a jeżeli wartość zamówienia jest mniejsza niż kwoty określone w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 - w terminie 5 dni, jednocześnie przekazując kopię treści odwołania zamawiającemu. Złożenie odwołania w placówce pocztowej operatora publicznego jest równoznaczne z jego wniesieniem do Prezesa Urzędu.
3. Kopię odwołania zamawiający przekazuje jednocześnie wszystkim uczestnikom postępowania toczącego się w wyniku wniesienia protestu, nie później jednak niż w terminie 2 dni od dnia jej otrzymania, wzywając ich do wzięcia udziału w postępowaniu odwoławczym.
4. Uczestnik postępowania toczącego się w wyniku wniesienia protestu może zgłosić przystąpienie do postępowania odwoławczego najpóźniej do czasu otwarcia posiedzenia składu orzekającego Izby, wskazując swój interes prawny w przystąpieniu i stronę, do której przystępuje. Zgłoszenie przystąpienia doręcza się Prezesowi Urzędu, przekazując jego kopię zamawiającemu oraz wykonawcy wnoszącemu odwołanie.
5. Czynności wykonawcy, który przystąpił do postępowania odwoławczego, nie mogą pozostawać w sprzeczności z czynnościami i oświadczeniami strony, do której przystąpił.
6. Do postępowania odwoławczego stosuje się odpowiednio przepisy ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296, z późn. zm.8)) o sądzie polubownym (arbitrażowym), jeżeli ustawa nie stanowi inaczej.
Art. 185.
1. Odwołanie podlega rozpoznaniu, jeżeli uiszczono wpis. Wpis uiszcza się najpóźniej w dniu wniesienia odwołania, a dowód jego uiszczenia dołącza się do odwołania.
2. Jeżeli wpis nie został uiszczony Prezes Urzędu zwraca odwołanie. O zwrocie odwołania rozstrzyga Prezes Urzędu w drodze postanowienia, na które nie przysługuje zażalenie.
Art. 186.
1. Odwołanie rozpoznaje Izba w składzie trzyosobowym. Prezes Izby wskazuje przewodniczącego składu orzekającego Izby spośród wyznaczonych członków.
2. Skład orzekający Izby, zwany dalej "składem orzekającym", wyznaczany jest przez Prezesa Izby według kolejności wpływu odwołań z alfabetycznej listy członków Izby, jawnej dla stron postępowania odwoławczego. Odstępstwo od tej kolejności jest dopuszczalne tylko z powodu choroby członka Izby lub z innej ważnej przyczyny, co należy zaznaczyć w zarządzeniu o wyznaczeniu posiedzenia składu orzekającego.
3. Zmiana wyznaczonego składu orzekającego może nastąpić jedynie z przyczyn, o których mowa w ust. 2 zdanie drugie.
4. Członek składu orzekającego zawiadamia pisemnie Prezesa Izby o okolicznościach, o których mowa w ust. 2 zdanie drugie.
5. Członek składu orzekającego lub strona zawiadamia pisemnie Prezesa Urzędu o okolicznościach uzasadniających wyłączenie członka, jeżeli zachodzą okoliczności faktyczne i prawne, które mogą budzić uzasadnione wątpliwości co do jego bezstronności. O wyłączeniu członka Izby albo odmowie jego wyłączenia rozstrzyga Prezes Urzędu w drodze postanowienia, na które nie przysługuje zażalenie.
6. W przypadku, o którym mowa w ust. 4 i 5, Prezes Izby wyznacza do składu orzekającego innego członka Izby według kolejności z alfabetycznej listy członków Izby.
Art. 187.
1. Izba rozpoznaje odwołanie w terminie 15 dni od dnia jego doręczenia Prezesowi Urzędu. Prezes Izby może zarządzić łączne rozpoznanie odwołań przez Izbę, jeżeli zostały one złożone w tym samym postępowaniu o udzielenie zamówienia i dotyczą tych samych czynności zamawiającego.
2. Izba rozpoznaje odwołanie na jawnej rozprawie, chyba że odwołanie podlega odrzuceniu, z zastrzeżeniem ust. 3.
3. Na wniosek strony lub z urzędu Izba wyłącza jawność rozprawy w całości lub w części, jeżeli przy rozpoznawaniu odwołania może być ujawniona informacja stanowiąca tajemnicę ustawowo chronioną. Rozprawa odbywa się wówczas wyłącznie z udziałem stron oraz ich pełnomocników.
4. Izba odrzuca odwołanie na posiedzeniu niejawnym, jeżeli stwierdzi, że:
1) w sprawie nie mają zastosowania przepisy ustawy;
2) odwołanie nie zostało poprzedzone protestem, z zastrzeżeniem art. 181 ust. 4;
3) protest lub odwołanie zostały wniesione przez podmiot nieuprawniony;
4) protest lub odwołanie zostały wniesione z uchybieniem terminów określonych w ustawie;
5) odwołujący się powołuje się wyłącznie na te same okoliczności, które były przedmiotem rozstrzygnięcia przez Izbę w sprawie innego odwołania wniesionego przez tego samego odwołującego się w tym samym postępowaniu;
6) odwołanie, wniesione przez wykonawcę wnoszącego protest lub wezwanego zgodnie z art. 181 ust. 3, dotyczy czynności, które zamawiający dokonał zgodnie z ostatecznym rozstrzygnięciem protestu;
7) odwołujący się nie przekazał kopii odwołania zamawiającemu, zgodnie z art. 184 ust. 2;
8) (85) w postępowaniu o wartości zamówienia mniejszej niż kwoty określone w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8, odwołanie dotyczy innych czynności niż wymienione w art. 184 ust. 1a.
5. Jeżeli Izba uzna to za konieczne, może dopuścić do udziału w posiedzeniu niejawnym strony, świadków lub biegłych.
6. W przypadku stwierdzenia, że nie zachodzą podstawy do odrzucenia odwołania, przewodniczący składu orzekającego zamyka posiedzenie i otwiera rozprawę.
Art. 188.
1. Strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. Dowody na poparcie swych twierdzeń lub odparcie twierdzeń strony przeciwnej strony mogą przedstawiać aż do zamknięcia rozprawy.
2. Izba może dopuścić dowód niewskazany przez stronę.
3. Dowodami są w szczególności dokumenty, zeznania świadków, opinie biegłych oraz przesłuchanie stron.
4. Izba może powołać biegłego spośród osób wpisanych na listę biegłych sądowych ustanowionych przy sądach okręgowych, jeżeli ustalenie stanu faktycznego sprawy wymaga wiadomości specjalnych. Biegłemu przysługuje wynagrodzenie w wysokości ustalonej zgodnie z przepisami o należnościach świadków, biegłych i stron w postępowaniu sądowym.
5. Fakty powszechnie znane oraz fakty znane z urzędu nie wymagają dowodu. Nie wymagają też dowodu fakty przyznane w toku postępowania przez stronę przeciwną, jeżeli Izba uzna, że przyznanie nie budzi wątpliwości co do zgodności z rzeczywistym stanem rzeczy.
6. Izba odmawia przeprowadzenia wnioskowanych dowodów, jeżeli fakty będące ich przedmiotem zostały już stwierdzone innymi dowodami lub gdy zostały powołane jedynie dla zwłoki.
7. Izba ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania, na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału.
Art. 189.
1. Odwołujący się może cofnąć odwołanie. W przypadku cofnięcia odwołania Izba umarza postępowanie odwoławcze.
2. Jeżeli cofnięcie odwołania nastąpiło przed otwarciem rozprawy, odwołującemu zwraca się 90 % wpisu.
Art. 190.
1. Przewodniczący składu orzekającego zamyka rozprawę po przeprowadzeniu dowodów i udzieleniu głosu stronom, a także jeżeli Izba uzna, że sprawa została dostatecznie wyjaśniona.
2. Wydając wyrok Izba bierze za podstawę stan rzeczy ustalony w toku postępowania.
3. Przewodniczący składu orzekającego otwiera na nowo zamknięte posiedzenie lub rozprawę, jeżeli po ich zamknięciu ujawniono okoliczności istotne dla rozstrzygnięcia odwołania.
4. Wyrok może być wydany jedynie przez skład orzekający, przed którym toczyło się postępowanie odwoławcze.
Art. 191.
1. O oddaleniu odwołania lub jego uwzględnieniu Izba orzeka w wyroku. W pozostałych przypadkach Izba wydaje postanowienie.
1a. (86) Izba uwzględnia odwołanie, jeżeli stwierdzi naruszenie przepisów ustawy, które miało wpływ lub może mieć istotny wpływ na wynik postępowania.
2. Uwzględniając odwołanie, Izba może:
1) nakazać wykonanie lub powtórzenie czynności zamawiającego;
2) nakazać unieważnienie czynności zamawiającego;
4. W przypadku, o którym mowa w art. 187 ust. 1 zdanie drugie, Izba może wydać łączne orzeczenie w sprawach złożonych odwołań.
5. Izba nie może nakazać zawarcia umowy.
6. W wyroku oraz w postanowieniu kończącym postępowanie odwoławcze Izba rozstrzyga o kosztach postępowania odwoławczego.
7. Strony ponoszą koszty postępowania odwoławczego stosownie do jego wyniku.
Art. 192.
1. Izba z urzędu sporządza uzasadnienie wyroku oraz postanowienia kończącego postępowanie odwoławcze.
2. Uzasadnienie, o którym mowa w ust. 1, zawiera wskazanie podstawy faktycznej rozstrzygnięcia, w tym ustalenie faktów, które Izba uznała za udowodnione, dowodów, na których się oparła, i przyczyn, dla których innym dowodom odmówiła wiarygodności i mocy dowodowej, oraz wskazanie podstawy prawnej wyroku z przytoczeniem przepisów prawa.
3. Bezpośrednio po sporządzeniu wyroku albo postanowienia kończącego postępowanie odwoławcze przewodniczący składu orzekającego ogłasza orzeczenie. Ogłoszenie następuje na posiedzeniu jawnym. Nieobecność stron nie wstrzymuje ogłoszenia.
4. W sprawie zawiłej Izba może odroczyć ogłoszenie wyroku albo postanowienia kończącego postępowanie odwoławcze na czas nie dłuższy niż 5 dni. W postanowieniu o odroczeniu ogłoszenia orzeczenia Izba wyznacza termin jego ogłoszenia. Jeżeli ogłoszenie było odroczone, może go dokonać przewodniczący składu orzekającego.
5. Odpisy wyroku lub postanowienia kończącego postępowanie odwoławcze wraz z uzasadnieniem doręcza się w terminie 3 dni stronom oraz uczestnikom postępowania odwoławczego lub ich pełnomocnikom.
Art. 193.
1. Orzeczenie Izby, po stwierdzeniu przez sąd jego wykonalności, ma moc prawną na równi z wyrokiem sądu. Przepis art. 781 § 2 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego stosuje się odpowiednio.
2. O stwierdzeniu wykonalności orzeczenia Izby sąd orzeka na wniosek strony. Strona jest obowiązana załączyć do wniosku oryginał lub poświadczony przez Prezesa Izby odpis orzeczenia Izby.
3. Sąd stwierdza wykonalność orzeczenia Izby nadającego się do wykonania w drodze egzekucji, nadając orzeczeniu klauzulę wykonalności.
Art. 193a.
Prezes Rady Ministrów określi, w drodze rozporządzenia:
1) regulamin postępowania przy rozpoznawaniu odwołań określający w szczególności wymagania formalne dotyczące odwołania, postępowanie z wniesionym odwołaniem, przygotowanie posiedzenia i rozprawy, mając na względzie potrzebę zapewnienia sprawnej organizacji posiedzenia i rozprawy, szybkiego przebiegu postępowania odwoławczego oraz jawności rozpraw;
2) wysokość i sposób pobierania wpisu od odwołania oraz rodzaje kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposób ich rozliczania, mając na względzie zróżnicowaną wysokość wpisu, zależną od wartości i rodzaju zamówienia, a także zasadność zwrotu stronie kosztów koniecznych do celowego dochodzenia praw lub do celowej obrony.
Skarga do sądu jako środek ochrony prawnej przewidziany w Prawie Zamówień Publicznym
Art. 194.
1. Na orzeczenie Izby stronom oraz uczestnikom postępowania odwoławczego przysługuje skarga do sądu.
2. W postępowaniu toczącym się wskutek wniesienia skargi stosuje się odpowiednio przepisy ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego o apelacji, jeżeli przepisy niniejszego rozdziału nie stanowią inaczej.
Art. 195.
1. Skargę wnosi się do sądu okręgowego właściwego dla siedziby albo miejsca zamieszkania zamawiającego.
2. Skargę wnosi się za pośrednictwem Prezesa Urzędu w terminie 7 dni od dnia doręczenia orzeczenia Izby, przesyłając jednocześnie jej odpis przeciwnikowi skargi.
3. Prezes Urzędu przekazuje skargę wraz z aktami postępowania odwoławczego sądowi właściwemu w terminie 7 dni od dnia jej otrzymania.
4. (89) W terminie 21 dni od dnia wydania orzeczenia skargę może wnieść także Prezes Urzędu. Do czynności podejmowanych przez Prezesa Urzędu stosuje się odpowiednio przepisy o prokuratorze ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego.
Art. 196.
1. Skarga powinna czynić zadość wymaganiom przewidzianym dla pisma procesowego oraz zawierać oznaczenie zaskarżonego orzeczenia, przytoczenie zarzutów, zwięzłe ich uzasadnienie, wskazanie dowodów, a także wniosek o zmianę orzeczenia w całości lub w części.
Art. 197.
1. Sąd na posiedzeniu niejawnym odrzuca skargę wniesioną po upływie terminu lub niedopuszczalną z innych przyczyn, jak również skargę, której braków strona nie uzupełniła w terminie.
2. Jeżeli strona nie dokonała w terminie czynności procesowej nie ze swojej winy, sąd na jej wniosek przywraca termin. Postanowienie w tej sprawie może być wydane na posiedzeniu niejawnym.
3. Pismo z wnioskiem o przywrócenie terminu wnosi się do sądu w terminie 7 dni od dnia ustania przyczyny uchybienia terminowi.
1. Sąd rozpoznaje sprawę niezwłocznie, nie później jednak niż w terminie 1 miesiąca od dnia wpłynięcia skargi do sądu.
2. Sąd oddala skargę wyrokiem, jeżeli jest ona bezzasadna. W przypadku uwzględnienia skargi sąd zmienia zaskarżone orzeczenie i orzeka wyrokiem co do istoty sprawy, a w pozostałych sprawach wydaje postanowienie. Przepisu art. 386 § 4 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego nie stosuje się.
3. Jeżeli odwołanie zostaje odrzucone albo zachodzi podstawa do umorzenia postępowania, sąd uchyla wyrok lub zmienia postanowienie oraz odrzuca odwołanie lub umarza postępowanie.
4. Sąd nie może orzekać co do zarzutów, które nie były przedmiotem protestu.
5. Strony ponoszą koszty postępowania stosownie do jego wyniku; określając wysokość kosztów w treści orzeczenia sąd uwzględnia także koszty poniesione przez strony w związku z rozpoznaniem odwołania.
6. Od wyroku sądu nie przysługuje skarga kasacyjna. Przepisu nie stosuje się do Prezesa Urzędu. Do czynności podejmowanych przez Prezesa Urzędu stosuje się odpowiednio przepisy o prokuratorze ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego.
Partnerstwo publiczno-prywatne: strony, przedmiot
przedmiot regulacji
Ustawa określa zasady współpracy podmiotu publicznego i partnera prywatnego w ramach partnerstwa publiczno-prywatnego. Przedmiotem partnerstwa publiczno-prywatnego jest wspólna realizacja przedsięwzięcia oparta na podziale zadań i ryzyk pomiędzy podmiotem publicznym i partnerem prywatnym.
podmiot publiczny-pojęcie
a) jednostka sektora finansów publicznych w rozumieniu przepisów o finansach publicznych,
b) inna, niż określona w lit. a, osoba prawna, utworzona w celu zaspokajania potrzeb o charakterze powszechnym niemających charakteru przemysłowego ani handlowego, jeżeli podmioty, o których mowa w tym przepisie oraz w lit. a, pojedynczo lub wspólnie, bezpośrednio lub pośrednio przez inny podmiot:
- finansują ją w ponad 50 % lub
- posiadają ponad połowę udziałów albo akcji, lub
- sprawują nadzór nad organem zarządzającym, lub
- mają prawo do powoływania ponad połowy składu organu nadzorczego lub zarządzającego,
c) związki podmiotów, o których mowa w lit. a i b;
partner prywatny-pojęcie
przedsiębiorca lub przedsiębiorca zagraniczny
składnik majątkowy -pojęcie
nieruchomość, część składową nieruchomości, przedsiębiorstwo w rozumieniu kc, rzecz ruchomą oraz prawo majątkowe;
przedsięwzięcie-pojęcie
a) budowa lub remont obiektu budowlanego,
b) świadczenie usług,
c) wykonanie dzieła, w szczególności wyposażenie składnika majątkowego w urządzenia podwyższające jego wartość lub użyteczność, lub
d) inne świadczenie
- połączone z utrzymaniem lub zarządzaniem składnikiem majątkowym, który jest wykorzystywany do realizacji przedsięwzięcia publiczno-prywatnego lub jest z nim związany;
Wybór partnera prywatnego
wybór
1) Jeżeli wynagrodzeniem partnera prywatnego jest prawo do pobierania pożytków z przedmiotu partnerstwa publiczno-prywatnego, albo przede wszystkim to prawo wraz z zapłatą sumy pieniężnej, wyboru partnera prywatnego dokonuje się stosując przepisy ustawy o koncesjach na roboty budowlane lub usługi z uwzględnieniem przepisów niniejszej ustawy.
2) W przypadkach innych niż określone wyżej, wyboru partnera prywatnego dokonuje się stosując przepisy ustawy Prawo zamówień publicznych z uwzględnieniem przepisów niniejszej ustawy.
Podmiot publiczny, po zamieszczeniu ogłoszenia w Biuletynie Zamówień Publicznych albo opublikowaniu ogłoszenia w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej, o których mowa w ustawach wymienionych wyżej dodatkowo zamieszcza w Biuletynie Informacji Publicznej informację o planowanym partnerstwie publiczno-prywatnym.
Najkorzystniejsza oferta
Najkorzystniejszą jest oferta, która przedstawia najkorzystniejszy bilans wynagrodzenia i innych kryteriów odnoszących się do przedsięwzięcia. Kryteriami oceny ofert są:
1) podział zadań i ryzyk związanych z przedsięwzięciem pomiędzy podmiotem publicznym i partnerem prywatnym;
2) terminy i wysokość przewidywanych płatności lub innych świadczeń podmiotu publicznego, jeżeli są one planowane.
Kryteriami oceny ofert mogą być również w szczególności:
1) podział dochodów pochodzących z przedsięwzięcia pomiędzy podmiotem publicznym i partnerem prywatnym;
2) stosunek wkładu własnego podmiotu publicznego do wkładu partnera prywatnego;
3) efektywność realizacji przedsięwzięcia, w tym efektywność wykorzystania składników majątkowych;
4) kryteria odnoszące się bezpośrednio do przedmiotu przedsięwzięcia, w szczególności jakość, funkcjonalność, parametry techniczne, poziom oferowanych technologii, koszt utrzymania, serwis.
Umowa o partnerstwie publiczno-prywatnym
umowa
Przez umowę o partnerstwie publiczno-prywatnym partner prywatny zobowiązuje się do :
- realizacji przedsięwzięcia za wynagrodzeniem oraz
- poniesienia w całości albo w części wydatków na jego realizację lub poniesienia ich przez osobę trzecią,
a podmiot publiczny zobowiązuje się do współdziałania w osiągnięciu celu przedsięwzięcia, w szczególności poprzez wniesienie wkładu własnego. Umowa o partnerstwie publiczno-prywatnym określa skutki nienależytego wykonania i niewykonania zobowiązania, w szczególności kary umowne lub obniżenie wynagrodzenia partnera prywatnego lub spółki.
Wynagrodzenie partnera prywatnego zależy przede wszystkim od rzeczywistego wykorzystania lub faktycznej dostępności przedmiotu partnerstwa publiczno-prywatnego.
Podmiot publiczny ma prawo do bieżącej kontroli realizacji przedsięwzięcia przez partnera prywatnego. Zasady i szczegółowy tryb przeprowadzania kontroli określa umowa o partnerstwie publiczno-prywatnym.
Wkład
Wniesienie wkładu własnego w postaci składnika majątkowego może nastąpić w szczególności w drodze :
- sprzedaży,
-użyczenia,
-użytkowania,
-najmu albo
-dzierżawy.
Jeżeli składnik majątkowy wniesiony przez podmiot publiczny jest wykorzystywany przez partnera prywatnego w sposób oczywiście sprzeczny z jego przeznaczeniem określonym w umowie o partnerstwie publiczno-prywatnym, partner prywatny jest zobowiązany przekazać ten składnik podmiotowi publicznemu na zasadach określonych w umowie o partnerstwie publiczno-prywatnym.
Jeżeli składnik majątkowy był własnością partnera prywatnego, partnerowi prywatnemu przysługuje zwrot wartości składnika majątkowego według stanu z chwili przekazania. W innym przypadku, partner prywatny może żądać zwrotu nakładów koniecznych o tyle, o ile nie mają pokrycia w korzyściach, które uzyskał ze składnika majątkowego. Zwrotu innych nakładów może żądać o tyle, o ile zwiększają wartość składnika w chwili przekazania podmiotowi publicznemu. Jednakże gdy nakłady zostały dokonane po chwili, w której podmiot publiczny na piśmie zażądał przekazania lub dowiedział się o wytoczeniu przeciwko niemu powództwa o przekazanie, może on żądać zwrotu jedynie nakładów koniecznych.
Jeżeli składnik majątkowy podmiotu publicznego stanowił wkład niepieniężny do spółki, jego przekazania w razie wykorzystania niezgodnie z przeznaczeniem dokonuje się na zasadach określonych w umowie lub statucie spółki.
Rozwiązanie umowy
Podmiot publiczny niezwłocznie po rozwiązaniu umowy o partnerstwie publiczno-prywatnym dokona wyboru nowego partnera prywatnego, chyba że przedsięwzięcie ma być realizowane w inny sposób.
Jeżeli przed wyborem nowego partnera prywatnego podmiot publiczny zlecił wykonywanie zadań z zakresu partnerstwa publiczno-prywatnego w trybie art. 67 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych, umowa ta obowiązuje do czasu rozpoczęcia wykonywania umowy o partnerstwie publiczno-prywatnym.
Po zakończeniu czasu trwania umowy o partnerstwie publiczno-prywatnym partner prywatny lub spółka, , przekazuje podmiotowi publicznemu składnik majątkowy, który był wykorzystywany do realizacji przedsięwzięcia, w stanie niepogorszonym, z uwzględnieniem jego zużycia wskutek prawidłowego używania, chyba że umowa o partnerstwie publiczno-prywatnym stanowi inaczej. Umowa o partnerstwie publiczno-prywatnym może stanowić, że przekazanie składnika majątkowego nastąpi na rzecz państwowej lub samorządowej osoby prawnej lub spółki handlowej z co najmniej większościowym udziałem jednostki samorządu terytorialnego albo Skarbu Państwa. Przepis art. 9 ust. 3 stosuje się odpowiednio.
Roszczenie podmiotu publicznego przeciwko partnerowi prywatnemu lub spółce, o przekazanie składnika majątkowego przedawnia się z upływem lat 10 od dnia zakończenia czasu trwania umowy o partnerstwie publiczno-prywatnym.
Prawo pierwokupu
W razie sprzedaży przez podmiot publiczny albo spółkę, nieruchomości będącej wkładem własnym, partnerowi prywatnemu przysługuje prawo pierwokupu, które może być wykonane w ciągu dwóch miesięcy od dnia zawiadomienia go o treści umowy zawartej z osobą trzecią, chyba że umowa o partnerstwie publiczno-prywatnym przewiduje dłuższy termin.
Prawo pierwokupu, przysługuje także ostatniemu partnerowi prywatnemu przez 1 rok od zakończenia czasu trwania umowy o partnerstwie publiczno-prywatnym, chyba że:
1) w prawomocnym orzeczeniu sądu stwierdzono jego odpowiedzialność za nienależyte wykonanie zobowiązania z umowy o partnerstwie publiczno-prywatnym lub
2) podmiot publiczny zawarł umowę o partnerstwie publiczno-prywatnym z nowym partnerem prywatnym.
Termin, nie biegnie, a rozpoczęty ulega zawieszeniu, na czas postępowania sądowego w przedmiocie odpowiedzialności za nienależyte wykonanie przez partnera prywatnego zobowiązania z umowy o partnerstwie publiczno-prywatnym lub postępowania w sprawie wyboru nowego partnera prywatnego.
Zakazuje się zmian postanowień zawartej umowy o partnerstwie publiczno-prywatnym w stosunku do treści oferty na podstawie której dokonano wyboru partnera prywatnego, chyba że konieczność wprowadzenia takich zmian wynika z okoliczności, których nie można było przewidzieć w chwili zawarcia umowy. Zmiana umowy dokonana z naruszeniem przepisu jest nieważna.
Partnerstwo publiczno-prywatne w formie spółki
Umowa o partnerstwie publiczno-prywatnym może przewidywać, że w celu jej wykonania podmiot publiczny i partner prywatny zawiążą spółkę kapitałową, spółkę komandytową lub komandytowo-akcyjną. Podmiot publiczny nie może być komplementariuszem.
Cel i przedmiot działalności spółki nie może wykraczać poza zakres określony umową o partnerstwie publiczno-prywatnym.
Prawa z należących do Skarbu Państwa udziałów lub akcji w spółce wykonuje organ administracji rządowej, który zawiązał spółkę jako podmiot publiczny.
Zgody wszystkich wspólników albo akcjonariuszy spółki wymaga zbycie lub obciążenie:
1) nieruchomości;
2) przedsiębiorstwa w rozumieniu kc
Prawo pierwokupu
Podmiotowi publicznemu przysługuje prawo pierwokupu akcji albo udziałów partnera prywatnego w spółce. Podmiot publiczny może wykonać prawo pierwokupu w ciągu 2 miesięcy od dnia zawiadomienia go przez partnera prywatnego o treści umowy zawartej z osobą trzecią, chyba że umowa o partnerstwie publiczno-prywatnym przewiduje dłuższy termin.
Zbycie przez partnera prywatnego akcji albo udziałów z naruszeniem przepisu jest nieważne.